خلع ید | نحوه طرح دعوی خلع ید | وکیل خلع ید در تهران

rezvaneh292910

عضو جدید
خلع ید
در معنای اصطلاحی رفع تصرف از متصرف غیر منقول است به استناد حکم دادگاه، قانونگذار در قوانین موضوعه از دعوی خلع ید تعریفی ارائه نداده است. اما به نظریه اکثریت اساتید و حقوقدانان، دعوای خلع ید را به دعوی غصب و یا دعوی مالکیت تعبیر کرده اند و در رویه قضائی بیشتر از معنای لغوی آن استفاده می شود.
در دعوی خلع ید، مدعی مال غیر منقول به اعتبار مالکیت خویش اقامه دعوی دعوی می کند و مدعی است که با متصرف ملک هیچ گونه رابطه حقوقی یا قراردادی ندارد و متصرف با قهر و غلبه و عدوان بر مال او مستولی شده است.
بنابراین خلع ید ویژه امور غیر قراردادی است مانند اینکه شخصی که دارای یک آپارتمان مسکونی می باشد به مسافرت می رود و در نبود وی متوجه می شود که همسایه او از این موقعیت سوء استفاده کرده و آپارتمان او را متصرف شده است بنابراین منشاء دعوی خلع ید غصب است.

شرایط و ارکان خلع ید
هر دعوای حقوقی که در دادگاه مطرح می شود باید شرایط و ارکان آن دعوا را داشته باشد و رسیدگی به هر دعوا مستلزم تقدیم دادخواست مطابق مقررات قانونی است زمانی که خواهان اقدام به تنظیم دادخواست خلع ید می نماید باید شرایط و ارکان تشکیل دهنده این دعوی را مانند اثبات مالکیت خویش، تصرف غاصبانه، عدوانی بودن تصرفات خوانده را در دادگاه به اثبات برساند.
۱ – اثبات مالکیت خواهان : دعوای خلع ید یا غصب دعوایی است که از طرف مالک ملک اقامه می شود و خواهان ( مالک ) از دادگاه می خواهد که سلطه نامشروع متصرف را از بین ببرد، لذا ضروری است ابتدا خواهان مالکیت خود بر مال موضوع دعوی را به اثبات برساند و اگر خواهان مالک نباشد چون ذی نفع محسوب نمی شود قرار رد دعوای مطروحه صادر می شود.
در این راستا وحدت رویه ای به شماره ۶۷۲ مورخ ۱ / ۱۰ / ۱۳۸۳ وجود دارد که مالکیت خواهان برای طرح دعوی خلع ید را ضروری داشته و مطابق با رأی وحدت رویه فوق خلع ید از اموال غیر منقول فرع بر مالکیت است. بنابراین طرح دعوی قبل از احراز مالکیت قابل استماع نیست و در صورتی که خواهان فاقد مالکیت ثبتی باشد دعوی وی قابلیت استماع نخواهد داشت و ملاک مالکیت ثبت در دفتر املاک است و مطابق مواد ۴۶ و ۴۷ و به ویژه ماده ۲۲ قانون ثبت قانون کسی را مالک می شناسد که ملک به نام او در دفتر املاک به نام شخص به ثبت رسیده باشد.
۲ – عدوانی بودن تصرف : استیلا بر مال دیگری در صورتی غصب محسوب می شود که تصرفات متصرف، غیر مجاز و غیر قانونی باشد عدوانی بودن تصرف شرط ضروری تحقق غصب است. توجه داشته باشید که صرف عدم اقدام یا عدم اعتراض مالک ملک نسبت به تصرف ملک از سوی متصرف ، دلالت بر رضایت وی و در نتیجه عدوانی نبودن ید متصرف نمی کند بلکه رضایت مالک زمانی احراز می شود که همراه با اعلام اراده باشد و سکوت فاقد هر گونه اثر حقوقی است.
۳ – موضوع دعوا باید مال غیر منقول باشد ( مانند زمین، خانه، آپارتمان )

اقدامات دادگاه در دعوای خلع ید :
۱ – احراز مالکیت خواهان : از طریق استعلام ثبتی و ملاحظه اسناد مالکیت
۲ – تشخیص غیر قانونی و مشروع نبودن تصرف خوانده
۳ – احراز تصرف خوانده از طریق معاینه محلی، تحقیق محلی، تأمین دلیل

دعوای خلع ید در ملک مشاع
در مورد طرح دعوا خلع ید علیه مالکین مشاع مطابق ماده ۴۳ قانون اجرای احکام مدنی ” در مواردی که حکم خلع ید علیه متصرف ملک مشاع به نفع قسمتی از آن صادر شده باشد از تمام ملک خلع ید می شود ، ولی تصرف محکوم له در ملک خلع ید شده مشمول مقررات املاک مشاعی است “.

تصرف هر شریک در مال مشاع باید به اذن سایر شرکاء باشد و در صورتی که بدون اذن باشد متصرف ضامن است و محکوم له، در ملک مشاع، در صورتی می تواند تقاضای تحویل ملک متنازع فیه ( مورد اختلاف ) را به خود نماید که از سایر شرکاء اذن داشته باشد.

تفاوت دعوای خلع ید و تخلیه ید
دعوی تخلیه ید از جمله دعاوی مشابه با دعوی خلع ید است مهم ترین وجوه تشابه آنها این است که اولا موضوع هر دو مال غیر منقول است و ثانیا نتیجه هر دعوا خارج نمودن مال از تصرفات متصرف است اما این دو تفاوتهای اساسی با هم دارند به همین دلیل در عرف خاص و قضائی بین خلع ید و تخلیه تفاوت وجود دارد.
دعوی تخلیه در مورد اموالی است که با اذن قانونی تصرف گردیده است استعمال می شود دعوی تخلیه غیر مالی محسوب می شود و مبنای تفاوت این دعوا این است که هر گاه بین مالک و متصرف در مورد ملک قرار داد اجاره ای منعقد شده باشد و پس از انقضای مدت اجاره، مستاجر یا متصرف حاضر به تخلیه به تخلیه ملک نباشد برای خارج نمودن ملک از تصرفات متصرف لازم است دعوی تخلیه مطرح شود.
بنابراین دعوای تخلیه ناشی از یک رابطه قراردادی است ولی دعوای خلع ید ناشی از تصرفات غاصبانه می باشد و متصرف بدون وجود هیچ گونه رابطه قراردادی و بدون اذن و اجازه ملک را تصرف می نماید.
 

Similar threads

بالا