|
همه ما در جامعه یا میان دوستان و اطرافیانمان کسانی را می شناسیم که مدام در مورد دیگران قضاوت می کنند...
گاهی این افراد، اصلا فردی که در موردش قضاوت می کنند، نمی شناسند یا اطلاعات اندکی درباره روحیات و زندگی او دارند اما متاسفانه عادت قضاوت کردن بیش از اندازه باعث می شود که در مورد کسانی هم که نمی شناسند، اظهارنظر کنند. از دید روان شناسی، افرادی که مدام درمورد دیگران قضاوت می کنند، از نظر شخصیتی و رفتاری خودشان را خیلی قبول دارند. گاهی اطرافیانشان هم حس برتری را به آنها القا می کنند و باعث می شوند که با نوعی خودبرتربینی، اجازه قضاوت و نقد دیگران را به خودشان بدهند.
این اشخاص همیشه گمان می کنند که خودشان بهتر از دیگران می توانند فکر کنند و تصمیم بگیرند و با فرض درست بودن عقایدشان، مدام در پی مجاب کردن دیگران برای گوش دادن به حرف هایشان هستند. البته قضاوت کردن در مورد دیگران می تواند به جنبه های تربیتی و محیطی که افراد در آن رشد کرده اند هم مربوط باشد. مثلا تشویق ها، تقویت ها و حمایت های بیش از اندازه یک خانواده از فرزند می تواند باعث شود که در آینده خودش را از اطرافیانش برتر ببیند و به خود اجازه دهد درباره هر غریبه و آشنایی قضاوت کند.
اگر افرادی که با این خصوصیات اخلاقی رشد کرده اند و گاهی با حمایت های اطرافیان، قضاوت در مورد دیگران به کار روزمره شان تبدیل شده است، مخالفتی از جانب دوستان، آشنایان و اطرافیان خود درباره طرز تفکر و اظهار نظرهایشان بشنوند، به احتمال زیاد نسبت به آن شخص مقاومت و حتی فرد مخالفت کننده را طرد می کنند. به همین دلیل اگر در زندگی خود با افرادی که درباره دیگران قضاوت بی جا می کنند، مواجه هستید، طوری با آنها رفتار کنید که به مرور زمان متوجه اشتباه خود شوند و دریابند که هرچه می گویند و هر تصمیمی که می گیرند، به طور حتم بهترین حرف و تصمیم دنیا نیست. در برخورد با اینگونه افراد باید با جواب های قانع کننده و کلام محبت آمیز، آنها را مجاب به پذیرش اشتباه هایشان کرد و هرگز درصدد کشمکش کلامی با آنها نبود. جامعه افرادی را که مدام درباره این و آن قضاوت می کنند، دیگران را از خود می رنجانند و در پی رفع مشکل و عیب خودشان نیستند، به راحتی نمی پذیرد. معمولا مردم پس از کمی معاشرت با چنین افرادی، به این نتیجه می رسند که آنها را قبول ندارند و طردشان می کنند. همین برخورد اطرافیان و طرد شدن از جانب آنها می تواند برای فردی که کارش قضاوت بی مورد است، خیلی گران تمام شود. به همین دلیل در درجه اول خانواده افرادی که در مورد دیگران قضاوت می کنند، باید فرصتی را برای آنها فراهم کنند تا بتوانند بهتر فکر بکنند و دریابند که فکر و نظر آنها، برترین فکر و نظر نیست. چنین افرادی می توانند با حمایت های خانواده شان، رفتار اشتباه خود را کنار بگذارند تا دوباره از سوی جامعه پذیرفته شوند. پافشاری و تاکید بر حرف ها و نظرها هم می تواند نظر دیگران را در مورد آنها منفی کند بنابراین آنها باید تلاش کنند گوش دادن به حرف و نظرهای دیگران را هم بیاموزند و با شنیدن و بهره گرفتن از عقاید اطرافیان، دست از قضاوت در مورد آنها بردارند.
دکتر بهروز بیرشک
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
روزنامه سلامت
