دستورالعمل توليد نهال خرمالو

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار






http://www.www.www.iran-eng.ir/images/icons/icon1.gif
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
مقدمه
خـرمالو با نام علميDiaspyros kaki L . درختي است دو پايه از تيرهآبنوس سانان ، در جنس خرمالو حدود 200 گونه وجود دارد كه بيشتر گرمسيري و بعضي نيمه گرمسيري هستند، خرمالوي معمولي بومي چين است و قرنها است كه كشت مي شود. خُرمندي Date plum با نام علميDias pyros lotus L ، نوعي خرمالوي كوچك و پر بذر است كه بومي غرب آسيا مي باشد و گرچه ميوه خوردني دارد، مصرف آن بيشتر بعنوان پايه خرمالوي معمولي است، در پوست نارس ميوه مقدار زيادي تانن وجود دارد. ميوه رسيده خرمالو20-12 درصد ماده قندي از نوع گلوكز دارد.

شرايط اقليمي مناسب براي رشد درختان خرمالو :
درخت خرمالو در نقاط نسبتاً گرم و مرطوب بهترين محصول را مي دهد. بنابراين در مناطق گرم و خشك بايد بطور مرتب آبياري شود تا رطوبت مورد نياز درخت تأمين گردد.

مطلوبترين دماي محيط براي رشد ميوه خرمالو :
در طول فصل رشد به دماي 22-16 درجه سانتيگراد نياز دارد و هواي آفتابي براي رسيدن ميوه لازم است.

ميزان تحمل درختان خرمالو به سرماي زمستان :
در زمان خواب درخت، مقاومتش به سرما خوب و برخي از ارقام تا 15- درجه سانتيگراد را تحمل مي نمايند. گلهاي خرمالو حدوداً يك ماه پس از شروع فصل رشد باز مي شوند به همين دليل معمولاً اغلب از آسيب سرما مصون هستند. نياز سرمايي خرمالو با 500-100 ساعت دماي كمتر از 7 درجه سانتيگراد برآورده مي شود.

خاك و PH مناسب براي رشد درختان خرمالو :
خاكهاي متوسط نظير خاك لوم و شني لومي مناسب اين گياه است اگر در خاك سنگين كشت گـــردد، اكثر ميوه ها ريزش مي نمايد ، زهكشي براي اين گياه مهم است، در كل، طالب اراضي عميق و قوي است ، خــاكهاي آهكي براي اين درخت مناسب نيستند و در صـــورت كـاشت، بـرگ درخت ريز و زرد رنگ مي شود. PH مناسب براي درختان خرمالو 8/6-6 مي باشد، در خاكهاي با PH بالاتر جذب آهن و منگنز با مشكل مواجه و برگهاي جوان علائم كمبود نشان مي دهند. خرمالو به شوري آب و خاك حساس بوده و در اثر شوري درخت، دچار كاهش رشد شده و نهايتاً از بين خواهد رفت.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
مناطق انتشار خرمالو :
اين گياه بومي چين و ژاپن بوده و انواع وحشي آن به نام خُرمندي در جنگلهاي شمال ايران به وفور يافت مي شود. كاشت نوع پيوندي و مرغوب آن سالها است كه در ايران متداول شده است. اين گياه در اكثر نقاط به خوبي قابل پرورش است و بعنوان يكي از ميوه هاي فصلي مرغوب مورد توجه قرار گرفته است.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
ارقام خرمالو :

خرمالو داراي ارقام گوناگوني است كه در مناطق مختلف دنيا گسترده است ، ميوه آن معمولاً فاقد بذر است ولي در مناطق مختلف شمال ايران در اثر تلاقي ارقام جنگلي ميوه داراي هسته و بذر مي باشد كه باغبانان بذر ميوه حاصله را جمع آوري و نسبت به كاشت آن اقدام و نهالهاي بذري توليد مي نمايند. در حال حاضر چند رقم خرمالو در ايران وجود دارد كه به شرح مختصري از مشخصات آنها پرداخته مي شود.

1- فويوكاكي : ميوه آن شبيه سيب گلدن و مقدار تانن آن كم است بطوريكه ميتوان آنرا نزديك به رسيدن و رنگ گرفتن مصرف نمود. در ميان باغبانان به خرمالوي سيبي معروف است. مقدار محصول يك درخت بطور متوسط از 100-20 كيلوگرم در سال مي باشد. طول ميوه cm 8 و شكل آن تقريباً گرد شبيه سيب و رنگ آن ابتدا زرد و بتدريج تغيير رنگ داده قرمز كم رنگ مي گردد. وزن متوسط ميوه از 90 تا 250 گرم مي باشد. در درختان جوان ميوه معمولاً درشت تر و در درختان مسن كوچكتر است. چنانچه در تابستانها آبياري منظم گردد ميوه درشت تر و مطبوعتر مي گردد و وزن آن افزايش مي يابد ، يك رقم از اين نوع داراي ميوه كوچكتر و بذر زياد بوده و اوايل فصل هنگاميكه سايرين هنوز رنگ نگرفته اند مصرف مي گردد، رنگ برگ اين نوع در فصل پاييز به رنگ قرمز ارغواني در مي آيد.
2- هاشياكاكي : ميوه آن شبيه ارقام معمولي خرمالو بوده ولي اندازه آن بستگي به ميزان محصول درخت ، آب و هوا ، رطوبت خاك و حاصلخيزي آن دارد بطوريكه هر قدر محصول زيادتر باشد كوچكتر و هر چه محصول كمتر اندازه آن بزرگتر مي شود. رنگ ميوه بالنسبه تيره تر از خرمالوي معمولي بوده و برگهاي آن نيز درشت تر مي باشد. ميوه آن چهارگوش تر و قسمت بالاي آن فرو رفته تر از ميوه خرمالوي معمولي است.
3- هياكوم : فرم ميوه شبيه قلب مخروطي كشيده است ، ابتدا زرد و بتدريج تغيير رنگ داده به رنگ جگري خوشرنگ تبديل مي گردد. محصول آن كمتر از ارقام ديگر است طول متوسط ميوه 10 سانتيمتر، ضخامت ميوه 10 سانتيمتر و وزن آن از 250 تا 300 گرم مي باشد. ميوه اين رقم از ارقام ديگر درشت تر است. كيفيت ميوه آن پس از رسيدن كامل، بسيار مطبوع و لذيذ خواهد بود.
4- خرمالوي معمولي يا ايراني : در بسياري از مناطق ايران مي رويد و مقدار قند و مواد ژله اي در آن مطبوعتر بوده و به علت سازگاري با محيط از ارقام ديگر بيشتر محصول مي دهد و وزن يك عدد ميوه بطور متوسط از 80 تا 180 گرم بالغ مي گردد. ميوه گرد و پهن بطول 5/6- 5/5 سانتيمتر و عرض 8 سانتيمتر است.
5- خُرمندي يا كلهو : يك نوع از ارقام خرمالو است كه بطور وحشي و خودرو در جنگلهاي شمال مي رويد. درختي است متوسط و حداكثر ارتفاع آن در مناطق جنگلي تا 25 متر و تنه بدون سرشاخه حداكثر تا 15 متر مي رسد. برگهاي آن بسته به رويشگاه متغير و كشيده و بيضي شكل است، رنگ برگهاي جوان سبز براق و برگهاي پير تيره مي باشد. قد آن نيز كوچك يا بزرگ مي باشد. خُرمندي درختي است بسيار پر شاخ و برگ و پر چوب ، ميوه آن كوچك و به اندازه فندق مي باشد. پوست تنه با ضخامت متوسط و داراي شيارهاي نسبتاً سطحي و چوب پنبه اي و رنگ آن خاكستري روشن و قسمت داخلي به رنگ كبود مايل به خاكستري تيره مي باشد. اين درخت در شمال ايران داراي نامهاي محلي گوناگون است. در آستارا و طوالش به آمبر و در گيلان اربا يا اربه و در مازندران و گرگان خرمالو و خُرمندي و انجير خرمالو و اندو خرما و اينده خرما و اندي خرما و خرمني و خروندي گفته مي شود. البته نر و ماده آن نيز اسامي مختلفي دارد عليهذا درخت خُرمندي داراي پايه نر نيز مي باشد.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
ازدياد خرمالو :


خرمالو معمولاً بوسيله پيوند تكثير مي گردد ولي پاره اي از ارقام را ميتوان بوسيله بذر زياد نمود. از آنجائيكه تعداد بذر در ارقام اصلاح شده كم مي باشد تنها راه ازدياد (بطور معمول) پيوند است جهت اين منظور نيز به خزانه بذري و انتظار نياز مي باشد.

1- خزانه بذري : جهت تهيه خزانه بذري مانند ساير خزانه هاي درختان ميوه، قطعه زميني كه آفتابگير باشد انتخاب و در پاييز همان سال شخم عميق زده و تسطيح و كرت بندي مي نمايند. كرت هاي انتخاب شده را مانند ساير درختان ميوه به عرض 3-2 متر و طول 12-8 متر (در حدودي كه آب بتواند به انتهاي كرت برسد) تقسيم مي نمايند. در داخل هر كرت به اندازه كافي كود دامي ريخته و با بيل برگردان نموده سپس با هموار نمودن و تسطيح نسبت به بذر كاري اقدام مي كنند . بذرها را از درخت مادري تهيه مي نمايند. ميتوان بذرها را بلافاصله بعد از برداشت يا در اواخر زمستان (اسفندماه) در كرت مورد نظر كاشت. فاصله رديفها 60 تا 80 سانتيمتر به گونه اي كه يك تيلر يا روتيواتور بتواند در تابستان در آن كار كند، در نظر گرفته مي شود تا بتوان در مواقع كمبود كارگر از ماشين جهت دفع علفهاي هرز و سله شكني استفاده نمود. (البته در جاهايي كه كارگر زياد و دستمزد پايين است ميتوان فاصله رديفها را كمتر گرفت). در طول مدت نمو با كود سولفات آمونيوم يا اوره نسبت به كود پاشي خزانه اقدام مي شود. مقدار كود بستگي به جنس خاك و منطقه احداث خزانه خواهد داشت و به هر مترمربع حداقل 100 تا 200 گرم داده مي شود. موقع كود دادن از اوايل فصل ، بعد از 4-3 برگه شدن نهال الي اواسط تابستان در 2 الي 3 نوبت به فواصل معين مي باشد. آبياري بعد از كود پــاشي انجام مي شود. خزانه بذري به علت تراكم نهال فقط 3-2 وجين نياز دارد و بعد از آن به علت پر شدن خزانه از نهال، علفهاي هرز خفه شده و از بين مي روند ، در طول مدت رشد دانهالها در خزانه عمليات زراعي از قبيل سله شكني و شخم سطحي بوسيله روتيواتور انجام مي گردد (مقدار بذر سبز شده در صورت كاشت بذر بلافاصله بعد از برداشت ميوه، بيشتر از نگهداري آن و كاشت آن در اوايــل بهار مي باشد).

2- خزانه انتظار : بعد از سال اول ، نهالها را از خزانه بذري به خزانه انتظار انتقال مي دهند. به خزانه انتظار نيز بايد كود دامي پوسيده به نسبت حداقل 15 تن در هكتار داده شود و سپس شخم عميق زده و تسطيح گردد. سپس در اوايل بهار بايد به فاصله يك متر شيار باز كرده و نركهاي خُرمندي را كه آماده شده و ريشه هاي زخمي و مازاد آن قطع و سرشاخه ها كم گرديده، در آن جاي دهند. فاصله نهالها روي خطوط 25-20 سانتيمتر مي باشد. نهالها در سال اول كاشت ، آماده پيوند خواهند بود (در زمانيكه قطر نهال به اندازه يك مداد معمولي شد ميتوان آن را پيوند زد) ، در پاره اي از خزانه هاي بذري در صورتيكه فاصله ها مراعات شده باشند در جا ميتوان نسبت به پيوند اقدام نمود. در موقع كاشت، نهالهاي كوچك، متوسط و بزرگ دسته بندي مي شوند. هر يك از دسته هاي مربوطه در محل مناسب كاشته شده تا پيوند نمودن بطور يكنواخت و همزمان انجام گيرد و نهالهاي پيوندي يك دست ، حاصل گردند .
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
نوع پيوند و نحوه انجام آن جهت ازدياد درختان خرمالو :
جهت ازدياد خرمالو دو نوع پيوند بطور تجارتي مرسوم است، شكمي يا پوستي واسكنه اي.



الف) پيوند شكمي يا پوستي : از اواسط خرداد تا اواسط مرداد ماه بسته به منطقه اقدام به پيوند ميگردد بايستي پايه ها را قبلاً آماده نمود. شاخه هاي مازاد را قطع و پس از آنكه پايه جهت انجام پيوند مناسب شد ، شروع به زدن پيوند شكمي مي كنند.

مراحل اجراي پيوند شكمي :
1- انتخاب پيوندك :
شاخه اي كه براي اينكار انتخاب مي شود بايد يكساله و كاملاٌ رسيده باشد . پس از قطع شاخه، برگها از نزديك دمبرگ جدا مي شوند و پيوندكها را در محل سايه و چنانچه تعداد شاخه ها زياد باشد در كيسه گوني مرطوب در سايه قــرار مي دهند .

2- برش پيوندك : در ابتدا بايد در نظر داشت كه جوانه هاي انتهايي و سرشاخه، مناسب پيوندك نمي باشند و بهترين پيوندك از جوانه هاي مياني كه كامل هستند تهيه مي شود.
براي تهيه پيوندك ابتدا برشي افقي در فاصله 2-1 سانتي متري بالاي جوانه ايجاد كرده و سپس دو برش عمودي در دو طـــرف آن ايجـاد مي كنيم بطوريكه از دو طرف جوانه گذشته و در زير جوانه به هم متصل شوند

3- جدا نمودن پيوندك : در اين قسمت بايد پيوندك برش خورده از شاخه جدا شود. پيوندك شامل پوست و جوانه مي باشد و چنانچه چوب به آن متصل باشد بايد به آرامي و با احتياط جدا شود

4- شكاف پوست روي پايه : محل انجام پيوند روي پايه 20-15 سانتي متر بالاتر از سطح خاك قرار دارد. پس بايد ابتدا محل پيوند تميز شود، آنگاه با چاقوي پيوند زني دو شكاف افقي و عمودي به شكل T ايجاد نموده و با چاقوي دو لبه پوست پايه باز شود

5- استقرار پيوندك روي پايه : بعد از آماده شدن پايه و پيوندك، پيوندك را از لبه باز شده به طرف داخل شكاف فشار داده تا در محل شكاف جاي گيرد بطوريكه لبه صاف پيوندك كاملاً در محل شكاف پايه كه به شكل خط افقي است قرار گيرد.

6- بستن محل پيوند به وسيله نوار پيوند : پيوندك بايد درست در جايي قرار گيرد كه لايه هاي زاينده پايه و پيوندك كاملاً با يكديگر در تماس باشند به همين خاطر بايد طول شكاف پايه برابر با طول پيوندك باشد. پس از قرار گرفتن كامل پيوندك در شكاف پايه، بايد محل زخم با نخ مخصوص پيوند بسته شود

نهال پيوند شده : بعد از گرفتن پيوند، دمبرگ كه نقش حفاظت جـــوانه كناري را بر عهده داشته خود به خود خشك شده و مي افتد و بايد همزمان با رشد جوانه، نوار پيچيده شده دور محل پيوند باز شود. عمل باز كردن نخ پيوند يا نوار پيوند بعد از گذشتن حدود 3 هفته و پس از اطمينان از گـــرفتن پيوند انجام مي شود. پس از آن عمل سربرداري صورت ميگيرد تا امكان رشــــــد به جوانه پيوندي جوش خورده، داده شود.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
ب) پيوند اسكنه اي يا شكافي : اين پيوند قبل از بيدار شدن جوانه ها در اسفند يا اوايل بهار انجام مي گيرد .


مراحل اجراي پيوند اسكنه اي :
1- پايه از نقطه طوقه هم كف خاك به كمك اره بريده مي شود

2- ايجاد شكاف روي پايه : به منظور قرار دادن پيوندكها در پايه، شكافي به عمق 3-2 سانتي متر در جهت طولي در پايه ايجاد مي شود در اين عمليات از چاقو براي پايه هاي جوان و براي شكاف دادن پايه هاي مسن و ضخيم از داسك استفاده مي شود

3- تهيه پيوندك : پيوندك از شاخه هاي جوانه دار (داراي 4-3 جوانه) انتخاب مي شود براي تهيه آن از دو طرف انتهاي شاخه به طور متقابل و به طول 6-3 سانتي متر، برش ايجاد مي شود.

4- قرار دادن پيوندك در شكاف: پيوندك بايد طوري در شكاف قرار بگيرد كه سطح برش نخورده آن با ديوار پايه در يك امتداد قرار گيرد تا بتواند سريع تر و بهتر جوش بخورد.

5- بستن محل پيوند : پس از استقرار پيوندك، محل پيوند با چسب باغباني پوشانده شده و با نخ محكم بسته مي شود.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
آماده نمودن نهال در موقع كاشت نيز بايد به طرز صحيح انجام گيرد و نهالهايي انتخاب گردند كه داراي مشخصات زير باشند :

1. ريشه، تنه و شاخه هاي نهال فاقد آفت و بيماري باشند و كاملاً سالم و حالت طبيعي داشته باشند ، پوست تنه و ريشه بايد صاف و شاداب و فاقد آثار خرگوش خوردگي بوده و بدون گره يا تورم غير طبيعي باشد.
2. ساقه نهال، كج، خميده و چنگالي نباشد.
3. نهالها از خزانه هاي سالم تهيه شده باشند.
4. ريشه ها رطوبت داشته ونهالهايي كه ريشه آنها خشك شده باشند كنار گذاشته شوند.
5. از ارقام مناسب و سالمي كه داراي خواص ژنتيكي مطلوب باشند استفاده گردد.
6. از نظر سن، نهال پيوندي بايد يكسال (از زمان پيوند) يا دو سال (از زمان كاشت بذر) سن داشته باشد. نهالهاي خيلي جوان و كمتر از يكسال و يا نهالهاي مسن و يا بيشتر از دو سال سن ، براي احداث باغ مناسب نيستند.
7. جوانه هاي روي تنه نهال ، به خصوص در دو سوم قسمت پايين تنه نهال ، بايستي سالم و قوي باشند تا بتوانند پس از كاشت نهال در زمين اصلي و سربرداري آن شروع به فعاليت نموده و تعداد شاخه لازم را در جهات مختلف تنه توليد نمايند.
8. نهال بايد به مقدار كافي ريشه داشته باشد و حتي الامكان با كمترين صدمه ، ريشه هاي آن از خاك خارج شده باشد.
9. زخم محل پيوند نهال بايد كاملاً التيام يافته باشد و پوست پايه و پيوندك ، اين محل را كاملاً پوشانده باشند و به اصطلاح محل پيوند به خوبي جوش خورده باشد تا در اثر فشارهاي مكانيكي و يا باد شاخه حاصل از رشد پيوندك از پايه جدا نشود.
 

afsoon6282

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
یه رقم خرمالو هست اینجا بهش میگم خرمالو قاچی خیلی خیلی خوشمزه تر از بقیه خرمالو ها هست
این خرمالو سفتش خوشمزس وقتی نرم میشه دیگه مزه نداره
نشونش هم اینه که خود میوه خرمالو تقریبا به جهار قسمت مساوی تقسیم شده که این چهار قسمت یکم فرورفتگی داره
برگاش هم به روی میوه پخن میشن در صورتی که بقیه خرمالو ها برگاش رو به سمت بالا میره:w16:
 

Similar threads

بالا