دستورالعمل توليد نهال بادام

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار

.
.
.
.
.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
مقدمه

بادام با نام علمى Prunus amygdalus از خانواده Rosaceae مى‌باشد. گل‌ها کامل هستند و قسمت خوراکى آن، بذر آن است.



بادام، بومى آسياى غربى و به‌ويژه ايران است که داراى جنگل‌هاى گسترده‌اى از گونه‌هاى وحشى اين گياه است. بادام، پيش از تاريخ بدون، به يونان و شمال آفريقا برده شده و در حال حاضر در نواحى گرم جنوب اروپا نيز با موفقيت کشت مى‌گردد.
مقاومت و نياز بادام به سرماى زمستان، از هلو کمتر است و خواب زمستانه آن با ۵۰۰-۱۰۰ ساعت دماى کمتر از هفت درجه سانتى‌گرادشکسته مى‌شود. گل‌هاى بادام، در بهار از ساير ميوه‌ها، به غير از فندق، زودتر باز مى‌شوند و بنابراين نسبت به سرماى ديررسى بهاره بسيار حساس هستند. در نيريز فارس، که از مناطق مهم بادام‌کارىايران است، باغداران، در بسيارى از سال‌ها، تمام يا قسمت اعظم محصول خود را به‌خاطر سرماى بهاره از دست مى‌دهند. بادام، براى رسانيدن ميوه خود نياز به ۸-۶ ماه فصل رشد دارد و در تابستان خواهان هواى گرم و خشک مى‌باشد. کاشت بادام در خاک‌هاى آهکى نتيجه خوبى مى‌دهد.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
ارقام مهم :

در ايران، حدود ۳۰ رقم بادام شناخته شده‌ و کشت مى‌گردد. مهمترين ارقام بومى عبارت هستند از: بى‌نظير، تاجري، سنگى مشهد، کاغذي، منقا، و محب‌علي. شاهرود12 ، فراينس ، شاهرود 13 و 15 و 17 ، آذر، سهند، شكوفه از ارقام خارجى که در ايران کشت مى‌شوند مى‌توان ژوردانلو (Jordanolo) نپلوس اولترا(Ne Plus Ultra) را نام برد.
از پایه های مهم GF677 و از GN ها (monegro )رامیتوان نام برد.
نام لاتين: GF677

نام علمي : P.Persica * P. amygdalus

كشور معرفي كننده:فرانسه

ميزان سازگاري:سازگاري بسيار مناسب بااكثرارقام هلو وشليل

تيپ رشد:بسيارپررشد

مقاومت به آهك: بسيار عالي

مقاومت به خفگي: متوسط

مقاومت كلروز:خوب

مقاومت به خشكي:بسيار عالي

نقاط مناسب براي كشت:سازگاربااكثر اقليم هاي مختلف كشور ايران بجز نقاط مرطوب وpH پايين

كادامن

نام لاتين: Cadaman

والدين : P.Persica * P.Davidiana

كشور معرفي كننده:كار مشترك موسسه GYDFV وINRA فرانسه

ميزان سازگاري:سازگاري بسيار مناسب با اكثرارقام هلو وشليل وتعدادي ديگر از گونه هاي پرونوس

توانايي تكثير:ازطريق قلمه وكشت بافت

تيپ رشد:قدرت رشد زياد

مقاومت به آهك: خوب

مقاومت به خفگي: عالي

مقاومت به خشكي:بسيار عالي

نقاط مناسب براي كشت:در دست بررسي براي اقليم هاي مختلف كشور ايران
 
  • Like
واکنش ها: fgni

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
ازدياد بادام

ازدياد بادام

ازدياد بادام:

بهترين پايه براى بادام، (نهال بذري) بادام است ولى آن را روى هلو هم مى‌توان پيوند کرد. پايه بادام در خاک‌هاى آهکى و پايه هلو در خاک‌هاى نميه مرطوب و يا خيلى سبک نتيجه بهترى مى‌دهند. پايه هلو باعث مى‌شود که از عمر اقتصادى درخت که در حال عادى حدود ۵۰ سال است، کاسته شود. در ايران، از انواع بادام وحشى (مثلاً بارشين يا الوک) که در برابر خشکى بسيار پايدار مى‌باشند نيز به‌عنوان پايه استفاده به‌عمل مى‌آيد.
ازدياد موفقيت آميز بادام نيازمند انتخاب و آماده كردن يك خزانه مناسب است. گام بعدي
مي تواند پيداكردن و تيمار كردن بذر باشد. به طور كلي كار اصلي ازدياد شامل دو
مرحله است :
1- ازدياد پايه از دانهال و يا قلمه هاي چوب سخت
2- پيوند زدن پيوندك ارقام بادام انتخابي داراي كيفيت ميوه دهي مطلوب به پايه ها به صورت پيوند جوانه و يا چوب
مديريت خزانه
1- انتخاب محل:
خزانه بادام بايد در خاكي حاصلخيز ، عميق ،‌داراي زه كشي خوب و داراي بافت شني لومي و يا لومي احداث شود. خاك بايد عاري از نماتد و عوامل بيماريزاي مهم نظير قارچهاي عامل پوسيدگي طوقه و پوسيدگي ريشه و باكتري هاي مولد گال طوقه باشد. نه خاك و نه آب آبياري موجود نبايد حاوي سطوح مسموم كننده موادغذايي نظير : كلرور سديم و بر باشد.
2- آماده كردن محل :
آماده كردن خزانه يك سال قبل از كاشت شروع مي شود و در اين زمان كارگران خاك را تسطيح و نسبت به ايجاد زه كشي اقدام ميكنند. دراواخر بهار و يا تابستان محل با گاز ضدعفوني مي شود. اين كار بيشتر نماتدها، علف هاي چندساله و قارچهاي خاك زي را از بين برده و بيشتر بذر علف ها را مي كشد.
براي اينكه ضدعفوني كردن موثر باشد خاك بايد متخلخل و داراي رطوبت مناسبي باشد اگر هدف كنترل نماتد باشد ، ضدعفوني با گاز وقتي بيشترين تاثير را دارد كه رطوبت در حد متوسط باشد. اگر هدف كنترل علف است ، ضدعفوني با گاز وقتي بيشترين اثر را دارد كه خاك به ويژه قسمت 15 سانتي متري لايه رويي آن رطوبتي در حد ظرفيت نگهداري داشته باشد. بعد از ضدعفوني كارگران روكش را بر مي دارند تا امكان دهند ماده ضدعفوني خارج شود. گام بعدي ايجاد خطوط و يا بستر كاشت است.
ضدعفوني مي تواند جذب فسفر و روي را در درختان خزانه كاهش مي دهد. براي اطمينان از مقدار كافي اين موادغذايي، بسياري از خزانه ها كودهاي غني از فسفر و روي را در زير بستر كاشت و به هنگام درست كردن آن ها به كار مي برند. بعضي خزانه ها پتاسيم ومقدار كمي ازت نيز مصرف مي كنند.
3- آبياري :
بذرها ، قلمه ها ودرختان نبايد هرگز آنقدر خشك شوند كه رشد آنها متوقف گردد. بيشتر
خزانه هاي بادام از آبياري باراني استفاده مي كنند. زيرا خزانه را به طور يكنواخت آب مي دهد. اگر شيب مزرعه به حدكافي يكنواخت باشد كه مانع تجمع آب شود، صاحب خزانه مي تواند از آبياري جوي و پشته استفاده كند.
در خلال 1 يا 2 سالي كه درختان در خزانه هستند بايد بهترين مراقبت ها از آنها به عمل آيد. آبياري بايد به حد كافي انجام شود. در طول تابستان كه گرماي هوا شديد است ، آبياري هفتگي و حتي آبياري بيشتري ممكن است لازم باشد. مديريت آب يك عامل عمده در حفظ حداكثر رشد درطول فصل رويش است.
4- كود :
وقتي درختان در حال رشد هستند ، كودبايد برحسب نياز يا به صورت كود دادن دركنار
رديف ها و يا بصورت مصرف با آبياري باراني داده شود. مصرف مقداركم كود نيتروژن در دفعات متعدد براي تداوم رشدسريع درختان ضروري است.
5- عمليات داشت :
كنترل علف ها و آفات براي عمليات موفقيت آميز خزانه ضروري است علف ها مي توانند موادغذايي، نور و رطوبت درختان كوچك را به يغما ببرند. علف ها مي توانند با كولتيوار زدن، مصرف علف كش هاي پيش و پس رويشي وياتركيبي از هر دو مهار شوند. سرانجام آفات و كنه ها هم بايد حسب نياز وقتي توسعه يافتند مهار شوند.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار

ازدياد پايه :

توليد تجارتي بادام از ارقامي است كه برپايه پيوند جوانه و يا شاخه شده اند .
دوروش توليد پايه ازدياد با بذر ، ازدياد با قلمه چوب سخت است.

1- ازدياد با بذر:
درتابستان كارگران ميوه هاي رسيده را از درختان بذري جمع آوري مي كنند بعد از اينكه دانه از ميوه جدا گرديد، شسته شده ، خشك و در محلي سردو خشك انبار مي شود و استراتيفيكه ميگردد.
بذر بادام در دماي Cْ 5به مدت 1 تا 2 ماه سرمادهي مرطوب مي شود. ( در مقايسه بذر هلو نيازمند 3 تا 4 ماه چينه سرمايي است ) اگر چه بذر را مي توان درماسه در اتاقي سرد چينه سرمايي كرد ولي بيشتر خزانه ها بذر را مستقيماً‌ در مزرعه استراتيفكه مي كنند.
به هنگام استراتيفيكه كردن درمزرعه كارگران بذرها را به مدت 24 ساعت در آب خيسانده وسپس آنها را در پاييز به عمق 8 سانتي متر در خطوط خزانه مي كارند. بعضي خزانه ها فاصله 10 تا 15 سانتي متر را در خطوط به كار مي برند و فاصله خطوط از يكديگر نيز 90 سانتي متر درنظر گرفته مي شود. برخي ديگر بذرها را نزديك تر كشت كرده وسپس دانهالها را تنك ميكنند تا فاصله آنها 15 سانتي متر باشد.

2- ازدياد با قلمه چوب سخت :
درختان حاصل از قلمه چوب سخت نسبت به درختان ازديادي با بذر داراي اين مزيت هستند كه از نظر ژنتيكي كاملاً‌ مشابه منبع اوليه اند اين روش شامل چهار مرحله است :
الف. جمع آوري قلمه چوبي : از اوايل آبان تا اواسط آذرماه ، كارگران شاخه هاي چوبي 1 ساله داراي قطر 1 تا 5/2 سانتي متر را از درختان مادري داراي رشد شديد كه در كرت پايه به شدت هرس شده اند ،‌ جمع آوري مي كنند.
ب. حذف برگ و تهيه قلمه :‌ كارگران برگها را از شاخه جداكرده و شاخه ها را در قطعات 30 تا 40 سانتي متر برش مي دهند.
ج. آغشتن : براي تشديد ريشه زايي قاعده قلمه ها را در ايندول بوتريك ( IBA ) فرو مي برند يكي از روشها آغشتن قلمه ها به محلولي است كه در آن 500 تا 1500 قسمت در ميليون IBA در الكل 50 درصد حل شده باشد. براي سرعت عمل كارگران قسمت قاعده هر شاخه را به مدت 10 تا 30 ثانيه در محلول قرار مي دهند. قلمه هايي كه با يك پودر تجارتي تيمار شده اند ، ابتدا در آب فرو برده شده و سپس به پودر تجارتي آغشته مي شوند.
د. كاشت : كارگران قلمه ها را به عمق 15 سانتي متر ونيز فاصله 15 سانتي متر از يكديگر كشت مي كنند.
ازدياد با قلمه روش استاندارد تهيه پايه GF677 است .
ازدياد درختان كامل:
صاحب خزانه درختان كامل را از طريق پيوند جوانه و يا سرشاخه كاري كه هر دو روشهاي رويشي ازدياد است ، ازدياد مي كنند.
پايه هاي ويژه كيفيت هاي مربوط به استقرار درخت ، مقاومت به بيماري يا نماتد ، عملكرد ، جذب موادغذايي يا تحمل به شرايط نامساعد خاك را ، عرضه مي دارند. پايه هايي كه معمولاً در درختان بادام بكار مي روند دانهال هاي نماگارد و هلوي لاول ، دو رگه هاي هلو- بادام توليدي از بذر يا قلمه چوبي و آلوي ماريانا 2624 توليدي از قلمه هاي چوب سخت است. انتخاب بهترين موادگياهي در شرايط معين به معني انتخاب پايه هايي است كه به بهترين وجه مناسب محل باغ و نيز انتخاب پرمحصول ترين رقمي است كه با پايه و شرايط محلي سازگار باشد.

1- پيوند جوانه :
سه روش پيوند جوانه به صورت عام بكار مي رود : پيوند جوانه ماه ژوئن ، پيوند جوانه بهاره و پيوند جوانه پاييزه .درختان از اواسط ژوئن تا اوت پيوند نمي شوند زيرا دماي بالا مي تواند جوش خوردن محل اتصال پيوندك / پايه را تضعيف كرده و شرايط آب و هوايي براي رشد را ناكافي كرده و درخت دلخواه تا پاييز ممكن است نتواند توليد شود.
پيوند جوانه در اوايل خردادماه: بيشتر قراردادن جوانه هاي پيوندك در پايه در اواخر ارديبهشت ماه شروع مي شود.
نخ پيوند جوانه رادر محل خود نگه مي دارد يك جوانه به درون پوست پايه لغزانده شود
پيوند T ( شكمي )‌ روش ارجح در پيوند جوانه است. براي اينكه پيوند جوانه T موفقيت آميز باشد ، پوست پايه بايد شكاف داده شود ( پوست بايد به سادگي از چوب زيرين جدا شود)
فرآيند پيوند جوانه T وقتي آغاز مي شود كه كارگران شاخه هاي حامل جوانه را جمع آوري كرده و برگ ها را از شاخه هاي روييده در فصل رشد جاري جدا مي كنند آنان سپس جوانه را از شاخه حاوي جوانه مي برند بايد مراقب بود كه چوب درون جوانه حذف شود. يكي از كارگران برش هاي T شكل در پوست ياپه ايجاد مي كند . شكاف بايد 15 تا 20 سانتر متر بالاتر از سطح خاك باشد.
محل اتصال را با نخ پيوند مي بندند تا جوانه محكم درجاي خود قرار گيرد.
حدود 4 روز پس از جاي دادن جوانه كارگران شاخه هاي پايه را قطع مي كند و 5 تا 13 سانتي متر از ساقه را در بالاي جوانه باقي مي گذارند . يك تا چندشاخه اجازه مي يابند كه در بالا و پايين جوانه باقي بمانند. اين شاخه ها شاخه هاي پرستار ناميده مي شوند و فتوسنتز مورد نياز رشد را تامين مي كنند و به علاوه محل اتصال را در مقابل آفتاب مستقيم محافظت كرده و آنرا سايه مي كنند. 2 تا 5/2 هفته بعداز پيوند جوانه ، شاخه هابيشتر و درست از بالاي جوانه قطع مي شوند .
وقتي كه جوانه به بلندي 25 تا 45 سانتي متر رسيد ، تمام شاخه ها وبرگهاي ديگر حذف مي شوند.

2- پيوند جوانه بهاره :
فرآيند پيوند جوانه بهاره در زمستان و زماني آغازمي شود كه كارگران چوب هاي درحال خواب را جمع آوري ميكنند. چوب ها در دماي ْ36 تا F ْ38 ( Cْ 3 ) تا زماني كه لازم باشد يعني اواسط آوريل تا اواسط مه انبار مي شوند. از پيوند جوانه T معمولاً براي پيوند بهاره استفاده مي شود. برخلاف جوانه هايي كه در پيوند ژوئن به كار مي رود، جوانه هاي پيوند بهاره چوب خود را حفظ مي كنند. به محض اينكه جوانه درپوست پايه جاي داده شد، همه شاخه هاي پايه حذف مي شوند. پيوند جوانه بهاره معمولاً روش انتخابي براي پايه ماريانا 2624 است زيرا برخلاف دانهالها قلمه هاي ريشه دار ماريانا 2624 دراواسط آوريل به حد كافي بزرگ هستند هم درختاني كه پيوند جوانه ماده ژوئن شده اند و هم درختاني كه پيوندجوانه بهاره شده اند ،‌ هر دو هنگامي كه فروخته مي شوند تنها يك سال عمر دارند.
3- پيوند جوانه خواب :
برخي از خزانه دارها جوانه ها را در شهريور ماه به درون پوست پايه منتقل مي كنند. محل اتصال در طول پاييز جوش مي خورد ولي شاخه هاي باقيمانده ( در بالاي پيوند ) مانع از رشد جوانه مي شوند. در بهار درست قبل از شروع رشد ،‌ يك كارگر شاخه هاي بالاي پيوند را قطع مي كند و پيوند شروع به رشد مي نمايد . وقتي كه درانتهاي فصل درخت فروخته مي شود، پايه دوسال و پيوند يك سال عمر دارند.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
استاندارد نهال بادام آماده توزيع:

1- نهال بادام در زمان فروش باید پیوندی باشد.
2- پایه باید از بادام تلخ ويا از پايه هاي رويشي انتخاب شده باشد.
3- نهال پيوندی بادام در زمان فروش بايد يکساله و يا دو ساله باشد (بسته به شرايط منطقه توليد).
4- در نهالستان بادام بايد ارقام بارور و گرده‌افشان دارای شناسه مشخص باشند، به طوري‌ که خريدار نهال بادام به ازای خريد نهال ارقام محصولی، به نسبت مناسب يک يا دو رقم گرده‌افشان آن نيز دريافت کند به نحوی که يک سوم نهالهای فروخته شده به خريدار از رقم يا ارقام گرده افشان باشد.
5- فاصله نهالها روی رديف 10 تا 15 سانتیمتر باشد و فاصله بين رديفهای کاشت در حالت يک رديفه 90 سانتیمتر ولی در حالت کاشت دو رديفه، فاصله بين هر دو رديف با دو رديف بعد 120 سانتيمتر و فاصله بين رديفها 50 - 40 سانتيمتر باشد (به طوريکه در هر هکتار بيش از 85000 نهال قابل گواهی گنجانده نشود).
6- ارتفاع محل پيوند از سطح خاک حداقل 20 سانتيمتر و حتی‌ا‌لمقدور برای همه نهالها یکسان باشد.
7- بايد حداقل قطر پايه در 10 سانتيمتری بالای طوقه 5/1 تا 2 سانتيمتر باشد.
8- ارتفاع نهال پيوندی در زمان فروش80 تا 100 سانتيمتر از محل طوقه باشد.
9- نهال در زمان فروش سربرداری شده و ترجيحاً دارای 3 تا 5 شاخه در گرداگرد تنه اصلی از ارتفاع 50 سانتيمتری بالای محل پيوند باشد.
10- شاخه‌های تشکیل دهنده اسکلت اصلی تاج زیاد از هم فاصله نداشته باشند.
11- نهال بادام در زمان توزيع بايد دارای 3 تا 5 ريشه فرعي به طول هرکدام حداقل 15 سانتیمتر باشد و ريشه‌های اصلی و فرعی کمترين آسيب ديده باشند.
12- در زمان انتقال نهال نبايد جوانه‌های آن متورم شده باشند.
بايد نهالها را برای انتقال در بسته‌های 50 تايي بسته‌بندی کرده و پس از ضدعفونی (پراليناژ) ريشه (نوع سم بايد از طرف سازمان حفظ نباتات معرفي گردد)
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار


مهمترین توصیه های فنی نهالستان بادام



1. نهالستان بايد در محلی احداث شود که دارای اقليمی مناسب برای توليد و تکثير گياه مورد نظر از لحاظ شرايط آب و هوايي و خاک باشد.
2. فاصله نهالها در هر رديف 10 تا 15 سانتيمتر باشد و فاصله بين رديفهای کاشت در حالت يک رديفه 90 سانتيمتر و در حالت دو رديفه, فاصله بين هر دو رديف با دو رديف بعد بايد 120 سانتيمتر و فاصله بين رديفها 50 - 40 سانتيمتر باشد (به طوريکه در هر هکتار بيش از 85000 نهال گنجانده نشود).
3. در نهالستان بادام بايد ارقام بارور و گرده‌افشان مناسب و مورد تأييد که دارای اتيکت مشخص هستند, توليد شود. به طوري‌ که خريدار نهال به ازای خريد هر رقم بارور بادام, يک يا دو رقم گرده‌افشان آن نيز دريافت کند به نحوی که يک سوم نهالهای فروخته شده به خريدار از رقم يا ارقام گرده افشان باشد. اگر ارقام گرده‌افشان و بارور ارقام بارور و گرده افشان هم نباشند, 10% گرده‌افشان برای رقم بارور کافی است.
4. مواد اوليه (قلمه, پيوندک و ... ) تکثير بايد گواهی سلامت و اصالت از مراجع ذيصلاح دريافت کرده باشند.
5. در مورد آب, خاک و نيز عاری بودن نهالستان از علفهای هرز ناقل و يا ميزبان آفات و يا بيماريهای مضر, ازمراجع ذيصلاح گواهی سلامت دريافت کرده باشد.
6. کشاورزانی که توليد کننده پايهGF هستند بايد دارای گلخانه مجهز به سيستم مه‌پاش (ميست) و شاسی پاگرم باشند که وسعت آنها بسته به ميزان توليد متفاوت است.
7. انبار خنک, سايه‌بان, شاسی‌سرد و شاسی‌گرم با توجه به حجم توليد و مدت نگهداری نهال قبل از عرضه به بازار ضروری است که وسعت آن توسط کارشناس ناظر تعيين و تأييد می‌شود.
 
  • Like
واکنش ها: fgni

Similar threads

بالا