DDDIQ
مدیر ارشد
تأملی در نقش آفرینی فرهنگ اسلامی ایرانی بر معماری بومی
نویسندگان:
سید محمد کاظمی،مهدی حاتمی تاجیک
)عضو هیات علمی دانشگاه علم و هنر یزد(
)عضو هیات علمی دانشگاه علم و هنر یزد(
چکیده:
فرهنگ اسلامی ایرانی که ریشه در آموزههای دین مبین اسلام دارد علاوه بر پرورش وجوه مادی و معنوی، فطرت انسان را نیز تقویت مینماید. هنر و معماری نیزکه ریشه در فرهنگ دارد اثربخشی را در لایههای ظاهری و باطنی ابنیه تاریخی طی قرون متمادی عرضه داشته است. همانگونه که میراث فرهنگی تبلوری از دانش و بینش جامعه گذشته را با چنین بستری نشان میدهد. بازشناخت برخی مبانی فرهنگ اسلامی که در تولید و بهرهگیری از مصالح بومی و نیز در معماری و شهرسازی که نقش تأثیرگذاری را در پایداری و ماندگاری ابنیه داشته است در رهگذری فرهنگی برای نسل امروز لازم و ضروری است تا آینده را بتوان با معرفت و درکی وسیعتر به پیش برد..
مقاله حاضر، بدنبال شناخت برخی وجوه فرهنگ اسلامی ایرانی و بازخورد این رفتار در جامعه است تا بتوان تأثیر آن را در بهرهگیری وکاربرد مصالحی پایدار در ساختمان سازی مشاهده نمود. روش تحقیق با استفاده از منابع کتابخانهای و مطالعات میدانی بوده که با رجوع به برخی ابنیه تاریخی شهر یزد به عنوان الگویی پایدار در معماری و شهرسازی ایران اطلاعات جمعآوری شده و سپس تجزیه و تحلیل میگردد.
نتیجه تحقیق مشخص میکند؛ در فرهنگ اسلامی ایرانی، رفتا و باورهایی چون: صرفهجویی، محرمیت، احترام به طبیعت و ... نقشی تعیین کننده در انتخاب مصالحی پایدار برای ساخت ابنیه داشته است. همچنین با گذر زمان و ایجاد تحولات تاریخی دگرگونی در فرهنگ مردم ایجاد شده که در مواردی تفکرات وارداتی از جوامع غربی چون: تجملگرایی، تغییر در نگرش به طبیعت، اسراف، وابستگی و ... را در جامعه تغییر و ایجاد نموده است.
واژگان کلیدی:
فرهنگ اسلامی، مصالح بومی، معماری بومی
