تجارت الكترونیكی عرصه تعامل جدی ایران با تجارت جهانی

* فریبا *

عضو جدید
کاربر ممتاز
باورود به هزاره سوم ,شاهد رقابت فشرده تردولتهاوقطبهای اقتصادی در جهان بخصوص دربخش تجاری هستیم وهریك می كوشندتاسهم بیشتری ازامتیازات , امكانات وفرصتهای موجوددرپهنه تجارت جهانی راكسب كنند‏.‏

دراین عرصه گذار,پیشرفت علم وفناوری وضعیت رابه گونه ای كه تغییر داده است كه صاحبان قدرت به وضعیت موجوداكتفانكرده اندوباایجادبسترهای لازم واستفاده ازفناوریهای نوین اطلاعات ,فرصتهای جدیدی راخلق می كنند‏.‏

تجارت الكترونیك نیزبه عنوان یكی ازضروریات قرن بیست ویكم ومحصول فناوریهای نوین ارتباطی ,باانجام هرگونه امورتجاری به صورت وصل خط و ازطریق شبكه جهانی اینترنت ,نقش مهمی رادرتسهیل مبادلات داخلی وبین ‏المللی كشورهاایفامی كند‏.‏

این نوع تجارت باتوجه به مزایایی چون كاهش هزینه های خریدوفروش ,حذف واسطه ها,ایجادارتباطمستقیم بین خریداروفروشنده ,سفارش خریدازطریق اینترنت ,مذاكره شركتهاباخریداران وایجاداولویت جست وجوازطریق وب بستری رافراهم آورده است تافروشندگان بتواننددربازارهای جهانی باعرضه كالاهای خودبامیلیونهاخریدارباكمترین هزینه ,رقابت كنند‏.‏

آماروارقام حجم تجارت الكترونیكی وسهم ‏۲۰ ‏تا‏۲۵ ‏درصدی آن ازكل تجارت بین المللی وپیش بینی نرخ رشدسالانه آن درحدود‏۵۴ ‏درصد,بیانگر رشدمیزان مبادلات تجاری به صورت الكترونیك درعرصه تجارت بین الملل است ‏.‏

دراین میان كشورهایی بیشترتوانسته اندازاین فرصت طلایی بهرمندشوند كه خالق وترویج دهنده فناوریهای نوین بوده اندوهمچنین به اصل رقابت حضور دربازارهای بین المللی معتقدباشند‏.‏

براساس برخی آمارهای بین المللی ,سهم كشورهای توسعه یافته ازكل مبادلات الكترونیكی درجهان درسال ‏۲۰۰۲ ‏,‏۹۵/۴ ‏بودوپیش بینی می شوددرسال ‏۲۰۰۶ ‏بانرخ رشدمركب سالانه ‏۵۳ ‏درصدبه ‏۹۳/۳ ‏درصدبرسد,این آماربیانگرافزایش سهم كشورهای توسعه یافته درتجارت جهانی است ‏.‏

براساس برخی آمارهای بین المللی ,ایران نیزازنظرمیزان بهره مندی از تجارت الكترونیك درعرصه جهانی ازجایگاه چندان رضایت بخشی برخوردارنیست ‏.‏

اظهارات اخیرری واكررئیس سابق كمیته مركزتسهیلات بازرگانی الكترونیك سازمان ملل متحدسیفكت درخصوص رتبه پنجاهم ایران درمیان ‏۱۴۷ ‏كشور موردبررسی وسهم ‏۴۳ ‏درصدی ایران دراین حوزه این موضوع مهم رایادآوری می كندكه باوجودپیشرفت بسیاردرعرصه های مختلف صنعتی وفناوری ,هنوزتجارت الكترونیك دركشورجایگاه شایسته خودرابه دست نیاورده است ‏.‏ هرچندكه این رتبه نسبت به بسیاری ازكشورهای آسیایی وآفریقایی راضی كننده است ,امابیانگراین موضوع مهم است كه ماهنوزنتوانستیم ازشرایط ایجادشده درحوزه تجارت الكترونیك ,بهره مندشویم ‏.‏

واكربامقایسه جایگاه كنونی ایران درمیزان دسترسی به تجارت الكترونیك نسبت به سایركشورها,معتقداست كه این رتبه نسبت به بسیاری ازكشورهاكه درفقرتجارت الكترونیك به سرمی برند,تاحدودی قابل قبول است .

وی سپس ازكشورهای كره جنوبی ,انگلیس وتایوان به ترتیب با‏۸۲ ‏,‏۷۷ ‏و ‏۷۹‏باعنوان بالاترین میزان دسترسی به تجارت الكترونیك نام بردوافزود‏:‏ كشورمالی با‏۹ ‏درصدمیزان دسترسی ,پایین ترین رتبه رابه خوداختصاص داده است ‏.‏

وزیربازرگانی نیزدرآخرین اظهارات خوددرخصوص جایگاه ایران درعرصه تجارت الكترونیك گفت ‏: ‏تجارت الكترونیك درایران به طوركامل شكل نگرفته است ‏.‏

محمدشریعتمداری ,بابیان اینكه درزمان حاضربخشی ازتجارت كشوربر پایه الكترونیك صورت می گیرد,گفت ‏:‏تازمانی كه فعالیت تجاری دركشوربه طوركامل صورت نگیرد,نمی توان آماری ارایه كرد‏.‏

وی ادامه داد‏:‏یكی ازضرورتهای موردتوجه درعرصه تجارت الكترونیك ثبات مدیریت درحوزه های مختلف ومنتهی به الكترونیك است كه این بخش به فعالیت های گمركی ,بانكی ,حمل ونقل ,انتقال وجوه واطلاع رسانی تجاری نیازمند است ‏.‏

به گفته شریعتمداری ,تجارت الكترونیك ازسویی باگسترش فرهنگ استفاده ازآن درنظام بین المللی روبه رواست وازسوی دیگرباتغییرات لحظه به لحظه فناوری مواجه وضرورت تصمیم گیری دراین خصوص نیازمندسرعت بالای فعالیت است ‏.‏

وی بابیان اینكه درحوزه زیرساختهای تجارت الكترونیك پیشرفتهای رضایت بخشی حاصل شده ,افزود‏:‏دراین عرصه توانسته ایم فرهنگ تجارت الكترونیك را دركشورگسترش دهیم وبنگاههاراهدفمندكنیم ‏.‏به گفته وی ,ترویج روش استفاده ازمذاكرات الكترونیكی ازطریق شبكه اینترنتی میان بازرگانان وایجادحركتهای موردنیازبرای تبلیغات تجاراز طریق كاتالوگ الكترونیكی دربهره مندی ازامكانات تجارت الكترونیكی موثر است ‏.‏

وی تصریح كرد‏:‏برخی ازنیازمندیهای بازرگانان مربوطبه اطلاعات گمركات بازارهای هدف حمل ونقل است كه می توان ازطریق سیستم اینترنتی ,دریافت كرد‏.‏

وزیربازرگانی درعین حال تصریح كرد‏:‏اینكه این مجموعه حلقه به هم متصلی شودكه كسی بتواندپشت دستگاه رایانه خودیك فعالیت تجاری رااعم ازخریدیافروش به طول كامل انجام دهد,هنوزدركشورمامحقق نشده است وبه كندی پیش می رود‏.‏

فرهاددژپسندمعاون وزیربازرگانی نیزمعتقداست كه نگاه به تجارت الكترونیك دركشوربایدفرابخشی وجامع باشد‏.‏ به گفته وی ,توسعه زیرساختهاوالزامات آن نقش مهمی درگسترش تجارت الكترونیك دارند‏.‏وی توسعه تجارت الكترونیك ,آموزش وآگاهسازی فعالان اقتصادی وتوسعه برنامه های آموزشی بخصوص رسمی راازجمله موضوعهایی دانست كه بایددر توسعه تجارت الكترونیك موردتوجه قرارداد‏.‏

بایدتوجه داشت كه پذیرش درخواست ایران برای عضویت درسازمان تجارت جهانی وبهره مندی ازمزایای این سازمان نیازمنداقتصادی كاراوپویااست كه درآن بنگاههاباروزآمدكردن رویه هابه بهترین روشهاوبراساس فناوری‏های جدید,سلایق وتقاضای مصرف كنندگان رامدنظرقراردهندودراین صورت است كه برای قرارگرفتن درمحیطرقابتی آمادگی پیدامی كنند‏.‏

تجارت الكترونیكی نیزبه دلیل تسهیل دسترسی به اطلاعات سریع ومناسب , حذف محدودیتهای زمانی ومكانی وبهره مندی ازفناوری بالابهترین وكارآمد‏ترین روش برای بنگاههای اقتصادی است كه باشعارجهانی شدن یعنی قیمت كمتروكیفیت برتردربازارجهانی قرارمی گیرند‏.‏

مدیریت صحیح ,سیاستگذاری مناسب ودرست وتغییردرساختارهای اقتصادی میتواندزمینه رابیش ازپیش برای فعالان اقتصادی درحوزه تجارت الكترونیكی فراهم كندتابابهره مندی ازنیروهای بالقوه تجارت جهانی وتجارت الكترونیكی درجهت توسعه تعامل جهانی ,گسترش صادرات كشوروافزایش اشتغال ورشد اقتصادی گام بردارند‏.
 
بالا