موتورخانه (Boiler Room)
موتورخانه مذكور در ضلع شمالی ساختمان مورد مثال واقع گردیده كه شامل تعداد چهار عدد بویلر آبگرم ـ دستگاه انبساط بسته سه عدد ـ مبدل آب گرم جهت مصرف آب گرم بهداشتی دو دستگاه منبع آب نمك و سختی گیر ـدو دستگاه ـتعداد چهار دستگاه چیلر تراكمی ـ پمپ فونداسیونی ـ پمپ مداری ـ برج خنك كن می باشد . تعداد پنج پمپ سیركولاسیون ـ جهت سیر كوله كردن آب هوا سازها ـ تعداد سه پمپ سیر كولاسیون جهت سیر كوله كردن آب فن كویل ها ـ تعداد سه پمپ جهت سیر كوله كردن آب گرم مبدل ـ تعداد چهار پمپ جهت سیر كوله كردن آب كنداسنور به برج .
خلاصه ای از شرح و چگونگی كار دستگاهها :
سیستمی تراكمی (چیلر ):CHILLER
در ماشینهای مبرد تراكمی ،مقداری كاردر Com Perssor به سیستمی داده می شود ،كمپرسور سیال مبرد را متراكمی نموده و سیال كه به گاز تبدیل شده در Cond an sor حرارت دریافت كرده را به محیط پس می دهد و بعد از عبور از شیر انبساط Expotione Valve وارد Evaporator شده ودراثر ازدیاد حجم ،حرارت محیط اطراف را كسب می كند و در نتیجه هوای اطراف اواپراتور خنك می شود . چهار عدد چیلر ازنوع ـ متناوب پیستونی ـ رفت و آمدی Reciprocating موجعه می باشد ظرفیت این نوع چیلرها از یك تن الی 40تن می باشد ودر J مدل برای ظرفیتهای مختلف ساخته می شود .
نوع بسته (Hermrtic) ـ نوع نیمه بسته (Semi Hermetic) ـ نوع باز (open Hermetic) كه چیلر های مذكور از نوع ( Hermetic) می باشند یعنی كمپرسور و موتور دریك پوسته قرار داشته و كاملاً غیر قابل نفوذ بوده است . چیلرهای مذكور از شركت ساروال واز مبرد فریون 22 استفاده نموده وروغن آن از نوع For-G-S می باشد . هر چیلر دارای 4 كمپرسور و2 كندانسور می باشد وهر كمپرسور دارای قدرت 40 تن است و هر چیلر دارای قدرت 160 تن اسمی و 140 تن عملی می باشد .
در جه فشار بالای چیلر (HP) بایستی بین 260-200 باشد و درجه فشار پایین )LP( بایستی بین 75-45 باشد درجه فشار روغن باید حداقل 20 درجه بیشتر از درجه فشار كمی باشد . سطح نمای روغن بایستی همیشه تا نصف شیشه روغن داشته باشد سطح نمای گاز باید صاف و بدون حالت كف زدگی باشد .
وسائل تولید حرارت – دیگ (Boiler)
از معمول ترین مولد های گرمائی ،دیگ های حرارت مركزی می باشند . دردیگ ها انرژی حرارتی از سوخت (كه توسط مشعل تولید حرارت می نماید ) گرفته شده وبه آن داده می شود . بسته به نوع مصرف ،آب می تواند دردیگ ها به آب داغ و یا بخار تبدیل شود لذا دیگ ها به دو نوع دیگ آبگرم و دیگ بخار تقسیم می شوند .در دیگهای آب گرم انرژی حرارتی تولید شده توسط مشعل ،آب داغ را تولید می نماید وسعی می شود كه از تولید بخار جلوگیری به عمل آید زیرا در این دیگ ها كنترل و سوپاپی جهت بخار ایجاد شده وجود ندارد و در صورت تولید بخار به دیگ آسیب می رسد .
دیگ ها آب گرم از نظر جنس و ساخت به دو نوع : چدنی و فولادی تقسیم می شوند دیگهای موجود با ظرفیت 150000k col با سوخت گاز شهری مشغول به كار می باشد ودر اینجا دمای مورد نظر روی 80set می شود .
برج خنك كن (Cooling tower)
گرمایی كه در سیكل كار چیلر تولید شده در كندانسور چیلر به آب داده می شود آبی كه به اینصورت گرم شده به برج خنك كن منتقل می گردد تا گرمای خود را درآنجا به محیط اطراف بدهد. نحوه عمل در برج بدین صورت است كه آب از بالا به پایین پاشیده می شود ودر حین عبور از قسمت های داخلی برج ،با وزش هوا ، قسمتی از گرمای آب به محیط داده می شود و مقداری از حرارت باقیمانده نیز ضمن تبخیر ذرات آب(كه با گرفتن گرما همراه است ) خنثی می شود ، پس از این مراحل آب در تشتك زیربرج جمع شده و جهت برقراری مجدد سیستم به چیلر می رود . وزش هوا در داخل برج معمولاً به وسیله هوا ده یا بادرسان صورت می گیرد .
بادرسان ها از نوع پروانه ای و یا سانتریفوژ هستند كه در برج موتورخانه از نوع سانتریفوژ استفاده شده است .
مشعل (Burner)
تولید گرما در دیگ ها به وسیله مشعل صورت می پذیرد . مشعل ها معمولاً با سوخت های مایع (oil Burner) كار می كنند. در مناطقی كه دسترسی به گاز آسان باشد از مشعل های گازی (Gas Burner) استفاده می شود.
مشعل مورد نظر در موتورخانه از نوع گازی می باشد. در مشعل های گازی عمل احتراق به وسیله گاز صورت می پذیرد . به علت خطرات بیشتری كه گاز نسبت به گازوئیل دارد كنترل آن از حساسیت زیادی برخودار است . معمولاً دارای یك ترموكوپل برای كنترل شعله می باشد ودر صورتیكه شعله از میان برود فرمان قطع جریان گاز را می دهد .
خطوط و وسایل انتقال انرژی :
انتقال گرما و سرما توسط دو عامل آب یا بخار (لوله كشی )
و هوا (كانال كشی ) صورت می گیرد . وسیله ایجاد فشار در لوله كشی پمپ ودر كانال كشی ،بادرسان می باشد . آب به وسیله دیگ گرما و یا به واسطه چیلر سرما گرفته و توسط خطوط لوله كشی به قسمت های مورد نیاز منتقل می شود . ایجاد فشار به وسیله Pump صورت می گیرد معمولاً در ظرفیت های كم (تا حدود 100FTJ5,GPM) از پمپ خطی (In line3 pump) كه در فضای ازاد روی مسیر خط لوله نصب می شود استفاده شده ودر ظرفیت های بزرگتر پمپ زمینی (Base Mounted pump) به كار می رود .
پمپ زمینی روی فونداسیون نصب شده و قبل از اتصال به سیستم لوله كشی معمولاً لرزه گیر به كار می برند تا ارزش پمپ كه باعث ایجاد فتیگ یا خستگی و شكستن لوله ها می شود به شبكه لوله كشی منتقل نگردد. در مواقعی كه احتیاج به فشار زیاد باشد از پمپ های چند مرحله ای (Multi stage pump) استفاده می شود . عموماً پمپ های موتور خانه طبق برنامه زمانبدی شده به نوبت در مدار قرار گرفته و Enry aiz می شدند . این گونه پمپها در مكش دارای گیج فشار (مانومتر ) ـشیرفلكه ـ صافی (Strainer) ولرزه گیر می باشند ودر رانش نیز دارای لرزه گیر شیر یكطرفه ـشیر فلكه و مانومتر می باشد Cheak valae یا شیر یكطرفه برای جلوگیری از به قوچ یا پدیده و تر هم یا چكش آبی می باشد ـ مانومتر فشار را مشخص می كند ـ شیر كشویی برای قطع یا وصل آب وشیر فلكه سوزنی برای تنظیمی و بی آب استفاده می شود ـ صافی یا استریز برای جلوگیری از ناخالصی آب به داخل پمپ نصب می شود.
وسائل تبادل و توزیع گرما و سرما :
آب ،بخار و یا هوا . بعد از عبور از شبكه های انتقال به وسائل توزیع گرما و سرما رسیده مطبوع محیط را فراهم می آوردند وسائل توزیع سرما و گرما در اینجا فن كویل و هوا ساز می باشد. از فن كویل برای گرمایش در زمستان و هم برای سرمایش در تابستان مورد استفاده قرار می گیرد. آب سردوگرمی كه در دستگاههای مولد انرژی (دیگ ـچلیر ) تولید می شود توسط پمپ و شبكه لوله كشی به فن كویل رسیده و پس از عبور از كویل های پره دار به وسیله وزش اجباری هوا روی كویل ها ، سرما و گرما را به محیط می دهد .
فن كویل را معمولاًزیر پنجره قرار داده و پشت آن دریچه هوای تازه نصب می نمایندـ عیب سیستم فن كویل نسبت به تهویه مطبوع (دستگاه هواساز ) این است كه در فن كویل نمی توان روی رطوبت هوا كنترل داشت . این دستگاه در ساختمانهایی مورد استفاده قرار گیرد كه درجه حرارت هر یك از اتاق ها را مستقلاً بخواهند كنترل نمایند. كنترل درجه حرارت در سیستم فن كویل به دو صورت انجام می گیرد ،یكی نصب شیربرقی روی لوله رفت و برگشت كه به علت هزینه زیاد معمولاً اجرا نمی گردد و دیگری نصب ترموستات اتاقی در داخل است كه به بادرسان فن كویل دستور قطع ووصل می دهد ولی آب سرد وگرم كماكان در داخل آن جریان دارد .
سختی گیر :
سختی آب به مجموعه املاح منیزیم و كلسیم موجود در آب گفته می شود به عبارت دیگر املاح فلزات چون آهن ـكلسیم ـ منیزیم ـ آلومینیم در آب ایجاد سختی می كنند. در آبهای صنعتی بالابودن سختی سبب رسوب سخت روی جدار لوله ها و دیگ های بخار می گردد كه علاوه بر افزایش افت فشار در طول لوله باعث كاهش ضریب انتقال حرارت نیز می گوید .
تقریباً نیمی از حجم سختی گیروزین می باشد ودر موقع لزوم آب سخت دارای املاح وارده شده و ازسمت دیگر به صورت آب نرم از آن خارج می شود و در ثر كاركرد زیاد بعد از مدتی وزین های سختی گیر اشباع شده و دیگر عمل نرم كردن انجام نمی گیرد كه گویند وزین اشباع شده یعنی بعد از مدتی وزین ها یونهای سدیم خود را كه تمامی تعویض نموده اند ،دیگر وزین قادر به جذب كلسیم نمی باشد جهت احیاء و استفاده مجدد آن روی وزین های اشباع شده آب نمك با غلظت مناسب وارد می نمایند تعویض یونی صورت می گیرد و یونهای سدیم نمك جایشان رابا یونهای كلسیم ومنیزیم وزین اشباع شده عوض می نمایند بدین صورت رزین دوباره احیاء می گردد.
هوا ساز( Air Hand ling unit)
دستگاه هواساز عمل تهویه مطبوع زمستانی و تابستانی را انجام می دهد . هوای تازه با هوائی كه توسط كانال های برگشتی جمع آوری شده ودر محفظخ احثلاط( (Mixing 30x مخلوط شده و پس از عبور از كویل حرارتی و یا برودتی و رطوبت زن (Hamidifier) به وسیله بادرسان به كانال رفت داده شده و از آنجا هوای مشروط (Conditioned air) كه دارای شررایط مورد نیاز می باشد به اتاق های مختلف توزیع می شود سرعت هوا روی كویل سرد معمولاً 500fpm اختیار می شود .
هوا سازهای مربوط به موتورخانه عمل رطوبت زنی توسط روش (Steamjet) صورت می گیرد كه این روش بخار مستقیماً وادر محیط می شود ، در صورتی كه عمل رطوبت زنی توسط لوله آب و انشانك های متعدد صورت پذیرد روش بهتری است . زیرا از روش بخار معمولاً در صنایع استفاده می شود .
منبع انبساط بسته :
2 دستگاه از منبع انبساط بسته مربوط به آب گرم كهدر اثر افزایش دما ـ انبساط حجمی پیدا می كند و این انبساط موجب تركیدگی در لوله ها و بویلرها می شود كه به این منظور از منبع انبساط استفاده می كنند ـ یك دستگاه منبع انبساط بسته سرمایی موجود می باشد كه كمبود آب سیستم را جبران می كند .
كنترل كننده ها (Controles)
كنترل ها برای تنظیم سیستم های تاسیساتی از نظر درجه حرارت ـ فشار ـ وموارد دیگر به كار می روند . بعضی از آنها برای نشان دادن شرایط و بعضی برای كنترل سیستم نصب می شوند . ترموستات مستفرق (Thermostat) ـ ترموستات جداری ( ترموتر ـ مانومتر (Mano meter) ـترمو متر ـ مانومتر ـ ترموستات كانالی ـ شیر دو راهه یاسه راهه برقی ..
(so lenoid 2 or 3 way valve) ـ شیر دو راهه یا سه راهه موتوری (motorized 2or 3 way valve ) شیر اطمینان (Safcty valve) شیر هواگیر اتو ماتیك (Air vent)ـ فلو سوئیچ (Flow switch) ـ كنترل كننده رطوبت (Hamidi stat) كنترل كننده های موتور كمپرسور از قبیل فیوزها در مدار قدرت ـ مدار (pump done) و مدار (pump out) كه در كمپرسور های چیلر موتورخانه از نوع (pump out) استفاده می شود .
طراحان دستگاه مدار (pump out) را پیشنهاد می كنند دراین سیستم ها گرم كن روغن ،در داخل كارتر قرار دارد مادامی كه سیستمی خاموش است هیتر انرژایز می شود ودر موقع كار كمپرسور هیتر از مدار خارج می شود همچنین می توان مدار انترلاك را طراحی نمود كه ابتدا پمپ چیلد ـ پمپ برج ـ فن برج راه اندازی می شود و سپس موتور كمپرسور در مدار قرار می گیرد همچنین می توان از كنترل كننده های ظرفیت نیز نام بردو به طور كلی می توان گفت وسایل كنترل چیلر عبارتند از :
1- كنترل كننده های ایمنی Safety control
2- كنترل كننده های ظرفیتCopasity control
3- مدارها pump down- pump out- interlock
4- وكنترل كننده های سیستمها تبرید عبارتند از :
Thermostat- High pressure control (HP)-Low pressure control (LP)-OIL PRESSURE SWITCH (OS)- Anti Freez – flow switch- Crank case Heater- safety valve .
High pressure control _ این كنترل كننده كه تحت تاثیر تغییرات فشار خط رانش می باشد به عنوان یك كنترل كننده شرایط imerj ency عمل می كند.
مواردی كه كنترل كننده (HP) عمل می كند.
1- در تاسیسات بزرگ در صورتی كه آب برج بیش از حد تحت تاثیر گرد و غبار غلیظ شود هدایت حرارتی آن كم شده ودر نتیجه فشار در كندانسور بالا می رود كه باعث عمل كردن (HP) می شود برای این منظور از لوله های bleed line استفاده می شود.
2- فن برج از كار بیفتد.
3- پمپ برج از كار بیفتد .
4- اگر در كندانسور هوا باشد (قانون دالتون )
5- اگر كندانسور هوایی كثیف باشد.
6- در روزهایی از سال كه هوا مرطوب شود (پائیز ) عمل می كند.
7- چپ گرد بودن فن برج .
8- گرمای بیش از حد در كندانسور هوائی .
9- اگر لوله های كندانسور بیش از حد رسوب بگیرد از مواردی تحت عنوان (descaller) ب عنوان رسوب زادئی استفاده می شود . (dow pressure cont rol )
این كنترل كننده در شرایطی عمل می كند كه فشار اواپراتور پایین باشد .
سیستم جذبی
این سیستم دارای یك ژنراتور حرارتی ( Heat Generator) ـ (كندانسور Condenser) و اواپراتور می باشد . گرمای محیط را گرفته (به عبارتی دیگر سرما تولید می كند ) پس جذب مایع جاذب شده و از آنجا دوباره به ژنارتور باز می گردد. عملاص می توان گفت كه جاذب و ژنراتور در مدار به ترتیب عمل مكش و رانش یك كمپرسور را انجام می دهند . معمولاً در چیلرهای ابزدوشن سیال مبرد آبو سیال جاذب ایتیوم بروماید (Lithium bromide) است .
مزایای استفاده از سیستمهای نسبت به سیستم تراكمی :
در پروژه هایی كه به منظور گرمایش ، دیگ بخار وجود دارد می توان از چیلر ابزدوبشن استفاده نمود البته هزینه اولیه آن نسبت به چیلرهای تراكمی بیشتر می باشد ولی با توجه به مخارج راه اندازی و تعمیر و نگهداری كم خرج و مخصوصاً مصرف برق خیلی كم آن كه به مراتب از چیلرهای تراكمی پایین تر می باشد و همچنین مصرف سو خت ارزان (گاز یا گازوئیل ) و سادگی و عدم پیچیدگی سیستم در ظرفیت های زیاد مقرون به صرفه می باشد . همچنین قطعات مكانیكی سیستم تبرید تراكمی را ندارد ـ طول عمر بیشتری دارد .
زاویه نصب مشعل قطر مخروطی هوای ثانویه 75/14 _ مبدل ها با ظرفیت gallon 375 فشار تست 150 و فشار كار psi 90
مواظبت و انتقال سیستمی بروماید :
این محلول غیر رسمی غیر قابل اشتعال ، غیر قابل انفجار و دارای خواص شیمیائی ثابت می باشد این محلول می تواند براحتی در شبكه های سر باز انتقال یابد . ولی بعد از هر چند سال استفاده ممكن است در خاتصیت آن تغییراتی به وجود آید . اگر محلول لیتیم بروماید بر روی ابزار یا هر قسمتی بریزد این قسمتها بایستی شستشو و سپس خشك گردند این محلول در مجاورت هوا ایجاد خوردگی می نمایند . روكش نازكی از روغن برروی ابزار بعد از شستشو لازم و مناسب می باشد . تماس محلول لیتیم بروماید می تواند برروی پوست ـ چشم و پوسته مخاط و نزج تاثیر بگذارد كه شستشو با آب و صابون مناسب خواهد بود .
سیستم Fire یا آتش نشانی
سیستم آتش نشانی از پیشرفت به خصوصی برخودار است . دارای Zone 18 عمل كرد و Zone24 آلارم (خبر دهنده ) می باشد . در مكانهایی كه از حساسیت كمتری برخودار است از سیستم خبر دهنده استفاده شده مانند سالن ها ـ در مكانهایی كه از حساسیت بیشتری برخودار است مثل وانبار كتاب از سیستم عمل كرد استفاده شده است .
به این صورت كه سیستم حساس یه (نور) و (دود) می باشد در صورتی كه شعله ای به وجود آید حساسی (sensone) حساس به نور یا دود عمل كرده و دربها بسته شده (closs door) و سپس از اتاق كنترل فرمان گرفته و سیستم گاز هالون عكل كرد و پودر به صورت گاز با فشار 360psi و دمای 20 وارد محیط مورد نظر شده و محل را اطفاء حریق می كند. همچنین در مكانهای دیگر از جمله سالن های راه دو از سیستم Fir و لوله كشی آب استفاده شده كه در مواقع ضروری به وسیله آب محل مورد نظر خاموش می شود.
ایستگاه تقلیل فشار ، فشار 150psi را به 15psi تبدیل می كند .
اتاق كنترل :
با استفاده از تابلو های برق و كنترل ،در اتاق كنترل موتورخانه كلیه فرمانهای مربوط به دستگاهها در اینجا اجرا می شود . تعداد 2 عدد دیگ بخار با ظرفیتهای 10000و14000 موجود می باشد كه با حداكثر فشار كار مجاز 150psi ودرجه حرارت 188 می باشد .
كندانس یونیت (condans unite)
دراین سیستم برعكس برج خنك كن كه آب نقش سیال واسطه را ایفاءمی كند ، گاز داغ خارج شده از كمپرسور مستقیماً وارد كندانسور هوائی شده و گرمای خود را به محیط می دهد . گاز داغ معمولاً ازداخل كویل های مارپیچی كه روی آنها پره FIN تعبیه شده عبور می نماید و عمل انتقال حرارت توسط وزش اجباری بادرسان پروانه ای صورت می گیرد این دستگاه ها در روی پشت بام نصب می شوند تابرای ایجاد هوای بدون رطوبت استفاده شود .
برگرفته از:saeidahmadi.mihanblog.com
موتورخانه مذكور در ضلع شمالی ساختمان مورد مثال واقع گردیده كه شامل تعداد چهار عدد بویلر آبگرم ـ دستگاه انبساط بسته سه عدد ـ مبدل آب گرم جهت مصرف آب گرم بهداشتی دو دستگاه منبع آب نمك و سختی گیر ـدو دستگاه ـتعداد چهار دستگاه چیلر تراكمی ـ پمپ فونداسیونی ـ پمپ مداری ـ برج خنك كن می باشد . تعداد پنج پمپ سیركولاسیون ـ جهت سیر كوله كردن آب هوا سازها ـ تعداد سه پمپ سیر كولاسیون جهت سیر كوله كردن آب فن كویل ها ـ تعداد سه پمپ جهت سیر كوله كردن آب گرم مبدل ـ تعداد چهار پمپ جهت سیر كوله كردن آب كنداسنور به برج .
خلاصه ای از شرح و چگونگی كار دستگاهها :
سیستمی تراكمی (چیلر ):CHILLER
در ماشینهای مبرد تراكمی ،مقداری كاردر Com Perssor به سیستمی داده می شود ،كمپرسور سیال مبرد را متراكمی نموده و سیال كه به گاز تبدیل شده در Cond an sor حرارت دریافت كرده را به محیط پس می دهد و بعد از عبور از شیر انبساط Expotione Valve وارد Evaporator شده ودراثر ازدیاد حجم ،حرارت محیط اطراف را كسب می كند و در نتیجه هوای اطراف اواپراتور خنك می شود . چهار عدد چیلر ازنوع ـ متناوب پیستونی ـ رفت و آمدی Reciprocating موجعه می باشد ظرفیت این نوع چیلرها از یك تن الی 40تن می باشد ودر J مدل برای ظرفیتهای مختلف ساخته می شود .
نوع بسته (Hermrtic) ـ نوع نیمه بسته (Semi Hermetic) ـ نوع باز (open Hermetic) كه چیلر های مذكور از نوع ( Hermetic) می باشند یعنی كمپرسور و موتور دریك پوسته قرار داشته و كاملاً غیر قابل نفوذ بوده است . چیلرهای مذكور از شركت ساروال واز مبرد فریون 22 استفاده نموده وروغن آن از نوع For-G-S می باشد . هر چیلر دارای 4 كمپرسور و2 كندانسور می باشد وهر كمپرسور دارای قدرت 40 تن است و هر چیلر دارای قدرت 160 تن اسمی و 140 تن عملی می باشد .
در جه فشار بالای چیلر (HP) بایستی بین 260-200 باشد و درجه فشار پایین )LP( بایستی بین 75-45 باشد درجه فشار روغن باید حداقل 20 درجه بیشتر از درجه فشار كمی باشد . سطح نمای روغن بایستی همیشه تا نصف شیشه روغن داشته باشد سطح نمای گاز باید صاف و بدون حالت كف زدگی باشد .
وسائل تولید حرارت – دیگ (Boiler)
از معمول ترین مولد های گرمائی ،دیگ های حرارت مركزی می باشند . دردیگ ها انرژی حرارتی از سوخت (كه توسط مشعل تولید حرارت می نماید ) گرفته شده وبه آن داده می شود . بسته به نوع مصرف ،آب می تواند دردیگ ها به آب داغ و یا بخار تبدیل شود لذا دیگ ها به دو نوع دیگ آبگرم و دیگ بخار تقسیم می شوند .در دیگهای آب گرم انرژی حرارتی تولید شده توسط مشعل ،آب داغ را تولید می نماید وسعی می شود كه از تولید بخار جلوگیری به عمل آید زیرا در این دیگ ها كنترل و سوپاپی جهت بخار ایجاد شده وجود ندارد و در صورت تولید بخار به دیگ آسیب می رسد .
دیگ ها آب گرم از نظر جنس و ساخت به دو نوع : چدنی و فولادی تقسیم می شوند دیگهای موجود با ظرفیت 150000k col با سوخت گاز شهری مشغول به كار می باشد ودر اینجا دمای مورد نظر روی 80set می شود .
برج خنك كن (Cooling tower)
گرمایی كه در سیكل كار چیلر تولید شده در كندانسور چیلر به آب داده می شود آبی كه به اینصورت گرم شده به برج خنك كن منتقل می گردد تا گرمای خود را درآنجا به محیط اطراف بدهد. نحوه عمل در برج بدین صورت است كه آب از بالا به پایین پاشیده می شود ودر حین عبور از قسمت های داخلی برج ،با وزش هوا ، قسمتی از گرمای آب به محیط داده می شود و مقداری از حرارت باقیمانده نیز ضمن تبخیر ذرات آب(كه با گرفتن گرما همراه است ) خنثی می شود ، پس از این مراحل آب در تشتك زیربرج جمع شده و جهت برقراری مجدد سیستم به چیلر می رود . وزش هوا در داخل برج معمولاً به وسیله هوا ده یا بادرسان صورت می گیرد .
بادرسان ها از نوع پروانه ای و یا سانتریفوژ هستند كه در برج موتورخانه از نوع سانتریفوژ استفاده شده است .
مشعل (Burner)
تولید گرما در دیگ ها به وسیله مشعل صورت می پذیرد . مشعل ها معمولاً با سوخت های مایع (oil Burner) كار می كنند. در مناطقی كه دسترسی به گاز آسان باشد از مشعل های گازی (Gas Burner) استفاده می شود.
مشعل مورد نظر در موتورخانه از نوع گازی می باشد. در مشعل های گازی عمل احتراق به وسیله گاز صورت می پذیرد . به علت خطرات بیشتری كه گاز نسبت به گازوئیل دارد كنترل آن از حساسیت زیادی برخودار است . معمولاً دارای یك ترموكوپل برای كنترل شعله می باشد ودر صورتیكه شعله از میان برود فرمان قطع جریان گاز را می دهد .
خطوط و وسایل انتقال انرژی :
انتقال گرما و سرما توسط دو عامل آب یا بخار (لوله كشی )
و هوا (كانال كشی ) صورت می گیرد . وسیله ایجاد فشار در لوله كشی پمپ ودر كانال كشی ،بادرسان می باشد . آب به وسیله دیگ گرما و یا به واسطه چیلر سرما گرفته و توسط خطوط لوله كشی به قسمت های مورد نیاز منتقل می شود . ایجاد فشار به وسیله Pump صورت می گیرد معمولاً در ظرفیت های كم (تا حدود 100FTJ5,GPM) از پمپ خطی (In line3 pump) كه در فضای ازاد روی مسیر خط لوله نصب می شود استفاده شده ودر ظرفیت های بزرگتر پمپ زمینی (Base Mounted pump) به كار می رود .
پمپ زمینی روی فونداسیون نصب شده و قبل از اتصال به سیستم لوله كشی معمولاً لرزه گیر به كار می برند تا ارزش پمپ كه باعث ایجاد فتیگ یا خستگی و شكستن لوله ها می شود به شبكه لوله كشی منتقل نگردد. در مواقعی كه احتیاج به فشار زیاد باشد از پمپ های چند مرحله ای (Multi stage pump) استفاده می شود . عموماً پمپ های موتور خانه طبق برنامه زمانبدی شده به نوبت در مدار قرار گرفته و Enry aiz می شدند . این گونه پمپها در مكش دارای گیج فشار (مانومتر ) ـشیرفلكه ـ صافی (Strainer) ولرزه گیر می باشند ودر رانش نیز دارای لرزه گیر شیر یكطرفه ـشیر فلكه و مانومتر می باشد Cheak valae یا شیر یكطرفه برای جلوگیری از به قوچ یا پدیده و تر هم یا چكش آبی می باشد ـ مانومتر فشار را مشخص می كند ـ شیر كشویی برای قطع یا وصل آب وشیر فلكه سوزنی برای تنظیمی و بی آب استفاده می شود ـ صافی یا استریز برای جلوگیری از ناخالصی آب به داخل پمپ نصب می شود.
وسائل تبادل و توزیع گرما و سرما :
آب ،بخار و یا هوا . بعد از عبور از شبكه های انتقال به وسائل توزیع گرما و سرما رسیده مطبوع محیط را فراهم می آوردند وسائل توزیع سرما و گرما در اینجا فن كویل و هوا ساز می باشد. از فن كویل برای گرمایش در زمستان و هم برای سرمایش در تابستان مورد استفاده قرار می گیرد. آب سردوگرمی كه در دستگاههای مولد انرژی (دیگ ـچلیر ) تولید می شود توسط پمپ و شبكه لوله كشی به فن كویل رسیده و پس از عبور از كویل های پره دار به وسیله وزش اجباری هوا روی كویل ها ، سرما و گرما را به محیط می دهد .
فن كویل را معمولاًزیر پنجره قرار داده و پشت آن دریچه هوای تازه نصب می نمایندـ عیب سیستم فن كویل نسبت به تهویه مطبوع (دستگاه هواساز ) این است كه در فن كویل نمی توان روی رطوبت هوا كنترل داشت . این دستگاه در ساختمانهایی مورد استفاده قرار گیرد كه درجه حرارت هر یك از اتاق ها را مستقلاً بخواهند كنترل نمایند. كنترل درجه حرارت در سیستم فن كویل به دو صورت انجام می گیرد ،یكی نصب شیربرقی روی لوله رفت و برگشت كه به علت هزینه زیاد معمولاً اجرا نمی گردد و دیگری نصب ترموستات اتاقی در داخل است كه به بادرسان فن كویل دستور قطع ووصل می دهد ولی آب سرد وگرم كماكان در داخل آن جریان دارد .
سختی گیر :
سختی آب به مجموعه املاح منیزیم و كلسیم موجود در آب گفته می شود به عبارت دیگر املاح فلزات چون آهن ـكلسیم ـ منیزیم ـ آلومینیم در آب ایجاد سختی می كنند. در آبهای صنعتی بالابودن سختی سبب رسوب سخت روی جدار لوله ها و دیگ های بخار می گردد كه علاوه بر افزایش افت فشار در طول لوله باعث كاهش ضریب انتقال حرارت نیز می گوید .
تقریباً نیمی از حجم سختی گیروزین می باشد ودر موقع لزوم آب سخت دارای املاح وارده شده و ازسمت دیگر به صورت آب نرم از آن خارج می شود و در ثر كاركرد زیاد بعد از مدتی وزین های سختی گیر اشباع شده و دیگر عمل نرم كردن انجام نمی گیرد كه گویند وزین اشباع شده یعنی بعد از مدتی وزین ها یونهای سدیم خود را كه تمامی تعویض نموده اند ،دیگر وزین قادر به جذب كلسیم نمی باشد جهت احیاء و استفاده مجدد آن روی وزین های اشباع شده آب نمك با غلظت مناسب وارد می نمایند تعویض یونی صورت می گیرد و یونهای سدیم نمك جایشان رابا یونهای كلسیم ومنیزیم وزین اشباع شده عوض می نمایند بدین صورت رزین دوباره احیاء می گردد.
هوا ساز( Air Hand ling unit)
دستگاه هواساز عمل تهویه مطبوع زمستانی و تابستانی را انجام می دهد . هوای تازه با هوائی كه توسط كانال های برگشتی جمع آوری شده ودر محفظخ احثلاط( (Mixing 30x مخلوط شده و پس از عبور از كویل حرارتی و یا برودتی و رطوبت زن (Hamidifier) به وسیله بادرسان به كانال رفت داده شده و از آنجا هوای مشروط (Conditioned air) كه دارای شررایط مورد نیاز می باشد به اتاق های مختلف توزیع می شود سرعت هوا روی كویل سرد معمولاً 500fpm اختیار می شود .
هوا سازهای مربوط به موتورخانه عمل رطوبت زنی توسط روش (Steamjet) صورت می گیرد كه این روش بخار مستقیماً وادر محیط می شود ، در صورتی كه عمل رطوبت زنی توسط لوله آب و انشانك های متعدد صورت پذیرد روش بهتری است . زیرا از روش بخار معمولاً در صنایع استفاده می شود .
منبع انبساط بسته :
2 دستگاه از منبع انبساط بسته مربوط به آب گرم كهدر اثر افزایش دما ـ انبساط حجمی پیدا می كند و این انبساط موجب تركیدگی در لوله ها و بویلرها می شود كه به این منظور از منبع انبساط استفاده می كنند ـ یك دستگاه منبع انبساط بسته سرمایی موجود می باشد كه كمبود آب سیستم را جبران می كند .
كنترل كننده ها (Controles)
كنترل ها برای تنظیم سیستم های تاسیساتی از نظر درجه حرارت ـ فشار ـ وموارد دیگر به كار می روند . بعضی از آنها برای نشان دادن شرایط و بعضی برای كنترل سیستم نصب می شوند . ترموستات مستفرق (Thermostat) ـ ترموستات جداری ( ترموتر ـ مانومتر (Mano meter) ـترمو متر ـ مانومتر ـ ترموستات كانالی ـ شیر دو راهه یاسه راهه برقی ..
(so lenoid 2 or 3 way valve) ـ شیر دو راهه یا سه راهه موتوری (motorized 2or 3 way valve ) شیر اطمینان (Safcty valve) شیر هواگیر اتو ماتیك (Air vent)ـ فلو سوئیچ (Flow switch) ـ كنترل كننده رطوبت (Hamidi stat) كنترل كننده های موتور كمپرسور از قبیل فیوزها در مدار قدرت ـ مدار (pump done) و مدار (pump out) كه در كمپرسور های چیلر موتورخانه از نوع (pump out) استفاده می شود .
طراحان دستگاه مدار (pump out) را پیشنهاد می كنند دراین سیستم ها گرم كن روغن ،در داخل كارتر قرار دارد مادامی كه سیستمی خاموش است هیتر انرژایز می شود ودر موقع كار كمپرسور هیتر از مدار خارج می شود همچنین می توان مدار انترلاك را طراحی نمود كه ابتدا پمپ چیلد ـ پمپ برج ـ فن برج راه اندازی می شود و سپس موتور كمپرسور در مدار قرار می گیرد همچنین می توان از كنترل كننده های ظرفیت نیز نام بردو به طور كلی می توان گفت وسایل كنترل چیلر عبارتند از :
1- كنترل كننده های ایمنی Safety control
2- كنترل كننده های ظرفیتCopasity control
3- مدارها pump down- pump out- interlock
4- وكنترل كننده های سیستمها تبرید عبارتند از :
Thermostat- High pressure control (HP)-Low pressure control (LP)-OIL PRESSURE SWITCH (OS)- Anti Freez – flow switch- Crank case Heater- safety valve .
High pressure control _ این كنترل كننده كه تحت تاثیر تغییرات فشار خط رانش می باشد به عنوان یك كنترل كننده شرایط imerj ency عمل می كند.
مواردی كه كنترل كننده (HP) عمل می كند.
1- در تاسیسات بزرگ در صورتی كه آب برج بیش از حد تحت تاثیر گرد و غبار غلیظ شود هدایت حرارتی آن كم شده ودر نتیجه فشار در كندانسور بالا می رود كه باعث عمل كردن (HP) می شود برای این منظور از لوله های bleed line استفاده می شود.
2- فن برج از كار بیفتد.
3- پمپ برج از كار بیفتد .
4- اگر در كندانسور هوا باشد (قانون دالتون )
5- اگر كندانسور هوایی كثیف باشد.
6- در روزهایی از سال كه هوا مرطوب شود (پائیز ) عمل می كند.
7- چپ گرد بودن فن برج .
8- گرمای بیش از حد در كندانسور هوائی .
9- اگر لوله های كندانسور بیش از حد رسوب بگیرد از مواردی تحت عنوان (descaller) ب عنوان رسوب زادئی استفاده می شود . (dow pressure cont rol )
این كنترل كننده در شرایطی عمل می كند كه فشار اواپراتور پایین باشد .
سیستم جذبی
این سیستم دارای یك ژنراتور حرارتی ( Heat Generator) ـ (كندانسور Condenser) و اواپراتور می باشد . گرمای محیط را گرفته (به عبارتی دیگر سرما تولید می كند ) پس جذب مایع جاذب شده و از آنجا دوباره به ژنارتور باز می گردد. عملاص می توان گفت كه جاذب و ژنراتور در مدار به ترتیب عمل مكش و رانش یك كمپرسور را انجام می دهند . معمولاً در چیلرهای ابزدوشن سیال مبرد آبو سیال جاذب ایتیوم بروماید (Lithium bromide) است .
مزایای استفاده از سیستمهای نسبت به سیستم تراكمی :
در پروژه هایی كه به منظور گرمایش ، دیگ بخار وجود دارد می توان از چیلر ابزدوبشن استفاده نمود البته هزینه اولیه آن نسبت به چیلرهای تراكمی بیشتر می باشد ولی با توجه به مخارج راه اندازی و تعمیر و نگهداری كم خرج و مخصوصاً مصرف برق خیلی كم آن كه به مراتب از چیلرهای تراكمی پایین تر می باشد و همچنین مصرف سو خت ارزان (گاز یا گازوئیل ) و سادگی و عدم پیچیدگی سیستم در ظرفیت های زیاد مقرون به صرفه می باشد . همچنین قطعات مكانیكی سیستم تبرید تراكمی را ندارد ـ طول عمر بیشتری دارد .
زاویه نصب مشعل قطر مخروطی هوای ثانویه 75/14 _ مبدل ها با ظرفیت gallon 375 فشار تست 150 و فشار كار psi 90
مواظبت و انتقال سیستمی بروماید :
این محلول غیر رسمی غیر قابل اشتعال ، غیر قابل انفجار و دارای خواص شیمیائی ثابت می باشد این محلول می تواند براحتی در شبكه های سر باز انتقال یابد . ولی بعد از هر چند سال استفاده ممكن است در خاتصیت آن تغییراتی به وجود آید . اگر محلول لیتیم بروماید بر روی ابزار یا هر قسمتی بریزد این قسمتها بایستی شستشو و سپس خشك گردند این محلول در مجاورت هوا ایجاد خوردگی می نمایند . روكش نازكی از روغن برروی ابزار بعد از شستشو لازم و مناسب می باشد . تماس محلول لیتیم بروماید می تواند برروی پوست ـ چشم و پوسته مخاط و نزج تاثیر بگذارد كه شستشو با آب و صابون مناسب خواهد بود .
سیستم Fire یا آتش نشانی
سیستم آتش نشانی از پیشرفت به خصوصی برخودار است . دارای Zone 18 عمل كرد و Zone24 آلارم (خبر دهنده ) می باشد . در مكانهایی كه از حساسیت كمتری برخودار است از سیستم خبر دهنده استفاده شده مانند سالن ها ـ در مكانهایی كه از حساسیت بیشتری برخودار است مثل وانبار كتاب از سیستم عمل كرد استفاده شده است .
به این صورت كه سیستم حساس یه (نور) و (دود) می باشد در صورتی كه شعله ای به وجود آید حساسی (sensone) حساس به نور یا دود عمل كرده و دربها بسته شده (closs door) و سپس از اتاق كنترل فرمان گرفته و سیستم گاز هالون عكل كرد و پودر به صورت گاز با فشار 360psi و دمای 20 وارد محیط مورد نظر شده و محل را اطفاء حریق می كند. همچنین در مكانهای دیگر از جمله سالن های راه دو از سیستم Fir و لوله كشی آب استفاده شده كه در مواقع ضروری به وسیله آب محل مورد نظر خاموش می شود.
ایستگاه تقلیل فشار ، فشار 150psi را به 15psi تبدیل می كند .
اتاق كنترل :
با استفاده از تابلو های برق و كنترل ،در اتاق كنترل موتورخانه كلیه فرمانهای مربوط به دستگاهها در اینجا اجرا می شود . تعداد 2 عدد دیگ بخار با ظرفیتهای 10000و14000 موجود می باشد كه با حداكثر فشار كار مجاز 150psi ودرجه حرارت 188 می باشد .
كندانس یونیت (condans unite)
دراین سیستم برعكس برج خنك كن كه آب نقش سیال واسطه را ایفاءمی كند ، گاز داغ خارج شده از كمپرسور مستقیماً وارد كندانسور هوائی شده و گرمای خود را به محیط می دهد . گاز داغ معمولاً ازداخل كویل های مارپیچی كه روی آنها پره FIN تعبیه شده عبور می نماید و عمل انتقال حرارت توسط وزش اجباری بادرسان پروانه ای صورت می گیرد این دستگاه ها در روی پشت بام نصب می شوند تابرای ایجاد هوای بدون رطوبت استفاده شود .
برگرفته از:saeidahmadi.mihanblog.com
