مورچه ها گرچه جثه بسیار کوچکی دارند اما در همین جثه کوچک دنیایی از توانمندی ها نهفته که دانش بشری در کشف بسیاری از آنها ناتوان بوده است.همزمان با پیشرفت فناوری های نوین و به روز شدن ابزار و سیستم های تشخیصی و اکتشافی، رازهای هیجان انگیز دنیای مورچه ها نیز بتدریج برملا می شود. جنگ در دنیای مورچه ها یکی از جالب توجه ترین این رازها بوده که البته درک دانشمندان از این موضوع پیشرفت قابل توجهی پیدا کرده است. مورچه هایی که در یک نقطه ساکن هستند و در اصطلاح به آنها مورچه های بومی گفته می شود به مورچه های مهاجم رحم نمی کنند. اما چگونگی نبرد میان آنها خود راز بزرگی است که اکنون پرده از آن برداشته می شود.گونه ای از مورچه ها که تحت عنوان مورچه آرژانتینی شناخته می شود، بتدریج در سراسر جهان پخش می شوند. رفتار این حشره بخصوص در زمان دفاع از حریم زندگی خود برای دانشمندان از هیجان خاصی برخوردار است. همین نکته موجب شده تا گروهی از دانشمندان دانشگاه استنفورد به مطالعه دقیق رفتار سایر مورچه ها در دفاع از خود در برابر مورچه های مهاجم آرژانتینی بپردازند. آنها متوجه این موضوع شده اند که مورچه های محلی و ساکن مناطق مختلف جهان با استفاده از سم به استقبال مورچه های آرژانتینی می روند. این کشف مهم دریچه تازه ای به سوی دانشمندان گشوده است.آنها اکنون می توانند درک بهتری از نبرد میان مورچه های محلی و مورچه های مهاجم داشته باشند. این مورچه های مهاجم که خاستگاه آنها آمریکای جنوبی است اکنون در بسیاری از نقاط جهان دیده می شوند و بتدریج بر سراسر زمین مسلط می شوند. تحقیقات دانشمندان نشان می دهد مورچه های آرژانتینی محدوده وسیعی از کالیفرنیا در آمریکا تا آفریقای جنوبی را زیر پاهای خود گرفته اند. این حشرات حتی در منطقه مدیترانه و مناطق حاره ای زمین نیز گسترده شده اند. اما چگونه ممکن است که چنین حشره ای سر از بسیاری از نقاط جهان در آورد؟ پاسخ به این پرسش را باید در محموله های شکری دانست که از آرژانتین روانه بسیاری از نقاط جهان می شوند. تحقیقات دانشمندان نشان می دهد در این محموله های شکر شمار قابل توجهی از مورچه های آرژانتینی وجود دارند که از این طریق سیطره خود بر سایر نقاط جهان را گسترش می دهند. تا پیش از این تصور می شد که هیچ نوع مورچه محلی توانایی مقاومت در برابر آنها را ندارد، اما اکنون مشخص شده است که همیشه نیز اینچنین نیست.دانشمندان دانشگاه استنفورد در تحقیقات اخیر خود متوجه این موضوع شده اند که نوعی از مورچه ها تحت عنوان مورچه زمستانی که همواره مورد تهاجم مورچه های آرژانتینی قرار می گیرند برای نجات خود و محدوده زندگی شان رو به جنگ های شیمیایی می آورند. مورچه های زمستانی توانایی خیره کننده ای در زندگی در محیط های بسیار سرد و خشن دارند. این توانمندی تا به آن حد است که از آن به عنوان یک ویژگی غیرطبیعی یاد می شود. مورچه های زمستانی برخلاف سایر حشرات عمل می کنند و برای دفاع از خود نوعی سم در غدد موجود در شکم خود تولید می کنند. این سم تنها زمانی آزاد می شود که مورچه تحت استرس ناشی از حمله مورچه های دیگر بخصوص مورچه آرژانتینی قرار می گیرد. کشندگی این سم در دنیای مورچه ها قابل توجه است به طوری که تنها یک قطره بسیار کوچک از آن برای از پای درآوردن مورچه مهاجم آرژانتینی کافی است. محققان برای این که از قدرت کشندگی این سم مطمئن شوند آن را در محیط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار دادند و متوجه شدند تا ۷۹ درصد قدرت کشندگی دارد.مورچه ها مجموعه ای کامل از تکنیک های دفاعی و تهاجمی را دارند و در عین حال می توان از آنها به عنوان الگویی استثنایی در ایجاد شبکه هایهمکاری و تعاون استفاده کرد.دکتر دبورا گوردون از استادان زیست شناسی دانشگاه استنفورد که تخصص ویژه ای در زمینه مورچه ها دارد، می گوید: این برای نخستین بار در تاریخ علم است که بشر به درک روشنی از مقوله چگونگی دفاع در دنیای مورچه های بومی در تقابل با مورچه های آرژانتینی دست یافته است. با استناد به نتایج این بررسی می توان گفت که مورچه های بومی و ساکن نقاط مختلف جهان برخلاف آنچه تصور می شده است توانایی خوبی برای مقابله با مورچه های مهاجم آرژانتینی دارند. او ادامه می دهد: در ابتدای امر حتی من نیز باور نمی کردم مورچه های بومی بخصوص مورچه های زمستانی بتوانند در برابر هجوم مورچه های آرژانتینی مقاومت کنند اما اکنون نظر دیگری دارم. مورچه های زمستانی هیچ گونه نیشی ندارند و به همین دلیل تصور این که این مورچه ها در زمره مورچه های مهاجم قرار بگیرند کمی دشوار به نظر می رسد. اما اکنون حتی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد زیست شناسی دانشگاه استنفورد نیز چگونگی تولید و به کارگیری این سم از سوی مورچه های زمستانی را می بینند.مورچه های آرژانتینی حشراتی هستند که تقریبا در هر جا و اوضاع جوی می توانند به حیات خود ادامه دهند. این مورچه ها حتی در اوضاع جوی سرد، زمستان های بارانی و تابستان های خشک به راحتی به حیات خود ادامه می دهند. در سال های اخیر ردپای این مورچه ها در مناطق مختلفی از جهان از جمله ژاپن، هاوایی، آفریقای جنوبی و حوزه دریای مدیترانه دیده شده است.این که گفته می شود مورچه ها حشراتی خاص با توانمندی های خیره کننده هستند حرف تازه ای نیست. مدت هاست که دانشمندان متوجه شده اند مورچه ها موجوداتی باهوش، سختکوش، جنگجو و حتی مسوولیت پذیر و فداکار برای سایر اعضای گروهشان هستند. سراسر زندگی مورچه ها در تلاش سپری می شود.شیوه زندگی مورچه ها از هرگونه ای که باشند تقریبا مشابه است. همه آنها از مورچه های سرباز گرفته تا کارگر در خدمت و بقای جامعه خود هستند. گونه ای از مورچه ها که تحت عنوان مورچه فئیدول شناخته می شود همواره مورد توجه زیست شناسان بوده است.مورچه سرباز این گونه همواره مراقبت کاملی از مکان خود به عمل می آورد تا از ورود هرگونه دشمنی جلوگیری شود. مورچه ها از حس تعاون و همکاری بالایی برخوردار هستند و برای حفظ کلنی خود دست به هرگونه فداکاری می زنند. به عنوان مثال مواردی دیده شده است که گروهی از مورچه ها با بدن های خود پلی را ساخته اند تا سایر اعضای گـروه بتوانند از روی مانع سر راه عبور کنند.مورچه ها برای دفاع از لانه از هیچ دشمنی هر اندازه هم که بزرگ باشد نمی ترسند. گونه ای از مورچه تحت عنوان سکروپیا وجود دارد که دشمن را محاصره کرده و با گاز گرفتن آنها بی حرکتشان می کنند.مورچه ها مجموعه ای کامل از تکنیک های دفاعی و تهاجمی را دارند و در عین حال می توان از آنها به عنوان الگویی استثنایی در ایجاد شبکه های همکاری و تعاون استفاده کرد.
