IUI فرآیند تزریق مستقیم اسپرم به داخل رحم زن با استفاده از یک Catheter برای کمک به لقاح در یک زوج نابارور است.
اسپرم از همسر و یا یک اهدا کننده (محلول با غلظت بالایی از اسپرم) بدست می آید.(در گذشته اهدا کننده اسپرم ناشناس باقی می مانده است اما در سال 2005 قانون تغییر کرد: فرد می تواند زمانی که به سن 18 سال رسد از HFEA (سازمان جنین شناسی) درخواست اطلاعات در مورد هویت دهنده را داشته باشد.)
این محلول پس از آن به طور مستقیم به داخل رحم زن در حالی که او در دوره تخمک گذاری است تزریق می شود.
IUI ممکن است همزمان با چرخه تخمک گذاری طبیعی زن انجام شود با این حال به طور معمول از داروهایی برای تحریک تخمک گذاری استفاده می شود.پس از تزریق،اسپرم سفر خود را از طریق واژن به داخل دهانه رحم،مخاط دهانه رحم،رحم و لوله های فالوپ آغاز می کند.
IUI می تواند در موارد ناباروری فاکتور زن مورد استفاده قرار گیرد: به عنوان مثال در مواردی که مخاط دهانه رحم رفتاری "خصمانه " با اسپرم دارد.(بجای کمک به ورود اسپرم به داخل دهانه رحم،ورود اسپرم را مهار می کند.) هم چنین در مواردی که علل ناباروری زوج قابل تشخیص نیست مورد استفاده قرار می گیرد.
IUI یک روش ساده و مقرون به صرفه نسبت به دیگر تکنیک های تهاجمی،پیچیده و پر هزینه کمک باروری (ART) است.
تاریخچه تلقیح داخل رحمی اسپرم
IUI قدیمی ترین روش کمک باروری است و در سراسر جهان به طور گسترده استفاده می شود.
تکنیک های تلقیح مصنوعی برای اولین بار در قرن 17 به عنوان یک درمان برای ناباروری مربوط به اختلال عملکرد جنسی مردان مورد بررسی قرار گرفت.
دانشمندان هلندی برای اولین بار در سال 1742 انجام تلقیح مصنوعی در ماهی را گزارش کردند.تلقیح مصنوعی در پستانداران اولین بار در سال 1780 توسط یک دانشمند ایتالیایی زمانی که یک سگ با موفقیت بارور شد انجام گرفت. تلقیح مصنوعی در بشر قرن 18 آغاز شد و گزارشات از تلقیح موفق در انسان غالبا در قرن 19 بدست آمد.
ابزارهای جدید برای کمک به این روش در قرن 19 توسعه یافت(به عنوان مثال ساخت یک ابزار به نام Fecondateur که یک سرنگ برای کمک به تلقیح است در سال 1866 گزارش شد.)
اخیرا پیشرفت در درک علمی فرآیند تولید مثل باعث توسعه تکنیک های مرتبط با تولید مثل (مثلا تحریک تخمدان خاص) و توسعه ابزارهای پزشکی IUI (بخصوص طراحی Catheter ) شده است که این مسئله تا حد زیادی درمان های ناباروری را بهبود بخشیده است.
چه زمانی باید تلقیح داخل رحمی مورد استفاده قرار گیرد؟
IUIبه عنوان اولین خط درمان در زوج هایی با عوامل ناباروری خفیف تا متوسط ،اندومتریوز خفیف و ناباروری با علل ناشناخته توصیه می شود.
با این حال در حدود یک سوم از مراکز درمانی به عنوان خط اول درمان IVF (یک درمان بسیار پرهزینه و تهاجمی) را توصیه می کنند چرا که احتمال لقاح در IVF بیشتر است.
شواهد نشان می دهد IUI باید برای شش دوره از درمان انجام شود تا شانس بارداری به حداکثر برسد.
IUI می تواند همراه و یا بدون تحریک تخمدان استفاده شود که این بستگی به عامل ناباروری زوج دارد:
ناباروری خفیف تا متوسط فاکتور مردانه: در موارد ناباروری با علل مردانه تحریک تخمدان در مقایسه با تخمک گذاری طبیعی نرخ باروری را بهبود نمی بخشد و همچنین خطر حاملگی های چندگانه را افزایش می دهد بنابراین باید از آن اجتناب شود.
اندومتریوز خفیف: در زنان مبتلا به اندومتریوز خفیف تحریک تخمدان شانس باروری را افزایش می دهد.
ناباروری با علل ناشناخته: پرفیوژن لوله فالوپ سه برابر موثرتر از IUI سنتی در زوج های نابارور با علل ناشناخته است.
تلقیح داخل رحمی اسپرم چگونه انجام می شود؟
قبل از انجام IUI زن و شوهر تحت درمان،باید در یک یا چند مشاوره شرکت کنند در این مشاوره روش برای آن دو توضیح داده خواهد شد. اگر قرار باشد زن تحت تحریک تخمدان قرار گیرد،داروها برای تحریک تخمک گذاری و دستور چگونگی مصرف داروها به او داده خواهد شد.پس از مصرف دارو زن به درمانگاه مراجعه می کند تا تخمدان او از طریق Ultrasound و ارزیابی توسعه فولیکول های تخمدانی مورد بررسی قرار گیرد.این بررسی اطلاعاتی را به پزشک ارائه می کند و او زمانی که تخمک های موجود در فولیکول های تخمدان رها می شوند و زمانی که IUI باید انجام شود را تعیین می کند.
در روز انجام IUI به اسپرم نیاز است،اسپرم معمولا در روز تلقیح بازیابی می شود ،با این حال وقتی تکنیک های بازیابی اسپرم مورد نیاز است و یا اگر پیش بینی شود که مرد در تولید نمونه اسپرم مشکل دارد می توان اسپرم را جمع آوری و نگه داری و منجمد کرد سپس در روز IUI آن را برای استفاده آماده ذوب کرد.
IUI روش ساده ای است که نیازی به بیهوشی بیمار نیست و به طور کلی کمتر از نیم ساعت طول می کشد.
در روز تلقیح از زن خواسته می شود که با مثانه پر در کلینیک حاضر شود به این دلیل که به مشاهده تخمدان در سونوگرافی کمک می کند.
از زن و شوهر خواسته می شود با استفاده از برچسبی که اطلاعات مربوط به نمونه اسپرم بر روی آن زده شده است نمونه مورد نظر را تایید کنند،سپس پزشک محلول اسپرم را به داخل Catheter وارد می کند تا آماده IUI شود.
طیفی از Catheter هایی که می توان برای این روش استفاده کرد وجود دارد اما به نظر نمی رسد اتخاب Catheter بر نتایج بارداری تاثیری داشته باشد.
Catheter نرم برای اینکه به درستی در دهانه رحم قرار گیرد کاربرد آن برای پزشک کمی سخت است در حالی که Catheter سخت هم برای بیمار کمی ناراحت کننده است.
هنگامی که این روش آغاز می شود پزشک معالج از Speculum برای مشاهده دهانه رحم استفاده می کند.
قبل از قرار دادن Catheter در دهانه رحم پزشک دهانه رحم را با استفاده از الکل برای محافظت در برابر عفونت ها تمیز می کند.هنگامی که Catheter به درستی قرار داده شد محلول اسپرم به داخل رحم تزریق می شود،Cathetert و Speculum پس از آن برداشته می شود و حال درمان کامل است معمولا دو هفته پس از عمل، زن برای تست حاملگی به درمانگاه مراجعه می کند.
خطرات مرتبط با IUI
خطر اصلی در ارتباط با IUI خطر حاملگی های چندگانه است.وقتی IUI همراه با تحریک بیش از حد تخمدان مورد استفاده قرار گیرد زن پس از تلقیح به احتمال زیاد تعداد تخمک های بالغش در لوله فالوپ افزایش می یابد ،هرکدام از این تخمک ها پتانسیل بارور شدن را در صورت تماس با اسپرم دارند بنابراین احتمال حاملگی های متعدد بالا می رود.
حاملگی های متعدد خطرات بهداشتی زیادی برای جنین و مادر دارد از جمله افزایش خطر سقط جنین،افزایش فشار بر بدن مادر و کم وزنی هنگام تولد.
اسپرم از همسر و یا یک اهدا کننده (محلول با غلظت بالایی از اسپرم) بدست می آید.(در گذشته اهدا کننده اسپرم ناشناس باقی می مانده است اما در سال 2005 قانون تغییر کرد: فرد می تواند زمانی که به سن 18 سال رسد از HFEA (سازمان جنین شناسی) درخواست اطلاعات در مورد هویت دهنده را داشته باشد.)
این محلول پس از آن به طور مستقیم به داخل رحم زن در حالی که او در دوره تخمک گذاری است تزریق می شود.
IUI ممکن است همزمان با چرخه تخمک گذاری طبیعی زن انجام شود با این حال به طور معمول از داروهایی برای تحریک تخمک گذاری استفاده می شود.پس از تزریق،اسپرم سفر خود را از طریق واژن به داخل دهانه رحم،مخاط دهانه رحم،رحم و لوله های فالوپ آغاز می کند.
IUI می تواند در موارد ناباروری فاکتور زن مورد استفاده قرار گیرد: به عنوان مثال در مواردی که مخاط دهانه رحم رفتاری "خصمانه " با اسپرم دارد.(بجای کمک به ورود اسپرم به داخل دهانه رحم،ورود اسپرم را مهار می کند.) هم چنین در مواردی که علل ناباروری زوج قابل تشخیص نیست مورد استفاده قرار می گیرد.
IUI یک روش ساده و مقرون به صرفه نسبت به دیگر تکنیک های تهاجمی،پیچیده و پر هزینه کمک باروری (ART) است.
تاریخچه تلقیح داخل رحمی اسپرم
IUI قدیمی ترین روش کمک باروری است و در سراسر جهان به طور گسترده استفاده می شود.
تکنیک های تلقیح مصنوعی برای اولین بار در قرن 17 به عنوان یک درمان برای ناباروری مربوط به اختلال عملکرد جنسی مردان مورد بررسی قرار گرفت.
دانشمندان هلندی برای اولین بار در سال 1742 انجام تلقیح مصنوعی در ماهی را گزارش کردند.تلقیح مصنوعی در پستانداران اولین بار در سال 1780 توسط یک دانشمند ایتالیایی زمانی که یک سگ با موفقیت بارور شد انجام گرفت. تلقیح مصنوعی در بشر قرن 18 آغاز شد و گزارشات از تلقیح موفق در انسان غالبا در قرن 19 بدست آمد.
ابزارهای جدید برای کمک به این روش در قرن 19 توسعه یافت(به عنوان مثال ساخت یک ابزار به نام Fecondateur که یک سرنگ برای کمک به تلقیح است در سال 1866 گزارش شد.)
اخیرا پیشرفت در درک علمی فرآیند تولید مثل باعث توسعه تکنیک های مرتبط با تولید مثل (مثلا تحریک تخمدان خاص) و توسعه ابزارهای پزشکی IUI (بخصوص طراحی Catheter ) شده است که این مسئله تا حد زیادی درمان های ناباروری را بهبود بخشیده است.
چه زمانی باید تلقیح داخل رحمی مورد استفاده قرار گیرد؟
IUIبه عنوان اولین خط درمان در زوج هایی با عوامل ناباروری خفیف تا متوسط ،اندومتریوز خفیف و ناباروری با علل ناشناخته توصیه می شود.
با این حال در حدود یک سوم از مراکز درمانی به عنوان خط اول درمان IVF (یک درمان بسیار پرهزینه و تهاجمی) را توصیه می کنند چرا که احتمال لقاح در IVF بیشتر است.
شواهد نشان می دهد IUI باید برای شش دوره از درمان انجام شود تا شانس بارداری به حداکثر برسد.
IUI می تواند همراه و یا بدون تحریک تخمدان استفاده شود که این بستگی به عامل ناباروری زوج دارد:
ناباروری خفیف تا متوسط فاکتور مردانه: در موارد ناباروری با علل مردانه تحریک تخمدان در مقایسه با تخمک گذاری طبیعی نرخ باروری را بهبود نمی بخشد و همچنین خطر حاملگی های چندگانه را افزایش می دهد بنابراین باید از آن اجتناب شود.
اندومتریوز خفیف: در زنان مبتلا به اندومتریوز خفیف تحریک تخمدان شانس باروری را افزایش می دهد.
ناباروری با علل ناشناخته: پرفیوژن لوله فالوپ سه برابر موثرتر از IUI سنتی در زوج های نابارور با علل ناشناخته است.
تلقیح داخل رحمی اسپرم چگونه انجام می شود؟
قبل از انجام IUI زن و شوهر تحت درمان،باید در یک یا چند مشاوره شرکت کنند در این مشاوره روش برای آن دو توضیح داده خواهد شد. اگر قرار باشد زن تحت تحریک تخمدان قرار گیرد،داروها برای تحریک تخمک گذاری و دستور چگونگی مصرف داروها به او داده خواهد شد.پس از مصرف دارو زن به درمانگاه مراجعه می کند تا تخمدان او از طریق Ultrasound و ارزیابی توسعه فولیکول های تخمدانی مورد بررسی قرار گیرد.این بررسی اطلاعاتی را به پزشک ارائه می کند و او زمانی که تخمک های موجود در فولیکول های تخمدان رها می شوند و زمانی که IUI باید انجام شود را تعیین می کند.
در روز انجام IUI به اسپرم نیاز است،اسپرم معمولا در روز تلقیح بازیابی می شود ،با این حال وقتی تکنیک های بازیابی اسپرم مورد نیاز است و یا اگر پیش بینی شود که مرد در تولید نمونه اسپرم مشکل دارد می توان اسپرم را جمع آوری و نگه داری و منجمد کرد سپس در روز IUI آن را برای استفاده آماده ذوب کرد.
IUI روش ساده ای است که نیازی به بیهوشی بیمار نیست و به طور کلی کمتر از نیم ساعت طول می کشد.
در روز تلقیح از زن خواسته می شود که با مثانه پر در کلینیک حاضر شود به این دلیل که به مشاهده تخمدان در سونوگرافی کمک می کند.
از زن و شوهر خواسته می شود با استفاده از برچسبی که اطلاعات مربوط به نمونه اسپرم بر روی آن زده شده است نمونه مورد نظر را تایید کنند،سپس پزشک محلول اسپرم را به داخل Catheter وارد می کند تا آماده IUI شود.
طیفی از Catheter هایی که می توان برای این روش استفاده کرد وجود دارد اما به نظر نمی رسد اتخاب Catheter بر نتایج بارداری تاثیری داشته باشد.
Catheter نرم برای اینکه به درستی در دهانه رحم قرار گیرد کاربرد آن برای پزشک کمی سخت است در حالی که Catheter سخت هم برای بیمار کمی ناراحت کننده است.
هنگامی که این روش آغاز می شود پزشک معالج از Speculum برای مشاهده دهانه رحم استفاده می کند.
قبل از قرار دادن Catheter در دهانه رحم پزشک دهانه رحم را با استفاده از الکل برای محافظت در برابر عفونت ها تمیز می کند.هنگامی که Catheter به درستی قرار داده شد محلول اسپرم به داخل رحم تزریق می شود،Cathetert و Speculum پس از آن برداشته می شود و حال درمان کامل است معمولا دو هفته پس از عمل، زن برای تست حاملگی به درمانگاه مراجعه می کند.
خطرات مرتبط با IUI
خطر اصلی در ارتباط با IUI خطر حاملگی های چندگانه است.وقتی IUI همراه با تحریک بیش از حد تخمدان مورد استفاده قرار گیرد زن پس از تلقیح به احتمال زیاد تعداد تخمک های بالغش در لوله فالوپ افزایش می یابد ،هرکدام از این تخمک ها پتانسیل بارور شدن را در صورت تماس با اسپرم دارند بنابراین احتمال حاملگی های متعدد بالا می رود.
حاملگی های متعدد خطرات بهداشتی زیادی برای جنین و مادر دارد از جمله افزایش خطر سقط جنین،افزایش فشار بر بدن مادر و کم وزنی هنگام تولد.