[ديباچه ي مهندسي معماري] معماری چیست ؟ معمار کیست؟

raziarchitect

عضو جدید
معماری در لغت به معنای علم بنائی و آباد سازی آمده و معمار به معنای بسیار عمارت کننده و کسی است که در آبادانی جهان می کوشد.

قدمت معماری به عنوان یک فن برای ایجاد سرپناه، به قدمت تاریخ بشر می رسد اما معماری امروزه در جهان ترکیبی از صنعت ساختمان سازی به علاوه هنر، فلسفه، جامعه شناسی، روان شناسی اجتماعی، اخلاقی، اقتصاد، جغرافیای طبیعی و انسانی، برنامه ریزی و توسعه اقتصادی و علوم طبیعی نظیر زیست شناسی و محیط زیست است.
معماری در دنیای كهن به‌عنوان حرفه‌ای مطرح بود كه از یك سو از فنی‌ترین حوزه‌های مربوط به علوم‌ ساختمانی تا هنری‌ترین مباحث مربوط به زیبایی‌شناسی، و از سوی دیگر از طراحی در مقیاس كوچك یك عنصر تأسیساتی مانند یك آب‌انبار یا پل كوچك یا اصطبل تا طراحی یك محله و یك شهر را دربر می‌گرفت و هر چند كه در هر یك از حوزه‌های فوق‌ افرادی صاحب‌نظر و حرفه‌ای‌تر بودند و سلسله‌مراتبی نیز بین معماران گوناگون وجود داشت، اما در مجموع همه فعالیت‌های فوق در حوزه معماری قرار داشت.


معماری به عنوان اجتماعی‌ترین هنر بشری با فضای اطراف انسان مرتبط است. حضور فضا، بنا و شهر از گذشته تا امروز و در آینده، لحظه‌ای از زندگی روزمره آدمیان غایب نبوده و نخواهد بود. شهرها پر از ساختمان‎هایی هستند که با استفاده از هنر و مهارت‎های علمی و ریاضی طراحی شده‎اند. این مهارت‎ها در ترکیب با هم عناصر زیبایی‎شناسی نامیده‎ می‎شوند. اصول زیبایی‎شناسی برگرفته از هنر، علم و ریاضیات در طراحی معماری مورد استفاده قرار می‎گیرند، مثل کاربرد خط، شکل، فضا، نور و رنگ برای ایجاد یک الگو، توازن، ریتم، کنتراست و وحدت. این عناصر در کنار هم به معماران اجازه می‎دهند تا ساختمان‎های زیبا و مفید خلق کنند. به بیان بهتر، اصول زیبایی‎شناسی به اضافه جنبه‎های ساختاری به ساختن یک ساختمان موفق کمک می‎کند.......
موضوع معماری درباره فضاست. تعاریف مختلفی كه تاكنون از معماری ارائه شده است، اغلب به گونه‌ای بر اهمیت فضا در معماری تاكید می‌كنند، بطوری‌كه وجه مشترك بسیاری از این تعاریف، در تعریف معماری به عنوان فن سازماندهی فضا است. به عبارت دیگر موضوع اصلی معماری این است كه چگونه فضا را با استفاده از انواع مصالح و روش‎های مختلف، به نحوی خلاق سازماندهی كنیم. از دیدگاه اگوست پره(Auguste Perret) ، معماری هنر سازماندهی فضاست و این هنر از راه ساختمان بیان می‌شود. ادوارد میلر اپژوكوم (Edvard Miller Upjokom) نیز معماری را هنر ساختن و هدف كلی آن را محصور كردن فضا برای استفاده بشر تعریف می‌كند. به گفته لامونت مور (Lamont Moore) نیز معماری هنر محصور کردن فضا جهت استفاده بشر است.
 

amadhe.1363

عضو
تعریف معماری

تعریف معماری

معماری یعنی بسم الله الرحمن الرحیم ی شدن یعنی بخشندگی و مهربانی در نقطه ها و نکته ها معماری یعنی تعلق داشتن به آنچه که پیرامون ماست
 

glosi

کاربر بیش فعال
کاربر ممتاز
چه جالب !منم به دنبال همين سوال آمدم تو سايت.اول وشحال شدم ولي حالا ميبينم هيچكس جوابي برا اين تاپيك نذاشته.
من دانشجوي سال آخر دوره ي مهندسي هستم.مي خوام قبل اينكه به ارشد معماري فكر كنم بدونم برا معمار شدن ساخته شدم يا نه؟! اين هنر و يا علم چي مي خواد؟و آيا جوهره ي وجودي من پاسخگوي اون هست؟!
قبلا از راهنمائي تون ممنونم:gol:

مهندس یه خورده زود نیومدی دنبال ج سوالت!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! :eek::question:
 

ho_b

عضو جدید
کاربر ممتاز
"انسان متفکر و هنرمند سرنوشتی جز تحمل مصائب و ایثار خود ندارد" تولستوی
"هیچ چیز خطرناکتر از زیاد مدرن بودن نیست، چون آدمی مستعد این می شود که هر آن و به ناگاه از مد افتاده شود"
اسکار وایلد
"انسان آفریننده زیبایی است. اما زیبایی آفریده نتواند شد، مگر در واکنشی که انسان آفریننده در مقابل کنش اجتماعی محیط زندگی خود، از خود بروز می دهد." رژه باستید

 
آخرین ویرایش:

ho_b

عضو جدید
کاربر ممتاز
ویوجین راسکین می نویسد:
"امروزه اکثر معماران، حتی آنها که خودشان انکار می کنند، به سنت طلبان تعلق دارند. سنت طلبی این نیست که فقط از طرح ها و فرمها و نمای بافت قدیمی استفاده شود. باید گفت: حتی اگر از سبک های متداول زمان نیز تقلید یا تبعیت شود باید آنرا سنت طلبی دانست."
"مشکل ترین کارها تفکر و اندیشه است که متاسفانه اغلب معماران و حتی افراد سایر طبقات نیز می کوشند تا آنجا که ممکن است از مبادرت به آن اجتناب ورزند. اما فقط به کمک تفکر و اندیشه است که می توان عوامل مختلف یک بنا را قابل استفاده و مقبول و مطبوع عامه نمود."
 

A.N.M

عضو جدید
یک هنرمند بزرگ جهان نویی را می آفریند که در آن اشیا آشنا طوری دیده شوند که تا به حال هیچکس آن ها را این طور ندیده باشد.ما باید جهان خاص خود را بیافرینیم
کتاب:تفکر گرافیکی برای معماران و طراحان اثر پل لازیو
 

sama jooon

عضو جدید
کاربر ممتاز
معماری شـاید . . .@@@

معماری شـاید . . .@@@

امیدوارم از خوندن این مطلب لذت ببرید دوستان:w40:








معماری امـا . . .
چیزی بیشتر از این هاست.



معماری را می توان نوشت . . .



پیترآیزنمن / ربنشتاک پارک





معماری را می توان خواند . . .







معماری را می توان "باد کرد".




کوپ هیمل بلاو / حباب نا آرام


معماری را می توان" ترکاند".






انفجار بخشی از یک بلوک مسکونی درمجتمع "پروت آیـگو" (Pruitt-Igoe) – سنت لوئیز، میسـوری، آمـریکا / 15 جولای 1972 ساعت 3:32 بعد از ظهـر. این زمان دقیق را چـارلـز جنـکز طرفـدار سینه چاک اولیـۀ مدرنیسم و دشمن خونی بعدی آن، لحظـۀ تاریخی شلیک تیـر خلاص به مدرنیسم می داند
 

sama jooon

عضو جدید
کاربر ممتاز
معماری را می شود پوشید! . . .




پیتر آیزنمن و ریچـارد مه یر




معماری را می شود پوشاند! . . .




هرتل آرشیتکتن / آپارتمان اَیشینگرهاوس- کرونستـورف، اتریش





معماری را می شود پیچاند! . . .




فرنک گـری / گـری تاور- هـانوور، آلمـان




معماری را می شود لرزاند! . . .




فرنک گـری / بیکمـن پلیس – منهتـن ، نیویورک
معماری را . . .

حتی . . .

میشـود رقصاند!



فرنک گـری / مرکـز سلامت مغـز- لاس وگاس ، نوادا ؛ مـارستن سمیت درمراسم افتتاحیه ویولن سل برقی می نوازد





( دربعضی جا ها ) . . .
معماری را می شود "هـُل" داد!




والدو میـلونیچ وفرنک گـری / ساختمان شرکت بیمه ناسیونال ندرلاندن - پراگ




وفقط دربعضی جا ها
(مثل ماساچوست !؟)
معماری را می شود "ول" داد! . .



فرنک گـری / ستـاتا سنتـر، MIT ، کمبریج - ماساچوست




وبالاخره وقتی ساختن "هرچیزی" هنرباشد . . .




کلیس الدنبرگ / (مجسمۀ !?) توالت نرم




معمــاری را می توان . . . .




سیـم جـائه دوک / خانۀ مستراحی شکل!، سـوو ِاون – کره جنوبی










لودویگ میس ون در روهه




شاید آن سنگتراش سالخورده که معماری را درکارگاه و نه درکلاس درس آموخته بود چندان هم بر خطا نبود وقتی که می گفت :

" به اعتقاد من معماری تقریباً هیچ ارتباطی با اختراع فرم های جالب و یا با تمایلات شخصی [ معماران ] ندارد. . ."

 

V A N D A

عضو جدید
کاربر ممتاز
معماری را می توان حس کرد و ساخت ... ساختنی که فرمش ، اول بار ، پیکر حضرت آدم بود ، در لحظه ی نخستین آفرینش .
معماری را میتوان بویید ... در میان گلها ، دشتها ، روی خاک ، زیر آب ، صخره ها ، غارها ، در برگ برگ شاخه ها و قطره های اشک شبنم ...
 

*Maedeh.archi*

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
معماری را می توان نوشت . . .



پیترآیزنمن / ربنشتاک پارک


معماری را می توان خواند . . .






معماری را می توان "باد کرد".


کوپ هیمل بلاو / حباب نا آرام


معماری را می توان" ترکاند".





انفجار بخشی از یک بلوک مسکونی درمجتمع "پروت آیـگو" (Pruitt-Igoe) – سنت لوئیز، میسـوری، آمـریکا / 15 جولای 1972 ساعت 3:32 بعد از ظهـر. این زمان دقیق را چـارلـز جنـکز طرفـدار سینه چاک اولیـۀ مدرنیسم و دشمن خونی بعدی آن، لحظـۀ تاریخی شلیک تیـر خلاص به مدرنیسم می داند.



معماری را می شود پوشید! . . .



پیتر آیزنمن و ریچـارد مه یر


معماری را می شود پوشاند! . . .



هرتل آرشیتکتن / آپارتمان اَیشینگرهاوس- کرونستـورف، اتریش




معماری را می شود پیچاند! . . .


فرنک گـری / گـری تاور- هـانوور، آلمـان



 

*Maedeh.archi*

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
معماری را می شود لرزاند! . . .

فرنک گـری / بیکمـن پلیس – منهتـن ، نیویورک

معماری را . . .

حتی . . .

میشـود رقصاند!


فرنک گـری / مرکـز سلامت مغـز- لاس وگاس ، نوادا ؛ مـارستن سمیت درمراسم افتتاحیه ویولن سل برقی می نوازد



( دربعضی جا ها ) . . .
معماری را می شود "هـُل" داد!



والدو میـلونیچ وفرنک گـری / ساختمان شرکت بیمه ناسیونال ندرلاندن - پراگ



وفقط دربعضی جا ها
(مثل ماساچوست !؟)

معماری را می شود "ول" داد! . .


فرنک گـری / ستـاتا سنتـر، MIT ، کمبریج - ماساچوست



وبالاخره وقتی ساختن "هرچیزی" هنرباشد . . .



کلیس الدنبرگ / (مجسمۀ !?) توالت نرم



معمــاری را می توان . . . .


سیـم جـائه دوک / خانۀ مستراحی شکل!، سـوو ِاون – کره جنوبی






لودویگ میس ون در روهه



شاید آن سنگتراش سالخورده که معماری را درکارگاه و نه درکلاس درس آموخته بود چندان هم بر خطا نبود وقتی که می گفت :

" به اعتقاد من معماری تقریباً هیچ ارتباطی با اختراع فرم های جالب و یا با تمایلات شخصی [ معماران ] ندارد. . ."
 

suroori salmani

عضو جدید
کاربر ممتاز
مهندس های معمار عزیز آیا می دانید...

مهندس های معمار عزیز آیا می دانید...

architectهای عزیز آیا می دانید واژه ی architect ریشه اش از کجا آمده؟؟
arch کلمه ایست در یونان باستان به معنی کمان. و چون در قدیم هنر معماری به درست قوس دادن چوب ها و ساختن خانه ها بوده
معمار را آرشیتکت می گویند.

و ایا می دانید که نام (((آرش))) (((کمان))) گیر هم از همین واژه گرفته شده؟؟؟؟
 
آخرین ویرایش:

suroori salmani

عضو جدید
کاربر ممتاز
ممنون جالبه مییشه یه منبع هم معرفی کنید دوست عزیز
راستش دوست عزیزم منبع یکی از استاد های دانشگاهمون بودکه دکترای فلسفه و دکترای روانشناسی و فوق لیسانس حقوق از دانشگاه های امریکا و فرانسه داشت
و به 11 زبان زنده ی دنیا صحبت می کرد. و ما عاشق کلاسش بودیم چون خیلی وقتها تاریخچه ی کلماتی رو می گفت و آنچنان اونها رو تحلیل می کرد و به هم ارتباطشون میداد که گاهی وقتا ما از تعجب کوپ می کردیم
 

et-rt

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
راستش دوست عزیزم منبع یکی از استاد های دانشگاهمون بودکه دکترای فلسفه و دکترای روانشناسی و فوق لیسانس حقوق از دانشگاه های امریکا و فرانسه داشت
و به 11 زبان زنده ی دنیا صحبت می کرد. و ما عاشق کلاسش بودیم چون خیلی وقتها تاریخچه ی کلماتی رو می گفت و آنچنان اونها رو تحلیل می کرد و به هم ارتباطشون میداد که گاهی وقتا ما از تعجب کوپ می کردیم
میشه بدونم تو کدوم دانشگاه درس میخونید
البته فوضولی نباشه
 

Body Guard

کاربر بیش فعال
کاربر ممتاز
همیشه گفتم ، خوش به حال بچه های معماری و شهر سازی و به خصوص معماری!!!
همیشه تونستن درون خود را آزادانه ببینند بی آنکه ارور محاسباتی داشته باشند و همیشه توانستند خود را رها کنند تا رویا را به واقعیت بکشانند!
ممنون عزیز جالب بود
 

پروانه شیرازی

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
همیشه گفتم ، خوش به حال بچه های معماری و شهر سازی و به خصوص معماری!!!
همیشه تونستن درون خود را آزادانه ببینند بی آنکه ارور محاسباتی داشته باشند و همیشه توانستند خود را رها کنند تا رویا را به واقعیت بکشانند!
ممنون عزیز جالب بود
آره ولی الان که به عمرانیا هم مهر طراحی میدن کلا"کار معمارارو انجام میدن متاسفانه
 

fatemezeynali

عضو جدید
معمار كيست؟

معمار كيست؟

:)معمار کسی که معماری می‌کند.طراح و سازنده ساختمان‌ها است.از معماران مهم و شهره ایرانی می‌توان به شیخ بهایی اشاره کرد که وی طراح حمامی بود که تنها با یک شمع گرم می‌شدکه این شمع از طریق تساعد گازهای زیرزمینی روشن نگه داشته می‌شد .بنا به تعریف دکتر مهدی حجت، معماری ظرفی است که مظروف آن آدمی است. معماری، طراحی همهٔ چیزهایی است که انسان با آن سر و کار دارد.برابر فارسی واژهٔ عربی معمار، مهراز است.در واقع معمار،مانند همه افراد دیگر،تخیلاتی دارد ولی با این تفاوت که می‌تواند این تخیلات خود را به عرصه ظهور برساند. تفاوت معماران نیز در قدرت تخیل، و همچنین توانایی آنان برای تحقق بخشیدن به آن است.معماری علمی است که با تکیه بر مضامین علمی و حرکت در مسیرخلاقیت هنری سعی در بهبود شرایط زندگی برای آحاد جامعه دارد و در واقع یک معمار،باید در تمامی زمینه‌های علمی و هنری خبره باشد تا بتواند اثری در خور توجه از خود بجا بگذارد.از معماران بزرگ جهان می‌توان از: چارز ادوارد ژنرت یا همان (لو کوربوزیه)- فرانک لوید رایت- فرانگ گهری - موشه سفدی -ریچارد مایر - میس وندروهه - لویی کان - زاها حدید - رنزو پیانو - سانتیاگو کالاتراوا - آی ام پی - نورمن فاستر - والتر گریپیوس - فوجیتسو ناکاتا و ... نام برد که هرکدام برای خود صاحب سبک و کارهایشان در نوع خود بی نظیر است.از معماران برجسته ایرانی می‌توان از :هوشنگ سیحون-سیدهادی میرمیران- آرشیتکت رضا یوسفی - آرشیتکت سحر کریمی - آرشیتکت حسین امانت - آرشیتکت کوروش فرزامی - آرشیتکت عبدالحمید اشراق - آرشیتکت عبدالعزیز فرمانفرمائیان - آرشیتکت داراب دیبا - آرشیتکت فرامرز شریفی - آرشیتکت کامران دیبا - صارمی- منوچهر مزین- محمدرضا سپهرزاد- بهرام شیردل- رضا دانشمیر - مهندس آرمین دانشگر -فریار جواهریان - ایرج کلانتری و ... نام برد که برخی از ایشان هم اکنون در قید حیاتند.از سبک های معماری هم می توان سبک های زیر را نام برد که هر معمار در ابتدا برای خود سبکی را انتخاب و طرح هایش را طبق ایدئولوژی همان طرح ها گرایش می داد. البته لازم به ذکر است برخی از معماران در طول زمان سبک های آنان تغییر کرده و یا هم زمان به چند سبک طرح می زدند. الف) سبک های غربی که در حال حاضر بسیار رواج دارد مدرن پست مدرن های تک (تکنولوژی بالا) اکو تک (تکنولوژی با حداکثر استفاده از منابع ارگانیک) پرش کیهانی دیکانستراکشن و....ب) سبک های غربی که در گذشته بسیار رواج داشت و پله ای برای سبک های کنونی شد فوتوریسم باروک نئو باروک گوتیک و....ج) سبک های یونانی دوریک یونیک کرنتی و....
در معماری ایرانی 5 بر عنصر بسیار حائز اهمیت استوار است که اصول معماری ایران به شمار می آید. معماران ایرانی خصوصاً معماران اصیل بسیار بر این 5 اصل واقف بودند و در معماری خود کاملاً رعایت می کردند: 1- استفاده از مصالح بوم آورد یا ایدری (بومی) 2- مردم واری (تناسبات) 3- درونگرائی (حرمت به اهل خانه و جدا کردن فضای مهمان و صاحبخانه با استفاده از هشتی و....) 4- نیارش (سازه و ایستایی بنا) 5- پرهیز از بیهودگی در بنا
 

l-mohajeri

عضو جدید
معماری یک هنر اجتماعی است. معماران گاه بناهایی را با ایده‌های شخصی طراحی می‌کنند و حتی می‌سازند، ولی بیشتر ساختمان‌ها با توجه به نیازهای اجتماعی طراحی می‌شوند. معمولاً از معماران انتظار می‌رود که یک ساختمان مشخص را در یک مکان مشخص طراحی کنند. در روند ساخت یک ساختمان افراد زیادی درگیر می‌شوند؛ به مقدار زیادی سرمایه و منابع و به تخصص‌های دیگری به جز معمار نیاز است. هم‌چنین قوانین و آیین‌نامه‌های ساختمانی، تصمیم‌گیری‌های معمار را محدود می‌کنند.

در طراحی نمای ساختمان معمار تصمیم‌گیرندهٔ نهایی است؛ ولی خواست جامعه، قوانین و درخواست‌های کارفرما بر تصمیم‌های او اثر می‌گذارد. اتفاقی مشابه نیز در مورد ظاهر و نمای ساختمان‌ها می‌افتد. حتی امروزه که از تجربه‌های جدید و ناآشنای ظاهری استقبال می‌شود، در بسیاری از شهرها به ویژه شهرهای تاریخی مقرراتی وجود دارد تا ساختمان‌های جدید در قالب شهری جا بیفتند و از یک زبان مشترک ظاهری پیروی کنند.
 

hbigdeli

عضو جدید
معمار کسی که معماری می‌کند. طراح و سازنده ساختمان ها است.
از معماران مهم و شهره ایرانی می‌توان به شیخ بهایی اشاره کرد که وی طراح حمامی بود که تنها با یک شمع گرم می‌شد که این شمع از طریق تساعد گازهای زیرزمینی روشن نگه داشته می‌شد .

در واقع معمار، مانند همه افراد دیگر، تخیلاتی دارد ولی با این تفاوت که می‌تواند این تخیلات خود را به عرصه ظهور برساند. تفاوت معماران نیز در قدرت تخیل، و همچنین توانایی آنان برای تحقق بخشیدن به آن است.معماری علمی است که با تکیه بر مضامین علمی و حرکت در مسیرخلاقیت هنری سعی در بهبود شرایط زندگی برای آحاد جامعه دارد و در واقع یک معمار،باید در تمامی زمینه‌های علمی و هنری خبره باشد تا بتواند اثری در خور توجه از خود بجا بگذارد.

از معماران بزرگ جهان می‌توان از: لوکوربوزیه - فرانک لوید رایت - فرانگ گری - موشه سفدی - ریچارد میر - میس وندروهه - لویی کان - زاها حدید - رنزو پیانو - تادو آندو و ... نام برد.

از معماران برجسته ایرانی می‌توان از : هوشنگ سیحون - سید هادی میرمیران - آرشیتکت رضا یوسفی - آرشیتکت حسین امانت - آرشیتکت کوروش فرزامی - آرشیتکت داراب دیبا - آرشیتکت کامران دیبا - صارمی- منوچهر مزین - محمدرضا سپهرزاد - بهرام شیردل - فریار جواهریان - ایرج کلانتری و ... نام برد.
 

yaldayi

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
معمار که می شوی...
جنون شبانه برای خلق یک اثر را،
در تمام بند بند وجودت حس میکنی
با عشق تلاش می کنی...
واز روح طبیعت یاری می گیری
معمار که می شوی...
کوچکترین زیبایی ها را با نگاه تیزبینت، میتوانی نظاره گر باشی...
و از هر حس قشنگ الهام بگیری،
آنوقت با وسواس و لذت تمام فکرهایت را کنار هم می چینی
معمار که باشی...
همیشه در مقابل سپاه خستگی پیروزی
و بدیدن سپیده صبح،
به جای خمیازه لبخند می زنی!!!!!
آری! "معماری" یک تعریفی از عشق است...
 

ArchCo

عضو جدید
معرفی رشته مهندسی معماری

معرفی رشته مهندسی معماری

معماری

برخی تعریف‌های معماری

معماری بر سه قسم است. یکی ساخت بناها و دیگری ساخت ساعت‌ها و سوم ساخت ماشین‌آلات. بناها خود بر دو نوع‌اند: بناهایی که برای استفاده همگان و استحکام بخشیدن به شهرها در مکان‌های عمومی ساخته می‌شوند و بناهایی برای استفاده‌ی شخصی افراد. هر سه این‌ها باید با توجه به دوام، راحتی استفاده و زیبایی ساخته شوند. ویتروویوس، تقریباً ۲۰ سال قبل از میلاد

معماری چیست؟ فرم مجسم اصیل‌ترین اندیشه‌های انسانی! شوق او! انسانیت او! ایمان او! دین او! این چیزی است که روزی معماری بود. والتر گروپیوس، ۱۹۱۹

وظیفه‌ی معماری برقرار کردن ارتباط حسی است به‌وسیله‌یمصالح خام. لوکوربوزیه، ۱۹۲۳

معماری بازی حجم‌ها است در زیر نور. لوکوربوزیه، ۱۹۲۳

معماری اراده‌ی سالیان است که در زبان فضایی بیان می‌شود. میس وان‌در روهه، ۱۹۲۳

معماری موسیقی جامد است. گوته

معماری ردپای زمان است بر فضا. سید هادی میرمیران

معماری ایده‌های بزرگ انسانیت را در برگرفته است. نه‌فقط سمبل هر دینی، بلکه تفکر هر انسانی یک برگ از این کتاب وسیع را شامل می‌شود. ویکتور هوگو

رشته معماري

معماری، هنر و فن طراحی و ساختن بناها، فضاهای شهری و دیگر فضاهای درونی و بیرونی برای پاسخ هماهنگ به نیازهای کارکردی و زیبا شناسانه است

باید معماری را از مهندسی سازه و ساخت‌وساز متمایز ساخت. گرچه بسیاری از بناها نظیر خانه‌ها و مکان‌های عمومیکاملاً در حیطه‌ی دانش معماری است، برخی سازه‌ها و بناهای دیگر مثل یادمان‌ها، پل‌ها، کارخانه‌ها و ... وجود دارند که در مرزی بین معماری و مهندسی یا معماری و هنر قرار می‌گیرند.



معماري نوعي عمل خلاقانه است كه مقصود آن شكل دادن به فضاي زيست انسان در تمامیتش مي‎باشد. و گستره‌ی آن از جوابگويي به نيازهاي انساني در پيوند با محيط و طبيعت تا بيان عواطف و اعتقادات او طيف وسيعي را در برمي‎گيرد.



به اعتقاد بعضی‌ها معماری مادر همه هنرهاست که تعاریف مختلفی از آن ارائه‌شده است. رشته معماری یکی از رشته‌های مهم دانشگاهی است که امروزه در دانشکده‌های فنی یا هنری دنیا تدریس می‌شود این رشته دارای دو جنبه هنری و فنی است. چون در درس‌های ارائه‌شده دروسی است مثل طراحی، زیباشناسی و غیره که جنبه هنری رشته و دروسی مثل سازه‌های بتنی و فلزی، مقاومت مصالح و … به جنبه فنی این رشته مربوط می‌شود.

یک معمار باید در طراحی خانه به فضای آرام‌بخش همان‌قدر اهمیت دهد که به اصول فیزیکی مثل نور، صوت و … توجه می‌کند؛ بنابراین معماری به‌عنوان یک تخصص چند رشته‌ای به شمار می‌آید که هم شامل مباحث فنی و مهندسی است و هم بر خلاقیت، ذوق هنری و زیباشناسی تأکید دارد و هم باید در این راستا مباحث اجتماعی، اقتصادی و روانشناسی را موردتوجه قرار دهد



فارغ‌التحصیلان این دوره قادر به ایفای نقش در زمینه‌های زیر خواهند بود:

· طراحی بنا، از طراح‌های اولیه تا مراحل اجرایی کار و طراحی اجزا عناصر تشکیل‌دهنده بنا.

· رهبری و سرپرستی دفاتر مشاور معماری (مهندسی مشاور)

· نظارت عمومی و عالی بر صحت انجام کار در عملیات اجرایی ساختمانی (مهندسی ناظر)

· مدیریت و هماهنگی اجرایی پروژه‌های معماری (مدیریت پروژه)

· تأسیس و سرپرستی مؤسسات پیمانکاری و احداث ساختمان.

· همکاری با کلیه متخصصینی که کارشان با ساماندهی فضای زیست مرتبط است، مانند اکولوژیست‌ها، جغرافی‌دانان، اقلیم شناسان، برنامه ریزان اقتصادی و اجتماعی و....

· طراحی پارک‌ها و میدان‌ها شهری و محوطه‌سازی.

· مشارکت در پروژه‌های برنامه‌ریزی و طراحی شهری و شهرسازی.

· طراحی تک بناها در مقیاس کوچک و انجام دکوراسیون داخلی.

· انجام کارهای پژوهشی و آموزشی درزمینه‌ی طراحی فضای زیست.

توانایی‌های موردنیاز و قابل توصیه

دانشجوی این رشته علاوه بر توانمندی در طراحی و قدرت تجسم و خلاقیت، لازم است که در درس ریاضی بخصوص در هندسه قوی باشد چون برای آموزش فن و تکنیک معماری باید دروسی مثل هندسه کاربردی، هندسه مناظر و ریاضیات و آمار را مطالعه کرد. دانشجوی معماری باید اطلاعات عمومی خوبی درزمینه‌ی تاریخ بخصوص تاریخ معماری ایران و جهان، جغرافیا، اقلیم‌شناسی، روانشناسی، مردم‌شناسی و اقتصاد داشته باشد. چون معماری برای رونق و شکوفایی خویش از تمامی این علوم استفاده می‌کند. همچنین دانشجوی رشته معماری باید بتواند به زبان معماری مطلبش را روی کاغذ بیاورد؛ یعنی از یک‌سو ذهنی قوی و خلاق داشته و از قدرت تجسم خوبی برخوردار باشد و از سوی دیگر طراحی چیره‌دست باشد تا بتواند به زبان معماری که همان طراحی بناها و فضاهای زندگی است، سخن بگوید.


معماری بیش از آنکه علم و تکنیک باشد، ذوق و سلیقه و استعداد است و معمار کسی است که طرح‌های فردی‌اش با نقاشی و مجسمه‌سازی رقابت کند و درواقع بتواند مجسمه‌ای کاربردپذیر بسازد. به همین دلیل می‌توان گفت که معمار یک هنرمند است و باید مانند هر هنرمند دیگری چشم، ذهن و دستی توانا داشته باشد تا بتواند به یاری چشم و با تکیه‌بر ذخیره فرهنگی خود به‌خوبی ببیند و سپس با ذهنی پویا آنچه را که دیده است به تحلیل کشیده و بااحساس و عاطفه درآمیزد و درنهایت به یاری دست و با کمک گرفتن از دانش‌های فنی و تکنیکی طرحی نو را خلق کند.

شکل نهایی معماری هر فرهنگ و تمدن نتیجه‌ی عوامل اقلیمی (آب‌وهوا، پستی‌ها و بلندی‌ها و مصالح موجود)، پیشرفت‌های تکنیکی، وجود نیروی کار و نهادهای اجتماعی، عقاید مذهبی و نظریه‌های علمی است؛ اما بااین‌حال برخی عوامل در بیش‌تر جوامع وجود دارند. عواملی که معمولاً با نیازهای بدن انسان مرتبط‌اند.

محافظت در برابر اتفاقات هواشناختی، مقیاس خاص عناصر معماری -در تناسب با بدن انسان، منبع گرما، مکان مناسب برای ذخیره غذا و پیش‌بینی نیازهای بهداشتی از عواملی‌اند که در فرهنگ‌های مختلف وجود دارند؛ ولی هر فرهنگ با توجه به اولویت‌هایش، رابطه‌اش با طبیعت و درکش از بدن انسان، به این نیازها پاسخ می‌دهد.

سالن کنسرت والت دیزنی در لوس‌آنجلس، اثر فرانک گری

معماری یک هنر اجتماعی است. معماران گاه بناهایی را با ایده‌های شخصی طراحی می‌کنند و حتی می‌سازند، ولی بیشتر ساختمان‌ها با توجه به نیازهای اجتماعی طراحی می‌شوند. معمولاً از معماران انتظار می‌رود که یک ساختمان مشخص را در یک مکان مشخص طراحی کنند. درروند ساخت یک ساختمان افراد زیادی درگیر می‌شوند؛ به مقدار زیادی سرمایه و منابع و به تخصص‌های دیگری به‌جز معمار نیاز است. هم‌چنین قوانین و آیین‌نامه‌های ساختمانی، تصمیم‌گیری‌های معمار را محدود می‌کنند.

در طراحی یک ساختمان معمار تصمیم‌گیرنده‌ی نهایی است؛ ولی خواست جامعه، قوانین و درخواست‌های کارفرما بر تصمیم‌های او اثر می‌گذارد. اتفاقی مشابه نیز در مورد ظاهر و نمای ساختمان‌ها می‌افتد. حتی امروزه که از تجربه‌های جدید و ناآشنای ظاهری استقبال می‌شود، در بسیاری از شهرها به‌ویژه شهرهای تاریخی مقرراتی وجود دارد تا ساختمان‌های جدید در قالب شهری جا بیفتند و از یک‌زبان مشترک ظاهری پیروی کنند.

گرچه محدودیت‌هایی که توسط عوامل بیرونی بر تصمیم‌گیری معمار اثر می‌گذارد در میان بیشتر معماران، یک واقعیت پذیرفته‌شده است؛ ولی در تاریخ معمارهای مهم و معروفی نیز وجود داشته‌اند که بر روی کاغذ و بدون توجه به نیازهای جامعه یا حتی قوانین فیزیک، کارکرده‌اند؛ مانند جیوانی باتیستا پیرانسی و آنتونیو سنت-الیا. این نوع معماران گاه به تمسخر معمار کاغذی نامیده می‌شوند.

معماری و مهندسی

همان‌گونه که معماری رابطه‌ای مشخص باهنرهای زیبا دارد، رابطه‌ی مشخصی هم با مهندسی دارد. معمار می‌تواند نقش یک مهندس را بازی کند اما نباید فراموش شود که هر یک از این دو حرفه، تعریف مشخصی دارند. بیش‌تر ساختمان‌های تاریخی که مورد تحسین واقع‌شده‌اند به دست اشخاصی ساخته‌شده‌اند که هم معمار و هم مهندس بوده‌اند. هر بنا نیاز به پیش‌بینی‌های تکنیکی دارد که کار مهندس است. درحالی‌که معمار علاوه بر دیدن این نیازها، باید فراتر رود و معنا، حس یا ایده‌ای را منتقل کند. برای مثال یک بنای مذهبی مثل کلیسا باید بیان‌کننده‌ی یک نظم کیهانی، منتقل‌کننده‌ی احساس ایثار و حتی آموزش‌دهنده‌یایمان و فلسفه‌ی مذهبی از لابه‌لای ریخت‌ها و تزئینات باشد. یک ساختمان حکومتی هم باید دارای شخصیت خاص باشد و بازدیدکنندگان (شهروندان) را به یک رفتار مورد انتظار وادارد. خانه‌ها باید عملکرد ایمن و شخصیتی گرم و خانگی داشته باشند. این اهداف و سیاست‌ها توسط فرهنگ یا حتی خود شخص سازنده تعریف می‌شود و در حوزه‌ی کاری معمار (و نه مهندس) قرار دارد.

برخی معماران بارها عنوان کرده‌اند که یک بنای کارکردی و ایستا ذاتاً زیبا و مطلوب است و معماری باید تنها به‌عنوان شاخه‌ای از مهندسی شناخته شود. بااین‌همه این دیدگاه منتقدان بسیاری دارد و بناهای کمی واقعاً با در نظر داشتن این تئوری، طراحی و ساخته می‌شوند




ویترویوس کتاب «در باب معماری» به امپراتور آگوستوس تقدیم می‌کند.

حدود۲۰ سال قبل از میلاد، ویترویوس معمار رومی چیزی را که امروز نخستین کتاب باقی‌مانده در باب معماری شناخته می‌شود را نوشت. این کتاب به‌عنوان تنها نوشته درباره‌ی معماری یونان و روم باستان از اعتبار والایی در میان معماران بهره‌مند بوده و برای قرن‌ها مأخذ اصلی بیش‌تر نظریه‌های معماری به شمار می‌رفته است.

کارایی یک بنا شامل عملکردو هم‌چنین نقش آن به‌عنوان پناهگاه است. عملکرد یک ساختمان تأثیر عمیقی بر شکل‌گیری فضاهای مختلف و اندازه و ریخت آنان می‌گذارد. نقش پناهگاهی نیز گاه روی جهت‌گیری و شکل ساختمان اثرگذار است، ولی بیش‌ترین اثر آن را در پوسته‌ی ساختمان - حدفاصل آن با فضای بیرون- می‌توان مشاهده کرد. نقش پناهگاهی یک ساختمان بر روی سیستم‌های مکانیکی درون ساختمان هم اثرگذاری ویژه‌ای دارد.

سه نوع الهام‌پذیری از طبیعت در معماری:

تقلید و الگوپذیری و الهام جویی از طبیعت در معماری به سه شیوه تقسیم می‌شود. هریک از این شیوه‌ها از شیوه‌یقبل خود کامل‌تر و آگاهانه‌تر است و شیوه‌ی سوم، شیوه مطلوب و غایی است.

· الهام از اشکال طبیعت

· الهام گیری معنایی از طبیعت

· الهام از قواعد طبیعت

۱. الهام از اشکال طبیعت

در این روش تنها به تقلید از شکل پرداخته‌شده و به مبانی و اصول سازه‌ای آن توجه نمی‌شود. به‌عنوان نمونه لایه‌های زمین منطبق با نیروهایی که به آن وارد می‌شوند، شکل می‌گیرند؛ درحالی‌که معماران با نادیده گرفتن این نیروها صرفاً وضعیت موجود را برداشت می‌کنند. تبدیل ساختمانی ظاهراً طبیعی به واقعیت، عملی پُرهزینه و درواقع غیرطبیعی است، زیرا طبیعت از قانون حداقل استفاده از انرژی بهره می‌جوید، درصورتی‌که برای ساختن و زنده نگاه‌داشتن ساختمانی شبه طبیعی با اشکال نامنظم، باید انرژی بسیار زیادی صرف شود.

۲. الهام گیری معنایی از طبیعت

استعاره و معنی می‌تواند ما را از دام سطحی‌نگری در امان نگه دارد. کارهای معمارانی که به طبیعت از دید جامع استعاری نگریسته‌اند و ساختمان‌های خود را بر مبنای آن بناکرده‌اند بهترین الگوی این راهبرد خلاقیت هستند.

۳. الهام از قواعد طبیعت

بهترین الهام گیری از طبیعت، استفاده از قواعد و قوانین آن است و چون این قواعد، در طبیعت عمومیت دارند، نباید برای بهره‌گیری از آن‌ها، از یک نمونه خاص، الهام گرفت. سازه‌های معماری با بهره‌گیری از این قواعد طبیعی، به طبیعت نزدیک‌تر می‌شوند. حفظ ساختار موجود در مقابل بارها و نیروهای وارد بر آن در پدیده‌های طبیعت، مهم‌ترین فلسفه وجودی سازه آن‌ها است که در سازه‌های طبیعی از روش‌های مختلفی برای مقابله با نیروهای خارجی تهدیدگر استفاده می‌شود. در ادامه به چهار مورد آن اشاره می‌شود.

۱۳ - استفاده حداکثری از تنش‌های کششی و فشاری در سازه‌های خود

طبیعت همواره سعی دارد که تا حد امکان از تنش‌های کششی و فشاری در سازه‌های خود استفاده کند و از تنش‌های خَمشی جز در مواردی که ساختار آن ماهیت لایه‌ای دارد، استفاده نکند. اساساً همه ساختارهای طبیعی بافت لایه‌ای دارند؛ یعنی سطوح و حجم‌ها آن‌ها از کنار و روی‌هم قرار گرفتن لایه‌ها به وجود آمده است. ماهیت لایه‌ای موجب می‌شود تا در فرم‌های طبیعی، فقط عکس‌العمل‌های کششی و یا فشاری به وجود آید.

۲۳ - مقاومت در برابر نیروها با انعطاف‌پذیری و تغییر

این روش در سازه‌های طبیعی به‌وفور مشاهده می‌شود و از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار است. به‌عنوان‌مثال بسیاری از پرندگان ترجیح می‌دهند لانه‌های خود را بر روی شاخه‌های نرم و نازک درختان ایجاد کنند، چراکه هر چه شاخه‌ها از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار باشند؛ احتمال شکستن آن‌ها کم‌تر خواهد بود. چنین رویه‌ای سبب می‌شود که ساختار ضمن صرف مصالح کم‌تر، پاسخ‌گوی مقاومت به گونه بهتری نیز باشد.

۳۳ - فرار از نیرو و جاخالی دادن در برابر آن

این روش نیز یکی از روش‌های مقابله طبیعت در برابر نیروها است؛ و در حقیقت مبنای آن کاستن از مقدار و شدت نیروی وارده است. مثلاً درختان در اثر وزش بادهای شدید، باخم شدن خود امکان عبور مقداری از نیروها را از بالای خود می‌دهند و به‌این‌ترتیب از میزان نیروی وارده بر تنه‌ی آن‌ها کاسته می‌شود.



۴۳ - استفاده از نیروهای مزاحم علیه یکدیگر و یا خودشان

درختان در هنگام باد، خم می‌شوند و مقداری از نیروی باد را به شکل انرژی پتانسیل در خود ذخیره کرده و درحرکت‌های رفت و برگشتی، بخشی از این نیرو را خلاف جریان باد، تخلیه می‌کند. قرارگیری شاخه‌های درخت به‌گونه‌ای است که وزن یک سمت از درخت باعث نگه‌داری سمت دیگر درخت می‌شود و بالعکس. در معماری مشابه این رفتار در ساختار دکل و دهانه اصلی پل آلامیلو اسپانیا طراحی‌شده توسط کالاتراوا دیده می‌شود. در طراحی و ساخت این پل، تعادل بین دکل و دهانه با تلفیق بر اصول زیبایی‌شناختی به‌صورت غیرمتقارن برقرارشده است، به‌گونه‌ای که دکل و دهانه اصلی پل، هر یک عاملی برای نگه‌داری دیگری هستند.


مسجد شیخ لطف‌الله



منابع

· Ching, Francis D. K. Mark M. Jarzombek & Vikramaditya Prakash (2007) A Global History of Architecture, New Jersey, Wiley

· سیمون آنوین (چاپ فارسی ۱۳۹۰) ، بیست بنا که هر معماری باید بشناسد، نشر پشوتن، مترجم مسعود حبیبی، حسین محمدرسولی

· گروتر، ی. (١٣٧٥) زیباشناختی در معماری، ترجمه جهانشاه پاکزاد- عبدالرضا همایون، تهران، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی

· آنتونی سی. آنتونیادس. بوطیق‌های معماری، آفرینش در معماری، جلد دوم: راهبردی محسوس به‌سوی خلاقیت معماری. سروش، ۱۳۸۶.

· هنر درگذر زمان «هلن گاردنر» قسمت تاریخچه معماری پیش از جنگ جهانی دوم



نویسنده : گروه تحریریه مهندسین مشاور آرشکو
 
بالا