بيولو‍‍ژي و روش هاي مبارزه با يولاف وحشي

aboozar esmaili

عضو جدید
کاربر ممتاز
یولاف وحشي َAvena Spp. يولاف با نام علمي Avena Spp.ونام انگلیسی Wild Oatاز خانواده گندميان يا Graminae(Poaceae) بوده و داراي گونه هاي متعددي مي باشد كه از ميان اين گونه ها ، سه گونه
يولاف زراعي ( ََََََA. Sativa)
يولاف وحشي بهاره (A. Fatua)
يولاف وحشي زمستانه (A . Ludoviciana Durieu)
درخوزستان گزارش شده اند.
يولاف وحشي از علفهاي هرز مهم و شايع مزارع گندم بوده و به نامهاي ديگري ازجمله:جوكوهي،علف زنجيره ، جودوسر ، دوسر ، دواسر ، گندم كائو ، گندم كاهو ، كاجيک عروس،خوشتك،الرز و الوش نيز خوانده ميشود
زیست شناسی یولاف وحشی :
يولاف وحشي گياهي است يكساله ، تك لپه ، با ريشه هاي افشان (Fiberous) كه جزء گياهان C3بوده و به وسيله بذر تكثير ميشود. یولاف خاصیت آللوپاتی داشته و ازریشه های آن ماده ای بنام اسکوپولتین ترشح شده که تاثیر منفی بر رشد گیاهان اطراف خود دارد. این گیاه رشد سريع و زياد دارد و خوشه هاي آن رو به زمين آويزان است.يولاف وحشي در مدت كوتاهي ميرسد ودانه هاي آن به اطراف پراكنده مي شود و آلودگي را گسترش مي دهد بذر يولاف وحشي به طول 6 تا 10 ميليمتر است و با داشتن كرك هاي ظريف به ويژه در قاعده ، از بذر يولاف زراعي متمايز مي شود..
بذر يولاف وحشي در موقع برداشت در حالت خواب است ولي اگر در 20 تا 25 درجه سانتيگراد انبار شود مي تواند جوانه بزند.ارتفاع يولاف وحشي 60 تا 100سانتيمتراست. ساقه ها صاف،راست و ستبرند.برگها مسطح اند با قاعده پهن و انتهاي باريك به طول 7 تا 20 سانتيمتر و پهناي 5 تا 15 ميليمتر.سيستم ريشه يولاف وحشي اليافي گسترده است. غلاف اين گياه صاف است و در اوايل رشد در حاشيه كمي مو دارد.خوشه يولاف غير متراكم و آزاد،با انشعاب هاي ظريف و راست و درشت است.
يولاف وحشي سازش زيادي با خاكهاي سنگين و سبك دارد و در خاكهاي اسيدي و قليايي نيز رشد مي كند. گياه يولاف داراي خاصيت دارويي بوده ودر درمان افسردگي بسيار مفيد است وبراي تقويت اعصاب به كار مي رود دانه هاي اين گياه داراي اسيدهاي چربي مانند :اسيدپالمتيك،اسيد الئيك و اسيد لينو لئيك است و به ميزان زياد تري هيدرات هاي كربن مانند نشاسته را در تركيبات خود داراست.
اين گياه كاهنده كلسترول خون است و براي درمان ضعف عمومي، جوشانده دانه هاي بدون سبوس يولاف درشيركه
به آن يك زرده تخم مرغ اضافه شده باشد داروي بسيار مناسبي براي درمان ضعف مفرط ناشي از بيماريها و همچنين تقويت كودكان و افراد مسن است. جوشانده 20 گرم دانه يولاف سبوس دار در درمان سنگ كليه ، انواع ناراحتي هاي كليه ، عدم دفع ادرار و آب آوردن بافتهاي بدن به كار ميرود.
بلغور يولاف (دانه آسياب شده آن) داراي مقادير زيادي سيليس است و مصرف خارجي آن براي مشكلات پوستي مفيد است.

حال بطور خاص به شرح ويژگيهاي گياهشناسي دو گونه
A . Fatua وA . Ludoviciana Durieu كه در منطقه خوزستان رشد و پراكنش دارند ، مي پردازيم.

يولاف وحشي بهاره A . Fatua

يكساله پاييزه يا بهاره كوتاه. ساقه ايستاده،بلند،زانودار. برگها در هر دو سطح صاف،حاشيه به طرف قاعده در مراحل اوليه رشد مختصر مودار.
جهت گردش برگهاي اوليه به سمت چپ ، زبانك مشخص، داراي بريدگي،فاقد گوشوارك.گل آذين خوشه مركب آويخته،خيلي باز(بر خلاف يولاف زراعيA . Sativa ) ،سنبلچه نسبتا بزرگ،حاوي 2 تا 3 گل،پوشه ها به بلندي سنبلچه، پوشينه با 2 تا 4 دندانه انتهايي ، تماما داراي سيخك ، بيشتر در مناطق معتدل وگرم گسترش دارد واز گراس هاي مهم مزارع گندم به شمار مي رود .ً
يولاف وحشي زمستانهAvena Ludoviciana Durieu
يكساله با رويش پاييزه.ساقه ايستاده،بلند،زانودار.برگها در حاشيه نزديك قاعده باموهاي پراكنده.جهت گردش برگهاي اوليه حول رگبرگ اصلي،خلاف عقربه هاي ساعت.داراي زبانك مشخص ولي فاقد گوشوارك.
گل آذين خوشه مركب خيلي باز،آويخته،سنبلچه هاي آويزان با 2 تا 3 و ندرتا 4گل.پوشينه پاييني اولين گل داراي زخم سم اسبي در محل جدا شدن از خوشه،گلهاي بعدي توسط زائده شاخك مانند محكم متصل به هم.
پوشينه فقط در گلهاي اول و دوم داراي سيخك.شايع ترين و مهمترين علف هرز مزارع گندم مي باشد . اين گونه يولاف وحشي در مقايسه با گونهFatua . A از انتشار و غالبيت بيشتري بر خوردار است.
روشهاي كنترل گياه هرز يولاف وحشي
(در مزارع گندم)
1-پيشگيري:
جلوگيري از ورودبذور علفهاي هرز به داخل مزرعه توسط آب آبياري ،ماشينهاي كشاورزي ، انسان ، دام،كودهاي دامي و غيره بوده كه اين روش بطوركامل موفقيت آميز نمي باشد.
2-مكانيكي:
از طريق وجين علف هاي هرز توسط كارگر ، كولتيواتور زدن،شخم و غيره صورت مي گيرد.

3-روش هاي زراعي
الف)تغيير تاريخ كاشت:
به طور كلي كشت گند م در نقاط مختلف ايران در فصل پاييز صورت مي گيرد (حتي گندم هاي تيپ بهاره) و كشت بهاره گندم بر خلاف بسياري از كشورهاي ديگر در ايران متداول نمي باشد.
اغلب گراس ها و از جمله يولاف وحشي تقريبا به طور همزمان با كشت گندم در مناطق مختلف كشور رويش پيدا كرده و تقريبا همزمان با آن به بذر مي نشيند.

طولاني بودن دوره رقابت اين علف هرز با گندم ، حائز اهميت مي باشد.يكي از راههاي مؤثر و مناسب در كنترل اين گراس،عقب انداختن تاريخ كاشت گندم به مدت 3 تا 4 هفته است،مشروط به اينكه دراين مدت ازطريق آبياري يا بارندگي،رطوبت خاك براي رويش علفهاي هرز تامين گردد.
پس از آنكه اكثر گراس ها به مرحله 2 تا 3برگي رسيدند، مزرعه ديسك زده شده و متعاقبا اقدام به كشت گندم مي شود. كاربرد اين روش در مناطقي از كشور مانند : خو زستان وسيستان و بلوچستان مرسوم بوده وبه كشت ماخار،هيرمكاري يا نمكار(Stale seedbed)شهرت دارد
و تا حدودي موفقيت آميز نيز بوده است.
مهمترين عاملي كه باعث عدم توفيق كامل در استفاده از اين روش مي شود وجود رطوبت در خاك در موقع ديسك زدن است كه باعث ادامه زندگي بسياري از گياهچه ها و جلوگيري از مرگ قطعي آنها مي شود.
براي رفع اين مشكل بايد ترتيبي داده شود كه قبل از ديسك زدن،نسبت به مرگ قطعي گياهچه ها اطمينان حاصل گردد.
جهت نيل به اين هدف مي توان از شعله افكن يا علفكش تماسي (پاراگوات) استفاده كرد و متعاقبا اقدام به زدن ديسك و كاشت گندم با رعايت اصول فني مربوط نمود.
ب)تراكم و يكنواختي بوته:
استفاده از عامل تراكم بوته يكي از اصول مديريت علفهاي هرز محسوب مي شود.تراكم بوته در واحد سطح بستگي به رقم گندم ، حاصلخيزي خاك و بعضي عوامل ديگر مانند نحوه كشت دارد.
عامل بسيار مؤثر در موضوع تراكم ، يكنواختي بوته در سراسر مزرعه است.فضاهاي خالي در يك مزرعه گندم به دليل دريافت نوركافي و وجودرطوبت وخاك مناسب،محل هاي مناسبي براي جوانه زدن و رويش علفهاي هرز، مي باشد.
پايين بودن تراكم بوته در واحد سطح نيز عينا شرايط را براي جوانه زدن و رشدونمو و ايجاد مزاحمت علفهاي هرز فراهم مي كند.
ج)برداشت به موقع:
پس از آنكه دانه هاي گندم كاملا سخت شده و محصول براي برداشت آماده گرديد بايد بدون فوت وقت كار برداشت محصول انجام شود.تعلل در اين امر مي تواند مشكلات زيادي در پي داشته باشد.
چنانچه در اين فاصله بارندگي شود ، ضمن آسيب ديدن به محصول،وجود رطوبت كافي همراه با رسيدن نور كافي به زمين و هواي نسبتا گرم باعث جوانه زدن و رشد سريع علفهاي هرزبهاره و تابستانه خواهد شد ومي تواند برداشت محصول را توسط كمباين ناممكن و با دست بسيار طاقت فرسا نمايد . علاوه برآن ، برداشت دير هنگام محصول موجب ريزش بيشتر بذور بسياري از علفهاي هرز نظير
يولاف وحشي ،خوني واش،گيامستك(بروموس)،چاودار و خردل وحشي شده كه با دخول در خاك و از دسترس خارج شدن بذور ريخته شده ، بر آلودگي هاي بيشتر و دراز مدت تر مزرعه افزوده خواهد گرديد. در حاليكه برداشت به موقع ، امكان ريختن بذور به زمين را به طور چشمگيري كاهش خواهد داد.
د)تناوب زراعي:
دريك برنامه تناوب زراعي،محصولات مورد تناوب بايدطوری انتخاب شوندكه باتوجه به كارهايي كه در موردهر كدام انجام ميشود درمجموع منجربه كاهش جمعيت علفهاي هرزمزرعه شود.
وارد كردن محصولاتي مانند كشت جو علوفه اي (قسيل) در برنامه هاي تناوب زراعي در مواردي مي تواند نقش بسيار مؤثري در كنترل علفهاي هرز داشته است.
براي نمونه در زمين هايي كه آلودگي شديد به علف هرز گيامستك (بروموس)دارند ، اقدام به كشت جو علوفه اي مي نمايند.
زماني كه گيا مستك هنوز به بذر نرفته ، جو قسيل برداشت گرديده و جمعيت گيامستك در زمين به نحو چشمگيري كاهش پيدا مي كند.تاثير اين روش مبارزه درهر جا كه بتواند كاربرد پيدا كنداز نقطه نظر كنترل ديگر گراسهاي مزارع گندم نيز مي تواند قابل توجه باشد.
4-روشهاي شيميايي:
ارائه روشهاي شيميايي ، به عنوان آخرين حربه ، براي مواردي است كه با وجود رعايت كليه اصول زراعي ، مزرعه كم و بيش آلوده به علفهاي هرز بوده و ضرورت كنترل آنها از طريق كاربرد علف كش اجتناب ناپذير باشد.
منابع
كريمي،هادي.گياهان هرز ايران،مركز نشر دانشگاهي، 1380.
ميركمالي،حسين.راهنماي علف هاي هرز و مبارزه با آنها در مزارع گندم،نشر آموزش كشاورزي،1381.
سايتhttp://www.Agri-eng.org
 

Similar threads

بالا