این سبک موسیقی که در دهه ۱۹۶۰ توسط سیاهپوستان آمریکایی در برانکس Bronx (واقع در نیو یورک) بوجود آمد نوعی سلاح مبارزه جوانان سیاه با تبعیض های نژادی رایج در آن زمان بود و به همین دلیل بود که به خاطر بیان مشکلات زندگی در گِتو ها (جایی برای زندگی مردمی که جزو اقلیت یک شهر به حساب می آیند) به موسیقی گتو نیز شهرت دارد. گرچه همواره سیاهپوستان را صاحبان موسیقی رپ میدانند اما نمیتوان از نقش آمریکایی های لاتینی تبار در زنده نگه داشتن این سبک چشم پوشی کرد ، در ثانی رپ در دنیای امروز از چار چوبی که آنرا منحصراً مربوط به سیاهپوستان می ساخت خارج شده و به یک شیوه اعتراض برای جوانان جهان تبدیل شده ؛ در واقع هر جا که جوان ها هستند و هر کجا که نارضایتی وجود دارد رپ هم بعنوان یک شیوه اعتراض که در قالب موسیقی و در دل کلماتی که به سرعت و پشت سر هم پیاده می شوند نهفته است ٫ در آنجا حضور دارد.
تاریخچه رپ
سیاهپوستان بنیان گذار رپ در آن زمان بدلیل نداشتن استطاعت مالی کافی و عدم وجود امکانات لازم ، قادر به ضبط آهنگ های خود در استدیو نبودند و به ناچار هنر خود را در خیابان عرضه میداشتند و به جای استفاده از ساز ، دست میزدند! (صدای دست زدنی که امروزه در در آهنگ های رپ و هیپ هاپ میتوان براحتی آن را شنید به نوعی احترام به رپر های اولیـه و بنیانگذاران رپ است) اما بالاخره روزی رسید که رپر ها توانستند آهنگ های خود را ریکورد(record )کنند . با اینکه بسیاری معتقدند اولین آهنگ های رپ را Grandmaster Flash یا The Sugarhill Gang ریکورد کرده اند اما این عقیده در مورد موسیقی Hip Hop صحت دارد نه در مورد رپ. به هر تقدیر نخستین آهنگ رپی که رسماً در تاریخ موسیقی ریکورد شد "Here Come the Judge" نام داشت که در سال 1968 توسط کُمدین معروف Pigmeat Markham ضبط شده بود.
به نقل از ویکی پدیا:
موسیقی رپ در دههٔ ۱۹۸۰ میلادی و از میان موسیقی سیاه پوستان فقیر متولد شد. رپ در واقع یک نوع موسیقی اعتراضآمیز خیابانی است. این موسیقی از پیش پا افتادهترین، سهلترین و خیابانیترین کلمات استفاده میکند، بدون این که از حیث ادبی بتوان این نوع استفاده را نقد کرد. در نوشتن متن ترانههای رپ، هیچ الزامی برای رعایت قوانین ادبی وجود ندارد.[۱] موسیقی رپ به موضوعاتی از جمله: اختلاف طبقاتی، ریاکاری، دعوا های خیابانی، فرهنگ غالب جهانی و همچنین بحرانهای سیاسی میپردازد. کلام آن اگرچه قافیههایی ضعیف دارد و در نگاه بسیاری شعر ناب به حساب نمیآید، اما با همین سادگی و بی پیرایگی خود میکوشد معنایی دیگر از زندگی اجتماعی را به ما یادآوری کند، که بعدی از زندگی مردم کوچه و خیابان است. به نحوی میتوان گفت چارچوب تعیین شدهٔ موسیقی را که دارای قوانین سخت و مشخص است را خرد میکند تا موسیقی در دسترس عامی ترین افراد جامعه قرار گیرد.[۲]
احتمال داده میشود که آهنگ «یک یاری دارم» از بدیع زاده اولین آهنگ رپ ایرانی باشد (با توجه به تنالیته و ساختار کلامی). [۳] اولین آهنگ رپ فارسی در سبک پاپ، توسط حسن شماعی زاده در اوایل دهه ۶۰ همراه فرزندش با مطلع شعر میدونم که دروغ میگی وقتی میگی که دوسم میداری سپس در اوایل دهه ۷۰ توسط گروه سندی با آهنگ مشهور پری و سپس در اواخر دهه ۱۳۷۰ خورشیدی در یک برنامهٔ تلویزیونی به نام «اکسیژن» در ایران پخش شد. این قطعه توسط شهاب حسینی مجری برنامه خوانده شد و تاحدودی مورد توجه قرار گرفت.[۴] تقریباً دو سال بعد از این رخداد، اولین آلبوم رپ فارسی در ایران توسط شاهکار بینشپژوه با نام اسکناس منتشر شد. این آلبوم که در سبک رپ طنز بود و اولین آلبوم رپ فارسی بود که در ایران با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد، چندان مورد استقبال وارد نشد.[۴]
در مورد فعالیت گروههای زیرزمینی رپ فارسی در ایران، و گروههای رپ فارسی خارج از ایران، منابع موثق موجود نیست. احتمال داده میشود که در اواخر دههٔ هفتاد خورشیدی، سروش لشکری با نام مستعار هیچکس در داخل ایران، و بهنام میرخواه با نام مستعار دیو سپید در آمریکا اولین گروههایی از این دست باشند که به رپ فارسی پرداختند. [۵]
در سال ۱۳۸۵ خورشیدی، رضا عطاران در عنوانبندی چند مجموعهٔ تلویزیونی از جمله متهم گریخت موسیقی رپ اجرا کرد. همچنین در تعطیلات نوروزی سال ۱۳۸۶ مجموعهٔ تلویزیونی دیگری به کارگردانی رضا عطاران به نام ترش و شیرین از شبکهٔ سوم سیما پخش شد[۶] که در عنوانبندی آغازین آن، رضا عطاران یک شعر (از نیلوفر لاریپور) را به صورت رپ میخواند و محسن نامجو نیز با آواز وی را همراهی میکرد.[۷] رضا عطاران و امیرحسین مدرس در عنوانبندی یک مجموعهٔ تلویزیونی دیگر به نام خانه به دوش نیز قطعهای به سبک «رپ-پاپ» فارسی خواندند، که مورد توجه قرار گرفت.[۴]
در پاییز سال ۱۳۸۵ پس از انتشار فیلم خصوصی زهرا امیرابراهیمی، یک خواننده رپ به نام یاسر (با نام هنری یاس)، با خواندن قطعهای به نام «سیدی رو بشکن» و تشویق شنونده به قطع زنجیرهٔ پخش فیلم خصوصی آن بازیگر تلویزیون، ابعاد اجتماعی موسیقی رپ را بیش از پیش به نمایش گذاشت.[۳] در زمستان سال ۱۳۸۵، سروش لشکری با اسم هنری هیچکس، در ترانهای به نام «وطن پرست» در دفاع از برنامه انرژی هستهای ایران که از موضوعات مهم سیاسی وقت بود کردهاست. همچنین در این آلبوم (جنگل آسفالت)، مهدیار آقاجانی آهنگساز این آلبوم از تلفیق موسیقی سنتی ایرانی با سبک رپ بهره بردهاست و صدای سازهایی مانند عود، تمبک، نی، دف، قانون و آوازهای ایرانی در آن شنیده میشود.[۸]
همزمان با طرح مبارزه با بدحجابی در ایران، پخش ترانهای از «ماهور» به نام اتهام که دارای تم انتقادی شدید از برخورد با زنان تحت عنوان طرح مبارزه با بدحجابی بود، باعث شد تا بحث مبارزه با موسیقی رپ شکلی جدی بگیرد. و چندین سایت مربوط به این سبک موسیقی فیلتر و شماری از اعضای گروههای موسیقی ایرانی موسوم به «زیرزمینی» بازداشت و استودیوهایی که در آن آهنگهای خود را ضبط میکردند توسط نیروی انتظامی پلمپ شد. همچنین رپری به نام پیمبر با انتقاد از اسلام و سایر مطالب به این جنجال رونقی داد. در همین اثنی رپرهایی مانند شاهین نجفی، بهرام، یاس آهنگهایی را با موضوعات سیاسی پخش کردند که مضمون آنها انتقاد از سیاستهای اجرایی، فضای حاکم بر کشور و مشکلات ناشی از سیاستهای غلط دولت است. [۹]
رپ و هیپ هاپ حال حاضر آمریکا
هر چند رپ و هیپ هاپ در آمریکای امروز هنوز هم لهن تلخ و تمسخر آمیز اعتراضی خود را حفظ کرده اما دیگر درباره مباحثی که در آغاز تولد خود به آنها می پرداخت سخنی به میان نمی آورد یا حد اقل ٫ به ندرت درباره آن ها سخن می گوید ؛ گویا آرزوی دکتر لوتر کینگ در مورد برابری حقوق سیاهان و سفید پوست ها ؛ لا اقل در مورد رپر ها در حد زیادی به تحقق رسیده ، چون محور اصلی موسیقی رپ و هیپ هاپ در آمریکای حال حاضر را گنگستا رپ (Gangsta Rap) و تا حدود زیادی هاردکور رپ (Hardcore Rap) تشکیل میدهد به عبارت ساده تر امروزه مباحث اصلی این موسیقی را *** ، مواد مخدر ، قانون شکنی و در مجموع هر مبحث دیگری که باعث می شود والدین فرزندان خود را از گوش دادن به این موسیقی منع کنند ؛ شاید امروزه بتوان رپ را فقط متعلق به بزرگ تر ها نامید اما در این میان گروه هایی مثل Native Deen و رپر هایی که سبک Christian Rap را دنبال می کنند تلاشی هر چند بی فایده برای جلوگیری از این امر میکنند اما با وضعی که امروز بر دنیای رپ و هیپ هاپ حاکم است شاید تنها می توان آن ها را رپرهایی متعلق به دنیای کوچک تر ها دانست.
منبع : ویکیپدیا
تاریخچه رپ
سیاهپوستان بنیان گذار رپ در آن زمان بدلیل نداشتن استطاعت مالی کافی و عدم وجود امکانات لازم ، قادر به ضبط آهنگ های خود در استدیو نبودند و به ناچار هنر خود را در خیابان عرضه میداشتند و به جای استفاده از ساز ، دست میزدند! (صدای دست زدنی که امروزه در در آهنگ های رپ و هیپ هاپ میتوان براحتی آن را شنید به نوعی احترام به رپر های اولیـه و بنیانگذاران رپ است) اما بالاخره روزی رسید که رپر ها توانستند آهنگ های خود را ریکورد(record )کنند . با اینکه بسیاری معتقدند اولین آهنگ های رپ را Grandmaster Flash یا The Sugarhill Gang ریکورد کرده اند اما این عقیده در مورد موسیقی Hip Hop صحت دارد نه در مورد رپ. به هر تقدیر نخستین آهنگ رپی که رسماً در تاریخ موسیقی ریکورد شد "Here Come the Judge" نام داشت که در سال 1968 توسط کُمدین معروف Pigmeat Markham ضبط شده بود.
به نقل از ویکی پدیا:
موسیقی رپ در دههٔ ۱۹۸۰ میلادی و از میان موسیقی سیاه پوستان فقیر متولد شد. رپ در واقع یک نوع موسیقی اعتراضآمیز خیابانی است. این موسیقی از پیش پا افتادهترین، سهلترین و خیابانیترین کلمات استفاده میکند، بدون این که از حیث ادبی بتوان این نوع استفاده را نقد کرد. در نوشتن متن ترانههای رپ، هیچ الزامی برای رعایت قوانین ادبی وجود ندارد.[۱] موسیقی رپ به موضوعاتی از جمله: اختلاف طبقاتی، ریاکاری، دعوا های خیابانی، فرهنگ غالب جهانی و همچنین بحرانهای سیاسی میپردازد. کلام آن اگرچه قافیههایی ضعیف دارد و در نگاه بسیاری شعر ناب به حساب نمیآید، اما با همین سادگی و بی پیرایگی خود میکوشد معنایی دیگر از زندگی اجتماعی را به ما یادآوری کند، که بعدی از زندگی مردم کوچه و خیابان است. به نحوی میتوان گفت چارچوب تعیین شدهٔ موسیقی را که دارای قوانین سخت و مشخص است را خرد میکند تا موسیقی در دسترس عامی ترین افراد جامعه قرار گیرد.[۲]
احتمال داده میشود که آهنگ «یک یاری دارم» از بدیع زاده اولین آهنگ رپ ایرانی باشد (با توجه به تنالیته و ساختار کلامی). [۳] اولین آهنگ رپ فارسی در سبک پاپ، توسط حسن شماعی زاده در اوایل دهه ۶۰ همراه فرزندش با مطلع شعر میدونم که دروغ میگی وقتی میگی که دوسم میداری سپس در اوایل دهه ۷۰ توسط گروه سندی با آهنگ مشهور پری و سپس در اواخر دهه ۱۳۷۰ خورشیدی در یک برنامهٔ تلویزیونی به نام «اکسیژن» در ایران پخش شد. این قطعه توسط شهاب حسینی مجری برنامه خوانده شد و تاحدودی مورد توجه قرار گرفت.[۴] تقریباً دو سال بعد از این رخداد، اولین آلبوم رپ فارسی در ایران توسط شاهکار بینشپژوه با نام اسکناس منتشر شد. این آلبوم که در سبک رپ طنز بود و اولین آلبوم رپ فارسی بود که در ایران با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد، چندان مورد استقبال وارد نشد.[۴]
در مورد فعالیت گروههای زیرزمینی رپ فارسی در ایران، و گروههای رپ فارسی خارج از ایران، منابع موثق موجود نیست. احتمال داده میشود که در اواخر دههٔ هفتاد خورشیدی، سروش لشکری با نام مستعار هیچکس در داخل ایران، و بهنام میرخواه با نام مستعار دیو سپید در آمریکا اولین گروههایی از این دست باشند که به رپ فارسی پرداختند. [۵]
در سال ۱۳۸۵ خورشیدی، رضا عطاران در عنوانبندی چند مجموعهٔ تلویزیونی از جمله متهم گریخت موسیقی رپ اجرا کرد. همچنین در تعطیلات نوروزی سال ۱۳۸۶ مجموعهٔ تلویزیونی دیگری به کارگردانی رضا عطاران به نام ترش و شیرین از شبکهٔ سوم سیما پخش شد[۶] که در عنوانبندی آغازین آن، رضا عطاران یک شعر (از نیلوفر لاریپور) را به صورت رپ میخواند و محسن نامجو نیز با آواز وی را همراهی میکرد.[۷] رضا عطاران و امیرحسین مدرس در عنوانبندی یک مجموعهٔ تلویزیونی دیگر به نام خانه به دوش نیز قطعهای به سبک «رپ-پاپ» فارسی خواندند، که مورد توجه قرار گرفت.[۴]
در پاییز سال ۱۳۸۵ پس از انتشار فیلم خصوصی زهرا امیرابراهیمی، یک خواننده رپ به نام یاسر (با نام هنری یاس)، با خواندن قطعهای به نام «سیدی رو بشکن» و تشویق شنونده به قطع زنجیرهٔ پخش فیلم خصوصی آن بازیگر تلویزیون، ابعاد اجتماعی موسیقی رپ را بیش از پیش به نمایش گذاشت.[۳] در زمستان سال ۱۳۸۵، سروش لشکری با اسم هنری هیچکس، در ترانهای به نام «وطن پرست» در دفاع از برنامه انرژی هستهای ایران که از موضوعات مهم سیاسی وقت بود کردهاست. همچنین در این آلبوم (جنگل آسفالت)، مهدیار آقاجانی آهنگساز این آلبوم از تلفیق موسیقی سنتی ایرانی با سبک رپ بهره بردهاست و صدای سازهایی مانند عود، تمبک، نی، دف، قانون و آوازهای ایرانی در آن شنیده میشود.[۸]
همزمان با طرح مبارزه با بدحجابی در ایران، پخش ترانهای از «ماهور» به نام اتهام که دارای تم انتقادی شدید از برخورد با زنان تحت عنوان طرح مبارزه با بدحجابی بود، باعث شد تا بحث مبارزه با موسیقی رپ شکلی جدی بگیرد. و چندین سایت مربوط به این سبک موسیقی فیلتر و شماری از اعضای گروههای موسیقی ایرانی موسوم به «زیرزمینی» بازداشت و استودیوهایی که در آن آهنگهای خود را ضبط میکردند توسط نیروی انتظامی پلمپ شد. همچنین رپری به نام پیمبر با انتقاد از اسلام و سایر مطالب به این جنجال رونقی داد. در همین اثنی رپرهایی مانند شاهین نجفی، بهرام، یاس آهنگهایی را با موضوعات سیاسی پخش کردند که مضمون آنها انتقاد از سیاستهای اجرایی، فضای حاکم بر کشور و مشکلات ناشی از سیاستهای غلط دولت است. [۹]
رپ و هیپ هاپ حال حاضر آمریکا
هر چند رپ و هیپ هاپ در آمریکای امروز هنوز هم لهن تلخ و تمسخر آمیز اعتراضی خود را حفظ کرده اما دیگر درباره مباحثی که در آغاز تولد خود به آنها می پرداخت سخنی به میان نمی آورد یا حد اقل ٫ به ندرت درباره آن ها سخن می گوید ؛ گویا آرزوی دکتر لوتر کینگ در مورد برابری حقوق سیاهان و سفید پوست ها ؛ لا اقل در مورد رپر ها در حد زیادی به تحقق رسیده ، چون محور اصلی موسیقی رپ و هیپ هاپ در آمریکای حال حاضر را گنگستا رپ (Gangsta Rap) و تا حدود زیادی هاردکور رپ (Hardcore Rap) تشکیل میدهد به عبارت ساده تر امروزه مباحث اصلی این موسیقی را *** ، مواد مخدر ، قانون شکنی و در مجموع هر مبحث دیگری که باعث می شود والدین فرزندان خود را از گوش دادن به این موسیقی منع کنند ؛ شاید امروزه بتوان رپ را فقط متعلق به بزرگ تر ها نامید اما در این میان گروه هایی مثل Native Deen و رپر هایی که سبک Christian Rap را دنبال می کنند تلاشی هر چند بی فایده برای جلوگیری از این امر میکنند اما با وضعی که امروز بر دنیای رپ و هیپ هاپ حاکم است شاید تنها می توان آن ها را رپرهایی متعلق به دنیای کوچک تر ها دانست.
منبع : ویکیپدیا