تکنولوژی های مواد غذایی

[foodtechnology]

طرح­های توجیهی را به دو دسته­ طرح ایجاد و طرح توسعه طبقه بندی می نماییم.
1- طرح ایجاد
«طرح ایجاد» به طرحی گفته می­شود که برای یک واحد تولیدی که هنوز راه اندازی نشده، نگاشته می­شود. در تنظیم این نوع طرح از اصطلاحات «موجود» و «مورد نیاز» استفاده می­شود.
2- طرح توسعه
«طرح توسعه» به طرحی گفته می­شود که برای یک واحد تولیدی دارای پروانه­ بهره ­برداری، نگاشته می­شود. این طرح برای توسعه­ی یک واحد تولیدی، اعم از افزایش ظرفیت یا افزودن خط تولید جدید، می­تواند کاربرد داشته باشد.
قبل از خواندن مراحل طرح لازم به یادآوری می دانم که یک طرح توجیهی، همان­طور که از نامش پیداست، برای توجیه نمودن سرمایه­ گذار تنظیم می­شود و هرچه دقیق­تر نوشته شود؛ سرمایه گذار، راحت­تر می­تواند تصمیم بگیرد که آیا این طرح می­تواند خواسته­ های او را برآورده کند؟ در تنظیم یک طرح توجیهی باید سعی نمود واقعیت­ها را بیان کرد و تمامی داده ­ها با منبع و مرجع معتبر ارایه گردد و همچنین تا حد امکان، از فرضیات نادرست دوری کرد.

و اما مراحل تنظیم طرح توجیهی صنایع غذایی
مراحل تنظیم طرح توجیهی به 22 قسمت مجزا به شرح زیر قابل تقسیم است:
1- مقدمه ()
2- مطالعات قبل از اجرای طرح
شناخت و معرفی کالا
محاسبه کارایی فیزیکی و اقتصادی کالا
مطاله بازار مصرف
مطالعه مواد اولیه
مطالعه دانش فنی و تکنولوژی مناسب
3- مطالعه محل اجرا
معیار انتخاب محل
مسائل زیست محیطی
4- مشخصات مجری طرح
مشخصات طرح
6- مشخصات مجوزهای قانونی اخذ شده
جواز
تامین محل
استعلام از سازمانهای دولتیی
احداث و خرید ماشین آلات
پروانه بهره برداری
پروانه مسئول فنی و پروانه بهره برداری اداره نظارت
پروانه ساخت
مهر استاندارد
7- طراحی کارخانه
جمع آوری و تحلیل اطلاعات
تعیین ظرفیت
توسعه آینده
طراحی فراینده
نمودار فرایند
محاسبه تعداد و انتاخب ماشین آلات
ایجاد تعادل در خط تولید
فهرست و مشخصات ماشین آلات
الگو جریان مواد
نمودار جریان مواد

8- خلاصه­ برآورد مالی طرح
9- محاسبات و بررسی اقتصادی
برآورد سرمایه­ ثابت
برآورد هزینه­ نگهداری و تعمیرات طرح
برآورد هزینه­ استهلاک طرح
برآورد سرمایه­ در گردش طرح
برآورد هزینه­ های پیش­بینی نشده­ تولید
مشخصات محصول، فرآیند و روش تولید محصول
برآورد هزینه­ های سرمایه­ گذاری کل طرح
نحوه­ سرمایه­ گذاری
هزینه­ تسهیلات مالی
پیش­بینی مالی طرح پس از شروع بهره ­برداری
قیمت تمام شده­ محصول
برآورد سود و زیان سالیانه­ طرح
محاسبه­ نقطه­ سر به سر (در 100 درصد راندمان)
محاسبه­ سایر نسبت­های مالی
10- برنامه­ زمانبندی اجرای طرح
11- تجزیه و تحلیل طرح

منبع: زیتون ایرانی2

 

[foodtechnology]

معجزه ای به نام فرآورده هاي غذايي پروبيوتيک

امروزه ، مقبوليت و مصرف فرآورده هاي پروبيوتيک در کشورهاي جهان به ويژه اروپا، ايالات متحده و ژاپن رواج چشمگير يافته است، طوري که بيش از 90 فرآورده غذايي پروبيوتيک حاوي لاکتوباسيلوس اسيدوفيلوس و بيفيدوباکتريوم ها در سرتاسرجهان توليد مي شود،بيش از 53 فرآورده لبني پروبيوتيک درژاپن به مصرف مي رسد. بيشتر ماست هاي توليد شده در بازارهاي آمريکا پس از دهه 1970 حاوي باکتري ل.اسيدوفيلوس هستند. در کشورهاي اروپايي همچون فرانسه ، آلمان وسوئد فرآورده هاي تخميري پروبيوتيک حدود 25 درصد از کل فرآورده هاي تخميري راشامل مي شوند. بيش از 45 کارخانه لبني در اروپا ، فقط به توليدفرآورده هاي پروبيوتيک بيفيدو-اسيدوفيلوس مي پردازند، حدود 43 فرآورده تخميري پروبيوتيک خنک شده در انگلستان به فروش مي رسد و فرآورده هاي پروبيوتيک فراوانی نظيرشيرهاي تخميري ، پنيرهاي نرم ، فرآورده هاي غيرلبني با پايه سويا و معلقه هاي تغليظ شده ميکروبي در بازارهاي انگلستان موجود است . در بسياري از کشورهاي اروپايي، آفريقاي شمالي و آسيايي انواع گوناگوني از فرآورده هاي پروبيوتيک شامل شيرهاي تخميري ، شيرهاي تازه، ماست، دسرهاي منجمد و پنير در حال توليد و مصرف است. در سه دهه گذشته ، فرآورده هاي تجاري پروبيوتيک عرضه شده به بازار جهاني ازرشد جهشي برخوردار بوده اند . در آمريکاي شمالي ، محبوبيت شيرهاي تخميري پروبيوتيک کمتر از کشورهاي اروپايي است از اين رو ساير فرآورده هاي لبني مانند پنير و يا فرآورده هاي غير لبني پروبيوتيک به طور فزاينده موضوع پژوهش و توليد قرار گرفته است . دراروپا ماست پروبيوتيک پرطرفدارترين فرآورده پروبيوتيک است . فرآورده هاي غذايي پروبيوتيک به منظور درمان عفونت هاي روده اي به ويژه اسهال و عفونت هاي باکتريايي و مخمري دستگاه تناسلي توليد شده اند. بنابراين علاوه بر معرفي غذاهاي پروبيوتيک به عنوان غذاهاي مفيد ، فرهنگ سازي و ايجاد يک طرز فکر نوين در درک اين مطلب
که فرآورده هاي پروبيوتيک قرص و کپسول نبوده بلکه جزئي از سبد غذايي روزانه خانوار به شمار مي آيند بسيار ضروري است.
پروبيوتيک ها
ميکرو ارگانيسم هاي(باکتري ومخمر)زنده و فعالي که با استقراردر بخش هاي مختلف بدن(اساساروده )به تعداد مناسب با فعاليت زيستي خود عمدتا از طريق حفظ وبهبود توازن فلور ميکروبي روده ميان ميکروارگانيسم هاي سودمند و زيان بخش ، دربردارنده خواص سلامت بخش براي ميزبان هستند.واژه پروبيوتيک در زبان لاتين به معناي حيات بخش است و از نظرمفهوم در مقابل واژه آنتي بيوتيک به معناي ضد حيات قرار دارد.
پري بيوتيک ها
ترکيبات هضم ناپذير يا هضم پذيراندک در برابر آنزيم هاي گوارشي بدن انسان هستند که رشد و فعاليت ميکروارگانيسم هاي پروبيوتيک را به طور انتخابي تحريک مي کنند ازجمله اين ترکيبات مي توان به فروکتواليگوساکاريدها مانند اينولين اشاره کرد.
سن بيوتيک ها
فرآورده هايي که به طور توام داراي پروبيوتيک ها و پري بيوتيک ها هستند . کاربرد توام دو عامل ياد شده با هدف ايجاد هم افزايي در اثرات سلامت بخش آن ها صورت مي گيرد.
تاريخچه پيدايش فرآورده هاي پروبيوتيک
پروبيوتيک ها ميکروارگانيزم هاي زنده و غير بيماريزاي موجود در بعضي غذاها هستند که وقتي در مقادير کافي وارد بدن شوند تاثير مثبتي بر سلامت ميزبان مي گذارند. اين فراورده ها براي اولين بار توسط يک دانشمند روسي به نامMetchnikoff Eli،دراوایل قرن بيستم مطرح گرديد ، او معتقد بود اين امکان وجود دارد که فلور ميکروبي روده را با تجويز ميکروبهاي شناخته شده ي مفيد در مقابل ميکروبهاي مضرتقويت و مورد حمايت قرار داد ، او مشاهده کرد که دهقانان بلغاري با مصرف ماست محلي خودشان عمر طولاني تري دارند. اگرچه نظريه اين دانشمند روسي کاملا مرتبط با باکتريهاي مولد اسيد لاکتيک بود ولي بزودي تحقيقات ديگر دانشمندان در اين زمينه برروي باکتريهاي مولد اسيد لاکتيک روده متمرکز شد. يکي از دانشمندان Henbergبود که پيشنهاد توليد ماست فرآوري شده (Reform yogurt) را از لاکتو باسيلوس اسيدوفيلوس روده اي داد سپس اين نوع ماست در دهه 80 میلادی در آلمان و بعضي کشورهاي اروپايي با نام ماست ملایم (mildyogurt )توليد شد. درسال 1930 میلادی Minoru shirota پزشک ژاپني اين تئوري را مطرح کرد که بالانس ميکروبي مناسب در روده ميتواند از ابتلا به بيماري جلوگيري کند و عدم تعادل فلور ميکروبي روده عامل ايجاد بيماريهاي مختلف از جمله اسهال ، التهاب روده و معده، يبوست سندرم روده تحريک پذير ، بيماري کرون، التهاب کولون ، آلرژي ناشي از غذا و بعضي از سرطانها مي باشد. برعکس فلور متعادل روده از طريق رقابت باکتريهاي بيماريزا را از روده خارج و سيستم ايمني را تحريک کرده و مواد مغذي و حياتي مانند اسيدهاي چرب با زنجيره کوتاه، ويتامينها، اسيد هاي آمينه آرژنين ، سيستئين و گلوتامين ، فاکتورهاي رشد و آنتي اکسيدانهاي مختلف توليد مي کنند.مطالعات نشان مي دهد که مصرف پروبيوتيکها سبب افزايش بعضي از انواع ميکرو فلور روده مي شوند ولي شمارش کلي باکتريها در روده افزايش نمي يابد. در سال 1989 فولر، پروبيوتيک ها را مکمل هاي غذايي ناميد. روند مصرف غذاهاي پروبيوتيک در اروپا، آسيا و شمال آمريکا به تدريج افزايش پيدا کرده و امروز در بيشترسوپرمارکتهاي سراسر جهان اين مواد غذايي عرضه مي گردد.
انواع ميکروارگانيسم هاي پروبيوتيک
معمولي ترين ميکروارگانيسمهاي پروبيوتيک به سه گروه باکتريها، قارچها و مخمرها تقسيم مي شوند. بعضي از اين ميکروارگانيسم ها سويه هاي انتخابي باکتريهاي لاکتوباسيلوس و بيفيدو باکتريوم هستند گرچه سويه هاي انتروکوکوس و استرپتوکوکوس و ايکولاي نيز براي اين منظور استفاده مي شوند. از مخمرها ساکارومايسس سرويزيه، ساکارومايسس بولاري وکانديدا اينتولايس را مي توان نام برد. اکثر باکتريهاي لاکتوباسيلوس و بيفيدو باکتريوم بي خطر تشخيص داده شده اند اگرچه بجز استرپتوکوکوس و انتروکوکوس ساير باکتريهاي مولد اسيد لاکتيک بندرت براي انسان وحيوان بيماريزا هستند و کاربرد آنها ازديرباز در تهيه محصولات غذايي بدون ايجاد اثرات سوء به اثبات رسيده اند .قارچ ساکارومايسس بولاري که از ميوهاي به نام ليچي به دست مي آيد نيز به عنوان يک پروبيوتيک مورد توجه است،اين قارچ در دستگاه گوارش انسان وجود ندارد ولي مي تواند دردماي بدن انسان رشد کند و به آنتيبيوتيک ها نيز مقاوم است.
الزامات ميکروارگانيسم هاي پروبيوتيک
- ميکروارگانيسم هاي پروبيوتيک بايستي غير بيماريزا باشند.
- ميکروارگانيسمهاي پروبيوتيک بايستي توانايي انتقال ژنهاي مقاومت آنتي بيوتيک را نداشته باشند.
- ميکروارگانيسمهاي پروبيوتيک بايستي توانايي مقاومت در برابر اسيد معده،آنزيمهاي گوارشي راداشته باشند.
- ميکروارگانيسمهاي پروبيوتيک بايد توانايي مقابله با عوامل بيماريزا را داشته باشند.
- ميکروارگانيسم هاي پروبيوتيک بايد توانايي چسبيدن به ديواره روده را داشته باشند.
بعضي از خواص پروبيوتيک ها نقش مهمي در تکنولوژي توليد را دارند. از جمله آنها دارا بودن خواص حسي مناسب، فعاليت تخميري، ماندگاري مناسب در شرايط سرما-خشکي وافشان – خشکي ، رشد و ماندگاري مناسب محصولات غذايي، مقاومت دربرابر فاژها و ماندگاري مناسب در دوره ذخيره مواد غذايي مي باشند.
پروبيوتيک ها چگونه عمل ميکنند
اثرات فيزيولوژيک مرتبط با مصرف پروبيوتيک ها شامل کاهش PH روده، توليد بعضي آنزيمهاي گوارشي و ويتامينها ، توليد مواد ضد باکتريهايي مثل اسيدهاي آلي ، باکتريوسين ها ، پراکسيد هيدروژن ، دي استيل،استالدهيد، لاکتو پراکسيداز ، بازسازي فلور ميکروبي روده پس از آنتي بيوتيک درماني وراديودرماني، کاهش کلسترول خون،تحريک سيستم ايمني،مهار عفونتهاي باکتريايي، دفع مواد سرطانزا ، بهبود جذب کلسيم و کاهش فعاليت آنزيم هاي مدفوعي مي باشد.
اثرات پروبيوتيک ها بر سلامتي انسان



منبع: ماهنامه استاندارد

 

[foodtechnology]

لبنيات

لبنيات

دوغ ين محصول مخصوص كشور ما مي باشد و با استفاده از باكتري توليد كننده ي اسيد لاكتيك ( لاكتو باسيلوس ) توليد مي شود. براي اين كار از ماست تازه به عنوان ماده ي اوليه استفاده مي شود. اين فراورده حالت آبكي دارد و ماندگاري آن حدود 15 روز است.


ماست چكيده اين محصول را با كاهش آب ماست، توليد مي كنند. عمل كاهش دادن آب ماست به وسيله ي دستگاه يا كيسه هاي كتابي انجام مي شود. ماندگاري ماست چكيده به علت داشتن اسيد بالا حدود 10روز در دماي يخچال است.

كشك اين محصول در اصل فراورده ي ويژه اي از ماست با ماندگاري طولاني است . براي تهيه ي اين محصول، ماست را پس از فرموله كردن، حرارت دادن و حذف آب اضافي به صورت تغليظ شده يا خشك در مي آورند.

قره قروت اين فرآورده محصول جانبي در توليد ماست چكيده است. براي تهيه قره قورت معمولاً
آب ماست را ( بخشي از ماست را كه هنگام تغليظ از آن جدا مي شود ) به وسيله ي حرارت تغليظ نموده و بسته بندي مي كنند. اين محصول بسيار ترش مزه بوده و به عنوان چاشني همراه غذاهاي مختلف مصرف مي شود.


ماست منجمد اين محصول به نام بستني ماست هم معروف است كه در كشورهاي خارجي وجود دارد. در اين فراورده پس از فرمولاسيون، ماست را در فريزرهاي بستني ساز منجمد كرده و به صورت دسر مصرف مي كنند.

ماست ميوه اي توليد ماست ميوه اي در دنيا بسيار رايج است و طرفداران زيادي نيز دارد. براي توليد اين محصول روش هاي مختلفي وجود دارد كه در زير به چند نمونه ي آن اشاره مي شود:


الف- توليد ماست ميوه اي با استفاده از اسانس و رنگ خوراكي
در اين فرايند، رنگ و طعم ميوه ي مورد نظر را همراه با مواد پايدار كننده به ماست افزوده و بسته بندي مي كنند. معمولاً در اين فرايند از اسانس هاي مصنوعي ( شيميايي ) استفاده مي شود كه مصرف آن در بعضي كشورها با محدوديت همراه است.


ب- ماست ميوه اي با مربا يا مارمالاد ميوه
در اين موارد ماست را با مربا يا مارمالاد ميوه و مواد پايدار كننده مخلوط كرده و بسته بندي مي كنند. در بعضي موارد، ماست و ميوه را به صورت جداگانه بسته بندي كرده و به صورت بسته هاي دو قلو به فروش مي رسانند و مصرف كننده هنگام مصرف آنها را باهم مخلوط مي كند.

ارزش تغذيه اي ماست

در طب قديم فوايد فراواني را براي ماست قائل بودند كه بيشتر آن ها مورد تاييد علم جديد نيز قرار گرفته است. يافته هاي علمي نشان داده كه ماست داراي ارزش تغذيه اي بالايي است. لذا در زير به بعضي از ويژگي هاي آن اشاره مي شود.
افرادي كه دچار عدم تحمل لاكتوز ( قند موجود در شير ) هستند، مي توانند به جاي شير از ماست استفاده كنند، بدون اينكه عوارض ناشي از عدم تحمل لاكتوز در آنها بروز كند، زيرا لاكتوز موجود در شير توسط باكتري هاي ماست تبديل به اسيدلاكتيك مي شود. بررسي ها نشان داده كه تجزيه ي لاكتوز به وسيله باكتري هاي ماست، حتي پس از هضم نيز ادامه دارد.
پروتئين هاي ماست

به علت تغليظ شير در هنگام تهيه ماست ، مقدار پروتئين هاي ماست در مقايسه با شير در حجم مساوي بيشتر است. به علت تاثير آنزيم باكتري هاي ماست بر روي پروتئين هاي شير، قابليت هضم پروتئين هاي ماست بيشتر و آسان تر مي شود.
چربي هاي ماست

ماست را مي توان با در صدهاي مختلف چربي تهيه كرد. لذا افرادي كه تمايل به خوردن چربي شير ندارند، مصرف ماست كم چربي بهتر از شير كم چربي است. زيرا
شير كم چربي بيش از اندازه رقيق و آبكي به نظر مي رسد و اين امر از نظر مصرف كننده چندان رضايت بخش نيست. ويتامين ها و مواد معدني ماست

به علت بالاتر بودن ماده ي خشك ماست در مقايسه با شير، ميزان املاح و ويتامين هاي آن در مقايسه با شيرهم حجم، بيشتر است. هر چند كه در طي حرارت دادن، پاره اي از ويتامين هاي موجود در شير كاهش مي يابد، اما بعضي از اين تركيبات به وسيله باكتري هاي ماست در ضمن فرايند توليد، به مقدار قابل توجهي ساخته مي شوند

.​

 

[foodtechnology]

تكنولوژي توليد نوشابه هاي گازدار

تكنولوژي توليد نوشابه هاي گازدار

تاريخچه نوشابه سازي اساسا به زماني باز مي گردد كه بشر علاوه بر مصرف آب آشاميدني مي توانست از افزودن موادي چون طعم دهنده ها و شيرين كننده ها به آب شربت هاي متعددي را تهيه كند . ايرانيها از 2500 سال پيش روشهائي براي حرارت دادن نيشكر و تهيه كارامل در خوزستان را ابداع كرده بودند و با رقيق كردن آن شربت هايي درست مي كردند كه بيشتر مصارف درماني داشت شايد بتوان گفت : شكر سوخته جزء اولين نوشابه هايي مي باشد كه حاوي كارامل و شكر است . توليد گاز كربنيك در ابتدا از طريق اسيدي كردن بي كربنات سديم مي گرفت و نام نوشابه هاي سودا كه امروزه هم به آن اطلاق مي شود به همين دليل است.
نوشابه ها حدود 90% آب خالص مي باشند و يك نوشابه با طعم خوب ضمن رفع عطش كمك به آشاميدن مايعات مي كند ، اغلب پزشكان نوشابه ها را براي سرماخوردگي و جلوگيري از دفع بدن از آلودگيهاي ويروسي تجويز مي نمايند از آنجائيكه آب موجود در نوشابه ها سالمترين آبهاست لذا مصرف نوشابه در مناطقي كه دسترسي به آب آشاميدني وجود ندارد از نظر بهداشتي حائز اهميت است. مصرف سرانه نوشابه در ايران 48 ليتر در سال است كه معادل 144000 بطري است.

امروزه در سراسر دنيا صدها ميليارد دلار نوشابه گازدار به فروش مي رسد و ده ها هزار كارخانه توليد نوشابه سازي وجود دارد . واژه Beverage (بوريج) عموما معادل آشاميدني ها و نوشيدني ها در نظر گرفته شده است و تمام انواع مايعات قابل آشاميدن در آن جاري دارد در اين مفهوم آشاميدني ها ممكن است طبيعي باشند مانند انواع آب ميوه يا شربت آب ميوه ها يا مصنوعي باشند مانند نوشابه هاي گازدار و شبه آبميوه ها ، آشاميدني ها را مي توان به دو گروه عمده آشاميدني هاي الكلي گازدار مانند نوشابه هاي سودا و نوشابه هاي گازدار و آشاميدني هاي بدون گاز محرك مانند قهوه ، چاي و غيره تقسيم كرد
آب جزء اصلي نوشابه هاي گازدار را تشكيل مي دهد . كيفيت آب مصرفي در نوشابه سازي اثر مستقيم بر كيفيت محصول نهائي دارد . براي استاندارد كردن آب ، كارخانه هاي نوشابه سازي عمليات ذيل را روي آن انجام مي دهند .
تركيب مواد معدني ، يون زدائي ، استفاده از ذغال اكتيو براي براي بر طرف كردن بوها ، طعم ها و باقيمانده ها كلر ، تصفيه نهائي براي جدا كردن ذرات و هواگيري براي جدا كردن اكسيژن ، با عمليات فوق طعم و مزه نوشابه ها ثابت مي ماند .
امروزه با جايگزين كردن دوغ به عنوان نوشابه هاي صد در صد ايراني ، كمك كننده به هضم غذا ، تامين كننده املاح بدن مانند كلسيم نوشابه هاي گازدار جايگاه قبل را نداشته و مصرف كمتري را به خود اختصاص مي دهد.

 

[foodtechnology]

استویا شیرین‌تر از قند(تهیه کننده محمدعلی اردهالی عضو علمی انجمن متخصصین صنایع غذائی آمریکا ) استویوزید Steviosid یا قند تهیه شده از گیاه استویا ۳۰۰ بار شیرینتر از قند ساخارز تهیه شده از چغندر است. اساس ساختمانی این ماده شیرین که از برگهای گیاه استویا ریباودیانا تهیه میشود، بر پایه مولکولهای پیچیده الکلی ترکیبی با واحدهای ساختمانی گلوکز میباشد. این مولکولها باعث شیرینی بیش از حد گیاه مزبور شده و به این ترتیب آن را از زیان آفات نباتی در امان میدارند. دکتر رالف پوده متخصص علم کشاورزی از دانشگاه بن در مورد کشت این گیاه تحقیقات گستردهای انجام داده و خواص مثبت آن را اینگونه وصف میکند: "اولاً اثر آن به عنوان یک دارو، پیش از همه برای افراد مبتلا به بیماری قند است. همچنین آزمایشات نشان دادهاند که به کمک این ماده میتوان با بیماریهای پوستی مبارزه کرد و مقادیر زیاد آن را در مقابله با پوسیدگی دندان به کار گرفت.

مطالعات گستردهای در ژاپن، چین و کره در این زمینه انجام گرفتهاند. از سوی دیگر این گیاه نوع دیگری از مواد مشابه شیرین را در خود جای داده است.

مقدار کمتر از نیم گرم از قند گیاه استویا بدون داشتن کالری، میتواند مصرف روزانه یک فرد اروپایی، یعنی رقم میانگین ۱۳۰ گرم را تامین نماید. آنچه که در کشورهای آسیایی مدتهاست ارزش خود را نشان داده است، بایستی اینک همچنین در اروپا به کار گرفته شود. اما این گیاه چند ساله، که موطن آن امریکای لاتین است، نمیتواند به سادگی در شمال اروپا کاشته شود. استویا در آب و هوای بومی خود، هر ساله قابل بهرهبرداری است. اما در دمای زیر صفر اروپا، دچار سرمازدگی شده و به همین علت، باید هر سال مجدداً کشت گردد. به همین دلیل دکتر پوده قصد دارد گونههای مقاومتر این گیاه در برابر یخبندان و سرما را در گلخانههای مخصوص، با دمای قابل کنترل به صورت هدفمند پرورش دهد.

دکتر پوده میگوید: "از این مطالعات نتیجه میگیریم که آیا شرایط آب و هوایی گوناگون به رشد این گیاه کمک کرده یا برای آن زیانآور است. به این ترتیب که شمار اندکی از گیاهان جوان در قفسههای کوچک و با تغییر درجه به درجه دما، مورد آزمون قرار میگیرد. سپس بررسی میگردد که آیا آنها در مقابل سرما مقاومند و در عین حال آیا از قند بیشتری برخوردارند یا نه."

برای اینکه کشت گیاه استویا از هماکنون در اروپا ممکن گردد، دکتر رالف پوده فنآوری جدیدی برای کشت این گیاه به کار میگیرد. که بایستی کار پرورش و تکثیر گیاهان ثمردهنده را بهبود بخشد. به گفته او: " از آنجایی که گیاه استویا را تا کنون از طریق قلمههای کوچک تهیه شده از گیاهان مسنتر تکثیر میکردیم و این عمل بسیار دشوار است، به نتیجه خوبی نمیرسیدیم. به همین دلیل اکنون از راه تکثیر بافت گیاهی، در این جهت تلاش میکنیم. در این روش تنها چند سلول از گیاه مادر گرفته میشوند که در یک محلول تغذیهکننده قرار میگیرند. در این محیط ابتدا بخشهای فوقانی گیاه استویا رشد میکنند. این جوانهها سپس با احتیاط تمام به یک محیط مغذی دیگر انتقال یافته و در آن ریشه میدوانند. نهالهای به دست آمده از این طریق، رشد خود را در گلخانههای مخصوص ادامه میدهند. به این ترتیب میتوان از یک گیاه یک میلیون نهال مشابه به دست آورد. اما پیش از آنکه کشت گسترده گیاه استویا در اروپا ممکن گردد، کمیته کارشناسان، بایستی به بررسی آن و تاثیرش بر بدن انسانها بپردازد.
منبع: ترجمه

 

[foodtechnology]

کنسرو کردن مواد غذایی

کنسرو کردن مواد غذایی

اصول و تکنولوژی کنسرو کردن مواد غذایی+PPT

جهت دریافت فایل مورد نظر، لینک زیر را در آدرس بار(address bar) مرورگر خود کپی کنید.http://shc.sums.ac.ir/conserve.pps

 

[foodtechnology]

نانو تکنولوژی در صنایع غذایی

نانو تکنولوژی در صنایع غذایی

یکی از مهمترین بخش های صنعت کشورها صنعت غذایی است که ارتباط تنگاتنگی با امنیت غذایی افراد جامعه دارد . افزایش جمعیت به همراه گسترش شهرنشینی وافزایش سطح درآمد سرانه نیاز به غذاهای فرایندی را روز به روز افزایش داده است . از این رو استفاده از فن آوری های نوین از جمله نانو تکنولوژی در این صنعت بسیار مورد توجه محافل علمی وصنعتی جهان قرار گرفته است .
این روش به لحاظ احتمال بهبود در کیفیت و مزه غذا و همچنین بخاطر صرفه جویی در عمل پخت و پز و بسته بندی آن و برتری در رعایت اصول ایمنی و حفظ غذا برای استفاده در دراز مدت بسیار مورد اهمیت جامعه صنایع غذایی جهان واقع شده است.
همچنین استفاده از این روش تولید غذاهایی را که میتوانند حامل دارو و مواد تکمیلی و ویتامینهای لازم برای افراد دیکه نیازمندیهای دارویی و یا ویتامینهای بخصوصی را دارند نیز بصورت بسیار موثر تر و ارزانتر امکانپذیر سازد.
با در نظر گرفتن اینکه امروزه در دنیای ما میلیونها نفر در اثر گرسنگی جان خود را از دست میدهند این مقوله بحثی بسیار قابل توجه در آمده و بصورت ایده ای جهانی از طرف صنایع غذایی دنیا دنبال میشود. بصورتی که در چند سال اخیر صنایع غذایی جهان میلیونها دلار در راه تحقیق و توسعه نانو تکنیک سرمایه گذاری نموده و تعدادی از بزرگترین کارخانجات محصولات غذایی مانند نستله و آلتریا و اچ جی هاینز و یونیلور از پیشگامان تحقق بخشیدن به این رویه تهیه مواد غذایی میباشند و صدها کارخانه کوچکتر دیگر نیز آنها را دنبال میکنند. اما با وجود فزونی مزایای استفاده از این روش در صنایع غذایی در مقایسه با سایر تکنیک ها هنوز باندازه کافی در مورد این رویه جنجال بر انگیز تبلیغاتی نمیشود. کارخانجاتی که عملا در تحقیق و توسعه نانوغذا سرمایه گذاری نموده و شدیدا این روش را در برنامه های دراز مدت خود مورد تائید قرارداده اند در ظاهر و در نظر عموم چیزی را نشان نمیدهند و مخفیانه به امور نانوغذا رسیدگی مینمایند. آگر شما به سایت های کرافت. نستله. هاینز. ویا آلتریا مراجعه نمائید و نظرشان را در مورد نانوغذا جویا شوید متوجه خواهید شد که در این مورد بخصوبص هیچگونه اظهار نظری نمیشود.
بادر نظر گرفتن آنکه دانستنی ها ی نانوتنیک در مورد سایر بخشها مانند لوازم آرایشی و دارویی بامواد غذایی همچنان از اهمیت مساوی برخوردارند اما عموما مردم در مورد غذای مصرفی خود بسیار حساس ترند و مقوله نانوغذاسئوال برانگیزتر بنظر میرسد.
بنا بر آخرین گزارشات مربوط به نانو تکنیک در کشاورزی و غذا. زمانیکه حتی در یکی از ارکان مورد استفاده در تولید غذا مثل کشت و یا تولید و یا روش تهیه یکی از عناصر ویا بسته بندی غذا از روش نانو استفاده شده باشد آن غذا نانوغذا محسوب میشود.

 

[foodtechnology]

نوار های پلاستیکی که قادر به تشخیص تازگی ماده غذایی هستند.

همه ما در هنگام خرید مواد پروتئینی بسته‌بندی شده مانند گوشت، مرغ و ماهی فقط به تاریخ مصرف آنها توجه می‌کنیم، این در حالی است که این برچسب‌ها به صورت واقعی میزان تازه بودن این مواد خوراکی را نشان نمی‌دهند و فقط بهترین زمان مصرف را مشخص می‌کنند. البته برخی از متقلبان نیز برچسب‌های این مواد غذایی را عوض می‌کنند که در اینصورت مصرف‌کنندگان این محصولات مبتلا به مسمومیت غذایی می‌شوند که بسیار خطرناک است و گاه منجر به مرگ می‌شود.
برای حل این مشکل، محققان موسسه تحققات غذایی دانشگاه مونیخ موفق به ساخت نوعی آزمایشگر از جنس پلاستیک ارزان قیمتی شده‌اند که به وسیله تغییر رنگ، میزان تازگی مواد غذایی را مشخص می‌کند.
هم اکنون این محققان به دنبال اجباری کردن موضوع قرار گرفتن این نوارهای پلاستیکی در بسته‌بندی انواع مواد غذایی پروتئینی مانند گوشت قرمز و سفید هستند.
در این گزارش که از پایگاه اینترنتی مجله علمی گیز مگ منتشر شده است آمده است: این نشانگر که به وسیله اندازه‌گیری میزان دی‌اکسیدکربن و همچنین میزان اسید آمینه موجود در مواد غذایی، تازگی آنها را می‌سنجد، در صورتی که مواد تازه باشد رنگ زرد را نشان می‌دهد و اگر گوشت فاسد شده باشد، به آبی پر رنگ تغییر رنگ می‌یابد.البته این نوارهای پلاستیکی از خود هیچ‌گونه ماده شیمیایی ترشح نمی‌کنند و قرار دادن آنها در کنار مواد غذایی حساسی مانند گوشت قرمز، مرغ و ماهی کاملاً بدون ضرر است.
هم‌اکنون این محققان در حال مذاکره با صاحبان صنایع غذایی برای تولید انبوه این اختراع و همچنین قرار دادن آنها در بسته بندی مواد خوراکی هستند. بدین ترتیب ضریب سلامت در میان مصرف‌کنندگان این‌گونه مواد غذایی به میزان بسیار بالایی افزایش می‌یابد.
گفتنی است، اختراع این نشانگرها برای نخستین بار صورت نگرفته است. پیش از این محققان دانشگاه استراتچی اسکاتلند نیز اعلام کرده بودند که یک آزمایشگر میزان تازگی مواد غذایی اختراع کرده و آن را به ثبت رسانده اند؛ اما این محصول هیچگاه به تولید انبوه و همچنین مصرف الزامی در صنعت بسته‌بندی مواد غذایی نرسید.

 

[foodtechnology]

خط تولید دوغ

خط تولید دوغ

خط تولید دوغ
ابتدا به شیر پس چرخ بعد از رسیدن به دمای مایه زنی حدود 2 - 2.5 استارتر اسیدساز اضافه کرده تا اسیدیته ی آن به حد مناسب برسد و در تانک فرمولاسیون به ماست دوغی، آب، نمک و عرقیات گیاهی طبق درصد مشخص اضافه کرده تا کاملاً به هم بخورد و بعد از فرآیند پاستور و هموژن دوغ آماده شده را از تانک ذخیره به دستگاه پرکن دوغ انتقال داده در پک هایی از جنس پلی اتیلن به صورت ( 1.5 لیتر و ۲۵۰ سی سی ) پر کرده ودر نهایت به صورت شیرینگ های ۱۵ و ۶ تایی بسته بندی می شود،‌ ضمن اینکه دوغ پاکتی را توسط دستگاه پری پک بسته بندی می کنیم.

 

[foodtechnology]

بسته بندی زیست فعال، تبدیل مواد غذایی به غذاهای سالم تر

رژیم غذایی به عنوان کانون اصلی در تدبیر سلامت عمومی برای دستیابی سلامتی در طول زندگی، از هجوم سریع بیماری های مزمن مانند ناهماهنگی های گوارشی، بیماری های قلبی - عروقی، سرطان، بیماری های استخوانی جلوگیری کرده و به خوبی زندگی سالم تری را فراهم می کند. با وجود این، ارتباط تنگاتنگ میان غذا و سلامتی هنوز به طور کامل درک نشده است ولی تحقیقات اخیر سخن از دستیابی به پیشرفت هایی در این مورد دارد.

افزایش آگاهی از سلامت مصرف کنندگان و بیشتر شدن تقاضا برای غذاهای سالم تر، نوآوری و توسعه محصولات جدید تولید بین المللی مواد غذایی را سبب شده است. در کل، اینگونه بیان می شود که یک ماده غذایی هنگامی وظیفه خود را انجام می دهد که، علاوه بر سود مغذی ذاتی، ثابت شود که یک یا چند وظیفه مورد نظر در بدن مرتبط با سلامتی یا کاهش خطر بیماری ها را ایفا می کند. پیشرفت غذاهای عملگر جدید فرصت خوبی برای توسعه کیفیت غذاهای در دسترس مصرف کنندگان برای سود رسانی در سلامتی و سالم بودن ایجاد می کند، و این تولیدات غذایی که ارزش بیشتری دارند باعث رشد صنعت و جامعه در جوامع مدرن می باشند. باید تمام مصرف کنندگان از عدم تعادل جدی در مواد غذایی خود آگاه باشند.

در طی چندین بررسی در اروپا بیان شده است که چندین زیر گروه مقدار رژیم غذایی لازم را به طور بین المللی (RDAS) دریافت نمی کنند. بیش از این، در بیشتر موارد، اختلاف بین مواد خوراکی حقیقی و مورد تقاضا قابل توجه است علاوه بر آن رواج مواد غذایی غیر مطلوب افزایش یافته است، بنابراین توسعه چنین غذاهای جدیدی بسیار مطلوب است. در یک کار گروهی که توسط مؤسسه علمی سلامت بین الملل در اروپا (ILSI Europe) اداره می شد، متخصصان دانشگاهی، نمایندگی های تنظیم کننده، صنعتگران و مصرف کنندگان از کشورهای کلیدی اروپا به این نتیجه رسیدند که افزودن مواد مغذی به غذا نتیجه مؤثر و مطمئن در توسعه مواد خوراکی مغذی دریافتی، توسط ذخیره مقداری را که از دست داده اند، یعنی فراهم کردن مواد غذایی کلیدی در غذاها می باشند. از طرف دیگر، جمعیت مبتلا به اضافه وزن در اکثر کشورهای اروپا ( سوئد، نیوزلند، بلژیک، دانمارک، انگلیس، ایتالیا ) در طی دوره 1998 تا 2000 به طور میانگین 20% افزایش یافته است. در نتیجه، غذاهای عملگر فروش عمده و افزایش اندک فرصت ها را به دنبال دارد.

سود افزایش غذاهایی که وظیفه خاصی بر عهده دارند 5 مرتبه بیشتر از حد بالای کنونی در طی چندین سال آینده در مقایسه با کل غذاهای بسته بندی شده بوده است. در اکثر غذاهای عملگر تجاری مقداری از ترکیبات زیست فعال که برای سلامت انسان مفید شناخته شده اند اضافه می شود. دیدگاه مهم این غذاهای عملگر فراهم کردن مقدار مناسبی از این اجزای زیست فعال برای داشتن سود وحذف اثرات سمی و مضر بر روی سلامت انسان است.

 

[foodtechnology]

آزمايشگاه صنايع شير و فراورده هاي آن (لبني) ​

Laboratory Analysis of Milk and Dairy Products​

​

 

[foodtechnology]

اصول انجماد مواد غذایی​

 

[foodtechnology]

استاندارد قند و شکر​

 

[foodtechnology]

آزمایش های كیفی و كمی شیر
- نمونه گیری از شیر
نمونه ایی كه برای آزمایش انتخاب می شود ، باید در بر گیرنده تمام خصوصیات شیر مورد آزمایش باشد و نمونه گیری به طریقی انجام گیرد كه شیر به میكروب ها و مواد شیمیایی آلوده نشود .
یكی از آزمایش های متداولی كه در كارخانه های شیر انجام می گیرد ، اندازه گیری چربی شیر است . گاهی اوقات ، در كرگاه های بستنی سازی ، شیر خشك كنی ، پنیر سازی و ... برای تعیین قیمت شیر ، میزان مواد جامد آن نیز اندازه گیری می شود . علاوه بر این ، شیر در موارد زیر نیز ، تحت آزمایش قرار می گیرد :
1- شرایط جمع آوری و نگهداری شیر ، قبل از تحویل به كارخانه
2- احتمال افزوده شدن آب به شیر
3- كیفیت پاستوریزه شدن و استریلیزه شدن شیر
به علت وجود اختلاف بین وزن مخصوص سرم و چربی شیر ، گلبولهای چربی شیر ، دائماً در سطح قرار می گیرند . بنابر این همیشه قبل از نمونه گیری باید شیر را كاملاً مخلوط كرد . برای این كار ، اگر مقدار شیر زیاد نباشد ، آن را از یك پیمانه به پیمانه دیگر می ریزند . برای حجم های زیاد ، از همزن استفاده می كنند . در مورد تانك های بزرگ شیر ، باید به وسیله نمونه بردار مخصوص از چند قسمت تانك نمونه های كوچك برداشته و سپس آن ها را با یكدیگر مخلوط كرد .
به هنگام نمونه گیری ، باید به نكات زیر توجه نمود :
1- برای نمونه گیری از ظروف استیل استفاده نمود
2- دستها نمیز و خشك باشد
3- نمونه باید فوراً سرد و خشك شود و در دمای 4/4درجه نگهداری شود . همچنین باید از یخ زدن نمونه جلوگیری كرد . درجه حرارت شیر باید در تمام قسمت های نمونه گیری یادداشت شود .
4- باید نمونه گیر را قبل از وارد كردن به شیر ، با محلول ضد عفونی كننده شست .

2- اندازه گیری اجزای شیر
1-2 – اندازه گیری چربی شیر به روش ژربر
اساس آزمایش : چربی موجود در شیر به صورت ذراتی است كه توسط غشای پروتئینی احاطه شده است . در این روش ، با پاره كردن غشا پروتئینی با كمك اسید سولفوریك غلیظ ، ذرات چربی را آزاد كرده و سپس با استفاده از نیروی گریز از مركز ، این ذرات را جمع آوری كرده و در لوله استاندارد ( چربی سنج ) اندازه گیری می كنیم .
در این آزمایش ، از الكل ایزو آمیلیك برای پیشگیری از تشكیل ذرات ذغالی و همچنین تسریع عمل اسید ، استفاده می شود .
مواد شیمیایی
1- اسید سولفوریك : باوزن مخصوص 815/1 و دمای 15 درجه یا اسید سولفوریك 90 -91%
2- الكل آمیلیك : باید خالص و بی رنگ باشد .

وسایل لازم
1- چربی سنج ژربر : چربی سنج از یك مخزن استوانه ای، یك ستون مدرج و یك حباب تشكیل شده است . ستون مدرج معمولاً ، بر حسب در صد ، از صفر تا 8 درجه بندی شده است .
2- چوب پنیه مخصوص چربی سنج و میخ های مربوطه .
3- پیپت 11 میلی لیتری مخصوص شیر .
4- پیپت 10 میلی لیتری حباب دار مخصوص اسید سولفوریك .
5- پیپت یك میلی لیتری حباب دار مخصوص الكل آمیلیك .
6- سانتریفوژ ژربر با سرعت متوسط 1000 – 1200 دور در دقیقه .
7- حمام آب گرم با دستگاه تنظیم حرارت : دمای آب باید روی 65 -70 درجه تنظیم شود

روش آزمایش
1-ابتدا دمای همه نمونه ها را به 20 درجه برسانید . سپس ، جربی سنج را در جای مخصوص طوری قرار دهید كه حباب آن به طرف پایین باشد .
2- ده میلی لیتر اسید سولفوریك را طوری در چربی سنج بریزید كه قسمت بالای دستگاه به اسید آغشته نشود
3- با یك پیپت 11 میلی لیتری ، 11 میلی لیتر شیر را به آهستگی در چربی سنج بریزید . شیر را از كنار دیوار چربی سنج طوری بریزید كه حتی الامكان از واكنش اسید با شیر جلو گیری شود .
4- یك میلی لیتر الكل آمیلیك به چربی سنج بیافزایید .
5- چوب پنبه های مخصوص چربی سنج را خیلی محكم در جای خود قرار داده و محتویات چربی سنج را به آرامی با یك دیگر مخلوط كنید تا پروتئین شیر كاملاً حل شود .
6- چربی سنج را طوری در ساتریفوژ مخصوص این كار قرار دهید كه چوب پنبه آن به طرف پایین و حوباب آان به طرف مركز قرار گیرد آنگاه به مدت پنج دقیقه با سرعت هزار دور در دقیقه ساتریفوژ كنید .
7- چربی سنج را خارج كرده وبه مدت پنج دقیقه در حمام آب 60 درجه قرار دهید .
8- درصد چربی شیر را از روی ستون مدرج چربی سنج بخوانید. با حركت دادن چوب پنبه بوسیله میخ مخصوص ، می توان ستون چربی را طوری جابجا كرد كه عمل خواندن آسانتر شود . هنگالم خواندن ونگ ستون چربی باید طلایی روشن وبدون ذرات معلق باشد .

2-2 – اندازه گیری ماده جامد و ماده جامد بدون چربی شیر
ماده جامد شیر معمولاً از طریق اندازه گیری وزن مخصوص شیر و با استفاده از لاكتو متر محاسبه می شود و نیز ماده جامد بدون چربی شیر ، با استفاده از درصد چربی به وزن مخصوص شیر ، قابل محاسبه است .


منابع:
تكنولوژی شیر و فرآورده های لبنی
ترجمه: دكتر سید علی مرتضوی

 

[foodtechnology]

انواع آب معدني آب معدني ، موضوعي است که با نزديک شدن به فصول گرم سال، بحث درباره آن دوباره به صورت جدي شروع مي شود.
از آنجايي كه آلودگي آب‏ عملا ميتواند باعث انتشار عوامل بيماري‏زاي باكتريايي , ويروسي و انگلي شود آن قدر از بيماريهايي مثل وبا، اي کولاي، ژيارديا و غيره شنيده ايم که شايد تنها راه چاره را در استفاده از همين آبها ديده ايم. در همين راستا، اکثر کارشناسان بهداشتي، توصيه مي كنند از آبهاي بسته بندي براي آشاميدن استفاده کنيم لذا در حال حاضر کم نيستند افرادي که آب مصرفيشان را به اين نوع آبها محدود کرده اند.
آبهايي که در بطريهاي پلاستيکي عرضه ميشود ،ديگر در اکثر سوپر مارکتهاي کشور به راحتي مي شود از آنها پيدا کرد. البته حق هم همين است.
اما مي خواهم نگاه جدي بر اين آبها داشته باشيم،به همين خاطر بهتر است ابتدا براي خوانندگان مشخص شود كه "آب معدني طبيعي" اساسا به چه آبي گفته مي شود:
آب معدني طبيعي
آبي است كه با آب آشاميدني به دلايل زير قابل تشخيص باشد:
الف- بوسيله محتواي املاح معدني خاص، عناصر كمياب و ديگر تركيبات مشخص مي گردد.
ب- از منابع طبيعي مانند چشمه و نقاط حفاري شده از سفره هاي آب زير زميني بدست مي آيد، و كليه اقدامات احتياطي براي جلوگيري از هرگونه آلودگي يا تأثيرات خارجي روي كيفيت آن بايد انجام گيرد.
ج- تركيبات آن در فصول مختلف سال از ثبات نسبي برخوردار است.
د- تحت شرايطي كه ويژگيهاي آن تغيير نكند ،جمع آوري مي شود.
ه- در نزديكترين محل ممكن به سرچشمه آب، تحت شرايط بهداشتي خاص بسته بندي مي شود.
و- هيچگونه فرآيند پالايش به جز فرايندهايي خاص كه مورد تاييد استاندارد است روي آن انجام نپذيرفته باشد.
و اينكه آب معدني طبيعي به چند نوع وجود دارد:
آب معدني طبيعي گازدار
آب معدني است كه پس از پالايشهاي( اعمال تصفيه صرفا مي‏تواند شامل جدا كردن مواد معلق , صاف كردن , هوا دادن و در صورت لزوم حذف يا وارد كردن اكسيد دو كربن ( CO2 ) باشد) مجاز طبق استاندارد و بسته بندي داراي دي اكسيد كربن به همان ميزاني است كه آب معدني در سرچشمه آب داشته است و بطور آشكار تحت شرايط فشار و دماي عادي متصاعد مي شود.
ياداوري اين نكته ضروري به نظر مي رسد كه گازدار كردن آب معدني باعث كاهش آلودگي ميكروبي شده و يكي از راه‏هاي كنترل و پيش‏گيري از بيماري‏هاي روده‏اي است وليكن اين روش نميتواند جايگزين رعايت ضوابط بهداشت توليد و شرايط ساخت خوب شود .
آب معدني طبيعي بدون گاز
آب معدني است كه بطور طبيعي و پس از پالايشهاي مجاز طبق استاندارد و بسته بندي فاقد
دي اكسيد كربن به ميزاني است كه بطور آشكار تحت شرايط فشار و دماي عادي متصاعد گردد.
آب معدني طبيعي گاززدايي شده
آب معدني است كه پس از پالايشهاي مجاز طبق استاندارد و بسته بندي، ميزان دي اكسيد كربن آن بطور خود بخود يا غير خود بخود حذف شده است.
آب معدني طبيعي غني از گاز (دي اكسيد كربن)
آب معدني است كه پس از پالايشهاي مجاز طبق استاندارد و بسته بندي، داراي دي اكسيد كربن به ميزان بيشتري نسبت به مقدار آن در محل منشاء آب باشد. ضمناً اين گاز از خود منشاء آب معدني طبيعي تأمين مي گردد.
آب معدني طبيعي گاز دار شده
آب معدني است كه پس از پالايشهاي مجاز طبق استاندارد و قبل از بسته بندي از منبع ديگري گاز به آن اضافه مي گردد.
فكر مي كنم حالا كه خواننده اين متن با آب معدني و چيزي كه به اين نام مصرف مي كند آشنا شد نوبت به بخشي برسد كه وي‍گي هاي اين محصول را براي او توضيح بدهم:
آب معدني بايد زلال و بدون ذرات معلق و رسوب باشد. آب معدني بايد عاري از بو و مزه نامطلوب باشد.
يادآوري: طعم و مزه آب معدني طبيعي برحسب شرايط محلي و وجود گاز و املاح مختلف آن ممكن است متفاوت باشد. و بار ميكروبي و ميزان فلزات در آن بايد دقيقا مطابق استاندارد باشد.
هنگام خريد آب معدني بايد دقت كنيم:
در مورد بسته بندي اين آب ها بايد بگويم آب معدني بايد در محل نزديك به چشمه و در ظروف مناسب و غير قابل نفوذ پر و بسته بندي شده باشد . ظرفيت مجاز ظروف حداكثر 4 ليتر مي‏باشد كه به نوع تركيب شيميايي آب و ظرف بستگي دارد . چنانچه آب بسته بندي پلاستيكي دارد بايد از نوع پلاستيكهاي مجاز و مناسب با آب معدني كه مورد قبول مؤسسه استاندارد ايران نيز باشد بوده و در اين صورت اينگونه ظروف فقط يكبار مصرف ها مي باشند.)
برچسب آب معدني:
مشخصاتي كه بايد روي بطري آب معدني درج شده باشد از قرار زير مي باشند.
نام و نوع فراورده: آب معدني طبيعي
برچسب بايد يكي از واژه هاي توصيفي مربوط و منطبق با نوع آب را بر روي خود داشته باشد:
شامل انواع آب هايي كه در بالا اشاره كردم.نام و محل جغرافيايي سرچشمه آب معدني بوضوح بر روي برچسب اعلام شده باشد.نام و نشاني كامل توليد كننده.نام و علامت تجارتي.تركيبات شيميايي.
حدود تركيبات شيميايي آب معدني طبيعي بايد بر روي برچسب ذكر گردد.
چنانچه فراورده حاوي بيش از يك ميلي گرم در ليتر فلوئوريد باشد بايد عبارت «حاوي فلوئوريد» بطور آشكار روي برچسب ذكر شده باشد. اين نكته را هم ياداوري كنم كه چنانچه آب معدني حاوي بيش از دو ميلي گرم در ليتر فلوئوريد باشد بايد عبارت زير روي برچسب نوشته شده باشد:
« براي نوزادان و كودكان كمتر از هفت سال مناسب نمي باشد»
و همين طور اگر ميزان نيترات بيش از ده ميلي گرم در ليتر باشد بايد عبارت زير روي برچسب نوشته شود:
« براي نوزادان مناسب نمي باشد»
حجم برحسب سيستم متريك.شماره پروانه ساخت از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.
سري ساخت.زمان ماندگاري (روز – ماه – سال).شرايط نگهداري (نور و دما).
و اينكه موارد زير در برچسب گذاري آب معدني طبيعي ممنوع است:
ذكر خواص درماني تحت هر عنوان.
عدم استفاده از هرگونه عبارت يا تصاوير گمراه كننده.
منبع :زيتون ايراني 2