بهاره کردن vernalization

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
بهاره کردن (vernalization)در گذشته عقیده بر این بود که هر یک از مراحل زندگی گیاه به میزان معینی از حرارت و نور احتیاج دارد و اگر گیاه در این مراحل از میزان کافی نور و حرارت مورد نیاز استفاده نکرده باشد شروع مرحله بعدی با مشکل مواجه خواهد شد به عقیده " لینسکو " - دانشمند روسی - هر گیاه برای ثمر دادن به یک مقدار معین از کمپلکس حرارت و نور محتاج است که ممکن است بدون تفاوت در هر مرحله از زدگی گیاه تامین گردد .
کارهای او در مورد بهاره کردن (vernalization) گیاهان پاییزه موید این مطلب است .تمام گیاهان زراعی در طول دوره رشد (از آخرین یخبندان تا اولین یخبندان سال بعد) خود بمقدار معین و مشخصی حرارت نیاز دارند که این نیاز حرارتی از خورشید تامین می شود و به " ضریب حرارتی " موسوم است . ضریب حرارتی که برای گیاهان و گونه های مختلف متفاوت است بر اساس آزمایشها و سنجشهای متعددی تعیین می شود . یکی از این روشها مجموع درجه حرارتهای متوسط روزانه بالاتر از صفر گیاهی است . هر گونه یا گیاه زراعی برای شروع جوانه زنی و رشد خود به حداقلی از درجه حرارت نیاز دارد که در دمای پایینتر از این نقطه رشد آغاز نشده و یا متوقف می شود . این درجه حرارت که برای هر گونه عدد مشخصی است صفر فیزیولوژیکی یا درجه حرارت پایه (صفر گیاهی) نامیده می شود .
بعنوان مثال برای تعیین ضریب حرارتی گیاه سویا چنین عمل میکنند :روزهای کاشت روز "n" ام .... روز سوم روز دوم روز اول درجه حرارتهای متوسط روزانه ۳۵ ۳۴ ۳۵ صفر گیاهی ۱۴ ۱۴ ۱۴ صفر گیاهی بر حسب سانتیگراد ۲۱ ۲۰ ۲۱ حاصل تفریق درجه حرارت و صفر گیاهی با توجه به جدول فوق حاصل جمع سطر آخر همان ضریب حرارتی فرضی گیاه سویا است . علاوه بر این گیاهان از نظر نیاز حرارتی و دوره رشد به دو گروه گیاهان سرما دوست و گرما دوست تقسیم می شوند . گیاهان سرما دوست گیاهانی هستند که برای گل دادن و تولید محصول نیاز به یک دوره سرمای نسبتا شدید دارند ولی گیاهان گرما دوست نیازی به گذراندن دوره سرما ندارند .

مهمترین نمونه گیاهان سرما دوست جو پاییزه است که ضریب حرارتی آن حدود ۱۸۵۰ تا ۲۰۰۰ درجه سانتیگراد است . در شرایط اقلیمی معتدل (همانند ایران) این گیاهان را در اواسط پاییز میکارند . بذر های کاشته شده بعد از پشت سر گذاشتن سرمای زمستان در بهار سال بعد به رشد خود ادامه می دهند . در مورد جو زمان کاشت تا برداشت محصول حدود هشت ماه است . در این نوع کاشت عوامل متعددی همچون باد حیوانات و حتی خود انسان باعث کاهش بازده محصول می شوند چرا که بذر ها توسط باد یا حیوانات جا به جا شده یا طعمه پرندگان می شوند . برای جلوگیری از موارد فوق الذکر و کاهش راندمان قبل از کاشتن بذر ها در زمین زراعی آنها را بهاره می کنند . در این روش گندم پاییزه یا جو پاییزه را پس از جوانه زدن بمدت معینی بطور مصنوعی در معرض سرما قرار می دهند و سپس در بهار آنها را می کارند . بنابراین بدون اینکه گیاه در مرحله بین جوانه زدن تا خواب زمستانی و مرحله خواب زمستانی تا شروع نمو بهاره حرارت و روشنایی را بطور کامل ببیند وارد مرحله سوم می شود و کمبود مراحل اول و دوم را در این مرحله جبران می کند و محصول می دهد . در این روش دوره هشت ماهه گندم پاییزه به چهار ماه تقلیل می یابد .

مراحل بهاره کردن :
۱- خیس کردن بذر بمدت ۱۰ تا ۲۴ ساعت در درجه حرارت ۱۵ تا ۱۷ درجه سانتیگراد برای تبادلات گازی و فعال شدن رویان بذر .
۲- قرار دادن بذر در یک محیط کنترل شده از لحاظ حرارت و نور تا جوانه زدن بذر و رشد حداکثر دو میلیمتر ریشه چه . در این مرحله محیط باید خوب تهویه شده تا اکسیژن برای جوانه زدن فراهم شود .
۳- در این مرحله باید درجه حرارت پایین (سرما) تامین شود که بسته به واریته (نوع) گندم یا جو از ۱ تا ۶ درجه سانتیگراد متغیر است . این بذر جوانه زده بسته به واریته اش ۲ تا ۸ هفته در درجه حرارت فوق نگهداری می شود .
۴- کاشتن جوانه های فوق الذکر در زمین زراعی در فصل بهار .​
 
بالا