زيتون اروپايى
زيتون ها(Olea) شامل تقريبا ۲۰ گونه، درختان كوچك از خانواده Oleaceae بوده و در جهان كهن از حوضه درياى مديترانه، شمال آفريقا، جنوب شرقى آسيا، شمال تا جنوب چين، اسكاتلند و شرق استراليا پراكندگى گسترده اى داشته اند. آن ها هميشه سبز بوده و داراى برگ هاى كوچك و يكپارچه هستند كه روبه روى هم قرار گرفته اند. ميوه اين گياه يك «شفت» مى باشد.
معروف ترين گونه شناخته شده اين گياه زيتون اروپايى نام دارد. Olea europaea كه از دوران باستان براى تهيه روغن زيتون و نيز براى خوردن خود ميوه آن كاربرد داشته است (در حالت طبيعى تلخ است كه بايد در معرض تخمير طبيعى قرار گيرد و يا به منظور قابل خوردن نمودن، آن را در آب نمك بخوابانند).
زيتون وحشى به شكل درخت كوچك با بوته هايى با رشد هرزه و تيغدار است كه داراى برگ هايى دوك مانند وتيز، رنگ سبز مايل به خاكسترى در قسمت بالا مى باشد. زيتون وحشى جوان در قسمت پايين سفيد رنگ و داراى پولك هايى مايل به سفيد است؛ گل هاى سفيد كوچكى دارد كه كاسه و جام گل ها داراى چهار درز كاسه گل، دو پرچم و كلاله شكافته مى باشد. اين گل ها به تدريج به شكل خوشه هايى كه از بغل برگ ها ظاهر مى شوند بر روى چوب هاى سال هاى آخر مى رويد. شفت (ميوه) در گياه وحشى كوچك و داراى غلافى گوشتدار است. اين غلاف كه تعيين كننده ارزش اقتصادى ميوه مى باشد در نوع وحشى نسبتاً نازك است. انواع كشت شده خصوصيات متفاوتى دارند، اما فشرده تر، حاصلخيزتر و بى خار است.
منطقه اى بومى و مسلم در سوريه و قسمت هاى ساحلى آسياى ميانه، فراوانى آن در يونان و مجمع الجزاير آن و كنايات فراوانى كه توسط شعراى قديمى در مورد آن به كار رفته نشان مى دهد كه زيتون بومى اين نواحى بوده است، اما در نواحى دور افتاده از مشرق زمين زيتون كشت نشده و كم و بيش به شكل نوع ابتدايى خود بازگشته است. اين مساله نشان دهنده مزيتى ويژه براى خاك هاى آهكى و تمايل به نسيم دريايى است، در حالى كه شكوه و جلال خاصى بر روى سراشيبى هاى آهكى و پرتگاه هايى كه بيشتر سواحل شبه جزيره يونان و جزاير كنار آن را تشكيل مى دهند ايجاد شده است.
از ديدگاه پرورش دهندگان مدرن، تنوع زيتون هاى شناخته شده بسيار زياد است. فقط در ايتاليا حداقل ۳۰۰ گونه وجود دارد، اما تعداد كمى از آن ها تا حد زيادى رشد مى كنند. گونه هاى اصلى ايتاليا Frantoio، Leccino و Carolea هستند. هيچكدام از آن ها را نمى توان با توصيفات باستانى همانند دانست، اگر چه بعيد نيست بعضى از گونه هاى نازك برگ كه بيش از همه مورد توجه مى باشند از تبار Licinian معروف باشند. درختان پهن برگ اسپانيا ميوه هاى درشت مى دهند، اما خلاف آن ها طعمى نسبتاً تلخ تر دارد و كيفيت روغن آن ها نامرغوب تر است. اين زيتون هاى اسپانيايى است كه معمولاً پس از سوراخ شدن و پر شدن پرورده شده و پس از خواباندن در آب نمك تازه خورده مى شوند (با فلفل ترشى، پياز ترشى يا ساير چاشنى ها).
درختان زيتون حتى زمانى كه بدون هرس رشد آزادانه دارند داراى رشد بسيار آهسته اى هستند، اما هنگامى كه امكان رشد طبيعى را در طول چند سال پيدا مى كنند، گاهى اوقات قطر تنه آن ها به ميزان چشمگيرى افزايش مى يابد. De Candolle محيطى بيش از ۱۰ متر (۳۳ فوت) را به ثبت رسانده كه احتمال مى رود عمر آن به چند قرن برسد. قدمت بعضى از درختان زيتون ايتاليا را به اولين سال هاى امپراتورى يا حتى روزهاى جمهورى روم نسبت مى دهند، اما هميشه سن چنين درختان باستانى در زمان رشد مورد ترديد قرار مى گيرد و شناسايى آن ها با توصيفات قديمى هنوز دشوارتر است. درختان تحت پرورش به ندرت به ارتفاع بيش از ۱۵ متر مى رسند. (۵۰ فوت) و معمولاً در فرانسه و ايتاليا به وسيله هرس كردن هاى زياد به ابعادى بسيار محدودتر منحصر مى شوند. چوب آن كه به رنگ زرد يا قهوه اى مايل به سبز روشن است اغلب با ته رنگ تيره ترى رگه دار شده است و بسيار سخت و متراكم مى باشد. چوب آن براى قفسه سازان و خراطان تزيينى بسيار با ارزش است.
تنه درخت زيتون
درخت زيتون از راه هاى مختلفى تكثير مى شود، اما معمولاً روش قلمه زدن يا خوابانيدن شاخه ارجح مى باشد، اين درخت در خاك هاى مساعد به آسانى درخت بيد ريشه مى كند و زمانى كه قطع مى شوند مكنده ها را از ريشه جدا مى كند.
در يونان و جزاير آن پيوند زدن درختان اهلى با انواع وحشى عملى متداول مى باشد. در ايتاليا جوانه هاى جنينى كه برجستگى هاى كوچكى روى شاخه به وجود مى آورند را به دقت جدا كرده و زير خاك مى كارند (كه در آن جا مى توانند رشد كنند). اين جوانه هاى جنينى خيلى زود جوانه هاى قوى ترى را تشكيل مى دهند. بعضى اوقات شاخه هاى بزرگ را مى برند و با اين كار شاخه هاى جوانى به دست مى آيد. همچنين گاهى مواقع زيتون از دانه رشد مى كند، غلاف هاى روغنى را به منظور تسريع در رشد ابتدا در آب گرم يا در محلول هاى قليايى خيس نموده و نرم مى كنند.
در مشرق زمين كشاورزان به درختان زيتون توجه زيادى نمى كنند و شاخه ها بى آن كه به وسيله چاقوهاى هرس كارى كوتاه شوند آزادانه رشد مى كنند، با اين همه در دوران خشكسالى طولانى براى حفظ محصول بايد آب لازم را تامين كرد. اين بى توجهى به كشت زيتون موجب مى شود تا درختان در فواصل سه يا چهار سال محصول باردار بدهند، بنابراين اگر چه رشد وحشى از نظر ايجاد منظره زيبا مورد توجه است، اين كار در زمين هاى مناسب و اقتصادى توصيه نمى شود. در نواحى اى مانند Languedoc و Provence كه در كشت اين ميوه دقت زيادى مى شود آن ها را در رديف هايى با فواصل معين مى كارند كه اين فاصله ها بر حسب گونه زيتون متفاوت است. درختان هرس شده و شاخه هايى كه در سال گذشته داراى شكوفه بودند حفظ مى شوند و به منظور چيدن آسان ميوه ها نوك درخت را كوتاه نگه مى دارند، هدف هرس كنندگان ايجاد شكلى گنبدى يا گرد براى درخت است.
زيتون ها(Olea) شامل تقريبا ۲۰ گونه، درختان كوچك از خانواده Oleaceae بوده و در جهان كهن از حوضه درياى مديترانه، شمال آفريقا، جنوب شرقى آسيا، شمال تا جنوب چين، اسكاتلند و شرق استراليا پراكندگى گسترده اى داشته اند. آن ها هميشه سبز بوده و داراى برگ هاى كوچك و يكپارچه هستند كه روبه روى هم قرار گرفته اند. ميوه اين گياه يك «شفت» مى باشد.
معروف ترين گونه شناخته شده اين گياه زيتون اروپايى نام دارد. Olea europaea كه از دوران باستان براى تهيه روغن زيتون و نيز براى خوردن خود ميوه آن كاربرد داشته است (در حالت طبيعى تلخ است كه بايد در معرض تخمير طبيعى قرار گيرد و يا به منظور قابل خوردن نمودن، آن را در آب نمك بخوابانند).
زيتون وحشى به شكل درخت كوچك با بوته هايى با رشد هرزه و تيغدار است كه داراى برگ هايى دوك مانند وتيز، رنگ سبز مايل به خاكسترى در قسمت بالا مى باشد. زيتون وحشى جوان در قسمت پايين سفيد رنگ و داراى پولك هايى مايل به سفيد است؛ گل هاى سفيد كوچكى دارد كه كاسه و جام گل ها داراى چهار درز كاسه گل، دو پرچم و كلاله شكافته مى باشد. اين گل ها به تدريج به شكل خوشه هايى كه از بغل برگ ها ظاهر مى شوند بر روى چوب هاى سال هاى آخر مى رويد. شفت (ميوه) در گياه وحشى كوچك و داراى غلافى گوشتدار است. اين غلاف كه تعيين كننده ارزش اقتصادى ميوه مى باشد در نوع وحشى نسبتاً نازك است. انواع كشت شده خصوصيات متفاوتى دارند، اما فشرده تر، حاصلخيزتر و بى خار است.
منطقه اى بومى و مسلم در سوريه و قسمت هاى ساحلى آسياى ميانه، فراوانى آن در يونان و مجمع الجزاير آن و كنايات فراوانى كه توسط شعراى قديمى در مورد آن به كار رفته نشان مى دهد كه زيتون بومى اين نواحى بوده است، اما در نواحى دور افتاده از مشرق زمين زيتون كشت نشده و كم و بيش به شكل نوع ابتدايى خود بازگشته است. اين مساله نشان دهنده مزيتى ويژه براى خاك هاى آهكى و تمايل به نسيم دريايى است، در حالى كه شكوه و جلال خاصى بر روى سراشيبى هاى آهكى و پرتگاه هايى كه بيشتر سواحل شبه جزيره يونان و جزاير كنار آن را تشكيل مى دهند ايجاد شده است.
از ديدگاه پرورش دهندگان مدرن، تنوع زيتون هاى شناخته شده بسيار زياد است. فقط در ايتاليا حداقل ۳۰۰ گونه وجود دارد، اما تعداد كمى از آن ها تا حد زيادى رشد مى كنند. گونه هاى اصلى ايتاليا Frantoio، Leccino و Carolea هستند. هيچكدام از آن ها را نمى توان با توصيفات باستانى همانند دانست، اگر چه بعيد نيست بعضى از گونه هاى نازك برگ كه بيش از همه مورد توجه مى باشند از تبار Licinian معروف باشند. درختان پهن برگ اسپانيا ميوه هاى درشت مى دهند، اما خلاف آن ها طعمى نسبتاً تلخ تر دارد و كيفيت روغن آن ها نامرغوب تر است. اين زيتون هاى اسپانيايى است كه معمولاً پس از سوراخ شدن و پر شدن پرورده شده و پس از خواباندن در آب نمك تازه خورده مى شوند (با فلفل ترشى، پياز ترشى يا ساير چاشنى ها).
درختان زيتون حتى زمانى كه بدون هرس رشد آزادانه دارند داراى رشد بسيار آهسته اى هستند، اما هنگامى كه امكان رشد طبيعى را در طول چند سال پيدا مى كنند، گاهى اوقات قطر تنه آن ها به ميزان چشمگيرى افزايش مى يابد. De Candolle محيطى بيش از ۱۰ متر (۳۳ فوت) را به ثبت رسانده كه احتمال مى رود عمر آن به چند قرن برسد. قدمت بعضى از درختان زيتون ايتاليا را به اولين سال هاى امپراتورى يا حتى روزهاى جمهورى روم نسبت مى دهند، اما هميشه سن چنين درختان باستانى در زمان رشد مورد ترديد قرار مى گيرد و شناسايى آن ها با توصيفات قديمى هنوز دشوارتر است. درختان تحت پرورش به ندرت به ارتفاع بيش از ۱۵ متر مى رسند. (۵۰ فوت) و معمولاً در فرانسه و ايتاليا به وسيله هرس كردن هاى زياد به ابعادى بسيار محدودتر منحصر مى شوند. چوب آن كه به رنگ زرد يا قهوه اى مايل به سبز روشن است اغلب با ته رنگ تيره ترى رگه دار شده است و بسيار سخت و متراكم مى باشد. چوب آن براى قفسه سازان و خراطان تزيينى بسيار با ارزش است.
تنه درخت زيتون
درخت زيتون از راه هاى مختلفى تكثير مى شود، اما معمولاً روش قلمه زدن يا خوابانيدن شاخه ارجح مى باشد، اين درخت در خاك هاى مساعد به آسانى درخت بيد ريشه مى كند و زمانى كه قطع مى شوند مكنده ها را از ريشه جدا مى كند.
در يونان و جزاير آن پيوند زدن درختان اهلى با انواع وحشى عملى متداول مى باشد. در ايتاليا جوانه هاى جنينى كه برجستگى هاى كوچكى روى شاخه به وجود مى آورند را به دقت جدا كرده و زير خاك مى كارند (كه در آن جا مى توانند رشد كنند). اين جوانه هاى جنينى خيلى زود جوانه هاى قوى ترى را تشكيل مى دهند. بعضى اوقات شاخه هاى بزرگ را مى برند و با اين كار شاخه هاى جوانى به دست مى آيد. همچنين گاهى مواقع زيتون از دانه رشد مى كند، غلاف هاى روغنى را به منظور تسريع در رشد ابتدا در آب گرم يا در محلول هاى قليايى خيس نموده و نرم مى كنند.
در مشرق زمين كشاورزان به درختان زيتون توجه زيادى نمى كنند و شاخه ها بى آن كه به وسيله چاقوهاى هرس كارى كوتاه شوند آزادانه رشد مى كنند، با اين همه در دوران خشكسالى طولانى براى حفظ محصول بايد آب لازم را تامين كرد. اين بى توجهى به كشت زيتون موجب مى شود تا درختان در فواصل سه يا چهار سال محصول باردار بدهند، بنابراين اگر چه رشد وحشى از نظر ايجاد منظره زيبا مورد توجه است، اين كار در زمين هاى مناسب و اقتصادى توصيه نمى شود. در نواحى اى مانند Languedoc و Provence كه در كشت اين ميوه دقت زيادى مى شود آن ها را در رديف هايى با فواصل معين مى كارند كه اين فاصله ها بر حسب گونه زيتون متفاوت است. درختان هرس شده و شاخه هايى كه در سال گذشته داراى شكوفه بودند حفظ مى شوند و به منظور چيدن آسان ميوه ها نوك درخت را كوتاه نگه مى دارند، هدف هرس كنندگان ايجاد شكلى گنبدى يا گرد براى درخت است.