من علاقمند به سفالگري هستم ولي چه وسايلي لازم داره؟ آموزش رو كه ميگيرم اما تو كلاسا حقايق مطرح نميشه.
كوره لازم داره؟ شنيدم دستگاه چرخون و كوره ميخواد! درسته؟ اطلاعاتي دارين؟
كوره چطور ميسازن؟
مواد و ابزار
خاک رس به عنوان ماده اولیه سفالگری یکی از بهترین خاکها برای این کار است که به فراوانی و به سهولت در دسترس قرار دارد. به جهت آنکه گل نرم را میتوان به اشکال مختلف فرم داده و سپس آن را با حرارت دادن ماندگار کرد، جلوهگر نوعی بیان به شمار میرود.وسایل و ابزار مورد نیاز برای سفالگری:
میزکار
گل لوییدار (مخصوص حجمدهی با ابزار دستی، در این نوع گل از گیاه لویی برای منسجمتر کردن گل استفاده میشود.)
ظرف آب
اسفنج
ابزارهای کاهنده
ابزارهای افزاینده
لیسه
صفحهگردان و …
پخت سفال
پس از ساخت اشیاء گلی و خشک شدن آثار، مرحله پخت صورت میگیرد. کورهها در واقع اجاقهایی هستند که برای رسیدن به درجه حرارت بالا انرژی خود را از طریق سوخت فسیلی یا برق تامین میکنند. این حرارت تا ۹۵۰ درجه سانتیگراد میرسد. لعابی که بر روی بیشتر آثار سفالین مشاهده میکنیم در واقع پوششی شیشهای است که آن را غیرقابل نفوذ کرده و از نظر زیباییشناسی نیز میان هنرمندان ارزش خاصی دارد.آثار لعاب خورده در واقع دوبار حرارت کوره را تجربه میکنند، که بار دوم به جهت پخت و تثبیت بر روی شیء سفالین صورت میگیرد.سفال و سرامیک از جمله هنرهای مفرح است که دارای پیشینه کهن و در عین حال دارای جذابیتهای امروزی است. با توجه به گسترش علاقهمندی نسبت به فراگیری مهارتهای حجمسازی با گل و انعطافپذیری این آموزشها در همه سطوح و سنین، امروزه مراکز زیادی تامین ابزار، مواد مصرفی و امکانات پخت و … را فراهم میکنند. منبع
کوره پخت سفال
کورههای سفالگری از آجر ساخته شده، از دو قسمت تشکیل میشود:قسمت پایین (تنوره) محل قرار گرفتن مشعل بزرگ آهنی است و قسمت فوقانی محل چیده شدن ظروف سفالی است و معمولاً دارای چند ردیف طاقچهاست.در برخی از کورهها به جای این طاقچهها، از تیغههای سفالین کمک گرفته میشود که به داخل شیارهای موجود در دیوار کوره فرو برده شدهاست. ظروف بر روی این طاقچهها یا تیغهها چیده میشوند تا آماده ی پختن گردند. به طور کلی معماری و ساختار اولین کوره های سفالگری از آغاز عهد نوسنگی به بعد با توجه به چند عامل زیر به وجود آمد:الف) جایگاه مناسبی برای چیدن سفال های خام.ب) ایجاد آتش انبوه و پایدار که در هر نوبت قادر به پخت سفال های زیاد باشد.ج) کنترل و مهار آتش.د) پرهیز و اجتناب از ایجاد ضایعات.ه) دستیابی به خاک رس مناسب.پس از تامین موارد بالا، سفالگران به تدریج و با کسب تجربه نسبت به جریان هوا، اتمسفر، درجات حرارت، تند و کند کردن شعله ی آتش آگاهی یافتند. تا زمان حاضر اطلاعات دقیقی در مورد محل انواع کوره های قرون اول و دوم هجری قمری به دست نیامده است. سه نوع کوره در دوره ی سلجوقی مورد استفاده قرار می گرفته است.کوره ی پخت سفال های زرین فام فلزی رنگ. این کوره دارای چندین طبقه بوده و در مرکز طبقه ی پایینی اجاق قرار داشته، از سه طبقه ی کوره، دو طبقه به صورت پیش آمده ساخته شده و در بالا مجرایی برای تخلیه ی دود به طرف خارج تدارک دیده شده. مجرای دیگری به گرمخانه که جای تجمع حرارت بوده، متصل می شده است. قطعات آماده برای پخت روی هر یک از طبقات قرار می گرفته و سیستم گرمخانه، حرارتی ثا بت فراهم می کرده و میزان دود را به طرز صحیح می پراکنده است.کوره ی پخت سفال های لعابدار یکرنگ. این کوره مخصوص تولید ظروف سفالین با لعاب یکرنگ بوده و "شاه کوره" نام داشته است. ساختمان کوره مدور بوده و گنبدی بلند در بالای آن قرار داشته است. میخها یا میله هایی از گل پخته به طول 30 سانتی متر (به طور افقی) در شکاف دیواره های این ساختمان دایره شکل جای داشته که ظروف با لعاب قلیایی یکرنگ سفید یا آبی فیروزه ای را روی این میخها آویزان می کردند. این قطعات به مدت چند روز در حرارتی بالا در این محل باقی می مانده است. ظروفی را که امکان قرار دادنشان روی میخها وجود نداشته، مانند بشقاب ها و کاسه ها، روی طبقه ای که در قسمت پایین گنبد قرار داشته، جای می دادند. فضای خالی مرکز کوره، محل اجاق بوده است.کوره ی پخت قطعات چند رنگ. از همین دوره (قرون6 و7 ه.ق.) اطلاعاتی در مورد کوره ای از نوع دیگر در دست است که متاسفانه در مورد کاربرد آن اطمینان وجود ندارد. احتمالا" برای پخت قطعات چند رنگ به کار می رفته، زیرا شمار زیادی تکه سفال از این نوع در محل پیدا شده است.در مورد سوخت کوره های این دوره می توان گفت: « بر اساس آزمایشهای متعدد از دوده های خاکستر های سفید بسیار نرم بدست آمده در داخل کوره ها، چنین نتیجه گرفته می شود که مواد سوزاندنی در کوره های سفالگران بین النهرین و ایران جنوبی نوعی کاه بوده که به مقدار زیاد در کنار باتلاق ها می روییده است. در صورتی که این نوع سوخت به هر دلیلی نایاب می شده، از تپاله ی شتر استفاده می کرده اند، بدین صورت که آن را فشرده، خشک کرده و سپس برای سوخت به کار می برده اند. در بعضی حفریات، خاکستر زغال چوب نیز از اجاق ها به دست آمده است.در سفالگری کوره و گل و لعاب سه عنصر مجزّا ولی مکمل همدیگر می باشند. بنابراین سفالگر در هر لحظه و در مرحله، در ایجاد تعادل بین این سه عنصر می کوشد تا در تولید ظروف به نتیجه ی بهتری برسد.