دلایل الودگی رودخانه کارون

صبا68

عضو جدید
کاربر ممتاز
رودخانه کارون پرآب ترین و بلندترین رود در ایران است که 950 کیلومتر طول دارد و مساحت آبریز آن شش هزار کیلومتر مربع است. در حال حاضر 11 سد و نیروگاه روی کارون در حال بهره برداری، ساخت یا در مرحله مطالعاتی هستند که حجم کل آنها در صورت تکمیل 21 میلیارد و 559 میلیون مترمکعب خواهد بود.حجم مفید این 11 سد هفت میلیارد و 986 میلیون مترمکعب برآورد شده است.
افزایش جمعیت شهرنشینی و پیشرفت های صنعتی و تکنولوژی نه تنها باعث افزایش میزان مصرف آب شهری شده بلکه میزان آلودگی محیط زیست را نیز افزایش داده است. به ویژه با گذشت زمان و افزایش کاربرد مواد شیمیایی مختلف از قبیل پاک کننده ها، حشره کش ها، علف کش ها، کودهای مختلف شیمیایی و غیره و تخلیه فاضلاب کارخانه ها و اختلاط آن با آب آبیاری مساله آلودگی آب را پیچیده تر ساخته است. شهر اهواز از معدود شهرهای ایران است که از وجود جریان مهم رودخانه ای در تمام طول سال برخوردار است. رود کارون در جهت شمال- جنوب در داخل شهر در جریان است و طبیعتاً نیازهای آبی شهر اعم از مصارف شرب، صنعت و آبیاری پوشش گیاهی و فضای سبز شهر ازاین منبع تامین می شود. مسائل طبیعی، بهداشتی، رفاهی و اجتماعی مرتبط با عبور این آبراهه مهم از داخل شهر اهواز از مقوله های قابل توجهی است که در هر مورد به طور جداگانه باید مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد.این رودخانه سالهای گذشته دچار کم آبی بوده و حجم آب رودخانه به یک سوم کاهش یافته است، یعنی دو سوم حجم آب کم شده است که در نتیجه آن میزان غلظت ‌آلاینده‌ها در آب نسبت به زمانی که دبی کارون نرمال بوده، بیشتر شده است. این نخستین عامل آلودگی آب خوزستان است.
خیلی از آلاینده‌های آلی مانند فاضلاب‌هایی که وارد رودخانه می‌شوند بر اثر تجزیه توسط میکروارگانیزم‌ها، ایجاد بوی بد می‌کنند؛ تولید گازهایی مانند متان و
SH2 باعث می‌شود که محیط زیست اطراف رودخانه بوی تعفن بگیرد. مانند حالتی که برای شهر اهواز پیش‌ آمده و ماه‌هاست که ادامه دارد و در مواردی، بالا دست کناره‌های رودخانه بوی تعفن بسیار بدی می‌دهد و در خیلی از مناطقی که بستر رودخانه راکد و به اصطلاح ماندآبی است، رنگ آب سیاه و کدر شده و بوی تعفن و لجن تمام فضا را پر کرده است.

میزان آلودگی آب رودخانه کارون در حال حاضر بسیار بالاست و به مرز هشدار رسیده است، البته آبی که برای آشامیدن برداشته می‌شود، تصفیه شده و از نظر میزان آلاینده‌های میکروبی استاندارد شده است، اما ذرات سنگین و آلاینده‌های خطرناکی مانند جیوه، کارنیوم و سرب که میزان آن در آب بسیار زیاد شده است، دیگر قابلیت تصفیه با روش‌های معمول را ندارند.
حتی سموم کشاورزی بسیار خطرناکی در آب کارون مانند انواع حشره‌کش و آفت‌کش‌ها یافت می‌شود که وقتی سطح آب پایین می‌آید میزان آلودگی اینها بالا می‌رود.

همچنین زمین‌های کشاورزی هم که در تمام طول مسیر کارون کشیده شده و به عنوان زه‌کش زمین‌ها عمل می‌کند، شیبشان به سمت رودخانه است و موجب می‌شود که مازاد آب‌های آبیاری کشاورزی وارد رودخانه شود و مواد مضر را وارد آب کارون می‌کند که به همین علت آب کارون برای شرب بسیار ناسالم و خطرناک شده است.به جز این عوامل ماهیانی درون رودخانه هستند که عمدتا به مصرف خوراکی می‌رسند، شیربت و نبی دوگونه از ماهی‌های خوراکی رودخانه کارون هستند که مصرف خوراکی بالاتری دارند.

این ماهی‌ها در نتیجه افزایش آلودگی، آلوده می‌شود که در طعم و کیفیت ماهی تاثیر می‌گذارد. همچنین میزان آ‌لاینده در بدن این ماهی‌ها زیاد است، چون آلودگی گوشت این ماهی‌های خوراکی از ماهی به بدن انسان منتقل می‌شود، از نظر بهداشتی نباید مصرف شوند.این معضل کارون است.
 

صبا68

عضو جدید
کاربر ممتاز
در خیلی مناطق آب راکد و متعفن شده است مضافا تمام فاضلاب شهر اهواز و روستاهای مجاور، متجاوز از 300 - 400 روستا، شهرهای اطراف کارون مانند خرمشهر، شوشتر، ملاثانی و... وارد کارون می‌شود. ورود فاضلاب‌های انسانی، صنعتی و حتی زباله‌هایی که مردم به داخل آب می‌اندازند، باعث شده تا کارون به مجرای فاضلاب بسیار بزرگی تبدیل شوداین به گونه ای که به گفته کارشناسان،ماهیان هم در مقابل آلودگی آن ، کم طاقت شده اند.

پیوستن رودخانه‌های شور واقع در این محدوده به همراه فاضلاب صنایع و زه‌آبهای كشاورزی و حوضچه‌های پرورش ماهی كه بدون هیچگونه تصفیه‌ای حتی تصفیه مقدماتی مستقیما وارد رودخانه می‌شوند، وضعیت نامطلوبی را از نظر آلودگی كیفی آب رودخانه به وجود آورده است به طوری كه افت كیفیت آب رودخانه كارون در ماه های اخیر ، نگرانی‌هائی را از نظر تخریب كیفی این منبع حیاتی ایجاد نموده است
از مجموع شهرها و روستاهای استان ، شهرهای اهواز ، شوشتر ، آبادان و خرمشهر در مجاورت رودخانه کارون ، از مهمترین منابع آلودگی محسوب می شوند که در این بین کلانشهر اهواز با توجه به داشتن بیشترین جمعیت شهری و افزایش رو به فزون این جمعیت ، بیشترین سهم آلودگی را وارد کارون می کند؛ از 200 میلیون متر مربع آلودگی که وارد کارون می شود ، 100 میلیون متر مکعب آن متعلق به کلانشهر اهواز است که شامل فاضلاب های خانگی ، شهری و بیمارستانی است و دارای ترکیبات نیترو ارگانیسم و دیگر ترکیبات بیماری زاست که به همراه حجم زیادی از آلاینده ها ، بدون هیچ مانعی وارد کارون می شود.
عدم وجود سیستم تصفیه و فقدان شبکه ی فاضلاب شهری موجب به خطر افتادن سلامت شهروندان شده است و عواقب جبران ناپذیری را به منطقه وارد کرده است به گونه ای که کارشناسان بهداشت ، آب اهواز را حتی برای احشام هم زیان آور می دانند.
یک کارشناس آلمانی که به دعوت سازمان آب خوزستان برای ارزیابی و سنجش کیفیت آب اهواز به این استان سفر کرده بود ، مصرف آب شرب اهواز را نه فقط برای ساکنان این شهر بلکه برای احشام هم زیانبار و خطرناک اعلام کرد چون مصرف گوشت حیواناتی که از این آب نوشیده اند برای انسان زیان بار است و ممکن است خطراتی را در دپی داشته باشد.
سرازیر شدن 200 میلیون متر مربع فاضلاب اعم از شهری صنعتی و کشاورزی به کارون ، این رودخانه را به بزرگترین استخر فاضلاب تبدیل کرده استعوامل آلودگي كه مورد بحث قرار گرفته‌اند شامل حرارت و پارامترهاي شيميايي از قبيل شوري يا هدايت الكتريكي، قليائيت يا pH، بي‌كربنات ، سديم و سديم قابل جذب ، سختي كل، كلسيم، منيزيم و كدورت و پارامترهاي بيولوژيكي از قبيل فسفات ، فسفر، نيترات ، نيتريت ، اكسيژن محلول، اكسيژن مورد نياز شيميايي COD و بيوشيميايي BOD و همچنين آلودگي ميكروبي شامل كليفرمها مي‌باشند.در حال حاضر كدورت آب رودخانه كارون و شاخه‌هاي ورودي به آن به هنگام وقوع سيلاب به شدت افزايش مي‌يابد. به طوري كه مقدار آن از حد مجاز فراتر رفته و مشكلات و خساراتي را از نظر فرسايش سواحل و رسوب‌گذاري در تاسيسات ذخيره و توزيع آب از قبيل سدها و شبكه‌هاي آبياري ايجاد نموده استدومين پارامتر كيفي كه در كليه نقاط واقع بر رودخانه كارون و دز و پايين دست سدهاي مخزني به شكل حاد وجود دارد، آلودگي ميكروبي و وجود كليفرم زياد در آب است كه ميزان آن حتي از حداكثر مجاز تعيين شده براي فاضلابها نيز بيشتر است . نتايج حاصله در خصوص اغلب پارامترهاي مورد مطالعه شامل شوري (EC)، سديم و سديم قابل تبادل كلسيم، منيزيم سختي كل، قليائيت (pH)، بي‌كربنات ، فسفر، فسفات ، نيترات و نيتريت در آب رودخانه دز و كارون نشان مي‌دهد كه در حال حاضر و عليرغم افزايش نسبي اين عوامل در سالهاي اخير (متناسب با افزايش بهره‌برداري از آب و افزايش حجم فاضلابهاي ناشي از آنها) ميزان متوسط اين عوامل در حد مطلوب تا حداكثر مجاز بوده و نگراني حادي را ايجاد ننموده است . البته در صورت اجراي طرحهاي توسعه كشاورزي خصوصا در رودخانه دز و همچنين طرحهاي نيشكر جنوب اهواز كه عمدتا متكي بر برداشت حجم قابل توجهي از آب در فصل تابستان و منطبق بر گرماي زياد هوا با پتانسيل تبخير شديد و دبي كم آب رودخانه هستند باعث مي‌شود كه مقدار اين عوامل خصوصا در رودخانه دز در پايين دست حرمله و كارون در جنوب اهواز افزايش يابد به طوري كه ميزان آن حتي از حداكثر مجاز نيز براي مصارف مختلف فراتر رود.با توجه به اینکه در زمینه فلزات سنگین تا به حال تحقیقی در استان خوزستان صورت نگرفته است لذا انجام این تحقیق می تواند اطلاعات قابل توجهی را در مورد وضعیت آلاینده های رودخانه در اختیار عموم قرار دهد. با توجه به مقایسه های انجام شده غلظت فلزات در رودخانه کارون نسبت به استانداردهای موجود در حد بالاتری بوده که این مهم آلودگی آب های زیرزمینی و محصولات کشاورزی و حیات وحش را نیز سبب شده و در نهایت سلامت انسان ها در معرض مخاطرات جدی قرار خواهد گرفت.
 

صبا68

عضو جدید
کاربر ممتاز
به گزارش ايسنا، محمد‌باقر الفت در حاشيه‌ي برگزاري جلسه شوراي حفاظت كيفي رودخانه كارون كه عصر روز چهارشنبه، 27 مهرماه با حضور رييس سازمان حفاظت محيط زيست در اهواز برگزار شد، اظهار كرد: در راستاي بررسي آلودگي رودخانه کارون در ستاد جرايم خاص دادگستري خوزستان، در حال حاضر حکم محکوميت پنج نفر از مديران عامل شرکت‌هاي متخلف به دواير اجراي احکام کيفري ارسال شده و تا چند روز آينده اقدام عليه آن‌ها انجام و اين افراد روانه زندان مي‌شوند.

وي افزود: 15 فقره پرونده مربوط به شرکت‌هاي آلوده‌كننده رودخانه کارون هم در مرحله دادسرا و دادگاه‌ است و مسوولان اين شركت‌ها تحت تعقيب هستند.

الفت با هشدار به آلوده‌كنندگان رودخانه كارون، تاكيد كرد: در زمينه آلودگي رودخانه كارون به همه پرونده‌ها با دقت رسيدگي مي‌شود و با صنايع، بيمارستان‌ها و سازمان‌ها که فاضلاب خود را در رودخانه کارون تخليه مي‌کنند برخورد قضايي و کيفري مي‌شود.

رييس‌كل دادگستري استان خوزستان گفت: همه احکام مربوط به اين متخلفان زيست‌ محيطي اجرايي مي‌شود و اميدواريم اين اهرم قانوني مانع آلوده شدن رودخانه کارون شود، زيرا آلودگي كارون موجب آلودگي جسم و جان شهروندان مي‌شود
 
Similar threads
بالا