دانستنی های زنبورداری

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
استفاده از مكمل غذایی در تولید و زنده مانی زنبور عسل
تغذیه بهینه و صحیح زنبور عسل برای زنبورداران به لحاظ كسب حداكثر بهره وری از ارزش زیادی برخوردار است كه بر همین اساس موضوع تغذیه زنبور عسل در دهه های اخیر مورد توجه محققین و پژوهشگران قرار گرفته است.
زنبور عسل برای رشد و نمو و ادامه حیات خود نیاز به مواد مغذی نظیر كربوهیدرات ها، پروتئین ها، چربی ها، ویتامین ها و مواد معدنی دارد. در حالت طبیعی زنبور عسل كربوهیدرات ها را از طریق شهد گل و پروتئین ها و سایر مواد را از طریق گرده گل دریافت می كند.


در موارد كمبود گل در طبیعت، نیاز زنبور عسل به كربوهیدرات ها را می توان از طریق تغذیه دستی با شربت شكر تامین كرد، اما برای مدت طولانی (و حتی زمستان گذرانی) نمی تواند به زندگی خود ادامه دهد و در صورتی كه منابع تامین پروتئین و سایر مواد مغذی را در اختیار نداشته باشد اختلالاتی در رشد و نمو غدد زیر حلقی، مومی و زهری ایجاد می شود. همچنین زنده مانی نوزادان كاهش یافته و با كاهش طول عمر زنبورها، از عملكرد اقتصادی پرورش زنبور عسل كاسته می شود. برای تامین مواد غذایی جانشین گرده در فصول و مكان های نامناسب از لحاظ مواد غذایی، پژوهش هایی برای جایگزین كردن جیره های پروتئین به جای گرده صورت گرفته است كه حاكی از موفقیت چشمگیر از لحاظ زنده مانی و عملكرد كندو است. طی دهه های اخیر نتایج تحقیقات زیادی كه در رابطه با نقش تغذیه در پرورش و نگهداری زنبور عسل صورت گرفته است نشان می دهد بین قدرت كندو و تغذیه صحیح همبستگی مثبت وجود دارد و فراهم كردن غذای كندوها باعث بروز هر چه بهتر پتانسیل تولید، گرده افشانی و افزایش جمعیت كندوها شده است. این پژوهش با توجه به شرایط خاص جغرافیایی استان اردبیل و كاستی ها اثر جانشین پروتئین در كندوها، انجام شده است.
مواد و روش ها
به منظور بررسی اثرات تغذیه ای پروتئین (كیك پروتئینی) جانشین گرده در مزرعه، از ده كندو به عنوان گروه تیمار و از ده كندو به عنوان گروه شاهد استفاده شد. برای گروه تیمار در طی مراحل آزمایش از كیك پروتئین استفاده شد در حالی كه برای گروه شاهد از مكمل غذایی استفاده نشد. برای تهیه كیك پروتئین در این پژوهش از مخلوط شكر، كنجاله سویا، پروتئین تك یاخته، اكسی تتراساكلین، شیر خشك كم چربی و زرده خشك تخم مرغ، آب، عسل و سركه استفاده شد. تركیبات كیك پروتئین در جدول 1 آمده است. به همراه جیره غذایی فوق برای تغذیه پاییزی و اوایل بهار از مخلوط آب و شكر 1 به 2 و 1 به 1 برای مبارزه با بیماری ها و تحریك ملكه به تخم گذاری استفاده شد. به منظور تعیین زنده مانی كندوها از شمارش تعداد قاب های دارای جمعیت زنبور عسل در هر دو طرف قاب و برای تعیین میزان تولید عسل از طریق وزن عسل تولید شده در هر كندو استفاده شد. آنالیز آماری داده ها با روش t-test از بسته آماری SAS انجام شد.
جدول 1 ـ تركیبات جیره غذایی آزمایش (مقادیر مورد نیاز برای تهیه كیك 350 گرمی جهت 10 كندو در سه مرحله (اول، دوم و سوم)
جای جدول
نتایج اثر تغذیه و مكمل غذایی (كیك پروتئینی) بر تولید عسل و زنده مانی زنبور عسل در جدول 2 آمده است. نتایج پژوهش نشان داد اگر تغذیه ای كیك پروتئینی در گروه تیمار در مقایسه با گروه شاهد بر تولید و زنده مانی معنی دار است (05/0 > P ) میانگین تولید و زنده مانی در گروه تیمار و شاهد به ترتیب 60/6 ± 89/72 در مقابل 08/4 ± 53/51 و 69/0 ± 95/8 در مقابل 33/0 ± 15/5 بود. گروه تیمار در مقایسه با گروه شاهد میزان زنده مانی و تولید عسل را به ترتیب 8/3 قاب و 36/21 كیلوگرم افزایش داده است. (05/0P> ). همبستگی بین زنده مانی و تولید عسل در گروه تیمار 246/0=r و در گروه شاهد 673/0=r بود.
جدول 2 ـ میانگین (SEM±) اثر كیك پروتئینی بر تولید عسل و زنده مانی كندوی زنبور عسل
جای جدول
حروف a،b در هر ردیف مربوط به تفاوت معنی دار (50/0 > p) بین میانگین ها است.
با توجه به نتایج پژوهش، بالاترین میانگین تولید و زنده مانی با گروه تیمار به دست آمد (50/0 > P) می باشد به طوری كه تیمار كیك پروتئینی میزان تولید و زنده مانی را به ترتیب 36/21 كیلوگرم و 8/3 قاب افزایش داد. ماجا وسكا و همكاران (2005)، با انجام پژوهشی بیان كردند، استفاده از مكمل های تغذیه ای در فصل بهار تعداد بچه ها و زنده مانی كندو را افزایش داد. آنها گزارش كردند، استفاده از مكمل های غذایی باعث بهبود راندمان زنبور عسل در فصول نامناسب سال از لحاظ تغذیه ای می گردد. در پژوهش دیگری، هایس (1984) نتایج استفاده از پودر سویا و پروتئین تك یاخته در فصل بهار را به جای گرده مثبت ارزیابی كرد. علاوه بر این پژوهش ها، محققان زیادی اثر استفاده از مكمل غذایی بر تولید و زنده مانی را گزارش كرده اند. نتایج حاصل از این پژوهش نیز با گزارشات این محققان مطابقت دارد. تغذیه زنبورها با جانشین های مكمل پروتئینی بافت های گوناگون را تحت تاثیر قرار می دهد كه با فراهم كردن اسید آمینه و ویتامین های مورد نیاز تولید و زنده مانی زنبورها در كندو را فراهم می كنند. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، استفاده از مكمل پروتئینی برای كندوها توصیه می گردد.

نویسنده: اردشیر اشرفی، كارشناس امور دام معاونت بهبود تولیدات دامی ، بهروز خلیلی – كارشناس ارشد فیزیولوژی دام ، مرتضی جعفر اوغلی – عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور اردبیل ، حسین اعزازی، دانشجوی كارشناس ارشد تغذیه دام
 

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
بررسی اثرات ضد باكتریائی بره موم زنبورعسل روی باكتری پنی باسیلوس لاروا عامل بیماری لوك آمریكائی زنبور

بررسی اثرات ضد باكتریائی بره موم زنبورعسل روی باكتری پنی باسیلوس لاروا عامل بیماری لوك آمریكائی زنبور

بررسی اثرات ضد باكتریائی بره موم زنبورعسل روی باكتری پنی باسیلوس لاروا عامل بیماری لوك آمریكائی زنبو
دكتر مصطفی مرادی
عضو هیئت علمی موسسه رازی كرج بخش تحقیق و تشخیص بیماریهای زنبورعسل و كرم ابریشم
بره موم زنبورعسل یا Propolis ماده ای مركب از صمغ انواع درختان و گیاهان مختلف است كه كارگران زنبورعسل آنرا در سبد گرده های خود جمع آوری كرده و با ایجاد تغییراتی در آن , از آن به عنوان ماده ای درزگیر, صیقل دهنده, ضدعفونی كننده داخل كندوها و سلولهای مومی و مومیائی نمودن لاشه حیوانات تلف شده در داخل كندوها استفاده می نماید. بره موم از تركیباتی از جمله صمغ, موم, روغنهای فرار و گرده گل تشكیل شده است و با استفاده از آنالیز بیوشیمیائی از تركیبات متنوعی از جمله الكلها ,آلدئیدها, فلاونوئیدها, اسیدهای آمینه, كالكونها, استرها, استونها, اسیدهای چرب و ... تشكیل گردیده است كه هر از این تركیبات در صنایع داروئی ارزش بالائی دارند.
بشر از قدیم الایام متوجه اثرات درمانی و ضد باكتریائی بره موم بوده است و در موارد بسیاری از بیماریهای انسان و حیوان مورد استفاده قرار داده و نتایج رضایت بخشی را كسب نموده است. در چند دهه اخیر تحقیقات زیادی روی خواص درمانی بره موم بخصوص اثرات ضد باكتریائی آن انجام گرفته و نتایج قابل توجهی كسب شده است و در برخی موارد از آنتی بیوتیكهای صناعی هم موثرتر بوده است.
در این بررسی میزان حساسیت باكتری پنی باسیلوس لاروا عامل بیماری لوك آمریكائی زنبورعسل كه خطرناكترین بیماری زنبورعسل است مورد بررسی قرار گرفت و از روشهای رایج در بررسی اثرات آنتی باكتریائی مواد روی باكتریها از جمله روش رقت در براث و روشBaure – Kirby استفاده گردید.
در روش رقت در براث باكتری مذكور را در محیط براث كشت داد و با استفاده از رقتهای مختلف عصاره های اتانولی بره موم تحت تاثیر قرار دادیم . در روش Baure – Kirby از دیسكهای كاغذ صافی آغشته به میزانهای مختلف عصاره های الكلی بره موم استفاده گردید كه نتایج حاصله به شرح زیر است:
در روش رقت در براث رقتهای 32/ میلی گرم در میلی لیتر بره موم و بیشتر از آن باعث مهار رشد باكتری مذكور گردیدند و بدینصورت رقت 32/ میلی گرم در میلی لیتر بره موم به عنوان حداقل غلظت ممانعت كننده از رشد( MIC ) بره موم روی باكتری پنی باسیلوس لاروا تعیین گردید و در روش بائور كربی دیسكهای كاغذ صافی حاوی 01/ تا 1/ میلی گرم بره موم با ایجاد هاله های ممانعت از رشد باكتری به قطر 5 الی 18 میلی متر در اطراف خود مانع از رشد باكتری مذكور گردیدند.
نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد كه بره موم زنبورعسل ایران در مقایسه با بره موم تولیدی برخی از كشورهای دیگر از خاصیت ضد باكتریائی نسبتاً بالائی برخوردار است و در صورت استفاده صحیح می تواند در درمان بیماری لوك آمریكائی زنبور عسل مورد استفاده قرار گیرد. در رابطه با اثرات داروئی بره موم روی سایر عوامل بیماریزای انسان و دام تحقیقات زیادی صورت گرفته است. از جمله بارزترین و خوشبینانه ترین اثرات بره موم اثر آن روی انواع ویروسها از جمله ویروس عامل بیماری مهلك ایدز و انواع سلولهای سرطانی بوده است كه نویدهای را در راه درمان این بیماریها با استفاده از تركیبات مختلف بره موم ایجاد كرده است. با توجه به تنوع پوشش گیاهی ایران
 

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
سه نوع جمعیت کندو

سه نوع جمعیت کندو

سه نوع جمعیت کندو:
در هر جمعیت سالم و کامل سه نوع زنبور عسل وجود دارد:
الف:یک ملکه
ب:چند هزار تا چند ده هزار زنبور کارگر
پ:چند صد تا چند هزار زنبور نر
ملکه و همه زنبورهای کارگر ماده اند؛ فرق ایندو در این است که دستگاه تناسلی کارگران ناقص بوده و جفتگیری برایشان ممکن نیست و حال اینکه دستگاه تناسلی ملکه کامل است و امکان جفتگیری برایش فراهم است و جفتگیری هم میکند.
مجموعه ملکه زنبورهای کارگر و زنبورهای نر را«یک جمعیت»زنبور عسل مینامند.محلی که یک جمعیت زنبور عسل در آن زندگی، تولید مثل و رشد میکنند یک«کندو»نامیده میشود.کندو خانه زنبور عسل است.
فرق ظاهری ملکه و زنبورهای کارگر در طویلتر بودن شکم و اندام در ملکه است.فرق ظاهری زنبورهای نر با کارگران و ملکه در این است که اولا چشمهای مرکب زنبورهای نر درشت تر و از پشت سر به هم می رسند حال آنکه چشمهای کارگران از پشت سر به هم نمی رسد.ثانیا نرها کلفتتر و چاقتر از کارگران و ملکه اند.ثالثا انتهای شکم زنبور نر گرد است ولی ملکه و کارگران دارای انتهایی نوکتیز میباشند
 

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
زنبور کارگر:

زنبور کارگر:

زنبور کارگر:
زنبور کارگر مثل ملکه همیشه از تخم بارور شده بوجود می آیند و مثل ملکه از جنس ماده است و دوران رشدش(از تخم تا زنبور کامل)21 روز است.
هیکل زنبور کارگر از سایرین«ملکه و نرها»کوچکتر بوده و گرده گرده گل را در سبدی که در دو پای آخرینش است جمع آوری کرده و به کندو حمل میکند.وجود نیش aiguillon (نیش کارگران بصورتی است که زائده هایی بصورت قلاب در دو طرف آن وجود دارد که وقتی که زنبور شخص را نیش میزند این زائده های قلابی شکل در گوشت بدن گیر کرده ونیش او در داخل بدن شخص می ماند که بهمراه نیش قسمتی از بدن زنبور پاره شده و زنبور پس از مدتی کوتاه میمیرد)در کارگران آنها را از نرها متمایز میسازد.تمام کارهای داخلی و خارجی کندو و جمعیت را کارگران انجام میدهند که مهمترینشان عبارتند از:
تمیز کردن داخل سلولهای مومی،تغذیه ملکه،تغذیه لاروها،گرم کردن لاروها،تنظیم گرمای داخل کندو،تولید موم،ساختن سلولهای مومی،دفاع،تعویض هوای داخلی کندو،جمع آوری شهد و گرده گل،تهیه بره موم،آوردن آب بداخل کندو و...
در روزهای اول تولد کارگران از کندو خارج نشده و به کارهای داخلی کندو رسیدگی می کنند و در این دوره از زندگی، زنبورهای کارگر جوان می توانند غذای مخصوص ملکه و لاروهای کندو را درست کنند و لیکن کارگران مسن این استعداد را ندارند.
بدن کارگران جوان کاملا از کرک پوشیده شده است و بر حسب نوع زنبور دارای رنگهای مختلف بوده،پرها کامل و صاف است و هرچه سن کارگران بیشتر می شود بدنشان براق تر،لیز و بدون کرک خواهد شد.کنار بالها چین خورده و شکل عمومی بدنشان بعلت نداشتن مو و کرک لاغرتر بنظر می رسد.
دو نوع زنبور کارگر وجود دارد که از لحاظ شکل ظاهری کوچکترین فرقی بین آنها دیده نمیشود:کارگران بهاری که از اوایل بهار تا نیمه تابستان متولد میشوند و حداکثر سنشان(از تولد تا مرگ(از شش هفته تجاوز نمی کند.کارگران پاییزی که از نیمه دوم تابستان به بعد تولد می یابند و سن آنها اغلب از هفت ماه هم تجاوز میکند.
تعداد زنبورهای کارگر یک جمعیت نسبتا خوب در حداکثر قدرتش در سال(حدود خرداد ماه( به 60000 عدد یا بیشتر هم میرسد در صورتی که در زمستان تعدادشان از 8000 الی 12000 عدد تجاوز نمیکند.
 

Eng.probe

عضو جدید
کاربر ممتاز
ملکه:

ملکه:

ملکه:
ملكه تنها موجود ماده کامل وتنها تخمگذار جمعیت است که مثل زنبورهای کارگر از تخم بارور شده بوجود می آیند. ملکه مادر تمام زنبورهایی است که با وی در کندو زندگی میکنند.
مدت رشدش(از تخم تا موجود کامل)16تا17روز بوده و پس از رسیدن به سن بلوغ(4 تا 5 روز پس از تولد) در یک روز آفتابی حوالی بعدازظهر از کندو به خارج پرواز کرده و با حدود سیزده زنبور نر جفتگیری می کند.بنابراین خیلی از زنبورهای یک جمعیت با وجود اینکه از یک ملکه متولد شده اند باز هم با هم نسبت ناخواهری دارند چون دارای پدرهای متفاوتی هستند بهمین دلیل هم خیلی از زنبورهایی که از یک ملکه متولد شده اند از نظر رنگ با هم فرق میکنند و رنگهای مختلفی دارند.پس از شروع تخمگذاری ملکه معمولا تا آخرعمرش کندو را ترک نمیکند مگر برای بچه دادن.
ملکه معمولا تا 5 سال و بطور استثنایی تا 6 سال هم ممکن است عمر کند و این عمر طولانی بدلیل تغذیه متفاوت ملكه با دیگر زنبورهاست، ملكه از همان لحظه اول از غذای مخصوصی بنام ژل رویال یا ژل شاهانه كه از غده های موجود در سر زنبورهای نوزاد ترشح می شود تغذیه می كند اما زنبورهای دیگر ازعسل و گرده تغذیه می كنند؛ ولی اگر بخواهیم جمعیت،پرمحصول باشد باید ملكه راحداکثر در سن سه سالگی حذف نموده و یک ملکه جوان و فعال بجای آن به جمعیت داد،چون با بالا رفتن سن و پیری،قدرت تخمگذاری ملکه نیز بتدریج کمتر می شود در نتیجه جمعیت پس از مدتی ضعیف و ضعیفتر می گردد.
ملکه جوان را بطریق زیر به آسانی میتوان از ملکه پیر تشخیص داد:
ملکه جوان یکی دو ساله که مقدار زیادی تخم دارد شکمش متورم تر بوده و گنده تر بنظر می رسد،بالهایش کامل بوده سر و بدنش از کرک پوشیده شده است و حرکاتش سریع و چابک است.
در صورتی که ملکه پیر که از دو سال پیرتر باشد بدون کرک بوده،پرهایش چین خورده و دیگر در محفظه تخمدانش تخم زیاد نداشته بنابراین لاغرتر بوده و خیلی آهسته حرکت می کند.
همیشه لازم نیست برای اطمینان از وجود ملکه در کندو حتما خود ملکه را با چشم ببینیم و اگر درون حجره ها تخم روز دیده شود میتوان با اطمینان کامل گفت ملکه در کندو وجود دارد.
در شكل بالا ملكه را با بدن طویلتر می بینید.
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
دانستنی های زنبورداری


مقدمه :
نظر به اینکه بروز بیماری ها خود به خود نبوده و برای وقوع آن بایستی شرایط لازم فراهم شود و استرسها (گرما و سرما)می تواند سرآغاز آن باشد به منظور پیشگیری از بروز مشکلات بیماری ها و حفظ سرمایه و کسب درآمد نگهداری کلنی ها در شرایط مطلوب از اصول مهم بوده که نیاز به مقدمات دارد و زمستان گذرانی مهم ترین آن است .
اولین اصل:
وجود مقدار کافی و مناسب ذخیره غدا در کندو است .که باید حداقل برای هر کندو با 5 قاب متوسط زنبور 5کیلو عسل باشد. عسل مذکور بایستی به صورت قاب و با پولک سربسته باشد تا در زمان نیاز زنبوران نسبت به باز نمودن حجرات عسل و مصرف آن اقدام نمایند(در مناطق با طول زمستان متوسط).در صورتی که دستی در برنامه قرار داشته باشد می توان در رژیم غذایی دستی مقداری (شربت عسل)همراه نمود . (مقدار غذا با طول دوره سرما بستگی دارد )البته وجود گرده در قابها الزامی است .
دومین اصل:
ترتیب چیده شدن قابهاست یک قاب پوکه یا یک طرف خالی و طرف دیگر عسل از سمت خالی بایستی در جوار دیواره کندو قرار گیرد. قابهای مناسب تخم ریزی یا حاوی تخم ، لارو و شفیره کنار قاب مذکور قرار گرفته و سپس قاب حاوی غذا در قسمت کنار این قابها(به سمت مرکز کندو) قرار گرفته و سپس یک قاب خالی (پوکه) قرار گرفته کنار آن در هر طرف کندو یک میخ کوچک برای ثابت نمودن قابها به کندو زده و یا بقیه فضا را با قاب بدون موم به جهت ثابت نمودن قابها پر نموده و درب کندو را می بندیم (قرار دان گونی پلاستیک یا برزنت روی قابها و بستن سوراخ تهویه پشت کندو ، مغایر اصول بهداشتی است ) ولی استفاده از پوشش تخته سه لا یا فیبری دارای منفذ مناسب توصیه می شود در صورت لزوم می توان در یک جعبه کندو دو کلنی را مستقر کرد و دو سوراخ پرواز در ان تعبیع نموده و بین هر دو کندوی مستقل را به قرار دادن یک صفحه فیبری تا زیر سقف کندو به موازات قابها از کف تا زیر درب کندو آنها را از هم جدا نمود. سوراخهای تهویه درب و بدنه کندو نبایستی مسدود گردد.
سومین اصل:
ترکیب جمعیتی و میزان آن و مدیریت بیماریها می باشد.
الف: ترکیب جمعیتی: به این منظور در هر کلونی بایستی مقدار مناسبی تخم روز ، لارو و شفیره به انضمام تعداد مناسبی زنبور کارگر جوان وجود داشته باشد. و بهتر است هر ساله حدود ثلث تا نصف قابهای حجره دار نو شود.
ب: در مورد بیماریها نکات بسیاری باید قید شود. لیکن بدلیل اینکه در هر منطقه ای به علت بیماریهای خاص و شرایط ویژه نکات بهداشتی و درمانی همان منطقه باید رعایت شود و شرایط خاص را کارشناس هر منطقه بایستی بررسی و اعما نماید. لذا به ذکر نکات کلی و بطور اجماع اکنتفا می شود.
بنابراین فعلا مبارزه و کنترل آفات و انگلهای زنبور عسل (واروا ، نوزما آکارا پیس و ...) که از اهمیت بسیاری برخوردار است مختصرا بیان می شود.
در مورد واروا تا 2% میانگین آلودگی زنبوران بدون اهمیت و میانگین تا 5% قابل درمان و یا برنامه ریزی برای درمان در فصل بعدی می باشد. آلودگی بیش از 5% بایست برنامه ریزی قاطع اعمال شود ( حذف کندوهای ضعیف یا ادغام آنها و مصرف دارو یا اقدامات بیولوژیک ضروری است.( میانگین آلودگی = معدل درصد آلودگی تعداد کندوهای نمونه گیری شده است ) (درصد آلودگی = تعداد کنه * 100 تقسیم بر تعداد زنبور نمونه)
در مورد نوزما در صورت رویت علایم و شدت آلودگی باید تصمیم گیری و درمان مناسب انجام شود ابتدا اگر تعداد کندوهای آلوده کم بود (یک کندو) حذف آن و جدا سازی کندوهای مشکوک و درمان آنها و پیش گیری در بقیه کندو ها ضرورت دارد. ( ظهور علایم در بیش از یک کندو با توجه به رطوبت منطقه و یا کوچ به منطقه مرطوب درمان کلیه کندوها ضروری است) در صورت وجود سابقه قبلی بیماری مثلا در فصل بهار قبلی نیز بایستی نمونه گیری و آزمایش شود. اگر وجود بیماری به صورت مزمن یا مخفی تایید شد(بیش از 60 عدد عامل بیماری در یک شان میکروسکوپی از محلول حاصل از سلایه شکم 20 زنبور ) در صورت لزوم با توجه به وجود علایم و درصد آلودگی کندوها ( بیش از 1% ) اقدام به مبارزه نمود.
در مورد آکاراپیس وودی در صورتیکه کوچ به مناطق خشک تر از محل استقرار قبلی در برنامه باشد نیاز به اقدام دارویی نمی باشد ضمنا اگر داروهای تدخینی و یا سیستمیک ضد واروا یا اسید اگزالیک و یا اسید فرمیک در مبارزه مصرف شود. از شدت وفور اکاراپیس ودی می کاهد و کنترل زنبورستان در فصل زاد و ولد بعدی ضروری است . اصولا این بیماری به رطوبت منطقه بستگی شدید دارد و در مناطق خشک دیده نمی شود.
در مورد لوک نیز بایستی با دقت و شدت عمل شود و عاری بودن کندوها از علایم بیماری قطعی گردد. و در صورت نیاز اقدام درمانی مناسب انجام شود( حذف کلیه کندوهای دارای علامت و تجویز دارو به هر کندو 4 بار به فاصله یک هفته هر بار 100 الی 200 میلی گرم اکسی تتراسیکلین 20% ) به ویژه در مبارزه با لوک آمریکای که درمان بلند مدت و نابودی هاگها پس از تبدیل هاگ به باسیل میسر و از اهمیت زیاد برخوردار است اصوالا تا هنگامی که هاگها در کندو باشد و با نوزادان تماس یابد. هاگها به باسیل تبدیل و سپس باسیلها هر کدام هزاران هاگ ایجاد و هاگها مجددا به باسیل تبدیل و باعث بروز بیماری می شود. حذف کلیه قابهای دارای علایم بیماری و جابجایی زنبورستان سرلوحه کار است.
(ضمنا سایر بیماریها نیز مهم است و باید مد نظز باشد ولی در درجه بعدی اهمیت است و حسب مورد بایستی اقدام شود )
توضیح اینکه رابطه میزان جمعیت کندو و حجم آن با طول دوره سرما و شدت سرما بایستی رعایت گردد. یعنی اگر طول دوره سرما یا شدت آن کم باشد جمعیت کمتری نیاز است و برعکس و به همین مبنا جمعیت بیشتر غذای بیشتری نیاز دار. بنابراین صلاح در این است که همیشه مقدار غذا بیش از نیاز کندو برای زمستان گذرانی در نظر گرفته شود که اگر سرما و عدم دسترسی به گل و تامین غذا بروز نمود جمعیت کندو از بی غذایی نابود نشود و تمام زحمات و هزینه مربوطه هدر نرود. البته مکان استقرار کندوها و تاثیر سرمای محیط استقرار بر مصرف عسل تاثیر داشته و سرمای قابل تحمل در کاهش مصرف عسل موثر است که باعث کاهش تحرک و کاهش تخم ریزی و جمعیت نیز می شود که جبران جمعیت در شروع گرما بایستی در اولویت باشد و بدین منظور می توان کوچ کوتاه یا لزوما بلند و تغذیه دستی تحریکی دو ماه قبل از نیاز به جمعیت فراوان اجرا گردد. و افزایش جمعیت با شروع وفور گل در طبیعت بایستی تطابق داشته و در واقع پیشواز فصل گل رفتن و جلوتر از صحرا و طبیعت بودن بایستی هدف اصلی در کسب عسل باشد.
استراتژی درمان
نظر به اینکه مصرف سموم (دارو)از نظر هزینه اقتصادی ونیروی کارگر و تاثیر منفی آن برروی ساختار بدنی زنبور (ژنها) به وبژه ملکه و باقی مانده دارویی در عسل و سلامت مصرف کننده عسل و عواقب ناشی از اثرات سوء سموم روی نسل های بعدی زنبور واجد اهمیت است و با توجه به اینکه بیماری های انگلی پیشگیری ندارد و برای تصمیم به درمان هم بایستی آلودگی در حد منطقی باشد تا اقدام به دارو درمانی سنجیده باشد .
بنابراین در استراتزی مبارزه و درمان واروا مصلحت در آن است که :
اولا برنامه مراقبت از این بیماری به ویژه در کندوهای با آلودگی قبلی از نظر اقتصادی – سلامت عسل و کندو – و هزینه نیروی کار مهم بوده و باید مد نظر باشد و در صورتی که آلودگی ثابت مانده با توجه به شرایط و فصل اقدام شود یا اگر رو به ازدیاد است تصمیم مناسب اتخاذ (درمان شود). در صورتیکه اگر الودگی رو به تنزل است از درمان دارویی پرهیز نمود .و به اقدامات حمایمی و بیولوژیک به منظور حصول نتیجه بهتر و سریع تر روی آورد .بدین سان با اعمال ادغام کندوهای مقاوم و تغذیه دستی و دادن قاب شفیره و زنبور جوان بالغ به مقاومت بیولوژیک زنبورها رسید .
ثانیا : با توجه به ویژگی های زنبور عسل (خسلت نظافت گری + زنهای R,U و پدیده گرومینگ و خصلت اموزش پذیری عمل گرومینگ ، زنبوران تازه متولد یا منتقل به کندوی جدید عمل گرومینگ را فرا میگیرند)ذاز همین ویژگیها در جهت حذف درمان داروی ناخواسته باید استفاده نمود.
روش برخورداری با بیماری (استراتژی مبارزه با وآروآ)
گر معدل آلودگی در حد کمتر از 2% بود کلا نیاز به درمان نیست و برنامه مرافبت سالی یکبار دو ماه بعد از شروع اولین تخم ریزی عمده یا ابتدای هر فصل کوچ به گرمسیر، بایستی انجام شود و اگر معدل آلودگی تا 5% بود بایستی ابتلاء مشکوک قلمداد و شرایط کوچ و فصل راهنمای مراقبت بیماری در زنبورستان باشد و بر این اساس استراتژی درمان برگزیده شود. در صورتی که معدل آلودگی بیش از 5% بود با توجه به فصل اگر ابتدای فصل زاد و ولد بود اقدام به درمان باید صبر نمود. در غیر این صورت حسب شرایط بایستی اقدام شود.
1 – نکته مهم : در صورت عدم استفاده از سموم مجاز (مصرف سموم غیر مجار بسیار خطرناک است)با حذف کندوهای ضعیف و غیر مقاوم به واروا و برنامه حمایت غذایی جمعیت و کمک بیولوژیک (استفاده از گونه های مقاوم ) پس از چند سال کندوها به نحو محسوسی قدرت مقابله و دفاع از خود علیه واروا را کسب می کند .
2- نکته مهم : اصولا هر دارو در صورتی که وارد سیستم بدن زنبور شود از جنبه های مختلف تاثیرات متفاوتی در زنبورها دارد که بعضی سوء بوده و بهتر از حداقل مصرف داروها و حداکثر اعمال مدیریت و اقدامات حمایتی جهت مفقیت بلند مدت انجام شود (حتی الامکان اقدام دارویی دارویی و حمایت بیولوژیک توام باشد ).
3- سموم مجاز بایستی طبق تناوب و دقیقا طبق توصیه سازنده و دامپزشک متخصص مصرف شود تا ضمن اجتناب از ظهور نسل مقاوم کنه به سم از تجمع و اثرات سوء یک نوع سم در کندو(در موم و زنبور و عسل )پرهیز نمود .
خلاصه: داروها به ویژه سموم ضد واروا بایستی بسیار اگاهانه مصرف شود تا از بروز نسل مقاوم کنه –انباشت سم و به ویژه یک نوع سم که ممکن است به حد خطرناک در موم و بدن زنبورها به خصوص ملکه و عسل برسد پرهیز شود و از اصول بیولوژیک و اقدامات حمایتی و تغذیه ای مناسب در کندوها بهره برد و ز توان مقابله طبیعی زنبوران با واروا استفاده شود تا علاوه بر پرهیز از مشکلات عدیده (مالی , بهداشتی ,ضعف کلی زنبوران و عدم تولید عسل و غیره ) عسل سالم تر و بیشتر و کار توام با موفقیت اقتصادی که هدف هر کسی است حاصل شود . قطعا به گزینی می تواند در این مورد نقش عمده ای داشته باشد و توصیه می شود این سموم نه کمتر و نه بیشتر از دستور سازنده یا دامپزشک متخصص استفاده شود .
نويسنده : دکتر سیروس کوشا -کارشناس سازمان دامپزشکی کشور
منبع : http://westazarvet.ir
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
منابع تغذیه زنبورعسل:

منابع تغذیه زنبورعسل:

1.شهد (نوش) یانکتار:شربت رقیقی است که به وسیله سلول های مخصوص به نام سلول های نوش زاترشح می شود این سلول ها درقاعده گلبرگ هاقرار گرفته ولی ممکن است در سایرقسمت های گیاه حتی در روی دمبرگ وبرگ گیاهان نیز وجود داشته باشد.
2.گرده:در هنگام تولید نسل گرده ی گل برای زنبوران به خصوص نوزادان انها منبع پروتئینی چربی ونشاسته ومقداری ویتامین است.یک کندو بطورمتوسط سالانه حدود 35کیلو گرم گرده جمع اوری ومصرف میکند.
تولیدات زنبور عسل:
1.عسل:زنبور عسل شهد گلها را جمع اوری کرده وهنگام حمل به کندو مقداری انزیم به ان اضافه میکند.سپس انها را به کندوبرده وداخل حجره ها ذخیره میکند این مایع مجددا توسط زنبوران مکیده شده واب اضافی ان تبخیروانزیم های لازم به ان اضافه میشود پس ازرسیدن عسل اب ان به 17_20درصد رسیده ودر داخل حجره ها ذخیره شده وبوسیله پولک های نازک مومی روی انرامی پوشاند.
وزن مخصوص عسل1.4وphان بین3.7_4.5است وخاصیت اسیدی دارد.قندهای عسل عبارتند از:فرکتوز گلوکز ساکاروز وکمترازیک دهم ان رامیلیستوز وعده ای ازقندهای دیگرتشکیل میدهند.انزیم های عسل عبارتند از:امیلاز انورتاز کاتالاز فسفاتاز گلوکزاکسید. از ویتامین های عسل :b2 .b3 .b6. h. c. d. e. kمیباشند.
موارد استفاده ازعسل:در سوره ی نحل ایه ی67و68 ازاثرات شفابخش عسل یاد شده است.عسل رطوبت را جذب میکند.عسل خاصیت ضد باکتریایی دارد.در مصرقدیم ازعسل برای مومیایی کردن اجساد از عسل استفاده میشده است.در داروسازی از عسل برای تهیه ی شربت سینه استفاده میشود.از عسل بخاطر کالری زیادبرای انرژی بخشی وتحریک کننده ی سیستم ایمنی وقوت دهنده استفاده میشود.عسل درافزایش هموگلوبین کودکان کم خون نقش زیادی داشته اسهال واستفراغ را کاهش میدهد .عسل در درمان بیماریهای وسرماخوردگی بکار گرفته میشودوداروئی موثر در درمان ورم چشم میباشد.عسل دردرمان بیماریهای گوارشی ودرمان زخم های جلدی مورد استفاده قرار میگیرد. درعسل مقداری استیل کولین وجود دارد که باعث گشاد شدن عروق قلبی شده وفشار خون را پائین می اورد.عسل دارای دکستروز بوده وبرای بیماران دیابتی باید بااحتیاط مصرف گردد.عسلک نیز نوعی عسل است که زنبور از شیره های شیرین که روی برگهای درختان دیده میشود تهیه میکند.
2.ژله رویال:غده های موجود درناحیه ی سرزنبوران عسل بسیار جوان(کارگر)ماده ای شیری رنگ باطعمی تلخ به نام ژله رویال ترشح میکنند این ماده غذای اصلی وعامل بسیارمهم واساسی نموزنبوران عسل درحالت لاروی میباشد که توسط زنبوران کارگر درحجره پرورش ملکه وسایرنوزادان ترشح میشود.
خواص ژله رویال وموارد استفاده ازان:
الف:دارای اثرمیکروب کشی است.دربهبود زخم های پوستی بسیار موثراست.
ب:ژله رویال را اکسیر جوانی نام نهاده وخصوصیات نیرو بخشی قوت دهنده دارد.
ج:دردرمان عفونت های ویروسی درمجاری تنفسی بسیارموثراست همچنین اثرات ضد توموری وضد سرطان دارد.
در کشورهای خارجی به شکل پماد قرص شیاف ویاکپسول در دسترس قرار میگیرد.
3.موم:درسطح زیرناحیه ی شکمی زنبوران کارگرغددمخصوصی وجود دارند که موم ترشح می نمایند.ترشح موم درحالت معمولی از13روزبعدازتولد شروع شده وتا
سن 18روزگی ادامه دارد.زنبور عسل برای درست کردن یک کیلوگرم موم باید 10_12کیلو گرم عسل مصرف نماید.
موارد استفاده ازموم:به غیراز مصرف درزنبورداری درکارخانجات داروسازی برای روکش کپسولها درساختن کرمهای ارایشی در صنایع رنگرزی مدلسازی تولید شمع در دندانپزشکی برای قالب گیری ودر تهیه ادامس مورد استفاده قرار میگیرد.
4.بره موم یا صمغ:ماده ای است که بوی نسبتا مطبوع دارد.بره موم خاصیت انتی بیوتیکی دارد زنبورها برای تهیه ی ان صمغ درختان را جمع اوری نمودهوپس از اضافه کردن موم گرده گل ترشحات بزاقی این ماده را به وجودمی اورند درداخل کندو برای چسباندن قابها به یکدیگر ضدعفونی سلول های داخل قاب وتنگ کردن دریچه ی پرواز در زمستان استفاده میشود.
موارد استفاده اندر ساختن کرمهای زیبایی وبه عنوان یک ماده جلادهنده کاربرد دارد.بره موم حاوی ماده ضد قارچ است که برای درمان والتیام زخم های کهنه ودمل ها وسوختگی ها استفاده می شود.
5.زهرزنبور عسل:درجمعیت داخلی کندو زنبورهای نر فاقد نیش هستندوکارگران وملکه دارای نیش بوده درکارگران نیش حالت خاردار است به همین جهت وقتی نیش میزند چون قادرنیست نیش خود را خارج کند همراه با غددزهری کنده می شود وبعدازان میمیرد درحالیکه نیش ملکه سوزنی شکل است ومیتواند به کرات از نیش خودبرعلیه رقیب خود استفاده کند.
زنبوران کارگرجوان درحال خروج از سلولهای مومی خود دارای ذخیره سم میباشند که به تدریج افزایش می یابدوهنگامیکه سن زنبور به دو هفته میرسد به حداکثر میرسد یک گرم سم خشک از نیش ده هزار زنبور به دست می اید.
سم زنبور مایعی شفاف با بویی تیز طعم بسیار تند وزن خصوص ان 1.13وphان حدود5.2 است ترکیب زهر زنبور عسل مشابه زهر مار است در زهر زنبور موادی چون دو پامین نورادرنالین هیستامین و سروتونین وجود دارد.
زهر زنبور روی دستگاههای خون ساز اثر محرک دارد ومو جب ازیاد مقدار همو گلوبین گلبولهای قرمز وافزایش لکوسیت ها می شود.در صورتیکه فشارخون بالا باشد باعث کاهش ان میشود. زهر زنبور عسل ادرار اور بوده وباعث کاهش کلستول خون میشود در درمان بیماریهای روماتیسمی نقش بسیار موثری دارد.
علل رس کردن عسل:
بطور کلی عسل طبیعی پس از مدتی شکرک خواهد زد که ممکن است درهفته های دوم وسوم وبعضی در دو سه ماه بعد از استخراج وبعضی دیگر بعداز چند سال شکرک میزنند که دلایل ان عبارتند از:
1.نوع گل در منطقه 2.طرز استخراج(عسل که به خوبی تصفیه شود) 3.طرز نگهداری(دررطوبت زیاد زود شکرک میزند) 4.بالا بودن درصد اب در عسل
انواع مختلف عسل:
1.عسل گل که زنبوران برای تهیه ی ان منحصرا از شهد گل استفاده میکنند.
2.عسل برگ یا عسلک:ازموادچسبناک وشیرینی که روی برگها وجود دارند توسط زنبوران تولید میشود.
3. عسل تک گلی که زنبور فقط ازیک نوع گل استفاده می نماید.
4.عسل چند گلی یاعسل مخلوط:زنبوران عسل از چند یاچندین نمونه گل ان را جمع اوری می نمایند.
5.عسل بهاره که از شهد درختان میوه ومرکبات در اوایل بهار توسط زنبوران تهیه میشود.
6.عسل تابستانه که انرا عسل پاییزه هم می گویند مثل عسل گز اویشن واسپرس
از لحاظ رنگ نیز عسل دارای انواع زیر است:
الف:عسل بی رنگ مثل عسل اقاقیا
ب:عسل زرد مثل عسل تهیه شده از اسپرس
ج:عسل قرمز مانند عسل تهیه شده از اویشن
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
توليد مثل و تشکيلات کندوي زنبور عسل...

توليد مثل و تشکيلات کندوي زنبور عسل...

امروزه کاملا واضح است تمام تخمهايي که در سلولها قرار دارد، بوسيله ملکه واحد کندو گذاشته مي شود. اين ملکه در جواني در هواي آزاد با يک يا چند نر پشت سر هم جفتگيري و براي خود تا آخر عمر اسپرم ذخيره مي کند. زنبورهاي کارگر مي توانند تعداد کمي تخم بگذارند ولي قادر به جفتگيري نيستند و معمولا در حالتي که ملکه کندو زنده است تخمگذاري براي آنها ممنوع است. نوزاداني که از تخم زنبوران کارگر بوجود مي آيند به علت اينکه فکنده نيستند تبديل به زنبورهاي نر مي شوند. چنين نرهايي معمولا از نرهاي طبيعي که از ملکه بوجود مي آيند، کوچکترند.
فصل پرورش نوزادان در شرايط آب و هوايي معتدل، به مقدار کم، از اواسط ديماه شروع شده مرتب توسعه مي يابد؛ و اوايل ارديبهشت، به حداکثر خود مي رسد. در صورتيکه شرايط اجازه دهد، فعاليت توليد مثل آنها، به همين وضع، تا اواخر خرداد ماه ادامه پيدا مي کند و از آن به بعد رو به نقصان مي گذارد. در ماههاي آبان و آذر فعاليت زاد و ولد بکلي متوقف مي گردد. نژادهاي مختلف زنبورعسل از اين حيث داراي خصوصيات متفاوت هستند. هنگامي که توليد مثل کلني در حداکثر توسعه خود مي باشد، يک ملکه ممکن است 1500 تا 2000 تخم در روز بگذارد
.
اگر چه يک زنبور کارگر بتنهايي مي تواند يکي دو هفته در قفس زنده بماند ولي هيچ زنبور کارگري مايل نيست که به حالت انفرادي زندگي کند و در اولين فرصت، به يک کلني مي پيوندد. زنبورهاي کارگر اغلب بوسيله بو، ارتعاشات صوتي، ديد و حرارت به هم جذب شده به صورت دسته در مي آيند. زنبورهاي يک کندو وقتي که فاقد ملکه نيز باشند از هم پراکنده نمي شوند و باز هم تقسيم کار در بين آنها حکمفرما مي باشد. عده اي به صورت دسته جمعي در کندو مي مانند و عده قليلي براي آنها غذا مي آورند
.
با اينکه ملکه در بهم آمدن افراد يک کلني تاثير عمده ندارد ولي براي بقاي کلني نهايت ضرورت را دارد.

الف - پرورش ملکه: در يک کلني زنبور عسل، پرورش ملکه ممکن است به يکي از علل زير صورت گيرد:
1-
نشاندن ملکه جديد به جاي ملکه اي که به علت نا معلوم معدوم شده است.
2-
تعويض ملکه اي که پير شده ولي هنوز مايل است فعاليت داشته باشد.
3-
براي ازدياد کلني يا بچه بيرون کردن.
در هر يک از حالات فوق، کارگزاران موقعي اقدام به ساختن خانه ملکه و پرورش آن مي کنند که ماده بخصوص جلوگيري کننده به آنها نرسد.
در حالت اول، چندين ملکه در خانه هاي اضطراري که با تغيير شکل خانه کارگران ساخته شده، پرورش داده مي شوند. در اين خانه ها اغلب يک لارو يا ندرتا يک تخم قرار دارد. چگونگي انتخاب اين خانه ها و لاروها براي پرورش ملکه کاملا روشن نيست. در چنين خانه هايي، قسمت تحتاني سلول به خط وسط شانه موم منتهي مي شود و بر عکس، خانه هايي که در شرايط عادي ساخته مي شوند قسمت ضخيم سلول، بوسيله ساقه کوتاه مومي، به سطح يا لبه قاب چسبيده است. در اين حالت، نوزاد بطرف پايين آويزان است. در ابتداي ساختمان خانه اضطراري، سلول اصلي (سلول کارگر) بوسيله مايع بخصوصي که از غده زير فکي کارگران ترشح مي شود، انباشته شده، لارو داخل سلول اصلي در سطح آن شناور مي شود. به اين ترتيب، لارو وارد قسمت ويژه اي که براي پرورش ملکه ترتيب داده شده مي گردد. لاروهايي که براي پرورش اضطراري ملکه انتخاب مي شوند اغلب دو روزه هستند ولي لاروهاي سه روزه هم مي توان يافت. معمولا کارگران کوشش مي کنند که در پرورش اضطراري ملکه از لاروهاي مسن تر استفاده کنند. تجربه ثابت کرده است، لاروهايي که از سه روز بيشتر عمر داشته باشند براي پرورش ملکه مناسب نيستند و در آنها نقايصي يافت مي شود.
در صورتي که لارو انتخاب شده براي پرورش ملکه دو روزه باشد، در حدود 11 روز بعد، ملکه کامل از سلول خارج مي شود و اگر شرايط هوايي مساعد باشد، در فاصله 10 روز بعد جفت گيري کرده خود را براي تخم گذاري آماده مي کند. در اين صورت، از وقتي که کندو ملکه اي را از دست مي دهد تا هنگامي که ملکه تخمگذاري جانشين آن گردد حداقل سه هفته طول مي کشد.
ملکه هايي که از لاروهاي دو روزه يا کمتر به دست مي آيند فرقي با ملکه معمولي که از طريق تخمگذاري مستقيم ملکه در خانه ملکه به دست مي آيند ندارند. بايد توجه داشت که در هر خانه ملکه بيش از يک بار ملکه پرورش داده نمي شود و پس از آن خانه منهدم مي گردد. اندازه و شکل ظاهري سلولهاي ملکه اغلب با هم تفاوت دارند. طول آنها در حدود 5/2 سانت است و قطرشان از قاعده به بعد تقليل مي يابد. و دهانه آن اغلب حدود يک سانتي متر است.
تعداد خانه هاي ملکه که در يک کلني ساخته مي شوند، کاملا متفاوت است و بستگي به نژاد و اندازه کلني دارد. بطوري که اظهار مي شود، نژادهاي ايتاليايي و قفقازي کمتر از نژادهاي ديگر براي بچه بيرون کردن خانه ملکه مي سازند. کلني هاي نژادهاي قبرسي، سوري و مصري گفته مي شود که گاهي تا صد عدد ملکه در هر دفعه پرورش مي دهند. اينکه مي گويند، تعداد ملکه هاي پرورش داده شده در حالت تعويض ملکه کمتر از حالتي است که زنبورها بچه مي کند، تقريبا حقيقت به نظر مي رسد. در حالتي که کلني بخواهد ملکه عوض کند، عده ملکه هاي تازه از 2 تا 3 تجاوز نمي کند ولي در بعضي موارد به تعداد بيشتر نيز مشاهده شده است.
خانه هاي ملکه همگي در يک لحظه ساخته نمي شود و لاروهايي که براي پرورش انتخاب مي شوند ممکن است همگي در يک سن نباشند. نکته جالب اين که هميشه اولين ملکه که از خانه خود بيرون مي آيد به عنوان ملکه کندو انتخاب نمي شود و چه بسا که ملکه هاي بعدي اين سمت را به عهده بگيرند.
ب
- به وجود آمدن افراد کارگر يا ملکه: زنبورهاي کارگر و ملکه همگي ماده اند و از تخمهايي که تلقيح شده اند پديد مي آيند. تنها وجود خانه ملکه و غذاي مخصوص است که موجب پرورش ملکه يا کارگر مي گردد. اين وضعيت به زنبورداران اجازه مي دهد که با انتقال (پيوند) لارو يا تخمهايي که در خانه هاي کارگر وجود دارند و خانه هايي که مصنوعا براي ملکه مي سازند و در کندوهاي بدون ملکه قرار مي دهند، ملکه هاي زيادي پرورش دهند. در اين صورت، واضح است که اختلاف بين ملکه و کارگر ژنتيکي نيست بلکه بسته به طرز پرورش و تغذيه است. سالها قبل ( درحدود 1888) پلانتا متذکر شد که زنبورهاي پرستار، براي تغذيه نوزادان ملکه منحصرا از ترشحات دهان خود استفاده مي کنند و حال آنکه در مورد نوزادان کارگر، پس از روز سوم، مقدار زيادي عسل به غذاي آنها مي افزايند. مواد مترشحه بزاقي محتوي مقدار نسبتا زياد پروتئين و اسيدهاي چرب از نوع اسيد 10- هيدروکسي دسنوئيک مي باشد که بوسيله غدد زير فکي ترشح مي شود.
متاسفانه تجزيه مواد غذايي که براي تغذيه لاروهاي ملکه يا کارگران در سه روز اول به کار مي رود بوسيله متخصصين مختلف نتايج متفاوتي داده است. به همين دليل هيداک نتيجه گرفته است که مواد تشکيل دهنده غذاي لاروي اغلب متغيير است.
اختلاف بين ملکه و کارگر در اختلاف مواد تشکيل دهنده غذاي لارو نيست بلکه به علت تفاوت در ميزان مصرف آن بوسيله لارهاي ملکه مي باشد. هيداک متذکر مي شود که تمام لاروها در سه روز اول زندگي خود، به مقدار مساوي و به حد وفور از غذاي لاروي بهرمند مي شوند ولي از روز سوم به بعد، لاروهايي که براي ملکه شدن پرورش داده مي شوند به همان ترتيب سابق، تغذيه مي شوند و حال آنکه از ميزان جيره غذايي لاروهاي کارگر به مقدار معتنابهي کسر مي شود. در اين صورت، سرعت رشد آنها در سه روز اول مساوي است ولي از آن به بعد، لاروهاي ملکه بسرعت رشد مي کنند و نشو و نماي لاروهاي کارگر کند مي شود. کثرت مواد غذايي براي ملکه چنان است که حتي بعد از بسته شدن خانه هنوز مدتي از آن استفاده مي کند؛ در حالي که لاروهاي کارگر بعد از بسته شدن سلولها اصلا غذايي در خانه ندارند و يا مقدار آن بسيار ناچيز است. در اثر نبودن غذاي کافي، تخمدانها در مرحله لاروي بدون رشد مي مانند و در نتيجه هرمونهايي که بايد از آن ترشح شده موجب صفات ثانوي ملکه مي گردند، هرگز ترشح نمي گردند.
ج
- ملکه باکره: وقتي که لارو ملکه به رشد کافي رسيد، زنبوران کارگر خانه آنها را با ورقه نازکي موم مي بندند. وقتي لارو غذاي خود را به اتمام رسانيد، بوسيله رشته هاي ابريشمي که از غده هاي سينه اي ترشح مي شود پيله نازکي در داخل سلول خود مي سازد و در حالتي که سرش پايين است به خواب يا به حالت استراحت مي رود. سپس تبديل به شفيره شده، بعد به حشره بالغ مبدل مي گردد. وقتي ملکه مي خواهد خارج گردد ابتدا بوسيله آرواره هاي خود، پيله و پوشش مومي سلول خود را قطع مي کند بطوريکه بتواند از سلول خارج گردد. وقتي خارج شد سلول و بقاياي آن فورا بوسيله زنبوران کارگر تميز مي گردد. زمانيکه کلني آماده بچه دادن باشد، معمولا زنبورهاي کارگر براي مدتي مانع خارج شدن ملکه جوان از سلول مي گردند(اين مدت ممکن است چند ساعت و حتي يک روز باشد) و او را از روزنه اي که در قسمت خارجي سلول تعبيه کرده بود تغذيه مي کنند. هنگامي که ملکه مادر بوسيله عده اي از زنبوران از کندو خارج شد، يا اينکه ملکه باکره ديگري که قبلا اجازه خروج يافته است با عده اي بيرون آمد، به اين ملکه اجازه مي دهند که خارج شود و دسته ديگري از زنبوران را با خود ببرد. اين عمل ممکن است چندين بار تکرار گردد و سپس در صورتيکه ملکه مادر هنوز در کندو مانده باشد، معمولا ملکه تازه با او به جنگ پرداخته پس از نابود کردن آن، خود به اداره کندو مي پردازد.
معمولا وقتي يک کلني آماده بچه کردن نيست، اولين ملکه باکره اي که به حالت بلوغ مي رسد اجازه خروج از سلول را پيدا مي کند. وقتي از سلول خارج شد ابتدا متوجه سلولهايي مي شود که در آنها عسل ذخيره شده و مدت دو تا سه روز فقط تغذيه مي کند. در اين مدت، کارگرانکمتر به او توجه دارند و بندرت دورش جمع مي شوند(اگر چه گاهي اوقات ديده شده که عده کمي کارگر در اطراف ملکه جمع مي شوند). چند ساعت بعد از خروج، معمولا ملکه در صدد از بين بردن ملکه موجود در کندو و ملکه هاي ديگري که قبلا از سلولهاي خود خارج شده اند و شفيره هايي که حتي از سلول خارج نگرديده اند بر ميآيد. گاهي ملکه جوان توجهي به مادر خود ندارد و در صدد منازعه با وي بر نمي آيد و چند روزي در کنار هم با هم زندگي مي کنند و حال آنکه وقتي دو ملکه باکره به هم برخورد مي کنند شروع به جنگ مي کنند و آنقدر مي جنگند تا يکي کشته شود. گاهي نيز ملکه باکره اقدام به حمله به سلولهاي ملکه مي کند و آنها را قبل از آنکه به رشد کامل برسند نابود مي کند. در اين حالت، ابتدا به سلولي که بسته شده حمله مي کند.
ملکه باکره وقتي که تقريبا 3-5 روزه است، قبل از پروازهاي مخصوص جفتگيري يا نو پتال پروازهاي اکتشافيدر اطراف کندو مي نمايد. پروازهاي قبل از جفت گيري يا پري نو پتال . جفتگيري معمولا در گرمترين اوقات روز صورت مي گيرد. گاهي ملکه بعد از چند دقيقه جفتگيري کرده به کندو بر مي گردد. ولي اکثر موارد، مدتي که در خارج از کندو مي گذراند از 10 تا 30 دقيقه طول مي کشد.
ملکه بعد از جفتگيري به فاصله 2 تا 3 روز شروع به تخم ريزي مي کند. عقيده عمومي بر اين استکه از اين تاريخ به بعد، ملکه زنبورعسل هرگز جفتگيري نمي کند و از کندو نيز خارج نمي شود مگر اينکه همراه با عده اي زنبور کارگر کندوي خود را به منظور تشکيل کلني جديد ترک نمايد. سني که ملکه در آن جفتگيري مي کند بستگي به شرايط آب و هوايي دارد؛ و بعضا مربوط به نژاد زنبور نيز مي باشد؛ ولي به نظر مي رسد که در فاصله روز ششم تا دهم ملکه جفتگيري مي کند.
مشاهده جفتگيري که مطمئنا در آسمان انجام مي گيرد خيلي کم صورت گرفته است. بنابر گزارشي که در اين خصوص در دست است، زنبورهاي نر در آسمان بسرعت در اطراف ملکه پرواز مي کنند و هر يک کوشش دارند که خود را به او برسانند. اين پرواز دسته جمعي مدتي به طور زيگزاگ ادامه دارد. زنبور نري که موفق به جفتگيري مي شود آلت تناسلي و قسمتي از اعضاي مربوط را از دست داده و مي ميرد و گاهي اوقات وقتي ملکه وارد کندو مي شود اين قسمت از بدن زنبور نر به انتهاي شکمش چسبيده است.
در مدت کوتاهي که عمل جفتگيري انجام مي گيرد، اسپرم نر به واژن ملکه وارد مي شود. براي جلوگيري از خروج و ريزش اسپرم از واژن، حشره نر بلافاصله دهانه خروجي واژن را با ماده ژلاتيني مخصوص مسدود مي کند. اسپرماتوزوئيدها سپس به سمت کيسه اسپرم شناور و در آن متمرکز مي شوند. در کيسه اسپرم، اسپرماتوزوئيدها بطور منظم، پهلوي هم و تقريبا بدون حرکت قرار مي گيرند. آخرين مطالعات نشان مي دهد ملکه معمولا قبل از اينکه شروع به تخم گذاري کند، چندين بار جفتگيري کرده به اندازه کافي براي آينده خود اسپرم ذخيره مي کند.
د
- تخمگذاري: کمي بعد از اينکه ملکه جفتگيري کرد، توجه کارگران نسبت به ملکه بيشتر مي شود. درهر جا که ملکه قرار گيرد حلقه اي از کارگران که اعضاي آن مرتب تغيير مي کند، تشکيل مي گردد. زنبورهاي کارگر جوان اقدام به تغذيه ملکه مي کنند و بدن او را به وسيله شاخک هاي خود لمس نموده با دهان مي ليسند تا مواد مترشحه ملکه را دريافت کرده بين ساير زنبورها تقسيم کنند. اين کارگران همچنين مواد دفعي و تخمهايي را که ملکه مي گذترد جابجا مي نمايند. ملکه هنگام تخمگذاري در روي شانه ها، روي قاعده مشخصي حرکت مي کند.ابتدا سر خود را وارد تک تک سلولها نموده آنها را آزمايش مي کند و سپس تخمي در آن قرار مي دهد. براي اين منظور، شکم خود را خم کرده انتهاي آن را داخل سلول مي کند.
در زمستان و اوايل بهار، معمولا ملکه تخمهاي خود را در سلولهاي مرکزشان قرار مي دهد. وقتي ملکه به سن دو تا سه سالگي مي رسد، مقدار تخم آن بشدت تقليل مي يابد و حتي تخمهايي که مي گذارد، ممکن است تلقيح شده نباشد. در اين صورت، زنبورهاينر حاصل مي شوند. چنين ملکه اي بزودي بوسيله کارگران نابود خواهد شد ولي در صورتي که ملکه جوان جايگزين آن نشود، ملکه پير در بين 3 تا 4 سالگي در اثر پيري مي ميرد. در شرايط استثنايي، يک ملکه ممکن است تا هفت سال هم زنده بماند.
ه
- توليد مثل به طريق بکرزايي: در گذشته چنين تصور مي شد که تخم حشرات و ساير حيوانات فقط در صورتي تفريخ مي شود که فکنده شده باشند. اگر چه اين عقيده در مورد خيلي از جانوران صادق است ولي کليت ندارد و هستند جانوراني که ممکن است تخم آنها، بدون انکه فکنده شود، نشو و نما پيدا کند. اين طريق توليد مثل را بکر زايي مي گويند. در زنبور عسل تخمهاي فکنده نشده توليد افراد نر مي کند.
اين که يک ملکه چگونه مي تواند به اختيار خود تخم تلقيح شده يا نشده بگذارد، مربوط به وجود کيسه ذخيره اسپرم است. اين کيسه کروي شکل انبار اسپرماتوزئيدهاست و بوسله لوله باريکي به زهدان ارتباط دارد. اين لوله باريک مجراي اسپرم نام دارد. قسمتي از اين لوله که معبر اسپرماتوزئيد است، عمل تلمبه تحت کنترل را، در خالي کردن اسپرماتوزئيد، انجام مي دهد. بدين ترتيب که ملکه بوسيله آن قادر است مانع خروج اسپرم شده يا اراده به خارج کردن اسپرماتوزوئيد و هدايت آن به داخل زهدان نمايد و تخمهاي در حال خروج از زهدان را تلقيح نمايد.
معمولا يک يا دو اسپرماتوزوئيد از سوراخ ميکروپيل وارد تخم مي گردد.
و
- ديدن ملکه: بعضي از مربيان وقت زيادي براي جستجوي ملکه صرف مي نمايند ولي بهتر است بجاي اين کار اطلاع حاصل کنند که ملکه خوب کار مي کند يا خير. اگر در کندو به مقدار کافي نسل زنبور در مراحل مختلف ديده شود که در قابها بطور منظم برقرار شده اند، نشان مي دهد که فعاليت ملکه رضايت بخش مي باشد. بنابراين، احتياجي نيست که تمام کندو بازرسي شود و امتحان يکي دو قاب نسل کافي است. ولي اگر حتما لازم باشد که ملکه ديده شود بايد کندو را با آرامش کامل باز نمود و حتي الامکان کمتر دود داد و اگر کندو دو طبقه و نسل در هر دو طبقه وجود دارد بايد طبقه بالا را برداشت و آن را روي سرپوش کندو قرار داد و به آزمايش طبقه بالا پرداخت؛ يعني قاب مجاور جدار را خارج و به بدنه کندو در خارج تکيه داد تا جا براي حرکت قابهاي ديگر فراهم گردد. سپس قابهاي ديگر را، يکي بعد از ديگري، امتحان نمود.
هر قابي که خارج مي شود بايد يک نگاه سطحي، در داخل کندو و در روي قاب بعدي انداخت تا اگر ملکه واضح باشد ديده شود. و بايد هر قاب را که خارج شده است با دقت معاينه کرد؛ مخصوصا قابهايي که داراي تخم مي باشد. زيرا معلوم مي کند که ملکه بايد روي اين نوع قاب باشد، و اگر در قابهاي اين طبقه تخم و لارو جوان ديده نشود، بايد حدس زد که ملکه در طبقه ديگر کندو است و بايد قابهاي طبقه مزبور را نيز با دقت بررسي کرد. اگر کندو در اين موقع تکان داده شود يا دود زيادي به کار برود، ممکن است ملکه خود را مخفي کند؛ حتي ممکن است در جدار طرفي کندو يا روي تخته کف زير قابها برود که در اين صورت پيدا کردن آن مشکل است.
عملياتي که روي ملکه انجام مي گيرد
:
اين عمليات قطع بال يا علامتگذاري است. براي اين کار بايد ملکه را گرفت و چون کار مهمي است و بايد با دقت کامل صورت گيرد، بهتر است ابتدا در روي زنبورهاي نر آزمايش کرد و پس از ورزيده شدن، در مورد ملکه اجرا کرد.
بايد با ملايمت بالهاي ملکه را گرفته آن را از روي قاب بلند کرد؛ و نبايد در اين موقع به شکم آن فشار وارد شود. بعد از گرفتن بايد آن را به دست ديگر بطوريکه اقلا دو پاي يک طرف آن بين انگشت شست و سبابه گرفته باشد منتقل نمود و از آوردن فشار زياد خودداري کرد. در اين حالت، بايد بالهاي آن آزاد باشد. معمولا ملکه نيش نمي زند و در اين صورت، مي توان يک بال آن را قيچي کرد و يا با مرکب مخصوص، پشتش را علامتگذاري نمود. براي چيدن بال، بايد قيچي مرتبي به کار برد و نصف طول بال را بريد و نبايد بيشتر قطع شود. و دقت شود که پاها در اين موقع قطع نشوند. بعضي مربيان بال ملکه را در يکسال از طرف راست و در سال ديگر از طرف چپ قطع مي کنند و از روي آن سن ملکه مشخص مي گردد و علامتگذاري معمولا با رنگ زرد در بالاي پشت يا در قسمت سينه انجام مي گيرد. در زنبورهاي تيره بسرعت ملکه مشخص مي گردد و اين رنگ زود خشک شود. معمولا لاک ناخن يا رنگهايي نظير آن را مي توان بکار برد. ملکه را مي توان داخل قفسه ملکه هدايت نمود بدون آنکه گرفته شود. اين عمل را با قرار دادن دهانه باز جعبه در جلو ملکه و قرار دادن انگشت شست و سبابه در طرف ديگر آن انجام مي دهند. ملکه بعد از اينکه چند روز در قفس نگاهداري شود، کوچکتر از ميزان معين در موقع تخمگذاري و سبکتر است و بنابراين اگر آزاد گذارده شود بسهولت پرواز کرده، گم خواهد شد.
ز
- وارد کردن ملکه تازه به کندو: اين عمل بمنظور تعويض ملکه صورت مي گيرد. در اين روش، مربيان ملکه لازم را از موسسات تربيت ملکه خريداري و از آن استفاده مي کنند. مي توان تعويض ملکه را در هر موقع سال عملي نمود ولي اغلب آن را در اواخر دوره عسل کلي و يا در اوايل بهار انجام مي دهند و معمولا در بهار، هنگام جلوگيري از بچه دادن، به اين کار اقدام مي کنند. در هر صورت، براي شروع به اين کار، بايد نصف روز يا چند ساعت قبل از آن که ملکه جديد وارد شود، ملکه سابق را بگيرند و بيرون کنند؛ يعني کندو را ((يتيم)) نمايند و اين عمل بدين جهت صورت مي گيرد که زنبوران به وضعيت غير عادي و فقدان ملکه پي برده ملکه جديد را به آساني بپذيرند. بايد در موقع تعويض ملکه، اثري از حجرات ملکه در کندو نباشد؛ و اگر وجود دارد از بين برده شود. گاهي نيز گرفتن ملکه سابق و وارد کردن ملکه جديد را با هم انجام مي دهند. ملکه سابق که گرفته شده، اگر زنده است، بايد آن را در قفس ملکه نهاد و در کندوي ديگر بالاي صفحه جدا کننده ملکه قرار داد تا ملکه جديد شروع به تخمگذاري نمايد. چنانچه زنبورها ملکه جديد را از بين ببرند، مي توان ملکه قديم را موقتا به کند برگرداند تا بعدا ملکه ديگري فراهم کرد.
اغلب اين کار را به کمک قفسه ملکه صورت مي دهند؛ و قفس ملکه به صورتهاي مختلف ساخته مي شود و معمولا جعبه کوچکي است که يک يا دو طرف آن، توري سيمي و دهانه آن باز مي باشد و ملکه در آن قفس نگهداري مي شود. دهانه باز قفس را با ورقه اي از قند مي پوشانند؛ و اگر کندو قوي باشد روي قسمتي از آن، قند و کاغذ مي چسبانند و اگر کندو ضعيف باشد به همين ترتيب، بدون کاغذ، در حالي که ملکه در داخل آن قرار دارد آن را در بالاي قسمت قابهاي تربيت نسل مي گذارند بطوري که طرف سيمي آن به طرف پايين و بين فاصله قابها واقع باشد. در اين صورت، زنبورهاي کندو از فواصل توري سيمي، ملکه را تغذيه خواهند نمود و با آن آشنا مي شوند و در عين حال ملکه بوي کندو را به خود مي گيرند و همچنين زنبورها شروع به خوردن ورقه قند دهانه قفس نموده، از سوراخ مزبور ملکه را آزاد مي نمايند.
بعد از قرار دادن جعبه ملکه نبايد براي مدت يک هفته کندو را باز و ملکه را ناراحت کرد. اگر قبل از شروع تخمگذاري کندو را باز کنند، اغلب اتفاق مي افتد که زنبورها ملکه را بکشند...
منابع.(وبلاگ فارغ التحصیلان ورودی1386 دوره كارشناسي حرفه و فن مركز تربيت معلم شهيد باهنر تهران)
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت

[h=2]35 نکته ی کلیدی وعملی درمورد زمستان گذرانی کندوهای زنبورعسل [/h]
۱- تغذیه پائیزه کلنی ها باید تا حداکثراواخرشهریورماه خاتمه یابد، درغیراین صورت به دلیل خنکی هوا، جمعیت کندو فرصت و توانایی لازم برای فرآوری و عمل آوری شربت مصنوعی را نداشته و معمولا" ذخیره ی اینگونه شیره ها بصورت خام بوده و زودتردرداخل کندو فاسد می شود.
2- در تغذیه پائیزه حتما" دو قسمت شکر و یک قسمت آب انتخاب کنید. اگربه محلول فوق مقداری عسل هم اضافه شود اشتیاق و تمایل زنبوران نسبت به تغذیه ی آن بیشترخواهد شد.
3- به زنبورداران توصیه می شود که کندوهای خود را درفصل پائیز و قبل از زمستان گذرانی درمزارع آفتابگران، پنبه، ذرت و... مستقرنمایئد.
4- قبل ازشروع فصل زمستان گذرانی محیط داخلی کندو را حتما" تمیز کنید.
5- آرایش و ترکیب غذایی و طبیعی شانهای داخل کندو را به هم نزنید.
6- محصولات عسل و کلیه ی شانهای زاید را قبل از شروع فصل زمستان گذرانی از کندو خارج کنید. این کار از پخش زنبوران در روی شانهای عسل جلوگیری کرده و باعث تراکم جمعیت می شود.
7- از گذاشتن شانهای خالی و نیمه پر، جهت آذوقه ی زمستانی جدا" پرهیز کنید.
8- متراکم کردن فضای داخلی کندو: فضای داخل کندو را با موادی از قبیل روزنامه، برگ خشک درختان و گونی های پلاستیکی پرکنید تا فضای داخل کندو کاملا" تنگ و متراکم شود. اینجانب به وسیله ی چند عدد گونی پلاستیکی این کار را انجام می دهم و خیلی هم خوب است و یا از بعضی زنبورداران سنتی شنیده ام که فضای خالی داخل کندو را بوسیله ی برگها ی خشک درختان پر می کنند و خیلی هم ازاین کارراضی هستند. برگهای درختان بعنوان عایق عمل می کنند. البته نباید این کار را با موادی مانند پارچه که آب و رطوبت داخل کندو را جذب می کند انجام داد.
9- یکی از وظایف مهم هر زنبوردار، پیشگیری و مبارزه با بیماریها و آفات زنبورعسل قبل ازشروع فصل زمستان گذرانی است.
10- داخل کندو نباید به هیچ عنوان خیس و مرطوب باشد. یعنی زنبوردار می بایست سعی کند تا مانع نفوذ نزولات آسمانی به داخل کندو شود. به یاد داشته باشید که رطوبت داخل کندو یکی از عوامل مهم تلفات زمستانه ی زنبورعسل است.
11- حدالمقدورکندوها را به مناطق قشلاقی کوچ دهید. لازم به ذکر است که مناطق قشلاقی جاهای پست و کم ارتفاع و یا حواشی دریا ها ی همان مناطق هستند. هوای این مناطق ملایم و مطبوع است وعلت آن اینست که ابر و بخارات حاصل از دریاها بصورت گلخانه عمل کرده و مانع خروج گرمای سطح زمین می شود. تراکم بخار آب درجو موجب تشکیل ابر می شود. ابر نقش دوگانه ای را برعهده دارد: اول این که مانند بخارآب توانایی جذب امواج بازگشتی از سطح زمین را داشته و باعث گرمایش زمین و جو پایینی می شود. این نکته را همه ی کشاورزان و زنبورداران در زمستان و شب های ابری که هوا قدری گرم می شود، تجربه کرده اند. در آذربایجان امتداد رود مرزی ارس و مناطق شمالی جهت زمستان گذرانی کندوها برای زنبورداران توصیه می شود. البته کوچ به مناطق جنوبی کشوریک گزینه ایده ال است.
12- سوراخ پروازکندورا درفصل زمستان کوچک تر کنید.
13- ازحمل ونقل کندوها درفصل زمستان ازمناطق گرمسیری به مناطق سردسیری جدا" پرهیزکنید. بعبارت دیگردرجاهایی که زنبوران هنوز به خوشه زمستانه نرفتند نباید آنها را به مناطق ییلاقی و سردسیری منتقل کرد. البته برعکس قضیه هم صادق است یعنی ازمناطق سرد سیری می توان به مناطق گرمسیری کوچ داد اما ازمناطق جنوبی وگرمسیری به مناطق معتدل وسردسیری امکان پذیرنیست.
14- توجه کنید که گرده و عسل به اندازه ی کافی در داخل کندو وجود داشته باشد. بدین صورت که به ازای هرشان زنبور، یک شان عسل بعنوان آذوقه درنظرمی گیرند. البته بسیاربهتراست یک شان عسل بصورت مازاد نیز درجلو آخرین شان زنبوران قرار داد.
15- داخل ظروف شربت خوری کندوها، نباید به هیچ عنوان، شیره و شربتی باقی مانده باشد. بعضی مواقع دیده می شود که به دلایلی شربت درداخل کندو باقی مانده و مشکلاتی را به لخاظ بهداشتی و زیستی برای جمعیت کندو در طول زمستان به وجود آورده است.
16- کندوها را به همدیگر چفت کنید درغیراینصورت درفضاهای خالی و وسط کندوها جریان هوا بوجود آمده و موجب سرما ی داخل کندو می شود.
17- انتخاب محل استقرارکندوها خیلی مهم است. سوراخ پرواز نباید درمسیر و جهت وزش باد قرارگیرد. درزمستان باد مه که از سمت شمال ایران می وزد جمعیت کندو را بیشتر آزارمی دهد. بادهای موسمی و محلی بزرگترین و خطرناکترین آفت زنبورعسل هستند. زنبورعسل شدیدترین سرما را تحمل می کند اما کوچکترین جریان باد، تعادل و شرایط کلیمایی داخل کندو را به هم می زند.
18- اگر تصمیم گرفته اید کندوها را درفضای بازمستقر کنید، حتما" آنها را با مواد و وسایل مناسب ایزوله کنید، تا نزولات آسمانی نتواند به داخل کندو نفوذ کند. می خواهم یک تجربه ی شخصی و عملی را خدمت زنبورداران عزیزعرض کنم و آن اینکه سعی کنید کندوها را دریک ردیف سه تایی یا چهار تایی درمقابل دیواری که رو به جنوب بوده و خورشید بیشترین ساعات تابش نور را دارد مستقرکنید و سپس بوسیله ی یک نایلون بزرگ به غیرازسمت و ضلع جلویی کندوها، سایرقسمتها را کاملا" پوشش دهید. این کارضمن جلوگیری از جریان هوا، باعث حبس هوای داخل نایلون نیز می شود. ثانیا" دراثربازگشت و انعکاس امواج و مقدارانرژی نورخورشید که درطول روز در دیوار ذخیره شده باعث گرمی و ملایمت هوای اطراف خواهد شد. دیوار و زمین در مقابل امواج نور خورشید بعنوان آینه عمل می کنند.
19- سوراخ پرواز کندوها نباید به هر دلیلی درطول زمستان بسته شود. چون علاوه برامکان خفگی جمعیت، تهویه داخل کندو نیزسخت می شود. همچنین دربعضی ازروزهای گرم زمستان بعضی زنبوران ازفرصت گرمایی طول روزاستفاده کرده و بلافاصله پروازمدفوع را انجام می دهند. ضمنا" در صورت باز بودن سوراخ پرواز بخارات حاصل ازتنفس زنبوران از کندوخارج می شود.
20- اگر فضای بسته را جهت زمستان گذرانی کندوها درنظر گرفته اید، حتما" به گردش جریان هوا و تهویه آن محیط توجه کنید. دمای محیط بسته و مسقف نباید از 8 درجه سانتیگراد بالا رود.
21- نیاز به مصرف انرژی و غذا درماههای اسفند و فروردین افزایش می یابد. در یک روز آرام و آفتابی می توانید سریعا" نسبت به کنترل غذای کلنی اقدام کنید. مواظب باشید که این کار باید خیلی سریع و با دقت انجام گیرد.
22- قبل ازشروع فصل زمستان گذرانی، جمعیت کندوهای ضعیف و یتیم را ادغام و یا حذف کنید.
23- درصورت لزوم ازکیک وجانشین گرده، بخصوص دراواخر زمستان استفاده کنید.
24- زنبورستان باید درطول زمستان گذرانی آفتاب گیر باشد. بعبارت دیگرسوراخ پروازکندوها را باید درجهتی قرارداد که بیشترین ساعات تابش نورخورشید را داشته باشد.
25- مراقب آفات خارجی زنبورعسل مانند خرس، شغال، سنجاب و غیره باشید. بعضی از جانوران حرص وهوس زیادی برای خوردن عسل دارند.
26- موشها دوست دارند ازمحیط مناسب و مطبوع داخل کندو جهت لانه گزینی و زمستان گذرانی استفاده کنند، که این امرمی تواند برای جمعیت کندوها خطرناک و استرس زا باشد. حتما" سوراخ پرواز کندو را کوچک کنید تا موشها نتوانند وارد کندوشوند.
27- کندوها را طوری در زنبورستان مستقر کنید که جهت سوراخ پروازبا شیب زمین منطبق باشد. منظورم اینست که درصورت نفوذ آب باران و برف به داخل کندو، آب به آسانی بتواند از سوراخ پروازتخلیه شود.
28- محل استقرارکندوها باید آرام و ساکت بوده و عاری از هر گونه سر و صدای ناهنجار و استرس زا باشد.
29- از بازوبسته کردن درب کندو درطول زمستان جدا" خوداری کنید.
30- اگر دمای محیط از 12 درجه سانتیگراد بالا رود زنبوران شروع به پروازهای مدفوع خواهند کرد، که این عمل نشانه سالم بودن کلنی است.
31- بعد از اتمام فصل زمستان و در یک روز آفتابی میزان تخمریزی و سلامتی ملکه و جمعیت را کنترل کنید.
32- یکی ازوظایف هر زنبوردار بعد از بارش برف در زمستان، تمیز کردن برف اطراف کندو و خصوصا" سکوی سوراخ پروازاست. اگربرف سکوی پرواز، تمیز نشود درطول شب برف یخ بسته و باعث انسداد سوراخ پروازخواهد شد.
33- اگر می خواهید از زنده بودن جمعیت کندو آگاه شوید، ضربه ی آرامی را با مشت خود به کندو وارد کرده و بلافاصله ازسوراخ پرواز گوش کنید. صدای زنبوران درصورت زنده بودن شنیده خواهد شد.
34- معمولا" بعد ازاتمام فصل زمستان ، اجساد و لاشه های مرده ی زنبوران در جلو سوراخ پرواز مشاهده می شود. با دیدن آنها نگران و ناراحت نباشید، بلکه خوشحال هم باید شد. زیرا این عمل، نشانه ی سالم بودن جمعیت کندو است.
35- معمولا" دراسفند ماه بعضی از گیاهان مثل گل بید مشک و گل حسرتی زودتربه گل می روند. دراین موقع زنبورداران به رفت وآمد زنبوران خود درسکوی پرواز دقت کرده و دوست دارند اولین محموله های گرده را که توسط زنبوران کارگر، به داخل کندو حمل می شود نظاره کنند. این همان صحنه هایی است که هر زنبوردارهمواره درطول زمستان انتظار و آرزوی آنرا داشته و بدین ترتیب همزمان با آغاز فصل فعالیت زنبوران، سفیدی طبیعت و سیاهی شبهای سرد و طولانی زمستان به سرآمده و روزهای سرسبزبهاری و شادابی طبیعت درراه است.
امیدوارم رعایت نکات و تجربیات فوق بتواند برای زنبورداران محترم مفید و موثر واقع شده و شاهد کاهش تلفات کلنی های زنبورعسل در فصل زمستان در کشورمان باشیم. انشاالله
منبع:
زینال زاده اسماعیل ،مجله ی خبری،آموزشی،تحلیلی،اطلاع رسانی و پژوهشی صنعت خوراک دام،طیور وآبزیان- ویژه نامه زنبورداری-سال هشتم- شماره نهم-پاییز 139۰
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
گزارش تصویری از زنبورستان اسماعیل زینال زاده - روستای هزارباران

گزارش تصویری از زنبورستان اسماعیل زینال زاده - روستای هزارباران

[h=2][/h]



















 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
تاثیر گرد وغبار بر میزان تولید و فعالیت کلنی های زنبورعسل ...

تاثیر گرد وغبار بر میزان تولید و فعالیت کلنی های زنبورعسل ...

[h=2][/h] [FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]در سالهای اخیر شاهد ورود گرد وغبار از مرزهای غربی کشورهستیم. منشاء گرد وغبار کشورهای عربی مانند عراق، عربستان و سوریه اعلام می شود و غالبا" مناطق شمال غرب، غرب و جنوب غربی کشور را فرا گرفته و به تدریج به سایر مناطق نیز سرایت می کند. در چند سال اخیر ورود گرد و غبار خسارتهای فراوانی را علاوه بر مسائل بهداشتی و سلامتی شهروندان، به بخش کشاورزی و اقتصاد زنبورداری بصورت مستقیم و غیر مستقیم وارد کرده است به طوریکه در اثرآلودگی هوا، میزان تولیدات کلنی های زنبورعسل به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. زنبورداران سایر مناطق کشور که معمولا" کندو های خود را در فصل زمستان به نواحی جنوبی کوچ می دهند، آنها نیز از آلودگی هوا و گاه وبیگاه از بارش بارانهای گلی این منطقه بی نصیب نمانده اند.[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] [/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] زنبوران مزرعه رو در روزهایی که هوا غبارآلود است، رفتار چراگری کمتری از خود نشان داده و ترجیح می دهند که از کندو خارج نشوند، زیرا آنها موجوداتی ضعیف بوده و فوق العاده نسبت به شرایط محیطی حساس هستند و کوچکترین تغیرات محیطی در زندگی آنها موثر است. به نظر می رسد پدیده ی گرد و غبار، معظل و آفت تازه ای است که در سالهای اخیر به سایر مشکلات زنبورداری اضافه شده است. نکته حائز اهمیت اینکه، غالبا" ورود توده های گرد و غبار به کشور با آغاز فصل فعالیت کلنی های زنبورعسل و شروع زمان گلدهی گیاهان ( فصل بهار) همزمان می شود. [/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] [/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]الف: تاثیرمستقیم:[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] 1- کاهش تولید عسل: [/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]زنبوران عسل پس از بلوغ و تکامل پرواز به چهار گروه کاری تقسیم می شوند 1- زنبوران شهد آور 2- زنبوران گرده جمع کن 3- زنبورهایی که بره موم جمع می کنند 4- زنبورانی که آب به داخل کندو حمل می کنند. در روزهایی که درصد ذرات خاک و ریز گردها در هوا بیشتر است، میزان ورود این مواد به داخل کندو، بعلت کاهش پروازهای زنبوران چراگر، به طرز چشمگیری کاهش یافته و از طرف دیگر نیز مصرف انرژی در داخل کندو بالا می رود. دامنه ی زمانی ترشح نکتار توسط گیاهان درهر منطقه محدود و زمان آن نیز کوتاه می باشد، استمرار شرایط نامناسب کلیمایی و جوی باعث کاهش تولید عسل خواهد بود. یعنی منظورم اینست که اگر چنانچه پایداری آلودگی هوا به وسیله گرد وغبار تداوم یابد، طبیعتا" عملکرد کلنی ها خیلی پایین آمده و میزان تولید عسل به طرز معنی داری در کندو ها کاهش می یابد، خصوصا" اینکه آلودگی هوا با با زمان جریان شهد در طبیعت همزمان شود. بارش بارانهای گلی و یا افزایش آلاینده های جوی نظیر ریزگردها، باعث تنش در فیزیولوژی و بیولوژی گیاهان شده و این امر موجب بسته شدن روزنه های تنفسی برگ شده و اختلال در تبخیر و تعریق گیاه باعث کندی فتوسنتز و فرایند تبدیل نشاسته به قند و ترشح نوش از نوشجای گیاهان می شود.[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]2- کاهش گرده گل:[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]میزان ورود گرده گل در روزهایی که هوا غبار آلود است، فوق العاده کاهش یافته و احیانا" زنبوردارانی که قصد جمع آوری و برداشت گرده گل بوسیله تله گرده گیر را داشته باشند، اولا" میزان محصول برداشتی آنان به مراتب کمتر خواهد بود و ثانیا" گرده های جمع آوری شده بعلت بارش بارانهای گلی و نشست گرد وغبار بر روی بساک گلها آلوده خواهد بود. [/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]3- کاهش قدرت دید و تشخیص زنبورعسل[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]زنبوران گلهای گیاهان را به کمک فرم و شکل گل، عطر و بوی گل، رنگ گل و میزان امواجی نوری که از آنها ساطع می شود تشخیص می دهند. طیف مرئی رنگها برای زنبورعسل 300 – 650 نانو متر و برای انسان 400 – 700 نانو متر می باشد. سلولهای بینایی موجود در چشمان مرکب به رنگ آبی یا سبز و ماوراءبنفش حساس اند. در زمان گرد غبار، زنبورازعلائم کمکی مذکور برای جهت یابی و شناسایی منابع غذایی نمی تواند خوب استفاده کند. وجود بیش از حد ذرات خاک در هوا باعث کاهش قدرت دید و امکان افزایش دریفتینگ(ورود اشتباهی به کندوهای دیگر) و کاهش تشخیص منابع غذایی زنبوران شده و اصولا" آنها پرواز خوبی از خود به نمایش نمی گذارند، بخصوص اینکه اگر پدیده گرد وغبار با وزش باد نیز، همراه باشد که بزرگترین آفت زنبورعسل است. [/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] ب: تاثیر غیرمستقیم:[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]1- آثار کمبود شهد:[/FONT]

[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]میزان تخم ریزی ملکه رابطه مستقیمی با ورود مقدار شهد و گرده گل به کندو داشته، بطوریکه در نواحی معتدل، منحنی رشد و نمو جمعیت کندو با منحنی رشد و نمو گیاهان که ازاسفند ماه شروع و درخردادماه به نقطه اپتیمم می رسد هماهنگ است. بدیهی است هرعاملی که موجب نوسان و افت منحنی رشد گیاهان شود مستقیما" در میزان تولید و ترشح شهد ثاثیر خواهد گذاشت. ورود مقدار کم شهد به داخل کندو در اثر فعالیت کمتر زنبوران، باعث کاهش تخم ریزی ملکه و پرورش لارو می شود. کاهش جمعیت کندو باعث محصول کم و ضعف کلنی می شود. [/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]2- آثار کمبود گرده:[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]در زمانی که شکوفه های درختان و گیاهان به گل نشسته، زنبوران اقدام به جمع آوری گرده های گل می کنند. زیرا گرده گل برای پرورش لارو و نوزاد و همچنین ادامه زندگی کلنی زنبورعسل یک امر حیاتی است. یک کلنی زنبورعسل معمولا" بطور متوسط در سال 35 کیلوگرم گرده مصرف می کند. گرده گل باعث افزایش توان زیست کلنی، افزایش میزان تخم ریزی ملکه ، توانایی زمستان گذارانی، افزایش پرورش نوزادان در بهار سال آینده، ترشح ژله رویال و موم، رشد و نمو تخمدانهای ملکه ها، افزایش اسپرم زنبوران نر، تقویت سیستم ایمنی زنبوران، همگی از اثرات مثبت تغذیه ی کلنی از گرده می باشد. لازم به ذکر است که زنبورعسل پروتئین، ویتامینها، مواد معدنی و چربی را از منابع گرده ی گیاهان تامین نموده که کمبود آن به تدریج موجب کاهش جمعیت کلنی، تقلیل راندمان کار و نهایتا" به انهدام کلنی منجر می شود.[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]3- اخلال در جفت گیری های ملکه:[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]معمولا" جفتگیری ملکه زنبورعسل در يک روز آرام و هوای آفتابی و شرایط کلیمایی(نور، حرارت، رطوبت، باد) مناسب و درجاهای بخصوصی از فضا که اصطلاحا" بنام "مناطق تجمع نرها" نامیده می شوند صورت می گیرد. بدیهی است که هوای غبار آلود، باعث تغیر شرایط کلیمایی محیط و اخلال در شکل گیری مناطق مذکورشده و نهایتا" پروازهای لقاحی ملکه و زنبوران نر کمتر خواهد بود. خصوصا" اینکه پایداری ذرات گرد وغبار چند روز استمرار داشته باشد. طبیعتا" پرواز لقاحی ملکه و نر هایی که مایل به شرکت در مراسم عروسی ملکه هستند، مستلزم شرایط محیطی ایده آل و مناسب می باشد، با افزایش غلظت گرد وغبار در هوا اولا" باعث می شود که قدرت دید زنبوران فوق العاده کاهش یافته و خطاهای پروازی داشته باشند. ثانیا" دریافت و تشخیص فرمون های ملکه توسط زنبوران نر با مشکل مواجه شده و این احتمال وجود دارد که درصدی از ملکه و زنبوران نر قاعدتا" نتوانند همدیگر را ملاقات کنند. ثالثا" بطور کلی ملکه کلنی با پیش بینی شرایط بد جوی ترجیح می دهند که پرواز عروسی را به روزهای دیگری موکول کنند که در صورت تداوم و پایداری ذرات گرد وغبار ممکن است موفق به جفت گیری نباشند. لازم به ذکر است که ملکه زنبور عسل در طول عمر خود، فقط يک بار تلقیح شده و آن هم حداقل هفته اول زندگی و حداکثر چهار هفته بعد از تولد است و چنانچه به هر دليلی در اين مدت نتواند بارور شود تا آخر عمر باکره و ناکام مانده و تخمهای حاصل از اين ملکه، زنبوران نر خواهند بود که بایستی از خیر آن گذشت و اینگونه ملکه به درد کندو و کندودار نمی خورد. [/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]4- مشکلات گرده افشانی:[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] نقش و وظیفه اصلی زنبورعسل در طبیعت گرده افشانی و باروری گیاهان بوده و درحفظ محیط زیست و توسعه متوازن پایدار رل بسیار اساسی بازی می کند. ارزش افزوده گرده افشانی گیاهان توسط زنبورعسل به مراتب بیشتر از تولیدات آن می باشد. در روزهایی که تراکم و غلظت ریز گردها در هوا، بیشتر می شود بعلت کاهش فعالیت و رفتار چراگری زنبوران مزرعه رو، عمل گرده افشانی و باروری گیاهان کمتر و یا احتمال دارد ناقص صورت گیرد که این امر باعث کاهش میزان تولیدات کشاورزی و خصوصا" باغداران می شود. همانطوری که باراندگی های طولانی در زمان گلدهی گیاهان درصد تلقیح و باروری آنها را کمتر می کند.[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] به نظر می رسد که پدیده گرد وغبار از جمله ی آفات جدیدی است که می تواند صنعت زنبورداری را با چالش بزرگی مواجه کند و متاسفانه هر ساله دامنه و ابعاد آن نیز بیشتر و بزرگتر می شود. پس بنابرین ضروری است که مراجع ذیربط و کارشناسان امر خصوصا" سازمان حفاظت محیط زیست به همراه دستگاه امورخارجه، اقدامات و تمهیدات و تحقیقات لازم را در خصوص جلوگیری و کاهش اثرات این پدیده ی مخرب، با همکاری و هماهنگی کشورهای همسایه غربی انجام دهند، در غیر اینصورت ورود سامانه های گرد وخاک از کشورهای همسایه خسارات مادی و معنوی زیادی را به کشورمان، علاوه بر سلامت و روان شهروندان، در بخش کشاورزی و صنعت زنبورداری وارد خواهد کرد. البته یادمان نرود که آرزو و علاقه ی زنبوران عسل به داشتن آسمان آبی و زمین سبز بیشتر از ما انسانهااست. [/FONT]
منبع:زینال زاده اسماعیل ،مجله ی خبری،آموزشی،تحلیلی،اطلاع رسانی و پژوهشی صنعت خوراک دام،طیور وآبزیان- ویژه نامه زنبورداری-سال هشتم- شماره هفتم-بهار 1390
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
نحوه ی طبقه گذاری کندوهای زنبورعسل...

نحوه ی طبقه گذاری کندوهای زنبورعسل...

[h=2][/h] اصولا" طبقه گذاری برای کندوها به پنج منظور صورت می گیرد.
1- جهت افزایش جمعیت کندو
2- جهت ذخیره عسل و عسلگیری
3- جهت تقسیم کندو
4- جهت ادغام کندوها
5- کندوهای دو ملکه ای
مزایای طبقه گذاری
1- فعالیت ملکه محدود نمی شود.
2- بافت کندو تغیر یافته و شانهای کهنه و قدیمی که سیاه شده اند با انتقال به طبقات بالا و ذخیره عسل از رده خارج می شود.
3- باعث افزایش جمعیت کندو می شود.
4- یک عامل بازدارنده در فرایند بچه دهی است.
5- ادغام کندوها با استفاده از طبق راحت تر است.
6- عملکرد وبهره وری کندو بالا می رود.
7- لازمه تکثیر و تقسیم کندو طبقه گذاری است.
8- کمک به تهویه ی داخل کندو
9- درسیستم دو ملکه ای کندوها الزاما" نیازمند صبقه می باشد.
10- درپرورش ملکه ازکندوهای مطبق بعنوان جمعیت پرستاروحتی بعنوان انکوباتوراز طبقه ی بالا استفاده می کنند.
البته هر کدام از موارد فوق می تواند با تکنیک و هدف و در زمان مشخصی توسط زنبوردار صورت بگیرد که هر کدام بحث و روش خاص خود را دارد. قاعده و اصول کلی طبقه گذاری در سه مورد اول بشرح ذیل است.
اگرما بیایم روی یک کندو که دارای جمعیت بیشتر بوده و فضای خالی و کافی جهت افزایش جمعیت وجود نداشته باشد، یک طبقه گذاشته و چند صفحه موم آجدار و حتی پوکه خالی و شان عسل را در آن قرار دهیم، قطعا" زنبوران تمایلی به ورود در طبقه بالا را نخواهند داشت. زیرا ما در آن صورت، به سیستم بیولوژی و فیزیولوژی کلنی زنبورعسل در کندو دقت نکرده ایم.
معمولا" همه جانوران و بخصوص موجودات اجتماعی در لانه ی خود فرم و نظم خاصی برای زندگی و زاد ولد آرایش داده اند. بعنوان مثال آذوقه های حیاتی را در جاها یی از آشیانه ی خود ذخیره می کنند، که ضمن جلوگیری از فساد آن، دسترسی به آنها آسانترو راحترشده و همچنین به لحاظ امنیت غذایی مشکلی نداشته باشند.
با این مقدمه ترتیب و آرایش ذخیره ی آذوقه بوسیله نیروی تدارکات کندو وهمچنین تخمریزی ملکه درکندو، طوری است که ضمن دسترسی آسان به غذاهای ذخیره شده بخصوص نان گرده و جلوگیری از اتلاف انرژی، امنیت غذایی نیز در کندو تامین شود. به این صورت که ملکه تخمریزی خود را دراولین حلقه یعنی در وسط شان انجام می دهد و سپس در دومین حلقه، ذخیره ی گرده که از نظر غذایی فوق العاده حائزاهمیت است، صورت گرفته و در جوانب و حواشی کادرها، عسل کنسرو می شود. عین این سیستم در فضای داخل کندو هم حاکم است یعنی اگر کندو را یک توپ در نظر بگیریم تخم و لارو در مرکز آن و محل ذخیره ی گرده در لایه دوم و بلاخره عسل در جوانب وحواشیی کندوها قرار گرفته است. نکته ای که زنبوردار در حین طبقه گذاری می بایست مراعات کند حفظ کرویت و آرایش شانهای کندواست به این صورت که همان نظم و آرایشی که درآشیانه ی زنبوران وجود دارد، همان سیستم و آرایش موجود درداخل کندو حفظ و به طبقه ی جدید منتقل کند. یعنی هم تخم ولارو و هم گرده و هم شان عسل به طبقه بالا منتقل شود درغیراینصورت و یا درغیاب هر یک از محصولات در طبقه بالا، زنبوران چندان تمایلی جهت ورود به آنجا را نخواهند داشت. زیرا کرویت کندو حفظ نشده است.
برای این منظورکندویی که مستحق طبقه گذاری به منظورافزایش جمعیت است، می بایست ترجیحا" تعداد سه عدد شان قدیمی که دارای تخم ولارو سربسته (سرپوش سلولها هرچه قدرسیاه ترباشد بهتر است) که حاوی عسل و گرده کافی هم بوده، به طبق بالا انتقال می دهیم و بجای شانهای خالی صفحات موم آجدار را طوری قرار می دهیم که اولا" هر کدام از صفحات دروسط دو شانی که دارای تخم ولارو سربسته است قرار گیرد. ثانیا" برای این منظور و حفظ کرویت کندو، صفحات موم آجدار را بصورت "دو در یک" در داخل کندو قرار می دهیم. بعبارت دیگر بعد ازبرداشتن سه عدد شان که حاوی لارو و گرده و عسل از بدنه ی کندو است، بجای آنها اینگونه عمل می کنیم.
دو شان قدیمی را به کناره ی کندو منتقل کرده و بعد از آنها یک صفحه ی موم آجدارقرار می دهیم. مجددا" بعد از دو شان قدیمی دیگر یک صفحه موم آجدار و به همین ترتیب موم آجدار آخری و سومی را بعد از دو شان دیگر قرارمی دهیم (به صورت دو درمیان یعنی دو شان قدیمی و یک صفحه موم آجدار) در صورت لزوم می توان یک صفحه موم آجدار را در طبقه بالا و جلو شانها قرار داد تا بدین وسیله ازموم بافی های بی مورد جلوگیری کرد. بعضی از زنبورداران بجای صفحه موم آجدارمذکوردر طبقه بالا ازقابهای دایره ای(چنبره) که فاقد صفحه ی موم هستند، استفاده می کنند. زیرا اولا" اینگونه قابها علاوه برموم بافی، باعث افزایش جمعیت زنبوران نرشده که نقش بسیار مهمی را درحفظ تعادل کلنی وجفت گیری ملکه ایفا می کند. ثانیا" زنبوردار با این کار خود صاحب عسل شان خوب و مشتری پسند نیزمی شود.
بطورکلی اهم نکاتی که باید توسط زنبوردار درمورد طبقه گذاری رعایت شود بشرح ذیل است.
1- هیچ وقت نباید دو صفحه موم آجدار بصورت پشت سرهم و درکنار هم قرار گیرند.
2- ترجیحا" صفحات موم آجداردروسط شانهایی که دارای تخم و لارو سربسته هستند قرار گیرد.
3- طبقه را باید به کندویی گذاشت که هر دو طرف همه شانهای آن پر اززنبور بوده و فضای کافی برای تخم ریزی ملکه وجود نداشته باشد. گاها" دراینگونه کندوها تراکم جمعیت به حدی می رسد که مقداری از کلنی در جلو سوراخ پرواز کندو خوشه می بندد.
4- هیچ وقت نباید صفحات را به تنهایی در طبقه بالا گذاشت.
5- از قرار دادن صفحه موم آجداردرجوانب کندو جدا" خوداری کنید.
6- در حین طبق گذاری باید مواظب ملکه بود.
7- تعداد صفحات موم آجدار با تراکم جمعیت کندو باید متناسب باشد.
8- طبقه گذاری می بایست در فصل افزایش جمعیت و عسل گیری صورت بگیرد.
9- برای جلوگیری از اتلاف انرژی بعد از طبقه گذاری می بایست محل اتصال طبقه و بدنه کندوی اصلی را از بیرون و با مواد لازم ایزوله کرد.
10- حدالمقدورشانهای سیاه و کهنه را به طبقه جدید منتقل می کنند. زیرا در این صورت شانهای سیاه و کهنه تبدیل به عسل شده و از کندو خارج می شود.
11- قابهای حاوی تخم و لارو در وسط سایر قابها قرار می گیرد.
12- همانطوری که اشاره شد نباید آرایش و ترکیب شان های کندو را به هم زد.

منبع:
زینال زاده اسماعیل،نشریه صنعت خوراک دام، طیور و آبزیان - خبری، آموزشی،تحلیلی،اطلاع رسانی و پژوهشی- ویژنامه زنبورداری سال هشتم شماره ششم ،زمستان سال1389
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
پرواز لقاحی ملکه واثرات نامطلوب خویش جفتی درزنبورعسل...

پرواز لقاحی ملکه واثرات نامطلوب خویش جفتی درزنبورعسل...

[h=2][/h]

مقدمه:
خویش جفتی ها از عوامل مخرب طبیعت می­باشند. هرچقدر خویش جفتی ها کاهش یابد به همان اندازه عملکرد و بهره وری موجودات زنده بالا رفته و ناهنجاریهای ژنتیکی هم کاهش خواهد یافت. طبیعت نیز به سهم خود به طرق مختلف مانع خویش جفتی و همخونی موجودات زنده می شود. زنبورعسل نسبت به عوامل همخونی بسیار حساس است و در نهایت بطور غیر مستقیم بر عملکرد کندو اثرسوء خواهد گذاشت. یکی از راههای جلوگیری از همخونی در زنبورعسل پرورش زنبوران نر اصلح در زمان پرورش ملکه است. ازدیاد زنبوران نر توسط یک زنبوردار حرفه ای در زنبورستان در فصل پرورش ملکه می تواند ضمن افزایش بهره وری و قدرت زیست کلنی، درصد خویش لقاحی را نیز در زنبورستان کاهش دهد.
باروری ملکه بوسیله نرهای غیر خویشاوند و اصلح باعث افزایش قدرت زیست زنبورعسل می شود. درزندگی انسانها هم توصیه علم ژنتیک، بر ازدواجهای غیرخویشاوندی است. به هر حال هر اندازه، ازدواج های فامیلی در موجودات زنده کم باشد، نتاج حاصله به همان اندازه شاداب تر و سالم تر خواهند بود.
سیستم جفتگیری ملکه:
دردنیای زنبوران عسل موضوع جفتگیری ملکه، قدری شگفت انگیز بوده و عوامل مختلف، مانع لقاح خویشاوندی ملکه می­شوند. اینک به برخی از قوانين حاکم بر زندگی زنبوران عسل و رفتار آنها در مقابل خویش جفتی ملکه می­پردازيم:
1- ملکه نمی تواند در داخل کندو جفتگیری کند. برای جلوگیری از همخونی فرزندان، ملکه ی زنبور عسل بایستی در پروازهای لقاحی با شکوه و سازماندهی شده، در خارج از کندو و در فضای آزاد جفتگیری کند. چرا که در این صورت نرهای کندوهای دیگر و حتی نرهای زنبورستان­های مجاور هم در مراسم پرواز لقاحی ملکه مشارکت کرده وبدین صورت، درصد همخونی نتاج کاهش می­يابد.
ملکه،این ریسک بزرگ یعنی خروج از کندو را با جان و دل می پذیرد، چرا که ممکن است، ملکه که موتور محرکه ی کلنی است، در پرواز لقاحی، هر لحظه دچار سانحه شود (مثلا طعمه­ی صیاد شود) و کلنی زنبور عسل آن وقت یتیم خواهد شد. اما داشتن فرزندان سالم ارزش این ریسک را دارد.
لازم به ذکر است که ملکه زنبور عسل در طول عمر خود، فقط يک بار تلقیح شده و آن هم حداقل هفته اول زندگی و حداکثر چهار هفته بعد از تولد است و چنانچه به هر دليلی در اين مدت نتواند بارور شود تا آخر عمر باکره مانده و تخمهای حاصل از اين ملکه، زنبوران نر خواهند بود که بایستی از خیر آن گذشت و اینگونه ملکه به درد کندو و زنبوردار نمی خورد.
2- زنبوران نری که مایل به جفتگیری با ملکه هستند در يک روز آرام و هوای آفتابی که شرایط کلیمایی(نور، حرارت، رطوبت، باد) در محیط مناسب بوده، درجاهای بخصوصی از فضا (مناطق تجمع نرها) که برای رسیدن به آن محل، با يکدیگر رقابت می کنند، حضور می يابند. رقابت براساس قانون انتخاب طبیعی، طی مراحلی از قبیل مسابقه­ی قدرت پرواز، دامنه پرواز، زمان پرواز، سرعت پرواز،(که ذیلا" اشاره خواهد شد) صورت می­گيرد و نرهایی که به مرحله نهايی مسابقه رسیده و انتخاب طبیعی شده اند، شانس جفتگیری دارند و بدین وسیله نرهای ضعیف در طول مراحل مختلف مسابقه حذف شده و به گزینی با این مراحل انجام می گیرد.
قدرت پرواز:
مدت پروازهای جفتگیری زنبوران نر پس از بلوغ حدود 25 تا 57 دقیقه می باشد. زنبوران نری که استقامت پرواز و از قدرت بدنی بالایی برخوردار باشند، طبیعتا" طول پرواز و زمان پروازشان بیشتر خواهد بود. که این کار باعث افزایش شانس جفتگیری آنها خواهد شد. زنبوران نر در طول مسیر پرواز(از کندو تا محل جفتگیری) و قبل از رسیدن ملکه به محل ملاقات در فضا ترجیحا" نباید جهت استراحت و تغذیه و تجدید انرژی به زمین فرود آمده و یا به کندوهای خود برگردند زیرا در غیر این صورت اینگونه نرهای ضعیف، فرصت و زمان رااز دست داده و بازنده ی مسابقه خواهند بود.
دامنه پرواز:
دامنه پرواز زنبوران نر ابتدا کوچک بوده و با افزایش سن، دامنه پرواز شان نیز بیشتر می شود. جفتگیری ملکه در فاصله چند صدمتری تا چند کیلومتری کندو و در محلی بنام "مناطق تجمع نرها" و در فضای آزاد در ارتفاع حدود 10 متری از زمین صورت می گیرد. شعاع پرواز نرها از محل کندو 3 کیلومتر گزارش شده است. نرهایی که دامنه پروازشان بیشتر بوده و مسافت های زیادی را طی کنند، طبیعی است که شانس جفتگیری خوبی دارند. نویسنده یکبار در زنبورستان خود، عملیات و پرواز لقاحی ملکه را به فاصله ی حدود 150 متری زنبورستان و ارتفاع 4 متری از زمین مشاهده کرده است.
زمان پرواز:
اکثر نرها، پروازهای خود را از سنین 6 تا 10 روزگی شروع کرده و معمولا" 1 تا 4 پرواز و تعدادی هم تا هفت پرواز در گرمترین ساعات روز انجام می دهند. زمان پرواز نرها در طول روز غالبا" بین ساعات 1 تا 4 بعد از ظهر می باشد. البته زمان و مدت پرواز به طول روز، تغیرات آب و هوایی، شرایط اقلیمی و زیر گونه یا نژاد زنبور بستگی دارد. اولین پرواز نرها که معمولا" برای جهت یابی است 6 تا 16 دقیقه طول می کشد. زنبوران نری که در زمانهای مناسب و مقرر پرواز داشته باشند و یا اینکه تعداد پروازهای بیشتر و طولانی در اواسط روز داشته باشند احتمال اینکه شانس جفتگیری بیشتری هم داشته باشند بسیار زیاد است. مدت زمانی که ملکه برای جفتگیری از کندو خارج می شود تا هنگام مراجعت معمولا" بین 10 تا 30 دقیفه طول می کشد ولی گاهی اوقات این مدت کمتر یا بیشتر می شود. نویسنده ی مقاله یک بار در زنبورستان خود در ساعت 18.5 بعد از ظهر، رجعت ملکه را از پرواز لقاحی به همراه نشان جفتگیری مشاهده کرده است.
سرعت پرواز:
سرعت پرواز زنبوران نر حدود 2/9 تا 1/16 کیلومتر در ساعت گزارش شده است. سرعت زنبوران نر می تواند با همدیگر متفاوت و متغیر باشد، یعنی زنبوران نری که سرعت پرواز بالایی دارند، طبیعتا" زودتر به محل ملاقات رسیده و از شانس جفتگیری بیشتری برخوردار خواهند بود. همچنین نرهایی که در تعقیب ملکه در میدان جفتگیری، قدرت مانور دهی بالایی داشته باشند، زودتر از نرهای دیگر خود را به ملکه خواهد رساند. بدین صورت که ملکه در پرواز جفتگیری محفظه ی نیش خویش را نسبت به زنبوران نری که او را تعقیب می کنند باز نگه داشته و برای آنها واکنش نشان می دهد. نرها در محل تجمع، بصورت ستاره ی دنباله داری در زیر ملکه پرواز کرده و نری که سرعت تعقیب و پرواز و قدرت مانور بالایی داشته باشد، خود را زودتر به ملکه رسانده و در عرض یک سوم ثانیه، او را ما بین پاهای خویش به نحوی در بر می گیرد که پنجه ی پاهای جلوئی و میانی در پشت ملکه و پنجه ی پاهای عقبی در زیر شکم او قرار گرفته و عمل جفتگیری انجام می گیرد. این درحالی است که نرهای ضعیف و ناتوان هنوز نتوانسته اند خود را به خط پایان و فینال مسابقه رسانده و در مراسم عروسی شرکت کنند و برای اینگونه نرها کاراز کار گذشته است.
3- بعد از عمل جفتگیری، نرها، طبق قانون حاکم بر لقاح حتی اگر قوی و اصلح هم باشند اجازه­ی حیات و زندگی ندارند و بلافاصله بعد از عمل آمیزش و باروری ملکه، نرها در فضا به علت آسیب دیدگی دستگاه تناسلی نرینه به زمین سقوط کرده و می میرند.
4- ملکه با چندین زنبور نر(حدودا" 12 الی 20 زنبور نر) جفتگیری می ­کند، چرا که اگر فرضا" با یک زنبور نر جفتگیری می­کرد، اولا" اسپرمدان ملکه پر نمی شد و دوما"احتمال اینکه آن یک نر، خويشاوند و یا فرزند ملکه می شد وجود داشت و لذا فرزندان حاصله دچار همخونی می شدند. لذا برای پر شدن کیسه ذخیره اسپرم ملکه، جفتگیری های متعدد برای ملکه طراحی شده است. همچنین برای اینکه ضریب باروری ملکه های زنبورستان بیشتر شود، مستلزم پرورش نرهای قوی و اصلح توسط کندوهای پدری است.
5- یک زنبور نر حدود 10 تا 11 میلیون اسپرم تولید می کند و ملکه بعد از بازگشت از پرواز جفت گیری، بطور متوسط 80 ملیون اسپرماتوزئید در اویدوکت خود دارد که فقط 5 ملیون از آنها به داخل اسپرماتکا وارد می شوند. در این فرایند اسپرم­هایی که سالم و قوی هستند، شانس ذخیره در کیسه اسپرم ملکه را دارند و اسپرم های ضعیف و نا توان دفع و حذف می شوند.
6- با این حال بعضی مواقع اتفاق می افتد که ملکه با برادران ناتنی خویش علیرغم موانع فوق، جفتگیری کرده و همخونی­هایی را درجمعیت کندو به بارآورد، این گونه فرزندان حاصله، به اصطلاح نرهای دیپلوئید ناميده شده و با ترشح فرمون کانی بالیسم (همخواری) به وسيله این لاروها، در ساعات اولیه­ی مرحله­ی زندگی، توسط زنبوران پرستار از بین برده می شوند و حق حیات ندارند تا ساکنین کندو قدرت زیست و عملکرد بالایی داشته باشند.
نتیجه گیری:
بنابرین با علم به اهمیت وجود زنبوران نر در زنبورستان قطعا" يکی از وظايف مهم و اصلی یک زنبوردار اقتصادی، توليد و ازدياد زنبوران نر غیر خویشاوند به وسیله کندوهای پدری که دارای صفات مطلوب و خصوصیات مورد نظر باشند، در فصل پرورش ملکه می باشد. زيرا هر چقدر تعداد زنبوران نر در کلنی بيشتر باشد به همان اندازه تنوع ژنتيکی بيشتر شده و رقابت هم در بين زنبوران نر برای عمل جفتگیری با ملکه، جدی و تنگاتنگ می شود و درصد خویش جفتی هم به طور معنی داری در جمعيت کاهش خواهد يافت که اين کار ضمن ايجاد هماهنگی و شادابی بیشتر در ساختار جمعیت کلنی، منجر به افزايش توليد و بهبود عملکرد و ساختار ژنتیکی کلنی شده و همچنین باعث افزایش توان مقاومت به شرایط سخت محیطی و قدرت زیست زنبورعسل خواهد شد. همانطوری که هر چقدر تعداد قوچ قوی و اصلاح شده در یک گله ی گوسفند بیشتر باشد به همان اندازه درصد باروری گله بالا رفته و بهگزینی و بهنژادی طبیعی در گله بهتر صورت می گیرد.
منبع:
زینال زاده اسماعیل، مجله ی جهان دامپروری- دو ماهنامه علمی ،پژوهشی ، آموزشی، ترویجی، سال ششم، شماره ۲۶ مرداد و شهریور سال 1388
زینال زاده اسماعیل، پایگاه اطلاع رسانی ایرافو(سایت خانه کشاورز ایران)،پائیز 1389

منابع مورد استفاده:
پوراصغر جواد،ماهنامه دانشمند،شماره پیاپی 535،اردیبهشت 1387.
مستاجران محمد،ادریس محمدعلی،ژنتیک و اصلاح نژاد زنبورعسل،انتشارات ارکان اصفهان،1379.
پیرایرانی عبادالله،زنبوران عسل و زنبورداری،ج اول،دانشگاه آزاداسلامی واحد اردبیل،بهار1384.
عبادی رحیم،احمدی علی اصغر،پرورش زنبورعسل،چاپ سوم،انتشارات ارکان دانش،تابستان1385
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
کاهش تولید عسل و احتمال بروز خسارت در زنبورستانهای استان آذربایجانشرقی...

کاهش تولید عسل و احتمال بروز خسارت در زنبورستانهای استان آذربایجانشرقی...

[h=2][/h]

بهار پر طراوت سال 89 نوید سال خوب و پرخیر و برکتی را برای زنبورداران عزیزمی داد، اما برغم بارندگیهای خوب و سرسبزی مراتع و شادابی کلنی های زنبورعسل دیری نکشید که بهار زنبورداران، بعلت گرمای زود رس بهاری خزان شد.
زنبورعسل موجودی است ماکروکلیما، یعنی صد در صد به محیط و گلهای گیاهان وابسته است و کوچکترین تغییرات آب و هوایی در زندگی و عملکرد این حشره ثاثیر می گذارد.
ممکن است این سوال مطرح شود که چرا امسال علیرغم بارندگیهای خوب و مراتع غنی، باز هم زنبورداران عزیزاظهار گلایه می کنند. پاسخ این است که درجه حرارت بیش از حد محیط، باعث پژمردگی و افسردگی گیاهان شده و جریان تولید شهد و زمان جمع آوری عسل و گرده در طبیعت خیلی کوتاه و کم بوده، بطوریکه تولید کلنی های زنبورعسل امسال بصورت معنی داری کاهش یافته است.
البته بیشترین نگرانی و دغدغه ی زنبورداران از بابت کاهش تولیدات کندو نبوده بلکه مهمتر از آن احتمال بروز تلفات و خساراتی است که بعلت کمبود شهد و گرده درطبیعت معمولا به دنبال دارد. بعبارت دیگردرسالهایی که طبیعت با کمبود گرده و شهد مواجه می شود، قدرت زمستان گذرانی و زیست کلنی های زنبورعسل درطول زمستان فوق العاده کاهش یافته و درنهایت منجر به انهدام کلنی ها می شود.
علائم و رفتار کلنی های زنبورعسل نشان می دهد که خشکسالی امسال اگر نگوییم فاجعه زنبورداری، حداقل می شود گفت که صنعت پرورش زنبورعسل با بحران بزرگی مواجه شده، که احتمالا" آثار و علائم آن بعدا" نمایان خواهد شد و این کارفریاد جمعی زنبورداران را می طلبد.
موضوع از آن جهت اهمیت پیدا می کند که یکی از عوامل توسعه ی پایدارو متوازن، حفظ محیط زیست ازطریق توسعه ی صنعت پرورش زنبورعسل بوده تا ضمن ارتقای کمی وکیفی محصولات تولیدی، نظیر زراعی وباغی دراثرباروری وگرده افشانی کامل گیاهان توسط زنبورعسل می باشد. بنابرین زندگی گیاهان بعنوان ریه ی کره ی زمین به فعالیت و زندگی زنبورعسل وابسته است. از این لحاظ توجه به مشکلات و معظلات زنبورداری دارای اهمیت می باشد. زیرا بخشهای دیگر کشاورزی با این بخش مرتبط است.
[h=1]علائم و رفتارهای غیرمعمول زنبوران عسل[/h] - اخراج سریع زنبوران نر از کندو: معمولا" نرکشی و اخراج زنبوران نر از کندو توسط زنبوران کارگر در منطقه آذربایجان حداقل از اواسط تیرماه شروع شده و در شهریورماه خاتمه می یابد این در حالی است که امسال این کارقبل از موعد مقرریعنی ازاواسط خردادماه شروع شده که معلول کمبود شهد و گرده در طبیعت ا ست.
- کاهش تولید ات کندو: تولید کلنی های زنبورعسل حداقل به میزان 50 درصد کاهش یافته است.
- کاهش تولید موم و سرعت شان سازی: در اکثر مناطق آذربایجان تولید موم و سرعت شان سازی در فصل افزایش جمعیت کندو خیلی پایین بوده است. معمولا" موم بافی تا اواسط مرداد ماه ادامه می یابد اما امسال براساس گزارشات و اظهارات زنبورداران ترشح موم ازاواسط خردادماه کم و یا متوقف شده است.
- کاهش میزان تخم ریزی ملکه: میزان تخم ریزی ملکه رابطه مستقیمی با ورود مقدارتولید شهد و گرده گل به کندو داشته، بطوریکه در نواحی معتدل منحنی رشد و نمو جمعیت کندو با منحنی رشد و نمو گیاهان که ازاسفند ماه شروع و درخردادماه به نقطه اپتیمم می رسد هماهنگ است. بدیهی است هرعاملی که موجب نوسان و افت منحنی رشد گیاهان شود مستقیما" در زندگی زنبورعسل ثاثیر خواهد گذاشت. منحنی رشد و نمو کلنی زنبورعسل تابعی از منحنی رشد و نمو گیاهان است. بعنوان مثال بارش برف، تگرگ و یا سرمای محیط می تواند دردامنه ی رویش گیاهان و نباتات و به تبع آن برزندگی زنبورعسل نیز تاثیربگذارد.
- کاهش طول عمرزنبوران در اثر کمبود مواد غذایی
- جمعیت کلنیهای زنبورعسل ضعیف بوده، هر چند به میزان کم کلنی ها دارای تخم و لارو هستند.
- بچه کندوها و بخصوص بچه های مصنوعی غالبا" از جمعیت کمی برخوردار هستند.
- کاهش تولید محصولات کندو
- تجمع بیش از حد زنبوران در کف کندو بعلت گرمای محیط
- اختلال در جفت گیریهای ملکه
- عدم تمایل زنبوران جهت ورود به طبقات کندو
- در بعضی زنبورستانها غارت مشاهده می شود.
[h=1]علل و عوامل :[/h]- گرمای زود رس بهاری: در اوایل خرداد ماه گرمای شدید و بی سابقه باعث پژمردگی گلها و خشکسالی مراتع شد.
- عدم بارش برف درطول زمستان سال گذشته: اگر میزان بارش برف در طول زمستان بیشتر باشد طبیعتا" میزان محصول تولیدی نیز بیشتر خواهد بود. زیرا رطوبت و سرما عامل خوبی برای رشد نباتات و گیاهان هستند.
- کمبود رطوبت درمحیط بعلت خشکسالی: رطوبت محیط باعث افزایش رشد و شادابی گیاهان می شود. بطورکلی رطوبت محیطی یک فاکتورحیاتی دربخش کشاورزی و زنبورداری محسوب شده و هر چه مقداررطوبت جو کمتر باشد، میزان تعریق و تبخیر بیشترخواهد شد. معمولا" مشاهده رطوبت مناسب و بخصوص قطرات شبنم درمزارع و مراتع بوسیله کشاورزان و زنبورداران درساعات اولیه ی روزباعث خوشحالی و امیدواری آنان می شود. زیرا رطوبت مناسب باعث ترشح بیشترنکتار و نوش گیاهان می شود.
- افزایش درجه حرارت بطور ناگهانی: درجه حرارت مناسب و ایده آل برای ترشح نوش و نکتار گیاهان مابین 26 الی 32 درجه سانتیگراد می باشد، دمای بیشتر و کمتر از این موجب کاهش محصول می شود. دمای بالاتر از 38 درجه فعالیت زنبوران را مختل می کند، این در حالی است که در اوج رشد گیاهان و فعالیت زنبوران دمای محیط از مرز 40 درجه سانتیگراد گذشت و آهنگ سیر صعودی منحنی رشد و نمو گیاهان و به تبع آن فعالیت زنبوران را مختل کرد.
- جریان هوا و وزش بادهای گرم و محلی باعث تبخیر رطوبت و کاهش شهد گیاهان می شود. وزش باد، هوای رطوبی را جا بجا کرده و هوای خشکتر را مجاور برگ قرار داده و میزان تعریق را بالا می برد. درهوای گرم آفتابی با باد شدید، گیاهان مقدار فراوانی آب را ازدست داده و پژمرده می شوند. گلهای پژمرده به درد زنبورعسل نمی خورد.
- ورود گرد وغبارازغرب کشورکه منجر به آلودگی هوا شده و در سیستم زندگی گیاهان و حشرات منجمله زنبورعسل بی تاثیر نبوده است.
- سرمای دیررس و بارش برف و تگرگ در فروردین ماه باعث شد که زنبوران عسل نتواند از گلهای درختان میوه استفاده کنند.
- گرمایش کره ی زمین : گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی هر دو بر محیط زیست و زندگی زنبورعسل اثر می گذارند. پیش بینی می شود که تغییرات اقلیمی در آینده باعث گرمایش جهانی، بالا رفتن سطح دریا و افزایش حوادث آب و هوایی شده و به نظر می رسد که اکوسیستم ها به طور ویژه ای از این تغییرات آسیب ببینند.
اقلیم کشورما نیز از تغییرات آب و هوای جهانی بی تاثیر نیست . تغییر و جابجایی فصول از نشانه های تاثیرپذیری اقلیم ایران از این تغییرات جهانی است که بهار زودرس و یا سرمای دیررس فصول از علائم بارز آن بوده و باعث اختلال رشد و نمو گیاهان و فعالیت زنبوران می شود.

[h=1]عواقب و عوارض:[/h]- کاهش میزان تولیدات کندو از قبیل عسل، گرده، ژله رویال، موم، زهرزنبورعسل
- استعداد کلنی های زنبورعسل نسبت به ابتلا ی بیماریها و آفات
- کاهش قدرت زیست و افزایش احتمال تلفات زمستانی کلنی های زنبورعسل
- کاهش تولید اسپرم زنبوران نر، تعویض ملکه، رشد ناکافی تخمدانها درملکه، کاهش میزان تخم ریزی ملکه، کاهش طول عمر زنبوران، کاهش پرورش نوزادان در بهار سال آینده، افزایش تلفات، حساس شدن زنبوران نسبت به بیماری، کاهش تولیدات کندو، ناتوانی درزمستان گذرانی، همگی از اثرات مخرب کمبود گرده و شهد در طبیعت می باشد. لازم به ذکر است که زنبورعسل پروتئین، ویتامینها، مواد معدنی و چربی را از منابع گرده ی گیاهان تامین نموده که کمبود آن به تدریج موجب کاهش جمعیت کلنی، تقلیل راندمان کار و نهایتا" به از بین رفتن کلنی می انجامد.

[h=1]توصیه به زنبورداران محترم [/h]- تغذیه کمکی و تحریکی بوسیله شربت شکروکیک گرده
- تقویت کندوهای ضعیف و تامین غذای داخل کندو
- بازگشت سریع به مناطق پایین دست وقشلاقی جهت استفاده ازگلهای گیاهانی نظیر پنبه، آفتاب گردان، ذرت و...
- پیشگیری و مبارزه صحیح با بیماریها و آفات زنبورعسل
- کوچ به مناطق گرمسیری و معتدل در زمستان
- ایزولاسیون کندوها درمقابل سرما، باران، برف و بادهای موسمی و محلی درطول استراحت زمستانی کلنی ها
- مطالعه وشناخت بیشتراز سیستم بیولوژی و فیزیولوژی زنبورعسل
- آشنایی و مطالعه ی شرایط کلیمایی و جغرافیایی مناطق زنبورداری
- آماده سازی مناسب کندوها به منظورزمستان گذرانی
- مشاوره و استفاده از نظرات کارشناسان مجرب و متخصص
- رعایت اصول بهداشتی داخل وخارج کندو

[h=1]پیشنهادات[/h]- با توجه به قیمت بالای شکر در بازار و عدم استطاعت خرید زنبورداران بهتر است در خصوص تامین و توزیع شکر یارانه ای حداکثرتا اواخرفصل جاری در بین زنبورداران مساعدت شود.
- استمهال وامهای زنبورداران و تامین نقدینگی آنان از طریق اعطای تسهیلات
- تامین و توزیع داروهای موثر، کافی و بموقع و با قیمت مناسب در بین زنبورداران
- اطلاع رسانی از طریق رسانه های جمعی درخصوص خشکسالی
- جبران خسارت توسط صندوق بیمه محصولات کشاورزی
- برخورد فعال تشکلهای زنبورداری و سازمانهای ذیربط با موضوع خشکسالی
- تشکیل کمیته ی فنی و کارشناسی جهت بررسی و رسیدگی بیشترموضوع

منبع:
زینال زاده اسماعیل
، بارش ،ماهنامه تخصصی بازار کشاورزی ایران ، سال هفتم شماره44
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
نژادهای اقتصادی زنبورعسل..

نژادهای اقتصادی زنبورعسل..


[h=2][/h]
نژاد زنبورعسل سیاه اروپا( Apis mellifera mellifrea)
موطن اصلی این نژاد اروپا ، غرب و شمال آلپ و مرکز روسیه است. این نژاد از طریق اقیانوس به امریکای شمالی و جنوبی و از طریق کوههای اورال به سیبری در شوروی گسترش یافت. ولی در مناطق فوق نتوانست خود را با رشد زنبورداری نوین وفق دهد. امروزه این نژاد درکشورها یی چون اسپانیا،فرانسه،لهستان وروسیه بصورت خالص یافت می شود. زنبورهایی درشت با زبا نی کوتاه(7/5 – 4/6 میلیمتر) وشکم پهن می باشند . رنگ بدن بجز لکه های کوچک زرد رنگی که در روی دومین و سومین حلقه ی پشتی شکم وجود دارد. سیاه تیره می با شد . در روی شکم نوار زرد رنگ وجود ندارد . موهای روی سینه زنبور نر قهوه ا ی تیره و گاهی سیاه رنگ است. در محیط باز تا حدی مهاجم بوده و در روی سطح شان سریع حرکت می کند و اغلب حالت تهاجمی ندارد. رشد کلنی دربهار تا حدی آهسته بوده ولی در نهایت کلنی در آخرتابستان و زمستان قوی می گردد. درتحت شرایط سخت زمستان می تواند مقاومت کند . نسبت به بیماری لارو و همچنین پروانه ی بید موم خوار حساس می باشد. در بعضی از نقاط دنیا این نژاد یا کاملا" توسط نژادهای دیگر جایگزین شده و یا با نژادهایی چون Carnica،Ligustica،Caucasica تلاقی یافته است. ایندکس کوبیتال کوچک (3/1 تا 1/2 ،متوسط 6/1 ) می باشد.
نژ اد ایتالیائی(Apis mellifera ligustica )
موطن اصلی این نژاد جزیره ی سیسیل در ایتالیا بوده و بعنوان نژاد ایتالیائی شناخته شده است. این نژاد توسط دریا و رشته کوههای آلپ محدود و بدینوسیله از گسترش آن جلوگیری شده است. کمی از زنبور های نژاد سیاه کوچکتر،شکمی باریک و خرطومی نسبتا" بلند دارد(3/6-6/6).رنگ شکم در قسمت زیرین و روی حلقه های 2 تا 4 در قسمت جلوئی دارای نوارهای زرد رنگ می باشد . نوارهای زرد رنگ روی شکم بسیار متغیر بوده و گاهی باریک و زمانی پهن تر می گردد . رنگ موهای بدن بخصوص در نرها ، زرد رنگ وکاملا" مشخص است.این نژاد در روی قاب نسبتا" آرام است و رفتار تهاجمی ندارد. رشد کلنی در اوایل بهار بدون توجه به مواد غذایی زیاد بوده و تا اواخر پائیزادامه دارد . با توجه به تولید مثل زیاد ، بچه کندوی کمتری تولید می کند . مقدار تغذیه در زمستان زیاد بوده بنابرین کلنی های قوی قادر به زمستان گذرانی هستند. زنبور نژاد ایتالیائی با شرایط آب هوائی مدیترانه ای بسیار سازش یافته، زمستانهای مرطوب وملایم و تابستان های خشک و دوره ی طولانی جریان شهد برای این نژاد از زنبور عسل مناسب می باشد . ایندکس کوبیتال متغیر بوده و از متوسط تا زیاد (2 تا 7/2 متوسط 2/2 تا 5/2 ) می باشد و تومونتم پهنی دارد . این نژاد همراه با پرورش نوزاد به زمستان رفته و در بهار پرورش نوزاد سیار زودتر شروع می کند .ضمنا" این زنبوران در جلوگیری از خسارت بید موم خوار به شانها مقاومت بیشتری نشان می دهند .
نژاد کارنیولان (Apis mellifera carnica)
موطن اصلی این نژاد نواحی جنوبی آلپ در اتریش و شمال بالکان در یو گسلاوی سابق می باشد . اسم این زنبور از محلی بنام کارنیولا واقع در شمال یوگسلاوی گرفته شده است . در یونان بنام آپیس ملیفریا سکروپا نامیده شده و مهاجرین این زنبور را از اکراین به بنادر اقیانوس کبیر و روسیه برده و در آنجا کنه واروا از روی زنبورعسل آپیس سرانا بر روی آن منتقل شده است . این نژاد معروفترین نژاد دنیاست و بیشترین مطالعات بر روی آن انجام "رفته است . بطور معمول شباهت زیادی به نژاد ایتالیائی دارد. زنبورانی با جثه باریک و زبانی بلند (4/6 تا8/6 میلیمتر) دارند. دارای موهای کوتاه و پرپشت هستند . بدن تیره رنگ، و در روی دومین و سومین حلقه های پشتی شکم لکه ها و گاهی نوارقهوه ای وجود دارد. ایندکس کوبیتال بزرگ (2 تا 5 متوسط 4/2 تا 3 میلیمتر) بوده و ایندکس تومنتم پهن و فشرده است که به آن ظاهری خاکستری داده است . از صفات نامطلوب این نژاد می توان به عدم تمایل وارد شدن در طبقه ، توقف پرورش نوزادان طی دوره های جریان عسل ، قدرت ضعیف شان سازی ، مستعد بودن به بیماری نوزما ، آکارین ،فلجی و بچه دهی بیشتر را می توان نام برد . حسن شهرت این نژاد مربوط به طول زمان و قدرت چرایش می باشد و می تواند از شبدر قرمز استفاده نماید. زنبور کار نیولان از بره مومک کمتری استفاده کرده و بهترین حس جهت یابی و کمترین اشتباه را در ورود به کندوهای بیگانه دارد. رنگ موهای بدن این نژاد خاکستری متمایل به قهوه ای است . بر اساس نظر روتنر در سال 1966 زنبور نژاد کار نیولان آرام ترین نژاد زنبورعسل می باشد . زمستان را با تعداد کمی زنبور و مقدار کمی غذا می گذراند . در صورتی که منبع گرده گل داشته باشد نوزادان زیادی را تولید می کند . در پائیز جمعیت کلنی به سرعت کاهش می یابد. غارت در این نژاد کم و مصرف بره موم بسیار ناچیز می باشد . در سالهای اخیر این نژاد پس از نژاد ایتالیائی ، بطور وسیعی در سطح جهان انتشار یافته است. تنها نژاد موجود در کشور آلمان می باشد.

نژاد قفقازی (Apis mellifera caucasica)
موطن اصلی این نژاد در دره های بلند قفقاز مرکزی است. از نظر شکل ، اندازه بدن و موها بسیار به نژاد کارنیو لان شبیه است . رنگ بدن آن تیره و لکه های قهوه ای در روی اولین حلقه پشتی شکم وجود دارد. رنگ موها در نژاد قفقازی بیشتر به خاکستری تمایل دارد. موهای روی سینه زنبور های نر این نژاد سیاه رنگ است . زبان بسیار بلند (تا 2/7 میلیمتر) دارد. ایندکس کوبیتال متوسط است. زنبورهای این نژاد آرام بوده و کلنی های قوی تا قبل از تابستان می سازد. زمستان گذرانی آن در نواحی شمال بعلت حساسیت به بیماری نوزما زیاد خوب نیست. تمایلش به تولید بچه کندو کم ، ولی مصرف بره موم درآن بسیار زیاد می باشد. این نژاد تا اندازه ای تمایل به غارت وجابجایی دارد. این نژاد از نظر اصلاح نژاد و تلاقی با سایر نژادها مورد استفاده قرارمیگیرد .1972 . Bornus
منابع:
عبادی ،رحیم ؛ احمدی ،علی اصغر . پرورش زنبورعسل
پیرایرانی،عبادا... . زنبوران عسل وزنبورداری
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
غذیه زنبورعسل با جانشین گرده ...

غذیه زنبورعسل با جانشین گرده ...

[h=2][/h] در مناطق معتدله زمانی که کلنی در حال پرورش نوزادان می باشد زنبوران بطور مستمر گرده جمع آوری می کنند. اما در بعضی نواحی به دلیل کمبود گرده زنبوران نمی توانند گرده مورد نیاز خود را تهیه کنند. در چنین مواقعی زنبورداران می توانند کلنی ها را با جانشین گرده تغذیه نمایند. موادی که بعنوان جانشین گرده تهیه می شوند باید پروتئین ها، لیپیدها، عناصرمعدنی و ویتامینهای موجود در گرده طبیعی را داشته باشند و بتوانند زنبوران پرستار را جلب کرده و توسط آنها مورد تغذیه قرار گیرند. وجود مواد قندی در جانشین گرده زنبوران را بیشتر جلب می کند ولی این مواد تنها عامل نمی تواند باشد. جانشین گرده در داخل کندو گذاشته شده و مورد تغذیه زنبوران قرار می گیرند. جانشین گرده را بصورت کلوچه ای و غذای خمیری درآورده و در نایلون، پلاستیک یا کاغذ مومی گذاشته و در روی شانها قرار می دهند و بدین ترتیب از خشک شدن آن جلوگیری می نمایند. چنانچه آنها بصورت پودری در بیرون گذاشته شوند. زنبوران نخواهند توانست همه پودرهای خشک شده را در کیسه گرده جمع آوری کرده و به داخل کندو انتقال دهند.
طرز تهیه جانشین گرده:
مواد لازم:
۱- پودر شکر یک کیلوگرم
۲- عسل 50 گرم
۳- پودرسویا 200 گرم
۴- مخمر آبجو25/. لیتر
۵- شیر خشک کم چربی کمتر از 2.5 درصد، 25 گرم
۶- سرکه 005/. لیتر
۷- آب 2/. لیتر
۸- دارو به مقدار مورد نیاز
برای تهیه جانشین گرده به شرح زیر عمل می شود:
الف- پودر شکر،آرد سویا، شیرخشک و دارو را با هم مخلوط کرده و بصورت پودر یکنواختی در می آورند و اگر مخمر آبجو بصورت پودر باشد به مخلوط اضافه می کنند.
ب- آب، عسل و سرکه را با هم مخلوط کرده و 50 تا 60 درجه سانتیگراد دما داده و ضمن به هم زدن به تدریج مخلوط الف را به آن اضافه می کنند. اگر مخمر آبجو بصورت مایع بوده باشد در دمای 50 تا 90 درجه سانتیگراد آنرا نیز به مخلوط اضافه می کنند و در صورت نبودن مخمر آبجو ممکن است مقداری شیر خشک بدون چربی به آن اضافه شود هنگام ظاهر شدن حباب از مخلوط شلعه چراغ را پایین آورده و آنها را 10 الی 15 دقیقه در دمای 90 درجه سانتیگراد نگه داشته و در این مدت نیز مخلوط را به هم می زنند تا حبابها خارج شده و خمیر یکنواختی تولید شود. سپس ظرف را از روی چراغ برداشته و در جای خنک قرار داده و کاغذ های زرورقی به ابعاد 15 در20 تهیه کرده و خمیر را روی آن می ریزند ضخامت خمیر نباید بیشتر از یک سانتیمتر بوده باشد.سپس آنها را در یخچال گذاشته و به تدریج مورد استفاده قرار می گیرد.
منابع مورد استفاده:
زنبوران عسل و زنبورداری، جلد اول، عبادا... پیرایرانی
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
فرمولهای کلی برای جانشین گرده :



فرمول 1: آرد سویا 4 قسمت – مخمر ( آبجو یا نانوایی ) یک قسمت – شیر خشک بدون چربی یک قسمت – عسل 2 قسمت ( به جای عسل می توان از شربت 2 به 1 به کاربرد البته عسل بهتر است چون کیک نرم و خوشخوراک تر می شود)
فرمول 2 : آرد سویا 5/2 قسمت – مخمر یک قسمت – شیر خشک بدون چربی یک قسمت- زرده تخم مرغ خام 5/0قسمت
فرمول 3 : آرد سویا یک قسمت – مخمر یک قسمت- شیر خشک بدون چربی یک قسمت- زرده تخم مرغ خام 5% قسمت – کازئین 5/1 قسمت
فرمول 4 : فرمول جانشین گرده برای تهیه یک کیک 500 گرمی ( برای یک کندو)
شیرخشک بدون چربی 9 گرم – زرده خشک تخم مرغ 5 گرم - پودر شکر 375 گرم – آرد سویا 5/71 گرم –اکسی تتراسیکلین 18/0- عسل 18 گرم – سرکه 8/1 میلی لیتر- آب 5/71 ميلي ليتر
فرمول 5
فرمول جانشین برای تغذیه 400 کلنی :
شکر 100 کیلوگرم – عسل 50 کیلوگرم – آرد سویا 20 کیلوگرم – مخمر آبجو 5/2 كيلوگرم – آب 20 لیتر – ترمایسین 200 گرم– سرکه 5 / 0ليتر– شیرخشک بدون چربی 5/2 كيلوگرم

روش تهيه جانشین ها :
تمام مواد آبکی را با هم مخلوط کرده و روی اجاق قرار داده و مواد خشک را نیز با هم مخلوط کرده و تدریجاً به آن اضافه می کنیم و به مدت 10 دقیقه در حرارت 80 درجه سانتیگرد قرارمی دهیم و می گذاریم تا به آرامی سرد شود (حداقل 4 تا 5 ساعت) سپس قرص بندی میکنیم. قرصها معمولاً وزنی حدود 300 تا 400 گرم داشته و برای تغذیه یک هفته کلنی ها کفایت می کند.
فرمول تهیه مکمل گرده :
یک فرمول مرسوم عبارت است از : گرده یک قسمت- آرد سویا 3 قسمت- شکر 8 قسمت – آب داغ 3 قسمت .

منبع
http://www.mellifera.blogfa.com/post-423.aspx
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
تامین آب برای زنبور:

تامین آب برای زنبور:


عده ای از زنبور های چرا کننده مقداری آب در چینه دان خود به کندو حمل کرده و ذخیره می کنند . مصرف آب عمدتاَ برای رقیق کردن عسل به عنوان غذای لارو ها ، خنک کردن و مرطوب کردن کندو و تا حدودی برای مصرف خود زنبور ها جهت تعادل فیزیولوژکی بدن آنها می باشد .
بهترین روش تامین آب ، مستقر کردن کندو ها در فاصله نزدیک به آبهای جاری تمیز و آری از آلودگی های شیمیایی مثل دریاچه ، نهر ، جوی و چشمه و غیر می باشد . در صورتی که اینگونه منابع در دسترس نباشد می توان از یک تانک آب بدین ترتیب استفاده نمود که در زیر شیر خروجی آن تخته ای را به طوری مورب قرار داده و در پایین آن تشتکی را مستقر نمود که آب در آن جمع شده و سرریز گردد . ضمناَ بهتر است روی تخته را با کونی پوشاند و داخل تشتک نیز قطعات چوب یا شاخه درخت را قرار داد تا زنبور ها بتوانند روی آن نشسته و آب بنوشند . یا اینکه در زیر شیر تانکر که به صورت چکه کنان باز است . یه ظرف بزرگ قرار داده و درون آن سنگ ریزه ریخت .
را دیگر تامین آب کلنی ها استفاده از انواع شربت خوریها است که در آنها آب ریخته و در اختیار زنبورها قرار داده می شود. گرچه این کار وقت گیر و پر هزینه است ولی برای مواقع بحرانی بسیار مفید است .
نکته مهم : اگر زنبورستان شما در نزدیکی دریاچه ، نهر ، جوی و چشمه می باشد .باید محل ساحل ( برخورد آب با خشکی) آب افقی با موج کوتاه و کمی شن نرم داشته باشد .تا زنبور به راحتی بتواند آب خودش را تامین کند . اگر محل ساحل عمودی ویا آب با موج باشد . باعث افتادن زنبور در آب می گردد . چون زنبور نمی تواند به راحتی از آب بیرون بیاید بنا بر این تلف می گردد .
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
غذای زنبور
1 - روش غذا دادن به زنبور:
2 - انواع شربت خوریها :
3 - تامین آب برای زنبور:
4 - تقویت کلنی های ضعیف در بهار:
5 - غارت و نحوه جلو گیری از آن:



1 - روش غذا دادن به زنبور:
به طور معمول در سه موقع زنبور را تغذیه می نماییم :
1 –از مهمترین موارد تغذیه در اواخر تابستان یا اوایل پاییز که هنوز هوا سرد نشده که مقدار شهد در طبیعت کم یا متوقف می گرد در صورتی که غذا کافی در کندو ها ذخیره نشده باشد بایستی آنها را تغذیه نمود . تا در زمستان ذخیره عسل داشته باشند .
اگر هوا سرد شود . نباید آنها را تغذیه(شربت) نمود چون زنبور نمی تواند آن را مصرف کند و شما باید قاب عسل به کندو داده شود .
2 – بعضی اوقات کندوهائی که غذایشان را در زمستان مصرف کرده اند باید در اوایل بهار قبل از وجود شهد در طبیعیت تغذیه نمود.
3 – در تابستان زمانی که در طبیعت شهد وجود ندارد و شما امکان کوچ دادن هم ندارید .
مواردی که بایستی کلنی ها تغذیه شوند:
1 – تحریک زنبوران عسل جعت تولید مثل و پرورش نوزادان .
2 – در هر موقعی که ذخائر غذائی زنبورها کم شود و کلنی در معرض خطر گرسنگی قرار گیرد.
3 – در مواقع مصرف دارو.
4 – در مواقع ایجاد کندوی جدید یا بچه کندو یا زنبور پاکتی.
5 – در مواقع پرورش ملکه ( کندوهای شروع کننده ، خاتمه دهنده ، پرستار، جفتگیری).
6 - در موقع تعویض ملکه.
مهمترین غذا برای یک کندو یک یا چند قاب پر از عسل است ولی زنبورداران ترجیح میدهند که به جای عسل از آب شکر استفاده می نمایند.
غلظت شربت مورد تغذیه به زنبورها:
در مواقعی که مواد غذایی به اندازه کافی در کندو نباشد زنبور عسل گرسنه گردیده و نوزادان یعنی لاروها و شفیره ها را به خارج کندو منتقل می کنند . و غذای ملکه را کاهش می دهند تا تخم ریزی را کم و یا قطع کند.آنها همچنین نرها را از کندو خارج میکنند.
مقدار شکر و آب به عبارت دیگر غلظت شربت بسته به فصول و هدف ما تغییر می کند .
1 – در بهار غلظت شربت شکر باید 1 به 1 ( یک کیلو آب و یک کیلو شکر ) باشد.
2 – در پائیز ، غلظت شربت شکر باید 2 به 1 ( دو قسمت شکر و یک قسمت آب) باشد.
3 – جهت تحریک زنبوران به پرورش نوزادان باید غلظت شربت 1 به 2 ( یک قسمت شکر و دو قسمت آب ) باشد .
نحوه تهیه شربت:
1 – آب و شکر مورد نیاز را پیمانه کنید .
2 – آب را که اندازه مقدار آن را اندازه گیری کرده اید روی شعله بجوشانید. پس از جوش آمدن آب ، حرارت را قطع کنید.
3 – شکر پیمانه شده را در آن بریزید و به هم بزنید تاکاملاً حل شود و ته ظرف هیچ ذره ای از شکر باقی نماند.
4 – در فصل سرد سال گه غلظت شربت بالا می باشد .برای جلوگیری از شکرک زدن یک قاشق غذا خوری اسید ستریک در مقابل هر 25 کیلو گرم شکر به محلول اضافه کنید. اگر لازم باشد .در بهار از آنتی بیوتیک ( تترا سایکلین مخصوص زنبور عسل که از دامپزشکی ها تهیه می گردد ) به میزان 100 گرم در 100 کیلو شربت استفاده شود.

2 - انواع شربت خوریها :
ظروف شربت خوری را به اشکال و اندازه های مختلف تهیه می کنند . در زیر چند روش تهیه شربت خوری و نحوه استفاده از آن شرح داده می شود
شیشه های درب پیچدار:
یکی از مهمترین راه های تغذیه زنبور عسل استفاده از شیشه های 5/2 الی 5 لیتری است که به صورت معکوس روی قابهای کندو یا در روی قسمت سوراخ پرواز قرار می گیرد . ظروف شیشه ای از آن لحاظ انتخاب می شود که بخوبی قابل شستشو بوده و مقدار شربت داخل آن قابل رویت است . برای استفاده از این نوع شربت خوری ابتدا ظروف شیشه ای از شربت پر کرده و سپس درب فلزی پیچدار را سوراخ می کنیم برای سوراخ کردن از میخی به قطر 6/1 میلیمتر استفاده می شود و در آن 6 تا 10 سوراخ می نمائیم قبل از قرار دادن در کندو ابتدا شیشه را معکوس کرده تا شربت اضافی خارج شود . سپس شیشه را معکوس در داخل کندو قرار می دهیم پس از قرار دادن شیشه یک طبقه خالی روی کندو قرار داده و درب کندو را می بندیم .
شربت خوری قابی:
شربت خوری قابی را از پلاستیک ، چوب ، فلز می توان ساخت . چنانچه از تخته ساخته شده باشد با پارافین یا موم ذوب شده ابتدا شکافها و سوراخها ی احتمالی را باید گرفت سپس در آن شربت ریخت و در داخل این شربت خوری ها توریهای سیمی به شکل 7 به عنوان پلکان و یک تخته که در سطح شربت شناور و راست قرار میدهند تا از غرق شدن زنبور ها جلوگیری گردد.
شربت خوری قابی ابعادی به اندازه یک قاب می باشد و با برداشتن یک قاب از کندو جایگزین آن می گردد . اگر کندوی شما چند طبقه می باشد باید شربت خوری را در بالا ترین طبقه قرار داده شود تا به هنگام شربت دادن مجبور به برداشتن طبق نگردید .
یکی از مشکلات این شربت خوری حجم کم می باشد .که شما باید از تعداد بیشتری از این نوع شربت خوری در یک کندو استفاده نمایید.
شربت خوری بردمن:
شربت خوری بردمن از یک پایه چوبییا پلاستیکی درست شده که در روی آن یک شیشه دهان گشاد درب پیچدار به حجم 1 تا 2 لیتر سوار می شود . قسمت جلوئی پایه که سوراخدار است در قسمتی از سوراخ پرواز و در صورتی که سوراخ پرواز محدود باشد در کنار کندو و مجاور سوراخ پرواز به داخل کندو مستقر می کنیم.
این نوع شربت خوری معمولا برای تغذیه مقدار کمی شربت ولی برای مدت طولانی به کار برده می شود .
شربت خوری بشقابی:
در بیشتر نقاط ایران از شربت خوری بشقابی استفاده می شود.این شربت خوری از هر نوع بشقابی ( پلاستیکی ، فلزی ، چوبی ، ملامین و . . . ) در بالای قابها قرار داده شده و در داخل آن شربت می ریزند .باید در داخل بشقاب مقداری شاخه خشک درخت یا برگ خشک کاج و یا لیف خرما قرار داد تا زنبور ها در محلول شربت غرق نشوند.
شربت خوری قوطی حلبی چهار لیتری:
قوطیهای حلبی چهار لیتری که دارای درب چرخشی کوچک هستند به عنوان شربت خوری مورد استفاده قرار میگیرند به این منظور روی درب چرخشی قوطی 4 تا 6 سوراخ کوچک ایجاد کرده به طوری که زنبور بتواند خرطوم خود را وارد آن کند . سپس روی درب چوبی فوقانی کندو سوراخ به قطر درب چرخشی ایجاد نموده و پس از پر کردن قوطی از شربت آن را وارونه روی سوراخ حاصل شده قرار میدهیم این نوع شربت خوری استحکام زیادی داشته و از آلوده شدن شربت جلوگیری می شود .اینگونه شربت خوریها برای تغذیه مقدار کم ولی برای مدت طولانی استفاده می شود .

3 - تامین آب برای زنبور:
عده ای از زنبور های چرا کننده مقداری آب در چینه دان خود به کندو حمل کرده و ذخیره می کنند . مصرف آب عمدتاَ برای رقیق کردن عسل به عنوان غذای لارو ها ، خنک کردن و مرطوب کردن کندو و تا حدودی برای مصرف خود زنبور ها جهت تعادل فیزیولوژکی بدن آنها می باشد .
بهترین روش تامین آب ، مستقر کردن کندو ها در فاصله نزدیک به آبهای جاری تمیز و آری از آلودگی های شیمیایی مثل دریاچه ، نهر ، جوی و چشمه و غیر می باشد . در صورتی که اینگونه منابع در دسترس نباشد می توان از یک تانک آب بدین ترتیب استفاده نمود که در زیر شیر خروجی آن تخته ای را به طوری مورب قرار داده و در پایین آن تشتکی را مستقر نمود که آب در آن جمع شده و سرریز گردد . ضمناَ بهتر است روی تخته را با کونی پوشاند و داخل تشتک نیز قطعات چوب یا شاخه درخت را قرار داد تا زنبور ها بتوانند روی آن نشسته و آب بنوشند . یا اینکه در زیر شیر تانکر که به صورت چکه کنان باز است . یه ظرف بزرگ قرار داده و درون آن سنگ ریزه ریخت .
را دیگر تامین آب کلنی ها استفاده از انواع شربت خوریها است که در آنها آب ریخته و در اختیار زنبورها قرار داده می شود. گرچه این کار وقت گیر و پر هزینه است ولی برای مواقع بحرانی بسیار مفید است .
نکته مهم : اگر زنبورستان شما در نزدیکی دریاچه ، نهر ، جوی و چشمه می باشد .باید محل ساحل ( برخورد آب با خشکی) آب افقی با موج کوتاه و کمی شن نرم داشته باشد .تا زنبور به راحتی بتواند آب خودش را تامین کند . اگر محل ساحل عمودی ویا آب با موج باشد . باعث افتادن زنبور در آب می گردد . چون زنبور نمی تواند به راحتی از آب بیرون بیاید بنا بر این تلف می گردد .

4 - تقویت کلنی های ضعیف در بهار:
در فصل بهار اگر شما یه کندوی ضعیف دارید . باید به سرعت این کندو را تقویت کنید تا جمعیت بالا رفته تا شما در تابستان محصول خوبی از این کندو برداشت کنید .
راه های تقویت کلنی ضعیف:
1 – تغذیه :با شربت 1 به 1 به صورت روزانه یا 3 روز در هفته به میزان مصرف کلنی یکی از بهترین ره های تقویت همه نوع کلنی و همین طور کلنی های ضعیف می باشد.
2 – تعویض ملکه : یکی از دلایل ضعف کلنی ها ملکه های پیر و فرسوده می باشد . اگر کلنی شما ملکه اش پیر و یا توان تخم گذاری خوبی ندارد بهتر است . ملکه کندوی خود را با یک ملکه جوان و از یه نژاد خوب تعویض کنید.
3 – تقویت با قاب تخم: یکی از راه های این می تواند باشد که شما در چند نوبت در به مدت 10 روز یک قاب پر از بچه در حال تولد را از یک کلنی قوی خود برداشته و به این کلنی داده تا با تولد نوزادان جمعیت بالا رود . در ضمن یک نکته را باید در نظر داشت که اگر این قاب بچه هایی هستند که چند روز آینده متولد می شود . جمعیت کندو به حدی باشد که توان گرم و متعادل نگه داشتن دمای فیزیولژیک مورد نیاز بچه ها را داشته باشند و در غیر این صورت بچه ها قبل از تولد بر اثر گرما یا سرما در حجره ها تلف می شوند .
4 – دادن یک قاب زنبور: فقط در فصل بهار برای تقویت کلنی ضعیف به صورت جهشی شما یک قاب پر زنبور و بچه در حال تولد از یک کلنی قوی برداشته و مطمئن شود که ملکه همراه این قاب نیست ، سپس در کلنی ضعیف و در کنار دیواره کلنی گذاشته و بین این قاب و قابهای مابقی زنبورهای کلنی ضعیف چند پوکه بگذارید و کلنی را با شربت تغذیه نمایید . سعی کنید این کار را با آرامش انجام دهید . بعد از یک روز قاب را کنار مابقیس قابها گذاشت و با تکرار این عمل کلنی شما به صورت جهشی جمعیت اش بالا می رود و کلنی های قوی شما هم از ازدهام خارج شده و مانع بچه دادنشان می شود . البته به یک صورت دیگر هم این کار را می توان انجام داد و آن با پاشید شربت روی زنبوران قاب و زنبوران کلنی که باید دوباره عرض کنم که فقط در فصل بهار این کار را انجام دهید



5 - غارت و نحوه جلو گیری از آن:
زنبور عسل در جستجوی غذا به هر ماده شیرین ، چون عسل ، شهد ، شیره میوه جات برخورد نماید آنها را جمع آوری می کند . در بعضی از مواقع که در طبیعت شهد کم می شود.زنبور عسل سعی می کند به کلنی های دیگر دستبرد بزند. اغلب کلنی های قوی ، کلنی های ضعیف که خوب محافظت نمی شوند را مورد حمله قرار میدهند.
زنبوران غارتگر معمولاً سیاه رنگ هستند و اغلب رفتاری عصبانی دارند و به صورت تک تک و مخفیانه وارد کندوها می شوند و پس از پر کردن عسلدان خود از کندو خارج می شوند.( در حالت پرواز پاهای عقب خود را به سمت جلو خم می کند).
غارت علاوه بر اینکه سبب از بین رفتن بعضی از کندو ها و یا تلف شدن زنبورهای غارت گر و غارت شونده می شود سبب اشاعه و انتشار بعضی از بیماریها و آفت شده و خطرات جبران ناپذیری را به وجود می آورد.
نحوه جلوگیری از غارت :
1 – تنگ کردن سوراخ پرواز.
2 – کلیه سوراخ ها و شکاف های کندو که احتمال ورود زنبوران غارتگر وجود دارد بایستی بست.
3 – قرار دادن تخته ای پهن در جلوی سوراخ پرواز تا نگهبانان کندو بهتر بتوانند از کندو محافظت کنند.
4 – در غارت های شدید ، کندوهای ضعیف مورد تهاجم را در انبوهی از علفهای سبز نخفی می نمائیم.
5 – استقرار کندو های ضعیف در نقطه ای دورتر از زنبورستان و قرار دادن یک کندوی خالی با مقدار کمی عسل در محل سابق.
6 – قرار دادن کلنی های مهاجم در مکانی دورتر از 3 کیلومتری زنبورستان.
7 – تغذیه کندوها در اوخر روز ( نزدیک غروب) انجام گیرد تا وقتی بوی شربت در هوا می پیچد . خورشید غروب کرده باشد و زنبورها به داخل کندو ی خود رفته باشند و از غارت صرف نظر کنند . البته در هنگام غروب باز کردن سر کندو با احتیاط انجام شود چون در این موقع باز کردن سر کندو آنها را عصبانی می کند و اقدام به نیش زدن می کنند.
8 – چون اغلب غارت در پائیز و در زمانی که شهد در طبیعت کم می باشد انجام می گیرد بهتر است . آنها را تغذیه کنیم تا به سراغ غارت نروند.
9 – غارت گاهی ارثی می باشد پس بهتر است از نژاد هایی استفاده کنیم که این حس را کمتر داشته باشند.
10 – تا حد امکان سعی شود کندوی ضعیف در زنبورستان نداشته باشید.( ب ا ادغام کردن و دادن یک یا چند قاب نوزاد در حال تولد) تا که این حس غارت در زنبورستان شما ایجاد نشود.

www.booj.blogfa.com
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
ملکه :

ملکه :

1 - سیستم دو ملکه ای کندوها
2 - معرفی ملکه به کلنی
3 – پیدایش کارگران تخم گذار
4 - مبارزه با کارگران تخم گذار
1 - سیستم دو ملکه ای کندوها :
انگیزه اصلی اجرای این سیستم آن است که عملکرد کندوها افزایش چشمگیری پیدا کند.با توجه به اینکه با افزایش جمعیت کلنی ، عملکرد و راندمان کلنی نیز افزایش خواهد یافت باید سعی شود که به طرق مختلف جمعیت را افزایش دهیم . که مهمترین راه استفاده از ملکه ای از نژاد خوب و جوان و مراقبت های ویژه از کندو می باشد ولی یکی از راه های افزایش جمعیت اجرای سیستم دو ملکه ای است . این روش اولین بار در سال 1937 توسط آقای فرار اجرا گردید. 5 تا 7 هفته قبل از اینکه جریان شهد طبیعی شروع شود باید عملیات سیستم دو ملکه ای اجرا گردد . به طور مثال اگر در منطقه ای عسلگیری در تیر ماه انجام می شود عملیات باید از اواسط اردیبهشت شروع گردد.
چگونگی عملیات:
در نیمی از بدنه اصلی کندو ی قوی و سالم خود قابهای نوزادان را قرار داده و نیم دیگر را با قاب گرده ، پوکه و قابهای عسل و حدود 40 درصد زنبوران بالغ پر می کنیم . ملکه اصلی را نیز در بدنه اصلی مستقر نموده و روی بدنه شبکه مانع عبور ملکه قرار می دهیم . سپس بسته به میزان جمعیت کندو ، دو طبقه یا دو نیم طبقه روی شبکه ملکه می گذاریم و بعد روی طبقه بالائی یک سرپوش داخلی قرار می دهیم .( این سر پوش از جنس فیبر بوده و وسط آن یک سوراخ تعبیه گردیده که به وسیله توری چشم ریزی مسدود گردیده است .) آنگاه روی سرپوش فیبر یک طبقه دیگر قرار داده و مابقی قابهای نوزادان ، قابهای عسل ، پوکه (پوکه = قاب موم بافی شده سالهای قبل که اکنون نه نوزاد دارد و نه عسل و گرده و فقط حجره های خالی دارد.البته کمی هم سیاه رنگ شده است. ) گرده و بقیه نوزادان بالغ را در این طبقه مستقر نموده و یک ملکه نیز به آن معرفی می نماییم .همچنین یک دریچه پرواز هم جهت با دیچه پرواز پائین برای این طبقه درست می کنیم . در این حالت زنبوران فقط ارتباط فرمونی با هم دارند . این روند ادامه دارد تا زمانی که اولین شهد به کندو آورده شود . در این موقع باید دو جمعیت را با هم یکی کرد . به این ترتیب که ابتدا فیبر سرپوش داخلی را برمیداریم . سپس ملکه را برداشته و به جای آن روزنامه می گذاریم در این حالت جمعیتها با هم مخلوت شده و ملکه ها نیز ممکن است تا مدتی با هم زندگی مسالمت آمیزی داشته باشند . در غیر این صورت ملکه جوان ملکه مسن تر را کشته و خود ملکه اصلی کندو می گیرد .
لازم به ذکر است که دریچه پرواز کندوی طبقه فوقانی باید در جهت کندو ی بدنه باشد تا در ادغام کندوها مشکلی پیش نیاید به طور کلی عملکرد کندوی دو ملکه احتمالاً بالاتر از دو کندو به طور جداگانه خواهد بود .
به طور کلی عملکرد کندوی دو ملکه ای حتماً بالاتر از عملکرد دو کندو به طور جداگانه خواهد بود مثلا اگر دو کندو به طور جداگانه هر کدام 15 کیلو گرم و در مجموع 30 کیلو گرم محصول بدهد یک کندو با سیستم دو ملکه ای بیش از 30 کیلو گرم محصول خواهد داد . در موارد زیادی محصول یک کندو با سیستم دو ملکه ای 5/1 تا 2 برابر محصول دو کندوی مجزا خواهد بود .
روش های دیگر اجرای سیستم دو ملکه ای :
در این روش بر روی بدنه اصلی یک طبقه می گذاریم و روی طبقه شبکه مانع عبور ملکه قرار می دهیم و بعد دو طبقه یا دو نیم طبقه روی شبکه ملکه قرار می دهیم . سپس یک توری دو جداره ( مانند شبکه ملکه و با ابعاد آن ) که دارای چشمه های ریز باشد بر روی طبقه آخر گذاشته و در نهایت روی توری یک بدنه قرار می دهیم . اگر ضرورت داشت می توان بر روی آین بدنه یک طبقه دیگر قرار داد . با شروع شهد منطقه شبکه توری و شبکه ملکه را برداشته و به جای آن روزنامه قرار می دهیم تا جمعیت ها مخلوط شوند . نحوه درست کردن این سیستم دقیقاً مانند روش قبل است .
مزایا و محاسن سیستم دو ملکه ای :
1 – مشکل بچه دهی در چنین کندو هائی وجود ندارد .
2 – عملکرد خیلی خوب و بالائی دارند .
3 – این کندوها در پایان فصل شرایط بسیار مساعدی برای زمستان گذرانی دارند .
4 – تعویض ملکه پیر و مسن به طور اتوماتیک وار صورت می گیرد بدون اینکه وقفه ای در تخمگذاری ایجاد شود ( در 95 درصد موارد ملکه جوان ملکه پیر را کشته و خود ملکه کندو می شود )

معایب و اشکالات سیستم دو ملکه ای:
1 – به نیروی کارگری بیشتری نیاز است.
2 – تعیین زمان دقیق و معین اجرای عملیات مشکل است(عملیات این سیستم باید در زمان معینی اجرا گردد.)
3 – حمل و نقل چنین کندوهائی مشکل است.
4 – امکان افتادن کندوها در اثر بادهای شدید وجود دارد.
5 – استقرار کندوها در زمین های غیر مسطح مشکل است.

2 - معرفی ملکه به کلنی:
گاهی پیش می آید که مجبور به تعویض ملکه می شوید. در این زمان شما چند کار میتوانید انجام دهید:

1 – گاهی پیش می آید که زنبورهای کلنی خود نیاز به تعویض ملکه را حس می کنند. در این هنگام آنها اقدام به پرورش ملکه نموده و ملکه را از بین می برند. در این صورت نیاز نیست که شما کاری انجام دهید زنبورها خود بصورت غریزی و خودکار این کار را انجام داده اند.
2 – در صورتی که شما خواسته باشید این کار را انجام دهید بایستی کلنی را یتیم کنید یعنی ملکه را از بین ببرید . در این حالت در صورتی که در کندو تخم روز وجود داشته باشند زنبورها اقدام به پرورش ملکه می نمایند . در صورت عدم وجود تخم روز در کلنی بایستی یک کادر تخم روز به کندو داد تا زنبورها اقدام به پرورش ملکه نمایند.
در دو روش بالا زمان کمی طولانی می شود یعنی مدت زمان پرورش ملکه به مدت زمان افزوده میشود و زمانی که ما خواسته باشیم که سریعا به کندو ملکه معرفی کنیم و شروع به کار کند بهتر است که از روشهای زیر استفاده شود .
1 – از کندویی دیگر ملکه بگیریم و این زمانی است که خودمان در زنبورستان اقدام به پرورش ملکه نماییم .
2 - ملکه را از بیرون خریداری نماییم.
معرفی موفقیت آمیز ملکه به کندو کار نسبتا دشواری است . درصد موفقیت در این امر بستگی زیادی به موقع سال ، شرایط آب و هوائی ، شرایط داخل کندو و روش معرفی ملکه دارد.
معرفی ملکه به کندو در هنگام جریان شهد طبیعی بسیار راحت تر و موفقیت آمیز تر است . زیرا هم زنبورهای چرا کننده و هم زنبورهای داخل کندو کاملا به انجام وظایف خود مشغول هستند.
روشهای مختلفی برای معرفی ملکه به کندو وجود دارد . در معرفی ملکه به کندو فاکتور های زیر را باید رعایت نمود.

1 - 24 ساعت قبل از معرفی ملکه جدید باید کندو را یتیم کرد و در صورتی که در کندو شاخون و جود دارد باید آنها را از بین برد چون در صورتی که در کندو شاخون وجود داشته باشند از پذیرش ملکه امتناع می کنند.
2 – تغذیه کلنی با شربت 40 درصد از همان لحظه یتیم شدن باید آغاز شود.
3 – نوع قفس که ملکه را با آن به کندو معرفی میکنیم حائز اهمیت است .
4 – تغیرات جوی روی درصد پذیرش ملکه موثر است.
بهترین زمان معرفی ملکه زمانی است . که زنبور از صحرا شهد جمع آوری می کند . زیرا همین زنبوران صحرا رو هستند که باعث کشتن ملکه و عدم پذیرش ملکه می شوند . دلیل تغذیه کندو با شربت هم این است که در واقع با دادن شربت به کندو جریان مصنوعی شهد برقرار می سازیم که زنبوران مزرعه رو با آن مشغول می شوند . در حقیقت شربت دادن تقلیدی از وجود شهد در طبیعت است . اگر بخواهیم به جای شربت از عسل جهت تغذیه کندو استفاده کنیم چنانچه کندو دو طبقه باشد قابهای عسل آن را به طبقه پائین منتقل می کنیم چرا که وقتی کندو دو طبقه است زنبور شهد را که از صحرا می آورد در طبقه بالا جمع آوری می کند . زمانی که عسل را در طبقه پائین قرار داده ایم عملا جریان مصنوعی شهد به طبقه بالا را برقرار ساخته ایم اگر کندو یک طبقه باشد عسل را در وسط کندو قرار می دهیم زیرا در کندوی یک طبقه جریان طبیعی ذخیره شهد عسل در قابهای کناری است و وقتی که قاب عسل سرباز را وسط کندو میگذاریم باز هم جریان مصنوعی جمع آوری و ذخیره شهد رابرقرار می سازیم . در نتیجه به جریان افتادن حمل و نقل شهد و عسل تقریبا زنبوران مزرعه رو مشغول جمع آوری و ذخیره شهد خواهد شد.و زمانی که این زنبوران از فعالیت ذخیره شهد فارغ شدند دیگر تقریبا فرمون ملکه معرفی شده بر کندو غالب شده و نهایتا پذیرفته می شود.
روش های معرفی ملکه بسیار متنوع است و بر حسب سلیقه زنبور داران تفاوتهائی دارند:
1 – اکثر زنبور داران از همان قفس دریافت ملکه جهت معرفی ملکه استفاده می کنند به این ترتیب یک طرف قفس از خمیر شکر پر شده است که در صورتی که کلنی ملکه را بپذیرد خمیر شکر را خورده و ملکه را آزاد می کنند . قفس را باید وسط کندو و بین دو قاب که زنبوران زیادند قرار دهیم و تا سه روز نباید به کندو سرکشی کنیم ، چرا که احتمال کشتن ملکه به وسیله کارگران را زیاد می کنیم. 3 روز پس از معرفی ملکه باید کندو را بازدید کرد و از پذیرش ملکه توسط کلنی مطمئن شد .

2 – استفاده از قفسهای لولهای جهت ملکه:
این قفسها را به ابعاد مختلف می سازند که هر چه بزرگتر باشد بهتر است . ابعاد معمولی قفس لوله ای عبارت است از قطر 2 تا 5/2 سانتیمتر ، طول 10 تا 25 سانتیمتر ، در دو طرف قفس چوب پنبه قرار می دهند . پس از گذشت سه روز از معرفی ملکه یکی از چوب پنبه ها را خودمان بر میداریم.
3 – استفاده از قاب توری جهت معرفی ملکه:
این قاب توری یک قاب خالی بدون سیمکشی و به ابعاد قاب استاندارد معمولی می باشد که در طرفین آن دو صفحه توری چشم ریز کشیده شده همچنین دارای یک سوراخ است که در دیواره جانبی تعبیه شده و به وسیله چوب پنبه پوشانده شده است .
4 – استفاده از قفسهای فشاری:
این قفس از توری به ابعاد 12*12 سانتیمتر ساخته شده و لبه های آن به اندازه 5/2 سانتیمتر برگشته است . در گوشه ای از قفس یک لوله مسی به طول 4تا 5 سانتیمتر و قطر یک سانتیمتر جوش داده شده است . برای معرفی ملکه با استفاده از این قفس ابتدا یک قاب را حاوی شفیره های مسن در حال تولد بوده و دارای عسل و حجره های خالی باشد . انتخاب و سپس لوله مسی قفس را روی شان فشار میدهیم تا لبه های آن به محورشان برسد و سطح لوله مسی در سطح شان قرار گیرد . ملکه ظرف 2 تا 3 روز آزادمی گردد.
عملکرد قفسهای مختلف در معرفی و پذیرش ملکه :
1 – قفسهای معمولی 60 تا 70 درصد.
2 - قفسهای لوله ای 70 تا 80 درصد.
3 – قفسهای قاب توری بیش از 80 درصد.
4 – قفسهای فشاری حداقل 95 درصد.
برای معرفی ملکه که فوق العاده اهمیت داردو باید 100 درصد حفظ گردد باید ابتدا یک قاب حاوی شفیره در حال تولد را انتخاب کرده و نبورهایش را میتکانیم . ملکه مورد نظر را روی قاب گذاشته و قاب را داخل یک بدنه قرار می دهیم . در طرفین این قاب پوکه میگذاریم سپس یک توری ( توری پنجره) روی یم بدنه حاوی زنبورکوبیده و بدنه حاوی ملکه را روی آن قرار میدهیم . بعد از چند روز ملکه شروع به تخمگذاری در بدنه بالائی می کند.مجددا به بدنه بالائی قاب حاوی شفیره مسن میدهیم و این کار را مرتبا ادامه میدهیم تا تبدیل به یک کندو شود سپس آن را برداشته و مستقلا ادامه میدهیم.

3 - پیدایش کارگران تخم گذار:
پیدایش کارگران تخم گذار در نژادهای مختلف متفاوت است ولی معمولا چنانچه کندوئی یتیم شود و برای مدت حدود یک هفته تخم یا نوزاد کوچکتر از سه روز و یا سلول ملکه نداشته باشد که توسط آنها ملکه ای پرورش دهد تخمدان تعدادی از کارگران رشد کرده و در عرض هفت تا پانزده روز شواهدی از تخمگذاری کارگران داخل حجره ها دیده می شود .چون کارگران کیسه اسپرم ندارند و توانایی جفتگیری با زنبور نر را ندارند . پس نمی توانند تخم کارگر و یا ملکه بگذارند و همه تخم های آنها نر می باشد و چون زنبور نر برای زنبور دار کاربر زیادی ندارد و از کلنی که نر زا شده دیگر نمی توان عسل یا محصولی دیگری برداشت کرد . در موارد حاد چنانچه بعد از یک ماه چنین زنبورانی را تشریح کنیم خواهیم دید که تخمدان آنها رشد کرده و با تخمدان زنبوران قبل از یتیم شدن کندو تفاوت بسیاری دارد. این کارگران از نظر تخمگذاری مشخصاتی شبیه ملکه ضعیف و ناتوان نشان می دهند .مثلا به طور نا منظم و گاهی اوقات چند تخم داخل یک حجره قرار می دهند کلیه این تخمها تبدیل به زنبور نر می شود . این تخمها چنانچه در حجره های نر پرورش یابند به اندازه زنبور نر معمولی خواهند بود ولی آنهائی که در حجره های کارگران پرورش یابند اندازه کوچکتری دارند. کارگران تخمگذار حتی ممکن است که اقدام به پرورش ملکه نموده و به این ترتیب زنبوردار را گمراه نماید. ولی این حجره ها بجای اینکه مثل حجره های ملکه شش روز بسته بماند مانند حجره های نر 14 روز بسیته می شود

4 - مبارزه با کارگران تخم گذار:
به محض اینکه کارگران تخمگذار، ملکه باروری را قبول کردند تخمگذاری آنها یا متوقف شده و یا اینکه توسط سایر کارگران از تخمگذاری آنها جلوگیری به عمل می آید . از طرفی کندوئی که کارگر تخمگذار دارد با ملکه غریبه خصوصا اگر از نژاد دیگری باشد به طور خصمانه ای رفتار کرده و در نتیجه معرفی ملکه غالبا نا موفق است. ولی چنانچه عملیات زیر با دقت و در اواسط روز انجام شود معمولا موفقیت آمیز خواهد بود.
1 – در مراحل اولیه یعنی وقتی تعداد زیادی کارگر تخمگذار به وجود نیامده و کندو تازه یتیم شده است یک ملکه خوب و قوی از همان نژاد را مستقیما از روی قابی که مشغول تخمگذاری است برداشته و بلافاصله روی یک قاب از کندوئی که کارگر تخمگذار دارد قرار دهید ( بهتر آن است از ملکه های پیر و از رده خارج استفاده شود که اگر کندو ملکه را قبول نکرد. هزینه زیادی به شما متهمل نشود) لازم است که کندوی یتیم بیست و چهار ساعت قبل تغذیه شده باشد و همچنین در موقع عملیات خوب دود داده شود. اگر مدتی است که کندوی یتیم مانده است باید شرایط تعادل تخمگذاری بین دو کندو برقرار شود و اگر چنین تفاوتی وجود ندارد چند روز قبل از عملیات و معرفی ملکه یک قاب تخم به کندوی یتیم داده شود.
لازم به ذکر است که در موقع معرفی ملکه به کندو اعم از تعویض ملکه ، گرفتن بچه مصنوعی و غیره باید دو کندو از نظر تخم متعادل و برابر باشند تا معرفی ملکه با موفقیت انجام شود.
2 – در مواردی غیر حاد که زنبوران جوان در حال خارج شدن هستند یا در یکی دو روز گذشته متولد شده اند زنبوران را مانند بالا تغذیه کرده و بعد یک سلول ملکه بدهید . در صورت امکان بهتر است که یک قاب محتوی سلول ملکه به این نوع کندوها داده شود . ولی در هر صورت اگر سلول ملکه تنها به آن داده می شود باید آن را با قفسهای سیمی مخصوص محافظت نمود که کارگران آن را خراب نکنند . از آنجایی که سلول ملکه حساس بوده و با کوچکترین فشاری ممکن است خراب شده و مورد قبول کارگران قرار نگیرد توصیه می شود سلولهای ملکه را از قاب جدا ننموده و همراه آن به کندو بدهید و در صورت نبودن سلول ملکه در کندو از یک قاب محتوی تخم روز استفاده شود.
3 – کندوئی که کارگر تخمگذار در آن به وجود آمده تا حد زیادی از بین رفته تلقی می شود به خصوص زمانی که سلول های نر سر بسته شده باشند و در واقع ارزش ملکه دادن و اصلاح کردن را ندارد و بهتر است با روش استفاده از روزنامه در یک کندوی دیگر ادغام شود . با ادغام دو کندو چیزی از بین نمیرود چون هم از قاب و هم از جمعیت آن استفاده می شود .ولی باید دید که آیا ادغام هم به صرف است یا اینکه با این عمل امکان از دست رفتن ملکه و یا تعدادی از زنبوران کندوی میزبان مواجه خواهیم شد .
4 – اگر کندو خیلی از بین رفته باشد و از زنبورهائی تشکیل شده که در سن پرواز هستند اول کندو را خوب تغذیه کرده سپس در وسط روز کندو را به فاصله 100 متری جلوی ریف زنبورستان برده و زنبورهایت را کامل تکانده و در دو کندوی طرفین محل قبلی کند را کمی به هم نزدیک کرده تا جای این کندو را کمی گرفته باشند . در این صورت زنبوران کارگری که تخمدانهای آنها رشد کرده توانایی پرواز را نداشته و تلف می شوند . ولی کارگرانی که توانایی پرواز دارند و تخمگر نیستند چون قبلاً خوب تغذیه شده اند و حامل عسل می باشند ورود آنها به کندوی غریبه با اشکالی مواجه نخواهد شد.
www.booj.blogfa.com
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
گرفتن و مستقر کردن بچه:

گرفتن و مستقر کردن بچه:


نحوه گرفتن بچه کندو بستگی به محل استقرار آن داشته و وسایل مورد نیاز نیز تا حد زیادی به آن وابسته است . بچه کندو ممکن است در محلهای مختلف مستقر گردد.در صورتی که روی شاخه درختان کم ارتفاع باشند . می توان بچه را به راحتی گرفت و در کندو مستقر نمود . ولی اگر روی درختان مرتفع و یا روی دیوار های بلند ، سیم چراغ برق و غیره مستقر شده باشد که گرفتن آن مشکل است باید متناسب با امکانات موجود نسبت به گرفتن آن اقدام کرد.
برای گرفتن بچه کندو ، یک کندوی خالی را که در داخل آن چند قاب (شان) خالی که حتما بدون عسل باشند با قاب موم دوزی شده است ، قرار داده می شود و در زیر بچه کندو قرار داده و زنبورها را به داخل کندو تکانیده و یا با برس زدن و یا جلوی سوراخ پرواز روی زمین ریخته سپس با دمیدن دود غلیظ روی آنها به تدریج آنها را به طرف داخل کندو هدایت نمود .

اغلب مشاهده می شود که مقداری از زنبورها در اطراف کندو پرواز می کنند ولی آنها نیز بزودی وارد کندو شده و آرامش نسبی بر قرار می شود . گاهی بعد از ریختن زنبور ها در کندو آنها دوباره به محل شاخه برمی گردند . شما باید اول دقت نمایید که ملکه همراه سایر زنبور ها به کندو وارد شده باشد و اگر این عمل تکرار شد .بهتر است یک یا دو قاب بدون عسل با تخم روز و شفیره به بچه کندو داده تا زنبور های کارگر مشغول این تخم ها گشته و فکر فرار را از سر بیرون نمایند . پس از وارد شدن زنبورها در داخل کندو تا 12 ساعت هیچ رفت و آمدی در کندو دیده نمی شود شما می توان آن را به جای مناسبی حمل کرده و مستقر نمود . ولی بهتر است این کار در هنگام شب انجام شود که تمام زنبورها داخل کندو هستند.بچه کندو ها هنگام فرار از کندو مقدار زیادی عسل می خورند به طوری که یک بچه 3 کیلویی حداقل یک و نیم کیلو عسل خورده است . این امر باعث آن می شود که تا چندین ساعت دیگر احتیاج به غذا نداشته باشند و هم بعد از استقرار در محل جدید میل زیادی به موم بافی داشته باشند . به همین خاطر ما به کندوی بچه 2 الی 3 قاب موم دوزی شده می دهیم تا زنبور ها بافته و آماده تخم گذاری ملکه نمایند .

نکته :گاهی بچه کندو روی شاخه درختان مرتفع مستقر می گردد که دسترسی به آن مشکل است . در این صورت باید به هر طریق ممکن یا کندو را به زیر بچه برده و مستقر نمود و یا با اره به آرامی به طوری که زنبور ها هیجان زده نشوند شاخه را برید و به روی زمین آورد و آن را به داخل کندو تکاند.
بچه کندو بعد از خروج از کندوی مادر تا شعاعی حدود 2 الی 30 متری در روی شاخه درخت و یا مکانی دیگر می نشیند . در این مکان از 2 ساعت تا 12 ساعت می ماند . بعد به جای دیگری پرواز می کنند اگر به هر دلیلی فرست نکردید بچه را بگیری شما با دنبال کردن بچه تا فاصله ای حدود 1 الی 2 کیلومتر جایگاه جدید آنها را پیدا می کنید که اقلب سوراخ های دیوار و یا جعبه ها ی خالی و یا 3 کنج ها می باشند .
پس از گرفتن بچه کندو و قرار دادن آن در محل اصلی مورد نظر تا 24 ساعت به هیچ عنوان نباید به کندو شربت و یا عسل داده شود که باعث فرار بچه می شود . ولی بعد از این مدت بهتر است تا 10 روز با شربت (1:1) تغذیه نمود و یکی دو روز آن را مورد بررسی قرار داده و از حضور ملکه و تخمگذاری آن اطمینان حاصل کرد . در صورتی که ملکه وجود نداشته باشد نسبت به معرفی ملکه به آن اقدام نمود و یا آن را در کندو ی دیگری ادغام کرد .
نکته : ملکه بچه کندو اغلب ملکه پیر می باشد . ولی گاهی که بچه پس بچه می باشد ملکه اش باکره است .




 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]معرفی ملکه به کلنی:[/FONT]
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]گاهیپیش می آید که مجبور به تعویض ملکه می شوید. در این زمان شما چند کار میتوانیدانجام دهید: [/FONT]
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]
[/FONT]​
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT]
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif] [/FONT]​
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]1– گاهی پیش می آید که زنبورهای کلنی خود نیاز به تعویض ملکه را حس می کنند. در اینهنگام آنها اقدام به پرورش ملکه نموده و ملکه را از بین می برند. در این صورت نیازنیست که شما کاری انجام دهید زنبورها خود بصورت غریزی و خودکار این کار را انجامداده اند. [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]2 – در صورتی که شما خواسته باشید اینکار را انجام دهید بایستی کلنی را یتیم کنید یعنی ملکه را از بین ببرید . در اینحالت در صورتی که در کندو تخم روز وجود داشته باشند زنبورها اقدام به پرورش ملکهمی نمایند . در صورت عدم وجود تخم روز در کلنی بایستی یک کادر تخم روز به کندو دادتا زنبورها اقدام به پرورش ملکه نمایند. [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]دردو روش بالا زمان کمی طولانی می شود یعنی مدت زمان پرورش ملکه به مدت زمان افزودهمیشود و زمانی که ما خواسته باشیم که سریعا به کندو ملکه معرفی کنیم و شروع به کارکند بهتر است که از روشهای زیر استفاده شود . [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]1– از کندویی دیگر ملکه بگیریم و این زمانی است که خودمان در زنبورستان اقدامبه پرورش ملکه نماییم . [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]2 - ملکه را از بیرون خریدارینماییم. [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]معرفیموفقیت آمیز ملکه به کندو کار نسبتا دشواری است . درصد موفقیت در این امر بستگیزیادی به موقع سال ، شرایط آب و هوائی ، شرایط داخل کندو و روش معرفی ملکه دارد.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]معرفیملکه به کندو در هنگام جریان شهد طبیعی بسیار راحت تر و موفقیت آمیز تر است . زیراهم زنبورهای چرا کننده و هم زنبورهای داخل کندو کاملا به انجام وظایف خود مشغولهستند.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]روشهایمختلفی برای معرفی ملکه به کندو وجود دارد . در معرفی ملکه به کندو فاکتور های زیررا باید رعایت نمود.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif] [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]1- 24 ساعت قبل از معرفی ملکه جدید باید کندو را یتیم کرد و در صورتی که در کندوشاخون و جود دارد باید آنها را از بین برد چون در صورتی که در کندو شاخون وجودداشته باشند از پذیرش ملکه امتناع می کنند. [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]2– تغذیه کلنی با شربت 40 درصد از همان لحظه یتیم شدن باید آغاز شود.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]3– نوع قفس که ملکه را با آن به کندو معرفی میکنیم حائز اهمیت است .[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]4– تغیرات جوی روی درصد پذیرش ملکه موثر است.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]بهترینزمان معرفی ملکه زمانی است . که زنبور از صحرا شهد جمع آوری می کند . زیرا همینزنبوران صحرا رو هستند که باعث کشتن ملکه و عدم پذیرش ملکه می شوند . دلیل تغذیه کندو با شربت هم این است که در واقعبا دادن شربت به کندو جریان مصنوعی شهد برقرار می سازیم که زنبوران مزرعه رو با آنمشغول می شوند . در حقیقت شربت دادن تقلیدی از وجود شهد در طبیعت است . اگربخواهیم به جای شربت از عسل جهت تغذیه کندو استفاده کنیم چنانچه کندو دو طبقه باشدقابهای عسل آن را به طبقه پائین منتقل میکنیم چرا که وقتی کندو دو طبقه است زنبورشهد را که از صحرا می آورد در طبقه بالا جمع آوری می کند . زمانی که عسل را درطبقه پائین قرار داده ایم عملا جریان مصنوعی شهد به طبقه بالا را برقرار ساخته ایماگر کندو یک طبقه باشد عسل را در وسط کندو قرار می دهیم زیرا در کندوی یک طبقهجریان طبیعی ذخیره شهد عسل در قابهای کناری است و وقتی که قاب عسل سرباز را وسطکندو میگذاریم باز هم جریان مصنوعی جمع آوری و ذخیره شهد رابرقرار می سازیم . درنتیجه به جریان افتادن حمل و نقل شهد و عسل تقریبا زنبوران مزرعه رو مشغول جمعآوری و ذخیره شهد خواهد شد.و زمانی که این زنبوران از فعالیت ذخیره شهد فارغ شدنددیگر تقریبا فرمون ملکه معرفی شده بر کندو غالب شده و نهایتا پذیرفته می شود.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]روشهای معرفی ملکه بسیار متنوع است و بر حسب سلیقه زنبور داران تفاوتهائی دارند:[/FONT]
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]
[/FONT]​
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]1– اکثر زنبور داران از همان قفس دریافت ملکه جهت معرفی ملکه استفاده می کنند بهاین ترتیب یک طرف قفس از خمیر شکر پر شده است کهدر صورتی که کلنی ملکه را بپذیرد خمیر شکر را خورده و ملکه را آزاد می کنند . قفس را باید وسط کندو و بین دوقاب که زنبوران زیادند قرار دهیم و تا سهروز نباید به کندو سرکشی کنیم ، چرا که احتمال کشتن ملکه به وسیله کارگران را زیادمی کنیم. 3 روز پس از معرفی ملکه باید کندو را بازدید کرد و ازپذیرش ملکه توسط کلنی مطمئن شد .[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif] [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]2– استفاده از قفسهای لولهای جهت ملکه:[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]اینقفسها را به ابعاد مختلف می سازند که هر چه بزرگتر باشد بهتر است . ابعاد معمولیقفس لوله ای عبارت است از قطر 2 تا 5/2سانتیمتر ، طول 10 تا 25 سانتیمتر ، در دو طرف قفس چوب پنبه قرار می دهند . پس ازگذشت سه روز از معرفی ملکه یکی از چوب پنبه ها را خودمان بر میداریم.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]3– استفاده از قاب توری جهت معرفی ملکه:[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]اینقاب توری یک قاب خالی بدون سیمکشی و به ابعاد قاب استاندارد معمولی می باشد که درطرفین آن دو صفحه توری چشم ریز کشیده شده همچنین دارای یک سوراخ است که در دیوارهجانبی تعبیه شده و به وسیله چوب پنبه پوشانده شده است . [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]4– استفاده از قفسهای فشاری:[/FONT]
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]
[/FONT]​
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]اینقفس از توری به ابعاد 12*12 سانتیمتر ساخته شده و لبه های آن به اندازه 5/2سانتیمتر برگشته است . در گوشه ای از قفس یک لوله مسی به طول 4تا 5 سانتیمتر و قطریک سانتیمتر جوش داده شده است . برای معرفی ملکه با استفاده از این قفس ابتدا یکقاب را حاوی شفیره های مسن در حال تولد بوده و دارای عسل و حجره های خالی باشد .انتخاب و سپس لوله مسی قفس را روی شان فشار میدهیم تا لبه های آن به محورشان برسدو سطح لوله مسی در سطح شان قرار گیرد . ملکه ظرف 2 تا 3 روز آزادمی گردد. [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif] [/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]عملکرد قفسهای مختلف در معرفی و پذیرش ملکه:[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]1– قفسهای معمولی 60 تا 70 درصد.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]2- قفسهای لوله ای 70 تا 80 درصد.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]3– قفسهای قاب توری بیش از 80 درصد.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]4– قفسهای فشاری حداقل 95 درصد.[/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT]
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif]برایمعرفی ملکه که فوق العاده اهمیت داردو باید 100 درصد حفظ گردد باید ابتدا یک قابحاوی شفیره در حال تولد را انتخاب کرده و نبورهایش را میتکانیم . ملکه مورد نظر راروی قاب گذاشته و قاب را داخل یک بدنه قرار می دهیم . در طرفین این قاب پوکهمیگذاریم سپس یک توری ( توری پنجره) روی یم بدنه حاوی زنبورکوبیده و بدنه حاویملکه را روی آن قرار میدهیم . بعد از چند روز ملکه شروع به تخمگذاری در بدنهبالائی می کند.مجددا به بدنه بالائی قاب حاوی شفیره مسن میدهیم و این کار را مرتباادامه میدهیم تا تبدیل به یک کندو شود سپس آن را برداشته و مستقلا ادامه میدهیم.
[/FONT]​
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif] [/FONT]
[FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT][FONT=tahoma,verdana,arial,helvetica,sans-serif][/FONT]
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
محاسبه تعداد گل به زنبور در مزرعه...

محاسبه تعداد گل به زنبور در مزرعه...

شایدبطور جامع و کامل و دقیق نتوان گفت کهبرای هر زنبورستان چقدر گل لازم است .چرا که امکان شمارش و تایین تعداد گلها ، تعداد زنبور ها و میزان شهد گلها بطور دقیق برای ما امکان پذیر نیست . چرا که این پارامتر های بالا در هر شرایطی بطورچشمگیری نواسان های زیادی دارند اما نمی توان هم بدون محاسبه هم اقدام به استقرارزنبورستان در مکانی کرد که تعداد گل به زنبور نامتناسب باشد . چون اگر این اتفاقبیفتد . زنبور دار دچار خسارت می شود . اما محاسبه حدودی به طوری که به مقدار واقعی نزدیک باشد می توان انجام داد .
درابتدا باید استعداد و مقدار جمعیت زنبوران زنبورستان خور را براورد کنید .یعنی ببینم ما چندعدد زنبور داریم .برای این منظور ابتدادتعداد کندو ها را در تعداد قابها هر کندو ضرب می کنیم البته قبل از آن باید ازتعداد قابهاي جمعيت دارد در داخل هر کندواطلاع پیدا کنیم .
یک نکته که باید مد نظر قرار گیرد این است که هر قاب به قابیگفته شود که دو طرف قاب به طور كامل مملو از جمعيت بالغ كارگر باشد و اگرجمعيت، نصف دو طرف يك قاب را فرا گرفته است،هر دو قاب به این شکل را مجموعا يك قاب حساب مي كنيم و در كل اگرجمعيت 50درصد سطح 10قاب را پوشانيده است ان جمعيت را حدود 5 قاب محاسبه مي نماييم. و اگر یک کندو بر رویکف و بدنه و سقف هم زنبور بود با محاسبه حدود آن ها را نیم یا یک قاب فرض می کنیم. و حدودی از این مقدار را در کل زنبورستان به دست می آوریم تا تعداد کل قابهایزنبور ما در زنبورستان مشخص شود .

حال برای محاسبه تعداد زنبور ها باید تعداد قاب های زنبور کلزنبورستان را ضرب در تعداد زنبور هر قاب کنیم . در یک قاب استاندارد کندوی لانگستروت پر از جمعیت حدود 6000 زنبور قرار دارد . واین 6000 را در تعداد کل قابها ضرب می کنیم .برایمثال ما در زنبورستان خود 40 کندو داریمکه 20 کندو دارای 10 قاب زنبور می باشند و 15 کندو دارای 8 قاب و 5 کندو دارای 6قاب زنبور می باشند .برای محاسبه تعداد قابها به شکل زیر عمل می کنیم (20*10)+(15*8)+(5*6)=350350*6000=2/100/000یعنیما در این زنبورستان دو میلیون و صد هزار زنبور داریم نکهدوم محاسبه حدود تعداد کل می باشد که کار بسیار ساده ای می باشد .اگر درخت بود .تعداد گل هر شاخه ضرب در تعداد شاخه ها ضرب در تعداد درخت در هر هکتار و تعدادهکتارها هم در این عدد ضرب می شود . مثال باغ پرتغال به مساحت 15 هکتار که در هر هکتار 600 درخت وجود دارد . و هر درخت دارای 20شاخه و هر شاخه دارای 5 زیرشاخه و هر زیر شاخه دارای 500گل می باشد . 500*5*20*600*15 =450/000/000 و اگر مزرعه بود تعداد گل هر بوته را ضرب درتعداد گل هر متر مربع ضرب در 10000و( هر هکتار 10000 متر مربع می باشد ) ضرب درتعداد هر هکتار می کنیم . مثلا مزرعه کلزایی به مساحت 30 هکتار داریم . که هر بوتهکلزا بطور متوسط دارای 450 گل و در هر مترمربع میانگین 55 بوته قرار دارد . 450*55*10000*30 =7/425/000/000حالاکه حدودا تعداد زنبور ها و گل ها را پیداکردیم باید استعداد گل ها را هم بدانیم شاید از خود بپرسید که استعداد گل چیست .
درابتدادی تعریف استعداد گل باید بگوییم که هر گلدارای یه مقدار شهد و گرده می باشند که این در گیاهان مختلف متغیر می باشد . که در برخی از گیاهان گل هایشان کمتر شهد و یاگرده می دهند ویا در برخی این مقدارا بیشتر می باشد . در مجامع جهانی زنبور داری برای نشان دادنمقدار تقریبی آن در عده ای از گیاهان چه از نظر مقدار شهد ی که تولید می کنند و چهاز نظر مقدار گرده ای که در اختیار زنبور عسل قرار می دهند آنها را به 5 دسته زیر تقسیم نموده اند .- آنهائیکه اصلا تولید نمی کنند (0)- آنهائیکه مقدار تولید کمی دارند (1)- آنهائیکه مقدار تولید شان متوسط است (2)- آنهائیکه تولید شان زیاد است (3)- آنهائیکه خیلی زیاد تولید می کنند (5)در جدول زیر این مقدار را برای برخی از گیاهان نشان دادهشده استبر گرفته از کتاب آقای شهرستانی





برایمحاسبه باید بدانید که هر پرواز زنبور عسل چیزی حدود10 دقیقه به طول می انجامد . و در هر پرواز روی 100 گل می نشیند و زنبور روزانه 6تا 14 پرواز برای شهد و گرده انجام میدهد . با این حساب روزانه 600 تا 1400 گل راملاقات می کند . اگر یه کندو دارای 10 هزار زنبور باشد زنبوران این کندو روزانهروی 4 تا 1/6 میلیون گل می نشینند . اگر بطور متوسط هر گل 2/0 میلی لیتر شهد داشتهباشد . (بر طبق جدول بالا اگر نمره این گل عدد 2 باشد )با این حساب بطور خیلیتقریبی هر 5 هزار گل یک گرم شهد ، هر 15هزار گل یک گرم عسل و هر 15 میلیون گل یک کیلو عسل می دهد . ( البته این یه امرنسبی می باشد و در گلهای مختلف بر طبقجدول بالا دارای نوسان زیاد می باشد ). در فصل شهد هر کندو حدود 1 تادو و نیم کیلو عسل طبیعی تولید می کنند . پس اگر جمعیت زنبور ها به گل ها نامتناسب باشد . یعنی زنبور ها خیلی بیشتر از گل ها باشند روزی که زنبوران برای چرا بر روی گل ها میروند این اتفاق می افتاد که در طول روز بیش از چندین زنبور به یک گل سر می زنند ومی بینند که قبلا شهد این گل برداشته شده و همین رفت و آمد زنبوران بین گلهایی کهچیزی برای زنبور ندارد باعث می شود که انرژی وقت زنبور تلف شده و اثری به دستنیامده و راندمان تولید پایین می آید و 10 هزار زنبوری که قرار بود در روز روی4 تا1/6 میلیون گل شهد دار بنشینند به یک میلیون گل شهد دار هم نرسیده اند و بجای بعکردن یک تا 2 کیلو عسل 100 گرم عسل هم جمع نکرده اند و این مقدار هم که جمع شدهخرج کندو را هم کفاف نمی کنند و زنبور دار مجبور می شود به زنبور ها شربت آب قندبدهد . یک نکته خیلی مهم این است که شما باید شعاع مفید پروازی زنبور را 1200 متردر نظر بگیرید و تعداد گل این منطقه را به کل زنبورانی که در این شعاع قرار دارندمحاسبه کنید نه به زنبوران زنبورستان خود .پس اگر دیدید که یه منطقه زنبور بیش ازحد ظرفیت چرای گل های آن منطقه را دارد باید عطایش را به لقایش​
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
سیستم کندو با کفهٔ باز : بچه ها حتما بخونین ...

سیستم کندو با کفهٔ باز : بچه ها حتما بخونین ...

من سیستم کندو با کفهٔ کاملا" باز را برای اوّلین بار در کشور آلمان رویت کردم . بعد از اینکه بر شوکم مبنی برا ین که این یعنی چی ؟ و چرا کندوهای چوبی و حتی فومی بصورت کامل و مخصوصا" از زاویهٔ زیر در کندو عایق بندی شده اند ولی کفهٔ کندو کاملا" بازاست و فقط با توری مانع از خروج زنبورعسل پوشیده شده است ، ( عکس العمل طبیعی هر زنبوردار ایرانی ، چون کندوهای مدرن ایرانی از بدو ورود به ایران مدت تقریبا" هشتاد سال که به همان صورت اوّلیه مانده اند و فقط رنگ آنها تغییر کرده است!) غالب شدم ، سؤال کردم که توضیح دهید که چرا از این سیستم استفاده می کنید و دوباره با تعجب سوأل کرده که آیا این کندوها در زمستان هم به همین شکل در طبیعت مدیریت میشوند؟نتیجه : اگر شما دود سیگاری را در یک لیوان برعکس بدمید ، دقیقا" حرکت هوای گرم را خواهید دید و مشاهده می کنید که دود سیگار در قسمت بالا لیوان ( ته لیوان) قرار می گیرد که با یک حرکت آرام از لیوان خارج می شود. با این تست پی می برید که چنانچه هوایی از قسمت بالایی و زیر در کندو خارج نگردد،هوای گرم در داخل فضای بدنه که همان طبق باشد جمع میشود و زنبورها قادرند با جنب و جوش و حرکت ، هوای داخل را به پایین فشار دهند و مجددا" از قسمت پایین کندو هوای تازه دریافت نمایند. فواید استفاده از این سیستم: » کنترل پارازیت واروا از طریق رفتار بهداشتی زنبورها ( تکان های شدیدی که زنبورها در حالت داشتن پارازیت به بدن خود میدهند ) و مخصوصا" نژاد کارنیکا از کشور آلمان که به این منظور اصلاح نژاد شده اند و قادرند با دور سازی کنه واروا از بدن خود و البته با استفاده از سیستم کف باز کندوها ، تا ۴۰٪ پارازیت واروا را کاهش دهند چون در این سیستم پارازیت ها کاملا" از کلنی جدا خواهند شد.» کنترل ساده ریزش طبیعی پارازیت واروا به منظور مشخص نمودن دوزِ داروئی مصرفی، با پهن کردن یک ورقهٔ روغنی در زیر کندو بدونه باز کردن در آن.» کنترل و جلوگیری از بیماری نوزمای زنبور عسل به علت رطوبت تهویهٔ داخل کندو. » آرام بودن کلنی به علت گرم نشدن کاذب داخل کندو در حالت تابش آفتاب و جلوگیری از اختلاف دمای شدید در حالت باز کردن درب کندو و داشتن دمای مناسب داخلی .» جلو گیری از ریش بستن زنبورها به علت دمای داخلی بیش از حد در کندوهای قدیمی.» بازدید کلنی از قسمت زیر کندوها به منظور کنترل سریع و سطحی شا خون تراشی بدونه باز کردن درب بالای کندو به علت سه تیکه بودن کندو ( در کندو- طبق- و چهار چوب کفهٔ کندو ).» کنترل کامل کندوها به منظور جلوگیری از خفه شدن کلنی در حالت جابجایی ، بصورتی که حتی قادر هستیم که دریچهٔ پرواز کندوها را در تاریکی کامل بسته و فردای آن روز در وسط روز کندوها را حتی در مناطق گرمسیری جابجا کرد، بدونه اینکه تلفات خفگی را به دنبال داشته باشد.» جلوگیری از پرواز زنبورها به بیرون از کندو در مناطقی که سم پاشی می شود حتی به مدت سه الی چهار روز بدون اینکه مشکلی پیش آید. ( حتما" مقداری آب در شربت خوریها ریخته شود !)» سالم ماندن قسمت های مختلف کندو به علت جمع نشدن رطوبت در داخل کندو.» کپک نزدن شانه های بدونه زنبور داخل کندو در فصلهای پر رطوبت سال و درحالت زمستان گذرانی در انبار.» کنترل و جلوگیری ازرشد شدید شپشک زنبورعسل به علت استفاده از پلاستیک به جای پارچه یا امثال آن بر روی شانه ها. مشکلات استفاده از این سیستم :» در حالت کوچ زنبورستان و جابجایی کندوها باید حتما" قطعات کندو را که شامل : در - بدنه که همان طبق و کف کندو میباشد را با هم به وسیلهٔ یک کمربند مخصوص که در بازار در حدود ۳۰۰ تومان است با ایمنی کامل دور تا دور ببندید . لازم به ذکر است که از این کمربندها میتوان چندین سال استفاده کنید.» در این سیستم استفاده از داروهای دودزا بازدهی بالایی ندارند.» حتما" باید از شربت خوری کتابی که حجم یک قاب را اشغال میکنند استفاده شود، چون فضای زیرسقف در کندو با فوم و پلاستیک پوشیده شده است. چه نکاتی باید در مورد ساخت و اجراء این طرح مد نظر داشت :» به هیچ وجه نباید سوراخ هواکشی در بدنهٔ کندو یا همان طبق یا روی در کندو باقی گذاشت. » از پلاستیک ضخیم برای روی شانه ها استفاده شود تا به هیچ وجه هوایی از زیر در کندو خارج نگردد.» در صورتی که زنبورها با بره موم توری کف کندو را گرفتند به این معنی است که هوای کندواز زاویهٔ زیر در کندو خارج می شود و عایق کاری انجام شده ناقص میباشد.» ایجاد ۱سانتیمتر فضای خالی مابین سطح بالایی شانه ها وسطح فوم داخل در کندو در حالت بسته بودن در کندو الزامیست ، چون زنبورها با بافت زدن بر روی شانه ها و فشار دادن پلاستیک به بالا باعث رفت و آمد مابین شانه ها از سمت بالا خواهند شد و چنانچه فضایی در کا نباشد ارتباط شانه ها با هم از بالا قطع خواهد شد و مخصوصا" در زمستان گذرانی باعث تلفات خواهد گردید .» استفاده از هر نوع توری فلزی برای کف کندو مانعی ندارد (منظور آهنی یا غیره) چون زندگی زنبورها در واقع از قسمت پایینی طبق یا همان بدنه شروع می شود ولی در کشور آلمان از جنس توری گالوانیزه استفاده می شود.» ایجاد فضایی برابر۸ تا ۱۰سانتیمتر مابین انتهای شانه های آویزان شده در داخل بدنهٔ کندو تا سطح توری کف کندو پیشنهاد می شود ، چون در این صورت شما از تلهٔ پارازیت گیر واروای ( کنهٔ واروا ) طبیعی برخوردارخواهید شد. به این معنی که با ایجاد این فضا زنبورها در فصل موم بافی فراوان با ایجاد سلولهای نر بافت باعث جذب کنه ها به داخل این سلولها خواهند شد و شما می توانی با بازید از کف کندو و استفاده ازیک کاردک زنبورداری بدونه اینکه در کندو را باز کنید با تراشیدن این سلولهای نربافتِ سربسته شده تا ۵۰ درصد از کنه ها را بدونه استفاده از دارو از بین ببرید. تصاویری در این زمینه به منظور توجیح بهتر:
امیدوارم که با استفاده از این طرح که گامی بلند بسوی مدرن سازی و صنعتی سازی زنبورستانتان است ، موفقیتهای روز افزونی داشته باشید و از انتقال این اطلاعات به دیگر زنبورداران دریغ نفرمائید.

منبع :http://www.talghihe-malekeh.com
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
به زودی شاهد تحولی بزرگ در صنعت زنبور داری ایران...

به زودی شاهد تحولی بزرگ در صنعت زنبور داری ایران...

درآغاز باید به مقدمه ای در باره تاریخچه کوتاهی صنعت زنبور داری دنیا پبردازم سپس به شرح موضوع برسیم .
شایدانقلاب بزرگ صنعت زنبور داری را لانگستروت به وجود آورد .او در سال 1851 میلادی با ساخت کندو هایی با قابهای متحرک توانست تحولی بسیار بزرگ در صنعت زنبور داری به وجود آورد .لانگستروت با تحقیقات خود پی به فاصلهصحیح عبور و مرور زنبور ها دور شانها و همچنین بین شانها و دیواره های کندو برد وبا قرارد دادن شانها در قاب های چوبی شانهای ثابت کندو های بومی و وحشی آنها را به شانهای متحرک تبدیل کند و با قرار دادناین شانها در داخل جعبه ای چوبی مکعبی شکل تحول بسیار بزرگی در این صنعت به وجودآورد . از محاسن کندوی جعبه ای جدید آقای لانگسترود این بود که :1– بازدید داخل کندو امکان پذیر شد .
2– برداشت عسل آسانتر شد .
3– امکان جابه جایی شانهای در بین کندو های دیگر هم امکان پذیر شد .
3– امکان تعویض و یا پرورش ملکه ، جلوگیری از بچهکندوی طبیعی
4– امکان کنترل بیماری ها و آفات .
5– حمل و نقل آسانتر و . . . .
ازفواید این تحول در دنیا این بود که تولیدعسل در جهان به شدت افزایش پیدا کرد و زنبور داری به شغل سود آورد تبدیل گردید . امروزه در دنیا زنبور داری به عنوان یک رشتهتحصیلی در دانشگاهها تدریس می شود و افرادزیادی در این زمینه تحصیلی تا سطح دکتراپیش می روند و همه ساله تحقیقات گسترده ای در این زمینه در جهت سود آوری بیشتر وتلافات کمتر به عمل می آید .
درکشور ما نیز زنبور داری در دبیرستان در شاخه فنی و حرفه ای و یا در دانشکدهکشاورزی تدریس می شود دانش آموختگان زیادی هم از این رشته فارغ التحصیل می شوند .اما با همه موارد فوق و پیشرفت های چشمگیر سالهای گذشته از حدود 100 سال گذشته تا به امروز در ساخت بدنهکندو به جز برخی تغییرات جزئی تحول چشمگیری دیده نشده است . و ما امروز تقریبا ازهمان مدل کندویی استفاده می کنیم که لانگستروت ساخته است . شاید کندوی مدرن نسبت به کندو های بومیمزایایی زیادی داشته باشد اما همه زنبور داران با تجربه می دانند که این کندو هممشکلات و نواقصی بزرگی دارد . که به عنوان نمونه عدم تحویه مناسب ،آسیب پذیری در برابر مورچه و حشرات مزاحم ، نبودن عایق گرما و سرما ،آسیب پذیری در برابر پوسیدگی، آتش سوزی ، موریانه و . . . علاوه بر این مشکلات در کشور ما در ساخت کندو استاندارد هم به درستی رعایت نمیشود .به این شکل که هر کارگاه ها ی نجاری های و یا کارگاه تولیدی بهمیزان سفارشی که در یافت می کنند به طور مقطعی اقدام به ساخت کندو می کنند . کارگاه هایی که بطور دائم هم در این زمینهفعال هستند به کنترل کیفیت اهمیتی نمیدهند یا بهتر بگوییم که در این کارگاه ها چنین بخشی نیست . از طرف دولت هم هیچنهاد نظارتی بر کیفیت تو لید این کارگاه ها ندارند . موسسه استاندارد که وظیفه اشنظارت بر کیفیت تولید و دادن بچسب استاندارد به محصولاتی که کیفیت تولید قابل قبولیدارند و همچنین ممانعت از عرضه و فروش تولیدات داخلی و یا خارجی که نتوانسته اند حداقل کف معیارهای استاندارداین موسسه را به دست آورند می نماید .بر تولید کندو هیچ نظارتی ندارد . و این کندوها از هر نوع چوبی و در سایز های متفاوتی وارد بازار می شوند . این نکته را همباید اینجا عرض کنم که در ایران خرید و فروش زنبور پاکتی مرسوم نیست و زنبور دارهازنبور را با کندو خرید و فروش می کنند . در چنین شرایطی باید اندازه کندو ها وقابها در کل ایران یکسان باشد چرا که بین زنبور دارها جابجایی قابها از کندویی به کندوی دیگر امری متداول و رایجاست .به همین دلیل اندازه های یکسان کندوها و قابها در کل ایران برای زنبور دارها خیلی خیلی مهم می باشد . نبودن استاندارددر سایز کندو باعث بوجود آمدن مشکلاتی برای زنبور دار ها می شود . از جمله اینمشکلات می توان به موارد زیر اشاره کرد :1 - جا نشدن قاب در کندو 2 - افتادن قاب در کندو 3 - نشستن قاب بر کف کندو و تلف شدن زنبور های زیر قاب 4 - بالا بودن قاب از کف کندو و هرزه بافی در زیر قاب 5 - جا نشدن 10 قاب در کندو و یا 11 قابه شدن کندوگذشته از این موارد به علت مرقوب نبودنچوب تاب برداشتن قاب ها و کندو و یاپوسیدگی و یا نشتی پیدا کردن کندو در سال اول خرید و غیره از دیگر موارد غیراستاندارد بودن کندو ها در ایران می باشد . نهاد ها نظارتی در ایران باید بدانندکه کندو علاوه بر استاندارد باید دارای برچسب انرژی هم باشد .. تعجب نکنید درست خواندید برچسب انرژی. شاید از خود بپرسید برچسب انرژی دیگر چیست مگر کندو جزء لوازم برقی و یا انرژیبر است که باید برچسب انرژی داشته باشد . باید بگویم کندو هم باید برچسب انرژیداشته باشد چون به ازعان بسیاری از علمایصنعت زنبور داری عسل قبل از اینکه ماده غذایی باشد در کندو به عنوان منبع انرژیکاربرد دارد . زنبور داران حرفه ای می دانند که در بهار شبهایی که هوا کمی سرد میشود مصرف عسل کلنی به شدت بالا می رود . زیرا زنبور از عسل برای گرم کردن کندواستفاده می کند.و زمستان های سرد عسل مصرفی کندو خیلی بیشتر از سایر زمستان ها میباشد .و این میزان مصرف در کندو هایی که دارای درز و شکاف بیشتری هستند از سایرکندو ها به نسبت بیشتر است . حال که کندوهم وسیله ای است که با مصرف انرژی رابطه مستقیمی دارد .باید استانداردی در اینباره تدوین گردد . و مانند سایر وسایلی کهبرچسب انرژی دارند بر کندو هم این برچسب اجرایی گردد. چرا که مصرف انرژی در کندوهم خیلی مهم است و این انرژی است که ازسوختن عسل در بدن زنبور عسل تهیه می شود که که بسیار گران می باشد .پس از این مقدمه طولانی باید به اطلاعشما برسانم که چند شرکت در زمینه تولید استاندارد و با کیفیت کندو در حال فعالیتهستند و قرار است به زودی با تولید کارخانه ای و انبوه کندو با استاندارد و فناوریجدید .کندو یی را روانه باراز کنند که بسیاری از مشکلات کندو های فعلی را برطرف می کند. آقای سلیمانی مدیر عاملی یکی از شرکت های فعال در این زمینه متذکر این نکتههستند که " در 30 الی 40 سال گذشته هوای کره زمین ازجمله ایران گرمتر شده است ( گزارش فائو 2009) در بسیاری از مناطق ییلاقی ایرانامروزه در تابستان نیازمند وسایل سرمایشی ( کولر) هستند. بر فرض آنکه کندوی زنبور عسل ایران درگذشته طراحی مناسبی با وضع آب و هوا داشته ، آیا اکنون با تغییرشرایط هوا ، وضع کندوها نیازبه تغییرات در ساختار عایق بندی و تهویه ندارند ؟آیا ریشه بسیاری از مشکلات ناشناختهکنونی زنبورداری نمی تواند در ساختار معیوب کندوی زنبور عسل باشد ؟" یکی از بزرگترین مشکل کندو های ایرانگرما و سرما می باشد .این شرکت ها مدعی هستند که در کندو های تولیدی آنها این مشکلات را تا حدود زیادی حل کرده است . اماقبل از اینکه امید بیش از حد به شما بدهم باید به انتظار نشست تا در عمل این نکتهاثبات کنند. از ابداعات و نو آوری های این کندو هامی توان به موارد زیر اشاره کرد . تحویه در زیر سقف :یکی از معایبی که در کندو های حال حاظرایران هست . کنترل دما می باشد . معمولا زنبور دار ها در اول فصل سرما کندو را تنگو دریچه های هوا را می بنندند و در ابتدای فصل گرما با گذاشتن کارتن بر بام کندو زنبورها را از گرمای خورشید نگه می دارند . امااشکال این کار این است که گاهی در پاییز که هوا گرم می شود . بر زنبور ها فشاروارد می شود و یا در بهار که هوا سرد می شود مصرف عسل بالا می رود . در ضمن باید دانست که حس گرما در زنبور عسل 10برابر انسان می باشد . آقای شهرستانی در کتاب خود می گویید که زنبور عسل تغییراتحرارتی را به میزان 2/0 درجه سانتیگراد را احساس می کند و این در بدن انسان 2 درجه سانتیگراد می باشد . . با این شرایت چرا انسان باید مدیریت تغییراتحرارتی را در کندو داشته باشد . باید اینمدیریت به دست خود زنبور سپره شود . یعنی کندویی را در اختیار زنبور قرار داد تاخود زنبور با گرم شدن هوا دریچه تحویه را باز کند و با سرد شدن هوا دریچه را ببندد. شاید در ابتدای امر کمی دور از واقعیت باشد اما با تحقیقات گستره یک شرکت ایرانی و بهره بردن از دستاورد های موجود دنیا و بخصوص کشور آمریکا این امر شدنی و دست یافتنیشده است . توضیح ساده آن به این شکل است که تحویه را از درب بالای کندو انجام میشود . در این کندو درب را دو لایه ساخته می شود و در لایه زیرین در مرکز سقف یهسوراخ به قطر 5 قرار داده شده که هوای گرم و رطوبت کندو که بطور طبیعی بالا می روند را به لایه بین سقف و بام کندومنتقل می کند و از طریق سوراخ هایی که در لبه های درب کندو می باشد به بیرون انتقالمی یابد . از محاسن این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد :1 – باد و یا طوفان به طور مستقیم بهداخل کندو راه پیدا نمی کند. 2 – نور به قابهای کندو نمی رسد چراکه تخم گذاری ملکه به نور بسیار حساس میباشد . 3 – رطوبت که معمولا در زیر سقف کندو جمع می گردد و گاهی به شکل باران بر روی قاب ها می ریزد در این روش بهسادگی از این سوراخ خارج می گردد .4 – گرما در این روش به سرعت از اینسوراخ از کندو خارج می گردد . 5 – با سرد شدن هوا تعدادی زنبور به راحتی جلوی این سوراخ 5 سانتی میایستند و مانعی خروج هوای گرم شده و کندو گرم می ماند . زنبور ها همانند ترموستاتماشین که با سرد شدن آب جلوی گردش آب دور متور را میگیرد . در اینجا جلوی گردش هوار را در کندو می گیرند .و ما میدانیم که احساس تغییر دما در زنبور 10 برابر انسان است . 6 – در زمستان دیگر لازم نیست که برروی قاب ها پارچه کتانی جهت حفظ گرمای کندو گذاشته شود . از دیگر محاسن کندوی جدید پایه فلزی بهارتفاع 70 سانتی متر می باشد . زنبور در طبیعت معمولا لانه خود را درارتفاع می سازد . پس اگر بشر بخواهد برای زنبور کندو بسازد باید این کندو درارتفاع باشد . حال این در حالی است که ما می بینم که اکثر زنبور دارها ایرانکندو های خود را بر روی زمین گذاشته اند و حداکثر کاری که شاید انجام بدهند گذاشتنیک آجر در زیر پایه های کندو باشد . درکندوی جدید پایه فلزی به ارتفاع 70 سانتی متر با تله مورچه گیر قرار داده شده تازنبور ها به شرایط طبیعی زندگی خود در حیاط وحش نزدیکتر باشند . از فواید بالا بردن کندو به ارتفا چیست :1 – خزندگان و جوندگان(بخصوص موش) به راحتی نمی توانند به داخل کندو راهپیدا کنند . گاهی دیده شده که در زمستان موش از دریچه پرواز گذشته و وارد کندو شدهو از عسل زنبور ها استفاده کرده و یا به برگه های موم خسارت زده و زنبور ها با نیشزدن موش را کشته و چون نمی توانند موش را به بیرون ببرند دور موش را موم بافی میکنند که همین امر کلی به کارایی و دوام عمر زنبور لطمه وارد می کند . 2 – مانع ورود مورچه به کندو مب شود .یکی دیگر از مواردی که رادمان کندو را به شدت پایین می آورد مورچه می باشد . مورچهها به کندو حمله می کنند و زنبور ها به جای جمع آوری عسل مجبور به دفع حمله مورچهها هستند و این کار همیشه بخشی از انرژی کندو را به حدر می دهد و گاهی دیده شده کهمورچه ها بر زنبور ها غلبه کرده و عسل زنبور ها که برای موچه ها خیلی جزاب می باشدبا خود برده و کار به جایی می رسانند که لاشه زنبور ها را زنده زنده با خود بهخانه می برند . 3- مانع جذب موریانه به بدنه چوبی کندومی شود . وقتی یک تیکه چوب روی زمین افتاده باشد . لغمه جذابی برای موریانه ها میباشد که به آن چوب حمله کنند و چوب را به خاک تبدیل کنند . اگر کندوی چوبی بر روی زمین گذاشته باشد . شکار جذابی برایموریانه ها می باشد . گاهی دیده شده که موریانه ها به کندو حمله کرده و تا چوب هایزیر سقف کندو را هم خورده و به خاک تبدیل کرده اند . زنبور دارهای ایرانی برایمقابله با این کار کف کندو ها را با روغن سوخته و یا گریس آغشته می کنند . بوی اینمواد نفتی برای زنبور ها خوشایند نیست . 4 – وقتی کندو در ارتفاع باشد زنبورهایی که بیمار هستند وقتی از کندو خارج میشوند چون توان پرواز ندارند نمی توانند دوباره به کندو بازگردند . در یک تحقیقی کهانجام شده دیده شده بین دو کندو در شرایط یکسان کندویی که در ارتفاع بود سالمتر وراندمان تولیدش بالاتر از کندویی است که روی زمین گذاشته شده است . کف پلاستیکی :کف این کندو ها از پلاستیک ساخته شده .یکی از مزایای پلاستیک نسبت به چوب این است که نمی پوسد و تاب برنمی دارد و دیگرزنبور دارها نباید کف زیرین کندو را با روغن سوخته و یا قیر اندود کنند . و آب بهراحتی از کف این کندو ها به بیرون سر خوره و بیرون می ریزد .
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
زنبور عسل...

زنبور عسل...

[h=2][/h]
بسم الله الرحمن الرحیم
و اوحی ربک الی النحل ان اتخذی من الجبال بیوتا و من الشجر و مما یعرشون.ثم کلی من کل الثمرات فاسلکی سبل ربک ذللا یخرج من بطونها شراب مختلف الوانه فیه شفاء للناس ان فی ذالک لایه لقوم یتفکرون.(نحل 67-69)
پروردگارت به زنبور الهام کرد که در کوهها و درختان و در آنچه سقف دارند لانه کن، آنگاه از هر میوه ای بخور و راه هموار پروردگارت را بپوی ، و از شکم آنها نوشابه ای که رنگهای مختلف دارد بیرون می آید، که آن باعث درمان مردم است، به راستی در این کار نشانه ای برای اندیشمندان است.





مقدمه

زنبور عسل یکی از حشرات مفید برای انسان است که متعلق به رده دوبالان می‌باشد. زنبور عسل خیلی پیش از انسان در روی زمین بوجود آمده و زندگی می‌کرده است. زنبور عسل حدود 150 میلیون سال قبل وجود داشته و مشغول زاد و ولد بوده است. منتها با این تفاوت که در آن فاقد یک زندگی اجتماعی بوده و مثل خیلی از زنبورهای غیر عسلی امروزی ، زندگی انفرادی داشته و هر زنبور لانه مخصوص بخود را داشته و در آن زندگی می‌کرده است. کندو محلی است که زنبورها در آن تولد یافته ، کار کرده ، خواهران و برادران خود را پرورش داده و مواد غذایی لازمه را در آن انبار و ذخیره می‌کنند. زنبور عسل دارای نژادهای مختلف است و ساختمان بدنی پیچیده‌ای دارند.

ساختار بدن زنبور عسل

سر

در جلوترین قسمت بدن قرار داشته و شامل اعضای زیر است: دو عدد چشم مرکب ، سه عدد چشم ساده ، دو عدد آنتن و دهان با خرطوم. بزرگی چشمها وسیله‌ای است که زنبوردار به کمک آن به راحتی می‌تواند زنبور نر را از کارگر تشخیص دهد. زیرا چشمهای زنبور نر بزرگتر بوده و از عقب سر بهم می‌رسند، ولی در زنبور کارگر و ملکه بهم نمی‌رسند. کار آنتنها ، لمس کردن و بوییدن است. زنبور به کمک خرطوم ، شهد را از روی گلها جمع آوری و از راه دهان به داخل کیسه عسلی می‌فرستد.

سینه

از سه حلقه کیتینی درست شده و اعضای زیر به آن اتصال دارند: چهار عدد بال یا پر که دو عدد آنها بالهای جلویی و دو عدد دیگر بالهای عقبی هستند. شش عدد پا که جفت عقب آن دارای حفره‌هایی به نام سبد می‌باشند و زنبور عسل در دوران فعالیت خود گرده‌های گل در آن پر و با خود به کندو حمل می‌کند. این سبدها در کارگران بزرگتر از نرها هستند.

شکم

در قسمت انتهایی بدن قرار داشته، از 6 حلقه کیتینی پشتی و 6 قطعه شکمی تشکیل شده است. در انتهای شکم مخرج برای دفع مدفوعات دیده می‌شود. از راه همین مخرج ، زنبور قادر است خاری را که در داخل بدنش جای دارد، خارج کرده و نیش بزند. زنبور نر نمی‌تواند نیش بزند، چون اصلا نیش ندارد.





غده های مهم


  • در داخلا دو طرف سر کارگر یک جفت غده‌ای به نام غده‌های شیری وجود دارد که از خود ماده‌ای به نام شیر یا ژله شاهانه ترشح می‌کند و با آن ملکه و لاروهای خیلی جوان را تغذیه می‌نمایند.
  • غده‌های بزاقی همراه با یک جفت غده سینه‌ای بوسیله یک کانال مشترک ، ترشحاتشان را به داخل دهان زنبور می‌ریزند. ترشحات این غده‌ها در موقع لارو بودن صرف تنیدن به دور خود شده و پس از رشد و تبدیل به یک زنبور کامل ، نقش غده بزاق دهان را در زندگیشان بازی می‌کنند.
  • غدد زیر آرواره‌ای که در کارگران خیلی کوچک و غیرفعال بوده و در ملکه بسیار بزرگ و فعال است. ماده‌ای بوسیله این غده ترشح می‌شود که با بوی مخصوصش باعث تمیز ملکه از سایر زنبورها می‌شود.
  • در زیر شکم زنبورها 4 جفت غده‌های مومی وجود دارد که سه جفتش فعال هستند و موم ترشح می‌کنند و بکار ساختن سلولها و شان می‌خورند.
  • غده‌های بویایی: در پشت زنبورها غده‌ای به نام غده بویایی دیده می‌شود که کارش تشخیص بوهاست.
  • غده‌های مخزنی: سه عدد غده در مخزن به نام غده‌های مخزنی ، مدفوعاتی را که در آنجا ذخیره شده‌اند، مرتب ضد عفونی می‌کنند.





نژادهای زنبور

زنبور هندی Aspis Indica

کمی کوچکتر از زنبور عسل معمولی بوده ، قد کارگرش 13 میلیمتر می‌باشد. سلولهایی را که با موم در روی شانها درست می‌نماید از سلولهای زنبور عسل کوچکتر هستند.

زنبور درشت Apis Dorsata

در هندوستان و چین زندگی نموده و بزرگترین نوع زنبور عسلی است که تاکنون شناخته شده است. به حالت وحشی زندگی کرده و در زیر شاخه‌های درخت شانش را می‌چسبانند. سالانه چند بار از نقطه‌ای به نقطه دیگر کوچ می‌نمایند.

زنبور ریزApis Florea

از همه زنبورها کوچکتر بوده و فقط یک شان درست می‌کنند که مثل زنبورهای درشت به زیر شاخه درخت می‌چسباند به حالت وحشی در هندوستان و جنوب ایران یافت می‌شوند.

زنبور عسل معمولی Apis Meaifica

همان زنبور عسل معمولی است که فقط آنها را در دهات و شهرها برای تولید عسل در کندوها نگهداری می‌کنند. خواصی را که از یک نژاد خوب باید انتظار داشت عبارتند از: آرام باشند و نیش نزنند، پر محصول باشند، بچه به اندازه لازم بدهند، گلهای شهددار را به سرعت پیدا کنند، در مقابل امراض مقاوم باشند، مصرف عسل زمستانی آنها کم باشد، رشد سالانه‌شان را هر چه زودتر شروع کرده و سریع به حداکثر رشدشان برسند. از مهمترین نژادهای این زنبور می‌توان به زنبور عسل اروپای مرکزی ، زنبور سیاه ، زنبور ایتالیایی قفقازی و زنبور نژاد ایرانی نام برد.

آفات و بیماریهای زنبور عسل

از مهمترین بیماریها می‌توان به لوک آمریکایی ، لوک اروپایی ، نوزما ، کنه دونی ، یبوست ، شپشک زنبور عسل و کرم موم خوار اشاره کرد.​
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
رازهای زنبورعسل

رازهای زنبورعسل

زنبور عسل (Apice melifera) از راسته نازک بالان (Hymenoptera) است. زنبور عسل قسمت های دهانی جونده و مکنده، هر دو را داراست. دگریسی آن کامل است و به طور دسته جمعی زندگی می کند و شامل سه دسته هستند. ۱) ملکه (Queen) که تخم می گذارد. ۲) نرها (prones) کارشان فقط بارور کردن ملکه های جدید است. ۳) کارگرها (Worker) که ماده عقیم هستند و اغلب انواع متعددی دارند. کندوی زنبور عسل یا به صورت جعبه های مکعبی به ابعاد ۵۰cm که کندوی modern می گویند و یا به به صورت سبد که کندوی بومی می گویند.
زنبور عسل در قرآن کلمه نحل به معنی زنبور عسل در آیات ۶۸و ۶۹ سوره نحل در جزء۱۴ قرآن کریم آمده است. در تفسیر آیه۶۸ چنین آمده است: پروردگارت به زنبور عسل وحی فرستاد! در اینجا لحن قرآن به طرز شگفت انگیزی تغییر می یابد، در عین ادامه دادن بحث ها در زمینه نعمت های مختلف الهی و بیان اسرارآفرینش در این سوره، سخن از زنبورعسل و سپس خود عسل به میان می آورد. اما شکل یک مأموریت الهی و الهام مرموز که نام وحی بر آن گذارده شده است. نخست می گوید: «و پروردگار تو به زنبور عسل، وحی کرد که خانه هایی از کوهها و درختان و داربست هایی که مردم می سازند انتخاب کن.» زنبور عسل (Apice melifera) از راسته نازک بالان (Hymenoptera) است. زنبور عسل قسمت های دهانی جونده و مکنده، هر دو را داراست. دگریسی آن کامل است و به طور دسته جمعی زندگی می کند و شامل سه دسته هستند. ۱) ملکه (Queen) که تخم می گذارد. ۲) نرها (prones) کارشان فقط بارور کردن ملکه های جدید است. ۳) کارگرها (Worker) که ماده عقیم هستند و اغلب انواع متعددی دارند. کندوی زنبور عسل یا به صورت جعبه های مکعبی به ابعاد ۵۰cm که کندوی modern می گویند و یا به به صورت سبد که کندوی بومی می گویند.
زنبور عسل در قرآن کلمه نحل به معنی زنبور عسل در آیات ۶۸و ۶۹ سوره نحل در جزء۱۴ قرآن کریم آمده است. در تفسیر آیه۶۸ چنین آمده است: پروردگارت به زنبور عسل وحی فرستاد! در اینجا لحن قرآن به طرز شگفت انگیزی تغییر می یابد، در عین ادامه دادن بحث ها در زمینه نعمت های مختلف الهی و بیان اسرارآفرینش در این سوره، سخن از زنبورعسل و سپس خود عسل به میان می آورد. اما شکل یک مأموریت الهی و الهام مرموز که نام وحی بر آن گذارده شده است. نخست می گوید: «و پروردگار تو به زنبور عسل، وحی کرد که خانه هایی از کوهها و درختان و داربست هایی که مردم می سازند انتخاب کن.» ▪ نخستین مأموریت زنبوران در این آیه، خانه سازی ذکر شده است. و این شاید به خاطر آن است که مسئله مسکن مناسب، نخستین شرط زندگی است و به دنبال آن فعالیت های دیگر، امکانپذیر است. ▪ در آیه ۶۹ سوره «نحل»، دومین مأموریت زنبور عسل شروع می شود. قرآن می فرماید: «ما به او الهام کردیم که سپس از تمام ثمرات تناول کن و راههایی که پروردگارت برای تو تعیین کرده، به راحتی بپیما.» سرانجام، آخرین مرحله مأموریت آنها را به صورت یک نتیجه، این چنین بیان می کند، «از درون زنبوران عسل، نوشیدنی مخصوص خارج می شود که رنگ های مختلفی دارد.» نهفته است، جالب این که دانشمندان از طریق تجربه به این حقیقت رسیده اند که زنبوران به هنگام ساختن عسل آن چنان ماهرانه، عمل می کنند که خواص درمانی و دارویی گیاهان کاملا محفوظ مانده و به عسل منتقل می شود. ▪ و در ماجرای برنامه زندگی زنبور عسل و ارمغانی که آنها برای جهان انسانیت می آورد، که هم غذاست و هم شفا و هم درس زندگی، نشانه روشنی از عظمت و قدرت پروردگار است، برای جمعیتی که می اندیشند.
ساختمان مورفولوژیکی زنبور عسل ▪ بدن زنبور عسل به طور متراکم از موهایی پوشیده است که دارای تارهای (Barbs) جانبی کوتاهی است. و به راحتی دانه ها گرده را می گیرند. در چشم های مرکب و پاها، موهای صاف وجود دارد پاهای جلویی در حاشیه ساق (tibia) موهای راست و خشن و کوتاهی را دارد و برای تمیز کردن چشم ها از گرده گل به کار می رود و برس چشمی (Eye bursh) می گویند. ▪ بالهای زنبور در هنگام پرواز به وسیله قلاب هایی به هم درگیر می شوند و یا بال به نظر می رسند. و نوک این بالها مسیر شکل را طی می کند. ممکن است ۴۰۰ بار در ثانیه مرتعش شوند. آرواره های زیرین mandibles در کارگران صاف برای جمع آوری گرده و ساختن شاخه ها به کار می رود. آرواره های بالایی maxillae مانند قاشقک های طویلی بوده و برای جمع آوری گرده های گل به کار می رود. ▪ لب تحتانی تبدیل به خرطوم شده و ضمایم حسی- بی(Cabialplas) در اطراف آن قرار دارد. مایع شهد در اثر عمل مکنده حلق به درون چینه دان بزرگ یا معده عسل (Money Stomash) کشیده می شود. چهار لب مثلثی دریچه ای را درست می کند و از ورود عسل به معده جلوگیری می کند. بجز موقعی که جهت تغذیه مورد نیاز است. روده زنبور عسل باریک و دراز است. و تقریبا به ۱۰۰ لوله کوچک، مالپیکی اتصال دارد و روده راست، بزرگ است و به مخرج ختم می شود. در انتهای بدن سوزن وجود دارد که فقط در کارگرها و ملکه ها دیده می شود. حس بویایی در زنبوران عسل بسیار قوی و تیز است و چشم ها دارای تعداد فراوانی واحدهای بینایی است و دارای مغز نسبتا بزرگ است: زنبوران عسل قادر به تشخیص رنگ قرمز و سیاه از هم نمی باشند. گونه و نژادهای زنبور عسل ۱) زنبور هندی (Apis Indiea) ۲) زنبور درشت (Apis drostata) ۳) زنبور ریز (Apis florae) ۴) زنبور عسل معمولی (Apis mellifera)
محصولات زنبور عسل و نحوه گردآوری آنها می توان به شهد یا عسل و گرده زنبور عسل و بره «موم» که از صمغ ها به وجود می آید، اشاره کرد. گرده زنبور عسل دارای انواع مواد الی و ویتامین ها می باشد. گرده شامل قندهای احیاکننده می باشد که در کل ۳۱% در گروه کربوهیدرات وجود دارد. میزان متوسط پروتئین گروه حدود ۲۲% است و تمام اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز انسان در ترکیب پروتئینی دانه گروه وجود دارد. عصاره اتری گروه حاوی چربی ها و روغن ها، پیگمان ها، دونین ها، ویتامین ها و هورمون رشد می باشد. گروه حاوی ۱۳ نوع اسید چرب و دو استدول عمده به نام های ۲۴- متیلن کلسترول و « بی سی توسترول» است. برای جمع آوری دانه گرده می توان از تله گرده، استفاده کرد، ولی این کار توصیه نمی شود، چون جمعیت زنبورها را تضعیف می کند. ●بعضی از مصارف گرده زنبور عسل دانه گرده در پزشکی اهمیت خاصی دارد. در درمان بیماری های پروستات و آلرژی و در حال بی اشتهایی از داروهایی که از دانه گرده ساخته می شوند، استفاده می کنند. دانه گرده به عنوان مکمل غذایی به کار می رود و از آن در رفع چین و چروک و لکه های صورت استفاده می گردد. از داروهای مشهور می توان به Prostaflor Ofilorex اشاره کرد.
نیش زنبور از نیش زنبور عسل به علت خاصیت قلیایی و اسیدی بودن آن در درمان بیماریها، استفاده می کنند.
تولید مثل ▪ در کارگرها تنها اثری دیده می شود ولی در ملکه به خوبی توسعه یافته است. ملکه جوان ۶ روز بعد از بیرون آمدن، با یک زنبور نر جفتگیری می کند، اندام های جفت گیری نر پاره شده و در کیسه تناسلی ماده باقی می ماند و تا اینکه بعد از بازگشتن به کندو، کارگرها آن را از بین می برند. اسپرماتورزوئیدهایی که بدین صورت در کیسه ذخیره اسپرم، جای می گیرد، به کار همه تخم های لقاح یافته ای که ملکه خواهد گذاشت، بکار می رود. تخمدان های ملکه پر شده و شکم را پر می کند و ظرف دو روز، شروع به تخم گذاری می کند. ▪ از تخم های لقاح نیافته، زنبورهای نر (هاپلوئید ۶۱ کروموزوم) و از لقاح یافته ها، زنبورهای ماده (دیپلوئید و دارای ۲۳ کروموزوم) تولید می شود. تخم ها تبدیل به لاروکرمی شکل کوچک فاقد پاهاو چشم می شوند و از ژله شاهانه که توسط غده های حلقی کارگران جوان تولید می گردد، تغذیه می کنند. ولی لاروهای ملکه بیشتر به تغذیه شاهانه می پردازند و به همین جهت با سرعت زیاد بزرگ و تمایز می یابند. ▪ دم لارو چندین بار، پوست اندازی می کند روی سلول بوسیله موم پوشیده می شود. و لارو در داخل آن قرار گرفته و شفیره نام دارد و دگردیسی را کامل نموده و به کمک آرواره های زیرین، سرپوش حجره را پاره کرده و به شکل یک نوزاد جوان بیرون می آید. بعد از عمل جفت گیری زنبوران نر، به بی غذایی می افتند و می میرند.

منبع : متن از elmiran1.blogfa.com


[TD="align: center"] Apice melifera [/TD]
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
زمستان گذراني زنبوران عسل
شهد وگرده تنها جيره غذايي زنبور عسل را تشکيل مي دهند . گرده به عنوان منبع پروتئين در زاد و ولد ، توليد ژله رويال ، زهر ، موم ، بره موم ، آنزيم ها و انجام فعاليت هاي فيزيولوژي بدن زنبوران عسل کاربرد دارد .
شهد و مخصوصاً عسل ترکيبي اشباع از انواع هيدرو کربن ها دارند و تنها منبع انرژي براي زنبوران عسل مي باشند . تنظيم دماي کلني زنبوران عسل يکي از موارد استفاده انرژي توليدي در کندو مي باشد . يعني در تابستان با گرم شدن کندو ، يک عده از زنبوران آب به کندو حمل مي نمايند و آب جمع آوري شده را به صورت قطرات بسيار ريز در فضاي کندو پخش مي کنند و عده اي ديگر در اطراف درب ورودي کندو به سرعت بال مي زنند و هواي داخل کندو را تهويه مي سازند (اين عمل انرژي نسبتاً زيادي را خرج مي کند ). اما در فصول سرد با مصرف عسل انرژي مصرفي به صورت گرما در فضاي اطراف بدن ساتع مي گردد. پس در زنده ماني زمستانه زنبوران عسل نقش مهمي را ايفا مي نمايد.
آماده سازي کلني ها براي زمستان گذراني
قدرت زمستان گذراني خوب جز صفاتي مي باشند که به طور مستقيم با عملکرد کلني در ارتباط است. زمستان گذراني خوب با صفات ديگري مانند زنده ماني کلني براي مدت طولاني با ذخاير کم ، مصرف کم ذخاير ، عدم انجام پرواز پاکسازي (دفع مواد زايد) ، عدم واکنش به تغييرات ناگهاني درجه حرارت ، عدم تحرک زياد و ... پيوستگي دارد . در نژاد زنبور عسل ايراني با توجه به اينکه عملکرد اين نژاد نسبتاً پايين مي باشد ، در مقابل بسيار صرفه جو و زمستان گذراني خوب اين نژاد باعث شده تا عملکرد اقتصادي مناسبي داشته باشد.
طي زمستان گذراني هر قدر که دماي خارج از کندو سرد باشد اما با اعمال مديريت صحيح مي توان بر سرماي سخت به کمک زنبوران چيره شد .
1- اولاً سعي شود براي زمستان گذراني زنبوران عسل منطقه اي معتدل و نه چندان سرد انتخاب گردد .
2- نه تنها براي زمستان گذراني در مناطق سرد ، حتي در فصول کاري در مناطق گرم سالم بودن کندو و رعايت اصول فني و استاندارد در ساخت کندو در کاهش مصرف انرژي (عسل) بسيار موثر خواهد بود .پس سعي کنيد از کندو هاي سالم استفاده نمائيد .( کندوي سالم کندويي است که در آن هيچ گونه سوراخ يا درزي وجود نداشته باشد ، تخته کف و درب اصلي کندو يک تکه باشد ، زير ورق فلزي لايه اي پلي اتيلني به عنوان عايق کار گذاشته شود ، ضخامت چوب به کار برده شده در ساختمان اصلي کندو کمتر از 2 سانتي متر نباشد ، کندو رنگ شود ، کندو کهنه نباشد و ...)
3- سعي شود کندوها در مناطق سرد در مکاني مستقر گردد که سرپناه داشته باشد (مثل انبار) ، سايه نباشد و در مسير وزش باد قرار نگيرند .
4- چنانچه کندوي شما فاقد درب فرعي (تخته اي نازک زير درب اصلي روي قابها قرار مي گيرد ) باشد حتماً از پارچه اي ضخيم يا برزنت استفاده نمايند . سعي کنيد از گوني هاي پلاستيکي و پلاستيک براي پوشش استفاده نکنند چون آنها مي توانند به عنوان مانعي براي خارج شدن بخار آب از داخل کندو و در نتيجه ايجاد کپک روي قابها و شانها و شيوع بيماري در کندو باشند .
5- پوشش درب ورودي زنبوران به کندو را تا حدي که يک زنبور بتواند از آن عبور نمايد بسته و ساير درزهاي کندو را با بتونه يا گل بپوشانند.
6- کندو را در محلي که احتمال دارد محل عبور سيلاب باشد قرار ندهيد . همچنين کندوها را در محل هاي پست يا جايي که آب جمع مي شود و احتمال يخ زدن وجود دارد قرار ندهيد .
7- کندو را در محل هاي پر رفت و آمد و پر سر و صدا اسکان ندهيد .
8- ورود رطوبت بيش از اندازه به کلني چه در تابستان و مخصوصاً در زمستان موجب شيوع انواع بيماري ها مي گردد . قير اندود کردن کف کندو از ورود رطوبت بيش از حد به فضاي کندو جلوگيري و به مقدار چشمگيري ميکاهد .
9- در مناطقي که سرماي آزار دهنده اي دارند پوشانيدن کل کندو به غير از درب ورودي و دريچه هاي تهويه مي تواند راه حلي موثر در کنترل سرما باشد .
براي آماده سازي کلني براي زمستان گذراني زنبور دار بايد بدينگونه عمل نمايد .
1- تميز کردن کندو : کندوي مورد نظر بايد عاري از هر گونه موم ، بره موم مانده از سال گذشته ، لاشه زنبوران مرده و هر گونه ماده ديگر شود .
2- کاهش تعداد قاب هاي اضافي و به عبارتي ديگر کاهش حجم فضاي کندو : تمامي قاب هايي که فاقد جمعيت و نوزاد مي باشند بايد از داخل کندو برداشته شود . قابهايي که مقدار کمي عسل دارند نيز برداشته شود .
3- فشرده سازي : تمام قابها را به يک سمت کندو فشرده سازيد و کنار قاب آخري تخته اي سه لايه به صورت عمودي قرار دهيد و پارچه اي ضخيم مثل پارچه برزنت روي قاب ها و تخته سه لايه کشيده شود . در فضاي باقي مانده کاغذ مچاله شده ، روزنامه يا گوني و يا به نحوي ديگر پر شود .
تامين غذا
زنبوران براي گذراندن و تحمل سرماي زمستان نياز به انرژي و گرمايي دارند که توسط عسل تامين مي گردد . معمولاً عسلي را که زنبور از طبيعت جمع آوري مي نمايد (کيفيت بسيار مطلوبي دارد ) در فصل برداشت عسل ، برداشت مي شود و آنرا با تغذيه زمستانه (محلول شکر و آب ) جايگزين مي نمايند . نسبت آب و شکر تغذيه زمستانه با تغذيه بهاره متفاوت مي باشد . تغذيه بهاره به نسبت 1 به 1 و تغذيه زمستانه به نسبت 5 به 3 است ( 5 قسمت شکر و 3 قسمت آب) . ثابت شده که زنبوران اين نسبت شيره را در مقابل ساير غلظت ها با سرعت عمل بيشتر و صرف کمترين انرژي به غذاي زمستاني تبديل مي نمايند . اصولاً مقدار غذاي زمستاني مورد نياز يک کندو را بر مبناي تعداد شان هاييکه روي آنها را زنبور پوشانده است بر آورد مي کنند .نحوه محاسبه مقدار شکر مورد نياز براي زمستان گذراني از نظر زنبورداران آمريکايي از اين فرمول بدست مي آيد .
Pkg = 1.3 n + .7 n*
در اين فرمول P مقدار عسل ، n تعداد قاب داراي جمعيت و n* تعداد قاب هاي حاوي نوزاد مي باشد .در روشي ديگر براي هر قاب جمعيت 2 کيلو گرم شکر در نظر گرفته مي شود . بهتر است 1 کيلو گرم شکر نيز به خاطر صرف انرزي در موقع تبديل شربت به عسل مصنوعي و انتقال آن به حجرات شان ها در نظر گرفته شود . براي بدست آوردن مقدار آب در نسبت 5 به 3 مقدار شکر را در 6/ 0 ليتر ضرب مي کنيم عدد بدست آمده مقدار آب مورد مصرف را نشان مي دهد .
چند نکته
- دماي کندوبين 33 تا 35 درجه مي باشد . اين دما ، دمايي مطلوب براي پرورش نوزاد مي باشد . سنسور هاي تشخيص دما در شاخک کارگران بسيار دقيق مي باشند به طوري که افزايش يا کاهش جزئي دما توسط کارگران تشخيص داده مي شود و سريعاً واکنش براي تعديل دماي کندو را در پي خواهد داشت .
- دماي کندو در مناطقي که عسل يا گرده قرار دارد با منطقه اي که در آن در نوزاد پرورش داده مي شود . متفاوت است . به عبارت ديگر دماي منطقه ذخيره عسل و گرده کمتر از دماي مناطق پرورش نوزاد مي باشد . اين تفاوت دما را مي توان به علت وجود دائمي زنبوران در منطقه پرورش نوزاد توجيه کرد .
- فاصله بين دو شان کمتر از يک سانتي متر مي باشد . زماني که روي قاب ها پوشيده از زنبوران کارگر باشد بين دو شان تنها فاصله اي حدود 1 تا 2 ميلي متر باقي مي ماند . حجم بين دو شان توسط کارگران پر مي شود . حرارت ساتع شده از زنبوران کارگر در اين شرايط به خوبي باعث گرم شدن نوزاد مي شود .
- در فصل سرما زماني که دما حدود 10 درجه سانتي گراد شود ، خوشه اي درون کندو تشکيل مي شود . در مرکز اين خوشه ملکه و زنبوران کارگر در اطراف او قرار دارند که کارگران مرتباً و به تدريج از مرکز به سمت خارج حرکت مي کنند و جاي خود را تعويض مي نمايند . خوردن عسل باعث گرم شدن خوشه مي شود . چنانچه عسل درون کلني وجود نداشته باشد خوشه سرد مي شود و نهايتاً کلني مي ميرد .(در 10 درجه سانتي گراد فعاليت زنبوران عسل بسيار کند مي شود )
- قرار دادن مقدار بيشتري عسل درون کندو نه تنها هيچ مشکلي ايجاد نمي نمايد بلکه در شروع فعاليت زنبوران عسل در سال آينده به رشد کلني بسيار کمک مي نمايد اما قرار دادن مقدار کمي عسل درون کندو عراقب جبران ناپذيري به دنبال خواهد داشت .
 

رامین قاسم نتاج

اخراجی موقت
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]گرده چیست ؟[/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif] [/FONT]
[FONT=arial, helvetica, sans-serif][/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]در فرهنگ لغات خارجی دانه گرده و گرده دارای تعاریف مختلفی می باشند.[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]در سال ۱۷۶۰ برای اولین بار کلمه گرده در زبان انگلیسی مورد استفاده قرار گرفته است. گرده از یک لغت لاتین گرفته شده و به معنای پودر نرم می باشد و در فرهنگ لغت آمزیکایی به مواد پودر مانندی می‌گویند که در بساک گیاهان گلدار تولید می‌شود و به عنوان یک اندام نر در گیاهان نقش تولیدمثلی دارد و در بعضی از فرهنگ لغات به صورت هاگ‌های میکروسکپی کوچکی در گیاهان تولید کننده دانه تعریف شده است.[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]گیاهان قدرت حرکت ندارند و مانند سایر موجودات قادر به انتخاب جفت خویش نمی‌باشند. آنها مقدار زیادی دانه گرده تولید می‌نمایند که از نظر نقش تولید مثلی در گیاهان حائز اهمیت بوده و به عنوان اندام تولید مثلی نر در آنها می‌باشد. عوامل مختلفی مانند حشرات و باد و در موارد معدودی آب و حشرات نقش انتقال دانه‌های به کلاله مادگی را ایفا می‌کنند و بدین وسیله باعث تداوم حیات و بقای گیاهان می‌شوند.[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]میزان پروتئین دانه‌های گرده بیش از ۴۰ درصد بوده که در گونه‌های گیاهی متفاوت است. ترکیبات اسیدهای آمینه به صورت آزاد و یا ترکیب قادر به تامین نباز غذایی لاروهای زنبور‌عسل می‌باشد. جمع‌آوری دانه‌های گرده کار بسیار دشواری است ولی زنبور‌عسل با سرعت و مهارت خاصی آنها را جمع‌آوری می‌نماید. هر زنبور عسل قادر به جمع‌آوری و حمل پنج میلیون دانه گرده می‌باشد که عمدتاً[/FONT][FONT=arial, helvetica, sans-serif]در بند اول(پنجه) پاهای سوم بسته‌بندی شده و به کندو حمل می‌شوند اما به لحاظ اینکه بدن این حشره مملو از موهای انبوه و منشعب است ، دانه‌های گرده به این موها نیز می‌چسبند و راندمان کار گرده افشانی در گیاهان به مقدار زیادی افزایش می‌یابد و بدین علت زنبورعسل نقش بسیار مهم و چشمگیری در افزایش کمی و کیفی بسیاری از محصولات کشاورزی ایفا می‌نماید[/FONT]
 
Similar threads
Thread starter عنوان تالار پاسخ ها تاریخ
M تقویم زنبورداری نوغان و زنبورداری 0
Phyto مشاوره زنبورداری نوغان و زنبورداری 18

Similar threads

بالا