بیماری های گیاهی و راه های درمان آن به صورت کلی

[mani24]

بذر و گیاهچه

​

علائم	عامل احتمالی	روش پیشنهادی کنترل
ظهور ضعیف گیاهچه	1/ دما و رطوبت مناسب است ، بذر کهنه ، کاشت خیلی عمیق ، کاشت خیلی سطحی و خشک ، خاک بسیار فشرده ، وجود کود زیاد در اطراف بذر ، پوسیدگی بذر در اثر قارچ	از کاشت خیلی عمیق و یا خیلی سطحی پرهیز کرد استفاده از قارچ کش های مناسب
	2/ دما و رطوبت نامناسب است ، خاک خیلی خشک ، خاک خیلی مرطوب ، دمای خیلی بالا ، دمای خیلی پایین ، پوسیدگی بذر در اثر قارچ	در خاک با زهکش مناسب کشت نمود
خروج گیاهچه طبیعی است اما رشدی ندارد	نور نامناسب ، کود ناکافی ، سرمای خیلی زیاد
گیاهچه پیچیده و غیرطبیعی است	خسارت ناشی از کنه ها ، وجود علف کش در خاک	استفاده از کنه کش های مناسب
سوختگی نوک برگ های گیاهچه	کود بسیار زیاد ، آسیب ناشی از آفت کش ها
مشاهده گیاهچه های خوابیده در سطح خاک	مرگ گیاهچه در اثر آلودگی قارچی

​

 

[mani24]

گل

​

علائم	عامل احتمالی	روش پیشنهادی کنترل
گیاه به ظاهر سالم است ولی گل نمی دهد	فصل نا مناسب ، دمای پایین و خسارت ناشی از سرما و یخ زدگی ، نور نامناسب ، ازت خیلی زیاد ، تراکم بالای گیاه ، گیاه نارس ، پیازهای کوچک و نامناسب	برخی گیاهان برای گلدهی نیاز به طول روز و مدت روشنایی خاصی دارند . گیاهان نورپسند در سایه کاشته نشوند . از کوددهی زیاد پرهیز شود چرا که رشد رویشی را تحریک کرده و گیاه گل نمی دهد . گیاه در زمان مناسب تنک شود . گیاهان دو ساله و چند ساله اغلب در سال اول گل نمی دهند . گل صدتومانی ممکن است چند سال گل ندهد .
تعداد زیادی گل های کوچک تولید می شوند	گیاه جوانه گیری نشده است	برخی از گل ها مانند داوودی نیاز دارند که تعدادی از جوانه ها حذف شده تا گل های بزرگی تولید کنند
گل ها پژمرده بوده و شکوفا نمی شوند ، رنگ روی گل ها و برگ ها وجود دارد	بیماری کپک خاکستری	گل های آلوده چیده و نابود شوند . از خیس کردن سطح گیاه و آبیاری گیاه در شب پرهیز کرد تا قبل از فرا رسیدن شب سطح گیاه خشک شود . استفاده از قارچ کش های مناسب مفید است
گل ها بدشکل و به رنگ غیر طبیعی	تریپس ها که عمدتاً داخل گلبرگ ها یافت می شوند	استفاده از حشره کش مناسب
زرت شدن گل ها ، نقوش حلقوی ، زردی ، موزاییک و ماتل در برگ ها	بیماری های ویروسی	نابودی گیاهان آلوده ، کنترل حشرات ممکن است پراکنش ویروس را کاهش دهد
پیدایش لکه های سبز روشن ، زرد و سفید روی برگ ها ایجاد می شوند	کنه های دو لکه ای	شستشو با جریان شدید آب سطح برگ و استفاده از کنه کش های مناسب در سطح زیرین برگ

 

[mani24]

برگ

​

علائم	عوامل احتمالی	روش پیشنهادی کنترل
بروز لکه های کرکی و برجسته در سطح زیرین برگ	oedema به عنوان یک بیماری فیزیولوژیک در ارتباط با رطوبت زیاد است	پرهیز از آبیاری زیاد ، افزایش فاصله بین گیاهان و کمک به برقراری جریان هوا به خصوص شمعدانی ، کاهش تراکم گیاهی به کاهش رطوبت کمک می کند
در حاشیه ی بیرونی برگ و بین رگبرگ ها قسمت های قهوه ای و نکروز به وجود می آید	سوختگی به علت هوای گرم و خشک یا در نشاهای تازه کاشته شده این حالت به وجود می آید . کمبود شدید مواد غذایی ، خسارت شیمیایی ، خسارت ناشی از املاح ، آنتراکنوز و بلایت برگی ، آفتاب سوختگی و آفتاب سوختگی زمستانه	مصرف آب ، پوشاندن گیاه ، انتقال و نشاء کردن گیاه در زمان نامناسب نیز می تواند باعث بروز مشکل شود خاک آزمایش شده و کود مناسب استفاده شود آفت کش استفاده شده بررسی شود در اواخر پاییز و اوایل بهار اندام های آلوده هرس شوند . برای خشک ماندن سطح برگ در طول شب از آبیاری گیاه از بالا پرهیز شود . از قارچ کش مناسب لکه برگی استفاده شود
	آفتاب سوختگی زمستانه	در طی زمستان عمدتاً در گیاهان همیشه سبز مانند ماگنولیا و ردودندرون رخ می دهد
سفید شدن برگ ها	آفتاب سوختگی	گیاه به سایه منتقل شده ، گیاهان آفتاب دوست را در نواحی که نور کامل است کاشته شوند . انتقال گیاه از محیط سایه به آفتاب موجب آفتاب سوختگی می شود . برای انتقال گیاه از یک شدت نور به حلت دیگر باید به تدریج عمل شود
لکه های مدور و نامنظم به رنگ قهوه ای ، ارغوانی یا سیاه روی برگ تشکیل می شوند .	بیماری های قارچی ، باکتریایی و نماتدها	گیاه به سایه منتقل شده ، گیاهان آفتاب دوست را در نواحی که نور کامل است کاشته شوند . انتقال گیاه از محیط سایه به آفتاب موجب آفتاب سوختگی می شود . برای انتقال گیاه از یک شدت نور به حلت دیگر باید به تدریج عمل شود

 

[mani24]

برگ

​

علائم	عوامل احتمالی	روش پیشنهادی کنترل
وجود پودر سفید مایل به خاکستری روی برگ ، ساقه و گل	سفیدک پودری	استفاده از قارچ کش و ارقام مقاوم
پیدایش جوش هایی حاوی پودر زرد ، نارنجی و قهوه ای روی برگ ها	زنگ	حذف گیاهان آلوده و استفاده از قارچ کش
برگ ها پژمرده و زرد شدن و ریزش می کنند و ریشه ها فاسد می شوند	پوسیدگی ریشه	گیاهان دائمی زیادی خاک های با زهکش ضعیف را تحمل نمی کنند . شرایط خاک را باید بررسی کرد
بروز زردی ، ماتل و نقوش موزاییک در برگ ها	بیماری های ویروسی ، کمبود مواد غذایی	حذف گیاهان آلوده و جلوگیری از تماس دست و گیاهان آلوده با گیاه سالم ، خودداری از مصرف فرآورده های توتون در حین کار ، شستشوی دست ها قبل از کار با گیاه سالم و کنترل حشرات ناقل استفاده از مقدار مناسب کود
بروز پیچیدگی ، کوتولگی و چروکیدگی در برگ ها و اغلب ماتل و رنگ های غیر طبیعی دیده می شوند	خسارت علف کش	علف کش های نوع فنوکسی مانند دایکامبا و تو فور دی ممکن است توسط ریشه جذب و به وسیله ی باد پراکنده شوند
ظهور نقاط سفید و کوچک بین رگبرگ ها	خسارت ازن ، کنه ها ، تریپس ها	برخی واریته های گیاهی نسبت به ازن و آلودگی هوا حساسند . شستشوی با فشار زیاد آب سمت زیرین برگ ها و استفاده از کنه کش ها ، استفاده از حشره کش مناسب
برگ ها سوراخ و غربالی شده و نواحی با هاله ی زرد وجود دارد	احتمال آلودگی باکتریایی	حذف و نابودی اندام های آلوده در اواخر پاییز و اوایل بهار ، پرهیز از آبیاری گیاه از بالا و آبیاری به صورتی انجام شود که در طول شب سطح گیاه خیس نباشد

 

[mani24]

[h=2][/h]

برگ

​

علائم	عوامل احتمالی	روش پیشنهادی کنترل
نوده ی سیاه سطح برگ و ساقه را می پوشاند که به آسانی خراش برمی دارد و ممکن است به صورت ورقه هایی درآید	کپک سیاه	قارچ ثانویه که روی عسلک ناشی از شپشک ها و مگس های سفید رشد می کند . لذا باید حشرات را کنترل نمود
در شرایط مرطوب کپک سیاه روی گل ، ساقه و برگ را می پوشاند	کپک خاکستری	حذف و نابودی اندام های آلوده
زردی برگ های جوان	شدت نور پایین ، کمبود منگنز یا آهن ، کوددهی زیاد	حذف و نابودی اندام های آلوده
زردی برگ های مسن	کمبود پتاسیم ، منیزیوم و نیتروژن ( عناصر اصلی ) ، آبیاری زیاد ، سن طبیعی برگ ، رشد گیاه محدود به گلدان بوده و ریشه متراکم شده است ، پوسیدگی ریشه	حذف و نابودی اندام های آلوده
وجود لکه های مدور زرد رنگ ، طویل و کشیده در گیاهان برگ باریک و خشکیدگی برگ	آلودگی ویروسی ، باکتریایی یا قارچی ، مسمومیت ناشی از فلوراید ، خسارات ناشی از آفت کش	حذف و نابودی اندام های آلوده
وجود نقاط نامنظم زرد و پیچیدگی و خشکیدگی برگ ها	تغذیه ی تریپس ، آلودگی هوا ، خسارت ناشی از آفت کش ، خسارت ناشی از مصرف آب سرد روی برگ ها	حذف و نابودی اندام های آلوده
پیدایش نقوش و موزاییک سبز روشن و تیره در برگ	آلودگی ویروسی ، آسیب ناشی از دمای بالا ، خسارت وارده از طریق آفت کش ، کمبود عناصر اصلی	حذف و نابودی اندام های آلوده

​

 

[mani24]

برگ

​

علائم	عوامل احتمالی	روش پیشنهادی کنترل
رنگ غیرطبیعی برگ	آلودگی ویروسی ، بروز موتاسیون در ناحیه ی کوچکی از بافت برگ ، کمبود غذایی ( قرمز و ارغوانی شدن برگ )	حذف و نابودی اندام های آلوده
برگ های سبز تیره دارای آب سوختگی و ظاهری لامپی شکل	سرمازدگی ، آسیب های مکانیکی ( خراشیدگی ) ، آلودگی باکتریایی	حذف و نابودی اندام های آلوده
خشکیدگی حاشیه و نوک برگ ، برگ های خیلی کوچک	کوددهی زیاد ، کمبود آب ، خسارت ناشی از علف کش ، شرایط نوری ضعیف ( عامل طویل شدن و راست ایستادن دمبرگ و طویل شدن فاصله ی میانگره ) ، مصرف کود خیلی زیاد و خیلی کم ، وجود رطوبت کم ، پوسیدگی ریشه	حذف و نابودی اندام های آلوده
برگ های ترد و شکننده	کمبود عناصر غذایی میکرو ، تغذیه ی کنه	حذف و نابودی اندام های آلوده
ریزش برگ	کوددهی زیاد ، آبیاری مفرط ، عادت نکردن گیاه به شدت نور پایین ، سرمازدگی ، آسیب ناشی از آفت کش ، افزایش طول مدت استفاده از شدت نور کم ، وجود اتیلن در محیط ، پوسیدگی ریشه ، چرخه ی طبیعی گیاه ( در بنجامین در زمان خاصی از سال برگ ها می ریزند )	حذف و نابودی اندام های آلوده
پژمردگی برگ ها	آبیاری مفرط ( وجود خاک خیس و مرطوب و جلبک در سطح خاک ) ، کوددهی مفرط ، پوسیدگی ریشه ، پوسیدگی ساقه ، عادت نکردن گیاه به رطوبت کم ، سرمازدگی ( برگ ها سیاه و خشک می شوند ) ، کوچک بودن فضای رشد ریشه	حذف و نابودی اندام های آلوده
وجود مواد چسبنده در سطح برگ	مواد ترشح شده حاصل از فعالیت حشرات ، ترشحات طبیعی گیاه ( مواد ترشح شده در این حالت در هر سطح برگ در ناحیه ی مشابه قرار دارند )	حذف و نابودی اندام های آلوده
پیچیدگی برگ	حالت طبیعی گیاه ، تغذیه ی ناشی از حشرات	حذف و نابودی اندام های آلوده

 

[mani24]

ساقه
​

علائم	عوامل احتمالی
جوانه ی انتهایی ساقه خیلی کوچک	کمبود مواد غذایی ، تغذیه ی کنه ، آسیب علف کش
تعداد زیاد جوانه ی انتهایی	آلودگی به ویروس و میکوپلاسما ، آسیب علف کش
تعداد زیاد ساقه	شدت نور کم
پوسیدگی ساقه در سطح خاک	بیماری باکتریایی و قارچی ، آبیاری مفرط
مرگ جوانه ی انتهایی	آلودگی قارچی ، افراط در کوددهی ، آبیاری زیرزمینی ، پوسیدگی ریشه ، تغذیه ی حشرات ، آسیب حاصل از مصرف آفت کش
پوسیدگی ساقه بالای سطح خاک	پوسیدگی باکتریایی یا قارچی ، آفتاب سوختگی
ساقه نزدیک سطح خاک غیر طبیعی متورم و گال دار	آلودگی باکتریایی سرطان طوقه
رشد غیر طبیعی ساقه در نزدیک سطح خاک که به صورت گل کلم رشد کرده است	آلودگی باکتریایی و کتابی و جارویی شدن

 

[mani24]

ریشه

​

علائم	عوامل احتمالی
گیاه فاقد ریشه است	قلمه خاصیت ریشه زایی نداشته و یا هورمون ریشه زایی مصرف نشده است
ریشه های نزدیک به سطح خاک	رشد گیاه در سطح خیلی گرم ( روی تلویزیون و رادیاتور ) ، خاک بسیار مرطوب ، خاک بسیار فشرده ، فقط سطح بالایی خاک آبیاری شده و آب به عمق نرسیده است ، شستشوی خاک در طی آبیاری
ریشه های سیاه و لامپی شکل	آبیاری مفرط ، افراط در کوددهی ، پوسیدگی باکتریایی و قارچی ریشه ، تغذیه ی نماتد
تورم و گالی شدن ریشه	رشد طبیعی در بسیاری از گیاهان ، آلودگی نماتد مولد گره

 

[mani24]

گیاه کامل

​

علائم	عامل احتمالی	روش پیشنهادی کنترل
گیاه پژمرده و ممکن است برگ ها زرد شده و ریزش کنند . احتمالاً ریشه پوسیدگی دارد	خاک خشک ، وجود آب بیش از حد در خاک که اکسیژن خاک را کاهش داده است ، شوک ناشی از انتقال گیاه ، ریشه ، ساقه و کورم در اثر بیماری باکتریایی و قارچی پوسیده است	مصرف آب زهکش مناسب ، جلوگیری از غرقاب شدن ریشه ها از نشا کردن در هوای گرم و خشک پرهیز کرد . پس از کاشت آبیاری شده و انتقال و تقسیم بوته در پاییز و بهار انجام شود کاشت در خاک با زهکش مناسب ، نابودی گیاهان آلوده
گیاهچه ها پژمرده ، ساقه قهوه ای و نرم شده و در سطح خاک می افتد	بیماری مرگ گیاهچه	کاشت در خاک عاری از پاتوژن با زهکش مناسب
گیاه طویل ، ساقه و اندام های هوایی سبز کم رنگ و زرد	کمبود نور	توجه به نیاز نوری گیاه
زردی عمومی ، گیاه کوتاه و کند رشد ولی پژمرده نیست	کمبود مواد غذایی ، بیماری های ویروسی ، دمای بالا ، نور نامناسب ، کوچک بودن فضای کاشت و فشردگی ریشه	استفاده از کود مناسب حذف گیاهان آلوده جهت جلوگیری از پراکنش آن ها به وسیله ی حشرات یا انتقال مکانیکی
گیاه کوتاه مانده و گال های کوچک و زرد و تورم هایی روی ریشه به وجود می آیند	نماتد ریشه گرهی ، وجود گال در خانواده حبوبات طبیعی است	استفاده از ارقام مقاوم
قهوه ای شدن عمومی اندام های هوایی ، اندام های هوایی جدید ممکن است قرمز و برنزه شده که پس از سرما رخ می دهد	خسارت یخ زدگی	گیاهان یکساله تا برطرف شدن خطر سرمازدگی کاشته نشوند
کندی شدید رشد	شدت نور پایین ، خاک بسیار فشرده ، آبیاری و کوددهی نامناسب ، پوسیدگی ریشه ، تراکم زیاد گیاهی