درختان ميوه و ميوه كاري

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
سلام دوستان اينجا من ميخوام از درختان ميوه و انواعشون صحبت كنيم و روشهاي كاشت و داشت اونها رو بررسي كنيم اميدوارم شما هم مطالبتون رو بگذاريد تا باقي دوستان هم استفاده ببرن
 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
سیب ( دقیقا" یک میوه شفتدار) میوه درختی ازطبقه Malus است که عضوی از خانواده گل سرخیان بوده ( روزاسیا) و در طول تاریخ کشت می شده است . بیشتر گروه سیبها به گونه M. domesticaیا پیوندیهای آن تعلق دارند.

اجداد وحشی سیبها احتمالا" درختی به نام Malus sieversii ( که فاقد اسم همگانی است) بود که هنوز هم در قزاقستان یافت می شود.محققان در حال مطالعه روی M. sieversii که در برابر بسیاری از بیماریها و آفات مقاوم است می باشند تا بتوانند یک سیب مقاوم تر در برابرسرما بوجود آورند.

تاریخچـــــه

در کلیه مناطق آب و هوایی خنک ، سیب غذای بسیار مهمی بوده است . نسبت به سایرمیوه های درختی ( احتمالا" بجز مرکبات) سیب را می توان برای ماهها انبار نمود درحالیکه همچنان ارزش غذایی خود را حفظ می کند. سیبهای زمستانی که در اواخر پاییز چیده شده و در دمای بالای انجماد در سردخانه یا اتاق سیب نگهداری می کنند از سال 1800 غذای مهمی در اروپا و آمریکا به شمار می رفته است .






گونه های سیب


بیش از 7500 گونه سیب شناسایی شده است . این گونه ها در نقاط فراشمالگانی ، نیمه حاره و معتدل وجود دارند. چون درختان سیب به شرایط خنک کننده( chilling requirement) نیازدارند در آب و هوای استوایی گل نمی دهند.

در بین رایج ترین گونه های تجاری سیب می توان به این موارد اشاره کرد Braeburn( نیوزیلند) ، سیب نارنجی cox «بریتانیا – گونه قدیمی که امروزه محبوبیت گذشته را ندارد) ، فوجی ( آسیا، استرالیا) ، گالا( نیوزیلند) ، سیب طلائی( آمریکا ، اروپا) ، گرانی اسمیت ( استرالیا و کالیفرنیا) ، جونا گلد( آمریکا) ، جوناتــــان ( آمریکا) ، مکین تــاش ( کانــادا) ، سیب قرمـز( آمریکا) و نوعی سیب زمستانی ( آمریکا). تمامی این سیبها بجز نوع آخر شیرین و رنگین هستند. گرانی اسمیت ترش است و بعضی از مردم آنرا بصورت تازه می خورند در ضمن برای آشپزی هم مطلوب هستند. پوست آن سبز روشن خالدار است . این گونه سیب برای رشد کامل نیازمند آب و هوایی گرم بوده و فصل رشد طولانی مدتی دارد اگرچه میوه های نامرغوب تر در مناطق نامناسب رویش می کنند. ] تصویر معروفی از سیب گرانی اسمیت بر روی آرم Apple Records وجود دارد) یک شرکت سازنده ترانه که آهنگهای گروه Beatlesرا منتشر می کند .

طعم سیبهـــــــا

مزه سیبها برای اشخاص متفاوت است و در طول زمان تغییر می کند. مثلا" شهر واشنگتن ( آمریکا) به کشت سیب قرمز شهرت داشت اما در سالهای اخیرکشت گونه های دیگرنیز محبوبیت یافته است ؛ بعضی از مردم آمریکا سیب قرمز را بعنوان سیبی نا مرغوب با طعمی بسیار ملایم و ساختاری نرم به حساب می آورند. این افراد به سیبهای ترد مثل فوجی و گالا تمایل یافته اند.

معمولا" سیبهای جدید شیرین تر از انواع قدیمی هستند. بیشتر سیبهای آمریکای شمالی و اروپا طعمی شیرین و ملس دارند اما سیبهای ترش طرفداران بسیار اندکی دارند. سیبهای خیلی شیرین با طعم کم ترش در آسیا محبوبیت دارند. تمامی گونه سیبهای جدید نرم ولی ترد هستند. سایر موارد مورد نیاز در پرورش سیب عبارت است از پوست رنگین ، عدم وجود رنگ قهوه ای ، راحتی حمل ونقل ، امکان انبار، محصول فراوان ، مقاومت در برابر بیماریها، نمونه شکل سیب قرمز واشنگتن ، ساقه بلند( تا آفت کشها امکان نفوذ به تمامی قسمتهای میوه را داشته باشند) و طعمی قابل قبول برای میانگین افراد. گونه های قدیمی اغلب ترش ، دارای شکلهای نابهنجارو قهوه ای هستند و دارای رنگ وساختار گوناگون می باشند. امروزه تعداد بسیار کمی از گونه های قدیمی در سطح کلان تولید می شود اما بسیاری ازاین گونه ها توسط باغداران خانگی و کشاورزانی که مستقیما" محصولشان را در بازارهای محلی عرضه می کنند به عمل می آیند.بسیاری از گونه های خارق العاده و از نظربومی مهم ، با طعم و ظاهر منحصر به فردشان برای کشف وجود دارند ؛ مبارزاتی برای حفظ سیب در سراسر جهان آغاز شده تا ازانقراض چنین میراث بومی جلوگیری شود.

گونه هایی از سیب را بخصوص برای تولید آب سیب کشت می کنند . سیبهای آب گیری قطعا" برای خوردن بسیار ترش وزننده هستند اما با آنها یک نوشیدنی خوش طعمی تولید می شود که با سیبهای خوراکی معمولی نمی توان تهیه نمود.




پرورش سیب

سیبها مانند بیشتر گیاهان چند ساله معمولا" بصورت لقاح غیر جنسی واز طریق پیوند تکثیر می شوند. سیبهای بذری گاهی اوقات بطور اساسی با درخت مادرتفاوت دارند. بیشتر گونه های جدید سیب بصورت سرچشمه بذری دارند که یا شانسی رشد کرده اند ویا از طریق باروری عمدی گونه های پرآتیه پرورش یافته اند. اصطلاحات بذری ، دانه سیب و تخم که در نان گونه سیب وجود دارد بیانگر منشاء بذری سیب می باشد. همچنین سیبها می توانند جوانه هایی غیرعادی بوجود آورند( جهشهایی بر روی یک شاخه مجزا) . بعضی از جوانه های غیرعادی منجر به نسلهایی بهتر از گونه های مادریشان می شوند. بعضی از آنها به قدری از درخت مادر متفاوت می شوند که دیگر گونه هایی جدید به حساب می آیند.

بعضی از پرورش دهندگان سیبهای معمولی را با سیبچه یا سیبهای غیر عادی مقاوم در برابر سرما پیوند می زنند تا گونه های مقاوم تری بوجود آورند. مثلا" از دهه 40 مرکز آزمایشات Excelsior در دانشگاه مینه سوتا و ویسکانسین پیشرفت دائمی را در سیبهای مقاوم مهم که هم از نظر تجاری و هم باغداری خانگی رشد گسترده ای دارند در سراسر مینه سوتا و ویسکانسین ایجاد کرده اند . مهمترین ابداع آنها شامل Haralson فراوان ترین سیب کشت شده در مینه سوتا ، Wealthy،Honeygold و Honeycrisp می باشد. شیرینی و ساختار Honeycrisp به قدری مورد علاقه مصرف کنندگان است که باغداران مینه سوتا درختان پاگرفته و پربار خود را قطع می کنند تا برای این نوع سیب انبار احداث کنند – عملی که تاکنون انجام نشده بود.

شروع به احداث باغ

باغهای سیب را با کاشت درختان دو یا سه ساله احداث می کنند. این درختان کوچک معمولا" از گلخانه که در آنجا درختان را با روش پیوند جوانه تولید می کنند تهیه می شود. ابتدا با استفاده از کشت بافت یا خوابانیدن شاخه یک گیاه پیوندی بصورت بذری یا کلون شده بعمل می آورند که برای رشد آن ، یک سال وقت لازم است . سپس بخش کوچکی از شاخه یک درخت بالغ ( قلمه) از گونه مورد نظررا تهیه می کنند. ساقه بالایی و شاخه های گیاه پیوندی را بریده و به جای آن قلمه را قرار می دهند. دیر یا زود این دو قسمت با هم رشد کرده و درخت سالمی را بوجود می آورند.

گیاهان پیوندی دراندازه نهایی درخت تاثیر دارند . در حالیکه بسیاری برای پرورش دهندگان ،دارای گیاهان پیوندی زیادی هستند ، این گیاهان پیوندی به صاحبان خانه فروخته می شود که فقط به داشتن چند درخت از یک یا دو گونه مختلف تمایل دارند : گیاه پیوندی بذری معمولی که یک درخت کامل بوجود می آورد یا گیاه پیوندی نیمه کوتاه که درخت تاحدی کوچکتربه بار می آورد. گیاهان پیوندی کوتاه عموما" در برابر آسیبهای ناشی از سرما و باد آسیب پذیرترهستند. درختان کوتاه کامل اغلب بوسیله پایه و داربست تثبیت شده و در باغهای چگالی بالا کاشته می شوند این باغات برای کشت آسانتر بوده و و حاصلخیزی هر واحد از زمین را تا حد زیادی افزایش می دهد.

بعضی از درختان از طریق پیوند" بین ساقه ای" بین گیاه پیوندی راست ساقه و درخت که نتیجه رشد هر دو پیوند است بوجود می آیند.

پس از کاشت درخت کوچک درباغ ، باید قبل ازکسب توانایی تحمل مقدار زیادی غذا 3 تا 5 سال ( نیمه کوتاه) یا 4 تا 10 سال ( درختان معمولی) بزرگتر شوند .در طول این مدت پرورش مناسب شاخه های بزرگ و چیدن جوانه هایی که رشد نا درست دارندازاهمیت زیادی برخوردار می باشد همچنین ساخت داربستی مناسب که در آینده سنگینی بار میوه را تحمل کند.

موقعیـت

درختان سیب نسبتا" به شرایط خاک بی تفاوت هستند و در دامنه گسترده ای ازمقادیر PH و سطوح حاصلخیزی رشد می کنند. آنها حتما" باید در مقابل باد مراقبت شده ونباید در مناطق پست که در معرض آخرین سرماهای بهاری می باشند کاشته شوند. برای این درختان زهکشی مناسب ضروری بوده و خاکهای سنگین یا زمین مسطح باید به گونه ای محکم شود تا از عدم قرار گرفتن سیستم ریشه ها درخاک اشباع شده با آب مطمئن شویم.

گرده افشانـــــــی

درختان سیب با خود آمیزش پذیر نیستند ونیازبه گرده افشانی بصورت دگرگشنی دارند. مدیریت گرده افشانی بخش مهمی از پرورش درخت سیب محسوب می شود. قبل از کاشت درخت مرتب کردن تولید کنندگان گرده بسیار مهم است ( گونه های سیب یا سیبچه که تامین کننده گرده هایی فراوان ، رستنی و آمیزش پذیر هستند). ممکن است باغهای میوه دارای ردیفهای یک در میان گونه های گشنی پذیریا درختان سیبچه متناوب ویا شاخه های پیوند خورده سیبچه باشند. بعضی گونه ها گرده های بسیارمعدود یا گرده های نابارورتولید می کنند بنابراین گرده افشانان خوبی به حساب نمی آیند. پرورشگاههای گل و گیاه خوب دارای لیست گشنی پذیری گرده افشانان هستند.

گاهی اوقات پرورش دهندگانی که دارای باغستانهای قدیمی با یک گونه درخت هستند برای گرده افشانی ، دسته هایی از گلهای سیبچه را درون بشکه یا سطلهایی فراهم می کنند. پرورش دهندگان خانگی که دارای یک درخت بوده و فاقد گونه های دیگر در همسایگی اشان هستند نیز می توانند از این روش البته در مقیاس کوچک تر استفاده کنند.

پرورش دهندگان درخت هر سال هنگام گل دادن معمولا" از گرده افشانهایی را برای جابجایی گرده تهیه می کنند. عموما"از کندو زنبور عسل استفاده می شود و انجام این کار توسط زنبوردارانی صورت می گیرد که در ازاء مزد به تهیه کندو مبادرت می ورزند. در باغات تجاری از زنبورهای کارگر باغی نیزبعنوان گرده افشانهــــــای مکمل استفاده می شود. چون آنها نیش نمی زنند احتمالا" پرورشدهندگان خانگی در مناطق حومه ازاین زنبورها استفاده می کنند. بعضی زنبورهای وحشی مثل زنبورهای درودگر و زنبورهای تک زی دیگر ممکن است به این امر کمک کنند. بعضی مواقع ملکه های زنبورهای درشت در باغات حضور دارند اما معمولا" تعدادشان به قدری نیست تا گرده افشانهای با اهمیتی به حساب آیند.

گرده افشانی ناکافی علائمی بسیارکم داشته و برای سیبها ناگوار است و موجب کندی رسیده شدن میوه می گردد. برای ارزیابی گرده افشانی باید دانه ها را شمرد. سیبهایی که به خوبی گرده افشانی شده اند دارای 7 تا 10 دانه بابهترین کیفیت می باشند. سیبهایی که کمتر از 3 دانه دارند معمولا" نمی رسند و در اوایل تابستان از روی درخت خواهند افتاد. گرده افشانی نا مناسب یا نتیجه کمبود گرده افشانها و یا کمبود گرده تولید شده ویا به سبب شرایط آب و هوایی نامناسب برای گرده افشانی در زمان گلدهی می باشد.

سرما هنگام گل دهی

یک مشکل کلی ، سرمای دیرهنگام است که موجب نابودی ساختارخارجی ظریف گل می شود. بهتر است برای ***** سازی هوا درختان درزمینهای شیبدارکاشته شوند اما شیب نباید رو به جنوب باشد ( در نیمکره شمالی) چون این کار موجب گل دادن زودرس درخت ودرنتیجه افزایش آسیب آن در برابرسرما خواهد شد. اگر سرما زیاد جدی نباشد می توان صبح قبل از تابش خورشید روی شکوفه ها روی درخت آب پاشید با این کار امکان نجات شکوفه ها وجود دارد. آسیبهای ناشی از سرما را می توان 24 ساعت پس از سرما تخمین زد. اگر مادگی گیاه به سمت عقب برگشته بود نشان دهنده ازبین رفتن گل و عدم تولید میوه خواهد بود.

وجود منبع آب در نزدیکی محل پرورش سیب موجب تاخیر گرمای بهار می شود که نتیجه این مزیت به تاخیرافتادن شکوفایی تا زمان به حد اقل رسیدن احتمال سرما می گردد. مناطقی از آمریکا مثل ساحل شرقی دریاچه میشیگان ، ساحل جنوبی دریاچه انتاریو و اطراف برخی دریاچه های کوچکتر که این تاثیر خنک کنندگی آب به همراه خاک مناسب و خوب زهکشی شده وجود دارد پرورش سیب را در این نواحی ممکن ساخته است .

پرورش دهندگان خانگی سیب احتمالاً امکان استفاده از منبع آب را ندارند اما آنها می توانند از شیبهای رو به شمال یا سایر ویژگیهای جغرافیایی برای تاخیراندازی شکوفایی در بهار استفاده کنند. درختان سیب ( یا هر میوه دیگر) که در آمریکا در شیبهای رو به جنوب کاشته شوند خیلی زود شکوفه داده و دربرابر سرمای بهار بسیار آسیب پذیر خواهند بود.

کاستن از بار درخت

درختان سیب هر دوسال مستعد باردهی است. اگر میوه را در مواقعیکه درخت محصول زیادی دارد ،بار آن را کم نکنند موجب کاهش گل دهی در سال بعد خواهد شد. کم کردن از بار درخت حتی خارج از زمان آن ، به برداشت محصول قابل توجه درهرسال کمک می کند.

آفــــــــــات

درختان سیب در مقابل تعداد از بیماریهای قلرچی و باکتریایی و آفات حشره ای آسیب پذیر هستند. تقریباً در تمامی باغات میوه برنامه های فعال سمپاشی برای حفظ کیفیت خوب میوه ها ، سلامتی درخت و محصول زیاد انجام می شود. یکی از جریانات در حال انجام در مدیریت باغها ، استفاده از IPM یا کنترل یکپارچه آفات است که سمپاشیهای غیر ضروری را هنگام عدو وجود آفت یا ( محتمل تر) هنگام کنترل طبیعی آنها کاهش می دهد.

سمپاشی برای آفات حشره ای نباید زمان شکوفه دهی انجام شود چون این امرموجب مرگ گرده افشانها می شود. و نیز در باغاتی که در آنها ازآفت کشها استفاده می شود نباید اجازه رشد گیاهانی که مورد توجه زنبورها هستند داده شود. شبدر سفید هلندی یکی از انواع فراوان علفها هستند که بسیاری از زنبورها در زمان تماس با گلهای آن در سطح باغات مسموم می شوند.

از بین بیشترین بیماریهـــــای خطرناک می توان به fireblight ( بیماری باکتریایــی (و دو بیماری قارچی به نامــــهای black spot وخال زدگی سیب ( cedar-apple rust ) اشاره کرد.

plum curlico جدی ترین آفت حشره ای محسوب می شود. سایر این آفات عبارتند از : کرم حشره و کرم سیب .

پرورش سیب بدون استفاده از مواد شیمیایی بسیار دشوار است اگرچه در تعداد معدودی باغ با استفاده از گونه های مقاوم در برابربیماری و کنترلهای پرورشی بسیارخوب این کاربصورت تجاری موفق ، انجام شده است. آخرین ابزاردر پرورش طبیعی ، اسپری کردن لایه نازکی ازخاک معدنی کائولین است که موجب تشکیل مانعی طبیعی در مقابل بعضی آفات شده و مانع آفتاب سوختی سیب می گردد.

برداشت

بیشتر درختان بالغ هر سال معمولاً 10-5 بوشل ( 200-100 کیلوگرم) محصول سیب دارند. سیبها را با استفاده از نردبانهای سه شاخه که بگونه ای طراحی شده اند تا بین شاخه ها ثابت شوند، برداشت می کنند. گونه های کمی که چیده نمی شوند ضمن رشد بسیار زیاد محصول فراوانی می دهند که تقریباً برداشت آن ممکن نیست. درختان کوتاه هر سال تقریبا" 5-3 بوشل ( 100-50 کیلوگرم) محصول ببار می آورند.

گونه های مختلف براساس محصولشان و اندازه نهایی درخت متفاوتند حتی اگرپیوند یکسانی داشته باشند.
 

نارون

عضو جدید
کاربر ممتاز
تاپیک خوبی میشه
ولی بهتره در مورد هر میوه که صحبت میکنیم بقیه هم بحث کنند درمورد سیب که همه موردا بحث شد بریم یه میوه دیگه
مطالبی هم که میگیم منبعشو بگیم
 

نارون

عضو جدید
کاربر ممتاز
سیب
malus domestica x=17 از زیر خانواده pomoidie

گل گرزن تخمدان تحتانی با 3 تا 5 حفره

ارقام مهم
rome beuty jonathan york mcintch delicious golden deliciuos
زودرسترین: رم بیوتی و گلدن دلیشس
بیشترین عمر انباری رم بیوتی
ارقام دارای تناوب یورک و گلدن .....

پایه های سری mm مقاوم به شته مومی
پاکوتاهترین m27>m9>m26>m7

منبع کتاب دکتر رسولزادگان
مطالب دیگه هم میذارم از سیب و این کتاب
 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز


گلابی
گُلابی(فارسی شرقی:امروت و ناک )
(نام علمی: جنس Pyrus)
درختی است گلدار (Magnoliophyta)
از رده دولپه‌ای‌ها (Magnoliopsida)،
از خانواده گلسرخیان (Rosacesae) و
از زیر خانواده مالیده(Maloideae) می‌باشد .
در این جنس حدود ۳۰ گونه وجود دارد که بعضی از گونه‌های معروف شامل communis، persica, pyrifolia, syriaca و ussuriensis وجود دارد.

گلابی معمولی یا گلابی اروپایی از گونه communis می‌باشد که میوه‌های آبدار با دانه‌های سنگی دارد و اغلب شکل کشیده دارد. اما انواع دیگری از گلابی وجود دارند که به گلابی آسیایی معروف است که شکل آن‌ها شبیه سیب است.

گلابی درختی برگریز می‌باشد که در شرایط آب وهوایی مناطق معتدله جهان, جایی که زمستانهای سرد باعث برطرف شدن نیاز سرمایی زمستانه آن می‌شود قابل پرورش و کشت است.
میوه
ميوه این گیاه از لحاظ گیاهشناسی پوم است و جزء میوه‌های کاذب به شمار می‌آید. میوه گلابی معمولی عمر انباری کوتاهی دارد به همین دلیل باید قبل از رسیدن کامل برداشت شود تا بتوان به راحتی به بازار رساند. .


درخت گلابی در برابر سرما از سیب حساس تر است. گل های گلابی در بهار کمی زودتر از سیب باز می شوند ، به همین دلیل بیشتر در معرض خطر سرمای بهاره قرار می گیرند . در تابستان، گیاه گلابی گرما را بیشتر از سیب تحمل می کند.


گل
گل و میوه گلابی در انتهای شاخه ها و سیخک های دو ساله بوجود می آید ، بنابراین هنگام هرس درختان بارور ، باید در حفظ سیخک ها دقت کرد. میزان محصول در باغ های معمولی به 45 تن در هکتار می رسد. تعداد ارقام گلابی موجود در ایران حدود 120 نوع است.

مهمترین ارقام بومی عبارتند از : شاه میوه کرج ، شاه میوه خراسان ، شاه میوه اصفهان ، گلابی نطنز کاشان ، محمدعلی مشهد ، سه فصله کرج ، سیبری ، گلابی پیغمبری .
از گلابی های خارجی نیز که کم و بیش در ایران کشت می شوند می توان : آنژو، وینترنلیس، بارتلت، دوشس، ژاندارک، باسه، کولمار، بوره ژیفار و دوینه دوکومیس را نام برد. بارتلت که در اروپا بنام ویلیامز مشهور است، مهم ترین و پر کشت ترین گلابی در دنیا به شمار می رود.

از دوستان عزيزم هم خواهش ميكنم در مورد نحوه كاشت نحوه هرس يا پايه هاي مختلف اگه مطلب دارن بزارن ممنون ميشم
 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
اصول تربیت و هرس گیاهان باغبانی
اصول تربیت و هرس گیاهان باغبانی
رشد و نمو گياهان را با تغيير در شرايط محيطی و يا دستكاری در خود گياه می‌توان تنظيم كرد، برای رسيدن به چنين تغييراتی در گياه از روش‌های فيزيكی مانند تربيت كردن (Training) و هرس كردن (Pruning) و يا از روش‌های شيميايی نظير كاربرد مواد تنظيم كننده رشد استفاده می‌شود. واژه تربيت كردن گياهان به معنی تكنيك‌ها و روش‌هايی است كه برای تنظيم اندازه، شكل و جهت رشد گياه بكار می‌روند. هرس كردن يا حذف قسمت‌هايی (جوانه، شاخه، برگ و گل و ميوه) از گياه همراه با عمل تربيت انجام می‌گيرد، تا گياه به شكل يا فرم معينی ايجاد شود. به عنوان مثال تربيت درختان ميوه و گياهان زينتی به اشكال مختلف و يا حصار. تربيت گياهان بايستی در مراحل اوليه رشد انجام شود. هرس منظم برای حفظ شكل و تعادل فيزيولوژيكی لازم برای گلدهی و ميوه‌دهی ضروری است. تربيت گياهان باغی هميشه نياز به هرس ندارد بطوری كه در برخی گياهان بالا رونده مانند گوجه فرنگی، خيار و برخی از لوبياها بايد آنها را به قيم بست تا برگهايشان از نور كافی برخوردار شوند اين عمل به شكل غير مستقيم گلدهی و ميوه‌دهی را تحريك می‌كند و باعث می‌شود كه ميوه آنها تميز بماند.

هدف از هرس:

هرس گياهان باغی بطور عمده به سه دليل زير انجام می‌گيرد:

1- تنظيم اندازه گياه

2- بدست آوردن شكل يا فرم معين

3- بهبود كارآيی يا باروری گياه (تنظيم كميت و كيفيت محصول).

هرس اثر پاكوتاه كنندگی در گياهان دارد. به عنوان مثال كوتاه كردن منظم درختچه‌های زينتی و گياهان حصار باعث می ‌شود كه آنها ارتفاع مناسبی داشته باشند.

هرس درختان ميوه سبب توليد تاجی مناسب برای سهولت در برداشت می ‌شود.

هدف ديگری كه در اثر تربيت و هرس كردن گياه بدست می‌آيد ايجاد اسكلتی مناسب با شكل مشخص و معين است. برای رسيدن به اين مقصود بايد در مراحل اوليه رشد درختان، شاخه‌های اصلی انتخاب و مشخص شوند تا اسكلت آينده درخت تشكيل شود. شاخه‌هايی اصلی انتخاب شده بايد از فضای كافی برخوردار باشند به طوری كه پس از رشد در سالهای آينده و رسيدن به نمو كامل، ميزان سايه‌اندازی آنها به حداقل ممكن برسد. علاوه بر آن زاويه بين شاخه‌های اصلی و تنه درخت (محل انشعاب شاخه‌های فرعی)(Crotch) بايد به قدری كافی باز باشد زيرا اين موضوع مانع از شكستن شاخه‌ها در اثر ميوه‌دهی زياد می ‌شود. اگر اين زاويه كم باشد فرم دهی اسكلت درخت ضعيف است.

تكنيك‌های هرس :

هرس گياهان يكی از روش‌های مهم در باغبانی است كه شامل حذف قسمتی از تاج و مقداری از سيستم ريشه گياه می‌شود تا بدين طريق تعادل لازم بين مراحل جنسی و رويشی ايجاد شود. هرس تاج (اندام‌های هوايی) تعدد نقاط رشد را كاهش داده و مصرف ازت و ساير عناصر ضروری را بيشتر كرده و بكارگيری هيدرات‌های كربن را كاهش می‌دهد. بنابراين رس تاج رشد رويشی را تحريك كرده و مرحله رشد زايشی را به تأخير می ‌اندازد. معمولاً گياهان جوان و قوی را بايستی هرس سبك انجام داد. هرس سنگين گياهان قوی تشكيل جوانه گل و بلوغ را به تأخير می‌اندازد. از طرف ديگر گياهان باغهای قديمی و مسن به انجام هرس شديد نيازمند هستند تا قدرت و جوان سازی آنها تحريك شود.

هرس ريشه گياهان سبب كاهش جذب ازت شده، رشد رويشی و تقاضا برای هيدرات‌های كربن كم می‌شود. در نتيجه هيدرات‌های كربن تجمع يافته و تشكيل جوانه گل را تحريك می‌كنند. زمانی كه نسبت C:N زياد باشد گلدهی محقق می‌شود اگر هرس شديد بر روی شاخه‌های قوی انجام گيرد اين نسبت كم شده و رشد رويشی صورت می‌گيرد. تعادل بين مراحل رشد رويشی و زايشی در گياهان كه در نتيجه هرس ايجاد می‌شود، با واژه نسبت C: N بيان می‌شود. بنابراين هرس شاخه و ريشه برای گلدهی و باردهی درختان ميوه بسيار ضروری است.

اصطلاحات هرس:

جوانه انتهايی (Apical bud (apex) : نوك ساقه، يا بالاترين جوانه موجود بر روی ساقه را گويند.

جوانه چوب: جوانه‌ای كه در اثر رشد آن شاخه توليد می‌شود.

جوانه گل: جوانه‌ای كه مولد گل يا خوشه گل است.

زاويه برگی: زاويه بين يك برگ و ساقه‌ای كه بر روی آن قرار دارد.

جوانه راكد(Dormant bud):جوانه‌ای است كه در زاويه برگی قرار گرفته اما فعال نيست، مگر اينكه شاخه‌ها صدمه ببينند.

شاخه پيشاهنگ(Leader shoot): شاخه‌ای كه رشد فعال داشته و به صورت انتهايی قرار دارد و هر ساله بر رشد آن افزوده می‌شود.

شاخه جانبی(Lateral shoot): شاخه‌ای كه از رشد جوانه جانبی موجود در زاويه برگی ساقه ايجاد می‌شود.

شاخه عقيم(Blind shoot): شاخه‌ای است كه به طور كامل رشد نكرده و جوانه انتهايی آن سقط شده است. اين نوع شاخه رشد بيشتری نمی ‌كند.

شاخه سال جاری(Current year's growth) : ‌شاخه‌‌ای است كه در اثر رشد جوانه فصل جاری ايجاد می‌شود.

چوب يكساله: شاخه يا رشدی است كه حداكثر يك سال عمر دارد.

حذف گلهای خشك(Dead- head): هرس و حذف گلهای خشك و پژمرده يا غلاف‌های نارس محتوی بذر را گويند.

جوانه گيری(Disbudding):‌حذف جوانه‌ها يا شاخه‌های اضافی را به هنگام آغاز رشد جوانه گيری نامند.

سرزنی شاخه‌های علفی(Pinch back):‌حذف و هرس انتهای شاخه‌های نرم، علفی و در حال رشد را كه به كمك انگشتان دست انجام ميگيرد پنسمان گويند.

سيخك(Spur): شاخه كوتاهی كه رشد كندی دارد و خوشه‌های جوانه گل روی آن تشكيل می‌شود.

پاجوش(Sucker): شاخه‌ای كه معمولاً از ريشه گياه در زير خاك و يا در سطح زمين منشاء می‌گيرد. پاجوش‌ها شاخه‌هايی نابارور و ناخواسته هستند.

نرك(Water shoot (water sprout): شاخه‌ای است نابارور و نامطلوب كه به شكل عمودی بر روی شاخه‌های مسن ايجاد می‌شود معمولاً برگهای آن از برگهای درخت بالغ كاملاً مشخص و كوچكتر است. گاهی ممكن است در روی تنه درخت نيز رشد كند.

روش‌های هرس كردن:

هرس شاخه :

هرس در گياهان ممكن است به دو حالت سرزنی (Heading back) يا حذف كامل(Thinning out) شاخه‌ها انجام شود. سرزنی عبارت است از حذف قسمت انتهايی شاخه‌های اصلی يا تنه، كه سبب حذف اثر غالبيت انتهايی می‌شود و به دنبال آن جوانه‌های جانبی زير محل برش فعال می‌شوند. در درازمدت سرزنی باعث توليد گياهی كوچك‌تر و متراكم نسبت به گياه هرس نشده ميشود. حذف كامل يعنی بريدن شاخه‌ها از تنه اصلی به صورت كامل.

حذف كامل باعث بزرگتر شدن اندازه گياه می‌شود اما شاخه‌ها در مقايسه با گياه هرس نشده بيشتر باز هستند. به هر حال سرزنی هرس سبك‌تری نسبت به حذف كامل است.

در هرس درختان ميوه معمولاً تركيبی از دو روش فوق استفاده می‌شود. در تربيت و هرس گياهان باغی سرزنی به عنوان عامل اوليه و اساسی در شكل دهی و ايجاد تاج لازم است، در حالی كه انجام حذف كامل شاخه پس از ايجاد گياه اهميت دارد. در نهايت شاخه‌های خشك شده، بيمار، ضعيف و متداخل را بايستی حذف كامل كرد.

نحوه بريدن شاخه در هرس :

نحوه برش اندام‌های گياه برحسب خصوصيات آن مقدار جزئی متفاوت است. شاخه‌های چوبی جوان و يكساله را كه معمولاً قطری در حدود 1-0.5 سانتی‌متر دارند بايد به كمك قيچی باغبانی و با برشی حدود نيم سانتی‌متر بالاتر از جوانه قطع شوند بطوری كه اين برش به صورت مايل و در جهت مخالف جوانه انجام گيرد.

بريدن و حذف شاخه‌های چوبی و سنگين كه دارای قطری بيش از 4-3 سانتی‌متر هستند بايستی در طی سه مرحله و با استفاده از قيچی‌های دسته بلند و يا ارّه انجام پذيرد. نكته مهم اينكه حتی‌الامكان بايستی برآمدگی (زايده‌ای) از شاخه قطع شده بر روی تنه درخت باقی نماند و حداكثر اندازه قسمت باقيمانده از 3 ميلی‌متر تجاوز نكند تا امكان ترميم زخم محل برش وجود داشته باشد. در نهايت محل برش در شاخه‌های قطور با چسب پيوند پوشانيده می‌شود.

هرس پوست :

اين نوع هرس در فصل رشد رويشی گياه انجام می‌شود. در اين حالت با زخم كردن يا حذف پوست، هيدرات‌های كربن و هورمون‌های رشد در اندام‌های هوايی واقع در بالای زخم تجمع يافته و موجب تحريك تمايزيابی جوانه‌های گل در شاخه‌های تيمار شده می‌شود. روش‌های مختلفی برای هرس پوست وجود دارد كه شكاف زنی(Scoring) ، حلقه زنی(Ringing) و طوقه برداری (Girding) سه روش مهم آن هستند. در شكاف زنی، پوست ساقه يا شاخه‌های اصلی با خطوطی موازی در زير جوانه خراش داده ميشود. اين روش نسبت به دو روش ديگر كارآيی كمتری دارد. درختان بالغ و قوی به حلقه زنی يا طوقه برداری واكنش خوبی نشان می ‌دهند اما درختان بسيار جوان پاسخ خوبی به اين عمل نمی‌دهند. در حلقه‌زنی، حلقه‌ای كامل در پوست ساقه بريده می‌شود. در طوقه برداری با استفاده از سيم، حلقه‌ای به دور ساقه برای مدت 6 ماه بسته می‌شود يا نواری از پوست به ضخامت 10-5 ميلی‌متر برداشته می‌شود.

هرس گل و ميوه:

با توجه به اينكه سطح برگ و ميزان فتوسنتز يك گياه مقداری مشخص است، اگر تعداد گلها و ميوه‌ها، كه محل جذب مواد فتوسنتزی (هيدراتهای كربن) هستند به روشی كم شود تعادل لازم برای توليد محصول مرغوب حاصل می‌شود. در عمل با انجام هرس گل و ميوه (تنك كردن) با روش فيزيكی و يا با استفاده از مواد شيميايی اين نتيجه بدست می‌آيد. مواد مختلفی مانند NAA و سوين برای تنك شيميايی بكار می‌روند.

زمان انجام هرس :

بطور كلی زمان مناسب برای هرس به نوع گونه گياهی و هدف از انجام هرس بستگی دارد. اكثر درختان در فصل زمستان هرس می‌شوند كه به اين عمل هرس زمستانه (هرس ركود) گويند. اما در برخی مواقع انجام هرس تابستانه (هرس سبز) نيز سودمند است. غالباً هرس در درختان خزان دار انجام شده و اين كار برای درختان ميوه هميشه سبز كمتر مورد استفاده قرار می‌گيرد. بنابراين انجام هرس در فصول زمستان و تابستان است يا به عبارتی دقيق‌تر در طی فصل ركود و فصل رشد. انجام ميگيرد 1
منبع
 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
- هرس زمستانه:

معمولاً هرس زمستانه به هنگام خزان گياه انجام می‌شود، با وجود اين در تمام ماه‌های پاييز و زمستان اين عمل ميسر است. هرس شديد زمستانه درختان موجب تقويت شاخه‌های توليد شده در سال آينده می‌شود و چنانچه درخت هرس زمستانه نشود يا هرس سبكی در روی آن صورت گيرد، شاخه‌های حاصل از رشد جديد كمتر خواهد شد. شاخه‌های جديد رشد كرده پس از هرس زمستانه طويل‌تر هستند زيرا ميان گره‌های بلندتری دارند. همچنين برگهای سبزتر و بزرگتری دارند. از اين نظر كه هنگام خزان، شاخه‌ها فاقد برگ بوده و به آسانی قابل رؤيت هستند انجام هرس زمستانه دقيق‌تر است.

درختی كه هرس سنگين می‌شود تعداد جوانه‌های كمتری برای رشد شاخه‌هايش در فصل بعد دارد، بنابراين مواد غذايی ذخيره شده در درخت به شاخه‌ها و جوانه‌های كمتری قسمت شده و در نهايت شاخه‌های جديد رشد بيشتری خواهند داشت. اما بايستی توجه داشت كه هرس شديد زمستانه باعث تأخير در باردهی گياه می‌شود.

2- هرس تابستانه :

زمان اجرای هرس تابستانه با توجه به عوامل محيطی و ميزان رشد گونه گياهی متفاوت است با وجود اين در مورد درختان ميوه ماههای ارديبهشت تا تير ماه مناسب خواهند بود. در هرس تابستانه شاخه‌های نابارور درخت مانند پاجوش‌ها و نرك‌ها و همچنين گلها و ميوه‌های كوچك اضافی نيز حذف می‌شوند. بنابراين هرس پوست، گل و ميوه، حذف برگها و سرزنی شاخه‌های در حال رشد از جمله هرس‌های تابستانه محسوب می‌شوند. برای مثال حذف تعدادی از برگهای بالغ درخت كه بر روی ميوه‌های در حال رشد سايه‌اندازی می‌كنند موجب تغيير رنگ در ميوه‌ها شده و كيفيت بازارپسندی محصول را افزايش می‌دهد.

درختان خزان‌دار در بهار شروع به رشد می كنند، معمولاً اين رويش چندين هفته و تا فرارسيدن دوره ركود زمستانه باقی می ماند. زمان انجام هرس تابستانه مهم است. اگر هرس تابستانه پيش از اتمام رشد اوليه درخت انجام شود دوره رشد رويشی طولانی‌تر شده و مواد گياهی از دست رفته در اثر هرس جايگزين می شود. اين عمل در درختانی كه جوانه گل آنها بر روی چوب يكساله تشكيل ميشود، باعث كاهش گل انگيزی می گردد زيرا دوره رشد مناسب برای گل‌انگيزی در شاخه‌های جديد كوتاه می شود. اگر پس از اتمام رشد شاخه‌ها، هرس تابستانه صورت گيرد مقدار سطح برگ و فتوسنتز كم شده و قدرت درخت كاهش می یابد. در نهايت اگر هرس تابستانه بسيار دير هنگام انجام شود تعداد جوانه‌های گل و گلدهی كاهش پيدا می‌كند.

در درختان ميوه‌ای كه محل تشكيل جوانه گل آنها سيخك‌های (Spurs) (شاخه‌های كوتاه ميوه دهنده) دو ساله است هرس تابستانه ممكن است گلدهی را تحريك كند زيرا با حذف شاخه‌های سال جاری نور بيشتری به جوانه‌ها و برگهای اطراف سيخك‌ها می رسد و رقابت سيخك‌ها با سرشاخه‌های در حال رشد كاهش می ‌يابد.

زخم‌های حاصل از هرس زمستانه ديرتر از هرس تابستانه ترميم می‌شوند زيرا در فصل رشد گياه سريع‌تر می ‌تواند محل زخم را بپوشاند از اينرو احتمال آلودگی زخم‌ها در طی زمستان كمی بيشتر است.

اصول كلی هرس درختان ميوه :

حذف شاخه‌ها و ريشه‌های زايد يكی از اصولی ‌ترين روش‌ها در توليد ميوه است. حذف اندام‌های زايد درختان به منظور تغيير برخی وظايف فيزيولوژيكی صورت می‌گيرد. در درختان جوان قطع شاخه‌های زايد باعث ايجاد اسكلت اوليه می‌شود. در درختان بارور و مسن چنانچه قطع شاخه‌ها به طريق صحيح انجام شود موجب نفوذ نور بيشتر به درون تاج درخت، انتقال مواد فتوسنتزی به ميوه و ريشه و در نهايت باعث تنظيم تشكيل جوانه گل خواهد شد.

هرس به منظور اسكلت ‌بندی درخت:

همانطوری كه قبلاً در بحث ازدياد نباتات بيان شد بسياری از پايه‌های درختان ميوه را با استفاده از نهال‌های بذری تكثير می‌كنند. نهال‌ها به مدت 4 - 1 سال در خزانه نگهداری می ‌شوند و سپس در پاييز يا زمستان از خزانه به زمين اصلی منتقل می‌شوند. از آنجايی كه ريشه نهال‌های بذری عميق است در هنگام جابجا كردن و انتقال به بستر اصلی، تعدادی از ريشه‌ها آسيب می‌بينند از اينرو بايستی ريشه‌های زخمی را هرس كرد. از طرفی با حذف مقداری از ريشه‌های نهال بايد تعادل بين اندام‌ هوايی و ريشه نهال را تنظيم كرد. برای اين منظور مقداری از شاخه‌ها را نيز هرس می‌كنند.

نهال‌ها بطور كلی به دو شكل موجودند برخی دارای تنه صاف و فاقد انشعاب هستند و بعضی چند شاخه فرعی داشته و منشعب می باشند. نحوه هرس اين دو نوع نهال پس از كاشت در زمين اصلی ، تا حدودی با يكديگر متفاوت است. در حالت اول تنها كافی است كه سربرداری نهال در ارتفاع تقريبی 80-50 سانتی‌متر انجام شود. در حالت دوم كه نهال منشعب است ابتدا بايد چند شاخه فرعی را بطوريكه با هم حداقل 10 سانتی‌متر بر روی تنه نهال فاصله‌ دارند به عنوان شاخه‌های اصلی و آينده درخت انتخاب كرده و سپس دقت كرد كه اين شاخه‌ها فضای تاج درخت آينده را در تمام جهات فرا گرفته باشند و تداخلی در يكديگر نداشته باشند. همانطور كه قبلاً گفته شد زاويه بين شاخه‌ها و تنه نهال‌ بايد به اندازه كافی باز باشد زيرا پس از گذشت چند سال زاويه مذكور كاهش خواهد يافت. لازم به يادآوری است كه اعمال انجام شده در نهال‌های منشعب، در نهال‌ هال صاف و فاقد انشعاب در سال دوم انجام می‌شود.

در هر دو حالت زاويه بين شاخه‌ها و تنه تا زمانی كه نهال دارای شاخه‌های جوان و قابل انعطاف است بايد با كمك تكه‌های چوب باز نگه داشته شود. در سال دوم، هرس شاخه‌های اصلی بدين صورت است كه حدود نيمی از طول آنها حذف می‌شود.

در سال‌های سوم و چهارم پس از كاشت نهال، هرس تنها به حذف شاخه‌های رشد يافته اضافی و نامطلوب محدود شده و فرم و اسكلت اصلی نهال كه شامل تنه و 4 - 3 شاخه اصلی است بايد حفظ شود.

اصول هرس باردهی درختان:

درختی كه بدون دخالت باغدار و در شرايط طبيعی رشد كرده، معمولاً شاخ و برگ زيادی توليد می كند كه همراه با تداخل آنها نيز می‌باشد، اين موضوع مانع از رسيدن نور كافی به داخل تاج درخت می‌شود و به دنبال آن از كيفيت و مرغوبيت ميوه‌ها كاسته می‌شود. از اينرو هرس مناسب و كافی درختان ميوه برای رسيدن به خصوصيات مطلوب محصول همواره مورد توجه باغداران بوده است. پس از اينكه درختان ميوه به باردهی رسيدند، لازم است هر ساله يا هر چند سال يك مرتبه برخی از انواع هرس بر روی آنها انجام شود تا كيفيت و كميت محصول در دوران باردهی اقتصادی درخت حفظ شود. با توجه به اهميت پرورش ميوه‌های دانه‌دار به ويژه سيب و گلابي در بحث ميوه‌كاری، در اينجا به اصول كلی در مورد هرس باردهی اين گونه‌ها اشاره شده و يادآوری می‌شود كه دقت كافی در اين موارد راهنمای خوبی برای هرس باردهی در درختان ميوه است.

1- هوا و نور موجب تغذيه و رشد اعضای شاخه درخت می شوند. اكسيژن، دی اكسيد كربن و انرژی لازم برای انجام عمل فتوسنتز در برگهای گياه، از محيط بالای سطح زمين تأمين می‌شود پس گياه بايد در شرايطی پرورش يابد كه از اين لحاظ محدوديتی برای آن موجود نباشد. زيرا برگها محل اصلی توليد (Source) شيره پرورده در گياه می‌باشند.

2- قسمت‌های فوقانی يك شاخه بهتر از قسمت‌های تحتانی آن تغذيه می شوند. بدين منظور كه شيره نباتی همواره تمايل دارد به قسمت‌های انتهايی شاخه‌های اصلی و فرعی كه رشد عمودی دارند صعود نمايد. اين موضوع می‌تواند به دليل وجود و سنتز هورمون‌های رشد مانند اكسين‌ها و جيبرلين‌ها در انتهای شاخه باشد.

3- از نظر رشد و نمو، بين اعضای رويشی و زايشی (بارده) درخت رقابت وجود دارد. پس با حذف مقداری از ميوه‌ها در درختان بارده، مواد غذايی برای رشد شاخ و برگ و تقويت درخت مصرف شده كه با توليد شيره پرورده بيشتر، تبديل جوانه‌های رويشی به زايشی برای سالهای بعد تأمين می‌شود.

4- قسمت‌های مختلف يك شاخه با يكديگر همبستگی دارند. برای مثال اگر سيخك‌های يك شاخه حذف شوند شيره نباتی كه به مصرف سيخك‌ها می‌رسيد به طرف ساير اندام‌های مجاور هدايت می‌شود و رشد و نمو آنها را تسهيل می کند. در صورت حذف قسمتی از اعضای جذب كننده(Sink) شيره نباتی، ذخاير موجود بطور منظم بين اعضای باقيمانده تقسيم می شود زيرا تغييری در ميزان جذب مواد غذايی از خاك به وجود نيامده است.

5- جوانه‌های واقع بر روی قسمت‌هايی از شاخه‌ كه جريان شيره خام در آنجا بيشتر است به صورت شاخه‌های جوان تكامل يافته و توليد چوب می‌كنند.

6- جوانه‌هايی كه با شيره خام كمتر و شيره پرورده كافی تغذيه می‌شوند به آسانی به جوانه گل تكامل می‌يابند. در فصل تابستان ميزان شيره پرورده توليد شده در برگها به حداكثر ممكن می‌رسد زيرا رشد برگها و سطح برگ درخت افزايش يافته است. اين زمان با تمايز يابی جوانه‌های چوب به گل برای محصول سال آينده مصادف است. بنابراين بايد از انجام هرس شديد درخت در طی تابستان خودداری كرد.

سيستم‌های تربيت درختان:

قبلاً اشاره شد كه تربيت يعنی ايجاد شكلی خاص در گياه به منظور‌های معين. مثلاً باز كردن تاج درخت برای ورود نور بيشتر، تنظيم ارتفاع درخت و تقويت شاخه‌های اصلی. تربيت درختان به اشكال گوناگون و متفاوت صورت می ‌گيرد كه در اين جا تنها به ذكر سه روش مهم در تربيت درختان ميوه اكتفا می‌شود.

شكل جامی (Vase (open center) (مركز باز، بدون شاخه پيشاهنگ) :

هدف از اين روش، تربيت درختان با تاج پهن می‌باشد كه مركز آن باز است. يك تنه كوتاه به ارتفاع حدود 35-30 سانتی‌متر و تعدد 6-5 شاخه كه از مركز درخت منشاء می‌گيرند شكل كلی درختان پرورش يافته به روش مركز باز است. با وجود اينكه نفوذ نور به تاج درخت مطلوب بوده و رنگ‌پذيری ميوه و گل انگيزی در درخت را افزايش می‌دهد اما اين سيستم برای پرورش درختان ميوه زياد كاربرد ندارد. علاوه بر آن در درختانی مانند سيب و گلابی از اين روش استفاده نمی‌شود زيرا:

1- درختان به طور طبيعی به اين شكل رشد نمی‌كنند.

2- همچنانكه درخت مسن می‌شود بخش عمده‌ای از شاخه‌های بارور طويل شده و بايستی از نردبان برای چيدن محصول استفاده كرد.

3- هرس درختان بالغ نياز به وقت زيادی دارد.

4- محلول پاشی بر روی درختان بالغ و نفوذ آن به مركز درخت مشكل است.

5- محل انشعاب شاخه‌های درخت محكم و قوی نيست و در هنگام ميوه‌دهی زياد، قيم برای نگهداری شاخه‌ها مورد نياز است.

شكل‌جامی غالباً برای تربيت درختان هلو و آلوی ژاپنی استفاده می‌شود. با اين حال به دليل باز بودن مركز تاج، مقدار محصول در هر درخت كمتر از ساير سيستم‌ها خواهد بود.

شكل هرمی پاكوتاه (Dwarfing pyramid (Center- leader semi intensive system) (پيشاهنگ مركزی نيمه متراكم ) :

از اين روش به طور عمده در تربيت درختان سيب و گلابی در كشت متراكم استفاده می‌شود. در اين سيستم بسياری از مشكلات روش مركز باز وجود ندارد. نه تنها عملكرد محصول در اين حالت بيشتر است. بلكه زمان لازم برای رسيدن درختان به باردهی در اين سيستم كمتر است از اينرو بازگشت سرمايه سريع‌تر خواهد بود. تربيت درختان ميوه بر روی پايه‌های پر رشد، كمتر بدين شكل صورت می‌گيرد زيرا چنين درختانی پس از گذشت چند سال ارتفاع زيادی پيدا كرده كه اين موضوع برای باغداری جديد و مكانيزه مناسب نيست. در شكل هرمی ساده كه برای تربيت درختان غير مثمر مانند كاج و چنار بكار می‌رود نياز زيادی به هرس نيست. ضرورت موفقيت شكل هرمی پاكوتاه برای درختان ميوه در استفاده از پايه‌های پاكوتاه كننده يا پايه‌های كم رشد است. زيرا چنين پايه‌هايی رشد زيادی نداشته و حتی پس از چند سال مناسب عمليات داشت و برداشت خواهند بود. در اين حالت فواصل كاشت نهال‌ها به مراتب كمتر از سيستم احداث باغ بر روی پايه‌های پر رشد (استاندارد) است، به عبارتی كاشت نهال‌ها به صورت نيمه متراكم انجام می‌شود تا كاهش عملكرد هر تك درخت (به دليل پاكوتاهی و كم بودن سطح برگ) جبران شود.

روش كار چنين است كه پس از تهيه نهال از گونه‌های سيب و گلابی (پايه‌های پاكوتاه)، كاشت نهال‌ها صورت گرفته و سپس سربرداری از ارتفاع يك متری انجام می‌شود. اگر نهال شاخه‌های جانبی مناسبی داشت سربرداری لازم نيست. در سال اول رشد نهال، بايستی با استفاده از تكه‌ای چوب، فاصله‌ شاخه‌های جانبی را از تنه تنظيم كرد به طوری كه شاخه‌های عمودی (Upright) را به حالت افقی نزديك كرد و زاويه آنها را با تنه افزايش داد. در سال‌های بعد نيز هرس تنها به حذف شاخه‌های فرعی اضافی و شاخه‌های پايين تنه محدود می‌شود.

شكل شلجمی (Modified leader) (پيشاهنگ متغير) :

اگر هدف محدود كردن ارتفاع و پهن كردن تاج درخت باشد از اين سيستم در ميوه‌كاری استفاده می‌شود مانند تربيت درختان سيب، گلابی، زردآلو، گردو، پسته و بادام. پس از كاشت نهال و سربرداری در ارتفاع حدود 120 سانتی‌متری، در سال بعد شاخه‌های فرعی توليد می‌شوند كه 4-3 شاخه مناسب‌تر را حفظ كرده و بقيه را حذف كامل می‌كنند. فاصله شاخه‌‌های فرعی بر روی تنه به علت سربرداری از ارتفاع بالاتر كمی بيشتر از روش جامی و حدود 20 سانتی‌متر است. در اين حالت شاخه‌های فرعی انتخابی را در هر سال 30 سانتی‌متر اجازه رشد داده و اضافی آنها سرزنی می‌شوند. در شكل شلجمی هر شاخه پر رشد و غالب را سرزنی كرده تا بدين طريق اجازه رشد به هيچ يك از شاخه‌های درخت به شكل تنه اصلی و پيشاهنگ داده نشود. لذا درخت در تمام جهات شاخه‌های قوی ايجاد كرده و محصول مناسبی نيز توليد می‌كند.


 

Hamid Ghobadi

عضو جدید
کاربر ممتاز
دستتون درد نکنه خوب بود ;)
برای منی که زیاد تو رشته کشاورزی تخصص پیدا نکردم عالی بود!
شرمنده تشکرام خورده بود ته دیگ!
یادم بندازید بعدا بتشکرم!:gol:



 

نارون

عضو جدید
کاربر ممتاز
میشه اقای مهندس درمورد درخت هلو هم توضیح بدید
درمورد هرس و کود دهی
افزایش کیفیت میوه هلو
 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
هلو

هلو

نام علمي هلو PRUNUS PERSICA و متعلق به تيره ROSACEAE(به فارسي ورد سانان) مي باشد.موطن اصلي هلو نواحي گرم چين است در حدود ۲۰۰۰سال قبل از ميلاد مسيح كشت مي شده و در حال حاظرجنگلهاي وسيعي از گونه هاي وحشي هلو وجود دارد . تحقيقات اخير نشان داده استكه درخت هلو از چين به ايران واروپا انتقال پيدا كرده است .داراي برگهاي ساده متناوب با كنارههاي برگشته و گلهائي به رنگ صورتي و گلي مايل به ارغواني مي باشد كه قبل از پيدايش برگها ظاهر مي شون



مقاومت هلو در برابر سرماي زمستانه از سيب و گلابي كمتر و تقريبآ مشابه ‹به› ميباشد . براي هلو سرماي كشنده معمولآ حدود ۲۱-درجه سانتي گراد است ولي اگر هوا به سرعت سرد شود در دماي ۹-تا۱۳-درجه سانتي گراد نيز جوانه و حتي شاخه هاي جوان خشك مي شوند.نياز سرمايي هلو براي بيرون امدن از استراحت زمستانه ۵۰۰تا ۱۰۰۰ ساعت مي باشد .هلو در مقابل گر ماي تابستان مقاوم تر از سيب است و در تابستانهاي گرم ميوه هاي ان مانند گلابي كيفيت بهتري دارد .


-ريشه هلو در برابر كمبود تهويه خاك بسيار حساس است و از غرقاب شدن به شدت صدمه مي بيند.اين درخت براي بهترين رشد به خاكهاي نسبتآ سبك با عمق۱تا۵/۱ متر و زهكشي كامل نياز دارد .هلو۲تا۳سال بعد از كشت شروع به گل دادن كرده و اولين محصول اقتصادي خود را در سال چهارم يا پنجم توليد مي كند .عمر اقتصادي هلو حدود ۱۰سال است و بعداز ان بار دهي ان كم مي شودو بايد درخت را قطع كرد .



-گل هلو بصورت جانبي از يك جوانه ساده ( SIMPL BUD )روي شاخه يك ساله به وجود مي ايد . اكثر ارقام هلو خود بارورند ،گرده افشاني مي تواند توسط باد انجام شود ولي كندو گذاري مقدار محصول را بالا مي برد .در هلو معمولآتعداد ميوه تشكيل شده بسيار بيشتر از حد تحمل درخت است و اين درخت بايد حتمآ تنك شود.

-ميوه هلو به وسيله تعدادي كرك پوشيده شده است .گوشت ميوه ممكن است سفيد يا زرد و در اطراف هسته قرمز باشد .هسته ممكن است به گوشت چسبيده يا از ان جدا باشد . FREE STONE به خاطر گوشت نرم و پر ابي كه داردند براي مصرف به صورت تازه و انواع هسته چسبان يا CLING براي كمپوت سازي مناسبند.


برنامه نگهداري هلو و شليل


در دوره خواب درختان جهت مبارزه با بيماريهاي پوسيدگي قهوه اي ، پيچيدگي برگ هلو و لكه غربالي كاربرد مس تثبيت شده توصيه مي شود.



برگ هاي ريزش يافته و ميوه هاي خشك و مومي شده روي درختان منابع انتقال بيماريها به سال آينده مي باشند. بنابراين تميز كردن باغ از اين منابع آلودگي با چيدن ميوه هاي مومي شده از درختان و زير خاك كردن برگهاي ريزش يافته با عمليات خاك ورزي در دوره خواب درختان انجام مي شود.


هلو و شليل را زودتراز درختان ميوه ديگر هرس مي كنند. ميوه دهي در اين درختان ميوه در شاخه سال آخر صورت مي گيرد. در هنگام هرس حدود يك دوم رشد شاخه سال جاري را قطع مي كنند.

سمپاشي نوبت اول مس تثبيت شده بعد از ريزش برگها و سمپاشي نوبت دوم تقريبا" در اواسط دي ماه با كاربرد مس تثبيت شده توصيه مي شود.

در دوره خواب درختان ميوه هلو و شليل روغن را ترجيحا" با يك حشره كش بكار مي برند.

در صورت مشاهده بيماري پوسيدگي قهوه اي درختان هلو و شليل در سالهاي قبل ، از قارچكش مناسب از زمان گلدهي به بعد بسته به شدت احتمال حمله بيماري يك يا چند نوبت استفاده كنيد.

در فصل بهار ، علف هاي هرز سبز شده در سايه انداز درختان ميوه به عنوان گياهان ميزبان آفات از قبيل تريپس عمل نموده و موجب حمله بيشتر آفات به گل و ميوه جوان درختان مي شوند و در ضمن اين علف هاي هرز با جذب آب و عناصر غذايي با درختان ميوه رقابت مي كنند. بنابراين كنترل علف هاي هرز سايه انداز درختان توصيه مي شود.

در اواخر بهار در صورت مشاهده علائم شديد بيماري پيچيدگي برگ هلو درختان هلو و شليل به تقويت درختان با كودهاي مناسب
 
آخرین ویرایش:

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
گيلاس

گيلاس

درخت گيلاس
درخت گيلاس


نام علمی گیلاس Cerasus avium می‌باشد
جنس Cerasus

تیره Rosaceae

. درخت گیلاس بدون خار و دارای میوه گوشت‌دار و محتوی یک هسته است. دارای گونه‌های متعدد و در تمام ایران پراکنده می باشد. از گیلاس علاوه بر مصرف به عنوان میوه خام ، مربا و کمپوت ساخته می‌شود. برگ آن به صورت دم کرده برای درمان بیماری کلیه و کبد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اصل و قدمت گیلاس
این گیاه احتمالا از منطقه‌ای بین دریای سیاه و دریای خزر منشا گرفته است. ولی به نظر می‌رسد که در زمانهای قدیم آن را به اروپا برده باشند. بیشتر ارقام کشت شده آن در سرتاسر دنیا از اروپا منشا گرفته‌اند، ولی تعدادی از ارقام مهم ، در مناطق گیلاس خیز محلی انتخاب یا اصلاح گردیده‌اند.

اطلاعات گیاه شناسی گیلاس
گلها به رنگ سفید یا به رنگ سرخ ، معمولا با دمگل فرعی ، منفرد یا گروهی یا خوشه‌ای ، لوله گل فنجانی شکل یا لوله‌ای و گلها بدون دمگل ، خامه شیاردار ، کلاله چال‌دار ، تخمدان معمولا بدون کرک ، هسته صاف یا شیاردار و سوراخ سوراخ.

گلهای گیلاس

گلهای گیلاس در دستجات غیر مختلط 2 تا 4 تایی به صورت جانبی روی اسپورهای کوتاه یا نزدیک به قاعده شاخه‌های طویل‌تر تشکیل می‌شود. در گیلاس گلها فقط روی جوانه‌هایی که در آنها برگهای همراه نسبتا زودتر در تابستان باز می‌شوند، بوجود می‌آید. گل معمولا دارای یک مادگی هستند، ولی بعد از تابستانهای خیلی داغ ممکن است دو مادگی در هر گل تشکیل شود، که منجر به بوجود آمدن میوه‌های دو تایی می‌شود که یک وضعیت نامطلوبی را بوجود می‌آورد.

آب و هوای مطلوب درخت گیلاس
سطح پراکندگی و انتشار این درخت خیلی وسیع است یعنی در آب و هوای گرم معتدل و سرد معتدل سبز شده و محصول کافی می دهد. مع هذا بهترین هوا برای زندگی این درخت نقاط معتدل سرد مانند نواحی کوهستانی می‌باشد با توجه به اینکه گیلاس در مقابل پوسیدگی قهوه‌ای ، حساس می‌باشد، بایستی در جایی که آب و هوا برای توسعه این بیماری ، خیلی سرد یا خیلی خشک می‌باشد کشت گردد. در مناطقی که دارای بارانهای زمستانه خوب و تابستانهای خشک و خنک هستند ایده‌آل می‌باشند.

خاک مرغوب درخت گیلاس
درخت گیلاس در هر نوع زمین روئیده و رشد کافی می‌نماید. فقط از زمینهای رسی مرطوب و یا خیلی خشک گریزان هستند. درخت گیلاس را در هر جهت می‌کارند ولی در فرمهای پهن از کشت آن رو به جنوب یعنی نقاطی که در مقابل آفتاب قرار می‌گیرد باید خودداری نمود.

رسیدن گیلاس
افزایش مواد جامد قابل حل (قندها) و افزایش رنگ میوه به عنوان بهترین شاخص رسیدگی مورد توجه قرار گرفته است، ولی شواهد اخیرا نشان می‌دهد که نیروی لازم برای جدا کردن میوه از درخت ممکن است بهتر باشد. وقتی میوه می‌رسد اتصال بین شاخه میوه سست شده و نیروی کاهش یافته لازم برای جدا کردن میوه از درخت را می‌توان اندازه‌گیری کرده و به عنوان شاخص رسیدگی بکار برد.

تکثیر گیلاس
معمولا درخت گیلاس را بوسیله بذر و پیوند ازدیاد می‌نمایند برای پیوند گیلاس بهترین پایه محلب C.mahleb است که آن را آلبالو تلخه می‌نامند.

پیوند
برای پیوند گیلاس از پیوند شکمی ، شکافی و پیوند انگلیسی استفاده می‌نمایند ولی پیوند شکمی از سایر انواع پیوند‌ها بسیار معمول است. برای پیوند شکمی باید در اوایل شهریور اقدام نمود. مخصوصا اگر پایه از بذر عمل آمده باشد و یا آلبالو تلخه باشد، باید یک ماه دیرتر یعنی در مهر ماه باید اقدام به این امر نمود. در پاره‌ای از انواع گیلاسهای خارجی باید همیشه و حتما نزدیک سطح زمین یعنی 10 تا 15 سانتیمتری پیوند نمود. راجع به پیوند انگلیسی این نکته قابل توجه است که هر گاه عمل پیوند از اواخر شهریور تا اواسط مهر ماه انجام بگیرد بهترین نتیجه را می‌دهد.
 

s.karimi0273

عضو جدید
فراخوان کمک- به یاری سبزتان نیازمندیم

فراخوان کمک- به یاری سبزتان نیازمندیم

:)]سلام دوستان یه مطلب می خواستم در مورد هرس درخت سدر اگه منبعی دارید لطفـابرام بفرستین s.karimi0273@YAHOO.COM
 

shfr

عضو جدید
سلام آقای مهندس
میشه بگید منبع نوشته هاتون کجاست.چون من یه پایاننامه در مورد پذیرایی کلاله هلو کار میکنم.منشاء خود درخت رو لازم دارم. اگه منبع انگلیسی در این مورد دارید میشه بذارید
 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
:)]سلام دوستان یه مطلب می خواستم در مورد هرس درخت سدر اگه منبعی دارید لطفـابرام بفرستین s.karimi0273@YAHOO.COM
راستش من سد رو يبار اونم تو جنوب ديدم نميدونم چجور بايد هرسش كرد در واقع اطلاعاتي در موردش ندارم عذر ميخوام
سلام آقای مهندس
میشه بگید منبع نوشته هاتون کجاست.چون من یه پایاننامه در مورد پذیرایی کلاله هلو کار میکنم.منشاء خود درخت رو لازم دارم. اگه منبع انگلیسی در این مورد دارید میشه بذارید

دوست من ايشالله كه موفق باشيد راستش اطلاعات فارسي در مورد هلو خيلي كمه اما منابع خارجي تا دلتون بخواد فراوونه منم دقيقا از يه منبع استفاده نكردم برا همين توصيه ميكنم ار ترجمه گوگل استفاده كنين وقت بزارين مطلب فراوونه منم چيزي پيدا كردم براتون ميزارم همينجا
 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
البالو

البالو





آلبالو
بومی جنوب غرب آسیا و اروپا
نام علمی: Prunus cerasus
خانواده :Rosaceae


آلبالو از نظر گیاه شناسی بسیار به گیلاس شبیه است. آلبالو بومی نواحی بین دریای خزر و دریای سیاه است که احتمالاً بذر آن توسط پرندگان به سایر نقاط از جمله اروپا برده شده است. مناطق عمده کشت آلبالو فرانسه، یوگسلاوی و آلمان می باشد.گیاه شناسی :
آلبالو گیاهی خزان پذیر با برگهای لوزی بصورت متناوب روی شاخه قرار دارند. رنگ پوست آن قهوه ای روشن تا نقره ای است. آلبالو از نظر حجم در مقایسه با گیلاس جای کمتری را اشغال می کند.


ارتفاع درختان آلبالو 4-2 متر و ساقه بعضی از ارقام بسیار قابل انعطاف است و میتوان درخت را خم کرد و میوه آنرا چید. گل روی اسپورهای سـالهای قبل و همچنین روی شــاخه های ســال قبل هم تشکیل می شود. گلها بصورت 5-3 تایی در یک جوانه ظاهر و گلها دارای 5 گلبرگ، 5 کاسبرگ، پرچم و یک مادگی است. بر عکس گیلاس آلبالو خود بارور است و برای تلقیح نیازی به ارقام گرده افشان ندارد. گرده ‌آلبالو میتواند گل گیلاس را تلقیح کند.
گل آلبالو معمولاً دیرتر از سایر میوه های هسته دار باز می شود بهمین دلیل معمولاً با خطر سرمازدگی مواجه نمی شود. میوه آلبالو دارای دم بلند که بر اساس بلندی یا کوتاهی دم تقسیم بندی می شود و معمولاً ارقام دم کوتاه مرغوب ترند. اقلیم :
نیاز سرمایی آلبالو بین 1600-600 ساعت زیر 7 درجه سانتیگراد می باشد. تابستان های خشک و خنک برای این درخت مناسب است. مقاومت به سرما در حد سیب است. ریشه آلبالو در برابر خاک مرطوب نسبت به گیلاس دارای مقاومت بیشتری است و ریشه آلبالو سطحی و تا حداکثر عمق 5/1 متر گسترش می یابد.
ازدیاد :
آلبالو به سه روش کاشت بذر، پاجوش و پیوند قابل ازدیاد است. آلبالوهای معمولی بیشتر بصورت پاجوش ازدیاد میگردد. ولی ارقام جدید آلبالو از قبیل آلبالو گیسی و آلبالو مجارستان (سیکانی مجی-اردی جوبیلیوم و بوترمو) با پیوند روی پایه آلبالو تلخ(محلب) ازدیاد می یابد و پیوند شکمی(T) در آلبالو معمول می باشد.کاشت و تربیت درختان آلبالو :
فاصله کاشت در آلبالو 5*4 و یا 5*5 است. زمان انتقال نهال به زمین اصلی از پاییز و پس از ریزش برگها آغاز و تا قبل از باز شدن شکوفه ها در بهار ادامه دارد. درخت آلبالو معمولاً در خزانه دارای شاخه های جانبی است که در موقع کاشت باید این شاخه های جانبی را قطع کرد. آلبالو معمولاً سربرداری نمی شود و پس از سال دوم 6-5 شاخه در اطراف ساقه اصلی حفظ و بقیه حذف میگردد
. هرس :
هرس در آلبالوهای بارور مطرح نیست و به غیر از شاخه های شکسته شده و یا بیمار بقیه حفظ میگردد. میوه آلبالو روی شاخه های یکساله و اسپورها تشکیل میگردد. بهترین شاخکهای میوه ده روی شاخه های 3-2 ساله قرار دارد. هر چه از عمر این شاخکها میگذرد کم بارتر می شوند. عمر شاخکهای روی ساقه های افقی، بیشتر از شاخکها روی ساقه های عمودی است. پس از آنکه درخت آلبالو به حد رشد کامل و میوه دهی رسید هر ساله شاخه ها باید 20-10 سانتیمتر رشد داشته باشد تا خاصیت میوه دهی ادامه یابد.آبیاری :
نیاز آبی آلبالو با گیلاس برابر است اگر چه مقاومت به خشکی در آلبالو بیشتر از گیلاس است.
برداشت :
محصول آلبالو را باید وقتی برداشت کرد که کاملاً رسیده باشد. رنگ میوه رسیده قرمز تیره است. زمان رسیدن میوه حدود 90 روز پس از تمام گل درخت می باشد. متوسط وزن هر میوه 6-5 گرم و متوسط هر درخت 30 کیلوگرم است. برداشت معمولاً با دست انجام می شود. آلبالو مصرف تازه خوری ندارد و بیش از 95% آن به مصرف تهیه آب میوه، کمپوت، مربا و شربت می رسد.
کود و تغذیه :
بر طبق آزمایشاتی که در کشورهای مجارستان در باغهای آلبالو انجام شده است ازت و فسفر اثر کمی روی مواد غذایی موجود در برگهای آلبالو داشته اند. اما کودهای پتاسه بستگی خوب و مثبتی با پتاس محتوی برگها نشان داده اند. ولی منگنز نسبت منفی داشته است. اما به هر حال کودهای ازته و پتاسه اثر زیادی در تشکیل و تولید میوه داشته اند که افزایش تولید فقط با کودهای پتاسه بوده است. اثر مثبت پتاس و همچنین بطور نامحسوس (کمی) اثر ازت در جلوگیری از سرما زدگی گلهای آلبالو مشاهده گردیده است.
با توجه به آزمایشات فوق برنامه کلی مصرف کودهای شیمیایی در باغهای آلبالو به شرح ذیل می باشد.


آفات مهم آلبالو
مهمترین آفت آلبالو مگس گیلاس می باشد.بیماریهای مهم آلبالو :
از مهمترین بیماریهای آلبالو در استان اصفهان شانکر باکتریایی درختان هسته دار و پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه می باشند.
 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
درخت به

درخت به





به:Cydonia vulgaris
Rosaceae: تيره

از چهار هزار سال قبل در ايران كاشته مي‌شده است. ارتفاع آن از سيب و گلابي كمتر است و به 2 تا 4 متر مي‌رسد.برگ آن كركدار و شبيه بيضي‌، گلهايش درشت و منفرد و ميوه آن مخروطي يا كروي است. روي ميوه هم قشري كرك وجود دارد. از تخم به كه معروف به (به دانه) است لعابي مي‌گيرند‌، كه در نساجي برا ي آهار زدن پارچه و در طب براي درمان سرفه استفاده مي‌‌كنند، شكل برگ آن بيضي است كه زير آن داراي كركهاي سفيد است. شكوفه‌اش سفيد و ميوه‌اش زرد مي‌باشد. تكثير آن بوسيله قلمه‌، پاجوش‌، پيوند و خواباندن شاخه است. خطر سرمازدگي براي آن وجود دارد.



در ساير موارد دقيقا شبيه سيب ميباشد

 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز



خرمالو:


مشخصات گياهشناسي

خرمالو گياهي از خانواده Ebenaceae مي باشد.




خرمالو بومي كشورهاي ژاپن و چين مي باشد و بطور كلي از شرق آسيا منشاء گرفته است و سابقه كشت اين محصول در كشور چين و ژاپن گزارش شده است.
جنس خرمالو «Diospyros» مي باشد كه در اين جنس سه گونه گزارش شده است:
1- خرمالوي ايتاليايي «D. lotus»: ميوه اين خرمالو به اندازه يك گيلاس و رنگ آن پس از رسيدن زرد مي شود. طعم ميوه پس از رسيدن ترش است.
2- خرمالوي ويرژينيا «D. virginia»: برگهاي آن براق و كشيده است. در ايران اين گونه به خرمندي معروف است كه بيشتر براي پيوند خرمالوي معمولي به عنوان پايه كاربرد دارد و ميوه آن به اندازه آلو بوده و بخاطر داشتن تانن زياد، قابل خوردن نيست.
3- خرمالوي معمولي «D. kaki»: ميوه آن متوسط تا درشت و به رنگ قرمز مي باشد. منابع، منشاء اين گياه را از ژاپن گزارش كرده اند.
خرمالو گياهي است دو پايه، يعني گل نر و ماده از يكديگر جدا روي دو پايه قرار دارد. گلهاي دو جنسي روي درختان ديده مي شود. اكثر خرمالوهايي كه در ايران كشت مي‌شوند از نوع دوم كه داراي گلهاي دوجنسي هستند، مي باشند. گلهاي نر بيشتر بصورت 2 تا 3 تايي روي گياه ظاهر مي شوند و كوچكتر از گلهاي ماده مي باشند. گلها هميشه روي شاخه هاي يكساله ظاهر مي شوند و گاهي ميوه روي شاخه هاي سال جاري تشكيل مي شوند كه اين نكته در زمان هرس درختان خرمالو بايد مورد توجه قرار گيرد.
آب و هوا


مناسب ترين آب و هوا براي پرورش درخت خرمالو، آب و هواي نيمه گرمسيري است. بطور كلي خرمالو جزو ميوه هاي نيمه گرمسيري محسوب مي شود ولي در نواحي سرد معتدل نيز مي توان اين گياه را كاشت. بعضي از گونه هاي خرمالو دماي ºC 18- را تحمل مي كنند كه در ايران در كليه نقاط به غير از نواحي خيلي سرد و كوهستاني قابل كشت و پرورش مي باشد.
خرمالو به ميزان آب متوسط نياز دارد. فقط در تابستان درختاني كه در منازل كشت مي شوند به علت شدت گرما و قرار گرفتن در محيط سنگ و آجر و موزائيك كه خود عامل توليد گرما و گرم شدن محيط در تابستان مي باشد، نياز به آب بيشتري دارند. در طول تابستان به هنگام عصر كه خورشيد شدت تابش كمتري دارد با پاشيدن 2 تا 3 مرتبه آب اطراف خرمالو محيط خنك گشته، تا در شب درخت خرمالو در محيطي مساعد به ذخيره سازي آب جهت روز بعد اقدام كند. بطور كلي اين گياه در تابستان به هفته اي دو مرتبه آبياري كامل نياز دارد.
خاك مناسب جهت استفاده براي درخت خرمالو

خاك مناسب درخت خرمالو بايد سبك و قابل نفوذ به آب و حاصلخيز باشد. بهترين خاك براي اين درخت، خاكهاي مرطوب و خنك است كه اصولاً باغات قديمي كه خاكهاي حاصلخيز تري دارند بهتر جواب مي دهند، به همين دليل بهتر است افرادي كه مي خواهند اقدام به كشت اين گياه نمايند داخل باغچه منازل را از خاك باغات قديمي پر كنند. علت موفقيت كاشت اين درخت در بعضي از منازل همين مي باشد، چون بعضي از افراد براي باغچه منازل از خاك مراتع كه براي كاشت و پرورش اين گياه مناسب نيست، استفاده مي كنند.
درخت خرمالو نياز به كودهاي دامي فراوان دارد. اما به اين نكته نيز بايد توجه داشت كه از كودهاي پوسيده دامي استفاده گردد و نه از كودهاي تازه و نپوسيده. همچنين داخل منازل به دليل اينكه حجم خاك باغچه كم است و محيط رشد ريشه محدود مي باشد، بهتر است جهت تغذيه درختان خرمالو از كودهاي نيمه آلي به نام ورز استفاده گردد (در نجف آباد اين نوع كود در عصاريها تهيه مي شود) كه در اسفند ماه پس از رفع سرماي زمستان به ازاي هر درخت خرمالو 4 تا 5 كيلوگرم ورز در سطح باغچه پخش كرده و عمل شخم زني انجام مي گيرد. در حين عمل شخم زني به اين نكته توجه گردد كه حتماً زمان آن در اسفند ماه باشد. با توجه به اين نكته كه درختان خرمالو به شخم عميق نياز ندارد، چون اگر ريشه ها آسيب ببينند به سختي و دير ترميم مي گردند. پس پرورش دهندگان بايد به دو نكته اهميت خاص دهند:
1- استفاده از كودهاي پوسيده دامي
2- شخم بايد سطحي باشد
كه اين دو مورد از عوامل موفقيت در پرورش اين گياه مي باشد.
خاك باغچه:

جهت پرورش درخت خرمالو حتماً بايد عمل زهكشي به خوبي انجام شود. در زماني كه آبياري باغچه صورت مي گيرد حدوداً 30 تا 40 دقيقه بعد بايد اب بخوبي در خاك نفوذ كرده باشد. چنانچه بيش از اين زمان آب در باغچه بماند، عمل زهكشي نامطلوب بوده و بايد خاك اصلاح گردد وگرنه به مرور زمان درخت خرمالو بر اثر عدم زهكشي مناسب آسيب ديده و با ريزش برگ يا ميوه و يا خشك شدن همراه مي شود. به هر حال خاك زمين پرورش درخت خرمالو بايد داراي بافت متوسط و حاصلخيز باشد و عمل زهكشي را بخوبي انجام دهد.
ازدياد



درخت خرمالو از طريق تكثير غير جنسي كمتر كشت مي گردد و تقريباً تمام درختان خرمالو از طريق كشت بذر خرمندي كاشته مي شوند. خرمندي همان خرمالوي ريز است كه ميوه آن قابل خوردن نمي باشد و در نجف آباد به خرمالوي نرك معروف مي باشد. پس از رسيدن، ميوه را جمع آوري كرده و بذر آنها را گرفته و جهت كاشت آماده مي كنند. در آذماه يا دي ماه بذر بصورت پُر (فشرده) كشت مي گردد كه پس از رفع سرما و يخبندان بذر جوانه زده و از خاك خارج مي شود.
در سال اول نهال رشد كرده و در سال دوم در فصل خزان يا اسفند ماه نهال با فاصله مناسب در خزانه دوم كشت مي گردد. در سال سوم، نهال در فصل بهار حدوداً 15 تا 25 فروردين ماه بر روي نهال عمل پيوند شكمي انجام مي گيرد و پيوندكها در سال سوم رشد كرده و در پايان سال سوم در فصل خزان يا اسفند ماه قابل انتقال به زمين اصلي مي باشند كه پرورش دهندگان بهتر است نهال پيوندي را از مكانهاي مطمئن تهيه فرمايند، چون توليد نهال پيوندي تقريباً مشكل مي باشد و يكي از دلايل قيمت بالاي نهال پيوندي خرمالو همين مورد است. در زمان كاشت درخت خرمالو نكات ذيل بايستي مورد توجه قرار گيرند:
1- زمان كاشت خرمالوي پيوندي حدود 15 اسفند ماه مي باشد و چنانچه زودتر جهت كشت اقدام شود احتمال بروز سرمازدگي نهال زياد است، چون به عمل جابجايي حساس مي باشد.
2- نهال پيوندي در موقع كاشت حتماً تا همان محلي كه در خزانه زير خاك بوده در محل كاشت در زير خاك قرار گيرد. نكته قابل اهميت اين است كه: عميق كاشتن نهال و سطحي كاشتن هر دو مضر است.
3- در زمان كاشت، از دادن هرگونه كود حيواني و كودهاي شيميايي خودداري شود و عمل تقويت را از سال دوم بايد شروع كرد كه بهتر است از همان ورز استفاده شود.
4- پس از كاشت، عمل آبياري يك نوبت انجام شود و تا نهال خرمالو جوانه نزده است، آبياري دوم صورت نگيرد.
5- از سال دوم عمل سربرداري و هرس فرم دهي بايد طي دو تا سه سال انجام گيرد.
بعد از كاشت نهال خرمالو در محل اصلي، بعد از سال دوم عمل كوددهي و تقويت انجام گيرد. در سالهاي بعدي بايد به اين نكته توجه كرد كه ميوده خرمالو روي شاخه هاي يكساله مي باشد يعني در فصل خزان اگر هرسي صورت گيرد، شاخه سال قبل كه محل توليد ميوه است نبايستي حذف شود.
درخت خرمالو در فصل بهار به آب كمتري نياز دارد و در فصل تابستان با گرم شدن هوا نياز به آب بيشتري دارد.
بعضي از پرورش دهندگان از ريزش خرمالوهاي تازه تشكيل شده در فصل بهار شكايت دارند. دليل آنرا جستجو مي كنند و دنبال علت مي گردند كه علت آن آفات يا بيماري نمي باشد، بلكه چون درخت خرمالو به ميزان زيادي گل توليد مي كند و اگر شرايط مناسب باشد تمام گلها تبديل به ميوه مي شود. پس از تشكيل ميوه چون درخت توان نگهداري و تغذيه تمامي ميوه ها را ندارد و چنانچه درخت خوب تغذيه و تقويت نشده باشد چيزي در حدود 50% ميوه كه حالت فندقي شده ريزش دارد و اگر درخت خوب تغذيه و تقويت شده باشد ميزان ريزش ميوه ها در فصل بهار كمتر است. به هر حال درخت خرمالو آن مقدار ميوه را كه مي تواند تغذيه كند، نگه مي دارد و اضافي آن ريزش دارد.



رسيدن ميوه خرمالو:



ميوه خرمالو زماني كه رنگ گرفته و قرمز شد، هنوز نرسيده است و ميوه نارس آن حاوي مقدار زيادي تانن است. بهتر است كه ميوه روي درخت بماند تا عمل رسيدن اتفاق بيفتد ولي چنانچه شرايط مساعد نباشد و سرما و يخبندان در فصل پاييز زودتر شروع شود ميوه را نيمه نارس برداشت كرده و عمل رسيدن ميوه در انبار صورت مي گيرد


نوع وحشی و جنگلی خرمالو که به نام خرمندی (فرمنی در گویش مازنی )که به عنوان پایه برا خرمالو محصوب میشه


 
آخرین ویرایش:

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
گردو

گردو



طبقه بندی گیاهی

گردو​




با نام علمیJuglans
از خانواده ی Juglandaceae است​


. نام علمی این جنس از كلمه لاتین Jovis-Glans به معنی فندق ژوپیتر گرفته شده است.
انواع این درخت در چین ،ژاپن،فرانسه و آمریكا كشت می شود مهمترین گردوهای موجود دردنیا معروف به گردو ی ایرانی است . زیرا ابتدا از ایران به خاور میانه و از آنجا به یونان و روم و سپس به انگلستان و بعد به امریكا برده شده است. گردو ی ایرانی تنها گونه ای از این خانواده است كه مغز آن از نظر خوراكی مصرف اقتصادی دارد .​








گردوی معمولی درختی است یك پایه كه بلندی آن از ۱۰ تا ۲۵ متر متغییر است،گردو دارای برگهای مركب شانه ای است و درختی یك پایه است كه گلهای نر و ماده روی یك درخت به صورت جدا گانه ظاهر می شوند.
گامت های ماده گردو دگر گشن است گرده افشانی آن به وسیله باد انجام می شود و حشرات در آن نقشی ندارند.
پراكنش جغرافیایی
درخت گردو از درختان بسیار با ارزش و از پهن برگان است كه در بسیاری از نقاط جهان در نیمكره شمالی از مركز تا شرق اروپا و قفقاز و شمال و مركز ایران تا دامنهای هیمالیا و كشور چین و ژاپن و همچنین گونه هایی از آن در آمریكای شمالی و جنوبی به طور طبیعی می رویند و كاشته می شوند. تنها جنگل طبیعی باقی مانده از این محصول در دنیا هم اكنون در قرقیزستان و در شرایط بسیار خوب موجود است .
در ایران كاشت گردو از دره گز و مغان در شمال كشور تا اقلید فارس در جنوب و از ارتفاعات جنوب غربی ارومیه تا كوه تفتان در جنوب شرقی بین طولهای جغرافیایی ۴۵تا ۶۵ درجه به خوبی می رویند ولی بهترین بازدهی مربوط به باغهایی است كه در ارتفاعات دامنه های البرز، خراسان ، آذربایجان و دامنه های زاگرس ( به ویژه تفرش،گلپایگان و تویسركان ) قرار دارند . همچنین اطراف كوههای لاله زار و جبال بارز منطقه ایاست كه از مراكز عمده گردو كاری كشور به حساب می آید.
ارقام
گردوهایی که در نقاط گردو خیز ایران کاشته شده اند از گونه گردی معمولی یا Juglans هستند. رقم های این گونه از نظر باغبانی هنوز کاملاٌ مشخص نشده اند. این گردوها در نقاط مختلف ایران با نام های گونگون محلی نامیده می شوند.
با وجود تفاوت های ظاهری ،ممکن است برحی از انواع ،رقم واحدی باشند ولی نام های گوناگون داشته باشند. با این توصیف مهمترین انونع گردو که در ایران کاشته می شوند عبارتند از :
گردوی کاغذی ، سنگی ، ماکویی ، سوزنی ، نوک کلاغی ، ضیا آبادی ، خوشه ای ،سبزوار ،
آمیخته خراسان ،مازندران ، شهمیرزاد ، قزوین و طالقان ، آذربایجان ، همدان وتویسرکان ، سایر مناطق .

آب وهوا
درخت گردو درطول تابستان و زمستان نسبت به گرما و سرمای بیش از حد حساس است. در طول دوره خواب زمستانه ، گردو می تواند سرمای ۱۱- درجه سانتی گراد را بدون خسارت جدی تحمل کند ولی پس از شروع رشد ، سرمای ۲- تا ۳- درجه سانتی گراد موجب از بین رفتن برگها ، شاخه ها و گلها شده ودر نتیجه محصول کاهش می یابد. به علاوه شاخ و برگ درختانی که تا اواخر پاییز به رشد خود ادامه می دهند در معرض خسارت سرما قرار می گیرد. مقاومت ارقام مختلف گردو نسبت به سرما متفاوت است.
دمای بالاتر از ۳۸ درجه سانتی گراد موجب آفتاب سوختگی پوست سبز و چروکیدگی مغز گردو می شود و گاهی اوقات نیز میوه ها پوک می شوند. در رطوبت نسبی کم و دمای بالاتر از ۴۰ درجه سانتی گراد ، به گردو خسارت جدی وارد می شود. دمای پایین تابستان نیز مناسب نیست زیرا موجب می شود میوه ها به اندازه کافی پر نشود . هوای خنک در طی فصل رشد ، برداشت محصول را به تاخیر انداخته و در نتیجه باغداران متضرر می شوند. بنابراین هوای خنک و فصل رشد کوتاه از عوامل محدود کننده پرورش گردو هستند. گردو نیز مانند سایر میوه ها مناطق معتدله در زمستان به مقدار سرمای معینی نیاز دارد تا خواب آن برطرف شود که به این ترتیب در بهار رشد رویشی و گلدهی کافی خواهد داشت. در صورت عدم وجود سرمای کافی ، بازشدن جوانه ها و گلدهی نامنظم شده وبه تاخیر می افتد واین موجب کاهش محصول و خشک شدن سر شاخه ها می شود. نیاز سرمایی ارقام مختلف گردو متفاوت است​

بارندگی
بارندگی و رطوبت در اواخر فصل بهار و در تابستان موجب افزایش شیوع بیماری بلایت گردو می شود ولی ارقامی که برگهای آنها دیرتر ظاهر می شود ، معمولاً ا ز آلودگی مصون می مانند. در صورتی که میزان بارندگی سالیانه حدود ۸۰۰ میلی متر باشد می توان درخت گردو را با موفقیت کاشت ولی در مناطق خشک تر آبیاری تکمیلی نیز ضروری است. در شرایط آب وهوایی بسیار خشک احتمال دارد که درختان رشد مطلوبی داشته باشند ولی میوه ها به خوبی پر نمی شوند. درختان گردو نسبت به شرایط نامطلوب سازگار هستند. مشاهده شده است که در شرایط نامساعد محیطی ، پرورش درختان گردو به صورت درختچه از نظر سازگاری مناسب بوده است​

خاک
قبل از کاشت گردو ابتدا باید خاک رویی ، خاک زیرین ، زهکشی ، واکنش شیمیایی خاک (pH) و قابل استفاده بودن عناصر مختلف مورد آزمایش قرار گیرد. تجزیه خاك رویی وخاك زیرین اطلاعات مفیدی در مورد وضعیت خاك به دست می دهد. خاك رویی باید حاصلخیز بوده و زهكشی خوبی داشته باشد. گردو در مقایسه با سایر میوه های معتدله كه معمولاً در خاك هایی با اسیدیته كم رشد می كنند ، به خاك خنثی نیاز دارد. میزان اسیدیته خاك در قابل جذب بودن مواد معدنی مؤثر است.
اكثر عناصر معدنی در دامنه اسیدیته ۶ تا ۷ برای گیاه قابل جذب است
.
معمولاً در مناطق سرد واكنش شیمیایی خاك اسیدی است كه با اضافه كردن آهك ، می توان آنرا افزایش داد. غیر از خاك رویی ، وضعیت خاك زیرین نیز برای گردو اهمیت دارد زیرا ریشه های آن تا عمق ۳ متری خاك نفوذ می كنند. خاك زیرین باید عاری از سنگ ، رس سفت و لایه های غیر قابل نفوذ كه رشد ریشه را محدود می كنند باشد. درخت گردو خاك فقیر ، خاك سطحی و خاك خشك را بهتر از شرایط آب وهوایی نامساعد تحمل می كند. در ضمن خاك باید عاری از نماتد های مولد زخم ریشه و بیماریهای قارچی باشد.​

تکثیر درخت گردو
برای تکثیر گردو چند روش وجود دارد
جنسی همان کاشت بذر سالم و با کیفیت خوب استاین روش از قدیم مرسوم بوده و هم اکنون نیز ادامه دارم مهمترین عیب این روش زمان زیاد برای باردهی میباتشد
غیر جنسی

خوابانیدن یکی از روشهای تکثیر گردو میباشد البته گردو به این روش بسیار سخت ریشه میدهد​

پیوند گردو بر روی پایه های مقاوم
پیوند لوله ای مرسوم میباشد​

کشت بافت این روش اخیرا توشت کارشناسان برای تولید انبوه ارقام یکدست و مرغوب توصیه میشود​




کاشت گردو
گردو روی شاخه های دو ساله میوه می دهد بهمین جهت ، سرمای زیاد موجب کاهش میوه دهی می شود. فاصله دو درخت گردو از همدیگر حداقل باید 9 متر باشد. باید اضافه نمود که درخت گردو هرس چندانی نمی خواهد. بیماری مشهور گردو آنتراکنوز است که بیشتر دچار آن می شود که در این حالت برگها بشکل سوخته دیده می شوند.
- اراضی مناسب کاشت گردو باید عمیق با بآفت متوسط یا نسبتاً سبک یعنی رسی​

باشد.​

2- برای کاشت از روش مستطیلی جهت دریآفت نور بیشتر استفاده می شود .​

3- ریشه نهالها قبل از کاشت در آب نگهداری و یا مرطوب گردند و بعد از​

کاشت درختان بلافاصله آبیاری شوند​
 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
انار

انار

انار


نام علمی: Punica granatum

• گونه : ( granatum ) .......... جنس : ( Punica )
• راسته : ( Myrtales ) ........ خانواده : ( Punicaceae )
• رده : ( Angiospermae ) ..... زيررده : ( Dicoty ledoneae)
کلمه انگلیسی Pomegranate
درختچه‌ای است خزان‌دار که البته در نواحی گرم و مرطوب با زمستانهای معتدل همیشه سبز است و حداکثر ارتفاع آن به 6 متر هم می‌رسد. لازمه میوه‌دهی در انار تابستانهای گرم و پاییز طولانی و خشک است. پایه کروموزومی انار 8=x و تعداد کروموزوم آن 16 است. انار گیاهی است یکپایه و گرده‌ها ، مادگی خود را به راحتی بارور می‌کنند. البته گرده افشانی بین گلها توسط باد و حشرات نیز میسر است. گلها بعد از 3 یا 4 سالگی درختچه روی سیخکها ظاهر می‌شوند. دارای دمگل کوتاه به رنگهای سرخ ، زرد و یا سفید با پهنای 2 سانتیمتر می‌باشند.

امشخصات گياه شناسي درخت انار

ريشه : ريشه درخت انار بسته به نوع خاك، اندازه گودال درختكاري، قابليت نفوذ و ريشه دواني تا 1.5 متر بطور عمقي و عمودي و 2.5 متر به طور افقي نفوذ و گسترش دارد. و به طور كلي مقدار پراكندگي ريشه هاي انار به موازات سطح زمين از گسترش بيشتري برخوردار است . در احداث باغ انار توجه به كيفيت توسعه ريشه درختان انار اهميت تعيين كننده دارد. اين موضوع در بخش هرس ريشه و كوددهي مورد بحث قرار خواهد گرفت.
شاخه : شاخه هاي انار باريك و معمولاً ناهموارند يعني با توجه به ارقام گوناگون، داراي خارهائي با تعداد و طول مختلف ميباشند. مثلا گونه شيرين شهسوار بدون خار و انار ترش سبز از پر خارترين واريته هاي انارند. شاخه ها به هنگام جواني داراي مقطعي چهارگوش (مانند نعناع) و در رشد كامل داراي مقطعي دايره اي هستند كه بر حسب واريته خارهايي با طول متقاوت دارند. پوست ساقه تقريباً خاكستري است. درختچه انار توليد شاخه هاي نامنظم ميكند. ميوه ها در انتهاي شاخه ها ي ميوه دهنده كه آن را ميخچه يا اسپور (Spur) ميگويند ميرويند. اسپورها در واقع شاخه هاي كوچكي هستند كه روي آن جوانه هاي ميوه دهنده يا برگ تشكيل ميشود. ميخچه هاي ميوه دهنده در روي شاخه ها 2 تا 3 ساله به وجود ميايند. طول آنها بر حسب سن به يك تا 20 سانتيمتر ميرسد. هر ميخچه ميوه دهنده در طول عمر خود 3 تا 4 مرتبه ميوه ميدهد.اين ميخجه ها بر عكس ميخچه هاي درخت سيب داراي رشد مستقيم ميباشند. اسپورهاي مفيد و ميوه دهنده قالباً در اطراف شاخه ها تشكيل ميشوند.
برگ : برگ انارهاي وحشي نيزه اي كشيده، صاف و براق، كوچك و به ابعاد 3 تا 6 در 1 تا 3 سانتيمتر است. رگبرگ مياني آن سفيد و مشخص ميباشد،برگهاي انار اهلي كامل و فاقد گشوارك يا بن برگ میباشد. برگهاي جوان و چند روزه انار حنائي و عنابي رنگند و برگهاي كامل آن سبز خوشرنگ و صاف هستند كه آثاري از رنگ حنائي نيز در آن جلب نظز ميكند. برگهاي انار متقابل و گاهي منفرد و يا فراهم اند و تا حدودي شباهت به برگ بيد دارند. از نشانه هاي بارز ضعف عمومي درخت روشن بودن رنگ برگهاي انار در اواسط بهار و ابتداي دوره رشد ميباشد. آبياري بيش از اندازه نيز در تغيير رنگ برگ اين درخت موثر است. استفاده صحيح از كودهاي آلي و دفن عميق آن و تنظيم آبياري و حفظ غلظت بهينه محلول خاك اثر كاملا آشكاري بر رنگ و طراوت برگها دارد. تاثير كودهاي شيميايي بر تغيير رنگ برگهاي درختان انار موقتي ميباشد.
گل : گلهاي انار بي بو و به رنگهاي آتشين يا قرمز مايل به نارنجي ديده ميشوند در برخي گونه هاي زينتي به رنگ سفيد و در برخي نيز به رنگ زرد ميباشند. درخت انار 3 نوبت گلدهي دارد گل اول انار از اواسط فروردين پديدار شده و بمرور تا اواسط ارديبهشت افزايش ميابد اين گلها به تعداد فراوان و بيشتر از نوع علفي بوده و حدود 25 درصد از كل گلها به ميوه تبديل و بقيه از درخت ريزش ميكنند، همراه گلهاي علفي درصدي از گلهاي مثمر نيز ريزش ميكنند، ميوه حاصل از گلهاي اول بزرگ و بازار پسند ميباشند. گل دوم انار به تعداد محدود در اواخر بهار رويش و ميوه حاصل از آن كوچك تا متوسط ميباشد. گلهاي سوم در اواسط تابستان به ميزان محدود ميرويد كه ميوه حاصل از آن ريز و ناقص بوده و قابليت تجاري ندارد. گلهاي انار درشت و به قطر 3 سانتي متر و طول 3.5 تا 7.5 سانتي متر و به عرض 3.8 تا 5 سانتيمتر ديده شده است. گلهاي كامل به شكل زنگ يا استوانه اي هستند كه داراي اعضاء نر و ماده ميباشند. گلهايي انار بسته به نوع واريته داراي 4-8 كاسبرگ و به همين تعداد گلبرگ ميباشد، كاسه گل در امتداد نهنج قرار دارد كه لوله اي گوشتي و ضخيم است، گلبرگها بعد از گرده افشاني ميريزند. در حاليكه كاسبرگها تا انتها بصورت كنگره هاي نوك تيز روي تاج ميوه انار باقي ميمانند. تعداد پرچمهاي گل انار نيز بسته به نوع واريته متفاوت و از حدود 218 تا 402 شمارش شده است. بساكها در انتهاي ميله پرچم واقع و در ميان پرچمها مادگي با يك خامه منفرد و كلالهء گسترده قرار دارد.سابقاً تصور ميشد گلهاي انار فاقد شهد هستند ليكن در مطالعات بعدي بطلان اين مطلب ثابت شد. مثلا در واريته واندرفول (CV. Wonderful) واقع در منطقه Tucson آريزوناي امريكا مقدار شهد به اضافه 27% مواد محلول بدست آوردند.
گلهاي انار بر دو نوعند : دسته اول گلهاي بارآور يا ثمري (fruitful) كه بزرگتر بوده و داراي خامه و پرچم بلند هستند كه در آن بساكها و كلاله ها تقريباً هم قد هستند. اين گلها كشيده و قطرشان در محل اتصال بيشتر از قطرشان در گردن گل ميباشد. دسته دوم گلهاي نازا و يا علفي (barren) هستند كه اندازه آنها كوچكتر با خامه و پرچم كوتاه بوده و در آنها كلاله ها كوتاه تر و در زير بساكها قرار دارند. اين گلها كه قطرشان در محل اتصال كمتر از قطرشان در گردن است بعداً ريزش ميكنند. گاهي گلهاي حد فاصل يا حد وسط (intermediate) به وجود ميايند كه ممكن است داراي خامه هايي به بلندي گلهاي خامه بلند يا به كوتاهي گلهاي خامه كوتاه باشند.
گلهايي كه داراي خامه بلند هستند، گاهي تلقيح ميشوند و توليد ميوه هم ميكنند ولي بندرت اين چنين ميوه هايي ميرسند كه در اين حالت اكثراً بد شكل و معيوب خواهند بود. گلها با خامه كوتاه هرگز تلقيح نشده و بزودي ميريزند. گلبرگهاي اين قبيل گلها به رنگ تيره سرخرنگ بوده و دانه هاي گرده آن ناقص است. معمولاً گلهاي خامه بلند بر روي شاخه هاي مسنتر رشد ميكنند. در حاليكه گلهاي خامه كوتاه بر روي شاخه هاي جوانتر ظاهر ميشوند .

كاسبرگ : كاسبرگهاي گل انار به تعداد 4 تا 8 عدد و ضخيم ميباشند كه پس از تلقيح و تشكيل ميوه روي آن باقي ميمانند و با ميوه به رشد خود ادامه ميدهند.
گلبرگ : گلبرگهاي گل انار به تعداد 4 تا 8 عدد، به رنگ قرمز و به شكل نيزه و در ميان لوبهاي كاسه گل (در قسمت داخلي نهنج گلداني شكل فرو رفته)‌ جاي دارند.
پرچم : پرچمهاي گل انار متعدد و قائم تا قدري خميده و در نوك به رنگ قرمز ميباشند و داراي بساكهاي زردرنگ هستند. پرچمها در قسمت داخلي يك نهنج گلداني شكل فرو رفته، قرار دارند.
خامه و مادگي : خامه يا مادگي گل انار قرمز مايل به زرد و طول آن معمولاً 1.54 سانتيمتر است . كلاله آن تقريباً كروي و سبز مايل به زرد است.

تخمدان : تخمدان انار ناشكوفا و داراي 8 تا 9 برچه است كه ابتدا روي يك سطح قرار گرفته ولي بعداً روي دو سطح فوقاني و تحتاني قرار ميگيرند. در سطح تحتاني سه خانه وجود دارد كه طرز قرار گرفتن تخمكها در آن محوري است و در سطح فوقاني 5 خانه با تخمكهاي كناري وجود دارد در درون تخمدان دانه هاي بسيار زيادي وجود دارد. هر يك از دانه ها لايه گوشتي آبدار كه همان قسمت خوراكي ميوه را تشكيل ميدهد قرار گرفته اند، اين دانه هاي گوشتي به صورت دسته جمعي در داخل پوست يا كيسه نازكي بسته بندي شده اند.
نهنج : نهنج به شكل فنجان عميقي است كه ته آن 8 برچه كه در دو رديف واقع شده اند مشاهده ميگردد. 3 تا در طبقه تحتاني كه نمايشگر 3 برچه حلقه خارجي است و 5 تا در طبقه تحتاني كه نمايشگر 3 برچه خارجي است و 5 تاي ديگر در قسمت فوقاني قرار دارند .
گل آذين : آذين : روي شاخه هاي بارده انار ممكن است از يك تا چندين گل بر روي يك شاخه بوجود آيد كه يكي از آنها انتهائي و بقيه جانبي و منفرد ميباشند.
ميوه : محصول نهائي درخت انار ميوه اي است درشت و كروي با پوستي به رنگهاي زرد روشن تا قرمز تيره، كه در بالا داراي تاج يا گردن ميوه در اندازه كوتاه تا بلند ميباشد اين درخت واريته هاي بسيار فراواني دارد تاكنون بيش از هفتصد رقم انار در ايران شناسايي شده و ارقام متنوع ديگري در دنيا وجود دارد.
شكل نهايي ميوه اين درخت تحت تاثير واريته هاي آن تغيير كرده و از اين رو علاوه بر رنگ پوست ميوه، مزه و شكل دانه و درصد آب حبه هاي انار همچنين دوام و مقاومت آن به امراض و حوادث، متاثر از واريته آن ميباشد. وزن ميوه هاي تجاري انار از 200 گرم تا حدود 750 گرم ميباشد. هر چه ميوه درشتر و قرمزتر باشد بازار پسندي آن بيشتر است. ما بين پوست بيروني و حبه هاي آبدار انار لايه گوشتي نرمي بنام پيه و برنگ عمدتا زرد روشن وجود.
در يك انار متوسط نزديك به 800 حبه وجود دارد، داخل حبه ها مايع اصلي ميوه انار با طعم ترش، شيرين و يا ملس قرار دارد در مركز حبه انار، هسته سختي وجود دارد كه داراي روغن گران قيمتي است، اين روغن حاوي اسيد منحصربفردي با خواص درماني ضد سرطان ميباشد. اين محصول بسته به نوع واريته آن از اواسط تابستان تا انتهاي پائيز آماده برداشت و عرضه به بازار ميباشد. از عمده ترين ارقام انار ميتوان به ملس ساوه، شيرين شهوار يزد، دانه سياه اصفهان، رباب فارس و ... اشاره كرد.

موطن انار


انار دارای سابقه کشت طولانی است. بر اساس شواهد تاریخی موجود سابقه کشت آن به 2500 سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد. موطن اصلی آن خاور نزدیک بویژه ایران معرفی شده است. در حال حاضر مناطق کشت این میوه محدود می‌باشد. در آسیا ، ایران ، افغانستان و ازبکستان ، در اروپا ، اسپانیا و در افریقا ، در کناره‌های شمالی آن (سواحل جنوبی مدیترانه) مورد کشت و کار قرار دارد و در بقیه نقاط دنیا در صورت کشت ، مساحت زیر کشت آن محدود و ناچیز است. نوع ترش مزه انار به صورت وحشی در جنگلهای شمالی ایران به صورت خودرو دیده می‌شود.

افات


كرم گلو گاه انار مهم ترين آفت انار در ساير مناطق كشور محسوب ميگردد. خسارت اين آفت همه ساله قابل توجه بوده و در مواردي ميزان آن از 30 درصد محصول نيز تجاوز مي نمايد. كرم گلو گاه انار كه لاروگونه اي شب پره مي باشد زمستان را بصورت لارو در انارهاي باقيمانده روي درخت و ريخته زير درخت سپري مي نمايد . بررسي هاي جديد محل هاي ديگرمانند داخل برخي از ساير ميوه ها مانند انجير و نير زير پوستك هاي درختان را نيز بعنوان محل هاي زمستان گذراني لاروهاي اين آفت به اثبات رسانده است .
در اواسط بهار و همزمان با رشد نسبي ميوه هاي انار حشرات كامل آفت ظاهر شده و تخم هاي خود را بصورت انفرادي و يا چند عدد درون تاج و داخل پرچم ها قرار مي دهد . لاروها پس از خروج از تخم از قسمت تاج ميوه وارد ميوه شده و به تغذيه از بخش هاي مختلف درون ميوه مي پردازند . پس از مدتي با ايجاد تغيير رنگ و لهيدگي در قسمتي از ميوه به سادگي مي توان ميوه هاي آلوده را ازميوه هاي آلوده را ازميوه هاي سالم تشخيص داد. سوراخ ايجاد شده در تاج ميوه راه ورود قارچ هاي ساپروفيت را فراهم آورده و معمولا" ميوه هاي آلوده حاوي توده هاي سياهرنگ قارچ ها مي باشند.لارو تمام دوره رشدي خود را درون ميوه سپري نموده و در پايان محددا" به محل تاج ميوه مراجعت نموده و درآن جا به شفيره و در نهايت حشره كامل تبديل شده و بدين ترتيب نسل بعدي آفت آغاز مي گردد.
مبارزه با كرم گلوگاه انار:
از آنجائي كه اين آفت تخم هاي درون تاج ميوه هاي انار ، بين پرچم ها قرارداده و لاروها از همان محل مستقيما" وارد ميوه شده و تمام دوره لاروي خود را داخل ميوه سپري مي نمايند از گزند سموم مصون بوده و لذا در حال حاضر هرگونه عمليات سماشي برعليه آن ها فاقدنتيجه خواهد بود . بهترين روش مبارزه با اين آفت روش مكانيكي يعني جمع اوري و معدوم نمودن انارهاي آلوده حاوي لارو مي باشد . در اين روش مبارزه زمان جمع آوري انارهاي آلوده اهميت بسيار زيادي دارد . از آنجائيكه آفت علاوه بر ميوه هاي آلوده محل هاي زمستان گذراني ديگري نيز دارد لذا جمع آوري ميوه هاي آلوده در فصل زمستان در كاهش جمعيت و خسارت آفت تاثير كمتري دارد . لذا توصيه مي گردد عمل جمع آوري ميوه هاي آلوده ازمرداد ماه و همزمان با پديدارشدن اولين ميوه هاي آلوده شروع شده و تا فصل برداشت ادامه يابد.
از آنجائي كه با جمع اوري ميوه هاي آلوده در مرداد ماه و معدوم نمودن آن ها جمعيت نسل دوم آفت صدمه قابل توجهي را دريافت مي نمايد جمعيت نسل هاي بعدي آفت در همان سال نيز كاهش يافته و درنهايت خسارت آفت تقليل مي يابد .
بنابراين توصيه مي گردد باغداران عمليات جمع آوري و معدوم نمودن انارهاي آلوده را از مرداد ماه آغاز نموده و اين عمل را به طور مداوم و در دوره هاي زماني مختلف تا زمان برداشت محصول دنبال نمايند. بديهي است بدين ترتيب درزمستان نيز ميوه اي روي درخت باقي نخواهد ماند و در نتيجه در كاهش جمعيت آفت در سال بعد نيز موثر خواهد بود .
روش ديگري كه در برخي از استانهاي كشور و بصورت تلفيق با جمع آوري ميوه هاي آلوده انجام مي گيرد استفاده از زنبور پارازيتوئيدتخم اين آفت ( تريكو گراما) مي باشد . نتايج بدست آمده در استان يزد نشان داده كه استفاده از اين حشره مفيد در چند مرحله و در كنار آن جمع آوري ميوه هاي آلوده درفصل تابستان خسارت آفت را به ميزان قابل قبولي كاهش داده است. گزارش هايي نيز مبني بر مقاومت برخي از ارقام انار نسبت به اين آفت وجود دارد.


جهت اطلاعات بیشتر به اینجا مراجعه کنید
__________________
 
آخرین ویرایش:

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
فَندُق

فَندُق

فَندُق با نام علمی Corylus avellana

تیره: Corylaceae
نام لاتین: Corylusavellana
نام انگلیسی: Filber tree –Hazelnut tree –cobnut
نام فارسی: فندق – گلوز – گلاغوزه
نام عربی: بندق – جلوز – مچجرالبندق

شرح گیاه

درختچه‌ای به ارتفاع یک و نیم متر که در اماکن مساعد به ارتفاع ۶ تا ۷ متر (گاهی بیشتر) در می‌آید و به سهولت جنگلی انبوه به وجود می‌آورد. برگ‌هایی پهن و نوک‌تیز با دو ردیف دندانه، به رنگ سبز و گل‌هایی بر دو نوع نر و ماده دارد. نوع نر این گل‌ها دارای ۳ تا ۸ پرچم است و مجموعه آن به صورت سنبله‌های آویخته در پاییز ظاهر می‌شود. میوه آن که فندق نامیده می‌شود، در حالت تازه از پوشش سبز رنگی پوشیده شده‌است ولی تدریجاً پس از خشک شدن از آن جدا می‌شود. گونه Cavellane به عنوان فندق اروپایی شناخته شده و به صورت تجاری کاشته می‌شود. در اثر دورگه‌گیری این گونه و سایر گونه‌های موجود در این جنس، تنوع زیادی در ارقام فندق ایجاد شده‌است. ارقام فندق

رقم بارسلونا، رقم باتلر، رقم انیس، رقم ایستاریکی، رقم نورتامتون، رقم آنا، رقم سلف هاسگر (پوست آزاد)، رقم اسکینر و رقم توند اجنیتل
نیاز اکولولژیکی :

درختان فندق به زمستانِ نسبتاً سرد و تابستان خنک نیاز دارند. برای رشد و تکامل میوه تابستان خنک و طولانی از تابستان گرم و طولانی مناسب‌تر است. درختان فندق برای رفع نیاز سرمایی باید مدت نسبتاً طولانی در معرض سرمای متوسط قرار گیرند. در مناطق مرطوب درخت‌ها نسبت به عوامل بیماری‌زا حساس هستند. درختان فندق مقاوم به سرما هستند. شاتون‌ها و گل‌های ماده فندق در مقایسه با گل‌های باز شده مقاومت بیشتری نسبت به سرما دارند. در صورتی‌که گل‌های ماده باز شده باشند، دمای ۵/۹- درجه سانتی‌گراد به آنها صدمه می‌زند بین حداقل و حداکثر دمای هوا با تاریخ‌های گل‌دهی گل آذین نر و ماده رابطه مستقیمی وجود دارد افزایش مجموع درجه حرارت‌های موثر ظهور کلاله را در ارقام زودرس به تأخیر می‌اندازد. مقاومت بافت‌ها نسبت به سرما تعیین شده‌است که از حساس تا مقاوم عبارتند از: استوانه مرکزی، آوندهای چوب، کامبیوم و پوست. در اواسط زمستان مقاومت جوانه‌های رویشی نسبت به سرما بیشتر از گل‌های ماده‌است. همچنین مقاومت اکثر گل‌های ماده در دی ماه بیشتر از گل‌های نر است. از کاشت فندق در مناطق پست که هوای سرد در آنجا باقی می‌ماند باید خودداری کرد و همینطور بادهای خشک نیز نباید در آن منطقه وجود داشته باشد مناطقی که دارای بارندگی متوسطی بوده و توزیع بارندگی نیز در طول فصل مناسب است برای کاشت موفقیت‌آمیز فندق خیلی مناسب هستند. خاک‌های خنثی تا کمی اسیدی با ۶ pH برای کاشت فندق مناسب است.
آماده‌سازی خاک:

نوع خاک مناسب برای کاشت فندق در مناطق مختلف متغیر است ولی به‌طور کلی خاک باید عمیق، حاصلخیز و دارای زهکشی خوبی باشد. در خاک‌های عمیق مقدار زیادی آب و مواد غذایی ذخیره می‌شود که در طی فصول خشک مورد استفاده قرار می‌گیرد. ریشه‌های درخت فندق تا عمق ۵/۲ تا ۴ متر به‌سرعت رشد می‌کند. عوامل نامساعدی مثل وجود لایه غیرقابل نفوذ، بالا بودن سطح آب زیرزمینی، وجود سنگ و شن و عدم وجود تهویه در خاک، رشد ریشه‌ها را محدود می‌کند. خاک باید تا عمق ۴ متر دارای تهویه خیلی باشد. درختان فندق در مقایسه با درختان گردو تحمل بیشتری نسبت به خاک‌های فشرده دارند. ازدیاد فندق از دیاد به دو رویش از دیاد به وسیله بذر و از دیاد رویشی انجام می‌گیرد. در ازدیاد به وسیله بذر با کاشت فندق بلافاصله پس از برداشت همراه با پریکارپ به مقدار زیادی جوانه‌زنی را کاهش می‌دهد. حذف پوسته بذر مثل حذف پریکارپ جوانه زنی را تا ۸۱ درصد افزایش می‌دهد. خواب بذر با یک دوره استراتیفیکاسیون به مدت ۶ ماه برطرف می‌شود. در صورتی‌که فندق دیر برداشت شود (آخر شهریور) پریکارپ میوه‌ها سخت می‌شود در اینصورت ابتدا یک دوره استراتیفیکاسیون گرم در ۲۰ درجه سانتی‌گراد ضروری‌است و به‌دنبال آن بذور فندق باید در معرض یک دوره سرما (۴ درجه سانتی گراد) قرار گیرند. در میوه‌هایی که زود برداشت می‌شوند (آخر مرداد) آندوسپرم و جنین اغلب به اندازه کافی رشد نمی‌کند و جوانه‌زنی این قبیل بذور به‌خوبی صورت نمی‌گیرد. برای از بین بردن خواب بذور فندق اگر آنها را به مدت ۶ هفته در معرض سرمای ۵ درجه سانتی‌گراد قرار داده و سپس به ۲۰ درجه سانتی‌گراد منتقل شوند، اسید جیبرلیک در بذر تجمع یافته و موجب جوانه‌زنی می‌شود.

  • در ازدیاد رویشی روش‌های مختلفی وجود دارد که عبارتند از:
    • ازدیاد بوسیله قلمه
    • ازدیاد بوسیله خوابانیدن
    • ازدیاد بوسیله پیوند
    • ازدیاد بوسیله ریزازدیادی
تاریخ و فواصل کاشت

زمین‌های شیب‌دار قبل از کاشت باید تراس‌بندی شوند تا بتوان درختان فندق را با فواصل مناسب در آنها کاشت این عمل استفاده از کودهای شیمیایی، دامی و نیز آبیاری را تسهیل می‌کند. در هنگام کاشت باید دقت شود داخل چاله‌ها عاری از سنگ باشد زیرا وجود سنگ ریشه‌ها را محدود می‌کند. کاشت فندق در اواخر زمستان یا در بهار صورت می‌گیرد. در هنگام کاشت پس از حفر گودال‌ها در ته هر گودال مقداری خاک را به صورت کپه ریخته و ریشه نهال را در روی آن قرار می‌دهند سپس بقیه گودال را با خاک رویی پر کرده و آنرا سفت می‌کنند. اطراف نهال را با خاک اره یا خاک سست پوشانده و آنرا آبیاری می‌کنند. برای کاهش تعداد پا جوش‌ها و حذف آسانتر آنها نهال‌ها را از ارتفاع ۵۰ تا ۷۵ سانتی‌متری سربرداری می‌کنند و تنه نهال‌ها را به منظور جلوگیری از آفتاب سوختگی با یک ماده سفید رنگ‌آمیزی کرده و یا با کاغذ سفید آن‌را می‌پوشانند.
کاشت

در صورتی‌که فندق به‌صورت بوته‌ای یا پرچین پرورش داده نشود، فاصله کاشت ۶ متر است. عملکرد فندق در حالت درخت بیشتر از حالت بوته‌ای است. در حالت بوته‌ای قسمت مرکزی ضعیف مانده و یا در اثر سایه قسمت‌های بیرونی از بین می‌رود. فاصله کاشت بسته به اینکه در بین درختان فندق چیز دیگری هم کاشته شود متفاوت است.
داشت

مراقبت از درختان فندق از جنبه‌های مختلفی صورت می‌گیرد. که به‌قرار زیر است:

  • هرس: در درختان بارده شاخه‌های جانبی که بر روی شاخه‌های اصلی قرار دارند هر سال هرس شده مر شاخه‌های ضعیف حذف می‌شوند. اگر در هنگام کاشت هرس ریشه صورت گرفته باشد در مراحل بعدی نیاز به هرس کمتر خواهد بود ولی وقتی درختان فندق ۱۲ تا۱۵ ساله شدند، بهتر است مقدار زیادی از شاخه‌های جانبی هرس شوند تا رشد شاخه‌های قوی تحریک شود. در این حالت در هر درخت ۸ تا ۱۰ شاخه باقی می‌گذارند تا میوه بهتر پر شده و محصول افزایش یابد. اضافه کردن کود دامی به مقدار ۳۰ تن در پاییز به همراه ۶۰۰ کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات و در بهار ۴۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم سولفات آمونیوم یا ۳۰۰ تا ۴۰۰ کیلوگرم سیانید کلسیم و یا ۱۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم در هکتار نیترات آمونیوم پیشنهاد می‌شود.
  • مبارزه با آفات: آفات فندق‌ها از قبیل کنه فندق، سرخور طومی فندق، سوسک چوب خوار، کنه مولد کال فندق، سپردار فندق، نماند، پژمردگی باکتریابی، پژمردگی فندق، پوسیدگی قهوه‌ای یا آنتراکوز کپک خاکستری و بیماری ویروس موزائیک می‌باشد.
  • آبیاری: اگر فندق در خاک‌های حاصلخیز که ظرفیت نگهداری آب زیادی دارند کاشته شود به آبیاری کمی نیاز خواهد داشت.
  • حذف پاجوش‌ها: حذف پاجوش‌ها در اطراف تنه فندق ضروری است به منظور حذف موثر پاجوش‌ها ضروری‌است که عمل حذف، ۳ تا ۴ بار در سال و تا چند سال پس از کاشت صورت گیرد. حذف پاجوش‌های جدید باید تا حد امکان از نزدیک محل رشد آنها صورت گیرد. مبارزه با علف‌های هرز که توسط علف‌کش‌های شیمیایی صورت می‌گیرد.
  • گل‌دهی: گل‌دهی فندق ۳ تا ۴ سال پس از کاشت صورت می‌گیرد، ولی معمولاً باردهی از سال ۵ یا ۶ شروع می‌شود مدت باردهی ۱۰ تا ۲۰ سال است. شاخه‌هایی که طول آنها ۱۶ تا ۲۵ سانتی‌متر است بیشترین ظرفیت باردهی را دارند. تمام گونه‌های جنس Corylus یک پایه بوده، گل‌های یک جنسی تولید می‌کنند و گرده‌افشانی آنها توسط باد صورت می‌گیرد. دوره گل‌دهی فندق در شرایط طبیعی حدود ۳ ماه طول می‌کشد که با گرده‌افشانی ارقام زودرس شروع شده و با مرحله اوج گل‌دهی در ارقام دیررس تمام می‌شود. فندق گیاهی خود ناسازگار است، لذا برای انجام گرده‌افشانی مطلوب، باید ارقام مختلف با هم کاشته شود. کاشت ۱۲ درصد درختان گرده‌افشان در شرایط مساعد برای گرده افشانی رقم اصلی کافی‌است.

برداشت

میوه‌های فندق پس از رسیدن بر روی زمین می‌ریزند. میوه‌هایی که به روی زمین می‌ریزند، در اثر رطوبت خاک تغییر رنگ می‌دهند از این رو برای جلوگیری از آن باید در اولین فرصت پوست میوه‌ها جدا شود. میوه‌ها در طول فصل باید ۲ تا ۳ بار جمع‌آوری شوند. عملکرد درختان فندق بسته به سن و قدمت درخت فاصله کاشت، عملیات آماده‌سازی خاک و عوامل دیگر متفاوت‌است. اگر یک هکتار باغ ۲۲۰۰ کیلوگرم محصول تولید کند محصول خوبی داشته‌است عملکرد درختان بارده، از سالی به سال بعد دچار نوسان می‌گردد.


منبع : ویکیپدیا

 

fgni

متخصص باغبانی
کاربر ممتاز
درخت بادام

درخت بادام

گل سرخ Rosaceae :تیره Prunus communis – Amygdalus communis L.:نام لاتین Almond tree:نام انگلیسی درخت بادام – چغاله بادام:نام فارسی لوز:نام عربی
مشخصات گیاه شناسی بادام :
درخت بادام از جنس prunes و از خانواده rosacea است كه خویشاوندی نزدیكی با گونه های مختلف میوه های هسته دار از قبیل آلو و گوجه و بویزه با هلو و شلیل دارد . و از تلقیح بین بادام و هلو دو رگ هایی به نام هلو * بادام به دست آمده است كه گیاه شناسان به نام Amygdalus commumis‌ و از زیر خانواده Prunoidae معرفی كرده اند علاوه بر بادام های اهلی گونه های وحشی بسیار متعددی در خاورمیانه و آسیای مركزی به طور گسترده ای وجود دارد كه حاصل تلقیح و دورگ گیری طبیعی آنها بین خود یا بین گونه های اهلی است و در حال تحول و دگرگونی های گیاهی هستند .
مشخصات ظاهری درخت بادام :
بادام درختی است قوی كه ارتفاع آن بر حسب رقم و آب و هوا و حاصلخیزی خاك و مواظبت های زراعی بین 6 تا 10 متر یا بیشتر متغیر است . درخت بادام ریشه های قوی دارد كه می تواند به طور عمودی تا 3 متر در خاك نفوذ كند بدین سبب قادر است بخشی از احتیاجات و نیاز آبی خود را در مواقع خشكی و كم آبی از اعماق خاك تامین نماید . در تنه درخت بادام در جوانی به رنگ خاكستری شفاف و صاف بوده به تدریج تیره تر شده و ترك بر می دارد گل بادام شامل 5 كاسبرگ و 5 گلبرگ و 20 تا 30 پرچم است تخمدان آن محتوای دو تخمك است. جوانه های گل ممكن است منفرد یا 2-3جوانه همراه با جوانه های چوب در یك گره مشاهده شوند . بعضی ارقام بادام غالبا دارای گل های خود ناسازگار بوده و گیاه دگرگشنی است. برگهای بادام كشیده و نوك تیز و ضخیم و چرمی است . علت تلخی میوه بعضی از ارقام بادام وجود ماده ای به نام گلوكوزید سیانوزنتیك آمیگدالین در مغز آنهاست.

نیاز اکولوژیکی

دما مهمترین فاکتور اقلیمی برای بادام است. بادام برای جوانه زنی یکنواخت در بهار ، به سرمای زمستانه متوسطی نیاز دارد. درخت بادام سرمای زمستان را در حد متوسطی تحمل می کند ولی به علت زود باز شدن گلهای آن تحمل این درخت نسبت به سرمای بهاره کمتر است. نیاز سرمایی برای باز شدن عادی جوانه ها بسته به نوع رقم متفاوت بوده و از 100 تا 700 ساعت پائین تر از 2/7 درجه سانتی گراد متغیر است . خواب جوانه ها به علت وجود غلظت زیاد قنل در آنها می باشد. درخت بادام سرمای زمستانه را تا (20-) درجه سانتی گراد تحمل می کند. در صورتیکه سرما بیش از این حد باشد و سرد شدن هوا نیز به تدریج صورت گرفته باشد درخت بادام مقاومت بیشتری به سرما خواهد داشت. عامل محدود کننده کاشت بادام سرمای بهاره بخصوص در زمان گل یا بلافاصله پس از تشکیل میوه است. شیبهای جنوبی برای کاشت بادام خیلی مطلوب است و زمینهای هموار نیز در صورتیکه دارای هوای ملایمی باشند می توانند مورد استفاده قرار گیرد. در مناطقی که سرمای بهاره متداول است باید از ارقام دیر گل استفاده شود. کاشت بادام به صورت باغات متراکم مناسب نمی باشد. بخصوص ارقامی که حساس به نور هستند در صورتیکه در شدت نور کم کاشته شوند شاخه هایشان کمتر چوبی شده و آندوکارپ آنها سخت تر می شوند. بادام وقتی که در روی نهال بذری بادام پیوند شود در مقایسه با سایر درختان میوه متعدله می تواند شرایط گرم و خشک تابستان را بهتر تحمل کنند. بادام به علت داشتن ریشه های عمقی (بیش از سه متر) و برگهای چوبی شکل مقاومت زیادی نسبت به خشکی دارد در مناطقی که متوسط بارندگی کمتر از 250 میلی لیتر در سال است درختان بادام با فواصل بیشتری کاشته می شوند که معمولاً در اواخر پائیز بذور را به مدت 24 ساعت در آب خیس می کنند سپس سوراخهایی به عمق 8 تا 10 سانتی متر در خاک ایجاد می نمایند و در هر سوراخ سه عدد بذر می کارند. بهترین نهالی که از این سه عدد بذر بوجود می آید انتخاب شده و در پائیز همان فصل بوسیله پیوند جوانه و یا در زمستان بوسیله پیوند شاخه عمل پیوند انجام می شود. بقیه نهالهای بذری نیز حذف می شوند.

ازدیاد رویشی

بادام بوسیله پیوند جوانه و به مقدار کمی نیز بوسیله پیوند ازدیاد می شود. پیوند جوانه در پائیز بهار و تابستان انجام می شود. عمل پیوند در خزانه از 20 سانتی متری و در مزرعه از 30 تا 40 سانتی متر سطح خاک صورت می گیرد. پیوند جوانه پائیزه نیز از 10 مرداد تا 10 مهر انجام می شود پیوندک از جوانه های وسطی و تحتانی شاخه هایی که به تازگی بریده می شوند تهیه ی می‌گردد. انجام آبیاری چند روز قبل از پیوند‏ جدا شدن پوست را تسهیل می کند. به محض اینکه جوانه پیوندک در اوایل بهار شروع به رشد کرد لازم است پایه از بالای جوانه پیوندک قطع شود به این ترتیب نهال پیوندی در پائیز قابل انتقال خواهد بود.و پیوند جوانه بهاره هنگامی انجام میشود که پیوند پائیزه نگرفته باشد و پایه ها پس از حدود دو هفته سربرداری شده و در پائیز قابل انتقال میشوند. به دلیل رشد سریع بادام در مناطقی که فصل رشد طولانیتری دارند انجام پیوند جوانه در خردادماه نیز امکان پذیر است. عمل پیوند بر روی نهالهای بذری یکساله انجام شده و نهال پیوندی در کمتر از یک سال بدست می آید. ریز ازدیادی

پایه بادام GF 677 یکی از اولین پایه هایی بود که به روش ریز ازدیادی تکثیر گردید و هنوز هم در سطح وسیع با این روش ازدیاد می شود. ارقام بادام نیز با این روش قابل ازدیاد هستند ارقام فراگنس(50 تا 60 درخت در هکتار) با افزایش میزان بارندگی سالیانه تراکم کاشت نیز افزایش می یابد. درختان بادام اغلب در خاکهای غیر حاصلخیز کاشته می شود بنابراین قبل از کاشت برای تعیین میزان کمبود مواد غذایی باید تجزیه خاک صورت گیرد. تجزیه برگی نیز برای تشخیص مقدار و نوع عناصر غذایی خاک مفید است با وجود این ترکیب عناصر غذایی موجود در برگ به عوامل مختلفی مثل خاک، انتشار ریشه ، آبیاری ، مرحله رشد و احتمالاً نوع رقم بستگی دارد.تونو و فاسیونلو با این روش ریشه زایی موفقیت آمیزی داشته و در مرحله سازگاری با محیط بیرون نیز موفق بوده اند. کاشت

نهالهای بذری یا نهالهای پیوند شده یکساله یا چند ساله که دارای چوب رسیده و ریشه های سالم هستند در پائیز و زمستان کاشته می شوند برای این منظور خاکهایی که با کود آلی آماده شده اند مناسبتر هستند. بهترین زمان کاشت بین اوایل آبان تا اوایل دی است فاصله کاشت درختها بسته به نوع رقم ، پایه، حاصلخیزی خاک و سیستم آبیاری متفاوت است.بنظر می رسد فاصله کاشت 5×5 متر بهترین فاصله برای ارقام پیوند شده بر روی پایه هلوی بذری یا پایه هلو بادام باشد. مقدمات قبل از کاشت. قبل از کاشت درختان بادام باید بادشکن موثری ایجاد شود. برای این کار می توان از ردیفهای درخت و یا کمر بند حفاظتی مصنوعی استفاده کرد. بادشکن مصنوعی هزینه زیادی دارند ولی از همان موقع احداث قابل استفاده است در حالیکه کاشت درخت به عنوان بادشکن از سال سوم که درختها بزرگ می شوند موثر خواهد بود از بین بادشکنهایی که برای بادام استفاده می شوند درختان سرو بهتر از بقیه هستند. تقویت خاک : قبل از کاشت درخت بادام 200 کیلو ازت و 200 کیلو گرم فسفر در هر هکتار به زمین داده می شود. مراقبتهای زراعی

هرس‌ : عمل هرس در سه مرحله متفاوت از زندگی درخت بادام انجام می شود. (1) در مرحله اوایل رشد (2) در مرحله بادهی (3) جوان کردن درختان پیر هرس مرحله اول هرس فرم دهی است در صورتیکه فرم Vase مورد نظر باشد بلافاصله پس از کاشت نهال را از فاصله یک متری سطح زمین سربرداری کرده و 3 یا 4 شاخه اولیه را از فاصله 10 تا 15 سانتی متری انتهای درخت نگه می‌دارند که چهار چوب درخت را تشکیل خواهد داد. هرس تابستانه 2 تا 3 بار انجام می شود. هرس تابستانه باید در سال دوم انجام شود در هرس زمستانه فقط پاجوشها حذف می شوند و در سال سوم و چهارم ضروری است این در این زمان درخت دارای 3 تا 4 شاخه اصلی است و هر شاخه اصلی 5 تا 7 شاخه کوچکتر دارد و به منظور تسهیل نفوذ نور به وسط درخت باید شاخه های قسمت داخلی را حذف نمود. در مرحله باردهی باید هرس منظمی صورت گیرد تا مقدار محصول بیشتر شود.هرس جوان کردن فقط زمانی انجام می شود که درختها پیر، کم بارده ولی سالم باشند. برای اینکار شاخه های اصلی بریده می شوند و از شاخه های جدید بسیاری که در بهار رشد می کند برای جایگزینی شاخه های اصلی استفاده می گردد پایه، پایه های انتخابی

ارقام تلخ یا شیرین بادام بعنوان پایه بذری مورد استفاده قرار می گیرند زیرا این پایه ها نسبت به خشکی ، خاکهای آهکی و کلرور آهن مقاوم بوده و طول عمر بیشتری دارند. در نواحی آبیاری شده و مرطوب از نهالهای بذری هلو به عنوان پایه استفاده می شود. نهالهای بذری هلو خیلی یکنواخت بوده و در هنگام انتقال تلفات کمتری دارند. پایه های انتخابی عبارتند از هیبریدهای هلو X بادام (Gf557 , GF 677) آلو (میر و بالان 2032 ، ماریانا 2624، ماریانا 1/8 GF) و هیبریدهای میروبالان X هلویا میرو بالان X بادام. ازدیاد گیاه

بادام می تواند بوسیله بذر، پیوند روی پایه های بذری بادام، هلو و آلو ، بوسیله پیوند بر روی پایه های انتخابی و نیز به روش ریز ازدیادی تکثیر شود. ازدیاد رویشی کلونها به منظور تولید پایه خیلی مشکل بوده و مورد استفاده قرار نمی گیرد. - ازدیاد بوسیله بذر : تا اواخر 1980 تنها روش ازدیاد بادام استفاده از بذر بود. این روش هنوز هم در ایران افغانستان، یونان و مراکش استفاده می شود. این روش ازدیاد برای یافتن اکوتیپهای جدید مفید است ولی روش مناسبی برای ازدیاد بادام نیست چون بادام بشدت هتروزیکوت و یکنواخت است. در نواحی نیمه خشک که حاصلخیزی کمتری دارند. بذور بادام مستقیماً در محل باغ کاشته می شود و یا اینکه بذور را در خزانه کاشته و در فصل بعد نهالهای بدست آمده را پیوند می کنند. کاشت بذر در باغ به این ترتیب است.

تغذیه

علائم کمبود ازت در بادام به صورت برگهای کوچک رنگ پریده، کاهش قدرت درخت، خشک شدن شاخه های کوچک، کاهش بستن میوه و کاهش عملکرد است دادن ازت به صورت اوره موجب افزایش قابلیت پذیرش گل افزایش درصد تشکیل میوه و بالاخره موجب افزایش عملکرد می شود. در خاکهایی که کمبود پتاس وجود دارد استفاده از سولفات پتاس به مقدار کافی مقدار عملکرد را افزایش می دهد برای باغ بادام مقدار کود ازته 180 کیلوگرم و مقدار کود فسفره 360 کیلوگرم در هکتار توصیه شده است.کمبود روی موجب کوچک شدن برگها می شود علائم کمبود با محلول پاشی سولفات روی در زمان خواب به مقدار 79/6 تا 32/11 کیلوگرم در 5/378 لیتر آب بر طرف می شود. علائم کمبود مس در درختان بادام به صورت کاهش رشد، پوست زبر و نا هموار و مغز چروکیده دیده می شود محلول پاشی شاخ و برگ درختها یا مس EDTA در رفع علائم کمبود موثر است. سوختگی نوک برگها معمولاً به دلیل کمبود براست علائم کمبود با مصرف 56 تا 112 کیلوگرم در هکتار براکس به مدت 4 سال برطرف می شود. تذکر : در باغهایی که در سن باردهی هستند به منظور حفظ حاصلخیزی سالانه 100 تا 120 کیلوگرم در هکتار ازت، 50 تا 60 کیلولگرم در هکتار فسفر و همین مقدار پتاس باید به خاک داده شود. کود فسفره و پتاسه در یک نوبت و در آذر ماه به باغ داده می شود در حالیکه کود ازته را به سه قسمت تقسیم کرده و در ماههای بهمن و فروردین و اردیبهشت بکار می برند. آبیاری

آبیاری از مهمترین عملیات مرحله داشت درختان بادام است و موجب بهبود رشد و افزایش عملکرد می شود زیرا مقدار بارندگی در فصل تابستان در مناطق کشت بادام کافی نیست کیفیت آبیاری نیز اهمیت زیادی دارد آبی که حاوی مقدار زیادی نمک است بخصوص در خاکهای رسی کم عمق نباید برای آبیاری استفاده شود. درختان بادام نباید با روش آبیاری بارانی آبیاری شوند زیرا برگهای بادام نسبت به نمک خیلی حساس است. روشهای معمول آبیاری در درختان بادام، آبیاری سطحی و آبیاری قطره ای هستند از آبیاری قطره ای معمولاً در زمینهای ناهموار استفاده می شود. مبارزه با علفهای هرز

در مدیریت نگهداری درخت بادام مهم است از کاشت گیاهان علفی بین ردیف های باغات بادام باید خودداری نمود زیرا این گیاهان علفی چندین میکروارگانیسم در خاک باقی می گذارند که برای بادام مضر است. مبارزه با آفات و بیماریها

آفات بادام

تعداد زیادی از آفات شامل پرندگان ، حشرات ، کنه ها و نماتدها به بادام خسارت می زنند که میتوان انواع زیر را نام برد. حشره (Parameylois transitella). (در ایران گزارش نشده است) کرم سر شاخه خوار پروانه تخم انگشتری شته آردی بادام شته آردی کوچه شته خالدار هلو شته سیاه گوجه و آلو ، شته سیاه هلو ، شپشک سن ژوزه ، شپشک نارون، شپشک خاکستری بادام، سپردار بنفش زیتون – سرخورطومی بادام کرم طوقه و ریشه درختان ، سوسک پوستخوار بادام، زنبور کرم زالوئی – کنه قهوه ای پابلند درختان میوه، کنه سفید اروپائی ، نماتدهای مولد غده ریشه ، نماتد مولد زخم ریشه بیماری گال طوقه – بیماری شانکر باکتریابی یا کموز ، بیماری پژمردگی ناشی از قارچ ورتپسیلیوم، بیماری زخم گره ، بیماری پوسیدگی گل و بلایت شاخه ، بیماری غربالی ، بیماری زنگ درختان میوه هسته دار، قارچ عسلی، پوسیدگی قرمز، ویروس لکه گرد درختان میوه هسته داربیماری ریزش جوانه (مسری) بیماری ریزش جوانه (غیر مسری) برداشت

میوه های بادام را می توان به صورت سبز (چغاله) و یا خشک برداشت کرد . میوه های بادام رقم کاغذی (پوست نازک) نیز در مرحله سبز به منظور مصرف مستقیم برداشت می شود. برداشت میوه های خشک از نیمه دوم مرداد تا اواخر مهر صورت می گیرد. میوه های بادام در باغاتی که آبیاری نمی شوند زودتر از باغاتی که آبیاری می شوند می رسند. در باغات جدید بادام که بصورت مکانیکی برداشت می شوند موارد زیر باید رعایت شود. فاصله مناسب کشت ، فرم دهی مناسب درخت مثلاً فرم گلدانی، مسطح بودن سطح زمین ، کاشت رقمی با عادت رشد عمودی ، دقت در تعیین تاریخ برداشت در ارتباط با زمان رسیدن و شرایط خاک به منظور جدا شدن بهتر میوه های باغهای بادام اغلب دو هفته قبل از برداشت آبیاری می شود. سطح خاک باید تا حد امکان صاف و عاری از علفهای هرز باشد، درختها توسط دستگاه نیشکر تکان داده شده و میوه ها بر روی زمین می ریزند، سپس میوه ها توسط دستگاههایی که دارای بازوهای مکنده هستند جمع آوری می شود. مقدار عملکرد بادام در هر هکتار از یک تا دو تن (بدون پوست سبز) متغیر است، که به عملیات زراعی از جمله آبیاری و نوع رقم بستگی دارد. به پس از برداشت بادام پوست سبز آن بوسیله جدا می شود ماشین هایی که برای بادام پوست سخت بکار می روند برای بادام های پوست نازک و پوست کاغذی مناسب نیستند و در صورت استفاده از این ماشینها باید تنظیم آنها عوض شود. سپس میوه ها در معرض آفتاب به مدت 3 تا 4 روز خشک می شوند تا مقدار مرطوب آنها به 8 تا 5/8 درصد کاهش یابد. احتمالاً در انبار نیز رطوبت میوه ها حدود یک درصد کاهش می یابد. نگهداری بادام های پوست نارک به علت کپک زدگی مشکل است.
 

aram27

اخراجی موقت
کاشت میوه‌جات

کاشت میوه‌جات





سال 2010| 354صفحه | ISBN: 9780756658892 | 32,3 MB |



معرفی: این کتاب با پوشش کامل میوه‌های درختی، از سیب تا انجیر، و میوه‌های بوته ای مثل توت‌فرنگی، تاک‌ انگور و مرکبات همچون به و آواکادو، یک راهنمای عملی الهام‌بخش و جامع برای کاشت میوه‌جات در اقلیم‌ها و شرایط متفاوت و زمان‌های مختلف است.
نویسنده این کتاب با بیانی ساده و قابل درک برای تمامی اقشار جامعه، مشاوره‌ها، ایده‌ها و روش‌های مخصوص خود را به اشتراک گذاشته و برای باغبانان باتجربه و یا مبتدیان این حوزه مسائل مختلف کاشت میوه‌ها را روشن‌سازی می‌نماید
ازجمله موارد پوشش داده شده در این کتاب می‌توان برنامه‌ریزی سال پرورش میوه، عیب‌یابی مشکلات مشترک میوه‌ها، آفات و بیماری‌ها، و تمامی مراحل رشد میوه‌ها را نام برد.





خواندن کتابهای خوب، در حکم مکالمه با انسانهای شرافتمند گذشته است. " دکارت"
 

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
نام علمی: Prunus armeniaca، نام یکی از میوه‌ها از خانواده گلسرخیان است.

زردآلو یا قیسى این خویشاوند طلایى آلوچه و آلو از سه هزار سال پیش در چین كشت مى شد و برخلاف آنچه از نام علمى اش برمى آید، منشاء آن نه ارمنستان بلكه شمال غربى چین در نزدیكى مرز روسیه در منطقه «گریت وال» است. دراین مناطق بیش از 3000 سال است که زردآلو کشت می‌شود. طی سالیان طولانی کشت زردآلو تا اروپا، خاورمیانه و سرانجام کالیفرنیا که درآن تقریباً 97 درصد غلات امریکا کاشته می‌شود گسترش یافت. این مهاجرت منجر به پیدایش انواع متفاوتی از گونه‌های زردآلو در سراسر جهان گردید. گونه‌هایی از زردآلو که در امریکا دیده می‌شوند عمدتاً خاستگاه اروپایی دارند و مبلغان دینی آنها را از اسپانیا به کالیفرنیا آوردند.

کشورهای اصلی تولیدکننده زردآلو عبارتند از ترکیه، ایتالیا، اسپانیا، یونان و امریکا در رده بندی تولید این میوه دارای رتبه ششم می باشد.



درخت زردآلو گیاهى است مقاوم با برگ هاى پهن و نسبتاً گرد، با راس نوك تیز و حاشیه نسبتاً دندانه دار. گل هاى بدون پایه با پنج گلبرگ منظم و پرچم هاى پرشمار در اوایل بهار شكفته مى شوند. میوه شفت و آلوچه مانند زردآلو با پوسته نازك و گوشت زردرنگ در اواسط تابستان رسیده مى شود. میوه هاى رسیده آبدار، شیرین و با سطحى صاف و بدون كرك اند و در اشكال متفاوتى مانند میوه تازه، آب میوه، میوه خشك شده ،برگ قیسى،، فریز شده و كنسرو شده به مصرف مى رسند.از عصاره هسته سرشار از گیلكوزیدهاى سیانوژنیك زردآلو دارویى ضدسرطان در گذشته تهیه مى شد كه امروزه از رده خارج شده است. هسته زردآلوهایى كه در آسیاى مركزى و نواحى مدیترانه اى كاشته مى شود، شیرین است و مى توان همانند بادام از آن روغن گرفت. از روغن زردآلو در تهیه انواع كرم هاى پوست، صابون و در عطرسازى استفاده مى شود. گاهى نیز آن را با روغن بادام مخلوط كرده و به مشتریان مى فروشند. میوه زردآلو حاوى مقادیر زیادى ویتامین A و مقادیر كمترى از تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، ویتامین C، كلسیم، فسفر، آهن و پتاسیم است.



خاستگاه و پراکنش

زردآلو در امریکا

بهترین نوع زردآلو به نام Blenheim که در دره سانتاکلارای کالیفرنیا رشد می‌کند به ندرت به خارج از کالیفرنیا صادر می‌شود. گونه‌های دیگری که به جهت ظاهر مرغوبشان در بازار، به خارج از کالیفرنیا صادر می‌شوند عبارتند از زردآلوهایی که در بازارهای خارج کالیفرنیا وجود دارند گونه‌های بادوام اما بی مزه ترهستند مانند گونه‌های Patterson و Kat.



انتخاب وانبار

زردآلوها به خاطرخوشمزگی، پوست نرم ومخملی و عطر بسیار خوش خود معروف هستند. باید زردآلوهای نسبتاً سفت، صاف، گوشتالو و خوش شکل را انتخاب کرد که به رنگ نارنجی مایل به زرد تا نارنجی می باشند.اگر زردآلو خیلی سفت و دارای رنگ سبز باشد نمی‌تواند عطر و طعم واقعی خود را نشان دهد. نرمی و پرآبی میوه کاملاً رسیده را بالمس کردن می‌توان احساس کرد و باید هرچه زودترخورده شود. زردآلوی نپخته را دربسته‌های کاغذی و در درجه حرارت اتاق و به دور از حرارت و نور مستقیم نگهداری کنید. اگر زردآلو را در کیسه‌های پلاستیکی در یخچال نگهداری کنند ممکن است هنگام رسیدن فقط یک یا دو روز دوام آورند.بگذارید زردآلو قبل از خورده شدن در دمای اتاق قرار گیرد و تاقبل از خوردن این میوه آنرا نشویید. مراقب باشید تا زردآلوی رسیده را به آرامی بردارید مخصوصاً مراقب باشید به پوست آن آسیب نرسد. زردآلو اگر کاملاً رسیده باشد بسیار خوشمزه است و به راحتی آبگز شده و خیلی سریع خراب می‌شوند.



آماده سازی

به علت ساختارظریف زردآلو و اندازه کوچک آن پوست کندن این میوه بصلاح نمی باشد،یالازم نیست،. برای خوردن زردآلو فقط کافیست آنرا از شکاف جداکنید یا با انگشتان خود آنرا از هم جدا کنید. به محض اینکه دونیمه زردآلو از هم جدا شد هسته آن به راحتی بیرون می‌آید. زردآلو دربسیاری ازغذاها که نیاز به شلیل یا هلو دارد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این میوه در شیرینی، کیک، مربا، چات نی، کمپوت و بصورت پخته یا سرخ شده کاربرد دارد؛ خوردن آن باماکیان و گوشت خوک بسیار مطلوب است. زردآلوی کاملاً پخته، شیرین و معطر را به ندرت می‌توان در بازار پیدا کرد بنابراین زردآلوهای کمپوت شده اغلب جانشین مناسبی در بسیاری از خوراک محسوب می‌شوند.

اگر تصمیم به خرید زردآلوی خشک شده دارید به دنبال زردآلوهایی باشید که بوسیله خورشید خشک شده اند. آنها بسیار خوشمزه تر از انواعی هستند که با روشهای دیگر خشک شده اند.



انواع مختلف

انواع معروف در امریکا: زردآلوی Castlebrite معمولاً نارنجی روشن و زمانیکه کاملاً می رسد بسیار خوش طعم می باشد اما همانگونه که گفتم این نوع زردآلوخارج از بازارهای کالیفرنیا دیده نمی‌شود. Katy گونه‌ای نسبتاً جدید است که از سال 1978 پرورش یافته است. پوست آن زرد نارنجی با مقداری سرخی است که پخته آن طعمی بسیار عالی دارد.

Flaming Gold دارای پوست زرد- نارنجی و ندرتاً زرد رنگ است که به خوشمزگی گونه‌های Katy وCastlebrite نمی باشد. زردآلوی Patterson به علت محصول زیاد، دوام بیشتر و حمل و نقل آسانتربین کشورها از معروفیت بیشتری برخوردار است.

زردآلو Tilton یک گونه منحصر بفرد است و یکی از خوش طعم ترین انواع زردآلوها محسوب می‌شود. آنچه در ظاهر این نوع زردآلو جلب توجه می‌کند سطح صاف آن است که یک درز دورتا دورآن امتداد دارد. این زردآلوی دیرین که زمانی گونه چیره کالیفرنیا بود لطیف، آبدار و ترش وشیرین است.

زردآلوی Blenheim از تمامی گونه‌ها لذیذتر است. به علت ماهیت ظریف این گونه، تازه آن به ندرت یافت می‌شود بنابر این برای حفظ طعم ترش و شیرین و رنگ خاص آنها معمولاً این نوع زردآلو را خشک می‌کنند. پیشنهاد می کنم اگر می‌توانید به دنبال زردآلوی تازه Blenheim باشید.



سرمازدکی زردآلو:

اثر كاربرد آتفون و اسید جیبرلیك بر تاخیر در زمان بازشدن گلهای درختان زردآلو رقم شاهرودی در محافظت آنها در مقابل سرمازدگی توسط مورد بررسی قرار کرفته است. ،گنجی مقدم، ابراهیم: مسئول / فرخ، مرتضی: همكار--- وزارت جهاد كشاورزی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر،

بررسی اثرات ماده فراست گارد در جلوگیری از سرمازدگی بهاره درختان بادام و زردآلو ،قربانی: مصطفوی: همتی: نعمت‌زاده: زندی: عطار: فرومدی، ناصر: خوشنویس: عدلی: مرادی: فاضلی: جراحی، که شرح آن چنین است: بمنظور بررسی ماده فراست گارد در جلوگیری از سرمازدگی بهاره درختان زردآلو آزمایشی در قالب طرح بلوكهای كامل تصادفی با 3 تیمار در 4 تكرار بمورد اجرا گذاشته شد. تیمارها شامل مراحل محلولپاشی و شاهد می‌باشند. كرج، دماوند: بدلیل عدم وجود سرمای بهاره در این مناطق نتیجه‌گیری میسر نبود. نمونه‌های تیمار شده از نظر خواص كیفی مورد بررسی قرار گرفتند كه تفاوتی با تیمار شاهد نداشتند. مشهد: محلولپاشی با غلظت یك درصد در 2 مرحله بر روی درختان مذكور انجام یافت . پس از جمع‌آوری اطلاعات لازم و آنالیز واریانس بین تیمارها اثر معنی‌داری مشاهده نگردید كه بدلیل عدم وجود سرمای بهاره در ایستگاه طرق مشهد طرح مذكور بر روی درختان بادام در بخش بایگ تربت‌حیدریه اجرا گردید كه تگرگ شدید در اردیبهشت ماه سال جاری خسارت جبران ناپذیر بطرح وارد نمود. شاهرود: بدلیل عدم ارسال ماده آزمایشی طرح اجرا نگردید. نتایج آزمایش در شهركرد گزارش نگردیده است . -1 كرج: بمنظور جلوگیری از سرمازدگی بهاره درختان زردآلو آزمایشی در قالب طرح بلوكهای كامل تصادفی با استفاده از ماده فراست گارد انجام گردید. مرحله اول محلولپاشی ،با غلظت 1 درصد، در اسفند ماه در مرحله متورم شدن جوانه‌ها انجام گیردید و در فروردین ماه سرمای ناگهانی با برودت 3 - درجه سانتی‌گراد و رطوبت 74 درصد حادث شده كه كلیه درختان را سرما زده و درختان تیمار شده با درختان شاهد تفاوتی نداشتند و مقاومتی از خود نشان ندادند. -2 شاهرود: این بررسی بر روی رقم زردآلوی شاهرودی باجرا درآمد ولی كلیه تیمارهای هورمونپاشی شده نسبت به سرمای بهاره كه در 15، 16، 17 فروردین به ترتیب با برودت ،1/5 - 6/5 - 5، اتفاق افتاد، دچار سرمازدگی شده و تفاوتی با شاهد نشان ندادند. -3 مشهد: این طرح بر روی درختان زردآلو در ایستگاه گلمكان و بر روی درختان بادام در بخش با یك تربت‌حیدریه بمورد اجرا گذارده شد. محلولپاشی طبق طرح انجام گرفت ولی با نزول سرمای بهاره در شبهای 16، 17 فروردین ماه در بخش با یك تا مرز 6 - درجه مشخص گردید كه این محلول كاربرد قطعی در جلوگیری از خسارت سرمای بهاره ندارد و محلول فراست گارد نمیتواند باعث ایجاد مقاومت بافت تخمدان در مقابل نتایج از شهركرد گزارش نگردیده است .

عوامل موثر بر تحمل به سرما در پنج رقم زردآلو ، .Prunus armeniaca L

تحمل به سرما در پنج رقم زردآلو ،"شاهرودی"، "جهانگیری"، "نصیری"، "نوری" و "شماره 35"، در ایستگاه تحقیقات باغبانی گروه باغبانی دانشکده کشاورزی کرج مطالعه گردید. در سال 1375 اثرات تیمارهای مربوط به تنش آبی روی تغییرات قندهای محلول و پرولین در برگ تعیین گردید. در سال 1376 درصد شکوفایی گل، هدایت الکتریکی عصاره جوانه های گل و درصد خسارت بهاره گل ها در درختان تحت تنش آبی و درختان شاهد بررسی شد. نتایج نشان دادند که مواد قندی محلول در برگ ها در طول ماه های پاییز ذخیره می شوند. هدایت الکتریکی و نشت یون ها ، ++Ca+,K، در شرایط تنش آبی و با مقایسه با شاهد کاهش یافتند. شرایط تنش آبی همبستگی مثبت و معنی دار بین درصد خسارت بهاره و هدایت الکتریکی عصاره های جوانه های گل نشان داد. در سال 1376 بالاترین خسارت بهاره در رقم "شماره 35" و حداقل خسارت در رقم "شاهرودی" مشاهده شد. به نظر می رسد که هدایت الکتریکی عصاره جوانه های گل رقم "شماره 35" با درصد خسارت بهاره مربوط باشد. تغییرات فصلی قندها و اسیدهای آمینه در برگ های زردآلو با توجه به موضوع قدرت حوزه در گل و میوه های تازه تشکیل شده و تحمل آن ها به سرما بحث گردید



عوامل موثر بر تحمل به سرما در پنج رقم زردآلو ، .Prunus armeniaca L

تحمل به سرما در پنج رقم زردآلو ،"شاهرودی"، "جهانگیری"، "نصیری"، "نوری" و "شماره 35"، در ایستگاه تحقیقات باغبانی گروه باغبانی دانشکده کشاورزی کرج مطالعه گردید. در سال 1375 اثرات تیمارهای مربوط به تنش آبی روی تغییرات قندهای محلول و پرولین در برگ تعیین گردید. در سال 1376 درصد شکوفایی گل، هدایت الکتریکی عصاره جوانه های گل و درصد خسارت بهاره گل ها در درختان تحت تنش آبی و درختان شاهد بررسی شد. نتایج نشان دادند که مواد قندی محلول در برگ ها در طول ماه های پاییز ذخیره می شوند. هدایت الکتریکی و نشت یون ها ، ++Ca+,K، در شرایط تنش آبی و با مقایسه با شاهد کاهش یافتند. شرایط تنش آبی همبستگی مثبت و معنی دار بین درصد خسارت بهاره و هدایت الکتریکی عصاره های جوانه های گل نشان داد. در سال 1376 بالاترین خسارت بهاره در رقم "شماره 35" و حداقل خسارت در رقم "شاهرودی" مشاهده شد. به نظر می رسد که هدایت الکتریکی عصاره جوانه های گل رقم "شماره 35" با درصد خسارت بهاره مربوط باشد. تغییرات فصلی قندها و اسیدهای آمینه در برگ های زردآلو با توجه به موضوع قدرت حوزه در گل و میوه های تازه تشکیل شده و تحمل آن ها به سرما بحث گردید
 

mani24

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
درختان ميوه

باغ ايراني مظهر نظم و ثمر بخشي است. درگذشته در باغهاي تاريخي‌، درختان ميوه بخشي مهمي‌از باغ بوده و كاشت آنها درميان كرت‌ها طبق قاعده و قانون و نظم خاص صورت مي‌پذيرفت. علاوه بر اقليمهاي متفاوت ايران كه در كاشت و انتخاب درختان ميوه در يك باغ موثر هستند، در قديم كاشت درختان ميوه داخل يك باغ نيز بسته به شرايط هر قسمت از باغ متفاوت بود. به طور مثال انجير را جايي مي‌كاشتند كه سايه‌دار بوده و از گزند باد و بارانهاي شديد محافظت شود و يا انار را در قسمتهاي خشك تر مي‌كاشتند. براي تهيه مطالب در خصوص درختان ميوه از كتاب درختكاري عملي تاليف غلامعلي وزيري كمك گرفته شده ه است، همچنين در مورد نوع درختان از منابع باغهاي ايراني (پيرنيا، محمد كريم) باغ ايراني (دانش دوست، يعقوب) استفاده شده است.
1- زردآلو:prunus armeniaca Rosaceae : تيره درختي است كه ارتفاع آن تا 5 مترمي‌رسد با برگهاي خزان كننده و به شكل قلب. روي برگها صاف و رنگ آنها سبز روشن است. شكوفه‌هاي زردآلو تك گله و داراي دنباله دراز هستند. درخت آن داراي گلهاي مذكر و مونث و ميوه‌اي گوشتي و كروي است. زادگاه اصلي اين درخت ارمنستان، ايران و مصر است. درخت زردآلو در نواحي گرم و معتدل بهتر محصول مي‌دهد. ميوه درخت بيشتر روي شاخه‌هاي يك ساله قوي ديده مي‌شود.
2-گيلاس: prunus cerasus Rosaceae : تيره درخت گيلاس از تيره گل سرخيها است كه برحسب نوع آن 4 تا 8 متر ارتفاع دارد. برگهاي آن غير دائمي‌كشيده، نوك تيز و مضرس است. ميوه‌هاي آن گوشتي به رنگ قرمز و صورتي مي‌باشد. گيلاس داراي انواع مختلفي است. يكي از واريته‌هاي آن آلبالوP.C.var avium است. كه ميوه آنها شفت و به مصرف خوراكي مي‌رسد. درخت گيلاس داراي تنه‌اي صاف است كه چوب آن در صنعت مصرف دارد. دم گيلاس وبرگ آن هم به مصارف دارويي مي‌رسد.
3-گوجه :prunus spinosa Rosaceae : تيره درخت گوجه غالباً زمين عميق و تقريباً زمينهاي با خاك تازه را دوست دارد.خاك كمي‌آهكي براي آن مناسب است. ارتفاع درخت به 5 تا 6 متر مي‌رسد. برگهايش متناوب‌، بيضي شكل كنگره‌اي ودندانه دار است. گلهاي سفيد آن در فروردين ماه بعد از ظهور برگها‌، باز مي‌شود. ميوه‌هايش به شكل بيضي تا گرد و رنگ آن سبز است. اين درخت بومي‌شمال ايران بوده و ممكن است در مناطق سرد با سرمازدگي مواجه شود.
4- بادام:prunus amygdalus Rosaceae: تيره از تيره گل سرخيها مي‌‌باشد. بيشتر در باغهاي مناطق سردسير كشت مي‌شود اما سرما نبايد آنقدر زياد باشد كه باعث سرمازدگي بادام شود. درخت بادام پيوند شده روي گوجه بهتر از پايه‌هاي ديگر به عمل مي‌‌آيد. داراي واريته‌هاي فراواني است.
5- هلو:prunus persica Rosaceae :تيره درخت هلو در بيشتر نقاط دنيا وجود دارد و مشهور است كه اصل درخت از ايران آمده است ولي بعضي معتقدند اصل آن از چين مي‌باشد. ارتفاع آن بين 3 تا 5 متر است. برگهاي آن كنگره‌اي و غالباً در قاعده غده‌دار است. گلهايش به پنج قسمت و به رنگ صورتي كم رنگ و پررنگ است. پوست آن پرزدار ولي در واريته شليل صاف مي‌باشد. درخت هلو در زميني كه خاك آن رس آهكدار و يارس شني است محصول زياد مي‌دهد. هلو را به وسيله كاشتن هسته و پيوند زدن تكثير مي‌كنند.
6- سيب:Malus Rosaceae: تيره در بيشتر نواحي ايران مي‌رويد و بارور مي‌‌شود و هر ناحيه‌اي سيب مخصوص خود دارد. سيب گلاب‌، سيب دماوند، سيب شميران‌، سيب قندك‌، سيب ترش‌، سيب خراسان، سيب شيرين و غيره. گل آن در اواسط بهار ظاهر مي‌شود. در خاك رسي و غني شده خوب محصول مي‌دهد. تكثير آن از دو طريق تخم و پيوند است.
7- به:Cydonia vulgaris Rosaceae : تيره از چهار هزار سال قبل در ايران كاشته مي‌شده است. ارتفاع آن از سيب و گلابي كمتر است و به 2 تا 4 متر مي‌رسد.برگ آن كركدار و شبيه بيضي‌، گلهايش درشت و منفرد و ميوه آن مخروطي يا كروي است. روي ميوه هم قشري كرك وجود دارد. از تخم به كه معروف به (به دانه) است لعابي مي‌گيرند‌، كه در نساجي برا ي آهار زدن پارچه و در طب براي درمان سرفه استفاده مي‌‌كنند، شكل برگ آن بيضي است كه زير آن داراي كركهاي سفيد است. شكوفه‌اش سفيد و ميوه‌اش زرد مي‌باشد. تكثير آن بوسيله قلمه‌، پاجوش‌، پيوند و خواباندن شاخه است. خطر سرمازدگي براي آن وجود دارد.
8- گلابي:pyrus communis Rosaceae : تيره ارتفاع آن بين 5 تا 15 متر و شكل ميوه آن تخم مرغي است كه انتهاي آن باريك مي‌شود. برگهايش بيضي شكل و نوك تيز و دم دار و شاخه‌هاي آن به شكل هرم است. گلهاي آن بصورت دسته اي به رنگهاي سفيد تا صورتي است. آب و هواي مناسب براي گلابي آب وهواي‌، معتدل است. گلابي را روي پايه (به) پيوند مي‌زنند. پيوند آن بر روي زالزالك نيز ديده شده است. نياز زيادي به هرس وكود دهي زمستانه و پاييزه دارد. بهتر است در زمينهاي عميق كشت شود. ميوه آن داراي دو نوع تابستانه و پاييزه است. و داراي واريته‌هاي بسيار متنوعي مي‌باشد
9- انجير: Ficus Moraceae : تيره اين درخت بومي‌جنوب اروپا است. اما از قديم در ايران نيز كشت مي‌شده است. درخت انجيردر اكثر اوقات بيشتر از يك بوته نيست، بخصوص در مناطق معتدل،كمي‌سرد كه بيشتر اين حالت را دارد. برگهاي آن متفاوت غير دائمي‌و پنجه اي شكل است. آنچه كه ما به عنوان ميوه انجير مي‌شناسيم مجموعه‌اي از پرچم و مادگي و ديگر اندام‌ها مي‌باشد، كه در داخل آن جاي خالي باروري و لقاح گلهاي كوچك نرو ماده متحد با هم تعبيه شده است.
10- انگور:Vitis vinifera Vitaceae (Ampelidaceae ) : تيره بوته مو از دير باز كاشته مي‌شده است. تاريخچه اصلي آن نامعلوم است و به نظر مي‌رسد از آسيا به يونان وسپس به فرانسه و ايتاليا برده شده است. واريته‌هاي مختلف آن در آب و هواهاي مختلف به عمل مي‌آيد. در آب و هواي گرم يا معتدل و خشك عموماً اين درخت بهتر عمل مي‌آيد. در باغهاي قديمي‌به دو صورت ( سواره( و (پياده (1 كاشته مي‌شده است. معمولاً رو به سمت شرق باغ كه آفتاب آن بهتر است‌، كاشته مي‌شد. مو از طريق خوابانيدن يا قلمه زدن به خوبي تكثير مي‌شود در درخت مو در بيشتر نواحي ايران به عمل مي‌آيد. اين درخت با داشتن پيچكها به داربست يا درختان مجاور پيچيده مي‌شود و از آنها بالا مي‌رود يا اينكه ساقه‌هايش كوتاه است و روي زمين مي‌خزد.

11- توت: Morus alba Moraceae : تيره درخت توت از درختان بزرگ و تنومند با برگهاي پهن و مفيد است كه به مصرف تغذيه كرم ابريشم مي‌رسد. ميوه آن ريز و آبدار و شيرين است. نوع معروف آن توت هرات است. توت مجنون نيز نوعي توت است كه شاخه‌هاي آن چتري و مانند بيد مجنون اندكي آويخته و سرازير است.
12- شاهتوت:Morus nigra Citraceae:تيره درختي است بزرگ و تناور كه پيوند آن را به درخت توت رسمي‌مي‌زنند. ميوه آن توتي است سياه رنگ و آبدار كه اندكي ترش مزه است.
13- پرتقال: Citrus auratium Citraceae: تيره شاخه‌هاي اين درخت تيغ دارد و برگش بيضي شكل و گل آن خوشبو است. در باغهاي شهرهاي گرمسيري مثل شيراز گاهي از مركبات به جاي درختان بي‌ثمر در مسيرهاي اصلي هم استفاده مي‌شد. تكثير آن بوسيله تخم‌، پيوند و خوابانيدن انجام مي‌شود. كاشتن بذر آن باعث بوجود آمدن درخت پربار و تنومند مي‌شود معمولاً پرتقال را روي پايه نارنج پيوند مي‌زنند.
14- ليموترش: Citrus limonum Citraceae : تيره ليموترش در برابر سرما حساس تر از پرتقال و نارنگي است. از چاشني‌هاي معروف غذايي است. پوست آن فوق العاده معطر است و عصاره خوشبويي دارد كه از آن عطر مي‌گيرند.
15- ليمو شيرين: Citrus limonum var. dulcisCitraceae: تيره ارتفاع اين درخت به 6 متر مي‌رسد. شاخه‌هايش دراز بي‌‌تيغ وگلهاي آن سفيد است ميوه‌اش درشت و پرآب و شيرين است. خاك مناسب آن خاك رس است. اين درخت كه واريته‌اي از ليموترش است را به وسيله پيوند زدن روي پايه نارنج تكثير مي‌كنند. از ديگرگونه‌‌هايي كه مربوط به تيره Citraceae مي‌باشد و كشت آن در ايران از قديم رواج داشته است مي‌توان به نارنج Citraceae vulgaris، نارنگي Citrus delicivsusو دارابيCitrus decumana اشاره كرد.
16- خرما(نخل): Phoenix dactylifera Palmaceae: تيره از مهمترين محصولات نواحي جنوبي ايران مي‌باشد. درخت خرما همه جا مي‌رويد ليكن فقط درمناطق گرمسير و آب و هواي گرم محصول مي‌دهد. تكثير آن بوسيله هسته و يا با جوش مي‌‌باشد. آبياري آن از اوايل بهار هفته‌اي يكبار مي‌باشد. و براي هر 25 نهال ماده يك نهال نر غرس مي‌كنند. در باغهاي تاريخي قسمتهاي جنوبي و نواحي گرمسير كشور كشت آن معمول بوده است.
17- پسته:pistacia vera Anacardinaceae : تيره درخت پسته در آب و هواي معتدل و زمين‌هاي با خاك سبك بارور مي‌شود. در شهرهاي كرمان‌، دامغان، سمنان و قزوين به عمل مي‌آيد. درخت پسته را از طريق بذر و خوابانيدن شاخه و پيوند زياد مي‌كنند. بهترين پيوند براي پسته پيوند لوله‌اي است. بهترين پايه پيوند درخت بنه يا پسته كوهي P.mutica است.
18- انار:punica granatum Punicaceae : تيره درخت انار درآب و هواي معتدل و در خاكهاي رسي‌، شني عميق محصول مي‌دهد. درجنگلهاي شمال خود به خود مي‌رويد. داراي انواع مختلف است كه معروفتر از همه انار ساده و انارگن‌، انار شيرين و انار ترش است. درخت انار شيرين از سرماي زياد آسيب مي‌بيند درحاليكه انار ترش به سرما مقاوم است. درخت انار در آب و هواي خشك مشروط به اينكه مرتب آبياري مي‌شود بيشتر و بهتر بار مي‌دهد.
 

خیال شیشه ای

مدیر بازنشسته
کاربر ممتاز
کاشت شاه توت

کاشت شاه توت

شاه توت


نیازهای اکولوژیکی


آب و هوا

از آنجائیکه درختان توت واریته های مختلفی دارند در آب و هوای متفاوت از نسبتاً گرم تا معتدل و حتی نزدیک به سرد کاشته می شوند در شرایط ایران مرکزی از 10 درجه بالای صفر و در گیلان مازندران از حدود 12 درجه بالای صفر در بهار رشدش را آغاز می کند و بهترین گرما در جریان بهار و تابستان برای آنها بین 25 تا 35 درجه سانتی گراد است. در سرمای 2 تا 4 درجه سانتی گراد زیر صفر برگهای توت یخ زده و می ریزند درخت توت گیاهی نور پسند است نور خورشید باعث تقویت رشد و افزایش شاخ و برگ درخت شده تابش نسبتاً شدید باعث کوتاهتر شدن فاصله میان گره ها و کوچکتر شدن برگها می شود ولی وزن خشک گیاه را افزایش می دهد.

آبیاری

همه گونه های توت از نظر مصرف آب پرنیازند در نقاطی که کاشته می شوند باید سالیانه حداقل 600 میلی متر باران، آن هم به صورت یکنواخت در طول سال وجود داشته باشد تا به آبیاری مصنوعی نیاز نباشد. نهالها در ابتدای کشت و زمان جوانی به آب بیشتری نیاز دارند و باید هر هفته یک الی 2 بار آبیاری شوند ولی بتدریج با بالا رفتن سن درختان نیاز آبی آنها کمتر می شود. در نقاط کم آب درختان مسن باید حداقل هر 10 الی 15 روز یکبار آبیاری شوند.

خاک

خاکهای شنی لومی برای رشد درختان توت بسیار مناسبند مخلوط بودن خاک با مواد پوسیده گیاهی مثل برگ یعنی هوموس به خاک امکان تنفس و به باکتری های موجود در آن امکان فعل و انفعالات زیادتر و بهتری را می دهد. زمینهایی که قابل نفوذ آب نبوده و رطوبت را مدت زیادی در خود نگهدارند و با تلاقی شوند مطلقاً استعداد کاشت درختان توت را ندارند همچنین در خاکهایی که در اثر تابش خورشید سله بسته و شکاف بردارند نباید توت کاشت. در زمینهای رسی که قابلیت نفوذ هوا در آن کم است ( زمینهای سرد) رشد و نمو درختان توت غیرمنظم و بسیار کند می شود. درخت توت درخاکهای خنثی رشد مناسبی نشان می دهد بطوریکه میتوان آنرا جزو گیاهان خنثی پسند بحساب آورد. بهترین PH برایش بین 6 تا 7 می باشد.

کود


کودها علاوه بر اینکه قدرت مقاومت درختان را در مقابل سرمای شدید به بالا می برند در مقابل آفات و بیماریها آنها را مقاوم تر می کنند. کود کافی و صحیح گل دادن و تبدیلشان به میوه را در بهار تسریع و تولید میوه به مقدار زیاد را مطمئن می کند. به منظور آگاهی از مقدار کود مورد نیاز باید اولاً نوع خاک شناسایی شود ثانیاً مقدار کود موجود در آن را به کمک تجزیه شیمیایی معلوم کرده و مقداری را که باید به خاک اضافه شود نیز محاسبه کرد. مقدار کود ازته 100 کیلوگرم درهکتار به صورت N و همچنین 100 کیلوگرم در هکتار کود فسفر به صورت P2O5 می باشد این کودها را نه یکبار بلکه در چند بار و در فواصل معین همه ساله به باغ توت می دهند. بطوریکه جمع سالیانه آنها 100 کیلو از هر کود در هکتار شود.

ازدیاد

ازدیاد درخت توت به دو طریق صورت می گیرد: 1- جنسی 2- غیر جنسی 1- ازدیاد جنسی: میوه های واریته های مختلف توت بین خرداد الی مرداد می رسند درختان توت تقریباً از 5 سالگی شروع به میوه دادن می کنند برای بذرگیری میوه های رسیده را از روی درخت یا بهتر از زیر آن جمع آوری کرده روی غربال با فشارآب بیشتر بذرها را از گوشت جدا و در سایه یا گرمای طبیعی اطاق خشک می کنند. روشی که بیشتر توصیه می شود اینست که میوه های رسیده چیده شده را 4 الی 5 روز داخل ظرفی در گرمای اطاق می گذارند تا خوب تخمیر شوند. آنگاه آنها را روی غربالی ریخته به کمک فشار آب شیرودست بذرها را از گوشت جدا کرده و دوباره در داخل اطاق و دور از تابش مستقیم نور خورشید خشک می کنند بهتر است بذر توت را در همان سال اول بکارند زیرا قوه نامیه اش بطور طبیعی تنها 3 ماه حفظ می شود. هرگاه آنرا در دمای پائین تر از 10 درجه سانتی گراد نگهدارند قدرت خود را تا یکسال و حداکثر حتی تا 2 سال حفظ می کنند ولی درصد رشد بذرها به شدت پائین می آید. قوه نامیه بذر توت بسته به واریته های مختلف بین 20 درصد تا 90 درصد متغیر است. هر 100 کیلو میوه توت 2 تا 3 کلو بذر می دهد. در هر کیلو بذر توت حدود 520000 عدد بذر وجود دارد. مقدار بذر لازم برای کاشت آن در هر هکتار حدود 12 کیلوگرم است بذرها را در بهار یا پائیز می کارند مدت لازم برای جوانه زدن بذرهای کاشته شده در گرمای 20 درجه سانتی گراد بین 15 تا 20 روز است. بشرط آنکه در این مدت بستر آن مرطوب نگهداشته شود قبل از کاشت باید به زمین کودهای لازم را داد. پس از جوانه زدن بسترها به یک الی دو هفته سایه بان نیاز دارند. ازدیاد درختان توت به وسیله بذر بسیار ساده و کم هزینه تر از روشهای دیگر است.

نکته ضعف تفرق صفات نهالهای حاصله است که یکدست نخواهند بود. 2- ازدیاد غیر جنسی: به منظور حفظ خواص مادری آنرا از راههای غیرجنسی زیاد می کنیم.

مهمترین راههای ازدیاد غیرجنسی عبارتند از:

الف) پیوند: عبارتست از انتقال بخش یا جوانه ای از گیاهی که میوه های عالی دارد. بر روی پایه ای ریشه دار با این منظور که گیاه بدست آمده تنها از همان میوه های عالی همه ساله تولید کند.
مهمترین انواع پیوند در توت عبارتند از: پیوند شکمی- پیوند اسکنه ای- پیوند مجاورتی- پیوند لوله ای- پیوند روی ریشه که معمولاً پیوند ریشه از همه متداولتر بوده و حدود 90 درصد پیوندها به این روش است که در پیوند ریشه، ریشه های یکساله را در بهار در ارتفاع 8 الی 10 سانتی متر بریده و پیوندک را نیز مورب از زیر یک جوانه قطع کرده و بسرعت بین پوست و چوب ریشه فشار می دهند تا خوب در آنجا جای گیرد. آنگاه محل بریدگیها را نوارپیچ می کنند این کار برای ایجاد تماس بین مرسیستم ریشه در نقطه برخورد؛ پیوندک انجام می گیرد.

قلمه

در ازدیاد به وسیله قلمه تمام خواص گیاه مادری حفظ می شود. قلمه زدن 2 نوع است: قلمه زدن چوبی و قلمه زدن سبز

قلمه زدن چوبی

از سر شاخه های یکساله به قطر تقریبی 1 تا 3 سانتی متر درهنگام خواب زمستانی قلمه گرفته و در سردخانه ها درگرمای 5 درجه نگهداری می کنند تا گرمای خاک در بهار به 14 درجه برسد. آنگاه آنرا در زمین می کارند هر قلمه باید 4 تا 5 جوانه در حال خواب داشته و طول آن به 15 تا 20 سانتی متر برسد.

قلمه سبز


شاخه های درختانی که برای قلمه گیری سبز انتخاب شده اند در زمستان طوری هرس می کنند که برایشان تنها 6 تا 7 جوانه باقی بماند این جوانه ها در بهار آینده تولید برگهایی سبز به طول 30 تا 40 سانتی متر و بیشتر می کنند آنها را به طول 15 تا 20 سانتی متر بریده بجز دو برگ انتهایی بقیه برگها را می چینند و در اردیبهشت یا خرداد روی زمین می کارند.

ب) خوابانیدن

کاشت

درخت توت را می توان در بهار یا پائیز کاشت. درنقاط سرد یا یخبندانهای زمستانی معمولاً آنرا در بهار می کارند تا نهالها از آسیب سرمای شدید زمستانی در امان باشند. زمان کاشت در بهار هنگامی است که هنوز جوانه نزده باشند در مناطق معتدل و گرمسیر خطر سرمازدگی ریشه ها در زمستان وجود ندارد و در پائیز میتوان نهالها را کاشت در ایجاد باغ توت باید نوع درخت، نوع و اندازه و طعم میوه، تعداد نهالها در واحد سطح، موقعیت جغرافیایی محل کاشت و نوع خاک و PH آنرا مورد توجه قرار داد. پس از کود دادن و شخم زدن و آماده کردن زمین ومشخص شدن فواصل درختها از هم ( معمولاً 3 در3 متر) گودالهای 50 در 50 در 50 سانتی متری حفر و نهالها داخلشان کاشته می شوند. هرگاه PH خاک اسیدی بود قبل از حفر گودالها و شخم زدن مقداری آهک روی زمین می ریزند تا PH آن خنثی شود. هنگام کاشت باید دقت کرد تا ریشه ها بطور آزاد داخل گودال جای گیرند. پس از خاک ریزی اطراف آنرا با پا می فشارند تا تماس لازم بین ریشه و خاک صورت گیرد. گودال را پس از کاشت نهال فوری آبیاری شدید می کنند.

داشت

هرس

درهرس درختان توت اولاً همه شاخه های خشک شده و بیمار را باید بریده و فوراً سوزاند ثانیاً همه شاخه هایی که به سمت داخل تاج رشد کرده اند و ما آنرا نرک می نامیم به دلیل بی بار بودن و بی جهت مصرف کردن مواد غذایی باید هرس شوند. از همین نرکها درازدیاد درختان توت می توان استفاده نمود. ثالثاً همه شاخه هایی که تاج درخت را بی جهت شلوغ کرده و مانع رسیدن نور به میوه ها می شوند باید حذف نمود. بهترین زمان برای هرس هنگامی است که برگها ریخته و درخت در حالت خواب زمستانی باشد ولی در صورت لزوم در سایر مواقع نیز می توان درخت توت را هرس نمود.

مبارزه با بیماریها و آفات

بیماریها: بیماری موزائیک توت که عامل ویروسی دارد راه پیشگیری آن اینست که در خزانه مبتلایان به آن را حذف کرده و فوراً سوزانده شوند و از بیماریهای قارچی می توان از بلایت سفیدک سطحی توت، بیماری مرگ سرشاخه توت و بالاخره زنگ توت، پوسیدگی بنفش ریشه، پوسیدگی ریشه را نام برد که همگی بوسیله سموم قارچ کش مبارزه می شوند. همچنین بیماری باکتریایی توت را می توان نام برد از انگلها انواع شپشکها و کنه ها می باشند که به درختان توت خسارت وارد می آورند.

برداشت


توت به صورت خام یا خشک شده مصرف می شود. درخت توت درسال پنجم شروع به میوه دادن می کند و معمولاً از سال هشتم یا نهم به حداکثر میوه دهی خود می رسد و مدتها در این سطح باقی می ماند زمان برداشت محصول هنگامی است که میوه ها از حالت سبزی بیرون آمده مثل شیشه براق می شوند. اغلب همه میوه ها با هم نمی رسند لذا باید آنرا در چند نوبت چید برای چیدن چادر روی زمین در سایه انداز درخت پهن کرده و درخت را اگر تنومند نباشد با دست تکان داده تا میوه های رسیده از شاخه ها جدا شده روی چادر بریزند میوه توت سریعاً باید مصرف شود چون در سردخانه بیش از 2 تا 3 روز قابل نگهداری نیست و اگر بخواهند خشک کنند فوری باید در آفتاب پهن شود تا مقدار زیادی از آبش را از دست بدهد .

میوه خشک شده را بیش از یکی دو سال هم می توان نگهداری نمود. زمان برداشت میوه توت، با شرایط جوی مناطق مختلف تغییر کرده و از نیمه دوم خرداد تا اوایل مرداد ماه است. در مناطق گرم زودتر و در مناطق سرد میوه ها را دیرترمی چینند.

دامنه انتشار:

در آذربایجان غربی و در حوالی دره قاسملو ارومیه بحالت وحشی دیده می شود و در کرمانشاهان در کوههای برناج و پرودر ییلاقات بیرجند هم یافت شده است. همچنین در شمال و غرب ایران کوهستانهای شمال تهران .


سایت دانشجو
 

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
کاشت درختان میوه
فهرستی از درختان میوه و میوه هایی که از ایام گذشته در ایران وجود داشته و یا امروزه در کشورمان کشت می شود . در این نوشته سعی شده به نکته های کوچک ولی مفید نیز از میوه کاری اشاره کنیم

میوه ها را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد .


· میوه های استوایـــــــی (گرمسیری)

· میوه های مدیترانه ای

· میوه های مناطق معتدل

· میوه های بومی

· میوه های مغزدار

· میوه های وحشی


· میوه های غیرخوراکی






آلبالو : بهترین راه تکثیر خوابانیدن است ولی با قلمه نیز تکثیر می شود .


ازگیل : ( Mespilus germanica) جزء میوه های شفت دار و زمان برداشت پائیز است .


انار : میوه انار یک سته است (berry) که کاسبرگ لایه بیرونی و یا پوست میوه را تشکیل می د هد و بهترین راه تکثیر؛ خوابانیدن است ولی با قلمه نیز تکثیر می شود .


آلو : شامل چندین گونه وحشی و کشاورزی و میوه های هسته دارشفتهای نوع Prunus ( آلو بخارا ؛آلو برقانی ؛ آلو قطره‌طلا و آلوکک )


انجیر: (Ficus spp ) نیمه گرمسیری میوه در شاخه سال جاری تشکیل می شود و انواع دیگر( انجیرهندی – هلو انجیری )


آناناس :( Ananas comosus) جزء میوهای استوایـی

انبه : ( Mangifera indica) جزء میوهای همیشه سبز واستوایـی(گرمسیری)


آووکادو : (Avocados) جزء میوهای استوایـی


انگور ( مو) : نیاز به هرس زیاد دارد ؛ میوه مو به صورت جوانه های مخلوط جانبی روی شاخه های سال جاری تشکیل می شود .


آگلی : )پیوندی از پرتقال ، نارنگی و گریپ فروت , ( جزء مرکبات استوایی


بادام :( amygdalus communis) جهت جلوگیری از سرمازدگی شکوفه از هورمون جیبرلین استفاده کنید .

بالنگ : ( citrus medica ) و جزء سیتروسهاست

به : (gydonia oblanga)؛ دانه دار وجزء میوه های شفت دار

پاپایا (خربزه درختی)

پرتقال : دارای گونه های شیرین و ترش است ؛ جزء مرکبات استوایی

پسته : مقاوم به خشکی و شوری

تمرهندی : (Tamarindus indica) ؛ جزء میوهای استوایـی

تمشک ؛ تمشک سیاه : دارای گونه های متعدد است از طبقه rubus

توت فرنگی : (Frigaria spp) میوه ای کاذب است به هیچ وجه میوه محسوب نمی شوند اما در آشپزی به شکل میوه کاربرد دارد

خربزه : علائم رسیدگی نوک میوه نرم ؛ در ناحیه دم شیار به وجود بیایید وشبکه پوست برجسته شود و گیاهی از خانواده کدوئیان است

خرما : Phoenix dactylifera) ) ؛ ( تامار- رطب- خلال و کال مراحل مختلف رشدی میوه خرماست ) ؛ مقاوم به خشکی و شوری و تکثیر از پاجوش

خرمالو : ( Diospyros kaki) ؛ از میوههای بومی آسیاست

زرشک : نیمه گرمسیری

زیتون : نیمه گرمسیری

زالزالک : (Crataegus spp. ) ؛ جزء میوه های شفت دار

زردآلو : ((prunus armenica ؛ میوه های هسته دارشفتهای نوع Prunus و دارای واریته هائی از جمله شکرپاره ؛ نادری و شاه پسند مشهد می باشد

سیب : جزء میوه های شفت دار ؛ دانه دار ؛ به چهارپایه تقسیم می شوند : خیلی پاکوتاه EM9 . پاکوتاه EM7,EM26 . قوی EM2 . خیلی قوی . EM 16

کوکبی (میوهٔ ستاره)

کیوی : سفرس چینی Actinidia spp ))

گواوا (زیتون محلی) : ( (Psidium guajava ؛ جزء مناطق نیمه حاره ای

گیلاس : میوه های هسته دارشفتهای نوع Prunus گلها روی شاخه های 2 ساله و 2 سال به بالا تشکیل می شود

گریپ‌فروت : جزء مرکبات استوایی

گلابی :pyrus commonis)) ؛ جزء میوه های شفت دار ؛ گلها روی اسپورهای 2 ساله تشکیل می شود ؛ دانه دار ؛ پیوند مناسب اسکنه ؛ دارای گونه های اروپا و آسیایی Pyrus spp و تخمدان گلابی اپی جین است

لایچی :( Litchi chinensis) ؛ جزء مناطق نیمه حاره ای

لیموشیرین : حساس به سرما و جزء مرکبات استوایی

موز : جزء میوهای استوایـی

نارگیل : (Cocos spp) ؛ جزء میوهای استوایـی

نارنج : مقاومت به امراض و نسبت به سرما بیش از پرتقال

هلو :برای کشت هلو در اراضی قلیایی وآهکی پایه زرد الو – اراضی سنگین گوجه – اراضی سنگلاخی بادام استفاده می شود – البته از خود هلو نیز می توان برای پایه استفاده کرد و میوه های هسته دارشفتهای نوع Prunus ؛ واریته های زودرس هلو قرمز رضائیه ؛ شاه پسند و انجیری دانشکده می باشد 0



هندوانه : (Citrullus vulgaris ). طالبی . بادام ‌زمینی . بلوط ؛ توت . خیار .




دارابی . ذغال‌اخته . شاه‌توت . شفتالو . شلیل . فندق . کُنار . لیمو



ترش . نارنگی . بلوط .گوجه . گردو



البته در ایران میوه های متعدد دیگری نیز وجود دارد که بصورت وحشی پرکنده اند و به دلایل مختلف استفاده نمی شوند و یا در مناطق محلی استفاده میشود .​
 

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
کاشت پسته

کاشت پسته

کاشت پسته




احداث باغ

ـ خصوصيات خاك:

كشت پسته در رده هاي مختلفي از خاك با موفقيت انجام مي شود. در مناطق پسته كاري ايران بافت شني لومي كه يك باقت متوسط مي باشد بهترين محصول را توليد مينمايد. همچنين در بافتهاي سنگين تر خاك مثل لوم ـ روسي ـ سيلتي و حتي لوم ـ رسي مصحول مناسبي توليد شده است. وجود زهكش هاي طبيعي همانند يك لايه شني در عمق بيش از 2 متر از سطح خاك، ميتواند سنگيني بافت را جبران نمايد. مناسبت ترين خاك براي كشت و پرورش پسته از نظر عمق، خاكهايي عمق همراه با بافت يكنواخت ميباشد. وجود خاك كم عمق و يا سخت لايه، باعث ميشود كه قسمتهاي هوائي و زيرزميني درخت، كوتاه مانده، در نتيجه باروري و عملكرد آن بطور محسوسي كاهش يابد. درختان پسته در شرايط ماندآبي رشد مناسبي ندارند.


ـ كيفيت آب:

در مورد ارزيابي كيفيت آب آبياري 4 مورد مهم را بايد در نظر گرفت:



1-در صورتيكه EC آب آبياري كمتر از 7/0 دي زيمنس بر متر(ds/m) بوده و SAR آن كمتر از 5/3 باشد، كاربرد آبي هيچگونه محدوديتي ندارد.
2- در صورتيكه EC آب از 2 دي زيمنس بر متر (ds/m) بيشتر باشد، سبب تجمع املاح و پيدايش و توسعه خاكها مي شود و قليا مي شود. به اين دليل استفاده از چنين آبهايي محدوديت ايجاد ميكند.
3- آب آبياري كه SAR آن از 7 بيشتر باشد، سبب كاهش نفوذ آب در خاك ميشود. در اين حالت ، عدم تعادل بين سديم محلول با كلسيم و منيزيم موجب پراكندگي ذرات، سله بستن و گرفتن خلل و فرج خاك خواهد شد.
4- اگر مقدار بر آب آبياري از 7/0 تحت در ميليون و كلر آن از 3 ميلي اكي والان در ليتر متجاوز كند، سبب تجمع اين دو عنصر ميشود. اين تجمع باعث ايجاد مسموميتهاي خاصي در پسته ميگردد.



ـ نمونه برداري از خاك و آب:

بهتر است كه نمونه برداري قبل از احداث باغ و يا در حين آن انجام شده و نمونه برداريهاي مداوم نيز در سالهاي اوليه ايجاد باغ، براي شناسايي و تشخيص ميزان عناصر و شرايط شوري و دفع مشكلات آن صورت گيرد. زيرا در اين حالت كنترل و املاح مشكلات بسيار آسانتر بوده و هزينه يا خسارت كمتري براي باغدار به همراه خواهد داشت. تهيه نمونه اي آب و خاك بايد به نحوي انجام شود كه نماينده واقعي محل باشد.



ـ تهيه نمونه خاك:

نمونه برداري بايد در يك زمان معين و مداوم، با توجه به روش آبياري و تا عمق2 -5/1 متري در اعماق 200-160-120-80-40 سانتيمتر از سطح خاك انجام گيرد. در محل انتخاب شده جهت نمونه برداري، نبايد تخليه موادي مثل كود حيواني، مصالح ساختماني و... صورت گرفته باشد.



در صورتيكه زمين شكل هندسي داشته باشد، قطرهاي آن را بطور تقريبي رسم نموده، سپس از محل تلاقي آنها يك نمونه و از محل راسلها با كمي فاصله به مركز چهار نمونه تهيه ميگردد. اگر زمين مورد بحث شكل هندسي نداشته باشد، در اينصورت به صورت زيگزاگ و يا مارپيچي حركت كرده به نحوي كه در محل هر تغيير جهت، يك نمونه تهيه گردد. مهمترين مرحله در تهيه نمونه خاك، دقت از مخلوط كردن صحيح نمونه ها بمنظور تهيه نمونه مركب ميباشد.



ـ تهيه نمونه آب:

نمونه برداري آب به سادگي امكان پذير است، بدين ترتيب كه ظرف نمونه برداري بايستي تميز و عاري از هر گونه ماده ديگر باشد. در زمان نمونه برداري، حتي ظروف تميز و نو را ابتدا با نمونه آب مورد نظر كاملا شستشو داده، سپس كاملا پر ميگردد. بطوريكه فضاي خاك براي هواد باقي نماند؛ زيرا وجود هوا، باعث رسوب كردن كربنات كلسيم خواهد شد. پس از تهيه نمونه آب، تا زمان تجزيه بايد آن را حتما در يخچال نگهداري كرد. در غير اينصورت در درجه حرارت معمولي اتاق، كلسيم (Ca++) و بيكربنات (Hco-3) رسوب كرده و شوري كل آب كاهش مييابد. ناگفته نماند كه در زمان تهيه نمونه آب لازم است كه حداقل نيم ساعت از شروع پمپاژ آب گذشته باشد.



آماده سازي زمين پس از تهيه نمونه هاي آب و خاك، در صورتيكه براي احداث باغ مثبت باشد پروفيل هايي به عمق حداكثر 2 متر براي شناسايي كامل خاك، در صورتيكه صورت امكان طبقه بندي آن حفر ميشود.

براي شروع كار در صورتي كه لايه سطحي خاك (قبل از تسطيح) خيلي شور باشد، لازم است لايه نازكي از سطح خاك را كه محل تجمع املاح است كنار زده و خاكهاي جمع شده را از مزرعه خارج نمود.


در صورتي كه پروفيل و نمونه برداري نشان داد كه بافت خاك كاملا شني بوده و يا تا عمق 2 متري داراي سخت لايه باشد، بايد از احداث باغ در چنين محلي اجتناب نمود. اگر با حفر پروفيل مشخص شد كه خاك محل احداث باغ مطبق ميباشد. (يك لايه شني و يك لايه رسي يا بر عكس)، در اين صورت قبل از انجام هر كاري، با توجه به نقشه باغ و تعيين جهت و امتداد رديفي در محل كاشت، خاك را حداقل به عرض يك متر و به عمق يك تا دو متر با بيل مكانيكي و يا لودر كاملا مخلوط و يكدست مينمايند. با اين كار اگر در عمق مذكور سخت لايه اي وجود دارد شكسته ميشود.



پس از اين ميتوان ساير عمليات را طبق نقشه انجام داد. چنانچه سيستم آبياري غرقابي مدنظر باشد بايستي شيب نهايي به حدود 2-1 درصد برسد. اگر در محل كاشت با توجه به نتايج، عمليات اصلاحي لازم باشد در اين صورت ممكن است در نوار محل كاشت، گچ يا گوگرد و كود حيواني پوشيده را به خاك اضافه كرده و سپس كاشت نهال را انجام داد.

لازم به ذكر است جهت اصلاح خاك (درصورتيکه Ph خاک بالاتر از 7/5 يا 8 باشد).

يا اندازه گيري سديم قابل تبادل و با درنظر گرفتن مقدار بهينه آن، مقدار گچ و يا گوگرد لازم در هر هكتار را محاسبه و به زمين داده شود. البته بايد درنظر داشت كه آثار اين اصلاح خاك در طولاني مدت و حداقل 2 تا 4 سال بعد بروز كرده و مشاهده خواهد شد. در صورتي كه كود حيواني مورد استفاده كاملا پوشيده شده و عاري از بذر علفهاي هرز باشد، مي توان آن را در نوار محل كاشت نهال ريخته و گوگرد را نيز به آن اضافه نمود.



لازم است تاكيد شود دادن گچ به تنهايي، ميتواند خاك را اصلاح كند ولي دادن گوگرد بدون كود حيواني هيچ فايده اي بر آن مترتب نيست. پس از انجام عمليات فوق در صورتي كه آبياري به روش غرقابي انجام ميشود،‌ بايد در زمان كاشت نكات زير را در نظر گرفت:

حد مجاز شوري براي پسته 8 ميلي موس بر سانتيمتر (دي زيمنس بر متر) ميباشد، البته شوري تا 12 ميلي موس بر سانتيمتر نيز قابل قبول است و شوري بيش از آن موجب خشکيدن نهال و خسارت به آن ميشود. در اراضي بکر بايد قبل از کشت يا توام با کشت پسته در سالهاي اوليه، به منظور کاهش شوري خاک عملياتي مثل زراعت جو و امثال آن انجام گيرد تا بدينوسيله با آبياري هاي مرتب و با دور كم، شوري خاك كاهش يافته و به حد مجاز نزديك شود وگرنه خشكيدن تعدادي نهال در هر آبياري، اجتناب ناپذير خواهد بود. كاشت نهال و يا بذر خصوصا در مناطقي كه منابع آب و خاك كشور است،‌ بايد در داغ آب و خاك شور است، نبايد در داغ آب و نوك پشته ها انجام شود و بهتر است محل كاشت كمي پايين تر از محل داغ آب انتخاب شود.



اگر قبلا نهال در وسط پشته كشت شده باشد، ‌توصيه ميشود به مرور از حالت جوي و پشته درآمده و به كرتي تبديل شوند و خاك اطراف طوقه ها برداشته شود.

در صورتي كه كاشت پسته در اراضي بسيار شور و يا شور و قليا و سديمي، مدنظر مي باشد به جاي جوي و پشته، نواري به عرض حداقل يك متر و با عمق مناسب (جهت آبگيري به حجم کافي) ايجاد شده و نهال درست در وسط اين نوار كشت شود (شكل نوار مستطيل بوده و با عمق مربوطه، در حقيقت مكعب مستطيلي است كه در كف و روي زمين آن نهال ها كاشته ميشوند). در برخي موارد استثنايي، دادن خاك رس به اراضي بسيار شني و يا اضافه كردن شن به اراضي رسي با اطمينان از شورنبودن شن و يا رس اضافه شده توصيه ميشود.

شخم زدن و ديسك كردن

شخم زدن و ديسك كردن عمليات شخم به منظور زير و روكردن خاك و از بين بردن علفهاي هرز، عمليات ديسك زدن به منظور خردكردن كلوخ ها و جمع آوري علفهاي هرز انجام ميشود. گاهي چنانچه بافت خاك نامناسب بوده و نياز به اضافه كردن مواد اصلاحي باشد، اين مواد قبل از شخم و ديسك زدن به خاك اضافه شده و سپس اين عمليات انجام ميگيرد.


پياده كردن نقشه كاشت نقشه كاشت شامل محل رديفهاي كشت، محل درختان اصلي، محل قرار گرفتن درختان نر، محل قرار گرفتن خيابانهاي اصلي و فرعي، محل قرارگرفتن نوارهاي بادشكن، مسيرهاي اصلي و فرعي حركت آب و... ميباشد كه با توجه به طرح كشت (مستطيلي، مربعي، لوزي و...)‌متفاوت ميباشد.


مرزبندي و جوي بندي پس از انتخاب روش آبياري و در صورت وجود آبياري غرقابي، بايستي طراحي و پيش بيني لازم جهت مرزبندي قطعات، ‌ايجاد مسير حركت آب در ورودي هاي اصلي و فرعي انجام شود. در صورت نياز، ايجاد محل مناسب براي جمع آوري آب اضافه (زهكش) ضروري ميباشد.

ايجاد نوارهاي بادشكن

ايجاد نوارهاي بادشكن با توجه به وضعيت اقليمي منطقه و در صورت وجود بادهاي شديد، طوفاني و حركت شنهاي روان در منطقه بايستي در اطراف مزرعه نوارهاي بادشكني از درختان مناسب (با ارتفاع بالا) و عمود بر جهت باد ايجاد گردند تعداد نوارها به نوع گياهان انتخاب شده بستگي دارد. ضمنا گياهان انتخاب شده بايد ميزبان مشتركي براي آفات و بيماريهاي پسته باشند.


درختان گز، سنجد، سرو، كاج و حتي درختان پسته نر بادشكن هاي مناسبي هستند.

كودهاي آليبطور كلي مزيت كودهاي آلي بطور عمده ناشي از مقدار ازت آنها است. نيتروژن ميتواند به شكل آلي در خاك ذخيره شده و پس از معدني شدن براي گياه قابل استفاده خواهد شد. گياهان پوشش دهنده سطح خاك كه در پاييز و ابتداي بهار ميرويند، ازت معدني خاك را جذب و به مواد آلي تبديل مينمايند. لذا باعث كاهش آبشويي و ازت زدايي ميگردد. شخم زدن و مخلوط نمودن گياه پوشش دهنده، در خلال فصل رشد، از راه فرايند معدني كردن ازت آن را به صورت تدريجي آزاد ميسازد.

کود دهی پسته

انواع كودهاي آلي كودهاي آلي بر اساس منشا پيدايش به سه دسته عمده حيوانی، گياهي و مخلوط تقسيم ميشوند.


مزاياي كودهاي آلياين كودها ممكن است بتوانند تمامي عناصر ضروري پر مصرف و كم مصرف را براي گياه تامين كنند. اهميت ديگر كودهاي آلي، بهبود و افزايش نفوذپذيري خاك نسبت به آب و هوا و در نتيجه نفوذپذيري ريشه يا گياه ميباشد.


كودهاي دامي در ايران خصوصا در باغات پسته از كود ماكيان نوع مرغي بسيار مصرف مي شود و بهتر است از مصرف مداوم كود مرغي در باغات پسته خودداري نمود و حداقل هر سه يا پنج سال از كود آلي ديگري استفاده شود.



مقدار مصرف اين كود به علت بالابودن ازت آن بيش از 10 تن در هكتار براي درختان جوان (15 ساله) توصيه نميشود. در مورد درختان بارور و مسن ميتوان ميزان استفاده از آن را تا حداكثر 20 تن در هكتار بالا برد. بطور كلي كود پرندگان و كود مرغي داراي درصد آهن بالا ميباشند. به همين علت از مصرف متجاوز است، بايد جداً خودداري نمود. كودهاي مرغي را بايستي در شيار كودي عميق، مصرف و مدفون كرد.



كودهاي دامي گاوي و گوسفندي تفاوتي در كاربرد نداشته و گاهي نيز به صورت مخلوط بكار برده ميشوند كه انجام آن توصيه ميشود، زيرا كودهاي گاوي ازت و پتاسيم كمتري از كودهاي گوسفندي دارند. بهتر است براي اراضي داراي كمبود پتاسيم از كودهاي گوسفندي استفاده شود و كودهاي گاوي در اراضي معمولي و نسبتا غني از نظر مواد غذايي مصرف شوند. ميزان مصرف كودهاي مخلوط يا گاوي معادل 20 تن در هكتار براي درختان جوان زير 15 سال و 40-20 تن براي درختان بارور و مسن توصيه ميشود.



در صورت وجود مسائلي از جمله وضعيت ژنتيكي برخي پايه ها و يا پايه و پيوندكها، تغييرات موضعي pH و... كمبودهايي به صورت خفيف و يا لكه اي در طولاني مدت مشاهده شد، مي توان از كودهاي شيميايي خصوصا به صورت محلول پاشي و تزريق و يا دادن موضعي به خاك به عنوان مكمل كودهاي حيواني و دامي استفاده نمود. بهتر است مقادير توصيه شده هر كدام از كودها اجزاي آنها را به نصف تقليل داد. كليه مقادير كودي توصيه شده اعم از مرغي و يا گاوي و... بايد به عنوان كود زمستانه فقط در شيار كودي به عرض 40 و عمق 40 سانتيمتر در انتهاي سايه انداز درختان مصرف شود.



كود سبز :
كود سبز بطور متوسط هر 1 كيلوگرم كود حيواني ارزش 2.5 كيلوگرم كود سبز را دارد. ضمنا با استفاده از كودهاي سبز علاوه بر تامين ماده آلي خاك، مواد غذايي آن نيز در نتيجه معرفي شدن ازت آن تا حدي تامين ميگردد.



خصوصيات گياه انتخابي جهت توليد كود سبز:


1-گياه بايد از رشد سريعي برخوردار باشد تا حجم زياد آن از رشد علفهاي هرز نيز جلوگيري كند.

2-گياه مورد كاشت با دورهاي آبياري درخت پسته سازگاري داشته و احتياج زيادي به آب جهت رشد كامل نداشته باشد.

3-در زمان حداقل ارزش آب (زمستان تا اواخر بهار) بتواند سريعا رشد نمايد.

در باغهاي پسته بهتر است كه گياه بين رديفها كشت شده و در صورتي كه ارتفاع گياه زياد باشد، بايد آن را خرد كرده و با دقت بدون صدمه زدن به گل و ميوه درختان، آنها را در زير خاك مدفون نمود. گياهان مناسب كود سبز براي كشت پسته گياهاني است كه اولا خواص فوق را داشته و در عين حال بيماري مشتركي يا پسته نداشته باشند.



روشهاي كاشت و توليد نهال


ـ كاشت مستقيم بذر در زمين اصليپس از آماده سازي زمين به منظور احداث باغ، بايد ابتدا جوي و پشته هايي به عرض 100-50 سانتيمتر و عمق 70-50 سانتيمتر ايجاد گردد. سپس آن را آبياري نموده و در فصل زمستان نسبت به كشت مستقيم بذور پسته رقم بادامي ريز اقدام ميشود. لازم است كه بذور به مدت 12 ساعت قبل از كاشت خيسانده و با قارچ كچ مناسب ضدعفوني شوند. در يك طرف پشته گودالهايي با عمق 3-2 سانتيمتر و با فاصله 3-2 متر از يكديگر ايجاد و پس از قراردادن بذور در داخل هر گودال روي آن با ماسه پوشانده خواهد شد.

در مناطقي كه داراي شرايط شوري خاك و آب هستند، عرض جويهاي كشت 1.5-1 متر و عمق آنها حدود 30-20 سانتيمتر در نظر گرفته و كشت بذور در وسط جوي انجام ميشود. لازم است محل كاشت بذر از سطح جوي حدود 5-10 سانتيمتر بالاتر باشد تا در هنگام آبياري، آب حدود 5 سانتيمتر روي بذر را بپوشاند. طول جويهاي كشت در اين روش بين 50-30 متر و فواصل رديفها حدود 8-6 متر درنظر گرفته ميشود.
آبياري بسته به شرايط آب و هوايي و ميزان آب موجود، پس از سبزشدن بذور هر 15-10 روز يك بار انجام ميشود.



كاشت پسته در گلدان براي اين منظور از كيسه هاي پلاستيكي سياه به قطر 15-10 سانتيمتر و ارتفاع 30-25 سانتيمتر استفاده ميشود.
تركيب در خاك گلدان شامل ماسه شيرين + دو پنجم خاك زراعي + يک پنجم كود حيواني پوسيده (ترجيحا كود گاوي) ميباشد.


در اين روش ممكن است گلدان ها به صورت آزاد در كنار يكديگر قرار گيرند يا به صورت كرتي درآيند. پس از خيساندن بذور موردنظر و ضدعفوني آنها، 2 عدد بذر در عمق 3-2 سانتيمتر خاك گلدان قرار گرفته و روي آن با ماسه يا خاك اره پوشانيده ميشود. زمان كاشت در گلدان اواخر زمستان و اوايل بهار ميباشد.



در صورت توليد نهال گلداني در شالي يا گلخانه، ميتوان در پاييز يا اوايل زمستان نيز اقدام به كاشت بذر نمود. از مزاياي اين روش بالابودن بازده توليد نهال، سهولت و عدم محدوديت زماني در امر جابجايي گلدان ميباشد.



كاشت پسته در خزانه

در اين روش از يك قطعه زمين به مساحت هاي 20*10 يا 30*20 متر استفاده مي شود. از آماده سازي زمين با افزودن كود حيواني پوسيده (20 تن در هكتار)، ماسه با رس (60 تن) و مقداري كود شيميايي (فسفات آمونوم به ميزان 400 كيلوگرم در هكتار) نسبت به املاح و تقويت زمين اقدام مي گردد. از اواسط اسفند تا اواسط فروردين ماه، بذر پسته ارقام بادامي ريز يا فزوني را به مدت 12 ساعت نيسانيده و ضدخوني ميكنند.



در قطعه مورد نظر رديفه ايي به فواصل 30-20 سانتيمتر ايجاد و بذور روسي رديفها به فاصله 15-10 سانتيمتر ي و در عمق 3 سانتيمتر كشت ميشوند. آبياري نهالها ابتدا 10-7 روز يك مرتبه و بعد هر 12-10 روز يك مرتبه انجام ميشود.



نهال هاي توليدي در زمستان سال اول يا دوم به زمين لهبي منتقل ميشوند. در هنگام انتقال نهالها بايد دقت لازم در زمان بيرون آوردن آنها از زمين خزانه صورت گيرد تا از قطع شدن نوك ريشه اصلي و پوشش ريشه جلوگيري شود. در صورت عدم رعايت اين مسئله ممكن است ميزان تلفات به 40-30 درصد برسد.



ـ فاصله كاشت درختان در اكثر باغهاي پسته به دليل عدم آگاهي باغداران، فواصل كاشت رعايت نشده و باغ هايي با شكلهاي نامنظم و متراكم مشاهده ميگردد كه علاوه بر عدم رعايت اصول صحيح باغداري، مشكيات عمليات داشت و برداشت را دارد. به منظور جلوگيري از بروز اين مشكل، فاصله مناسب بين دو رديف 8-6 متر و روي رديف 4-3 متر توصيه ميشود.



ـ كشت مخلوط كاشت هر نوع گياه اعم از زراعي يا باغي در فاصله بين درختان را كشت مخلوط ميگويند. طول دوره نونهالي درختان پسته نسبتا طولاني ميباشد. بنابراين باغدار اقدام به كاشت گياهان مناسب در فاصله بين درختان پسته ميكند تا علاوه بر تامين بخشي از هزينه هاي توليد، سبب اصلاح و بهبود ساختمان خاك نيز شود. از گياهان زراعي مناسب و متداول در كشت مخلوط ميتوان گندم، جو، يونجه، چغندر، شلغم، ضداب و زعفران را نام برد. از گياهان باغي ميتوان انگور، انار، بادام، زردآلو و سيب را نام برد.



آبياري بسياري از باغداران به آبياري نهال پسته، پس از كاشت چندان اهميت نميدهند. آبياري نهال پسته بلافاصله پس از كاشت شروع شده و با دوره هاي حداكثر 7 روزه در سال اول ادامه مييابد. در سال دوم دور آبياري به مرور به 14 روز يك بار تبديل شده و در صورتي كه آب كافي در اختيار باشد تا زمان پيوند، نهال ها با همين دور آبياري ميشوند. ميزان آب داده شده در هر دور آبياري در سالهاي اول و دوم به علت عدم توسعه كامل ريشه بيشتر از نياز آبي گياه بوده كه عمده آن صرف آبشويي املاح و نفوذ عمقي ميشود. از سال سوم به بعد با توسعه ريشه مقدار آب آبياري به ميزان 4000 مترمكعب در هكتار در سال به روش غرقابي سنتي، مقدار قابل قبولي ميباشد.



تغذيه به منظور تغذيه صحيح بهتر است نمونه خاك از محل كاشت تهيه و سپس بر اساس آن كودهاي لازم توصيه شود. دستورالعمل كلي براي اراضي كه خاك آنها از نظر تغذيه اي پايين تر از حد متوسط باشد، ميزان 300 گرم ازت خالص، 300 گرم P2O5 و 300 گرم K2O به اضافه 20 كيلوگرم كود حيواني پوسيده براي هر نهال قابل توصيه است. لازم به ذكر است كه مقادير فوق به ترتيب از 400 گرم اوره ، 800 گرم فسفات آمونيوم و 600 گرم سولفات پتاسيم به دست ميآيد.

پيوند درختان پسته

سه نوع روش پيوندزني در ايران مرسوم است:



1- پيوند لوله اي 2- پيوند شكمي 3- پيوند اسكنه اي


پيوند اسكنه اي و پيوند شكمي از قديم الايام در ايران كاربرد داشته كه به تدريج كنار گذاشته شده است. هم اكنون استفاده از پيوند لوله اي به دليل سادگي، سرعت عمليات و درصد بالاي جوش خوردن بين پايه با پيوندك رواج يافته و 99 درصد درختان پسته با استفاده از اين روش تكثير ميشوند. از آنجا كه درخت پسته از نوع درختان صمغ دار است، ايجاد هرگونه خراش در تنه يا در شاخه هاي آن موجب تراوش صمغ ميگردد كه در مجاورت هوا سفت ميشود. بنابراين در پيوند شكمي نهال پسته، شكاف افقي در پايين شكاف عمودي به شكل 1 زده ميشود (پيوند شكمي در درختان ميوه معمولا به شكل ‏T است) تا صمغ مترشحه از شكاف افقي مانع رويش و رشد جوانه پيوندك شود.



ـ آماده سازي پايه، تهيه پيوندك و انجام عمل پيوندزني به منظور سهولت در عمل پيوند، نخست پايه مورد نظر انتخاب ميگردد. در اسفندماه نهالهاي 3-2 ساله پسته در زمين اصلي سويه برداري ميشوند.



پس از رشد جوانه هاي جانبي بر روي پايه سوبرداري شده بسته به نوع ‌آرايش تنه درخت 1 تا 3 شاخه جانبي بر روي پايه اصلي نگهداري شده و ساير شاخه ها حذف ميشوند.

در پيوند لوله اي هم اندازه بودن قطر پايه و پيوندك ضروري است. به همين منظور ابتدا پايه و شاخه مناسب پيوندك انتخاب ميشود.

زمان مناسب براي پيوند نهالهاي پسته به طور عمده در اواخر ارديبهشت تا اوايل خرداد يعني هنگامي است كه درخت به راحتي پوست ميدهد و دماي هوا در حد معتدل قرار دارد.

براي تهيه پيوندك حدود 3-2 سانتيمتر بالاتر از جوانه، شاخه را قطع كرده سپس از 2 سانتيمتري زير جوانه با چاقوي پيوندزني پوست دور تا دور بريده ميشود. بعد با انگشت پوست برش خورده را به آرامي چرخانده تا پوست حاوي جوانه به راحتي و به طور كامل از چوب جدا شود.

پيوندك آماده شده به شكل استوانه اي حاوي جوانه ميباشد.


شاخه هاي جانبي نگهداري شده بر روي پايه نيز سربرداري شده و سپس به فاصله 3-2 سانتيمتر از بالا دورتادور شاخه برش داده ميشود و به روش تهيه پيوندك، پوست جدا ميشود.

پس از آماده شدن پايه و پيوندك، پيوندك را كه به شكل استوانه است داخل چوب پايه قرار داده و به آرامي به سمت پايين فرستاده تا در محل خود استقرار يابد.

نسبت درختان نر و ماده زمان گلدهي و طول دوره گلدهي ارقام مختلف بستگي به شرايط آب و هوايي هر منطقه دارد. انتخاب ارقام نر و ماده اي كه زمان گلدهي يكسان داشته باشند، تطابق زمان گلدهي ايجاد كرده و درصد موفقيت تشكيل ميوه را بالا ميبرد. با توجه به تجربيات و يافته هاي تحقيقاتي در ايستگاههاي تحقيقاتي پسته در مناطق مختلف دنيا نسبت 1:9 درختان نر و ماده در باغ توصيه ميشود كه در هنگام پيوند درختان و يا احداث باغ بايد مورد توجه قرار گيرد.


معمولا به منظور اطمينان از وجود گرده كافي در زمان گلدهي، در جهت عمود بر باد غالب منطقه يك رديف از مجموعه اي ازارقام نر زود گل، متوسط گل و ديرگل پيوند ميگردد تا بتواند حداكثر همپوشاني را با ارقام ماده موجود ايجاد نمايد.

عمليات بعد از پيوندپس از پيوند آبياري بايد منظم و به فواصل 14 روز يك بار انجام شود. جوانه ها و پاجوشهايي كه از زير محل پيوندك و بر روي پايه ايجاد ميشوند،‌ قطع گردد.


هرس باردهي درختان پسته


هرس فرم درختان پسته هدف از انجام هرس فرم، ايجاد اسكلت قوي و محكم، شكل مناسب و موردنظر، تحريك رشد شاخه هاي مناسب براي ايجاد تاج متراكم و متوازن و افزايش ميزان رشد شاخه هاي نگهداري شده ميباشد.
هرس فرم جامي و شلجمي جهت ايجاد شكل مناسب درختان پسته توصيه ميشود و مراحل اجراي آن به شرح ذيل است:



در سال اول پس از كاشت نهال در محل باغ عمليات پيوند بر روي نهالهاي كاشته شده انجام ميگيرد. در اولين فصل خواب عمليات سربرداري شاخه هاي پيوندي از ارتفاع 100-90 سانتيمتري انجام ميشود. در دومين فصل رشد، شاخه هاي جانبي اوليه ايجادشده از درختان سربرداري شده به عنوان اسكلت اوليه درخت انتخاب ميشوند. در دومين فصل خواب دربرداري شاخه هاي اوليه از ارتفاع 30-25 سانتيمتري صورت ميگيرد، در سومين فصل رشد عمليات حذف پاجوش و جلوگيري از رشد بيش از حد شاخه هاي جانبي انجام ميشود. در فصل خواب سال سوم سربرداري شاخه هاي ثانويه همانند سال دوم خواهد بود.

در چهارمين فصل رشد، شاخه هاي موردنظر و پاجوشهاي اضافي حذف ميشوند. در فصل خواب سال چهارم فقط شاخه هاي باريك، بلند و آنهايي كه داراي رشد عمودي و باعث رقابت هستند، حذف ميشوند. در فصل خواب پنجم شكل و اسكلت موردنظر بايستي تكميل شده باشد. اگر هرس برخي از شاخه ها، اثر مثبتي روي تكميل شكل دارد، بايد سريعا انجام شود. متاسفانه در بيش از 90 درصد باغات پسته، هرس فرم انجام شده و درختان موجود به شيوه سنتي (درختچه اي) پرورش يافته اند.
 

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
پرورش بادام

پرورش بادام

پرورش بادام


تکثیر :

تکثیر بادام از طریق بذر، پیوند روی پایه های انتخاب شده بادام، هلو یا آلوچه، و توسط ریزازدیادی امکانپذیر است. تکثیر رویشی بادام توسط قلمه خیلی مشکل است و مورد استفاده قرار نمیگیرد. دماوندی و کوزاکونان(1970) موفق شدند بوسیله ی قلمه چوب سخت از یک همگروه از کولتیوار مارکونا تا 40% ریشه زایی داشته باشند. در کولتیوارهای دیگر ریشه زایی بین 0 تا 15% بوده است.

تکثیر توسط بذر:

تا اواخر قرن هجدهم تکثیر بادام توسط بذر تنها روش مورد استفاده بود. امروزه هنوز در کشورهایی مانند یونان،مراکش،افغانستان و بعضی از نقاط ایران از این روش استفاده میشود. روش ازدیاد به وسیله ی بذر برای یافتن اکوتیپهای جدید مفید است ولی بعلت اینکه بادام هتروزایگوس میباشد و ر نتیجه در نتایج تفرقه صفات وجود دارد، برای ازدیاد مناسب نیست.

در مناطق نیمه خشک و در خاکهایی که حاصلخیزی کمتری دارند،کاشت بذر مستقیما در مزرعه یا در خزانه صورت میگیرد. معمولأ زمان کاشت در پاییز است و 3 هسته را در سوراخهایی به عمق 10-8 سانتیمتر قرار میدهند .هسته ها را قبل از کاشت به مدت 24 ساعت در آب میخیسانند. در پاییز سال بعد عمل پیوند جوانه را بر روی بهترین گیاه انجام میدهند و یا اینکه ممکن است در زمستان پیوند شاخه بزنند.

در کشت بذر برای تهیه ی پایه از بذور تازه سال جاری استفاده میشود. قوه نامیه بذر بادام معمولأ بعد از 5-4 ماه و در مورد هلو بعد از 6-5 ماه کاهش یافته و در کمتر از یک سال از دست میرود. بذرها قبل از جوانه زنی نیاز به یک دوره سرما دهی مرطوب دارند. برای این کار بذور را به طور مخلوط با شن استریل یا ورمی کولیت مرطوب در داخل کیسه های پلاستیکی قرار داده و به مدت 3-2 ماه برای بادام و 6-5 ماه برای هلو در درجه حرارت 3-2 درجه نگهداری میکنند. بذرها در بهار در خزانه کاشته میشوند. درجه حرارت پایه بادام پایین است و در حرارت بین 2 تا 4oc جوانه میزند. گیاهان حاصله معمولأ رشد خوبی دارند و میتوانند در خرداد ماه پیوند شده و در پاییز به زمین اصلی منتقل شوند. گیاهان کوچکتر و یا پیوندهایی که نگرفته اند میتوانند در پاییز همان سال یا در بهار سال بعد پیوند شوند. وقتی بذور بطور مستقیم در پاییز کاشته میشوند،سرما دهی مرطوب بطور طبیعی اتفاق می افتد. این گیاهان معمولأ در پاییز بعد برای پیوند آماده اند و گیاهان کوچکتر میتوانند در بهار بعد پیوند شوند.

تکثیر بوسیله ی پیوند:

متداولترین نوع پیوند برای درختان جوان پیوند جوانه میباشد. پیوند اسکنه برای درختان مسن بهتر نتیجه میدهد. از پیوند شاخه کمتر استفاده میشود. همچنین از پیوند لوله ای نیز به ندرت استفاده میشود. پیوند جوانه در هر کدام از فصول پاییز ، بهار و تابستان امکانپذیر است. پیوند در ارتفاع 10 سانتیمتری زمین در خزانه و 40-30 سانتیمتری در مزرعه انجام میشود. پیوند جوانه پاییزه با استفاده از جوانه های گرفته شده از وسط یا پایین شاخه های تازه انجام میشود. آبیاری چند روز قبل از پیوند ، جدا شدن پوست را تسهیل میدهد. به محض شروع رشد در بهار، پایه ها از بالای محل پیوند قطع میشوند و در پاییز گیاهان برای انتقال از خزانه آماده میشوند. زمان پیوند پاییزه تحت تاثیر نوع پایه می باشد.بدین معنی که اگر پایه بادام است،به علت اینکه شیره نباتی در بادام خیلی دیر از جریان می افتد،پیوند در نیمه دوم پاییز( در صورتی که شرایط آب و هوایی و مقدار حرارت محل اجازه دهد) صورت میگیرد.در حالیکه اگر پایه آلو یا گوجه است عمل پیوند را میتوان خیلی زود انجام داد، یعنی از اوائل ماه دوم تابستان شروع به پیوند کردن نمود.

پیوند جوانه بهاره زمانی که پیوندهای پاییزه نگیرند انجام میشود. برای این کار از جوانه های روی شاخه های جمع آوری شده در زمستان و نگهداری شده در کیسه های پلاستیکی در دمای ۳-۲oc استفاده می شود. در پیوند بهاره، پایه ها دو هفته بعد از پیوند سر برداری شده و می توانند در پاییز به محل اصلی انتقال داده شوند. پیوند بهاره همچنین ممکن است در مناطق با فصل رشد طولانی انجام شود. این عمل میتواند بر روی گیاهان حاصله از بذرهایی که در بهار سال قبل جوانه زده اند انجام گیرد.بنابراین به علت رشد سریع بادام، تولید درخت پیوندی در طی مدت کوتاهی امکانپذیر است.

ریز ازدیادی:

پایه یGF677 یکی از اولین پایه های بادام است که توسط ریز ازدیادی تکثیر شده و هنوز در اروپا بطور وسیعی با استفاده از این روش ، با امکانات کم سالیانه 7 تا 8 میلیون گیاه تکثیر میشود.امکان تکثیر ارقام نیز از این طریق وجود دارد. ارقام ferragnes ,tuono, fascionello نتایج رضایت بخشی را از نظر تولید ریشه در شرایط درون شیشه ای و سازگار شدن با شرایط بیرون نشان داده اند. با اینحال هنوز اطلاعات کافی در مورد عکس العمل ارقام ریشه دار شده در شرایط درون شیشه ای در مزرعه وجود ندارد.

پایه ها:

امکان پیوند بادام روی پایه های بادام ،هلو ،آلو و گوجه وجود دارد. در ایران برای پایه بیشتر از بذر نوعی بادام شیرین که دارای پوست سفت، موسوم به بادام سنگی است استفاده میشود. این نوع بادام درختانی قوی و مقاوم به خشکی و سرما ایجاد میکند. با اینحال در زمینهای تحت آبیاری و زمینهای مرطوب و کم عمق به ترتیب پایه هلو و گوجه یا آلو ترجیح دارد.

در کشور های خارجی هنوز از پایه ی بادام شیرین یا تلخ بعلت مقاومت شان به خشکی ،خاکهای آهکی و کلروز ناشی از کمبود آهن ، و عمر طولانی آنها استفاده میشود.این پایه ها همچنین نسبتا مقاوم به شوری و خشکی و کلروز بوده، اما ریشه این پایه ها به چندین بیماری خاکزی ، بخصوص در شرایط آبیاری حساس است. در شرایط خنک تر و مناطق تحت آبیاری ،از دانهالهای هلو به عنوان پایه استفاده میشود. این پایه دارای قدرت یکنواخت تر بوده و دوامش در حین انتقال بیشتر ، اما به خشکی و کلروز حساستر می باشد. در آمریکا ، بذور رقم نماگر که دارای پوست نازکتر بوده و به نماتد مقاوم می باشد و رقم لول که دانهالهای یکنواخت به وجود می آورد ، استفاده میشود. در فرانسه GF305 مورد استفاده قرار میگیرد، هر چند این رقم به Agrobacterium tumefaciens و نماتد گره ریشه حساس میباشد. به طور کلی پایه های هلو به ویروسها که باعث نگرفتن پیوند و کاهش عمر گیاه میشوند حساس بوده و به آهک مقاومت کمتری دارند.

پایه های انتخاب شده:

این پایه ها عبارتند از: هیبریدهای هلو + بادام (GF557, GF677 ) ، آلو(میروبالان 2032 ، ماریانا GF 8/1 ) و هیبریدهای میروبالان × هلو یا میروبالان × بادام. هیبرید های هلو×بادام: پایه GF677 تقربیا به طور انحصاری در باغهای متراکم بادام، در خاکهای با زهكش خوب و دارای 5 تا 12% آهک فعال مورد استفاده قرار میگیرند. این پایه رشد سریع داشته ، زودرسی را القاء و نسبت به خشکی و کلروز مقاوم ،اما خیلی حساس به نماتد ها است.

این پایه توسط قلمه ی چوب نرم برگ دار تکثیر می شود . قلمه ها در خرداد وتیر ماه از درخت گرفته می شود و تحت شرایط آبفشانی ریشه دار می گردند . قسمت پائین قلمه ها ، با ایجاد دو شکاف طوای زخمی شده و قبل از قرار گرفتن در محیط ریشه زایی در محلول 2000- 1000 میلی گرم در لیتر اسید اندول بوتیریک (IBA) به اضافه ی یک قارچ کش فرو برده می شود .

درصد ریشه زای معمولاً خیلی بالا نیست . با این حال رودریگز ناوارو (1981) با استفاده از قلمه های چوب و ترکیبی از سرما و استفاده از هورمون و گرمای تحتانی توانست 99% ریشه زایی بدست آورد . قلمه ها قبل از تیمار با IBA به مدت 560 ساعت (40 ساعت زیر C ْ 7 در شن باضافه 428 ساعت در C ْ 4 و 75% رطوبت نسبی ) سرمادهی شدند و سپس در محیط کشت پرلایت با گرمای تحتانی C ْ 20 قرار گرفتند .

تحقیقات لورتی و همکارانش نشان داد که پتانسیل ریشه زایی GF 677 تحت شرایط آبفشانی در اکتبر ( مهر ماه ) موقعی که برگها میریزند خیلی بیشتر است ( حدود 50% ) . آنها گزارش دادند که قلمه چوب سخت با استفاده از گرمای تحتانی بهترین نتیجه را می دهد . در حال حاضر این پایه تقریباً انحصاراً توسط ریز ازدیادی تکثیر می یابد .

آلوچه ها :

از این گروه پایه تنها 2624 و مارایانا 1/8 GF مورد استفاده قرار گرفته اند . هر دو این پایه با زهکش کم و خاکهای مرطوب مورد استفاده قرار می گیرند . این پایه ها مقاومت خوبی نسبت به نماتد و بیماری Armillaria mellea دارند و به آسانی از طریق غیر جنسی تکثیر می شوند . این پایه ها قدرت درخت را کاهش داده ولی بار دهی بهتری دارند . عیب این پایه ها سازگاری محدود آن با بادام است که معمولاً به صورت ریزش زود رس برگها در پائیز بروز می کند . با این حال بعضی از ارقام بادام سازگاری خوبی نشان می دهند . به عنوان مثال ماریانا 2624 با مارکونا ، تگزاس ، نه پلاس اولترا و آی و پایه ماریانا 1/8 با فرانجنس ، آی ، پیرلس ، تکزاس ، نه پلاس اولترا فاسیونلو و پیزوتا . همه ی این پایه ها توسط قلمه چوب سخت به طول 25 سانتیمتر تکثیر می شوند . قلمه ها در زمستان گرفته می شوند وقسمت تحتانی ان با محلول 2000 قسمت در میلیون ایندول بوتیریک اسید و قارچکش تیمار شده و مستقیماً در خزانه کاشته می شود . برای تسریع ریشه زایی بهتر است قبل از قرار دادن قلمه ها در خزانه ، به مدت 4-3 هفته آنها در شرایط حرارت تحتانی C ْ18-20 در حالی که قسمت انتهایی قلمه ها در شرایط هوای خنک بیرون قرار گرفته ، قرار دهیم .

هیبرید های دیگر: هیبرید های دیگر به علت نا سازگاری با بادام و مشکل تولید تا کنون به صورت تجاری به عنوان پایه برای بادام مورد استفاده قرار نگرفته است .


رشد میوه و بلوغ:

میوه ی بادام از نوع شفت بوده و دارای منحنی رشد سیگموئیدی میباشد . توسعه ی میوه 75-70 روز بعد از گل دهی توقف میشود . ارتباطی بین رسیدگی میوه و تاریخ گل دهی وجود ندارد . پریکارپ میوه ی بادام نازک میباشد . در تیر ماه و مرداد پوسته ی سبز شکافته شده و درون بر آزاد میشود . شکل درون بر ، ظاهر و استحکام آن جزء مشخصات یک واریته میباشد ، اما میتواند تحت تأثیر شرایط آب و هوایی نیز قرار گیرد. درون بر میوه حاوی یک یا دو مغز با اندازه های متفاوت میباشد که وزن آنها بین 5/0 ت 5/1 گرم میباشد . پوست مغزهای بالغ قهوه ای رنگ است . جنین در ابتدا بسیار کند رشد میکند . 50 روز بعد از باروری اندازه ی آنها فقط 200-100 میکرو متر است . وقتی میوه به حداکثر اندازه ی خود رسید ، رشد جنین سریع شده و تمام آندوسپرم را به مصرف میرساند . در مرحله ی بلوغ ، جنین با لپّه های بزرگش تمام فضای بذر را پر میکند.

اولین نشانه ی رسیدگی بادام ایجاد شکاف در امتداد شیار شکمی پوش میوه میباشد.اغلب پرورش دهندگان 5/1 ماه بعد از اولین نشانه های شکفتن برون بر ، اقدام به برداشت میوه ها میکنند . بادام های که پیرامون درخت ( در قسمت خارجی تاج درخت ) قرار گرفته اند ، زودتر از آنهایی که در قسمت مرکزی قرار دارند به بلوغ و رسیدگی می رسند . حتی کاربرد گاز اتیلن هم نمی تواند رسیدگی را یکنواخت کند . در صورتی که قبل از شکفتن برون بر ، دانه خشک شود ، باعث خشکی و لاغری مغز می شود ، همچنین تنش های خشکی و مواد غذای این حالت را افزایش می دهد . به طور کلی در موقع رسیدگی دانه ، پوست میوه براحتی جدا شده و میوه ها براحتی در اثر تکان دادن از درخت جدا میشوند . در بعضی از کشور ها به منظور کاهش خسارات آفتی به نام ناول اورنج ورم ، اقدام به برداشت زودتر (قبل از رسیدن کامل) می نمایند . البته در این حالت نیروی بیشتری برای برداشت مکانیکی لازم میباشد و ممکن است درختان در اثر تکان شدیدتر در این حالت صدمه ببینند . همچنین مغزها کوچکتر بوده و عطر و طعم کاهش می یابد و هزینه ی خشک کردن محصول بالاتر خواهد بود .



برداشت و میزان محصول:

بادام به صورت سبز (چاغاله) و یا خشک برداشت میشوند . ارقام بادام کاغذی به صورت سبز برای مصرف مستقیم برداشت می شوند . برداشت به صورت سبز به بعضی از کشورهای مدیترانه ای محدود میشود و تنها 2 % از کل تولید را شامل میشود . برداشت خشک از مرداد تا مهرماه انجام میشود . در مناطق دیم بادام ها زودتر از مناطق تحت آبیاری می رسند . در مناطقی که بادام به صورت مکانیکی جمع آوری و برداشت می شود تمهیدات لازم از نظر فاصله کاشت ، نحوه ی هدایت درختان و مدیریت باغ قبلاً باید در نظر گرفته شود . در برداشت مکانیکی ، سطح باغ عاری از علفهای هرز و تمیز نگه داشته میشود . به وسیله ی تکان دادن با وسایل مخصوص بادام ها برداشت می شوند . بادام های ریخته شده روی زمین روی ردیفهای جمع آوری شده و بوسیله ی ماشین مخصوص برداشت شده و به داخل تریلی هایی هدایت می شوند . میزان محصول در هکتار به رقم و شرایط کشت بستگی دارد . در شرایط دیم محصول کمتر می باشد. . میزان محصول تا 5/4 تن در هکتار می تواند باشد ولی معمولاً خیلی کمتر از این مقدار است . میزان محصول در کالیفرنیای آمریکا 1700 کیلوگرم (با پوست سخت ) در هکتار است . به طور کلی بسته به رقم و شرایط کاشت میزان محصول بین 1تا2 تن در هکتار ( با پوست سخت) متغیر است .

فرایند و درجه بندی بادام:

بعد از برداشت ، برون بر میوه ها توسط ماشین کنده میشود . ماشین های مورد استفاده برای بادام های پوست کاغذی مناسب نیستند و تغییرات و تنظیماتی در آنها بایستی صورت گیرد . سپس بادام ها در زیر آفتاب به مدّت 4-3 روز خشک میشود تا رطوبت آنها به 5/8-8 درصد برسد . بعداً در طی انبار دارای 1 % دیگر از رطوبت کاسته خواهد شد . انبار بادام های پوست نرم (کاغذی) بعلت احتمال آلودگی قارچی با مشکلات بیشتری مواجه است .

جهت بهبود کیفیت ظاهری بادام هایی که مصرف رومیزی دارند ، آنها را با استفاده از دی اکسید سولفور سفید می کنند . پوست چوبی بقیه ی بادام ها توسط ماشین شکسته شده و مغزها جدا میشوند . مغزها با توجه به اندازه ، رقم و یا منطقه محل تولید طبقه بندی و به فروش میرسند .

بادام ها از این نظر به 5 گروه تقسیم می شوند :

1. سنگی و یا دارای پوست بسیار سخت و سفت( 25-20 % مغز)

2. پوست سخت (35-25 % مغز )

3.پوست نیمه سخت (45-35 % مغز)

4.پوست نرم (55-45 % مغز)

5. پوست کاغذی(65-55 % مغز)

در مورد مغز ها ، درجه بندی در تجارت بین المللی به صورت زیر است:

1. مغزهای گزینش نشده: محتوی نا خالصی شامل مغزهای دو قلو و شکسته که معمولاً بعد از خرد کردن و یا آسیاب در شکلات سازی و یا صنعت شیرینی مورد استفاده قرار میگیرند .

2.مغزهای گزینش شده: این مغزها بر اساس اندازه و یا وزن گزینش شده اند و بعد از پوست گیری مکانیکی در آب oc98 به مدت2 دقیقه ، در صنایع غذایی (بستنی ، قنادی ، بادام نمک زده ، بادام با پوشش شکری یا بادام سوخته) مورد استفاده قرار می گیرند .

3. مغز های تلخ ، شکسته ، دو قلو و بدون شکل و فرم مناسب: این مغزها به صورت آسیاب شده و یا تکه های کوچک در قنادی و شیرینی سازی و یا ممکن است برای تهیه ی روغن به منظور استفاده در کرمهای آرایشی و داروسازی مورد استفاده قرار گیرند .

بادام های ایران از نظر اندازه به چهار گروه تقسیم می شوند:

1. دست چین یا عالی تا 34 دانه در یک اونس (1200 دانه یا کمتر در Kg) حد اغماض5 % از گروه درشت تر.

2. درشت ،34 تا 36 مغز در یک اونس(1200 تا 1280 دانه در کیلوگرم) ، حد اغماض 7% از گروه ریز .

3. ریز بیشتر از 36 مغز در یک اونس (بیش از 1280 دانه در کیلوگرم) ،حد اغماض 8% از گروه مخلوط .

4. مخلوط یا استاندارد : مخلوطی از بادام های با اندازه های مختلف .

درجه بندی دیگر بر اساس مجموع ضرایب بدست آمده در جدول زیر می باشد که بر این اساس درجه بندی به صورت زیر است:

1.درجه بندی ممتاز (جمع ضرایب 6 و حداکثر تا 9)

2. درجه یک (جمع بالاتر ضرایب 9 و حداکثر تا13)

3. درجه دو ( جمع ضرایب بالاتر از 13 و حداکثر تا 18)

4.درجه سه ( جمع ضرایب بالاتر از 18و حداکثر تا 22)

ارقام بادام:

ارقام بادام از نظر عادت رشد و عادت گل دهی ، زمان گل دهی ، زمان برداشت و محصول دهی و حساسیت به آفات و امراض طبقه بندی می کنند . یکی از عوامل محدود کننده ی کشت بادام وقوع سرما های دیررس بهاره است که سبب صدمه به گل ها یا میوه های جوان شده و محصول را نابود می نماید . بنابراین در انتخاب رقم مناسب بادام برای هر منطقه یکی از عوامل مهم که بایستی مورد توجه قرار گیرد زمان گل دهی در بهار می باشد .

ضرایب با استفاده از جدول زیر تعیین می گردند:

ضریب


خاکه بادام


بادام چروکیده


خرده بادام


مواد خارجی


بادام دو قلو


اندازه

1


تا 2 %


تا 1 %


0


0


تا 3 %


تا 34 مغز در اونس

2


بیش از 2 تا 5 %


بیش از 1 تا 2 %


تا 5 %


تا 5 %




بیش از 3 %


بیش از 34 تا 36 مغز در اونس

3


بیش از 5 تا 7 %


بیش از 2 تا 3 %


بیش از 5 تا 6 %


بیش از 5 تا 7 %





بیش از 36 مغز در یک اونس

4


بیش از 7 تا 10 %


بیش از 3 تا 5/3 %


بیش از 6 تا 7 %


بیش از 7 تا 10 %

مخلوط

یک اونس برابر با 3/28 گرم می باشد .

از ارقام دیر گل بادام ها ی خارجی تاردی نانپاریل (خیلی دیر گل ) ، تکزاس ، تونو ، کریستومورتو ، فرانگنس، فلیپوسو ، فراگویلو و ژنکو را میتوان نام برد . در ایران نیز سرما های دیررس بهاره خسارت ارد می کند . در این راستا در جهت شناسایی و معرفی ارقام دیر گل بادام تحقیقاتی در نقاط مختلف ایران صورت گرفته است . در این باره در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاهرود 26 رقم بادام از سال 1360 مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند .در نتیجه ارقام از نظر زمان گل دهی به چهار گروه خیلی دیر گل ( شاهرود ، 16، 8 و 7) ،دیر گل ( شاهرود 12، 18 ، 15 و 6) ، متوسط گل ( شاهرود 17 و 21 ) و ارقام زود گل ( رقم منقا و نجف آباد ) تقسیم شده اند به طوریکه ارقام خیلی دیر گل با ارقام زود گل از 21 تا 30 روز در شروع ظهور گل اختلاف دارند.

از نظر میزان عملکرد میوه با پوست چوبی رقم شاهرود 12 با 3600 کیلوگرم در هکتار و از نظر میانگین عملکرد مغز میوه و کیفیت آن رقم شاهرود 18 با 1675 کیلوگرم در هکتار نسبت به سایر ارقام برتری داشته است .

در شهرستان کاشمر ارقام دیر گل بادام های محلی در طی سالهای 74-1372 شناسایی گردیدند . بهترین ارقام از نظر دیر گل دهی که عملکرد خوبی نیز داشتند عبارت بودند از M2-8 ، M2-6، B3 ، M14-18 ، M2-61 ، M9-20 .

در منطقه ی میانه مطالعاتی در رابطه با انتخاب ارقام دیر گل بادام در طی سالهای 1372 تا 1375 انجام گرفت ، نتیجه ی این مطالعات منجر به معرفی دو رقم دیر گل به نام های علی بالا و A-2 شده است . این ارقام 15 تا 20 روز در مقایسه با ارقام دیگر دیر گل تر بودند . رقم علی بالا یک رقم پوست کاغذی است که نسبت مغز به پوست چوبی میوه آن در حدود 65 تا 70 % است .این دو رقم خود ناسازگار بوده ولی نسبت به هم کاملاً سازگاری دارند و در کاشت های مخلوط می توانند گرده زای خوبی برای یکدیگر باشند .

در ایستگاه تحقیقاتی آذر شهر ، خواب فیزیولوژیکی تعدادی از ارقام تجاری مورد مطالعه قرار گرفته است . در این تحقیقات مقدار نیاز سرمایی ( به حسب واحد سرمایی ) و نیاز حرارتی ( برحسب درجه ساعت رشد ) برای هفت رقم تجاری محاسبه شده است . در این تحقیق رابطه ی مثبت و معنی داری بین زمان گل دهی و نیاز سرمایی و حرارتی ارقام بدست آمده است . در عین حال معلوم شده است که عواملی مانند زمان به خواب رفتن گیاه ، میزان صفر گیاهی (صفر فیزیولوژیکی ) و چگونگی عکس العمل دمایی جوانه های گل نیز می تواند در زمان گل دهی مؤثر باشند . چون این آزمایش در یک سال زراعی (74-73 ) انجام گرفته به نظر می رسد برای اطمینان به نتایج بدست آمده نیاز به تکرار آزمایش در سالهای بیشتری میباشد .

در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان81 اکوتیپ دیر گل بادام از مناطق مختلف استان جمع آوری گردیده و در قالب یک مجموعه در دست مطالعه می باشد (مذاکره با محمود عدلی ).

آفات و بیماری های مهم بادام :

علاوه بر آفات عمومی درختان میوه مانند انواع شته ها ، سوسکهای پوست خوار ، چوب خوار ، برگ خوار و گل خوار و کرم سفید ریشه که به بادام هم خسارت وارد می کنند، یک نوع مغز خوار بادام به نام Eurytoma amigdali end. مخصوص بادام وجود دارد .

از بیماری ها لکه ی آجری برگ بادام و سفیدک سطحی شایع تر می باشد .

زنبور مغز خوار بادام :

حشره کامل زنبور کوچکی است به رنگ سیاه و کرم ، لارو آن سفید رنگ است .مغز خوار بادام میوه ی جوان را سوراخ کرده و یک تخم در آن می گذارد . پس از مدت معین تخم باز شدهو لارو حشره بیرون آمده و داخل بادام تبدیل به شفیره شده ، حشره کامل سال بعد از شفیره خارج شده و شروع به تخم گذاری میکند .

مبارزه : برای مبارزه با این آفت راه های شیمیایی و مکانیکی وجود دارد . در مبارزه ی مکانیکی میوه های آلوده حاوی لارو حشره از روی درخت یا روی زمین جمع آوری شده و سوزانده می شود.

در مبارزه ی شیمیایی از سموم فسفره مانند گامگسان، دی کلروفون ، فسفامیدون (برای حشره ی کامل ) و یا نواکرون ،فسفامیدون (بر علیه تخم لارو ) استفاده می شود. نظر به اینکه چاغاله بادام در ایران به صورت سبز مصرف می شود ، لذا سم پاشی توصیه نمی شود .

لکه آجری برگ بادام :

در ایران برای اولین بار اسفندیاری آن را در رضائیه و لرستان گزارش نموده است . نشانه ی این بیماری روی برگ بادام ابتدا به صورت لکه های بی شکل و سبز متمایل به زرد ظاهر میشود . بعداً برگ کلروفیل خود را در محل این لکه ها که معمولاً گوشه دار بوده و حاشیه ی نا مشخصی دارند کاملاً از دست داده و به رنگ زرد در می آید . به تدریج که قارچ عامل بیماری پیشروی و رشد و نمو میکند رنگ لکه ها نیز از زردی به نارنجی و بعد به قرمز آجری در می آید. در این موقع بافت برگ در محل لکه ها ضخیم شده و به سمت سطح تحتانی برجسته می شود. در حالیکه در رویه ی بالایی برگ فرورفتگی به وجود می آید . برگ در محل لکه ها ضخیم تر می شود و گاهی به 3-2 برابر ضخامت برگ سالم می رسد . اواخر فصل تابستان لکه های برگ رنگشان کاملاً قهوه ای و تیره شده و بافت برگ در این قسمت ها مرده و خشک می شود . گاهی به علت پیوستن تعدادی از این لکه ها تمام پهنک برگ فاسد شده و می ریزد . عامل بیماری قارچی به نام Polystigma ochraceum می باشد .

مبارزه : برای مبارزه از انواع قارچ کش ها در چندین نوبت استفاده می شود . اولین سمپاشی در اسفند ماه با قارچ کش کاسید 101 به نسبت 5 در هزار یا محلول دو درصد می باشد . در بهار همین درختان چهار بار با یکی از قارچ کشها سمپاشی می گردند . ( مثل کاسد 101 به نسبت 5/1 در هزار ، کاپتان به نسبت 3 در هزار ، پولیدام (بر اساس زینب ) به نسبت 5/2 در هزار ، ملپرکس به نسبت 5/1 در هزار ، محلول بوردو به نسبت یک درصد ،زیرام به نسبت دو در هزار ، دیتان ام-45) . اولین سمپاشی بهاره بعد از ریزش گلبرگ ها و تقریباً در دهه ی سوم فروردین ماه می باشد . در این موقع میوه های بادام کاملاً کوچک و در بقایای گلبرگ ها پوشیده است و از طرفی جوانه های برگی در حال باز شدن است . 3 نوبت سمپاشی بعدی به فاصله ی دو هفته از یکدیگر باید انجام گیرد .

سفیدک سطحی بادام :


این سفیدک به طور معمول از اواسط تابستان شیوع مییابد و اولین علائم آن ایجاد لکه های سفید خاکستری در سطح تحتانی برگ ها است . بعداً این لکه ها به یکدیگر پیوسته و قشر سفید رنگی در سطح زیرین برگ به وجود می آورند . غالباً در سطح فوقانی برگ لکه های قرمز یا قهوه ای رنگی به ظهور می رسد که در مقابل لکه های سفید سطح زیرین قرار دارند . در اواخر شهریور ماه روی قشر سفید سطح زیرین برگ نقطه های سیاه رنگی ظاهر می شوند که اندام جنسی قارچ است .

مبارزه: با توجه به اینکه فعالیت قارچ از اواسط تابستان شروع می شود ، خسارت آن چندان زیاد نبوده و در صورتیکه سفیدک در بعضی از نواحی شدت داشته باشد می توان درختان را به محض مشاهده ی اولین علائم بیماری در پشت برگ ها توسط قارچ کش کاراتان یا سموم گوگردی سمپاشی نمود .
 

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
نام فارسی: انجیر

نام علمی : Ficus carica

نام انگلیسی : Common fig tree

نام تیره : Moraceae

نام محلی : انجیر ، انجیر کوهی ، انجیل ، تین ، کشکل ، انجیر خوراکی ، شال انجیر ، کتک ، گمشو ، کرنجیل کرام ، بلبس، انجیر معمولی ، ویوانجیر ، هنجیر ، کشگل ، باس ، شاهنجیر ، کرموس ، طبار ، بلس ، کرتل ، انجیربن ، شاه انجیر ، کاچی ، قره هژید و انجیر یش .

خصوصیات بوتانیکی :

دارای 600 گونه می‌باشد که اغلب انواع آن وحشی یا زینتی هستند مانند درخت معروف به درخت کاتوچو(فیکوس الاستیکا) که هم زینتی است و هم صنعتی. فیکوس بنگالنسیس و فیکوس رلیگیوزا انواع زینتی این گیاه می باشند که در تزئینات و به عنوان گیاه آپارتمانی مصرف زیاد دارند . برگ درخت انجیر پنجه‌ای و دارای 3 تا 5 لوب می‌باشد. قسمتی که به اسم میوه انجیر معروف است و مورد تغذیه انسان قرار می‌گیرد در حقیقت میوه نیست بلکه زائده مجوفی است که گلهای انجیر به تعدادی زیاد در داخل آن قرار گرفته‌اند و مواد قندی در این زایده یا رسپتاکل جمع می‌شود. گلهای نر و گلهای ماده درخت انجیر از یکدیگر جدا ولی روی یک پایه یعنی در داخل رسپتاکل واقع شده‌اند و به عبارت دیگر درخت انجیر گیاهی است یک پایه.

اگر میوه انجیر را باز کنیم و به شکل یک سطح درآوریم گلهای نر که حامل دانه گرده هستند و در کنار و به طرف خارج صفحه واقع شده و گلهای ماده که حامل تخمدان و در صورت تلقیح شدن حامل بذر خواهند بود در وسط صفحه قرار دارند. تلقیح گلهای ماده انجیر بوسیله حشرات مختلف که مهمترین آنها حشره‌ای بسیار کوچک از خانواده کالسیدیده می‌باشد انجام می‌گیرد.



پراکنش جغرافیایی :


موطن اصلی درخت انجیر در دنیای قدیم یعنی اروپا- آسیا در نواحی مدیترانه می‌باشد و به همین جهت آن را جزء میوه‌های مناطق نیمه گرم طبقه بندی می‌کنند. درخت انجیر بسیار قدیمی است. آثار این درخت در آخر عهد دوم (کرتاسه) دیده شده و در عهد چهارم در اطراف دریای مدیترانه مورد کشت قرار گرفته است. در مصر از 2800 سال قبل از میلاد مسیح کاشت درخت انجیر موسوم بوده است این گیاه در بیشتر مناطق استان سیستان وبلوچستان (از جمله سراوان ، چابهار ، نیک شهر ، خاش و. . . ) کشت می شود.

ترکیبات شیمیایی :


انجیر میوه مغذی و خوش طعمی است. دارای مواد قندی ، مواد ازته ، چربی ، مواد معدنی ، آمینو اسید ، آنزیمهای مختلف و کاروتن می‌باشد. در برگهای آن حدود 0.6 درصد مواد تلخی مانند فیکوسین Ficusin و برگاپتین Bergaptene وجود دارد. شیره سفیدی که با شکستن شاخه‌های درخت انجیر و یا از میوه نارس آن خارج می‌شود بسیار سمی است و اگر بر روی پوست زده شود سلولها را از بین برده و می‌کشد. برگهای انجیر دارای Glycosiderutin می‌باشد.

خاک مطلوب درخت انجیر :


درخت انجیر را در انواع مختلف خاک از شنی سبک تا رسی سخت می‌توان کاشت. در اراضی شنی سبک خطر حمله نماتود بسیار زیاد است. بهترین خاک برای کاشت این درخت اراضی لیمونی است. در این نوع اراضی میوه دادن درخت به علت رشد زیاد شاخ و برگ دو یا سه سال به تاخیر می‌افتد.

احتیاجات آب و هوایی :


اقليم نقش بسيار اساسي در توليد محصول خوب و اقتصادي انجير دارد بطوري كه اين عوامل علاوه بر اينكه در تعيين محل توليد نقش دارند، در تعيين كيفيت و رفتار فيزيولوژيكي گياه نيز اثر مي گذارند كه در ذيل به اختصار به آنها اشاره مي شود.

درجه حرارت : درخت انجير يك گياه نيمه گرمسيري است كه زمستانهاي ملايم همراه با بارندگيهاي پراكنده و تابستانهاي گرم را بيشتر ترجيح مي دهد عليرغم اينكه انجير بومي نواحي نيمه بياباني است، درجه حرارتهاي پايين زمستان، بيشتر از گرماي بالاي تابستان كشت آن را محدود مي سازد، بطوري كه درختان انجير گرماي شديد را بدون خسارت جدي به كيفيت ميوه تحمل مي كند انجير مانند هر گياه خزان دار نيمه گرمسيري كه به شرايط خشك آب و هوايي وابسته است تحت شرايط رطوبت نسبي پايين، تابش شديد نور خورشيد، درجه حرارت بالاي تابستانه (35 تا 42 درجه سانتيگراد يا بيشتر در ماههاي تير و مرداد) و زمستانهاي ملايم به خوبي رشد مي كند.


رطوبت نسبي : درختان انجير در مناطقي كه در فصل گلدهي و ميوه دهي بارندگي نداشته باشند محصول با كيفيت خوب توليد مي كنند، رطوبت نسبي كمتر از 25% براي درختان انجير بهتر است. زيرا رطوبت نسبي بالا، شيوع و آلودگي به اكثر بيماريهاي قارچي و نيز شكاف خوردن ميوه كه در زمان رسيدن ميوه صورت ميگيرد را تشديد مي كند.


باد : وزش باد يا بارندگي در طول انجام عمل بار دهي ممكن است با ايجاد اختلال در پرواز طبيعي زنبور انجير (Blostophaga) در انجام فعاليت گرده افشاني و تشكيل ميوه، وقفه و ممانعت ايجاد كند. با وجود اين، وزش نسيم ملايم در هنگام خشك شدن ميوه مناسب است. زيرا به رسيدن مطلوب ميوه ها كمك مي كند.


نياز سرمايي درخت انجير : نياز سرمايي درختان انجير براي شكست ركود زمستاني از صفر تا مقدار كم گزارش شده است، سرماي مورد نياز براي شكستن استراحت انجير به قدري كم است كه چند هفته هواي خنك براي آن كافي است بطوري كه 100 تا 400 ساعت دماي كمتر از 7 درجه سانتيگراد نياز سرمايي آن را بر طرف مي سازد.


مقاومت در برابر سرما : درختان انجير به سرماي زمستان حساسيت بيشتري دارندميزان حساسيت به سرما در بيشتر ارقام انجير به اندازه مقاوم ترين درختان پرتقال گزارش شده است. همچنين مقاومت آن از درختان انار كمتر است. مقاومت اين درخت به سرما، رقم، سن، سلامتي درخت، و شرايط فيزيولوژيكي آن بستگي دارد. درختان جوان نسبت به سرما حساسيت بيشتري نشان مي دهند. درختان جوان در سرماي 3- درجه سانتيگراد طي ماههاي آبان و آذر آسيب ديده و با درجه حرارتهاي 9- درجه سانتيگراد در اواسط زمستان از بين مي روند. درختان انجير در اوايل شروع فصل سرما مقاومت كمتري دارند كه با پيشرفت ركود، درجه حرارت هاي پايين تر مقاومت بيشتري پيدا مي كنند بطوري كه درجه حرارت هاي 3- تا 6- درجه سانتيگراد در اوايل فصل زمستان ممكن است درختان را بخشكاند. ولي با پيشرفت مرحله ركود اين امر بسته به رقم، در درجه حرارت هاي پايين تر از 10 درجه سانتيگراد تحقق مي يابد. اندامهاي جوان درخت نسبت به سرما حساسيت بيشتري دارند. درجه حرارت هاي 8- تا 10- درجه سانتيگراد، شاخه هاي جـوان را از بين مي برد، در حاليكه تنه درخت در درجه حرارت 12- تا 15- درجه سانتيگراد نابود مي شود ولي ممكن است اندامهاي زير زمين، شاخسارهاي جديدي را در فصل رشد بعد بوجود آورند. ريزش زودتر از موعد كه ممكن است به وسيله حمله آفات و بيماريها و يا خشكسالي ايجاد شده باشد، حساسيت درخت را به سرما بيشتر مي كند.

ارقام اصلاح شده :

انواع انجیر : خوراکی و غیر خوراکی می باشد

انواع انجیر خوراکی : ازمیر ، معمولی ، سان پدرو

انجیر استهبان از نوع ازمیر می باشد که محصول دوم آن اقتصادی و قابل استفاده است . ارقام آن عبارتند از انجیر سیاه ، سبز ، شاه انجیر و کشکی

انجیر های معمولی به صورت پارتنوکارپیک تولید شده و نیازی به گرده افشانی ندارد . ( انجیرهای سیاه موجود در بازار )

انجیر های غیر خوراکی به نام " بر " نامیده شده که زمستانه ، بهاره ، تابستانه دارند و از نوع بهاره آن برای " بردهی " یا گرده افشانی درخت انجیر استفاده می شود



روش ازدیاد :


روش ازدیاد به وسیله بذر ، قلمه ، پاجوش ، پیوند . البته ازدیاد با بذر به ندرت انجام شده و مخصوص مراکز تحقیقاتی می باشد . توسط قلمه های چوب 2 الی 3 ساله به راحتی تکثیر می شود . طول قلمه ها در حدود 40 سانتیمتر بوده که در اواخر زمستان جدا می گردند .

روش کاشت :

فاصله کاشت قلمه در نهالستان انجیر به صورت 4 ردیف (4 فارو) پشت سرهم با فاصله 40 سانتیمتر از یکدیگر است که پس از هر 4 ردیف یک فاصله 80-60 سانتیمتری فضای آزاد قرار دارد. فاصله نهالها از هم بر روی هر ردیف باید 30 – 25 سانتیمتر باشد و قلمه‌ها در وسط پشته کاشته شوند.

کود ونیاز های غذایی :

معمولاً با توجه به دیم بودن انجیر در استهبان از هیچ کود حیوانی یا شیمیایی استفاده نمی شود، ولی در زمینه کود دهی طرح تحقیقاتی در حال انجام است .

آبیاری :


به دلیل حساسیت درخت انجیر به زیادی عنصر بُر در آب آبیاری، توصیه می‌شود میزان عنصر بر موجود در آب آبیاری نهالستان انجیر کمتر از 1 میلیگرم در لیتر این عنصر داشته باشد.

آفات و بیماری ها :

پوسيدگي قهوه‌اي(دروني) ميوه انجير :

پوسيدگي قهوه‌اي(دروني) ميوه انجير fig brown rot(fig endosepsis)
بيماري ناشي ازقارچ ناقص Fusarium moniliforme است كه اسپورهاي آن با زنبور Blastophaga به داخل ميوه‌ي انجيرانتقال مي‌يابد وموجب پوسيدگي داخل ميوه مي‌شود .

لكه برگي سركوسپورايي انجير :

لكه برگي سركوسپورايي انجيرfig cercospora leaf spot

بيماري ناشي از Cercospora spp مانند( C. bolleana) است؛ كه منجر به توليد لكه‌هاي مازويي در برگ انجير مي‌شود.

ترشيدگي انجير fig souring

بيماري درايران ناشي از مخمر Hanseniospora osmophila است كه با مگس سركه يا سوسك ميوه انجير از طريق چشم ميوه انجير به داخل آن انتقال مي‌يابد. اين مخمر‌ها باعث ترشيدگي، ايجاد بوي الكل و تغيير رنگ ميوه مي شوند.

شانكر انجير

بيماري بيشتر در انجيرهايي ديده مي‌شود، كه نياز به هرس شديد دارند. درايران شانكر انجير در استهبانات فارس ديده شده است. بيماري ناشي از Diaporthe cinerascens (آنامورف: Phomopsis cinerascens) است. دراثر حمله قارچ روي شاخه‌ها شانكر ايجاد مي‌شود و شاخه‌ها پژمرده و دچار زوال تدريجي مي گردند. آلودگي از محل هرس شروع مي‌شود ومعمولاَ درفصل باراني صورت مي‌گيرد. قارچ درسال اول آلودگي تغيير رنگ را روي شاخه ايجاد مي‌كند و بتدريج طي 4-3 سال اطراف تنه وشاخه را فرا مي‌گيرد. دراثر مقاومت گياه بافت پينه‌اي اطراف شانكر تشكيل مي‌شود. قارچ درپينه نفوذ كرده ودرسال بعد فعال مي شود. دراثر فعاليت سالانه قارچ دواير متحدالمركزي توليد مي‌شود. قارچ دو نوع پيكنيديوسپور توليد مي‌كند. نوع α ونوع β كه نوع α درايران ديده شده است. اسپورها ازمحل زخمهاي ايجاد شده دراثر عوامل طبيعي وفيزيكي ويا حمله حشرات نفوذ مي‌كنند.

كنترل:


بهترين روش كنترل بيماري پيشگيري ازنفوذ قارچ درگياه وباغ است. كه شامل:

1. تنظيم زمان هرس(هرس همراه با بارندگي نباشد)

2. تهيه قلمه سالم

3. معالجه زخمها

4.ضدعفوني ابزار هرس

برداشت :


انتخاب زمان مناسب برداشت انجير تازه يكي از عوامل مهم توفيق در انجير كاري تلقي مي شود. به طوري كه وقتي انجير چيده مي شود. چنانچه شيرابه از آن خارج شود علامت آن است كه ميوه هنوز نرسيده است و احتمالاً حالت سوزاندگي در اين مرحله به دليل آنزيم هيدروليز كننده پروتئين في سين است. قبل از شروع به برداشت ميتوان از رسيدن انجير از طريق رنگ، بافت و طعم ميوه اطمينان حاصل كرد و اصولاً كيفيت ميوه را ميتوان با اندازه گيري نسبت قند به اسيد، مواد جامد و محلول و تردي آن تعيين كرد. برداشت محصول تازه، به كمك دست و با دقت صورت ميگيرد و براي اينكار لازم است شاخه هاي باردار را پايين كشيده و ميوه را از دُم آن از شاخه جدا كرده و در جعبه هايي كه براي اينكار از قبل آماده شده اند قرار داد. بهتر است تنها يك رديف يا حداكثر دو رديف انجير تازه در داخل جعبه قرار داده شود تا از لهيدگي آن جلوگيري شود. ميوه تازه پس از چيدن بايد در محل خنكي نگهداري و سپس در اسرع وقت به بازار مصرف ارسال گردد. در صورتيكه انجير به منظور استفاده خشكباري باشد برداشت آسانتر است زيرا ميوه بر روي درخت قسمتي از آب خود را از دست داده و پلاسيده مـي شود و بـا كمترين تكان ريـــزش مي كند.

انبارداری:


به طور کلی در مورد انجیر های معمولی به دلیل کمی زمان انبار داری آن و توان کم حمل و نقل بایستی به بازار فروش نزدیک باشد . اما در مورد انجیر های خشک به دلیل داشتن خاصیت انبارداری و توان حمل و نقل و از همه مهمتر وجود بازار در خارج از کشور قابل تامل بیشتری است . اما مراقبت و نگهداری بیشتری نیاز دارند .

عملکرد و مقدار تولید در هکتار :

ميانگين محصول يك درخت ، حدود 10 كيلوگرم انجير خشك است .ايران با سرانه توليد 2/1 كيلوگرم انجير مقام‌ 4 توليد اين محصول را دارد، سرانه توليد انجير در جهان 150 گرم است .

بررسی اقتصادی :

براساس اظهارات كارشناسان فائو، ايران رتبه نخست توليد انجير خشك دنيا را به خود اختصاص داده است كشورهاى تركيه، ايران و مراكش به ترتيب با ۶۵هزار ، ۴۹ و ۴۵ هزار هكتار بيشترين سطح زير كشت محصول انجير را در جهان دارا هستند استان فارس با سطح زير كشت ۴۲هزار هكتار و توليد سالانه ۴۰هزارتن محصول انجير خشك نخستين توليد كننده انجير خشك جهان است . سالانه حدود ۸ تا ۱۰هزار تن انجير خشك به خارج از كشور صادر مى شود كه مالزى، هنگ كنگ و چين بيشترين خريدار انجير ايران هستند . سهم انجير ايران در بازار ژاپني چند سال پيش 10درصد بود كه در سال‌جاري به 90درصد رسيده، سهم انجير تركيه و آمريكا كه در آن زمان، به ترتيب 30 و 70درصد بود الان به يك و صفر درصد رسيده است. به تعبير ديگر آنها، بازار ژاپن را از دست داده‌اند. البته دليل چنين فرايندي اين است كه انجير تركيه، آفلاتوكسين داشته و كنار گذاشته شده، انجير آمريكا هم به دليل قيمت بالاتر آن نسبت به انجير صادراتي ايران، توان رقابت را از دست داده است.



قیمت محصول :


قیمت پایه صادراتی انجیر 450 دلار می باشد .

موارد استفاده و خواص دارویی :


انجير ادرارآور است و كساني كه به خروج ادرار احتياج دارند بايد انجير مصرف كنند. انجير سينه را نرم مي كند. برگ هاي درخت انجير، ظروف آشپزخانه را كاملاًپاك مي كند. جوشانده 40تا 120گرم انجير در يك ليتر آب براي معالجه برونشيت مزمن،زكام و گرفتگي صدا مفيد است. مربا و كمپوت انجير براي درمان يبوست مؤثر است لذا ميتوان 3 تا 4 انجير تازه راچهار قطعه كرده و در نيم ليتر شير جوشانده تا پخته شود و آن را با 12 عدد كشمش صبح ناشتا بخورند. جوشانده برگ انجير در منظم نمودن عادات ماهيانه خانم هايي كه مبتلا به بي نظمي عادت ماهانه شدهاند مؤثر است كه بايد جوشانده را چند روز قبل از عادت ماهانه مصرف نمايند . شير سفيدي كه از دم برگها يا ميوه انجير خارج مي شود بهترين درمان ميخچه و زگيل است و بايد آن را صبح و شب روي ميخچه گذاشت تا آن را زايل كند. ميوه انجير نيروبخش، خوش طعم،مولّدانرژي و فربه كننده است و مواد لازم براي سوخت و ساز بدن را در خود جمع كرده است. انجبر براي نرم كردن سينه و روده ها داراي خاصيت معروفي است.

اگر 40 تا 120 گرم انجير خشك را در يك ليتر آب بجوشانيد، جوشانده اي بدست مي آيد كه براي معالجه زكام هاي شديد و تورم هاي حنجره مفيد است. دم كرده برگ هاي آن به مقدار 26 تا 30 گرم در يك ليتر آب، مسكن و براي معالجه سرفه تجويز مي شود. جوشانده انجير خشك در التهاب دستگاه تنفس تجويز مي شود.غرغره كردن جوشانده انجير خشك براي درمان گلو درد و سرما خوردگي بسيار مؤثر است. اگر 5 تا 7 گرم انجير خشك رادر مقداري آب ريخته و با آتشي ملايم بپزند تا به صورت شربتي درآيد اين شربت درد گلو را آرام مي كندو سرفه را تسكين مي دهد. از جوشانده انجير خشك در شير، شربتي به دست مي آيد كه براي رفع تحريكات گلو مخاط دهان مصرف مي شود. انجير خشك را مي كوبند و مي سايند ئ به جاي قهوه مصرف مي كنند.مصرف گرد انجير به جاي قهوه در بيماريهاي برونشيت، سينه پهلو و سياه سرفه مفيد است. جوشانده شاخه نازك درخت انجير،آبي را كه در بافت هاي بدن جمع شده خارج مي كند از اين جهت در مورد مرض استسقاءنيز مصرف آن مفيد است. انجير بيش از هر ميوه اي قند طبيعي دارد و به مقدار قابل توجهي داراي ويتامين هاي «آ» و «ب» است. اگر انجير را بپزند و به شكل كمپوت و يا مربا درآورند براي اشخاصي كه سوء هاضمه يا يبوست دارند مفيد است. انجير بواسير را قطع مي كند. انجير سده ها را نرم مي كند و براي باد قولنج مفيد است. انجير نقرس را معالجه مي كندو قواي جنسي را زياد مي كند.

انجير بوي بد دهان را از بين مي بردو استخوان ها را محكم مي كند. انجير ميوه اي است بسيار مغذي كه هضم آن آسان است و مصرف آن براي بچه ها و اشخاصي كه از بستر بيماري برخاسته اند و دوره نقاهت را مي گذرانند بسيار مفيد است.انجير به علت دارا بودن دانه هاي ريز، باعث تقويت روده و معده مي شود ولي براي كبدهاي ضعيف زيان آور است.

انجير در رفع بواسير،صرع، جنون و وسواس اثرات نيكويي دارد. خوردن انجير تازه و خشك،موجب لينيت مزاج مي شود،از اين جهت يبوست هاي كهنه و مقاوم را درمان مي كند. خوردن جوشانده انجير خشك در تمام التهابات دستگاه تنفس مانند ذات الريه، ذات الجنب،آسم،تنگي نفس،سرماخوردگي هاي مكرر مفيد است.غرغره كردن و دهان شويه با جوشانده انجير خشك، ورم لثه، ورم دهان و ورم گلو را درمان مي كند. . اگر خمير انجير با آرد جو و گندم را به صورت مرهم، روزي 2 مرتبه در محل ورم گوش و دمل ها قرار دهند اثر شفابخش دارند.

اگر خمير انجير با آرد جو را به صورت مرهم در محل سوختگي ها و غده هاي ملتهب قرار دهند،مؤثر است. مسواك زدن با سوخته انجير، براي جرم گيري دندان (سفيد كردن دندان ) و تقويت لثه، فوق العاده مفيد است. برگ تازه انجير براي التيام جراحات و زخم ها و جوش خوردن سريع زخم هاي سطحي مؤثر است. مي توان برگ تازه را به مدت كمي روي زخم هاي سطحي گذارد، اگر برگ خشك كرده درخت انجير را بكوبيد و در سركه بخيسانيد و به پوست بدن كه پوسته پوسته مي شود بماليد اثر شفابخش دارد . برگ خشك كرده درخت انجير را بكوبيد و در آب خيس نموده و بر سر يا ابرو بماليد،ريزش مو را بر طرف مي كند. يك قطره از شيرآبه سفيدرنگ انجير را در داخل دنداني كه پوسيده و كرم خوردگي دارد بماليد،درد را تسكين مي دهد. وجود مقدار زياد فسفر اين حقيقت را نشان مي دهد كه انجير در پرورش هوش و حافظه بسيبار مؤثر است. سرشار بودن انجير از پتاسيم تاَمين كننده سلامتي كودكان ضعيف و كم خون و بي اشتها است. اگر انجير و عسل را به طور مساوي با هم مخلوط كنيد جهت زخم معده بسيار مفيد است. انجير به علت داشتن پتاسيم، درجه قليايي بودن بدن را بالا برده و در رفع اوره و چربي بدن بسيار مؤثر است. انجير مي تواند در بيماران مبتلا به عدم كفايت كبد و رماتيسم مزمن مؤثر باشد. انجير هر قدر تازه تر باشد قدرت پاك كنندگي و خواص آن بيشتر است. انجير بهترين غذا براي بيماران عصبي است. انجير پخته مرهم خوبي براي سوختگي زخم هاي گرم و دمل( مخصوصاً دمل دندان) است.

شربت انجير تسكين دهندۀ دردهاي گلو و سرفه است. انجير خيسانده شده در شير بسيار خوشمزه و براي درمان يبوست شديد بسيار مفيد است.
انجير خيسانده شده در روغن زيتون براي معالجه يبوست بسيار مفيداست و بايد صبح ناشتا خورده شود.
شيره سفيد انجير اثري نظير مايه پنير دارد، لذا مي توان از آن در تهيه پنير استفاده كرد. براي معالجه آبسه دندان و ناراحتي لوزه و گلو انجير پخته بسيار مفيد است. مرهم انجير پخته شده در سركه، براي درمان سوزش، خشكي و خشونت زخم ها بسيار مؤثر است جوشانده تازه و جوان درخت انجير در استسقاء اثر نيكو دارد.جوشانده انجير در التهاب دستگاه تنفس تجويز مي شود. جوشانده پوست تازه انجير در شك روش ها و اسهال خوني توصيه شده است.
 

Similar threads

بالا