آبان ماه سال 1363 يكي از مهمترين مراكز دانشگاهي كشور براي تربيت نسل جوان، كارآمد و متخصص در شهر تهران پاي به عرصه حضور گذاشت و فعاليت خود را با رشته هاي مختلف علوم انساني ، فني و مهندسي ، علوم پايه و كشاورزي با جذب 250 دانشجو آغاز كرد
واحد علوم و تحقيقات در مدت زماني كوتاه چنان توسعه پيداكرد كه در حال حاضر داراي 16 دانشكده و 4 مركز تحقيقاتي، آزمايشگاهي با بيش از 344 رشته تحصيلي در مقاطع مختلف كارشناسي ، كارشناسي ارشدو دكترا است و قريب به 15500 نفر از اين واحد دانشگاهي فارغ التحصيل شده اند.
در واحد علوم و تحقيقات با هشتصد عضو هيأت علمي تمام وقت و نيمه وقت و چندين استاد مدعو كه از اساتيد فرهيخته و چهره هاي ماندگا رعرصه علم و دانش كشور محسوب مي شوند بسياري از رشته مطرح در سطح بين المللي با گرايش هاي مختلف تدريس مي شود. تمام مراحل آموزشي و تحقيقاتي اين واحد دانشگاهي مطابق با آخرين مصوبات و شاخصه هاي آموزشي شوراي عالي برنامه ريزي دانشگاه آزاد و وزارت علوم و تحقيقات و فن آوري است كه تاكنون ثمرات بسياري را براي كشور به همراه آورده است و به عنوان نمونه مي توان به ثبت هفت اختراع توسط دانشجويان اين واحد در كشور و چندين مركز علمي مثل بانك ژن جهاني اشاره كرد.
دانشجويان آموزش عالي اين واحد به همراه اعضاي هيأت علمي آن تاكنون با چاپ صدها مقاله در سيستم ISI ، سهم بسزايي در توليد علم كشور و خيزش علمي ايران براي تحقق سند چشم انداز بيست ساله كشور داشته اند.
تأسيس كتابخانه الكترونيكي در كنار كتابخانه مركزي و کتابخانه های دانشکده های مختلف اين واحد و راه اندازي انجمن هاي علمي مختلف ، برقراري ارتباط با سايت هاي علمي و ايجاد سايت هاي علمي گوناگون ، مكانيزه شدن سيستم آموزشي و ارائه خدمات آموزشي اينترنتي به دانشجويان، ارائه ليست دروس و برنامه درسي اساتيد و اعضاي هيأت علمي در هر نيمسال از طريق شبكه اينترنتي ، چاپ مجلات علمي دانشجويي ، دارا بودن امكانات آزمايشگاهي متنوع و تخصصي، ايجاد فضاي مناسب آموزشي و تحقيقاتي، بهره من بودن دانشكده هاي مختلف از امكانات اينترنتي و اطلاعاتي و ايجاد سايت هاي علمي و ارتباطاتي مختلف در دانشكده ها از امور مهم و ارزشمندي است كه در واحد علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامي به مرحله انجام رسيده اند.
اكنون ربع قرن از فعاليت دانشگاهي كه اولين زمزمه هاي ايجاد آن در ارديبهشت ماه سال 1361 به گوش رسيد مي گذرد و شايسته است يكي از بزرگترين مجتمع هاي آموزشي و تحقيقاتي آن را با هم بهتر بشناسيم و چگونگي شكل گيري دانشكده ها و مراكز آزمايشگاهي و تحقيقاتي واحد علوم و تحقيقات مانند: فني و مهندسي، مهندسي مواد، علوم پايه، كشاورزي و منابع طبيعي، علوم انساني و اجتماعي، زبان و ادبيات، الهيات و فلسفه، علوم و فنون دريايي، مديريت و اقتصاد، دامپزشكي، محيط زيست و انرژي، علوم و مهندسي صنايع غذايي، مهندسي پزشكي، حقوق و علوم سياسي، هنر و معماري، مهندسي نفت، مركز تحقيقات فيزيك، پژوهشكده مهندسي محيط زيست و فن آوري، مركز تحقيقات مطالعات محيط زيست، مجتمع آزمايشگاهي و ساير مراكز را مرور كنيم.
