دوستان عزیز سعی کردم به زبان ساده مسیرهای حرکت عناصرغذایی مختلف از فاز محلول خاک تا سطح ریشه گیاهان رو توضیح بدم.انشاله که مورد استفاده قرار بگیره.
عناصر از محلول خاک تا سطح ریشه های موئین و فضای اطراف ریشه های موئین(ریزوسفر) به سه روش حرکت میکنن یا بهتره بگیم به 3روش از محلول خاک به سمت سطح ریشه سفر میکنن..!!!.
توجه
خب این سه روش اینها هستند:
انتشار یا پخشیدگی (Diffusion)
جریان توده ای (Mass flow)
جذب تماسی (Interception)
قبل از هر توضیحی توجه داشته باشید که همه ی عناصر از تمام این روشها برای رسیدن به فضای ریزوسفر استفاده میکنند. اما برای هر عنصری یکی از این روشها پرکاربرد تر است.برای درک بیشتر به نکات زیر دقت کنین:
98 % نیتروژن ، 72% کلسیم ،87%منیزیم و95% گوگرد با روش جريان انبوه يا حرکت توده‌اي Mass Flowجذب گیاه میشود و باقی از راههای انتشار و جذب تماسی انجام میشوند
90 % پتاسیم و فسفر به روش انتشار يا پخشيدگي Diffusion جذب سطح ریشه میشوند و 10% باقی از راههای جریان توده ای و جذب تماسی انجام میشود
ریز مغذیها هم عمدتا با جریان توده ای ومقداری هم با روش انتشار يا پخشيدگي Diffusionخود را به سطح ریشه میرسانند.
و اما انتشار یا پخشیدگی (Diffusion) چگونه حرکتی است؟
مبنای این نوع حرکت بر اساس شیب غلظت عنصر است.یعنی مواد غذایی از نقطه ای با غلظت بیشتر به سمت نقطه ای با غلظت کمتر حرکت میکنن.
خب این شیب غلطت چگونه ایجاد میشه؟مهمترین عاملی که باعث این شیب میشه به ویژه در اطراف و نزدیک ریشه، بلعیده شدن عناصر توسط ریشه است...!!! یعنی ریشه عناصر را جذب کرده و در نتیجه غلظت اون در اطراف ریشه کم میشه و این به افزایش شیب غلطت کمک زیادی میکنه.
پس هر چیزی که فعالیت ریشه رو بیشتر کنه ، در افزایش این شیب موثره.... و دمای محیط و وجود تهویه مناسب برای فعالیت ریشه لازمه... پس تهویه و دمای خاک در این رابطه(افزایش شیب غلظت و کمک به حرکت عناصر) حرفهایی برای گفتن دارند.
جریان توده ای (Mass flow) چگونه حرکتی است؟
در این روش عناصر به همراه آب به سمت محیط سطح ریشه حرکت میکنند.
بنابراین هر چقدر گیاه آب بیشتری جذب کند در حقیقت سرعت انتقال عناصر از این راه به سمت سطح ریشه افزایش پیدا میکنه.(دقت کنید سطح ریشه ، منظور داخل ریشه نیست)
با توجه به ماهیت این حرکت که به آب وابسته است کاملا مشخصه که غلظت و حلالیت عناصر در آب ، سرعت این انتقال را اضافه میکند
بیشتر عناصر از این راه برای مسافرت از محلول خاک تا سطح ریشه استفاده میکنن..
جذب تماسی (Interception) چگونه جذبی است؟
همونطور که از ظاهر قضیه مشخصه، این نوع انتقال از طریق تماس مستقیم ریشه موئین با ذرات نگهدارنده محلول خاک حاصل میشه... در حقیقت نمیشه گفت عناصر در این روش حرکت چندانی دارن، بلکه تقریبا مستقیم از فاز خاک به ریشه متصل شده و آماده نفوذ به داخل ریشه میشن.
چون نسبت سطح ریشه به سطح ذرات خاک ناچیزه بنابراین این شیوه ی جذب اهمیت چندانی نداره.و حدودا( 1% )از عناصر به این روش جذب سطح ریشه میشن.
