تلسکوپ های فضایی آینده : هرشل و کپلر

مهدي كياني

کاربر فعال مهندسی هوافضا
تلسکوپ های فضایی آینده : هرشل و کپلر

یک تلسکوپ فضایی متعلق به ناسا که به روش نورسنجی و با هدف یافتن سیاراتی مانند زمین حول ستارگان مادر در تاریخ 5 مارس 2009 از پایگاه فضایی کیپ کاناورال در ایالت فلوریدا به فضا پرتاب خواهد شد.
.این تلسکوپ طی سه سال ونیم به بررسی تغییرات نوری حدود 100000 ستاره خواهد پرداخت.وزن آن در حدود 1039 کیلوگرم، اندازه دهانه ورودی آن 4/1 متر وقطر آیینه اصلی آن 95/0 متر ،میدان دید آن 12 درجه ومساحت ناحیه دید آن 105 درجه مربع است.صفحه کانونی آن از 42 عدد CCDبا حساسیت بالا تشکیل شده است.هزینه پروژه حدود 467 میلیون دلار تخمین زده شده است.

اهداف تلسکوپ

- تعیین اینکه چه تعداد سیاره مانند زمین وبزرگتر درون ویا در نزدیکی ناحیه حیات حول ستارگان از رده های مختلف طیفی خواهد بود.
- تعیین اندازه وشکل مدار سیارات احتمالی کشف شده
- تخمین اینکه چه تعداد سیاره در دستگاههای چند ستاره ای وجود دارد
- تعیین اندازه مدار ،درخشندگی ،ابعاد وچگالی سیارات بزرگتر با دوره تناوب کوتاه
- شناسایی دیگر سیارات احتمالی در مجاورت سیارات کشف شده به روشهای دیگر
- بررسی ویژگیهای ستارگان مادر


روش کشف سیاره فرا خورشیدی

روش مورد استفاده در کشف سیارات فراخورشیدی توسط این تلسکوپ ،عبور احتمالی این اجرام از مقابل قرص ستاره مادر وکاهش نورانیت آن بطور دوره ای، هرچند به مقداربسیار ناچیز است .
احتمال اینکه مدار یک سیاره در امتداد خط دید باشد( تا بتواند جلوی نور ستاره مادر را بگیرد) برابر است با حاصل تقسیم قطر ستاره بر قطر مدار سیاره.برای یک سیاره هم اندازه زمین با فاصله متوسط یک واحد نجومی که از جلوی ستاره مادر با اندازه خورشید می گذرد این احتمال در حدود 0.47 درصد یا نسبت 1 به 210 است اگر این سیاره فرضی در فاصله 0.72 واحد نجومی(فاصله متوسط سیاره زهره با خورشید) باشد مقدار این احتمال بیشتر ودر حدود 0.65 درصد خواهد بود.اگر ستاره مادر از رده طیفی G (مانند ستاره تاو قیطس )باشد این سیاره می تواند از لحاظ بسیاری جهات مانند زمین باشد.علاوه بر این از آنجاییکه سیارات درون یک دستگاه خورشیدی تمایل به این دارند که در یک صفحه باشند احتمال کشف های چندتایی حول یک ستاره مادر بیشتر خواهد بود.برای مثال اگر یک موجود فرازمینی بتواند عبور زمین از مقابل خورشید را مشاهده کند 12 درصد احتمال مشاهده سیاره زهره هم وجود دارد.
با توجه به اینکه مشاهده 100000 ستاره در برنامه کاری این تلسکوپ وجود دارد وبا توجه به احتمال کشف 1 به 210 در مورد چنین سیاراتی ،این تلسکوپ احتمالا" قادر خواهد بود 480 سیاره مانند زمین را کشف کند.

وضعیت مداری

این تلسکوپ مانند یک ماهواره معمولی دور زمین نمی چرخد بلکه در نقطه ای ثابت ازمداری ویژه نسبت به زمین وخورشید قرار خواهد گرفت.در این حالت تلسکوپ می تواند طی ساعتهای زیادی بدون وجود تاثیرات منفی زمین ونورهای ناشی از جو همین طور اختلالات گرانشی زمین به نورسنجی بپردازد.این تلسکوپ هر 372 یکبار دور خورشید می چرخد.
تلسکوپ برای بررسی ناحیه ای از آسمان در صورت فلکی دجاجه(ماکیان) که خارج از صفحه منظومه شمسی است برنامه ریزی شده است.دلیل انتخاب این ناحیه این است که اجرام کمربند کوییپر وکمربند سیارکها از این ناحیه عبور نمی کنند که جلوی نور ستارگان مورد بررسی را بگیرند.
برای کسب اطلاعات بیشتر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
http://kepler.nasa.gov/



تلسکوپ فضایی هرشل

این تلسکوپ فضایی با همکاری آمریکا و آژانس فضایی اروپا در16 آوریل سال 2009توسط موشک آریان 5به فضا فرستاده خواهد شد .وزن آن در هنگام پرتاب 3300 کیلوگرم وابعاد آن 7.5*4*4 متر است. این تلسکوپ مجهز به چند طیف سنج تصویر برداری و نورسنجی بسیار دقیق با نامهای HIFI,SPIRE,PACS می باشد.
مدت زمان عملیات آن بین 2 تا 3 سال در نظرگرفته شده است.آیینه آن دارای 3.5 متر قطر می باشد واز این لحاظ دارای بزرگترین قطردر میان تلسکوپهای موجود فرستاده شده به فضا می باشد.تلسکوپ در طول موجهای بلند به مطالعه شکل گیری عالم به ویژه نقاط سرد و دور دست عالم خواهد پرداخت.این تلسکوپ در محدوده مادون قرمز دور تا ناحیه با طول موج کمتر از میلی متر(از 60 تا 670 میکرومتر) کار می کند وقادر خواهد بود به مطالعه نواحی از عالم بپردازد که توسط غبارهای بین کهکشانی دیدن آنها توسط تلسکوپهای دیگر غیر ممکن است. این تلسکوپ طی دو مرحله و بعد از گذشت حدود 4 تا 6 ماه در نقطه دوم لاگرانژی سیستم خورشید- زمین(L2) در فاصله حدود 1.5 میلیون کیلومتری زمین قرار خواهد گرفت.نهایتا"این تلسکوپ بعد ازگذشت حدود 6 ماه دریافت فرمان از زمین وعملیات تصحیح مداری، در حالت عملیاتی قرار خواهد گرفت.
مشاهده ابرهای گازی وتوده های غباری که محل تولد ستارگان جدید می باشد و بررسی قرصهای گازی اطراف ستارگان که محل وجود سیارات احتمالی می باشد از برنامه های آن اعلام شده است.ظاهر عالم در ناحیه ای که توسط این تلسکوپ بررسی خواهد شد با آنچه که در ناحیه نور دیدگانی مشاهده می شود بسیار متفاوت است.بسیاری از اجرام عالم مانند توده های ابر وغبارآنقدر داغ نیستند که در نواحی دیدگانی یا مثلا" اشعه ایکس یا اشعه گاما تابش کرده وقابل رویت باشند از طرف دیگر، بسیاری از اجرام داغ مانند ستارگان که دارای درخشندگی در ناحیه دیدگانی طیف هستند هم در پشت لایه های تیره کننده ابر وغبار پنهان شده اند.
تلسکوپهای زمینی بدلیل وجود جو اطراف زمین که جذب کننده این پرتوهاست قادر به مشاهده عالم در این بخش از طیف نیستند.

) بود که اکنون نام هرشل برای آن انتخاب شده است.ویلیام هرشل ستاره شناس انگلیسی است که در حدود سال 1800 میلادی به وجود پرتوهای مادون قرمز به عنوان قسمتی از طیف الکترومغناطیسی پی برد.

برای کسب اطلاعات بیشتر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
http://herschel.jpl.nasa.gov
برای اطلاعات بیشتر به سایت هفت آسمان مراجعه نمایید : http://www.haftaseman.ir

http://www.parssky.com/view/460.aspx
 
بالا