شناسایی مواد شیمیایی MSDS

P O U R I A

مدیر مهندسی شیمی مدیر تالار گفتگوی آزاد
مدیر تالار
مقدمه:
باتوجه به استفاده روزافزون موادشیمیایی درصنایع کشاورزی، دارویی، پتروشیمی، نفت وغیره ،مراحل تولید،حمل ونقل،استفاده وانبارداری آن سالانه باعث هزاران حادثه،بیماری شغلی،آتش سوزی وانفجارگردیده است؛به طوریکه تعداد زیادی ازکارگران درنتیجه حوادث وبیماریهای شغلی ازچرخه اقتصادی خارج شده اند وهزینه زیادی به سازمانهای بیمه گرتحمیل گردیده است.لذا لزوم شناسایی موادشیمیایی،نحوه کارایمن وبی خطر انبارداری وحمل ونقل درست جهت پیشگیری ازحوادث ،بیش ازپیش احساس می شود.
شناسایی موادشیمیایی چگونه امکان پذیراست؟
برای شناخت مواد شیمیایی از برگه اطلاعات ایمنی مواد (MSDS) استفاده میشود که حاوی نکات زیر میباشد:

۱)مشخصات ماده:
نام ماده کد ماده – شرکت تولید کننده –آدرس وشماره تلفن شرکت- شماره تلفن اضطراری –آدرس وشماره تلفن نمایندگی مجاز

۲)اطلاعات مربوط به ترکیب مواد:
جرم مولکولی –اسامی مترادف –فرمول شیمیایی

۳)خطرات ماده:
مواد به صورت زیر تقسیم بندی میشوند:
¨ قابل اشتعال (flamable )مانند متانول، استن، ایزوپروپیل الکل
¨ قابل انفجار (Explosive) مانند گازهای استیلن ، هیدروزن ،آمونیاک و،،،
¨ خورنده و سوزاننده(Corrosive) مانند اسید کلریدریک، سولفوریک، نیتریک
¨ سمی(Toxic) مانند کلروفرم ، متیلن کلرایدو….
¨ مضر (harmful) مانند متیلن کلراید ،دی متیل فرمامید، کلروفرم
¨ اکسیدکننده(Oxidant) مانند کلرات سدیم، نیترات پتاسیم، نیترات آمونیوم
¨ رادیواکتیو (Radioactive )مانند کبالت ، رادن، سزیم
¨ گندزها (Infection ) مانند کلر، ازن
¨ محرک (Irritant)مانند آمونیاک و ….

۴ (کمکهای اولیه:
کارهای انجام شده در رابطه با نجات شخص مصدوم وکاهش عوارض حادثه در صورت تماس مواد شیمیایی با چشمها، پوست، لباس ، استنشاق و خوردن و بلع مواد می باشد.

۵- خطرات مربوط به آتش سوزی وانفجار:
تهیه وتدارک خاموش کننده مناسب، استفاده از وسایل حفاظت فردی به هنگام اطفاء حریق ، مواد دیگری که در اثر گرما تولید می شوند،تولید گازها وبخارات خطرناک وقابل انفجاربه هنگام آتش سوزی،جلوگیری ازگسترش حریق و….

۶) خطرات مربوط به حوادث :
انجام احتیاطات لازم وتوصیه به منظور اجتناب ازاستنشاق ذرات، بخارات وتماس باپوست،جلوگیری ازواردکردن آن به فاضلاب به علت خطر انفجار.

۷)انبارداری:
نگهداری درظروف مناسب ودمای معین،جای خشک به دورازنورخورشید و منابع گرمازا ، حساسیت به رطوبت ، عدم استعمال دخانیات.

۸)استفاده از وسایل حفاظت فردی:
¨ استفاده از ماسک تنفسی با فیلتر مناسب
¨ استفاده از عینک
¨ استفاده از دستکش با جنس مشخص وضخامت کافی

۹)خصوصیات فیزیکی وشیمیایی:
شکل ( جامد ،مایع ، گاز، کریستال،پودرو…) رنگ، بو،اسیدیته،نقطه جوش،نقطه ذوب،درجه آتش گیری) (Ignition temperature، نقطه اشتغال (Flashpoint)،حدبالا وپایین انفجار%UEL و %LEL،حدبالاوپایین اشتغال%UFL و %LFL ، حلالیت، واکنش پذیری.

۱۰-پایداری واکنش:
تغییر شکل. تغییر رنگ، نگهداری در کنار مواد ناسازگار، قابلیت اشتعال،حساسیت به گرما ،ترکیب یا مخلوط با هوا
 
بالا