زمین شناس بیا تو (مکانی برای تبادل نظر و گفتگوی زمین شناسان)

[mohammadtaks]

سلام

سال نو بر همه دوستان مخصوصاَ دوستان زمین شناس مبارکباد

در این بخش می توانید به بحث و گفتگو پیرامون شاخه های مختلف علوم زمین

ادامه تحصیل در مقاطع ارشد و دکتری و... بپردازید


در ادامه مطلبی پیرامون زمین شناسی مهندسی

زمین شناسی مهندسی (Engineering Geology) :
کاربرد مفاهیم و داده‌های زمین شناسی در کارهای مهندسی به ویژه در مهندسی عمران، مهندسی معدن و مهندسی نفت می‌باشد. همانگونه که به وسیله مجمع مهندسین زمین شناس در 1969 تبیین گردیده است : " این علم کاربرد داده ها, فن آوری و مبانی زمین شناسی در مطالعه رخنمون های طبیعی، مصالح سنگی و خاکی یا آب زیر زمینی با هدف اطمینان از شناخت دقیق، تفسیر، استفاده و ارایه فاکتورهای زمین شناسی که ساختگاه, برنامه ریزی, طراحی , ساخت ,اجرا و نگهداری سازه‌های مهندسی را تحت تأثیر قرار می‌دهند، می‌باشد.
در بسیاری از پروژه‌های مهندسی که به نحوی به ساختار زمین در آن محل مربوط می‌شود مثلا برای ساخت سازه‌های عظیم (سدها، پل های با دهانه زیاد، نیروگاه ها، سازه‌های صنعتی)،معادن، حفاری چاه‌های عمیق (نفت، گاز و ژئوترمال) نیاز به درک و درنظر گرفتن ساختارهای زمین شناسی با آگاهی از جنبه‌های مهندسی موضوع می‌باشد.
برای دستیابی به اهداف فوق, مهندس زمین شناس از علم زمین شناسی ,هیدرولوژی , مکانیک خاک، مکانیک سنگ، ژئو مکانیک و کاوش های زیر سطحی(شامل گمانه زنی و آزمایش های ژئوتکنیک و ژئوفیزیک) بهره می‌برد. در نهایت داده ها، نتایج کیفی و کمی و ارزیابی حاصل از این مطالعات برای استفاده به مهندسین ارایه می‌گردد.
دامنه فعاليت های زمين شناسی سه موضوع کلي را در بر می گيرد: 1- ژئوتکنيک 2- ژئو مکانيک 3- ژئوديناميک
در موضوع ژئومکانيک مطالعه رفتار مکانيکي خاک ها و سنگ ها در مقابل نيروهای وارد به آن ها، مورد توجه قرار مي گيرد. این موضوع خود شامل دو شاخه مکانيک خاک و مکانيک سنگ مي شود. مطالعه فعاليت هاي فعال زمين شناسی که تاثير مستقيمي در شرايط محيطي دارند و نحوه برخورد با آن هاموضوع اصلی بحث ژئوديناميک مي باشد. فعاليت هاي فعال زمين شناسی به طور کلي شامل زمين لرزه ها، آتشفشان ها، ناپایداری دامنه ها، فرسایش، هوازدگي و ... مي باشد. در بحث ژئوتکنيک رفتار مکانيکي سنگ ها و خاک ها در محل اجرای طرح های مهندسی و نحوه بهسازی شرایط زمین در محل اجرای طرح ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

 

[mohammadtaks]

کامبرین :

کامبرین :

کامبرین :
همان طور که می دانیم با پیدا شدن فسیل های پالئوزوئویک در بخش بالایی سازند سلطانیه حد زیرین کامبرین در میان سازند سلطانیه قرار داده شد و سازند های باروت و زاگون را که قبلاَ به اینفراکامبرین نسبت می دادند به عناون قدیمی ترین سازندهای پرکامبرین ایران معرفی شده اند بنابراین واحد شیلی در بلای بخش دولومیت زیرین متعلق به اینفراکامبرین و بخش شیلی چپقلو و دولومیت فوقانی به کامبرین زیرین تعلق دارد .
1- در البرز :
سازند باروت :
نام آن از دهکده باروت آغاجی در شمال کوه های سلطانیه گرفته شده است و از نظر سنگ شناسی از شیل های رسی – سیلتی و ماسه ای دانه ریز و ماسه سنگ های میکا دار به رنگ بنفش , خاکستری تا ارغوانی به ضخامت 714 متر تشکیل شده است و در آن میان لایه هایی از آهک و دولومیت استرماتولیت و از کامبرین زیرین نیز وجود دارد سازند باروت با مرز تدریجی در روی سازند سلطانیه قرار دارد و بالای آن شیل های سازند زاگون به صورت هم شیب واقع شده اند .این سازند در بخش وسیعی از البرز مرکزی و زاگرس مرتفع بیرون زدگی دارد ولی ضشخامت آن در نقاط مختلف متفاوت است .
سازند زاگون :
نام آن از دهکده و دره زاگون در شمال فشم گرفته شده و از شیل های سیلتی تا ماسه ای دانه ریز و ماسه سنگ میکا دار فاقد فسیل تشکیل شده است در زیر آن سازند باروت و بر روی آن سازند لالون به سن کامبرین زیرین قرار دارد . این سازند در قسمت های مهمی از شمال غرب , شمال , مرکز و شرق ایران گسترش دارد و همه جا با ماسه سنگ لالون همراه است . لازم به ذکر است که به عقیده بعضی از محققین رسوبات سازندهای اینفراکامبرین (بایندر , سلطانیه بخصوص باروت و زاگون جزء رسوبات کامبرین از پالئوزوئیک است ) از سری رخساره های تبخیری آتشفشانی اینفراکامبرین می توان به سازندهای زیر اشاره نمود :
سازند لالون :
سطح مقطع ان در البرز مرکزیانتخاب شده در دره جاجرود و ضخامت آن 582 متر و عمدتاَ ماسه سنگآرکوزی قرمز تا گلی رنگ با سیمان سیلیسی تشکیل شده و میان لایه هایی از شیل و ماسه سنگ قرمز در آن دیده می شود بخش فوقانی آن حدود 50 متر ضخامت دارد و از کوارتزیت سفید رنگ تشکیل شده لایه کلیدی مناسبی برای تشخیص این سازند است .
این همان کوارتزیت راسی است اصولاَ از قاعده از میزان فلدسپات کاسته و بر میزان سیلیس افزوده می شود تنها فسیلی که از این سازند پیدا شده در داخل شیل های زیر کوارتزیت راسی و گونه از تریلوبیت به نام ردلیشیا که مشخص کامبرین زیرین است .
به نظر می رسد که این سازند از تخریب سنگ های آذرین اسید و دگرگونی های قدیمی ایران که در این زمان در معرض هوازدگی و فرسایش بوده به وجود آمدند زیرا در داخل آنها علاوه بر کوارتز و فلدسپات میکا , گاهی گرونا و آپاتیت و زیرکن , روتیل تورمالین , متبلور نیز یافت می شود در ضمن با توجه به گرد شدگی و تا اندازه ای جور شدگی دانه های ماسه می توان آنها را رسوبات ساحلی دانست که تا مدتها در معرض برخورد جریان و امواج دریا قرار داشته است . در ضمن وجود چینه بندی متقاطع در بعضی موارد ممکن است حاکی از منشا بادی بخشی از آن باشد .
سازند لالون در پهنه وسیعی از کشور ما با ضخامت متفاوت دیده می شود و تا پاکستان (بالای سری نمک دار اینفرا کامبرین ) در ترکیه , عربستان , اردن و حتی مصر نیز که تمامآ متنعلق به کامبرین پیشین است ذکر شده است . در شمال کرمان اندازه آن دانه درشت حتی کنگلومرایی و شخامت آن نیز بیشتر است که به آن ماسه سنگ یا سری داهو می گویند .
سطح تماس سازند لالون با زاگون تدریجی است و سطح فوقانی آن با دولومیت بخش 1 میلا هم شیب است .

سازند سورگاه :
مقطع نمونه آن در کوه سورگاه واقع در منتهی الیه شمال غرب کبیر کوه در ایلام انتخاب شده و اساسا شامل شیل های پیریت دار خاکستری رنگ و آهک نازک لایه زرد رنگ است عمدتا در لرستان دیده می شود وسن آن تورونین- سانتونین است.
سازند ایلام :
مقطع نمونه این سازند در همان مقطع سورگاه است و شامل دو رخساره متفاوت است رخساره های عمیق آن شامل آهک های رسی دانه ریز خاکستری رنگ همراه با لایه های نازک شیل سیاه رنگ که در همین محل مقطع نمونه یافت می شود . و رخساره های کم عمق آن شامل آهک های قلوه ای است سن هر دو رخساره این سازند سانتونین تا کامپانین است .
سازند گورپی :
این سازند با یک دگرشیبی فرسایشی بر روی سازند ایلام قرار می گیرد و لیتولوژی آن شامل مارن های تیره و کمی آهک مارنی است به ضخامت 350 متر در ناحیه خوزستان است .و سن آن کامپانین – مآستریشتین است .
سازند تاربور :
مقطع نمونه آن در کوه گدون و شمال دهکده تاربور قرار دارد و از آهک های توده ای صدف دار و انیدریت تشکیل شده است .در محل مقطع با سازند گورپی حالت بین انگشتی دارد در هر حال به وسیله سازند ساچون پوشیده می شود .سن آن کامپانین تا مآستریشتین است

 

[mohammadtaks]

سنگ شناسی دگرگونی (Metamorphic Rocks)

سنگ شناسی دگرگونی (Metamorphic Rocks)

ریشه لغوی

واژه دگرگونی ، که از کلمه لاتین Metamorphic به معنای تغییر شکل گرفته شده است، به این اشاره دارد که سنگ اولیه ، شکل اصلی خود را تغییر داده و به شکل جدید در آمده است.

دید کلی

سنگهای دگرگونی ، سنگهایی هستند که از تغییر شکل سنگهای قبلی به علت تغییر شرایط فیزیکی ( فشار ـ دما ) یا شیمیایی و در حالت جامد به‌وجود می‌آیند. پدیده دگرگونی به محو و ناپدید شدن یک یا مجموعه‌ای از کانیهای متبلور سنگ تعبیر می‌شود. این تغییرات ممکن است بر روی سنگهای رسوبی که در شرایط سطحی به وجود آمده‌اند یا در سنگهای آذرین که از ماگما متبلور گردیده و یا حتی در سنگهای دگرگونی حادث شود.


در حالت اخیر ، شرایط دگرگون شدگی سنگ قبلی تغییر می‌نماید و این پدیده با ظهور و پیدایش یک یا مجموعه‌ای از کانیهای جدید همراه می‌باشد. بنابراین دگرگونی عبارت از پاسخی است که هر سنگ در مقابل تغییرات محیط شیمیایی یا فیزیکی از خود بروز می‌دهد و این پاسخ به صورت تجدید تبلور کانیهای قدیمی به دانه‌های جدید و یا پدیدار شدن کانیهای نو ظهور و تخریب بعضی دیگر تجلی می‌کند.


تاریخچه

واژه متامورفیسم برای اولین بار در سال 1820 توسط A.Boue عنوان گردید و جیمز هاتن اولین کسی بود که در کتاب خود به نام فرضیه کره زمین به مفاهیم کلی دگرگونی اشاره نمود.


سیر تحولی و رشد

• Elie de Beament و A. Daubre که در اواسط قرن نوزدهم می‌زیسته‌اند، اولین کسانی بودند که دگرگونی ناحیه‌ای و دگرگونی مجاورتی را از هم متمایز کردند و اصطلاح دگرگونی ناحیه‌ای توسط A.Daubre وارد این علم گردید.
• با عنوان شدن واژه ژئوسنکلینالها توسط J.D.Dana ، James Hall و E.Haug در فاصله سالهای بین 1859 و 1910 ، سنگهای دگرگونی ناحیه‌ای معنی و مفهوم دیگری پیدا کرد. این دانشمندان دما و فشار بالا و همچنین حرکات زمین ساختی حاکم بر اعماق این ژئوسنکلینالها را عامل اصلی دگرگونی ناحیه‌ای دانستند.
• اصطلاح دینامومتامورفیسم در سال 1886 توسط H.Rosenbusch پیشنهاد شد و بعدها دانشمندان دیگری واژه Dynamic را برای دگرگونی کاتاکلاستیک بکار بردند.
• در فاصله سالهای بین 1870 و 1900 ، سنگ نگاری میکروسکوپی به وجود آمد.
• Grubenmann ( 1924 ـ 1850 ) و Niggli سنگهای دگرگونی ، ناحیه‌ای را بر حسب ترکیب شیمیایی تقسیم‌بندی نمودند که بعضی از زمین شناسان اروپایی هم از آن نامها استفاده می‌کنند.
• جورج بارو با بررسی زمین شناسی سنگهای دگرگونی در اسکاتلند ، نشان داد که سنگهای دگرگونی این مناطق یک تغییر تدریجی در بافت و ترکیب کانی شناسی دارند و نتیجه این مطالعات باعث کشف زون دگرگونی تدریجی گردید.
• بررسی زونهای مختلف کانیهای دگرگونی به کرات و در نواحی مختلف توسط تیلی ( 1925 ) و هارکز ( 1932 ) و Barth ( 1936 ) صورت گرفت ولی در هیچکدام از این مطالعات مساله پیوند بین فرایندهای زمین شناسی و فرایندهای دگرگونی تدریجی به دقت مورد نظر قرار نگرفت.

منبع : سایت رشد

 

[mohammadtaks]

انواع سنگ ها

انواع سنگ ها

سلام امروز مطالبی پیرامون انواع سنگ های تشکیل دهنده زمین می نویسم

به طور کلی سنگهای را بر حسب نحوه تشکیلشان به انواع زیر تقسیم بندی می کنند :

1- سنگ های رسوبی : این سنگ های در اثر فرایند دیاژنز از رسوبات پدید می آیند این دسته از سنگ ها عمدتا َ دارای فسیل می باشند در نمونه دستی لایه بندی در آنها مشاهده می شود که حاکی از منشاء رسوبی آنها می باشند

2- سنگ های دگرگونی :

این سنگ های ثانویه نامیده می شوند چرا که از دگرگونی سنگها رسوبی و آذرین قبلی به وجود می آیند .

دگرگونی انواع مختلفی چون

1-regional metamorphism
2- contact metamorphism
و ......

3- سنگ های آذرین که از انجماد ماگما در سطح یا درون زمین پدید می آیند سنگ های آذرین درونی عمدتا درشت بلور و انواع بیرونی ریز بلور اند

 

[royagholami]

زمین شناسی

زمین شناسی

با سلام
با توجه به اینکه زمین شناسی رشته بسیار مشکل و پر کاری است
ولی متاسفانه بازار کار ندارد
امیدوارم در آینده نه چندان دور این مشکل در جامعه ما حل شود
در مورد منابع دکتری در رشته زمین شناسی مهنسی سوال داشتم- میتوانید کمک کنید؟

 

[mohammadtaks]

با سلام
با توجه به اینکه زمین شناسی رشته بسیار مشکل و پر کاری است
ولی متاسفانه بازار کار ندارد
امیدوارم در آینده نه چندان دور این مشکل در جامعه ما حل شود
در مورد منابع دکتری در رشته زمین شناسی مهنسی سوال داشتم- میتوانید کمک کنید؟

با سلام

دوست عزیز منابع آزمون دکترا در دانشگاه های متفاوت است برای دریافت منابع آزمون به سایت دانشگاه مورد نظرتان مراجعه فرمائید

 

[heleya]

سلام من هم با نظر دوستمون مبنی بر عدم کارایی زمین شناسی تو ایران موافقم امیدوارم این معضل حل بشه اما باید بگم زمین شناسان باسواد حتی در بعضی مواقع جای مهندسین عمرانو تو بعضی شرکت ها گرفتند و حقوق بالاتری دارن چرا که من نمونه هاشو خودم دیدم پس بستگی به خود فرد داره حالا تو هر رشته ای که هست

 

[mohammadtaks]

زمین شناسی نفت

زمین شناسی نفت

زمین شناسی نفت از دو کلمه Petroleum Geology تشکیل شده که اصطلاح پترولیوم (روغنسنگ) ، دو کلمه لاتین پترا ، یعنی سنگ والیوم ، یا روغن را شامل می‌شود و Geology هم که به معنیزمینشناسیمی‌باشد. دید کلی

نفت یا پترولیوم نوعی قیر و یا بیتومین است که به صورت مجموعه‌ایاز هیدروکربورهای مختلف ، به اشکالمایعو یاگازدر مخازن زیرزمینی وجوددارد. پترولیوم درشیمیو زمین شناسی ،اصطلاحا به ترکیبات هیدروکربوره‌ای اطلاق می‌شود که توسط چاههای نفت از داخل زمیناستخراج می‌شوند. شکل اصلی پترولیوم در داخل مخازن به صورتگازاست که به نامگازطبیعینامیده می‌شود بخشی از پترولیوم در شرایط متعارفی ( 15 درجه سانتیگراد و 760 میلیمتر فشار جیوه)، به صورت مایع در آمده که به آننفت خاممی‌گویند و بخش دیگر به همان صورت گاز باقی می‌ماند.
تاریخچه و سیر تحولی
مواد نفتی از زمانهای بسیار قدیم مورد استفاده قرارمی‌گرفته است. نادر شاه با استفاده از روشن کردن مشعلهای نفت موفقیت چشمگیری در فتحهندوستان بدست آورد. بیشتر تولیدات نفتی تا نیمه قرن نوزدهم از طریق چشمه‌های نفتیبا گودالهای کم عمق و چاههای دستی حفر شده در مخازن نفتی که عمق ، صورت می‌گرفتهاست. حفاریهای نسبتا عمیقتر جهتاستخراجنفتدر ابتدا در ناحیه پچل بورن فرانسه صورت گرفته است. در این ناحیه ماسه‌هاینفتی در سطح زمین بطور قابل ملاحظه‌ای گسترده می‌باشد.

بهره‌برداری ازشیلهای نفتی در سال 1847 در شیلهای کربنیفرناحیه توربن اسکاتلندآغاز شد. تکنولوژی حفاری با سیم بکسل در سال 1859 توسط کلنل دریک به کار گرفته شد. همزمان باآن ، رشد سریع حفاری در آمریکای شمالی و نقاط دیگر جهان آغاز شد. تولید هیدروکربورمایع در نیمه قرن نوزدهم با احداث و توسعه پالایشگاهها به سرعت توسعه یافت.

با رشد و گسترش پالایشگاهها انواع تولیدهای نفتی مشتمل بر گازهای سبک ،نفت سبک،نفت سنگینو مشتقات سنگینتر هیدروکربوریتولید شد. با شروعجنگجهانی اول ( 1914 - 1918 ) نیاز به مواد نفتی به شدت افزایش یافت. اولینچاه نفتدر 1859 در یک ساختمان تاقدیسی درایالت پنسیلوانیای آمریکاحفر گردید. درایرانهم اولین چاه نفت در 1902 در تاقدیس مسجد سلیمان در شمالاهوازبه نفترسید.
منشا نفت
منشا نفت به احتمال قریب به یقین از مواد آلی است. به این معنیکه بقایای گیاهی و جانوری پس از نهشته شدن در کف حوضه‌های رسوبی و مدفون شدن بهوسیله رسوبات اولیه ، در معرض پاره‌ای واکنشهای بیوژنیک قرار می‌گیرند و به ازاءافزایش ضخامت رسوبات به تدریج تبدیل به مواد هیدروکربوری و نفتهای خام اولیهمی‌شوند، گذشت زمان و استمرار تحولات مکرر شیمیایی و بیوشیمیایی ، کیفیت نفتهایاولیه را ارتقا داده و نهایتا آنها را بهنفت خامقابل استفاده برای مصارف مختلف تبدیل می‌کنند.

برای تشکیل نفت تجمع مواد آلیبه مقدار قابل ملاحظه و کافی ، ضروری است. این نیاز در حوضه‌های رسوبی تامینمی‌گردد که ، مواد آلی در آنها درصد بالایی از مواد رسوبی را تشکیل داده و نهشتگیاین دو به صورت توام و هم زمان صورت می‌گیرد. حاصل آنکه نفت در طبقات رسوبی غنی ازمواد آلی تشکیل خواهد شد. برای تشکیل نفت طبقات مولد نفت ، افزون بر فراوانی موادآلی ، حفظ آنها در لابلای رسوبات در برگیرنده ، از شروط اساسی است. چنانچه روندنهشتگی مواد در حوضه‌های رسوبی ، به قدر کافی سریع باشد، فرصتی برای تجزیه و فسادمواد آلی باقی نمانده و موجبات حفظ آنها ، فراهم خواهد شد

پس از مدفون شدنمواد آلی در داخلرسوباتو تامین ضخامت لازم از رسوبات جدیدرویی ، با دخالت عوامل بیوژنیک و فیزیکو شیمیایی خاص ، مولکولهای آبی به مولکولهایهیدروکربوری ساده و نفتهای اولیه که از ساختار مولکولی پیچیده برخوردار هستند،تبدیل و تحول می‌یابد، سرانجام با پلیمریزه شدن هیدروکربورهای فوق ، تحول آنها بهمولکولهای منظم و بزرگ و یا کوچک با آرایش مولکولی منظم در نفت خام مایع و گازتکمیل می‌گردد. این تحولات در رسوبات و سنگهای مولد نفت ، انجام می‌گیرد. معمولااین نوع سنگها از جنس شیلهای سیاه رنگ است که به آنها شیلهای آلی هم می‌گویند. اشکال گسترش نفت

توده‌های نفتی بر حسب آنکه در سطح زمین ظاهر شوند و یا درداخل طبقات زیرزمینی مدفون و محبوس شده باشند به دو گروه زیر تقسیم می‌شوند:
گسترش‌های سطحی

مواد نفتی در محلهای مساعد از طریق شکستگیها و بازشدگی‌ها، همواره به سطح زمین رسیده و بر آن جاری می‌شوند و از آنجا گسترش‌های سطحی گاز یامایع را تشکیل می‌دهند.
· گسترش‌های سطحی به صورت مایع و گاز :در این نوع گسترشهای سطی موادهیدروکربوری به صورت مایع و یا گاز ، همراه مواد تخریب یافته سر راه ، به سطحمی‌رسند و از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
o سرچشمه نفت :مواد نفتی ممکن است به صورت گاز یا مایع از طریق درزها ،شکافها ، سطوح گسلی ، سطوح دگرشیبی و یا سطوح چینه‌بندی طبقات به صورت چشمه نفت ،در سطح زمین ظاهر شوند.
o گل فشانها و جریانهای گلی :گل فشانها گازهای پرفشار در حال فورانیهستند که همراهآب، گل ، خرده سنگها و گاهی اوقاتهم نفت مایع ، از مجاری‌ای که به سطح زمین راه باز کرده‌اند، خارجمی‌شوند.
· گسترشهای سطحی جامد :در پاره‌ای از موارد گسترشهای سطحی به صورت مایعاتبسیار غلیظ و گاهی هم به شکل خمیری دیده می‌شوند، این قبیل نفت‌ها ، تحت نامهایمختلف از قبیل تار ،آسفالت،موم ، پیچ و قیرهای سخت و شکننده معرفی می‌شوند. و شامل موارد زیرمی‌باشند:
o نفت‌های جامد پراکنده :نفت آغشته به مواد رسوبی ، به طور مختلف درمجاورتاتمسفرقرار گرفته و به تدریج اکسید شده و به مرور سخت‌تر می‌گردند.
o مجتمع‌های نفتی رگه‌ای:گروهی از هیدروکربن‌های جامد، به صورت رگه‌هایی،حفره‌ها و فضاهای خالی داخل طبقات را اشغال کرده‌اند.
· شیلهای نفتی :واژهشیلنفتیبه انواع مختلف شیلهای قیردار که محتوی مقدار قابل ملاحظهمواد آلیاست، اطلاق می‌گردد. این مواد کهدر واقع حد واسط بین مواد آلی اولیه و نفتها است. کروژننامیدهمی‌شود.
گسترش‌های نفتی زیرزمینی

گسترشهای مواد نفتی در زیرزمینی، عمدتا از نظرارزش اقتصادی آنها طبقه‌بندی می‌کردند و شامل موارد زیر می‌باشند.
· مخازن نفتی :مخزن نفت ساده‌ترین شکل جمع یک ذخیره نفتی در زیر زمین وکوچکترین واحد از نظر اقتصادی است.
· میدان نفتی :وقتی چند مخزن در وضعیت مشترک و خاصزمینشناسی، اعم از ساختمانی و یاچینهشناسی، قرار گرفته باشند، چنین مجموعه و یا گروه مخازن را میدان نفتیمی‌گویند.
· حوضه نفتی|حوضه‌های نفتیحوضهنفتی، منطقه و یا محدوده جغرافیایی‌ای است که در آن میدانها ومخازننفتیمتعددی ، وجود دارد، که همه آنها در یک مجموعه زمین شناسی مربوط به شرایطمحیطی و رسوبی معین و مستقل گرد آمده‌اند.

 

[mohammadtaks]

پترولوژی

پترولوژی

پترولوژی یا سنگ شناسی در واقع به بررسی ژنز و نحوه تشکیل سنگهای مختلف می پردازد در واقع پترولوژی تصویری واضح از ساختمان و بافت سنگ ها در اختیار زمین شناسان قرار می دهد از این رو نقش مهمی در مطالعات زمین شناسی ایفا می نماید این شاخه از علوم زمین با شاخه هایی چون زمین شناسی مهندسی و زمین شناسی نفت هیدروژئولوژی و همچنین در بررسی های مکانیک سنگ نیز داده های ارزشمندی ارائه می دهد

 

[mohammadtaks]

بازار کار زمین شناسی

بازار کار زمین شناسی

بازار کار زمین شناسی بدلایل مختلف همچون عدم آشنایی با کارآیی این علم در زمینه های مختلف هنوز وضعیت مطلوب ندارد و فارغ التحصیلان این رشته یا در پی ادامه تحصیل و تدریس در دانشگاه و مراکز آموزش عالی کشور می باشند و یا به صورت مقطعی در شرکت های فنی و مهندسی مشغول به کار می شوند با این حال زمین شناسی به عنوان یکی ازمهمترین علوم پایه کاربرد های متعددی در زمینه های مختلف فنی و مهندسی و حتی پزشکی دارد که در آینده در کشور شاهد آن خواهیم بود

 

[mohammadtaks]

«سيستم‌هاي نفتي و تكتونيك جهاني»

«سيستم‌هاي نفتي و تكتونيك جهاني»

براساس مطالعه‌ي سيستم‌هاي نفتي در يك چهارچوب كلي تكتونيك صفحه‌اي سه نوع از سيستم‌هاي نفتي در حوضه‌هاي رسوبي فعال از نظر تكتونيكي تعريف شده‌اند كه عبارتند از:
1ـ ابتداي ريفتينگ initial rift
2ـ‌سكوهاي قاره‌اي continental plotform
3ـ كوهزائي ـ دلتائي orogenic-deltaic
باروري و بازده حوضه‌هاي نفتي اغلب به مشاركت بين 2 و يا حتي 3 پارامتر فوق وابسته است و حوضه‌ي فورلند بهترين مثال در اين خصوص مي‌باشد.
تئوري تكتونيك صفحه‌اي پانته طرح اين پيشنهاد مي‌شود كه يك پوسته‌ي متحرك نقش سريع‌تري ايفا مي‌كند. جابه‌جائي‌هاي عمودي و افقي مايعات و مواد در نتيجه‌ي انتقال پوسته در يك حوضه‌ي رسوبي روي مي‌دهد بنابراين دور از ذهن نيست كه سيستم‌هاي نفتي به وسيله‌ي حركات پوسته هدايت و كنترل مي‌شوند. هنگام مهاجرت مواد هيدروكربني به بيرون از سنگر منشاء ممكن است اين مواد در يك و يا چند واحد سنگي پراكنده شوند و يا در اثر نشت به بيرون از حوضه پراكنده شوند و يا اينكه به وسيله‌ي ديوارهاي غيرقابل نفوذ به دام بيفتد.
لازم به ذكر است در توضيح گزينه‌ي آخر؛ تجمع و به دام افتادن مواد هيدروكربني به در دسته‌ي مستمر و يا اشباع زدوگر توصيف مي‌شود كه به شدت جريان مواد هيدروكربني و نيز پايداري و مقاومت ديواره‌ي نفوذناپذير ياد شده بستگي دارد.
براي تخمين مقدار نفت موجود در يك مخزن و ارزيابي و تحقيق درباره‌ي آن ناگزير به مطالعه‌ي يك سيستم نفتي مشخصبه كمك يك ژئوديناميك جهاني پرداختيم (Petroleam system in a Global Geodynamic framework)
مفاهيم:

در طي دهه‌ي گذشته محتواي سيستم‌هاي نفتي تصحيحات متعددي را در بر داشته است از اين بين نشريه‌ي (PAPG Me Moir 60) و با عنوان سيستم‌هاي نفتي از شكل‌گيري تا به دام افتادن. و نيز در اولين كنفرانس مشترك تحقيقاتي (AAPG, AMPG) در اكتبر 1994) كه در شهر مكزيك برگزار شد براساس اين مقالات مشترك تقسيم‌بندي جديد تيم‌هاي نفتي در حوضه‌هاي بالا توسط (Hoizinga, perrodon 1992-1991) ارائه شده است.
بر همين اساس و نيز براساس ارزيابي مقالات و حد سياست سه نوع از سيستم‌هاي نفتي اصلي مي‌تواند تعريف شود كه خود به عوامل توسعه دهنده‌ي حوضه‌هاي در بر گيرنده‌ي آنان و نيز به زمين پوياي پيرامون وابسته است. اين انواع به شرح ذيلند:
1ـ سيستم‌هاي نفتي موجود در ابتداي رنيتينگه

شكل خاص تكتونيك كشتي همراه با تغييرات پي در پي دمائي مبين ساخته اين نوع سيستم نفتي در يك حوضه مي‌باشد و بدون شك تمايل براي گسترش و پخش شدن (برخلاف به دام افتادن) و بيشترين نرخ پتانسيل‌هاي نفتي در اينگونه از سيستم‌ها يافته مي‌شود.
سنگ منشاء اين نوع سيستم‌ها اغلب محصول كروژن نوع اول مي‌باشد و از نظر چينه‌شناسي مهاجرت عمودي خود منجر به توزيع عمودي در مواد هيدروكربني مي‌شود. و اين در حاليست كه مهمترين زدن مورد توجه جائي است كه بيشترين مهاجرت نفت از آنجا در حال انجام است محل اين نوع از سيستم‌ها همانگونه كه گفته شد در محل جدايش قاره‌ها از يكديگر مي‌باشد و به عنوان مثال مي‌توان به سيستم‌هاي نفتي حاصل از رنتينيگه در غرب آفريقا و در طي فروزوئيكه اشاره نمود.
2ـ سيستم‌هاي نفتي صفحات قاره‌اي:

با توجه به سرعت بالاي رسوب‌گذاري و ته نشست مواد هيدروكربني اين حوضه‌ها از نظر سنگ منشاء بيشتر مورد توجه هستند و به عنوان مثال اين نوع سيستم‌ها در قسمت اعظم سيلورين تا دونين مياني و ژوراسيك فوقاني قابل تشخيص مي‌باشند و نيز گزارشاتي پيرامون وجود اين نوع سيستم‌ها در كرتاسه مياني ارائه شده است، (Klemme and almishek 1991) پر شدگي و فرو افتادگي در حوضه‌هاي پهناور و به وسيله‌ي رسوبات حاصل از پيشروي دريا منجر به ايجاد مكانهايي مطلوب براي ته‌نشست سنگهاي منشاء كه عمدتاً محصول كروژن نوع 2 مي‌باشد شده است و با توجه به تكرار مهاجرت جانبي (افقي) اين نوع سيستم‌ها با generative Kitchen (آشپزخانه‌هاي توليدي) مقايسه شده‌اند ولي بايد توجه داشت كه مهاجرت طولاني آنها و جابه‌جائي زياد مواد هيدروكربني مقدار چشم‌گير مواد هيدروكربني را از بين مي‌برد و راندمان حوضه را كاهش مي‌دهد در غياب ساختارهاي تكتونيكي نفت شكل گرفته در حوضه‌هاي مذكور مي‌تواند به وسيله‌ي ساير ساختارهاي ويژه چينه‌شناسي و جغرافيائي محدود شود كه از اين دسته مي‌توان به شكل‌گيري متناوب حوضه‌هاي كم عمق در حاشيه‌هاي غيرفعال شمال غربي صفحه‌ي عربستان در سنگهايي غني كه محدود به ساختارهاي مرتفع‌تر مي‌باشند و نيز به حوضه‌هاي مستقر بر صفحه‌ي sahara اشاره نمود.
3ـ سيستم‌هاي نفتي در حوضه‌هاي كوهزائي ـ دلتائي

شرايط ساختارهاي تكتونيكي ناپايدار و سرعت بالاي رسوبگذاري خاص اين حوضه‌هاست. سنگ منشاء اين نوع سيستم‌ها حاصل كروژننوع 3 مي‌باشد و درصد گاز مستعد براي استخراج ممكن است بوسيله‌ي گازهاي بيوژنيتك افزايش پيدا كرده باشد از ويژگي‌هاي ديگر اين نوع سيستم‌هاي نفتي مي‌توان به مهاجرت مواد هيدروكربني هم به صورت افقي و هم به صورت عمودي اشاره نمود و ساختارهائي كه منجر به دام افتادن نفت مي‌شود در آنها زياد مي‌باشد و ممكن است توسط سطوح گسلها به بيرون راه يابد كه تشكيل چشمه‌هاي نفتي را بدهد. بنابراين مي‌توان اين چنين ارزيابي كرد كه اكتشاف اين نوع سيستم‌ها آسان مي‌باشد (MC Grogor 1993)
ولي بايد توجه داشت كه به علت تكرار الگوهاي ساختاري مخصوصاً در سيستم‌هاي دلتائي منشاء مواد هيدروكربني در آنها پراكنده مي‌شود. سيستم‌هاي نفتي كه دراين گوه جاي مي‌گيرند به خوبي در كرتاسه و تا اواسط سنوزوئيكه گسترش يافته‌اند و به طور مثال مي‌توان به مولاسهاي كوهزائي آپسين و حوضه‌هاي دلتائي نيجريه اشاره كرد.
بحث:

با توجه به اظهارات (Demaison and Huizinga 1991)
هر نوع از سيستم‌هاي نفتي براي توليد نفت يا گاز و يا به دام انداختن نفت و يا گاز مطلوب است.
و سيستم‌هائي كه ريخت مخصوص و نرم ايالات غني نفت‌خيز را شامل مي‌شوند در شمارش اندك هستند، به استناد سيستم‌هاي دلتائي.
از طرفي انواع سيستم‌هاي نفتي اغلب با ويژگي‌هاي مواد هيدروكربني منشاء خود مشخص و تعيين مي‌شوند. در بررسي‌هاي اوليه اگر فضاي در بر گيرنده‌ي مخزن را در مقابل درصد ذخيره در گرافي مانند آنچه در شكل 1 مي‌بينيم بررسي كنيم نشان مي‌دهد كه زهكشي عمودي بيشتر در مناطق غني از مواد هيدروكربني و زهكشي افقي در مناطق كم ارزش صورت گرفته است گر چه استثنائات باارزش نيز وجود دارد. براساس طبقه‌بندي صورت گرفته توسط (Huiziga follwing Demaison) اساساً غني‌ترين سيستم‌ها كوچكترين مناطق را پوشش مي‌دهند و به همين نحو شاخص پتانسيل مخزن (SPI) همزمان با كوچكتر شدن منطقه افزايش مي‌يابد، و به هر حال غني بودن مناطق نفتي علاوه بر اينكه وابسته به افزايش مستقل شاخصهاي نفتي است فاكتورهاي ديگري را هم مي‌طلبد.
نكته‌ي جالب اينجاست كه ضريب كارآئي و راندمان سيستم مشابه شكل 2 مي‌باشد. (Magonn and Paw 1994) براساس اين شكل پيشنهاد شده است كه اندازه‌ي سيستم نفتي، نوع حوضه و SPI (شاخص پتانسيل مخزن) فاكتورهاي مهمي نيستند.
به هر حال در هر زمان و يا مكاني تركيب موجود در 2 و يا 3 نوع از سيستم‌هاي نفتي ضريب غني بودن منطقه را افزايش مي‌دهد. پس آغاز رنيتنيگه، دماي فرورفتگي حوضه و واگرائي هاشيه‌ها از فاكتورهاي مطلوب براي غني بودن منطقه مي‌باشند اين پديده در حوضه‌ي سيرت يا همان ليبي در خليج سوئز و شمال درياي ويكينگ و در همه‌ي فرورفتگي‌ها رخ داده است.
به هرحال سكوهاي نفتي به اندازه‌اي كه درسيستم‌هايي همراه با واگرائي هاشيه‌ها باشد عمل نمي‌كند و سيستم‌هاي نفتي موجود در صفحات (Platformtypessp) كه تكرار فاز فرونشيني را متحمل شده‌اند امكان تمايل براي پتانسيل نفت‌خيز كامل را دارند. كه مثال آن در صحراي ترياس و يا غرب حوضه‌ي سيبري و نيز فرورفتگي‌هاي روي هاشيه‌ي صفحاتي (سيستم نفتي آلبرتا) مي‌باشد. و گاهي در بعضي حالات خاص كيفيت نهشته‌هاي سنگ منشاء و يا مخزن بهبود بخشيده مي‌شوند مثلاً در ريفتهاي متوالي در حوضه‌ي ويانا و سوئز شاهد اين امر مي‌باشيم.
و با وجود تمام ملاحظات در مناطقي كه هر سه نوع سيستم نفتي حضور دارند غني‌ترين مناطق هيدروكربني را شاهد هستيم كه حوضه‌ي فورلند بهترين مثال مي‌باشد.
بزرگترين و طبيعي‌ترين حوضه‌هاي نفتي شامل ماراكابر، غرب ونزوئلا پرتوبايو، آلبرتا و خليج فارس مي‌باشند كه هر كدام خود مؤيد اين نكته مي‌باشند.
هر حوضه‌ي قاره‌اي خصوصيات مخصوص به خود را دارد پس اينكه بگوئيم منطقه‌ي وسيع آفريقائي باقيمانده‌ي ابر قاره‌ي گندوانا مي‌باشد با در نظر گرفتن حوضه‌هاي حاصل از رينت مشخص مي‌شود در حالي كه ناحيه‌ي تيتان در حوضه‌ي فورلند تعيين محل شده است.
در يك سيستم نفتي وجود يك و يا ترجيحاً چندين منبع سنگي به عنوان سنگ منشاء توانا براي توليد تله‌ها ضروري مي‌باشد. كه خود همراه با بارگذاري مواد هيدروكربني و نهايتاً وجود پنجره‌هاي نفتي مي‌باشد.
راندمان بالا عامل تصديق حوضه‌هاي نفتي است كه حضور نفت و گاز را با هم در اين حوضه‌ها فراهم نموده است (غرب تگزاس، صحراهاي ترياس، خليج فارس)
شيلهاي پيشرونده كه ممكن است همزمان به عنوان سنگ منشا و پوشش عمل كنند مي‌توانند از اهميت شاياني برخوردار باشند به عنوان مثال از رسهاي كمبريج ژوراسيك در مناطق نفتي درياي شمالي و شيلهاي حوضه‌هاي نفتي كرتاسه بالائي در حوضه‌ي سيرت را مي‌توان نام برد.
به طور قطع ذخيره‌ي هيدروكربن بيانگر موازنه‌ي ديناميكي جريان سيال در هنگام ورود به تله‌ها مي‌باشد گر چه خروج هم به طور موقت و ممتد صورت مي‌گيرد (Miller 1992) كه مي‌توان در يك سري طولاني از حقايق در مورد آن استدلال نمود.)
و نكته‌ي با اهميت ديگر مجاورت قسمت اعظم مواد هيدروكربني با محل به دام افتادن است و از اين دست مي‌توان به ماراكابو در غرب تگزاس، صحراهاي ترياس اشاره نمود. (Magon and Valin 1994) اگر مواد هيدروكربن مسافات متوسط تا طولاني را به طور جانبي و قبل از به دام افتادن مهاجرت كننده خود باعث از دست دادن حجمي از مواد در طول خط سير و ايجاد كمربندهائي از قيرهاي عظيم مي‌شود كه حائز اهميت است به عنوان مثال حوضه‌ي فورلند در آلبرتا و غرب ونزوئلا در ولگااوراس را مي‌توان نام برد.
تفسير آخر

سيستم‌هاي نفتي واحدهائي از زمينهاي نفت‌خيز طبيعي مي‌باشند و اندازه‌ي آنها از قانون طبيعي سيالات پيروي مي‌كند. (مشابه به سيستمي خودكار)
همان طور كه مي‌دانيم روي شكل لوگ، اندازه در حال تغيير است. (كاهش تواني اندازه و درجه خلوص) اين رابطه متودي مفيد درمورد نهشته‌هايي كه در گذشته در طول سيستم‌هاي نفتي بوده‌اند را مي‌دهد. (Petroconsultants 1994)
در حقيقت تجمعات نفت و گاز در طي توالي‌هاي مجزائي از رويدادهاي ژئوشيميايي و زمين‌شناسي ذخيره مي‌شوند در طول اين توالي شماري از فرآيندهاي خاص و يا شرايطي كه ممكن است در درجه‌ي بعدي اهميت قرار مي‌گيرند و در حقيقت نقش مهمي را ايفا كنند حضور دارند.
بنابراين فرآيندهائي زمين‌شناسي مثل بزرگ بودن حوضه موجب كيسابي نفت مي‌شود و علائم مخصوص و ناهمزادي مثل يشيروي‌هاي كوچك و يا پنجره در محيطهاي نمكي ممكن است پيش نياز يك اكتشاف موفق باشند.
و نظر مي‌رسد كه كشف اين فرآيندهاي زمين‌شناختي و ساير حالاتي كه مي‌توانند نقش جديدي را توسعه دهند بسيار ارزشمند است، و ما نيازمند ابزار و يا عقايد جديدي هستيم كه اين روند را ممكن سازد.


برگردانندگان :
زارع صفت- نظری

 

[mohammadtaks]

متون زمین شناسی

متون زمین شناسی

یک خبر مهم
سلام به همه دوستان زمین شناس برای پویایی هر چه بیشتر رشته زمین شناسی در انجمن تعدادی از ترجمه های متون زمین شناسی رو در سایت زیر قرار دادم اگر کسی مایله می تونه بازدید کنه

www.zamin.yolasite.com

 

[mohammadtaks]

سلام به همه زمین شناسان

سلام به همه زمین شناسان

سلام به همه دوستان بخصوص زمین شناسان فردا کنکور کارشناسی ارشد مهندسی دارم
دعا کنید قبول بشم فعلاٌ یا علی

 

[mohammadtaks]

کنکور کارشناسی ارشد زمین شناسی 89

کنکور کارشناسی ارشد زمین شناسی 89

سلام به همه دوستان زمین شناس

کنکور ارشد آزاد هم در مورخه 25/2/89 در گرایش های 8 گانه زمین شناسی برگزار شد

من خودم زمین شناسی مهندسی شرکت کردم .

اگر کسی از دوستان شرکت کرده خو.شحال می شم نظرش رو درباره آزمون بدونم

یا علی مدد

 

[mohammadtaks]

منابع آزمون کارشناسی ارشد زمین شناسی

منابع آزمون کارشناسی ارشد زمین شناسی

سلام به همه دوستان زمین شناس​

در جهت رفاه حال زمین شناسان و علاقه مندان به شرکت در آزمون کارشناسی ارشد زمین شناسی منابع جامع و کامل گرد آوری شده این منابع شامل کتب منبع در همه 10 گرایش کارشناسی ارشد زمین شناسی می باشد جهت کسب اطلاع بیشتر به وب زیر مراجعه یا با شماره 09383920936 تماس حاصل فرمائید

http://www.myearth.tk

​

 

[mohammadtaks]

رسوبات اهن دار

رسوبات اهن دار

از فراوانترین عناصر موجود در پوسته زمین آهن است می توان گفت بجز مواردی خاص آهن در تمام سنگ ها حداقل به مقدار جزئی وجود دارد اما آنچه که تحت عنوان رسوبات آهن دار مورد بررسی قرار می گیرد سنگ آهن و سازند های آهن دار باتلاقی است که حداقل 15 درصد آهن در ترکیب خود دارند

 

[mohammadtaks]

سلام به همه دوستان چند وقتی سرم شلوغ بود برای ثبت نام کارشناسی ارشد به اهر رفته بودم

 

[mohammadtaks]

فورش منابع کارشناسی ارشد زمین شناسی

فورش منابع کارشناسی ارشد زمین شناسی

گرایش زمین مهندسی (ژئوتکنیک)
قیمت زمین شناسی مهندسی نوشته :دکتر قبادی انتشارات دانشگاه همدانبه روززمین شناسی ساختمانینوشته : دکتر پور کرمانیبه روززمین شناسی ایران نوشته : دکتر درویش زاده به روزپترولوژینوشته دکتر درویش زادهبه روزآب های زیر زمینینوشته: مهندس محمود صداقتبه روززبان تخصصی زمین شناسی*********************به روز

گرایش زمین شناسی اقتصادی​

قیمت زمین شناسی اقتصادینوشته :دکتر کریم پور به روزچینه و فسیل نوشته : دکتر جعفریانبه روززمین شناسی ایران نوشته : دکتر درویش زاده به روزپترولوژینوشته دکتر درویش زادهبه روزرسوب شناسینوشته: دکتر موسوی حرمیبه روززبان تخصصی زمین شناسی*********************به روز

گرایش آب شناسی
قیمت زمین شناسی مهندسینوشته :دکتر قبادیبه روزاب شناسینوشته : مهندس صداقتبه روززمین شناسی ایران نوشته : دکتر درویش زاده به روزپترولوژینوشته دکتر درویش زادهبه روزتکتونیکنوشته: دکتر پور کرمانیبه روززبان تخصصی زمین شناسی*********************به روز

گرایش چینه و فسیل​

عنوانتالیفقیمت چینه و فسیل نوشته :دکتر خسرو تهرانیبه روززمین شناسی محیط زیستدانشگاه زنجانبه روززمین شناسی ایران نوشته : دکتر درویش زاده به روزپترولوژینوشته دکتر درویش زادهبه روزتکتونیکنوشته: دکتر پور کرمانیبه روززبان تخصصی زمین شناسی*********************به روز

 

[mohammadtaks]

فورش منابع کارشناسی ارشد زمین شناسی

فورش منابع کارشناسی ارشد زمین شناسی

با سلام به همه علاقه مندان به ادامه تحصیل در مقاطع ارشد علوم زمین (پترولوژی- زمین شناسی نفت- محیط زیست -تکتونیک - ژئوتکنیک -رسوب شناسی- زمین شناسی اقتصادی-آب شناسی-چینه و فسیل-)

برای خرید منابع جدول زیر را مشاهده نمائید

گرایش زمین مهندسی (ژئوتکنیک)​

قیمت زمین شناسی مهندسی نوشته :دکتر قبادی انتشارات دانشگاه همدانبه روززمین شناسی ساختمانینوشته : دکتر پور کرمانیبه روززمین شناسی ایران نوشته : دکتر درویش زاده به روزپترولوژینوشته دکتر درویش زادهبه روزآب های زیر زمینینوشته: مهندس محمود صداقتبه روززبان تخصصی زمین شناسی*********************به روز​

​

گرایش زمین شناسی اقتصادی​

قیمت زمین شناسی اقتصادینوشته :دکتر کریم پور به روزچینه و فسیل نوشته : دکتر جعفریانبه روززمین شناسی ایران نوشته : دکتر درویش زاده به روزپترولوژینوشته دکتر درویش زادهبه روزرسوب شناسینوشته: دکتر موسوی حرمیبه روززبان تخصصی زمین شناسی*********************به روز

​

گرایش آب شناسی
قیمت زمین شناسی مهندسینوشته :دکتر قبادیبه روزاب شناسینوشته : مهندس صداقتبه روززمین شناسی ایران نوشته : دکتر درویش زاده به روزپترولوژینوشته دکتر درویش زادهبه روزتکتونیکنوشته: دکتر پور کرمانیبه روززبان تخصصی زمین شناسی*********************به روز​

​

گرایش چینه و فسیل​

عنوانتالیفقیمت چینه و فسیل نوشته :دکتر خسرو تهرانیبه روززمین شناسی محیط زیستدانشگاه زنجانبه روززمین شناسی ایران نوشته : دکتر درویش زاده به روزپترولوژینوشته دکتر درویش زادهبه روزتکتونیکنوشته: دکتر پور کرمانیبه روززبان تخصصی زمین شناسی*********************به روز


جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 09386999729 تماس حاصل فرمائید

 

[mohammadtaks]

فروش منابع کارشناسی ارشد زمین شناسی

فروش منابع کارشناسی ارشد زمین شناسی

با سلام به همه علاقه مندان به ادامه تحصیل در مقطع ارشد زمین شناسی - از این پس می توانید با یک تماس منابع ازمون ارشد زمین شناسی را در 10 گرایش زمین شناسی مهندسی - پترولوژی - نفت - اقتصادی - اب - محیط زیست - ژئو شیمی - رسوب شناسی - چینه فسیل را درب منزل تحویل بگیرید - جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 09386999729 تماس و یا به وب : www.basalt.blogfa.com مراجعه نمائید

 

[mohammadtaks]

تعریف کارست:

تعریف کارست:

[FONT=georgia,times new roman,times,serif]تعریف کارست:[/FONT]

[FONT=georgia,times new roman,times,serif]در اصطلاح فنی به پدیده خوردگی و انحلال توده سنگهای کربناته(آهک و دولومیت) کارست گفته میشود.این پدیده در سایر سنگهای انحلال پذیر مانند سنگهای سولفاته و کلروره نیز اتفاق می افتد.پدیده فوق در سنگهای آواری هم دیده میشود...[/FONT]

اهمیت کارست:
اکثر مناطق آبدار کشور در امتداد کوهای زاگرس متمرکز است که در آن مناطق کارستی زیاد است.آب شرب 25% از جمعیت جهان از منابع آب موجود در سنگهای کارستی تأمین میشود.منابع فراوانی از آب زیرزمینی مناسب به صورت آبخوانهای کارستی در زاگرس جنوبی،زاگرس شمالی،البرز و ایران مرکزی وجود دارد.سنگهای کربناته همچنین میزبان 50% منابع هیدروکربور جهان هستند.منابع مناسبی از نقره،سرب،روی و بوکسیت در مناطق کارستی وجود دارند.

دلایل شکل گیری کارست:
کارست پدیده ای در پوسته زمین است که آثار آن به صورت اشکال مختلف از قبیل حفرات و غارها در سطح و در زیر سطح وجود دارد.علت ایجاد چنین پدیده ای به وجود شکستگی ها و قابلیت انحلال توده سنگ مربوط میشود که در نتیجه آن یک سیستم آب زیرزمینی میتواند شکل بگیرد.بنابراین شکل گیری یک سیمای کارستی در گرو وجود دو عامل است:
اول این که توده سنگ قابلیت انحلال داشته باشد
و دوم اینکه زمینه تشکیل یک سیستم جریان آب زیرزمینی فراهم گردد.
با تعریف گفته شده 27% پوسته زمین از کارست تشکیل شده است.
رده بندی کارست:
1)براساس شرایط ژئومورفولوژیکی
-کارست کامل
-کارست ناقص
-کارست انتقالی
2)براساس شرایط هیدروژئولوژیکی
-کارست مسطح یا سکویی
-کارست ناودیسی
3)براساس شرایط تکتونیکی
-کارست قبل از کوهزایی(ستونی،چین خورده،حوضه ای،عمیق)
-کارست کوهزایی (عدسی شکل،کوهزایی چین خورده،کوهزایی خرد شده)
4)براساس قدمت زمین شناسی
-کارست قدیمه
-کارست جوان
5)براساس عمق کارستی شدن
-کارست عمیق
-کارست کم عمق

انواع دیگر کارست:
کارست باقی مانده،کارست برجی بریده

کارست کاذب:به پنج صورت میتواند تشکیل شود.
-کارست حرارتی
-کارست آتشفشانی
-کارست هیدروترمال
-کارست رگابی
-کارست گرانیتی

تخلخل در زمین شناسی مهندسی کارست:
تخلخل اولیه در سنگهای آهکی و دولومیتهای ریز دانه کم است.این سنگها چنانچه فاقد درز و شکاف باشند ناتراوا محسوب میشوند.در سنگهای آهکی درشت دانه تخلخل اولیه ممکن است به بیش از 20% برسد.بعضی سنگهای کربناته مانند گل سفید ممکن است تلخل بالاتر از 50% داشته باشند.سنگ آهکهای مرجانی نیز بیش از 20%تخلخل دارند.
تخلخل اولیه در کارست چندان معمول نیست و فرآیند کارستی شدن تحت تأثیر تخلخل ثانویه است.وجود ناپیوستگی هایی که منشأ مختلف دارند میتواند به ایجاد تخلخل ثانویه منجر شود.این ناپیوستگی ها ممکن است ساختارهای تکتونیکی باشند،مانند شکستگی های کششی و برشی ویا ساختارهای رسوبی باشند.ساختارهایی مانند درزه های رهایی نیز ناپیوستگی محسوب میشوند.
برای مناطقی که در آنها کارستی شدن شدید است تخلخل ثانویه ممکن است به 10 تا 15% برسد که به طور محلی این تخلخل به 30% هم میرسد.حفرات ایجاد شده ناشی از تخلخل ثانویه مانند غارها و مجاری کارستی میتوانند توسط موادی مثل رس،سیلت،ماسه و شن پر شوند.بررسی های انجام شده بر روی سنگهی آهکی محل سد لار تخلخل ثانویه تا 21.5% دارند.

عمق کارست:
کارستی شدن با فعالیت شیمیایی و انحلال توده سنگ در امتداد بازشدگی های اولیه شروع میشود و با انتقال کربنات حل شده ادامه می یابدبه تدریج مجاری کارستی شکل گرفته و فراختر میشوند.مراحل کارستی شدن در مناطق مرتفع شدت بیشتری دارد.عمق کارستی شدن در نواحی مختلف متفاوت است.کارستی شدن در برخی نواحی مانند ناحیه کارستی دیناریک در یوگوسلاوی سابق میتواند تا عمق 2236 متری هم ادامه داشته باشد.ولی در همین منطقه در بعضی نواحی عمق کارستی شدن به 250 متر هم نمیرسد.
با افزایش عمق درجه کارستی شدن کاهش می یابد و در عمق بیشتر از 300 متر به صفر میرسد.ارقام مطرح شده به شرایط منطقه بستگی دارد و عوامل مختلفی بر آن تأثیر گذارند.

نقش تکتونیک در کارستی شدن:
علت اصلی نفوذپذیری سنگ ها کربناته وجود درزه هاست که امکان ورود آب و جریان یافتن آن را به داخل توده سنگ فراهم میکند.سیستم درزه های کششی معمولاً در ایجاد و توسعه کارست مهمتر هستند زیرا خود موجب تفکیک بلوکها میشوند.این درزه ها در تاقدیسها و در عمق ناودیسها فراوانند.
درزه های تشکیل شده در سطح شدت هوازدگی را بالا میبرند.درزه های عمود بر هم نیز نقش مهمی دارند.نواحی گسله مستعد کارستی شدن هستند و در این مناطق فروچاله ها و فرورفتگ های کوچک شکل میگیرند.
خرد شدن توده های سنگی موجب افزایش سطح تماس آب میشوند و انحلال افزایش می یابد.

ژئومورفولوژی کارست:
مراحل تشکیل اشکال مختلف ژئومورفولوژیکی در آهک با دولومیت متفاوت است.در آهکها شیبهای تند و خرد شدگی مواد نمایان است.دره های تشکیل شده در مناطق دولومیتی شیب آرام دارند.انواع پدیده های ژئومورفولوژیکی شامل موارد زیر است:
-کارن ها
-فروچاله ها
-دره های خشک
-چاه های کارستی
-غارها
-پولیه یا پولژه(دائمی،خشک،موقت)
-دشت کارستی
-طاق طبیعی
-پنجره های کارستی
-پونرها یا چاههای مکنده

سرعت آب در کارست:
معمولاً جریان آب در آبخوانهای کارستی آرام بوده و میانگین سرعت جریان آب در کارستهای دارای تخلخل زیاد عموماً کمتر از 1 متر در روز است که با جریان آرام یا خطی مطابقت دارد.البته کارستهایی هم وجود دارند که سرعت جریان در آنها برابر چند سانتی متر در ثانیه و یا بیشتر است.به عنوان مثال در کارستهای محدوده مخزن سد خاکی لار سرعت جریان آب در کارست از مخزن سد به سمت پائین دست بین 5 تا 12 سانتی متر در ثانیه است.
میتوان برای مناطق کارستی سرعت بین 0.002 تا 55 سانتی متر بر ثانیه را در نظر گرفت.البته مقادیر حداقل و حداکثر به ندرت یافت مبشوند.میانگین سرعت در کارستهای توسعه یافته 5 سانتی متر بر ثانیه است.

انواع تغذیه کارست:
1)تغذیه پراکنده
2)تغذیه نقطه ای
3)تغذیه مختلط

شرایط هیدرودینامیکی دره های کارستی:
مجاری کارستی در اثر افزایش قطرشان مقاومت کمتری در مقابل جریان آب نشان میدهند.مجاری زیرزمینی اشکال متغیری دارند.این مجاری در مناطق به شدت تکتونیزه و دارای شکستگی های متمرکز ممکن است در امتداد شکستگی های غالب به رودخانه های زیرزمینی منفرد وتا حدودی پیوسته تبدیل شوند.میزان تخلیه این رودخانه های زیرزمینی میتواند به چندین متر مکب در روز ثانیه برسد.حداکثر آبدهی در چشمه کارستی دومانلی در ترکیه به میزان 100 متر مکعب در ثانیه دیده شده است.
عمق جریان آب نیز از دیگر ویژگیهای دره های کارستی است.عمق کارستی شدن تا حدود 1200 متری زیر بستر بعضی از رودخانه ها گزارش شده است.

سطح زهکشی آب زیرزمینی:
عموماً آب زیرزمینی در کارست جریان می یابد تا خود را به سطح زهکشی یا تخلیه برساند.این جریان تنها تابع شیب توپوگرافی نیست و عوامل دیگری نیز بر روی آن مؤثر است از جمله ارتباط بین ساختمان هیدروژئولوژی و موقعیت آبخوان کارستی.
عموماًسطح زهکشی از شیب عمومی جهت حرکت آب زیرزمینی تبعیت میکند.

ردیابها:
ردیابها موادی هستند که در مطالعات آبهای زیرزمینی و زمین شناسی مهندسی کارست به منظور ردیابی به آب اضافه میشوند.این مواد باید ویژگیهای زیر را داشته باشند:
-موجب آلودگی آب نشوند و آب را غیر قابل استفاده نکنند.
-روی بو و طعم آب اثر نگذارند.
-باید به آسانی رقیق شده و اندازه گیری را آسان کنند.
-در تماس با محیط نباید فاسد شوند.
-سمی نبوده و برای محیط زیست مضر نباشند.
-از مواد شیمیایی کم ارزش و مخاطره انگیز استفاده نشود.
-به سهولت در دسترس بوده و استاندارد مشخصی داشته باشند.
-نباید توسط محیط متخلخل جذب شوند.
-با آبهای طبیعی واکنش نداده و رسوب نکنند.
-اگر از نوع رادیو اکتیو هستند باید نیمه عمر مفیدی داشته باشند.
-در مقادیر کم به کار روند.

انواع ردیابها:
1)ردیابهای محلول مانند رنگها،ایزوتوپهای رادیو اکتیو و املاح غیر محلول آلی
2)ردیابهای جامد و نا محلول مانند هاگها و باکتری های مختلف
از میان دو گروه ردیاب آنهایی که محلول در آب هستند بیشتر استفاده میشوند.

خصوصیات ردیابها:
حلالیت یکی از ویژگیهای مهم ردیاب است.کم بودن حلالیت ردیاب موجب میشود تا یک قسمت از ان در زیرزمین رسوب کند.در این صورت نتایج آنالیز گمراه کننده است.اغلب برای افزایش حلالیت اسیدیته محلول را تغییر میدهند.
حساسیت غلظت کمترین مقداری است که در ان ردیاب میتواند عمل کند و تشخیص داده شود.به عنوان مثال حساسیت یک نوع ردیاب به نام فلوئورسین سدیم یک قسمت ردیاب در دو بیلیون قسمت آب است.

نحوه نمونه برداری آب:
نقاط نمونه برداری در آزمایش ردیابها امکان دارد چشمه های موقت یا دائم،استاولها،چشمه های زیر دریایی،جریان های جاری در حفرات،غارها،چاهها و گمانه ها باشند.
برای نقاط واقع شده در یک کیلومتری محل آزمایش نمونه گیری باید 2 ساعت به 2 ساعت و به مدت 6 ساعت در 3 نوبت انجام شود.اگر ردیاب مشخص شد کار ادامه پیدا میکند.ولی اگر ردیاب آشکار نگردید باید هر 4 ساعت یکبار نمونه برداری انجام شود.بعد از 48 ساعت نمونه گیری هر 12 ساعت انجام میشود.زمانهای گفته شده به ویژگیهای مناطق کارستی بستگی دارد.
برای مسافتهای بیش از یک کیلومتر نحوه کار متفاوت است.جهت مسافتهای 1 الی 10 کیلومتر نمونه برداری با فواصل 4 تا 6 ساعت یکبار انجام میشود.اگر پس از گذشت 4 روز ردیاب مشخص نشد نمونه برداری به 12 ساعت یکبار افزایش می یابد.برای مسافتهای بیش از 10 کیلومتر با فواصل 6 ساعته نمونه برداری میشود.اگر فاصله نمونه برداری ها بیشتر از 12 ساعت شد دیگر مسافت نقاط تزریق و خروج مطرح نیست و هروقت ردیاب رسید نمونه برداری انجام خواهد شد.
مقدار ردیاب مصرف شده تابع فرمولهای خاص و شرایط منطقه است.

مطالعات زمین شناسی مهندسی در مناطق کارستی:
این مطالعات طی چهار مرحله انجام میشود:
1)جمع آوری اطلاعات و انجام کارهای دفتری
2)بازدیدهای صحرایی
3)مطالعات ژئوفیزیکی
4)مطالعات هیدروژئولوژیکی

آزمایش لوژان:
آزمایش لوژان که به آزمایش فشلر آب نیز معروف است جهت تعیین نفوذپذیری توده سنگهای کارستی و غیر کارستی به کار گرفته میشود.یک لوژن مقدار آبی است که در فشار 10 اتمسفر در طول یک متر از گمانه در واحد زمان تزریق میشود.آزمایش لوژان را میتوان در زیر و یا در بالای سطح ایستابی انجام داد.افزایش نفوذپذیری در سنگ حاکی از کاهش مدول الاستیسته سنگ است.
شکل1:آزمایش لوژان
محدودیتهای بسیاری در استفاده از آزمایش لوژان وجود دارد.به دلیل انیزوتروپی و غیر هوموژن بودن محیط کارستی.آزمایش پکرها در مجاورت لایه های نازک محدودیت دارد.


شکل 2:تعیین محل کارستی شدن با آزمایش لوژان

انحلال پذیری:
انحلال پذیری سنگ فرایندی است که با جریان یافتن آب بر روی سنگ ویا با نفوذ و حرکت آب در درون سنگ اتفاق می افتد.کانی های انحلال پذیر توسط آب حمل میشوند.
افزایش نفوذپذیری میتواند کارایی پرده تزریق را کاهش دهد.توسعه فضاهای خالی ناشی از انحلال سنگ میتواند موجب نشست سازه شود.
پدیده انحلال تابع عوامل متعددی است.عامل اساسی در فرآیند انحلال پذیری توده سنگ وجود شکستگی های به هم پیوسته است.در غیر این صورت عدم جریان یافتن آب در توده های سنگی موجب خواهد شد تا پدیده های انحلالی فقط در سطح سنگ مشاهده شود.عمده عوامل مؤثر در انحلال سنگ شامل موارد زیر است:
-ناپیوستگی های توده سنگ
-نوع مواد پرکننده ناپیوستگی ها
-ترکیب شیمیایی سنگ
-ترکیب شیمیایی آب
-درجه حرارت
-اسیدیته آب
-سطح در معرض تماس اب
-سرعت جریان آب
-نوع جریان (خطی،آشفته)
-حجم جریان عبوری آب

تعادل کربنات در آب کارستی:
آبهای کارستی ممکن است با وجود طی مسافت طولانی غیر اشباع باشند زیرا فاقد گازکربنیک بوده اند و قدرت خورندگی نداشته اند.درجه انحلال پذیری کلسیت به طور عمده از اسیدیته محیط تأثیر می پذیرد.معمولاًدر اسیدیته پائین انحلال سریعتر صورت میگیرد و در اسیدیته های بالا بیکربنات کلسیم محلول میتواند به صورت کربنات رسوب کند.
تعدادی از سازه های هیدرولیکی بناشده بر روی سنگهای انحلال پذیر در مقابل پدیده انحلال ایمن هستند زیرا که آبهای زیرزمینی قبل از رسیدن به سازه اشباع شده اند.

منبع : http://eg90.blogfa.com

 

[من حجت]

سلام دوستان من حجت هسم و زمین شناسی محض خوندم
برخلاف نظر خیلی از دوستان مدرک گرفته ی این رشته من خیلی به این رشته علاقه دارم و به نظر خودم تا خودمون نخوایم تو بازار کار رشتمون همینیه که هس میمونه، باید اهمیت رشتمونو تو ادارات به رخ بکشیم تا نبود همچین رشته ای توی تمام پروژه های مربوطه مشهود بشه. همون طور که همتون میدونید خیلی از پروژه های عمرانی میدانی محتاج اطلاعات یه زمین شناس مجرب با استعداد هستند.

با تشکر

 

[mehdipesse]

زمین شناسا قیام کنید

 

[mastane_h89]

سلام به دوستان زمین شناس .ترم آخر دوره کارشناسی ... به نظرتون یه دختر خانوم زمین شناس برای ارشد چه گرایشی رو انتخاب کنه بهتره

 

[Major Geologist]

سلام بچه های زمین. آخ خدا بالاخره یه جا درست شد هم رشته ای هامو ببینم. حالتون چطوره؟

 

[Major Geologist]

سلام به دوستان زمین شناس .ترم آخر دوره کارشناسی ... به نظرتون یه دختر خانوم زمین شناس برای ارشد چه گرایشی رو انتخاب کنه بهتره

من که مهندسی زمین شناسی, اقیانوس شناسی خوشم میاد. تو ایران که اقیانوس نداریم. واسه ساخت و ساز هم خانم میزارن فعالیت کنه؟

 

[mastane_h89]

الان پسرشم بیکاره دوست عزیز اونوقت دخترارو بزارن تو کار ساخت و ساز ؟! الان که ترم آخر این رشته هستم تازه فهمیدم بازار کارش واسه دخترا اصلا وجود نره در حد معلم زمین شناسیه همین من این رشته رو خیلی دوست دارم ... فیلداشو عملیات صحرایی هاش زیر بارونو برف با سختگیریای استاد ولی خوب حس میکنم باید در حد دکترا ادامش بدم تا به اون چیزی که میخوام برسم ... استادی...

 

[mastane_h89]

در ضمن خوش به حالتون که تو کره ی ماه اقامت دارین !!!! از یه زمین شناس بعیده که زمینو ول کرده به ماه چسبیده

 

[Major Geologist]

الان پسرشم بیکاره دوست عزیز اونوقت دخترارو بزارن تو کار ساخت و ساز ؟! الان که ترم آخر این رشته هستم تازه فهمیدم بازار کارش واسه دخترا اصلا وجود نره در حد معلم زمین شناسیه همین من این رشته رو خیلی دوست دارم ... فیلداشو عملیات صحرایی هاش زیر بارونو برف با سختگیریای استاد ولی خوب حس میکنم باید در حد دکترا ادامش بدم تا به اون چیزی که میخوام برسم ... استادی...

منم تو بارون و سرما نقشه برداری رو گذروندم. ولی...
باید یه جای دیگه غیر از اینجا دنبال کار بگردیم.

 

[Major Geologist]

در ضمن خوش به حالتون که تو کره ی ماه اقامت دارین !!!! از یه زمین شناس بعیده که زمینو ول کرده به ماه چسبیده

خوب از گرایش زمین در فضا هم خوشم میاد. ولی چه فایده؟ یه بار تلسکوپ نداد بهمون دانشگاه. اصلا ندارن که بدن.