كالا، واسطه مبادله:
در جوامع نخستين تحصيل انواع كالاهاي توليد شده جهت مصرف از طريق تعويض و مبادله دو كالا امكان پذير بود و اين مبادله مشكلات بسياري بهمراه داشت
از جمله :
الف- امكان نعيين ارزش كالا بر اساس قبول واحد معيني كه مورد تعيين طرفين باشد بود.
ب- يافتن طرفين مبادله دو كالا( مثلا گوسفند و گندم ) كه هر دو نياز به كالاي عرضه شده طرف ديگر داشته و آماده مبادله باشند چندان آسان نبود.
بشر در ابتدا براي حل چنين مشكلاتي اشياء و يا كالاهايي را به عنوان واسطه مبادلات به جهت سهولت داد و ستد انتخاب كرد و انتخاب آن بستگي به نوع و فراواني آن شيء يا واسطه در آن محدوده يا شهر داشت مثل صدف در سواحل دريا و گوسفند و گاو در نواحي كوهستاني و معتدل در همان زمان هم براي حفظ مقدار عددي مبادلات يا نتيجه معاملات از ريسمان هاي گره دار با چوبخط بهره مي جستند .
گرچه با انتخاب كالاهاي واسطه دو اشكال اساسي فوق ظاهرا حل شده بود اما گاهي كالاي واسطه نيزبه علت غير قابل تقسيم بودن مانع انجام معاملات كوچك مي گرديد و يا به علت حجم زياد و ارزش كم نقش اساسي را كه ذخيره كالاي واسطه تا زمان احتياج به معامله باشد غير ممكن مي ساخت و در بعضي مواقع نگهداري كالا بع علت فساد پذيري امكان نداشت .
2- مسكوك فلزي :
تنوع توليد و لزوم رفع نياز بشر از توليدات مختلف در سير گسترش اقتصاد كشورها موجب پيدايش دو كالاي اقتصادي با ثبات ارزش نسبي كه مورد قبول عامه باشد و اين دو كالا ي فلزي طلا و نقره بود .پس از آنكه فلزات قيمتي ( طلا و نقره) كشف شد و مزايا وجوه تمايز آنها نسبت به كالاهاي ديگربه ويژه مثل آهن ومس و مفرغ شناخته شد، جايگزين وسايل مبادلاتي قبلي كه فاقد خصوصيات فيزيكي طلا و نقره ( وفورتوليد بودند ) شدند و بعنوان « پول» مورد استفاده قرار گرفتند.
با گذشت زمان مسئولان امور در جوامع مختلف براي رونق دادو ستد و توسعه تجارت نسبت به ضرب سكه هاي طلا و نقره اقدام نمودند . براي انجام اين كار ، شمش هاي طلا ونقره را به سكه هاي كوچك ومتنوع تبديل و سپس آنها را به مهر خود ممهور و در قلمرو جغرافيايي خويش رايج ساختند.
بطوريكه مورخان مي گويند اختراع سكه از سده هفتم پيش از ميلاد مسيح در كشور ليدي پا گرفته ، ولي در اكتشافاتي كه اخيرا در كشور هندوستان شده مسكوكاتي بدست آمده كه ظاهرا مربوط به پنج هزار سال قبل است ( سه هزار سال قبل از ميلاد)پيش از روي كار آمدن هخامنشيان و سقوط كشور ليدي ، ايرانيان از اختراع پول و رواج ان در خاك همسايه خود اگاهي داشته اند زيرا پس از فتح ليدي به دست كورش كه اين سرزمين نيز در قلمرو حكومت هخامنشيان درآمددر اكروسارس پايتخت ليدي كارگاه سكه زني ( ضرابخانه ) وجود داشته است .اولين سكه اي كه در ايران رواج يافت ، در زمان داريوش اول ( 516ق.م )ضرب شد و نام آن دريك بود.
منابع:بازرگانی بین الملل، تالیف و ترجمه دکتر حقیقی، 1384.
در جوامع نخستين تحصيل انواع كالاهاي توليد شده جهت مصرف از طريق تعويض و مبادله دو كالا امكان پذير بود و اين مبادله مشكلات بسياري بهمراه داشت
از جمله :
الف- امكان نعيين ارزش كالا بر اساس قبول واحد معيني كه مورد تعيين طرفين باشد بود.
ب- يافتن طرفين مبادله دو كالا( مثلا گوسفند و گندم ) كه هر دو نياز به كالاي عرضه شده طرف ديگر داشته و آماده مبادله باشند چندان آسان نبود.
بشر در ابتدا براي حل چنين مشكلاتي اشياء و يا كالاهايي را به عنوان واسطه مبادلات به جهت سهولت داد و ستد انتخاب كرد و انتخاب آن بستگي به نوع و فراواني آن شيء يا واسطه در آن محدوده يا شهر داشت مثل صدف در سواحل دريا و گوسفند و گاو در نواحي كوهستاني و معتدل در همان زمان هم براي حفظ مقدار عددي مبادلات يا نتيجه معاملات از ريسمان هاي گره دار با چوبخط بهره مي جستند .
گرچه با انتخاب كالاهاي واسطه دو اشكال اساسي فوق ظاهرا حل شده بود اما گاهي كالاي واسطه نيزبه علت غير قابل تقسيم بودن مانع انجام معاملات كوچك مي گرديد و يا به علت حجم زياد و ارزش كم نقش اساسي را كه ذخيره كالاي واسطه تا زمان احتياج به معامله باشد غير ممكن مي ساخت و در بعضي مواقع نگهداري كالا بع علت فساد پذيري امكان نداشت .
2- مسكوك فلزي :
تنوع توليد و لزوم رفع نياز بشر از توليدات مختلف در سير گسترش اقتصاد كشورها موجب پيدايش دو كالاي اقتصادي با ثبات ارزش نسبي كه مورد قبول عامه باشد و اين دو كالا ي فلزي طلا و نقره بود .پس از آنكه فلزات قيمتي ( طلا و نقره) كشف شد و مزايا وجوه تمايز آنها نسبت به كالاهاي ديگربه ويژه مثل آهن ومس و مفرغ شناخته شد، جايگزين وسايل مبادلاتي قبلي كه فاقد خصوصيات فيزيكي طلا و نقره ( وفورتوليد بودند ) شدند و بعنوان « پول» مورد استفاده قرار گرفتند.
با گذشت زمان مسئولان امور در جوامع مختلف براي رونق دادو ستد و توسعه تجارت نسبت به ضرب سكه هاي طلا و نقره اقدام نمودند . براي انجام اين كار ، شمش هاي طلا ونقره را به سكه هاي كوچك ومتنوع تبديل و سپس آنها را به مهر خود ممهور و در قلمرو جغرافيايي خويش رايج ساختند.
بطوريكه مورخان مي گويند اختراع سكه از سده هفتم پيش از ميلاد مسيح در كشور ليدي پا گرفته ، ولي در اكتشافاتي كه اخيرا در كشور هندوستان شده مسكوكاتي بدست آمده كه ظاهرا مربوط به پنج هزار سال قبل است ( سه هزار سال قبل از ميلاد)پيش از روي كار آمدن هخامنشيان و سقوط كشور ليدي ، ايرانيان از اختراع پول و رواج ان در خاك همسايه خود اگاهي داشته اند زيرا پس از فتح ليدي به دست كورش كه اين سرزمين نيز در قلمرو حكومت هخامنشيان درآمددر اكروسارس پايتخت ليدي كارگاه سكه زني ( ضرابخانه ) وجود داشته است .اولين سكه اي كه در ايران رواج يافت ، در زمان داريوش اول ( 516ق.م )ضرب شد و نام آن دريك بود.
منابع:بازرگانی بین الملل، تالیف و ترجمه دکتر حقیقی، 1384.
