جزوه درسی بن سای
- شروع کننده موضوع Phyto
- تاریخ شروع
اهمیت گیاهان زینتی:
در روزگاری که زندگی ماشینی در جوامع شهری هرروزش تکرار مکررات شده است و چشم انداز انسان در محیط زیست ساختمان است و خطوط عمود برهم و ماشین های همیشگی، هرچیز که بتواند زندگی انسان را از این دایره بسته تکرارها بیرون بیاورد، سزاوار توجه است.
تولید و پرورش گیاهان زینتی یکی از راههای نزدیکی انسان با طبیعت، آفرینش هنری و تغییر دلخواه در طبیعت و در نتیجه گریز از یکنواختی است. بنابراین تولید گیاهان زینتی از چند جهت حائز اهمیت است:
1- در حفظ سلامت روانی انسان موثر است.
2- واجد ارزش اقتصادی است زیرا زمینه مساعدی برای اشتغال بوده و همچنین منبعی برای تامین ارز می باشد و در صورت موفقیت موجب کسب شهرت در سطح جهانی می گردد.
3- تولید گیاهان زینتی، میراث ژنتیکی کشور را حفظ می کند، زیرا درصورتیکه توجه لازم برای نگهداری این گیاهان صورت نگیرد، ناگزیر خواهیم شد که به نسلهای آینده بجای نشان دادن گیاهان این مرزوبوم از تصاویر کتابها کمک بگیریم.
در روزگاری که زندگی ماشینی در جوامع شهری هرروزش تکرار مکررات شده است و چشم انداز انسان در محیط زیست ساختمان است و خطوط عمود برهم و ماشین های همیشگی، هرچیز که بتواند زندگی انسان را از این دایره بسته تکرارها بیرون بیاورد، سزاوار توجه است.
تولید و پرورش گیاهان زینتی یکی از راههای نزدیکی انسان با طبیعت، آفرینش هنری و تغییر دلخواه در طبیعت و در نتیجه گریز از یکنواختی است. بنابراین تولید گیاهان زینتی از چند جهت حائز اهمیت است:
1- در حفظ سلامت روانی انسان موثر است.
2- واجد ارزش اقتصادی است زیرا زمینه مساعدی برای اشتغال بوده و همچنین منبعی برای تامین ارز می باشد و در صورت موفقیت موجب کسب شهرت در سطح جهانی می گردد.
3- تولید گیاهان زینتی، میراث ژنتیکی کشور را حفظ می کند، زیرا درصورتیکه توجه لازم برای نگهداری این گیاهان صورت نگیرد، ناگزیر خواهیم شد که به نسلهای آینده بجای نشان دادن گیاهان این مرزوبوم از تصاویر کتابها کمک بگیریم.
تعریف بن سای یا درختان مینیاتوری
این هنر تزئینی در باغبانی، درختچه ها و درختانی را که در طبیعت چندین متر ارتفاع دارند در قالبی کوچکتر با ارتفاعی بین بیست تا هفتاد سانتیمتر عرضه می کند.BON به معنای گلدان و Sai به معنی درخت می باشد. منشا این هنر در آسیا و در کشور ژاپن است. این هنر بنا بر فلسفه بودائیسم معنا و مفهوم خاصی دارد. از آنجاکه در این مکتب، سعادت و خوشبختی انسان در هماهنگی با طبیعت بدست می آید، بنابراین "بن سای" قدمی در این جهت است.
این هنر تزئینی در باغبانی، درختچه ها و درختانی را که در طبیعت چندین متر ارتفاع دارند در قالبی کوچکتر با ارتفاعی بین بیست تا هفتاد سانتیمتر عرضه می کند.BON به معنای گلدان و Sai به معنی درخت می باشد. منشا این هنر در آسیا و در کشور ژاپن است. این هنر بنا بر فلسفه بودائیسم معنا و مفهوم خاصی دارد. از آنجاکه در این مکتب، سعادت و خوشبختی انسان در هماهنگی با طبیعت بدست می آید، بنابراین "بن سای" قدمی در این جهت است.
تهیه گیاهان مناسب برای شروع کار:
برای تهیه گیاه مورد نظر به یکی از راههای زیر می توان اقدام کرد:1- تهیه آنها از تولید کنندگان درخت و درختچه 2- گردش در طبیعت و جمع آوری گیاهان مورد نظر 3- تکثیر با بذر4- تکثیر بوسیله قلمه5- تکثیر بوسیله خوابانیدن البته با گردش در طبیعت می توانیم نمونه های زیبایی را پیدا کنیم و محل زیست طبیعی آنها را بهتر بشناسیم در این صورت مساله صرف وقت برای تکثیر نیز مطرح نمی باشد. به هر حال بعد از تهیه نمونه مورد نظر بقیه مراحل را دنبال می کنیم.
برای تهیه گیاه مورد نظر به یکی از راههای زیر می توان اقدام کرد:1- تهیه آنها از تولید کنندگان درخت و درختچه 2- گردش در طبیعت و جمع آوری گیاهان مورد نظر 3- تکثیر با بذر4- تکثیر بوسیله قلمه5- تکثیر بوسیله خوابانیدن البته با گردش در طبیعت می توانیم نمونه های زیبایی را پیدا کنیم و محل زیست طبیعی آنها را بهتر بشناسیم در این صورت مساله صرف وقت برای تکثیر نیز مطرح نمی باشد. به هر حال بعد از تهیه نمونه مورد نظر بقیه مراحل را دنبال می کنیم.
شکل دهی درختان مینیاتوری:
درختان مینیاتوری شکل خود را با تیمارهایی که بر روی رشد آنها انجام می دهیم به دست می آورند به این درختان اجازه نمی دهیم بلند شوند ولی باید قوی و ستبر مانند درختانی که در طبیعت دیده می شوند به نظر رسند اما در ابعاد کوچکتر تناسب بین شاخه ها، برگها، گلها و میوه ها رعایت شود و برای این منظور از هرس و قطع قسمتهای ناخواسته و در صورت لزوم سیم پیچی استفاده می کنیم. اولین تصمیمی که باید بگیریم اینست که درخت خود را به چه شکل می خواهیم تربیت کنیم و اگر هم در انتخاب شکلی که می خواهیم گیاه را تربیت کنیم دچار تردید شدیم می توانیم الگوی خود رااز طبیعت بگیریم و در هرحال باید شکل اولیه گیاه و استعداد ذاتی آن را نیز درنظر بگیریم.
انواع شکلها:
غیر رسمی مستقیم:
تنه شکل منحنی به خود گرفته و شاخه ها در جهت خارج منحنی رشد می کنند.
رسمی مستقیم:
شاخه ها در همه جهات بطور یکسان رشد می کنند و یک سوم پایین درخت فاقد شاخه است.
ریشه های نمایان:
ریشه ها قسمت های پایین درخت را تشکیل می دهند مانگروا دارای ریشه های نابجاست که نقش تنفسی دارند.
تنه پیچ خورده:
تنه بدور خود پیچ خورده و به بالا حرکت کرده است.
طاووسی:
تنه ای مستقیم همراه با شاخه هایی که از بالاترین نقطه درخت در جهات مختلف پراکنده می شوند.
بیدگریان:
شاخه ها حالت آویزان دارند.
مخروطی:
تنه ای باریک و قلمی چون برخی گونه های سرو دارد
چتری:
بسیاری از گیاهان گرمسیری چترهای عظیمی را می سازند که سایه تاج درخت سطح وسیعی از زمین را می پوشانند.
مایل:
مشابه مدل طوفان می باشد با این تفاوت که شاخه ها در تمام جهات می باشند. ریشه های قوی نیز در جهت شیب قرار دارند.
طوفان:
تنه و شاخه ها همگی در یک جهت رشد کرده اند گویی که دائما" در زیر شلاق باد قرار داشته اند.
کروی:
شبکه متراکمی از شاخه ها در قسمت فوقانی درخت تولید یک تاج کروی می کند.
آبشار:
تنه و شاخه ها به سمت پایین متمایل گشته اند نمونه این شکل در طبیعت درختان هستند که از بالای یک صخره آویزان شده اند.
نیمه آبشار:
منظره ای را القا می کند که گیاه بطور افقی در بالای یک پرتگاه رشد نموده. گیاه هم سطح گلدان حرکت می کند و یا اندکی به سمت پایین خم می شود.
توده ای:
چندین تنه از یک ریشه رشد می کند و تشکیل گروه کوچکی از درختان را می دهد.
دو تنه ای:
دو تنه در عرض یکدیگر ازیک ریشه بوجود می آید.
چند درختی:
چندین درخت یک گونه با سن و ارتفاع و قطرهای متفاوت در یک ظرف کم عمق قرار می گیرند.
قایقی:
شاخه ای بطور افقی در روی خاک قرار داده می شود و سپس شاخه های بوجود آمده به سمت بالا تربیت می شوند و مانند درختانی مستقل بنظر می رسند.
درخت با ریشه روی صخره
ریشه های درخت از روی سنگ عبور می نماید و بدرون خاک گلدان می رود.
درخت با ریشه درون صخره:
ریشه درخت درون شکاف یا ترکهای کوچکی داخل سنگ قرار می گیرد.
درختان مینیاتوری شکل خود را با تیمارهایی که بر روی رشد آنها انجام می دهیم به دست می آورند به این درختان اجازه نمی دهیم بلند شوند ولی باید قوی و ستبر مانند درختانی که در طبیعت دیده می شوند به نظر رسند اما در ابعاد کوچکتر تناسب بین شاخه ها، برگها، گلها و میوه ها رعایت شود و برای این منظور از هرس و قطع قسمتهای ناخواسته و در صورت لزوم سیم پیچی استفاده می کنیم. اولین تصمیمی که باید بگیریم اینست که درخت خود را به چه شکل می خواهیم تربیت کنیم و اگر هم در انتخاب شکلی که می خواهیم گیاه را تربیت کنیم دچار تردید شدیم می توانیم الگوی خود رااز طبیعت بگیریم و در هرحال باید شکل اولیه گیاه و استعداد ذاتی آن را نیز درنظر بگیریم.
انواع شکلها:
غیر رسمی مستقیم:
تنه شکل منحنی به خود گرفته و شاخه ها در جهت خارج منحنی رشد می کنند.
رسمی مستقیم:
شاخه ها در همه جهات بطور یکسان رشد می کنند و یک سوم پایین درخت فاقد شاخه است.
ریشه های نمایان:
ریشه ها قسمت های پایین درخت را تشکیل می دهند مانگروا دارای ریشه های نابجاست که نقش تنفسی دارند.
تنه پیچ خورده:
تنه بدور خود پیچ خورده و به بالا حرکت کرده است.
طاووسی:
تنه ای مستقیم همراه با شاخه هایی که از بالاترین نقطه درخت در جهات مختلف پراکنده می شوند.
بیدگریان:
شاخه ها حالت آویزان دارند.
مخروطی:
تنه ای باریک و قلمی چون برخی گونه های سرو دارد
چتری:
بسیاری از گیاهان گرمسیری چترهای عظیمی را می سازند که سایه تاج درخت سطح وسیعی از زمین را می پوشانند.
مایل:
مشابه مدل طوفان می باشد با این تفاوت که شاخه ها در تمام جهات می باشند. ریشه های قوی نیز در جهت شیب قرار دارند.
طوفان:
تنه و شاخه ها همگی در یک جهت رشد کرده اند گویی که دائما" در زیر شلاق باد قرار داشته اند.
کروی:
شبکه متراکمی از شاخه ها در قسمت فوقانی درخت تولید یک تاج کروی می کند.
آبشار:
تنه و شاخه ها به سمت پایین متمایل گشته اند نمونه این شکل در طبیعت درختان هستند که از بالای یک صخره آویزان شده اند.
نیمه آبشار:
منظره ای را القا می کند که گیاه بطور افقی در بالای یک پرتگاه رشد نموده. گیاه هم سطح گلدان حرکت می کند و یا اندکی به سمت پایین خم می شود.
توده ای:
چندین تنه از یک ریشه رشد می کند و تشکیل گروه کوچکی از درختان را می دهد.
دو تنه ای:
دو تنه در عرض یکدیگر ازیک ریشه بوجود می آید.
چند درختی:
چندین درخت یک گونه با سن و ارتفاع و قطرهای متفاوت در یک ظرف کم عمق قرار می گیرند.
قایقی:
شاخه ای بطور افقی در روی خاک قرار داده می شود و سپس شاخه های بوجود آمده به سمت بالا تربیت می شوند و مانند درختانی مستقل بنظر می رسند.
درخت با ریشه روی صخره
ریشه های درخت از روی سنگ عبور می نماید و بدرون خاک گلدان می رود.
درخت با ریشه درون صخره:
ریشه درخت درون شکاف یا ترکهای کوچکی داخل سنگ قرار می گیرد.
آخرین ویرایش:
هرس:
بوسیله هرس شکل کلی درخت مشخص می شود.
1- شاخه های کوچک را مستقیما" از روی تنه بوسیله یک قیچی بن سای قطع می نماییم.
2- شاخه های ضخیم را با یک انبردست که بطور مقعر شاخه را از تنه قطع می کند جدا می نماییم. باقیمانده مقعر برروی تنه بسرعت التیام می یابد.
3- برای شاخه های خیلی ضخیم از اره استفاده می نماییم. اما بطور کلی انبردست هایی که بطور مقعر کار می کنند بدلیل باقی نگذاردن زائده شاخه بر روی تنه خیلی مناسب هستند.
بوسیله هرس می توانیم شبکه مطلوبی از شاخه ها را بوجود آوریم و همچنین شرایطی را بوجود آوریم که درخت از نور و آفتاب بیشتری برخوردار گردد. هنگام هرس باید در نظر داشته باشیم که بنحوی کار را انجام دهیم که شاخه هایی که بعد از هرس بوجود می آیند در جهت خواست ما رشد نمایند.
زمان هرس:
گونه هایی که متعلق به مناطق گرمسیری (tropical) هستند در تمام سال به رشد خود ادامه می دهند بنابراین در هر زمان می توان آنان را هرس نمود برای سایر گونه ها بویژه گیاهان نیمه گرمسیری ( subtropical ) که از بهار تا پاییز به رشدونمو خود ادامه می دهند از این محدوده زمانی برای هرس استفاده می شود البته استثنا نیز وجود دارد و آن نمونه های نیمه گرمسیری هستند که در دوره سرما نیز در درجه حرارت بالا تحت شرایط مصنوعی نگهداری می شوند و به رشد خود ادامه می دهند. برای درختان مینیاتوری گلدار هرس پس از دوره گلدهی صورت می گیرد.
هرس برگ و دلایل آن:
برگها کمتر از شاخه ها هرس می شوند و هربرگی که بیش از اندازه بزرگ شده باشد قطع می گردد زمان هرس برگ از اوایل بهار تا اواخر تابستان می باشد. هرس برگ دارای سه دلیل عمده می باشد:
1- کاهش تعداد برگهایی که بیش از اندازه بزرگ شده اند و برقراری تعادل بین اندازه برگها و سایر قسمتها
2- با قطع برگها از جوانه بغل برگها شاخه هایی بوجود می آیند که می توانند شبکه مطلوبی را برای ما فراهم کنند.
3- خلوت ساختن تاج درخت برای نفوذ نور و هوا.
در هنگام هرس برای اینکه شوک به درخت وارد نشود باید ابتدا برگهای بزرگتر را قطع نمود سپس بعد از یک تا دو هفته بقیه برگها را قطع نمود. بعد از هرس درخت آب کمتری احتیاج دارد بخاطر اینکه تبخیر کمتر صورت می گیرد.
بعنوان یک قاعده کلی به شاخه های جوان اجازه می دهیم 4 تا6 برگ یا جفت را دارا شوند سپس آنها را به یک تا سه برگ یا جفت تقلیل می دهیم .
قطور نمودن تنه ها و شاخه ها:
اگر قسمتهای پایین تنه درخت نسبت به تاج درخت بیش از اندازه باریک باشد باید هرگونه هرس شاخه و برگ را در این ناحیه متوقف نمود تا با مواد غذایی بیشتر تنه رشد نماید در مورد سایر شاخه ها نیز این روش قابل اجرا می باشد. اگر شاخه ای نیز بیش از اندازه قطور شده باشد باید همه برگهای آن شاخه را ظرف یک بار یا دوبار در سال قطع نمود و هیچگونه هرس را روی سایر شاخه های باقیمانده نباید انجام داد.
بوسیله هرس شکل کلی درخت مشخص می شود.
1- شاخه های کوچک را مستقیما" از روی تنه بوسیله یک قیچی بن سای قطع می نماییم.
2- شاخه های ضخیم را با یک انبردست که بطور مقعر شاخه را از تنه قطع می کند جدا می نماییم. باقیمانده مقعر برروی تنه بسرعت التیام می یابد.
3- برای شاخه های خیلی ضخیم از اره استفاده می نماییم. اما بطور کلی انبردست هایی که بطور مقعر کار می کنند بدلیل باقی نگذاردن زائده شاخه بر روی تنه خیلی مناسب هستند.
بوسیله هرس می توانیم شبکه مطلوبی از شاخه ها را بوجود آوریم و همچنین شرایطی را بوجود آوریم که درخت از نور و آفتاب بیشتری برخوردار گردد. هنگام هرس باید در نظر داشته باشیم که بنحوی کار را انجام دهیم که شاخه هایی که بعد از هرس بوجود می آیند در جهت خواست ما رشد نمایند.
زمان هرس:
گونه هایی که متعلق به مناطق گرمسیری (tropical) هستند در تمام سال به رشد خود ادامه می دهند بنابراین در هر زمان می توان آنان را هرس نمود برای سایر گونه ها بویژه گیاهان نیمه گرمسیری ( subtropical ) که از بهار تا پاییز به رشدونمو خود ادامه می دهند از این محدوده زمانی برای هرس استفاده می شود البته استثنا نیز وجود دارد و آن نمونه های نیمه گرمسیری هستند که در دوره سرما نیز در درجه حرارت بالا تحت شرایط مصنوعی نگهداری می شوند و به رشد خود ادامه می دهند. برای درختان مینیاتوری گلدار هرس پس از دوره گلدهی صورت می گیرد.
هرس برگ و دلایل آن:
برگها کمتر از شاخه ها هرس می شوند و هربرگی که بیش از اندازه بزرگ شده باشد قطع می گردد زمان هرس برگ از اوایل بهار تا اواخر تابستان می باشد. هرس برگ دارای سه دلیل عمده می باشد:
1- کاهش تعداد برگهایی که بیش از اندازه بزرگ شده اند و برقراری تعادل بین اندازه برگها و سایر قسمتها
2- با قطع برگها از جوانه بغل برگها شاخه هایی بوجود می آیند که می توانند شبکه مطلوبی را برای ما فراهم کنند.
3- خلوت ساختن تاج درخت برای نفوذ نور و هوا.
در هنگام هرس برای اینکه شوک به درخت وارد نشود باید ابتدا برگهای بزرگتر را قطع نمود سپس بعد از یک تا دو هفته بقیه برگها را قطع نمود. بعد از هرس درخت آب کمتری احتیاج دارد بخاطر اینکه تبخیر کمتر صورت می گیرد.
بعنوان یک قاعده کلی به شاخه های جوان اجازه می دهیم 4 تا6 برگ یا جفت را دارا شوند سپس آنها را به یک تا سه برگ یا جفت تقلیل می دهیم .
قطور نمودن تنه ها و شاخه ها:
اگر قسمتهای پایین تنه درخت نسبت به تاج درخت بیش از اندازه باریک باشد باید هرگونه هرس شاخه و برگ را در این ناحیه متوقف نمود تا با مواد غذایی بیشتر تنه رشد نماید در مورد سایر شاخه ها نیز این روش قابل اجرا می باشد. اگر شاخه ای نیز بیش از اندازه قطور شده باشد باید همه برگهای آن شاخه را ظرف یک بار یا دوبار در سال قطع نمود و هیچگونه هرس را روی سایر شاخه های باقیمانده نباید انجام داد.
سیم پیچی:
سیم پیچی بعد از هرس مهمترین تکنیک برای شکل دادن به درخت می باشد. سیم پیچی سریعترین راه برای تربیت درخت به شکل دلخواه می باشد زیرا می توانیم شاخه ها و تنه را طولانی در شکل مطلوب نگهداری کنیم تا آنها بتدریج در این قالب انتخاب شده از طرف ما سفت و محکم شوند.
شاخه های جوان معمولا" بسمت نور و بسمت بالا حرکت می کنند با استفاده از سیم پیچی این جهت طبیعی رشد را با دقت زیاد می توانیم اصلاح کنیم. افراد آماتور باید در ابتدا درختانی را انتخاب کنند که احتیاج به کمترین تغییرات داشته باشند سیم پیچی نیاز به تخصص خاصی ندارد فقط کمی صبر و مقداری مهارت می خواهد. تغییرات کوچک در هر زمان ضمن فصل رشد امکان پذیر است.
سیم نباید بداخل شاخه یا تنه نفوذ نماید این امر در گونه هایی که رشد سریع دارند نظیرFicus sppمی تواند طی سه تا چهار هفته رخ دهد بنابراین سیم پیچی را باید نسبتا" بصورت آزاد انجام داد و زیاد آن را محکم نکرد و مرتبا" محل های سیم پیچی شده را مورد بازرسی قرار داد و در صورت ضرورت و ایجاد خسارت حتی قبل از اینکه شکل نهایی بدست آورده شود باید سیم پیچی را باز کرده و سپس مدتی بعد مجددا" سیم پیچی را انجام داد. اگر سیم پیچی 2تا3 بار یکی پس از دیگری انجام گیرد ایجاد خسارت نمی نماید ولی خسارت عمده زمانی پدید می آید که سیم جذب درخت شده باشد و ما آن را بیرون بکشیم. اگر علی رغم تمام تدابیر قطعاتی از سیم جذب درخت شد باید قسمتهای آزاد سیم را با یک سیم چین قطع کرده و قسمت جذب شده را به حال خود رها کرد.
سیم پیچی نباید رشد گیاه را محدود سازد فقط یک حالت استثنا وجود دارد و آن زمانی است که شاخه ها را بسمت پایین تربیت می کنیم در این حالت کمی رشد شاخه ها کند می شود.
چطور سیم پیچی را انجام دهیم:
1- برای تنه به سیم های نسبتا" ضخیم و برای شاخه ها به سیم های نسبتا" نازک از جنس آلومینیوم و یا مس مخصوص احتیاج داریم
2- اگر بخواهیم تغییر شکلی در تنه ایجاد کنیم یک سر سیم را در دست می گیریم و آن را در زیر ظرف محکم می کنیم سپس از پایین به بالا سیم پیچی را شروع می کنیم.
3- اگر هدف تنها سیم پیچی یک شاخه باشد باید شاخه مقابل را نیز سیم پیچی کنیم و از آن بعنوان تکیه گاه استفاده نماییم. سیم پیچی از وسط دوشاخه بر روی تنه آغاز می شود.
4- در مورد تنه یا شاخه ها سیم پیچی باید در جهت رشد صورت گیرد و فاصله حلقه ها را نیز ثابت نگه می داریم سیم پیچی نباید خیلی محکم باشد بلکه یک سیم پیچی معمولی که سفت هم نباشد برای شکل دهی مورد نظر ما کافی است.
5- باید دقت شود که سیم بر روی برگها پیچیده نشود.
6- بعد از پایان سیم پیچی شاخه ها را در جهت شکل مورد نظر خم می کنیم.
مهمترین نکات پیرامون سیم پیچی:
سیم پیچی نیاز به تمرین دارد در آغاز کار را با تغییرات جزئی در جهت رشد شروع نمایید. برای این منظور به سیم های آلومینیومی مخصوص بن سای با ضخامت های مختلف و سیم چین احتیاج داریم.
1- بستن سیم ها باید بطور یکنواخت و در جهت رشد انجام گیرد.
2- نباید سیم پیچی بیش از اندازه محکم باشد بخصوص در مورد درختان مینیاتوری آپارتمانی که پوست حساسی دارند.
3- سیم نباید سبب قطع پوست گردد.
بعد از سیم پیچی مدتی طول می کشد تا درخت دوباره شادابی خود را بدست آورد. بدنبال سیم پیچی درخت را از نور مستقیم خورشید دور نگه می داریم و غالبا" نیز باید آن را اسپری نماییم در این زمان از تعویض گلدان پرهیز می نماییم.
سیم پیچی بعد از هرس مهمترین تکنیک برای شکل دادن به درخت می باشد. سیم پیچی سریعترین راه برای تربیت درخت به شکل دلخواه می باشد زیرا می توانیم شاخه ها و تنه را طولانی در شکل مطلوب نگهداری کنیم تا آنها بتدریج در این قالب انتخاب شده از طرف ما سفت و محکم شوند.
شاخه های جوان معمولا" بسمت نور و بسمت بالا حرکت می کنند با استفاده از سیم پیچی این جهت طبیعی رشد را با دقت زیاد می توانیم اصلاح کنیم. افراد آماتور باید در ابتدا درختانی را انتخاب کنند که احتیاج به کمترین تغییرات داشته باشند سیم پیچی نیاز به تخصص خاصی ندارد فقط کمی صبر و مقداری مهارت می خواهد. تغییرات کوچک در هر زمان ضمن فصل رشد امکان پذیر است.
سیم نباید بداخل شاخه یا تنه نفوذ نماید این امر در گونه هایی که رشد سریع دارند نظیرFicus sppمی تواند طی سه تا چهار هفته رخ دهد بنابراین سیم پیچی را باید نسبتا" بصورت آزاد انجام داد و زیاد آن را محکم نکرد و مرتبا" محل های سیم پیچی شده را مورد بازرسی قرار داد و در صورت ضرورت و ایجاد خسارت حتی قبل از اینکه شکل نهایی بدست آورده شود باید سیم پیچی را باز کرده و سپس مدتی بعد مجددا" سیم پیچی را انجام داد. اگر سیم پیچی 2تا3 بار یکی پس از دیگری انجام گیرد ایجاد خسارت نمی نماید ولی خسارت عمده زمانی پدید می آید که سیم جذب درخت شده باشد و ما آن را بیرون بکشیم. اگر علی رغم تمام تدابیر قطعاتی از سیم جذب درخت شد باید قسمتهای آزاد سیم را با یک سیم چین قطع کرده و قسمت جذب شده را به حال خود رها کرد.
سیم پیچی نباید رشد گیاه را محدود سازد فقط یک حالت استثنا وجود دارد و آن زمانی است که شاخه ها را بسمت پایین تربیت می کنیم در این حالت کمی رشد شاخه ها کند می شود.
چطور سیم پیچی را انجام دهیم:
1- برای تنه به سیم های نسبتا" ضخیم و برای شاخه ها به سیم های نسبتا" نازک از جنس آلومینیوم و یا مس مخصوص احتیاج داریم
2- اگر بخواهیم تغییر شکلی در تنه ایجاد کنیم یک سر سیم را در دست می گیریم و آن را در زیر ظرف محکم می کنیم سپس از پایین به بالا سیم پیچی را شروع می کنیم.
3- اگر هدف تنها سیم پیچی یک شاخه باشد باید شاخه مقابل را نیز سیم پیچی کنیم و از آن بعنوان تکیه گاه استفاده نماییم. سیم پیچی از وسط دوشاخه بر روی تنه آغاز می شود.
4- در مورد تنه یا شاخه ها سیم پیچی باید در جهت رشد صورت گیرد و فاصله حلقه ها را نیز ثابت نگه می داریم سیم پیچی نباید خیلی محکم باشد بلکه یک سیم پیچی معمولی که سفت هم نباشد برای شکل دهی مورد نظر ما کافی است.
5- باید دقت شود که سیم بر روی برگها پیچیده نشود.
6- بعد از پایان سیم پیچی شاخه ها را در جهت شکل مورد نظر خم می کنیم.
مهمترین نکات پیرامون سیم پیچی:
سیم پیچی نیاز به تمرین دارد در آغاز کار را با تغییرات جزئی در جهت رشد شروع نمایید. برای این منظور به سیم های آلومینیومی مخصوص بن سای با ضخامت های مختلف و سیم چین احتیاج داریم.
1- بستن سیم ها باید بطور یکنواخت و در جهت رشد انجام گیرد.
2- نباید سیم پیچی بیش از اندازه محکم باشد بخصوص در مورد درختان مینیاتوری آپارتمانی که پوست حساسی دارند.
3- سیم نباید سبب قطع پوست گردد.
بعد از سیم پیچی مدتی طول می کشد تا درخت دوباره شادابی خود را بدست آورد. بدنبال سیم پیچی درخت را از نور مستقیم خورشید دور نگه می داریم و غالبا" نیز باید آن را اسپری نماییم در این زمان از تعویض گلدان پرهیز می نماییم.
انتخاب ظروف مناسب درختان مینیاتوری:
ظروفی که برای درختان مینیاتوری انتخاب می شوند همان اهمیتی را برای درختان دارند که یک قاب مناسب برای یک تابلوی نقاشی دارد. برای انتخاب ظرف باید به اندازه و شکل و رنگ آن توجه نماییم. فروشگاههای درختان مینیاتوری انواع مختلفی از ظروف مناسب را دارند. انواع شیشه ای و غیر شیشه ای، نمونه های بلند، کم عمق و سیخی مانند، گرد، بیضوی و چند ضلعی که همگی در یک چیز مشترک می باشند و آن این است که دارای زهکش بزرگی می باشند که در حفظ سلامتی گیاه نقش بسیار موثری دارد.
برخی اصول تجربی در مورد انتخاب گلدان وجود دارد که پرورش دهندگان درختان مینیاتوری به آن عقیده دارند.این اصل به شرح زیر می باشد:
حداقل عمق گلدان برای گیاه نباید کمتر از ضخامت تنه باشد.
طول گلدان می تواند برابرارتفاع درخت تا یک سوم ارتفاع درخت باشد. اگر گلدان انتخاب شده بیش از اندازه کوچک باشد باعث درهم رفتن و فشردن ریشه ها می شود و گیاه اتکای لازم را نخواهد داشت و اگر بیش از اندازه بزرگ باشد نیز باعث می شود که گیاه در داخل گلدان نما و جلوه لازم را نداشته باشد.
ظروفی که برای درختان مینیاتوری انتخاب می شوند همان اهمیتی را برای درختان دارند که یک قاب مناسب برای یک تابلوی نقاشی دارد. برای انتخاب ظرف باید به اندازه و شکل و رنگ آن توجه نماییم. فروشگاههای درختان مینیاتوری انواع مختلفی از ظروف مناسب را دارند. انواع شیشه ای و غیر شیشه ای، نمونه های بلند، کم عمق و سیخی مانند، گرد، بیضوی و چند ضلعی که همگی در یک چیز مشترک می باشند و آن این است که دارای زهکش بزرگی می باشند که در حفظ سلامتی گیاه نقش بسیار موثری دارد.
برخی اصول تجربی در مورد انتخاب گلدان وجود دارد که پرورش دهندگان درختان مینیاتوری به آن عقیده دارند.این اصل به شرح زیر می باشد:
حداقل عمق گلدان برای گیاه نباید کمتر از ضخامت تنه باشد.
طول گلدان می تواند برابرارتفاع درخت تا یک سوم ارتفاع درخت باشد. اگر گلدان انتخاب شده بیش از اندازه کوچک باشد باعث درهم رفتن و فشردن ریشه ها می شود و گیاه اتکای لازم را نخواهد داشت و اگر بیش از اندازه بزرگ باشد نیز باعث می شود که گیاه در داخل گلدان نما و جلوه لازم را نداشته باشد.
مواد مورد نیاز برای تغذیه گیاهان:
مواد مورد نیاز گیاهان عبارتند از: نیتروژن، فسفر، پتاس، کلسیم، سولفور و عناصر کم مصرف. این مواد یا از کودهای شیمیایی بدست می آید که به سرعت قابل جذب می باشند و یا از کودهای آلی که بتدریج اثر می گذارند و دارای اثر بلند مدت می باشند. باید قبل از کود دادن بخوبی آبیاری نمود.در اغلب موارد اگر کود مصرفی کمتر از مقدار مورد نیاز باشد بهتر ازآن است که در مصرف کود زیاده روی شود.
در چه زمانی مواد غذایی را به گیاه بدهیم:
گونه های مختلف نیازهای متفاوتی دارند که لازم است نیاز گونه های مورد نظر خود را بدانیم ولی بطور کلی گیاهان جوان و گیاهانی که رشد سریع دارند به مواد غذایی بیشتری نسبت به گیاهان مسن و با رشد کند نیاز دارند. گونه های گرمسیری که در تمام سال رشد می کنند در ماههای بهار تا پاییز به مواد غذایی بیشتری احتیاج دارندتا نسبت به ماههای پاییز. و گونه های نیمه گرمسیری را فقط در فصول رشد از بهار تا پاییز تغذیه می نماییم و در دوران رکود از دادن کود پرهیز می کنیم.
در چه زمانی از دادن مواد غذایی به گیاه پرهیز می کنیم:
1- در دوره گل گیاه و مدتی قبل از آن از کوددهی پرهیز می کنیم زیرا باعث افزایش شاخ و برگ گردیده و از مقدار گلها می کاهد ولی در زمان تشکیل میوه مجددا" تغذیه را شروع می کنیم.
2- بعد از هرس ریشه و تعویض گلدان ریشه در حال ترمیم خود می باشد بنابراین برای 4 تا6 هفته از دادن کود خودداری می کنیم.
3- در دوره خواب گیاه
4- ریشه های صدمه دیده قادر به جذب مواد نیستند و کوددهی گیاه در این شرایط مشکل را تشدید می کند.
مواد مورد نیاز گیاهان عبارتند از: نیتروژن، فسفر، پتاس، کلسیم، سولفور و عناصر کم مصرف. این مواد یا از کودهای شیمیایی بدست می آید که به سرعت قابل جذب می باشند و یا از کودهای آلی که بتدریج اثر می گذارند و دارای اثر بلند مدت می باشند. باید قبل از کود دادن بخوبی آبیاری نمود.در اغلب موارد اگر کود مصرفی کمتر از مقدار مورد نیاز باشد بهتر ازآن است که در مصرف کود زیاده روی شود.
در چه زمانی مواد غذایی را به گیاه بدهیم:
گونه های مختلف نیازهای متفاوتی دارند که لازم است نیاز گونه های مورد نظر خود را بدانیم ولی بطور کلی گیاهان جوان و گیاهانی که رشد سریع دارند به مواد غذایی بیشتری نسبت به گیاهان مسن و با رشد کند نیاز دارند. گونه های گرمسیری که در تمام سال رشد می کنند در ماههای بهار تا پاییز به مواد غذایی بیشتری احتیاج دارندتا نسبت به ماههای پاییز. و گونه های نیمه گرمسیری را فقط در فصول رشد از بهار تا پاییز تغذیه می نماییم و در دوران رکود از دادن کود پرهیز می کنیم.
در چه زمانی از دادن مواد غذایی به گیاه پرهیز می کنیم:
1- در دوره گل گیاه و مدتی قبل از آن از کوددهی پرهیز می کنیم زیرا باعث افزایش شاخ و برگ گردیده و از مقدار گلها می کاهد ولی در زمان تشکیل میوه مجددا" تغذیه را شروع می کنیم.
2- بعد از هرس ریشه و تعویض گلدان ریشه در حال ترمیم خود می باشد بنابراین برای 4 تا6 هفته از دادن کود خودداری می کنیم.
3- در دوره خواب گیاه
4- ریشه های صدمه دیده قادر به جذب مواد نیستند و کوددهی گیاه در این شرایط مشکل را تشدید می کند.
تعویض گلدان و هرس ریشه:
اگر درخت مینیاتوری ما دائما" در یک خاک نگهداری شود نمی تواند کیفیت خوب خود را همواره حفظ نماید زیرا خاک بتدریج از نظر مواد غذایی فقیر می گردد. PH آن تغییر می کند و نفوذپذیری خود را نسبت به آب و هوا از دست می دهد. بنابراین مهمترین مساله ای که باید در نظر داشته باشیم اینستکه خاک مناسبی برای گیاه تهیه کنیم و همچنین اقدام به هرس ریشه نماییم ودر مرحله بعد به تعویض گلدان اقدام کنیم. لازم است که تعادل مناسبی را بین ریشه و تاج درخت فراهم نمائیم، حدود یک سوم ریشه را هرس می نماییم در همین فرصت اقدام به حذف قطعات مرده ریشه می نماییم با این کار ریشه دوباره از تمام جهات شروع به گسترش می نماید و شبکه تارمانندی را در خاک تشکیل می دهد.
در مورد گلدان می توان همان گلدان قدیمی را برای گیاهان مسن بکار برده مگر اینکه بدلایل هنری بخواهیم اقدام به تعویض آن نمائیم. البته گیاهان جوان و یا سریع هرسال و یا دوسال یکبار به گلدانی که حدود 2 سانتیمتر از گلدان قبلی بزرگتر باشد نیازدارند، خاک گیاهان سریع الرشد و جوان را باید سالی یکبار تعویض نمود ولی در مورد نمونه های مسن و گیاهانی که از رشد کندی برخوردارند گیاه می تواند 2 تا3 سال در همان خاک باقی بماند. اگردر تعویض گلدان و هرس ریشه تاخیر بورزیم ریشه ها متراکم شده و توده ریشه شکل کروی نامطلوبی به خود می گیرد.
زمان تعویض گلدان در آغاز بهار و قبل از آغاز دوره رشد گیاه می باشد. در مورد گونه های گرمسیری که تحت شرایط اتاق در تمام طول سال به رشد خود ادامه می دهند در هر زمان از سال می توانیم به تعویض گلدان اقدام نماییم.
ترکیب خاک:
خاک مناسب برای درختان مینیاتوری را می توان بطور آماده تهیه نمود و یا اینکه خود تهیه نماییم. مخلوط مناسب از 30% رس 40% پیت ( گیاهان آبی مرداب که در زیر آب در حالتی نیمه پوسیده باقی مانده اند) 15 درصد هوموس پوست درختان ( هوموس عبارتست از مواد آلی که بطور ناتمام تجزیه شده) و 15% پومیس ( ماده معدنی که موجب افزایش تهویه و زهکشی می شود) تشکیل شده به این ترکیب، عناصر کم مصرف نیز افزوده می شود. PHآن بین 5/6-5/5 خواهد بود که برای بسیاری از گیاهان Indoor bonsai مناسب می باشد ولی برای آزاله ها از اسیدیته کافی برخوردار نیست و باید مقداری پیت اسید ی به این مخلوط اضافه نمود.
تعویض گیاهان:
وقتی تصمیم به تعویض گلدان می گیریم ابتدا اجازه می دهیم خاک خشک شود به این ترتیب با یک ضربه به راحتی می توانیم خاک را از ریشه جدا نماییم.
1- درخت را از گلدان خارج می نماییم
2- اگر از گلدان جدیدی استفاده می نماییم روی سوراخ زهکش را با یک توری سبک می پوشانیم و برای جلوگیری از لغزیدن آن بر روی زهکش با یک تکه سیم می توانیم آن را در جای خود محکم کنیم.
3- اگر ظرفی که انتخاب نموده ایم بسیار کم عمق باشد و نتواند درخت را بخوبی نگهداری کند قطعه سیمی را از سوراخ زهکش عبور می دهیم و به وسیله آن سیم درخت را در گلدان محکم می کنیم
4- اگر از گلدان عمیق استفاده می نماییم لازم است برای پرهیز از حضور بیش از اندازه آب در خاک یک لایه از سنگ ریزه به ارتفاع 2 سانتیمتر را در ته گلدان فراهم نماییم
5- سپس از مخلوط خاکی که تهیه نموده ایم در کف گلدان یا بر روی لایه سنگریزه می ریزیم
6- با دقت زیاد و با یک تکه چوب خاک قدیمی را از ریشه جدا می نماییم
7- در قدم بعدی ریشه ها را در حدود یک سوم تا نصف هرس می نماییم
8- درخت خود را طوری در خاک قرار می دهیم که ریشه ها در تمامی جهات پراکنده گردند و با حاشیه ظرف نیز تماس پیدا ننمایند در صورت لزوم نیز ریشه ها را در محل مناسب با استفاده از گیره فلزی تثبیت می کنیم
9- اگر سیمی را نیز از سوراخ زهکش عبور داده باشیم حالا با آن سیم می توانیم درخت خود را در گلدان در جای خود محکم کنیم
10- با استفاده از یک برس کوچک کمی سطح خاک را به طرف تنه درخت بصورت سربالایی در میآوریم
سپس در مورد شسته نشدن خاک و از دست نرفتن آن در موقع آبیاری و مناسب بودن زهکش برای خروج آب به بررسی می پردازیم. از دادن کود نیز حداقل برای چهار هفته پرهیز می کنیم و آبیاری کمتراز معمولی را نیز انجام می دهیم دلیل این امر این است که ریشه های هرس شده آب و مواد غذایی کمتری را می توانند جذب کنند.
اگر درخت مینیاتوری ما دائما" در یک خاک نگهداری شود نمی تواند کیفیت خوب خود را همواره حفظ نماید زیرا خاک بتدریج از نظر مواد غذایی فقیر می گردد. PH آن تغییر می کند و نفوذپذیری خود را نسبت به آب و هوا از دست می دهد. بنابراین مهمترین مساله ای که باید در نظر داشته باشیم اینستکه خاک مناسبی برای گیاه تهیه کنیم و همچنین اقدام به هرس ریشه نماییم ودر مرحله بعد به تعویض گلدان اقدام کنیم. لازم است که تعادل مناسبی را بین ریشه و تاج درخت فراهم نمائیم، حدود یک سوم ریشه را هرس می نماییم در همین فرصت اقدام به حذف قطعات مرده ریشه می نماییم با این کار ریشه دوباره از تمام جهات شروع به گسترش می نماید و شبکه تارمانندی را در خاک تشکیل می دهد.
در مورد گلدان می توان همان گلدان قدیمی را برای گیاهان مسن بکار برده مگر اینکه بدلایل هنری بخواهیم اقدام به تعویض آن نمائیم. البته گیاهان جوان و یا سریع هرسال و یا دوسال یکبار به گلدانی که حدود 2 سانتیمتر از گلدان قبلی بزرگتر باشد نیازدارند، خاک گیاهان سریع الرشد و جوان را باید سالی یکبار تعویض نمود ولی در مورد نمونه های مسن و گیاهانی که از رشد کندی برخوردارند گیاه می تواند 2 تا3 سال در همان خاک باقی بماند. اگردر تعویض گلدان و هرس ریشه تاخیر بورزیم ریشه ها متراکم شده و توده ریشه شکل کروی نامطلوبی به خود می گیرد.
زمان تعویض گلدان در آغاز بهار و قبل از آغاز دوره رشد گیاه می باشد. در مورد گونه های گرمسیری که تحت شرایط اتاق در تمام طول سال به رشد خود ادامه می دهند در هر زمان از سال می توانیم به تعویض گلدان اقدام نماییم.
ترکیب خاک:
خاک مناسب برای درختان مینیاتوری را می توان بطور آماده تهیه نمود و یا اینکه خود تهیه نماییم. مخلوط مناسب از 30% رس 40% پیت ( گیاهان آبی مرداب که در زیر آب در حالتی نیمه پوسیده باقی مانده اند) 15 درصد هوموس پوست درختان ( هوموس عبارتست از مواد آلی که بطور ناتمام تجزیه شده) و 15% پومیس ( ماده معدنی که موجب افزایش تهویه و زهکشی می شود) تشکیل شده به این ترکیب، عناصر کم مصرف نیز افزوده می شود. PHآن بین 5/6-5/5 خواهد بود که برای بسیاری از گیاهان Indoor bonsai مناسب می باشد ولی برای آزاله ها از اسیدیته کافی برخوردار نیست و باید مقداری پیت اسید ی به این مخلوط اضافه نمود.
تعویض گیاهان:
وقتی تصمیم به تعویض گلدان می گیریم ابتدا اجازه می دهیم خاک خشک شود به این ترتیب با یک ضربه به راحتی می توانیم خاک را از ریشه جدا نماییم.
1- درخت را از گلدان خارج می نماییم
2- اگر از گلدان جدیدی استفاده می نماییم روی سوراخ زهکش را با یک توری سبک می پوشانیم و برای جلوگیری از لغزیدن آن بر روی زهکش با یک تکه سیم می توانیم آن را در جای خود محکم کنیم.
3- اگر ظرفی که انتخاب نموده ایم بسیار کم عمق باشد و نتواند درخت را بخوبی نگهداری کند قطعه سیمی را از سوراخ زهکش عبور می دهیم و به وسیله آن سیم درخت را در گلدان محکم می کنیم
4- اگر از گلدان عمیق استفاده می نماییم لازم است برای پرهیز از حضور بیش از اندازه آب در خاک یک لایه از سنگ ریزه به ارتفاع 2 سانتیمتر را در ته گلدان فراهم نماییم
5- سپس از مخلوط خاکی که تهیه نموده ایم در کف گلدان یا بر روی لایه سنگریزه می ریزیم
6- با دقت زیاد و با یک تکه چوب خاک قدیمی را از ریشه جدا می نماییم
7- در قدم بعدی ریشه ها را در حدود یک سوم تا نصف هرس می نماییم
8- درخت خود را طوری در خاک قرار می دهیم که ریشه ها در تمامی جهات پراکنده گردند و با حاشیه ظرف نیز تماس پیدا ننمایند در صورت لزوم نیز ریشه ها را در محل مناسب با استفاده از گیره فلزی تثبیت می کنیم
9- اگر سیمی را نیز از سوراخ زهکش عبور داده باشیم حالا با آن سیم می توانیم درخت خود را در گلدان در جای خود محکم کنیم
10- با استفاده از یک برس کوچک کمی سطح خاک را به طرف تنه درخت بصورت سربالایی در میآوریم
سپس در مورد شسته نشدن خاک و از دست نرفتن آن در موقع آبیاری و مناسب بودن زهکش برای خروج آب به بررسی می پردازیم. از دادن کود نیز حداقل برای چهار هفته پرهیز می کنیم و آبیاری کمتراز معمولی را نیز انجام می دهیم دلیل این امر این است که ریشه های هرس شده آب و مواد غذایی کمتری را می توانند جذب کنند.
وسایل مورد نیاز برای شروع کار:
1- مه پاش فلزی یا پلاستیکی برای اسپری نمودن گیاه
2- یک قیچی بن سای برای قطع شاخه های کوچک و ریشه
3- یک انبردست از نوعی که بطور مقعر قطع می نماید و برای جدانمودن شاخه های متصل به تنه از آن استفاده می شود در این صورت زخم خیلی زود التیام می یابد
4- توری پلاستیکی برای قرار دادن روی سوراخ زهکش ته گلدان
5- سیم مخصوص بن سای در ضخامت های مختلف
6- یک چنگک یا قلم که در حین تعویض گلدان برای خارج نمودن گیاه از ظرف خود استفاده می کنیم
7- یک برس کوچک برای تمیز کردن و صاف و آراسته کردن سطح خاک
1- مه پاش فلزی یا پلاستیکی برای اسپری نمودن گیاه
2- یک قیچی بن سای برای قطع شاخه های کوچک و ریشه
3- یک انبردست از نوعی که بطور مقعر قطع می نماید و برای جدانمودن شاخه های متصل به تنه از آن استفاده می شود در این صورت زخم خیلی زود التیام می یابد
4- توری پلاستیکی برای قرار دادن روی سوراخ زهکش ته گلدان
5- سیم مخصوص بن سای در ضخامت های مختلف
6- یک چنگک یا قلم که در حین تعویض گلدان برای خارج نمودن گیاه از ظرف خود استفاده می کنیم
7- یک برس کوچک برای تمیز کردن و صاف و آراسته کردن سطح خاک
معرفی گونه های مناسب Indoor Bonsai :
در این قسمت مهمترین و عمومی ترین گیاهان مناسب درختان مینیاتوری معرفی می شوند ولی باید در نظر داشت که از سایر اعضای این خانواده ها نیز می توان استفاده نمود.
درخت انجیر:
در نواحی بومی تا6 متر رشد می کند و در پاییز نیز خزان می کند درخت مینیاتوری آن یک نمونه زیبا می باشد که میوه نیز می دهد.
مکان: در تابستان در فضای باز در نقطه ای آفتاب گیر و دور از باد نگهداری می شود اینکه کنار پنجره ای که از نور خوبی برخوردار باشد قرار داده می شود. از اواسط پاییز باید دردرجه حرارتی قرار گیرد که به خواب زمستانی رود و درجه حرارت مناسب برای آن از 8-5 درجه سانتیگراد می باشد.
آبیاری:
در طول فصل رشد درخت از بهار تا پاییز به آب کافی نیاز دارد ولی در طول دوره خواب آبیاری را بمقدار کم انجام می دهیم و از یجاد رطوبت زیاد در جوار ریشه ها پرهیز می کنیم ولی در عین حال هرگز اجازه نمی دهیم کاملا" خشک شود.
خاک:
ترکیبی از لوم، پیت، شن به نسبت 1:1:1 می باشد.
هرس:
از 6 تا9 برگی که بر روی شاخه ها تشکیل شده حدود سه برگ را باقی می گذاریم و بقیه را حذف می نماییم. در طول تابستان برگهایی را که بیش از اندازه رشد نموده اند قطع می نماییم. در حین هرس شیره سفیدرنگی خارج می شود.
سیم پیچی:
در تمام سال هنگامیکه شاخه ها مختصری چوبی شده باشند امکان پذیر است.
تکثیر:
بوسیله قلمه و خوابانیدن هوایی
در این قسمت مهمترین و عمومی ترین گیاهان مناسب درختان مینیاتوری معرفی می شوند ولی باید در نظر داشت که از سایر اعضای این خانواده ها نیز می توان استفاده نمود.
درخت انجیر:
در نواحی بومی تا6 متر رشد می کند و در پاییز نیز خزان می کند درخت مینیاتوری آن یک نمونه زیبا می باشد که میوه نیز می دهد.
مکان: در تابستان در فضای باز در نقطه ای آفتاب گیر و دور از باد نگهداری می شود اینکه کنار پنجره ای که از نور خوبی برخوردار باشد قرار داده می شود. از اواسط پاییز باید دردرجه حرارتی قرار گیرد که به خواب زمستانی رود و درجه حرارت مناسب برای آن از 8-5 درجه سانتیگراد می باشد.
آبیاری:
در طول فصل رشد درخت از بهار تا پاییز به آب کافی نیاز دارد ولی در طول دوره خواب آبیاری را بمقدار کم انجام می دهیم و از یجاد رطوبت زیاد در جوار ریشه ها پرهیز می کنیم ولی در عین حال هرگز اجازه نمی دهیم کاملا" خشک شود.
خاک:
ترکیبی از لوم، پیت، شن به نسبت 1:1:1 می باشد.
هرس:
از 6 تا9 برگی که بر روی شاخه ها تشکیل شده حدود سه برگ را باقی می گذاریم و بقیه را حذف می نماییم. در طول تابستان برگهایی را که بیش از اندازه رشد نموده اند قطع می نماییم. در حین هرس شیره سفیدرنگی خارج می شود.
سیم پیچی:
در تمام سال هنگامیکه شاخه ها مختصری چوبی شده باشند امکان پذیر است.
تکثیر:
بوسیله قلمه و خوابانیدن هوایی
درختچه انار
: از زمانهای پیش از تاریخ مورد کشت و کار قرار گرفته و بعنوان یک گیاه مقدس مورد ستایش بوده است این درخت بخاطر گلها ومیوه های زیبایش مورد توجه می باشد.
مکان:
تمام سال آن را در داخل ساختمان در مجاور درب پنجره های جنوبی یا غربی در محلی با تهویه خوب می گذارند. یا از اواخر بهار تا اوایل پاییز در فضای باز نگهداری شده و سپس به داخل اتاق برگردانده می شود. اگردر دمای 8-6 درجه سانتیگراد نگهداری شود خزان می نماید و اگر در دمای 18 درجه سانتیگراد قرار داده شود گیاه به رشد خود با آهنگی کند ادامه می دهد.
آبیاری:
در طول تابستان به آب فراوانی احتیاج دارد. در پاییز چنانچه گیاه را در مکانی سرد نگهداری کنیم و درخت خزان نماید به آب خیلی کمی نیاز دارد ولی اگر در مکانی گرم گیاه خود را قرار دهیم باید خاک آن را پیوسته مرطوب نگه داریم.
تغذیه:
از بهار تا پاییز در فصل رشد، گیاه را هر دو هفته یکبار با مواد غذایی بن سای یا کود گیاهان خانگی تغذیه می کنیم.
تعویض گلدان:
هردو سال یکبار در فصل بهار قبل از اینکه شاخه های جدید ظاهر می شوند انجام می گیرد. هرس ریشه نیز در همین زمان اجرا می شود.
خاک:
لوم، پیت و شن به نسبت1:1:1
هرس:
در هر زمان امکان پذیر می باشد، اجازه می دهیم شاخه های جوان دارای شش جفت برگ شوند سپس با عمل هرس 1تا2 جفت برگ را باقی می گذاریم. اگر گلها نیز مورد نظر باشند باید از هرس شاخه های جوان بعد از شروع فصل رشد پرهیز کنیم.
سیم پیچی:
در هر زمان از سال بجز در دوران گلدهی می توانیم سیم پیچی را انجام دهیم.
تکثیر:
قلمه و بذر
: از زمانهای پیش از تاریخ مورد کشت و کار قرار گرفته و بعنوان یک گیاه مقدس مورد ستایش بوده است این درخت بخاطر گلها ومیوه های زیبایش مورد توجه می باشد.
مکان:
تمام سال آن را در داخل ساختمان در مجاور درب پنجره های جنوبی یا غربی در محلی با تهویه خوب می گذارند. یا از اواخر بهار تا اوایل پاییز در فضای باز نگهداری شده و سپس به داخل اتاق برگردانده می شود. اگردر دمای 8-6 درجه سانتیگراد نگهداری شود خزان می نماید و اگر در دمای 18 درجه سانتیگراد قرار داده شود گیاه به رشد خود با آهنگی کند ادامه می دهد.
آبیاری:
در طول تابستان به آب فراوانی احتیاج دارد. در پاییز چنانچه گیاه را در مکانی سرد نگهداری کنیم و درخت خزان نماید به آب خیلی کمی نیاز دارد ولی اگر در مکانی گرم گیاه خود را قرار دهیم باید خاک آن را پیوسته مرطوب نگه داریم.
تغذیه:
از بهار تا پاییز در فصل رشد، گیاه را هر دو هفته یکبار با مواد غذایی بن سای یا کود گیاهان خانگی تغذیه می کنیم.
تعویض گلدان:
هردو سال یکبار در فصل بهار قبل از اینکه شاخه های جدید ظاهر می شوند انجام می گیرد. هرس ریشه نیز در همین زمان اجرا می شود.
خاک:
لوم، پیت و شن به نسبت1:1:1
هرس:
در هر زمان امکان پذیر می باشد، اجازه می دهیم شاخه های جوان دارای شش جفت برگ شوند سپس با عمل هرس 1تا2 جفت برگ را باقی می گذاریم. اگر گلها نیز مورد نظر باشند باید از هرس شاخه های جوان بعد از شروع فصل رشد پرهیز کنیم.
سیم پیچی:
در هر زمان از سال بجز در دوران گلدهی می توانیم سیم پیچی را انجام دهیم.
تکثیر:
قلمه و بذر
شاهپسند:
گیاهی همیشه سبز در مناطق نیمه گرمسیری می باشد. این گیاه با گلهایی جذاب تا ارتفاع 1 تا2 متر رشد می کند. این درختچه دارای برگهای سبز تیره می باشد. در تابستان گلها در خوشه هایی ظاهر می گردند. رنگ آنها در یک بوته می تواند از صورتی تازرد، نارنجی و قرمز تغییر نماید و گاهی نیز گلها و میوه ها که بصورت بسته هایی از آبی تا سیاه رنگ می باشند در یک زمان بر روی گیاه دیده می شوند.
مکان:
تمام سال را در اتاق در مجاورت پنجره های نورگیر شرقی غربی یا جنوبی می گذرانند. ( در حالت اخیر گیاه باید از تابش شدید حفظ شود) یا از اواخر بهار تا اوایل پاییز در فضای باز و مکانی آفتابگیر که هوا نیز جریان داشته باشد، قرار می دهند. پایین نگهداشتن دما در شب نیز دارای اهمیت است.
آبیاری:
باید از آبی استفاده نمود که حاوی کلسیم بسیار کمی باشد. در طول تابستان به آب فراوان و در زمستان به مقدار کمی احتیاج دارد. اما بهرحال خاک باید همیشه دارای رطوبت باشد.
تغذیه:
از بهار تا پاییز هر دو هفته یکبار با کودهای مایع بن سای یا کودهای گیاهان خانگی تغذیه می شود و در زمستان نیز هر4 تا6 هفته یکبار تغذیه می شود.
تعویض گلدان:
هر 2سال یکبار در فصل بهار همراه با هرس ریشه.
خاک:
لوم، پیت و شن به نسبت 1:1:2
هرس:
هرس را در هر زمان می توان انجام داد. شاخه های جوان را بعد از دوره گلدهی هرس می نماییم و برروی آن یک جفت برگ باقی می گذاریم.
سیم پیچی:
در هر زمان امکان پذیر است ولی این عمل مطلوب نیست و ضرورتی نیز ندارد زیرا شاخه ها خیلی شکننده می باشند.
تکثیر:
بوسیله قلمه یا بذر می باشد.
گیاهی همیشه سبز در مناطق نیمه گرمسیری می باشد. این گیاه با گلهایی جذاب تا ارتفاع 1 تا2 متر رشد می کند. این درختچه دارای برگهای سبز تیره می باشد. در تابستان گلها در خوشه هایی ظاهر می گردند. رنگ آنها در یک بوته می تواند از صورتی تازرد، نارنجی و قرمز تغییر نماید و گاهی نیز گلها و میوه ها که بصورت بسته هایی از آبی تا سیاه رنگ می باشند در یک زمان بر روی گیاه دیده می شوند.
مکان:
تمام سال را در اتاق در مجاورت پنجره های نورگیر شرقی غربی یا جنوبی می گذرانند. ( در حالت اخیر گیاه باید از تابش شدید حفظ شود) یا از اواخر بهار تا اوایل پاییز در فضای باز و مکانی آفتابگیر که هوا نیز جریان داشته باشد، قرار می دهند. پایین نگهداشتن دما در شب نیز دارای اهمیت است.
آبیاری:
باید از آبی استفاده نمود که حاوی کلسیم بسیار کمی باشد. در طول تابستان به آب فراوان و در زمستان به مقدار کمی احتیاج دارد. اما بهرحال خاک باید همیشه دارای رطوبت باشد.
تغذیه:
از بهار تا پاییز هر دو هفته یکبار با کودهای مایع بن سای یا کودهای گیاهان خانگی تغذیه می شود و در زمستان نیز هر4 تا6 هفته یکبار تغذیه می شود.
تعویض گلدان:
هر 2سال یکبار در فصل بهار همراه با هرس ریشه.
خاک:
لوم، پیت و شن به نسبت 1:1:2
هرس:
هرس را در هر زمان می توان انجام داد. شاخه های جوان را بعد از دوره گلدهی هرس می نماییم و برروی آن یک جفت برگ باقی می گذاریم.
سیم پیچی:
در هر زمان امکان پذیر است ولی این عمل مطلوب نیست و ضرورتی نیز ندارد زیرا شاخه ها خیلی شکننده می باشند.
تکثیر:
بوسیله قلمه یا بذر می باشد.