تغذیه گیاهی در یک نگاه

افشین باتمانی

متخصص کشاورزی
کاربر ممتاز
:)
دوستان سعی کردم هرآنچه در مورد تغذیه گیاهی ممکنه لازم باشه بصورت خیلی خلاصه یه جا جمع کنم...انشاله که مورد استفاده شما عزیزان قرار بگیره :smile:

عناصر پر مصرف
ازت
علائم کمبود: رنگ پریدگی برگها است. برگها معمولا" رنگ روشن ، سبز مایل به زرد و زرد روشن پیدا می کنند و این به علت عدم تشکیل کلروفیل است. در اواخر رشد رنگ زرد ، قرمز و بنفش مایل به قرمز مشاهده می شود که در نتیجه تشکیل رنگ آنتوسیانین است. در کمبود ازت همچنین برگها کوچک، ساقه و شاخه ها لاغر هستند و معمولا" با زاویه کوچکی نسبت به ساقه اصلی می ایستند. شاخه های جانبی معمولا" کم تشکیل می شود. زردی رنگ برگ زیرین زودتر ظاهر می شود.در گیاه بین3تا5% وجود دارد.
علائم زیادی: افزایش نیتروژن باعث تولید گیاه پر آب و ضخیم و در نتیجه تغییر رنگ شاخ و برگ به رنگ سبز تیره می شود. همچنین گیاه نسبت به بیماریها و آفات حساسیت زیادی پیدا می کند.افزایش نیتروژن در محصولات میوه ای باعث آسیب شکوفه و گل می شود و کیفیت محصول را کاهش می دهد.
افزایش غلضت نیترات باعث کاهش تعداد تارهای کشنده ریشه نیز می شود. اگر منبع اصلی تامین نیتروژن آمونیوم با شد می تواند گیاه را مسموم کند. آثار این مسمومیت در ساقه و برگها توسعه پیدا می کندو همچنین بافت های آوندی خراب می شوند. آمونیوم مانع از عملکرد کلسیم، که برای نگهداری دیواره سلولی لازم است می شود در نتیجه گیاه پژمرده می شود. اگر شاخه های مبتلا شده را از وسط ستون ریشه ای ببریم یک محیط سیاه و فاسد از بافت پیوندی را مشاهده می کنیم. شکل قابل جذبNH[SUB]4[/SUB][SUP]+[/SUP] و NO[SUB]3[/SUB][SUP]-[/SUP]
به طور کلی 98 درصد نیتروژن با روش جريان انبوه يا حرکت توده‌اي Mass Flowجذب گیاه میشود.( در پایان همین تاپیک توضیحات این شکل جذب داده شده)


فسفر:
میزان فسفر در گیاهان از 0/2تا 0/5 درصد در ماده خشک تغییر می کند.
علائم کمبود: اولین علامت کمبود در رشد دیده می شود و سپس برگهای پیرتر به رنگ زرشکی سیر(ارغوانی) تبدیل می شوند.
علائم زیادی: اگر از 1% در ماده خشک بیشتر باشد باعث مسمومیت فسفر می شود. مسمومیت فسفر بر روی سایر عناصر مانند آهن، منگنز و روی تاثیر می گذارد. فسفر به عنوان یون اورتو فسفات اولیه(¯H2po4) جذب می شود اما وقتیPH خاک زیاد شود جذب آن به صورت اورتوفسفات ثانویه (¯ ¯Hpo4) افزایش می یابد.
فسفر غالبا به روش انتشار يا پخشيدگي Diffusion جذب گیاه میشود(در انتهای همین تاپیک توضیحاتی د راین خصوص ارائه میشه)

پتاسیم:
میزان پتاسیم در گیاه 1/25 تا 3 درصد در ماده خشک تغییر می کند.
علائم کمبود: کاهش رشد و کلورز حاشیه ای. علائم کمبود پتاسیم مانند سوختگی برگ است به صورتی که در کنار برگها بیشتر است. گیاه، پتاسیم مورد نیاز خود را به‌صورت K[SUP]+[/SUP] از محلول خاک دریافت مى‌کند
پتاسیم غالبا به روش انتشار يا پخشيدگي Diffusion، جريان انبوه يا حرکت توده‌اي Mass Flow و نیز انتقال فعال جذب گیاه میشود(در این خصوص در انتهای تاپیک توضیحاتی ارائه شده)



عناصر حد وسط
کلسیم:
میزان کلسیم در گیاهان در حدود 0/5 تا2% در ماده خشک است.
علائم کمبود: کمبود کلسیم به صورتی است که برگها به رنگ قهوه ای و یا سیاه ظاهر می شوند و حاشیه برگها نیز در هم فرو می روند. یکی دیگر از تاثیرهای کمبود کلسیم مرگ و پوسیدگی شکوفه و گل است.
علائم زیادی: باعث کمبود کاتیونهای مهم مثل پتاسیم و منیزیم می شود. کلسیم به صورت یون ca[SUP]2+ [/SUP]، جذب گیاه می شود.
به طور کلی %72کلسیم با روش جريان انبوه يا حرکت توده‌اي Mass Flowجذب گیاه میشود.( در پایان همین تاپیک توضیحات این شکل از جذب داده شده)

منیزیم
:
میزان منیزیم در گیاه باید حدود 0/5تا 0/2درصد باشد. منیزیم در ساختار کلروفیل موجود است.
علائم کمبود: کلروز داخلی برگهای پیر. منیزیم به صورت کاتیون دو ظرفیتی Mg[SUP]2+[/SUP]توسط گیاه جذب می شود.
به طور کلی 87%منیزیم با روش جريان انبوه يا حرکت توده‌اي Mass Flow جذب گیاه میشود.( در پایان همین تاپیک توضیحات این شکل جذب داده شده)

گوگرد:
حجم گوگرد در گیاهان در حدود 0/15 تا 0/5 درصد در ماده خشک است.
علائم کمبود گوگرد شبیه نیتروژن است به صورتی که تمام گیاه به رنگ سیز روشن تغییر می کند.شکل قابل جذب برای گیاه SO[SUB]4[/SUB][SUP]2-[/SUP] , SO[SUB]2[/SUB]
لازم به ذکر است که گوگرد به شکل SO[SUB]2[/SUB][SUB] ا[/SUB][SUB]ز طریق روزنه های برگی جذب میشود[/SUB]
به طور کلی 95%گوگرد با روش جريان انبوه يا حرکت توده‌اي Mass Flowجذب گیاه میشود.( در پایان همین تاپیک توضیحات این شکل جذب داده شده)




عناصر کم مصرف

شیوه جذب ریز مغذیها غالبا انتشار يا پخشيدگي Diffusion است ( در پایان تاپیک توضیحات لازمه در این خصوص داده شده)

بر:
غلظت مناسب بر در حدود 50 تا 10 ppmدر ماده خشک است.
علائم کمبود: کاهش رشد و آسیب قسمتهای فوقانی گیاه و ریشه
علائم زیادی : بی رنگی و لکه دار شدن حاشیه برگها و همچنین مرگ حاشیه برگها
شکل قابل جذب H[SUB]3[/SUB]BO[SUB]3[/SUB] ,H[SUB]2[/SUB]BO[SUB]3[/SUB][SUP]-[/SUP]

کلر:
غلظت کلر در برگها حدود 0/15 درصد است. میزان بیش از 1/0 برای اکثر میوه جات زیاد خواهد بود.
علائم کمبود: ازدیاد نمک در محیط - علائم مسمومیت سوختگی برگها یا حاشیه آنها و همچنین زردی بی موقع برگها است.شکل قابل جذب Cl[SUP]-[/SUP]

مس:
میزان مطلوب مس در حدود 10 تا 2(ppm) ماده خشک است. مس در فتوسنتز و همچنین در ترکیب پروتئین کلروپلاست نقش دارد. مس بعنوان یک آنزیم فعال کننده شناخته می شود.
علائم کمبود: توقف رشد گیاهان و کلروز برگهای پیر از علائم کمبود مس است . همچنین در رشد محصولات میوه ای تاثیر می گذارد و محصولات آنها از حالت طبیعی کوچکتر هستند.شکا قابل جذب Cu[SUP]2+[/SUP]

آهن:
میزان مناسب آهن در اکثر محصولات حدود 50 تا 100(ppm) ماده خشک است.
علائم کمبود: کم شدن رنگ سبز گیاه بدلیل کاهش کلروفیل. تفاوت علائم کمبود آهن با منیزیم در این است که کمبود آهن ابتدا در برگهای جوان ظاهر می شود ولی منیزیم در برگهای پیر زودتر مشاهده می شود.شکل قابل جذب برای گیاهFe[SUP]2+[/SUP]

منگنز:
میزان مطلوب منگنز در میوه جات حدود 100 تا 20(ppm) ماده خشک است.
علائم کمبود: در برگهای جوان به شکل یک کلروز داخلی و میانی نمایان می شود.
علائم زیادی: به صورت نقاط قهوه ای در بعضی از برگهای پیر و یا لکه های سیاه رنگ روی شاخه و میوه ظاهر می شود.این علائم در کمبود آهن نیز مشاهده می شوند که برای اطمینان یک تجزیه گیاهی لازم است.شکل قابل جذب Mn[SUP]2+[/SUP]

مولیبدن:
مولیبدن در حدود 0/5 تا 1(ppm) در گیاه وجود دارد.
مولیبدن یک ترکیب مهم در دو آنزیم است. آنزیم تثبیت نیتروژن و احیاء یون نیترات.
علائم کمبود: این علائم شبیه کمبود نیتروژن است و رشد و نمو گل کم می شود.افتادگی گل کلم یکی از نمونه های کمبود مولیبدن است. به شکل یونهای MoO[SUB]4[/SUB][SUP]-2[/SUP] و به صورت آزاد و یا جذب شده بر روی رسها و هیدروکسیدها قابل جذب است.البته در بعضی از منابع بجز فرم MoO[SUB]4[/SUB][SUP]-2[/SUP] به جذب به صورت MoO[SUB]4[/SUB][SUP]-1[/SUP] نیز اشاره شده
لازم به ذکر است این عنصر برخلاف سایر عناصر مورد نیاز گیاه در PHبالاتر جذب بهتری دارد

روی:
غلظت آن50 تا 5 (ppm) در ماده خشک موجود است.
علائم کمبود: شبیه یک کلروز داخلی در برگهای تازه یافت می شود و باعث شکستگی و پارگی بعضی از برگها می شود. زیادی روی باعث کمبود آهن می شود.شکل قابل جذب کاتیونZn[SUP]2+[/SUP]

نيكل:
علائم كمبود : نكروزه شدن نوك برگها در سويا و برخي ديگر از لکومها ( نقش ) نقش دقيق آن به روشني مشخص نشده است آنزيم اوره از بقولات داراي نيكل مي باشد . شكل قابل جذب Ni[SUP]2+[/SUP]





سيليس ، سديم ، واناديم و كبالت عناصر ديگري هستند كه براي برخي از گونه هاي گياهي ضروري مي باشد . ولي نحوه عمل آنها به خوبي شناخته نشده است به اينها عناصر غذايي مفید گفته مي شود .




توجه::warn:
همانطور که میدانید جذب اکثر عناصر بر جذب سایر عناصر تاثیر گذار است.

جذب یک عنصر گاهی باعث افزایش جذب عنصرهای دیگر میشود...مثال:
مانند ازت و فسفر( جذب یکی ، جذب دیگری را افزایش میدهد)

اما در بیشتر موارد جذب یکی ، جذی دیگر عناصر را کاهش میدهد.... مثال:
روي و فسفر...................... آهن و روي................ پتاسيم و کلسيم ........... پتاسيم و منيزيم




:warn: توضیحات در خصوص روشهای جذب عناصر توسط گیاه

عناصر غذايي از طريق ريشه و برگ گياه جذب مي‌شوند. در اینجا در خصوص جذب عناصر غذايي توسط ريشه، مطالبي عنوان خواهد شد.
سه مکانيسم مهم در انتقال عناصر غذايي از خاک به سطح ريشه دخالت دارند.

1- جريان انبوه يا حركت توده‌اي Mass Flow
2- انتشار يا پخشيدگي Diffusion
3- تبادل تماسي

جريان انبوه يا حرکت توده‌اي Mass Flow
حركت توده‌اي عبارت است از جريان آب به طرف ريشه بر اثر تعرق گياه كه همراه آن عناصر حل شده نيز انتقال مي‌يابند. حركت توده‌اي براي عناصري که غلظت زيادي در محلول خاک دارند و در شرايطي که تعريق گياه شدت بالايي دارد، مکانيسم غالبي است. عناصر غذایی که در خاک به صورت پویا می باشند، و یا برخی دیگر از عناصر غذایی نظیر کلسیم و نیترات عمدتا با این روش به سمت ریشه حرکت می کنند. به طور کلی 98 درصد نیتروژن، 72 درصد کلسیم، 87 درصد منیزیم و 95 درصد گوگرد با این روش حرکت می کنند.

انتشار يا پخشيدگي Diffusion
مکانيسم دوم انتشار يا پخشيدگي است. در این مکانیسم، بدليل شيب غلظتي بين خاک و سطح ريشه عناصر از خاک به سطح ريشه انتقال مي‌يابند. این نوع حرکت در مورد عناصر غیر پویا نظیر فسفات و ریز مغذی ها صادق است.

تبادل تماسي
بر اثر تماس بين خاک و سطح ريشه، عناصر از خاک به ريشه منتقل مي‌شوند. چون خاک و سطح ريشه داراي CEC يا ظرفيت تبادل کاتيوني هستند، عناصر به سطح ريشه جذب مي‌شوند. جذب يا Uptake اصطلاحاً به عبور يون از غشاء سلولي گفته مي‌شود. که به دو شکل انجام میگیرد.
مکانيسم‌هاي جذب يون
- جذب فعال Active
- جذب غيرفعال Passive

:gol::gol::gol:تقدیم به همه دوستان



 
آخرین ویرایش:
Similar threads
Thread starter عنوان تالار پاسخ ها تاریخ
افشین باتمانی عملکرد PHخاکها در یک نگاه خاک شناسی 0

Similar threads

بالا