با بورس مهربان باشيم

[onia$]

يادداشت‌هاي تالار شيشه‌اي
با بورس مهربان باشيم

عليرضا باغاني
بورس اوراق بهادار تهران در شرايطي زمستان را هم همچون پاييز طوفاني آغاز كرد كه نهاد ناظر بازار با توقف نمادهاي موسوم به ليدر احتياط توام با ترس معامله‌گران را رقم زد.هفته گذشته شاهد توقف 6 نماد مهم و تاثيرگذار در بازار سهام بوديم و چند روز پس از آن نماد فولاد مباركه كه با ارزش بازاري بالغ‌ بر 12 هزار و 500 ميليارد تومان به عنوان دومين شركت بزرگ بورس شناخته مي‌شود، چند ساعتي در بورس متوقف و سپس بدون انتشار اطلاعات مشخص و جديدي بازگشايي شد.

اما به رغم اينكه دليل توقف اين نمادها «بررسي بيشتر اطلاعات و اطلاع‌رساني» عنوان شده است، پس از گذشت چند روز از توقف اين نماد‌ها شاهد انتشار اطلاعات خاصي از اين شركت‌ها نيستيم، حتي فولادي كه چهارشنبه متوقف و سپس بازگشايي شد، تنها در اطلاعيه‌اي كوتاه از عدم تغييرات با اهميت در وضعيت سودآوري خود خبر داد.افزون‌ بر اين، ديگر شركت‌هاي متوقف مثل ذوب‌آهن اصفهان اعلام كرده‌اند كه از آنها اطلاعات خاصي از سوي نهاد ناظر بازار درخواست نشده است.اما فارغ از دلايل توقف اين نمادها كه به طور قطع مربوط به نهاد ناظر بازار سرمايه است و سازمان بورس و اوراق بهادار در اين زمينه وظيفه قانوني دارد، در اين نوشتار سعي دارم به اين نكته اشاره كنم كه اين گونه اتفاقات بيش از هر چيز بي‌اعتمادي معامله‌گران بورس تهران را در پي خواهد شد.تابستان 91 را به ياد بياوريد. درست زماني كه حتي بورس تهران در يك هفته افت سنگين و بي‌سابقه 4 درصدي را به ثبت رساند، آن موقع همه به دنبال روزنه اميدي در بورس بودند تا اين بازار بتواند از آن وضعيت رها شود. حتي در آن موقع مي‌گفتند كه از انتشار اخباري كه جو منفي بازار را تشديد مي‌كند، پرهيز كنيد. بورس با حقوقي‌ها براي حمايت جدي از بازار سهام مذاكره مي‌كرد، بانك‌ها به اعطاي ‌وام به شركت‌هاي سرمايه‌گذاري ملزم شدند و از همه مهم‌تر اينكه رييس‌جمهور براي حفاظت از دارايي مردم در بازار سرمايه دستور ويژه صادر كرد.خب، هدف از اين همه تلاش چه بود؟ بدون شك رونق بازار سرمايه و حمايت از شفاف‌ترين بازار سرمايه‌گذاري كشور كه مورد تاييد اركان ‌نظام است. حالا اين رونق به بازار برگشته و دارندگان سرمايه در شرايط كنوني كشور و تورم موجود، ترجيح مي‌دهند از بازدهي‌هاي شيرين سهام در بورس منتفع شوند. حال اين شرايط خوب است يا بد...؟ اينكه بازار سرمايه به رغم ريسك‌هاي سيستماتيك موجود و اوضاع و احوال بين‌المللي، منطقه‌اي و داخلي، توانسته سودي 45 درصدي عايد سرمايه‌گذاران كند و قدري هم از توجهات به بازارهاي غيرشفاف ارز و سكه را كم كرده است، چه نتيجه‌اي براي اقتصاد كشور دارد...؟ نكند بهتر بود كه مثل سال گذشته بورس فقط 11 درصد سود عايد سرمايه‌گذاران مي‌كرد و دلار و سكه سودهاي 100 درصدي ... يا اينكه مردم مي‌رفتند ملك مي‌خريدند.اين درست كه توانايي بورس در جذب نقدينگي شناور شايد خيلي اندك است، اما در حد خود توانسته عرض‌اندام كرده و به مهار نقدينگي در كشور كمك كند.در حال حاضر مجموع ارزش بازارهاي بورس و فرابورس 220 هزار ميليارد تومان است، يعني اينكه بورس توانسته ظرف سال‌هاي گذشته منعكس‌كننده شرايط موجود در كشور باشد و افزايش نرخ ها و تورم‌ موجود در جامعه را در رشد سودآوري و البته افزايش قيمت سهام شركت‌ها به نمايش بگذارد.حالا اگر بورس توانسته در اين شرايط منعكس‌كننده واقعيات باشد و در شرايطي شفاف به جذب نقدينگي بپردازد و سودهايي را هم به سرمايه‌گذاران بورس برساند، عيبي دارد؟ چرا تا بورس مثبت مي‌شود به فكر حباب مي‌افتيم؟ آيا آپارتمان مترمربعي 8 ميليون تومان در سعادت‌آباد تهران حباب ندارد، اما قيمت سهام شركتي كه سودش 3 برابر شده و قيمت سهام آن فقط دو برابر رشد كرده، حباب دارد؟ اصلا ما مي‌دانيم حباب يعني چه؟ چرا به اين فكر نمي‌كنيم كه بورس به‌رغم رشد شديد قيمت سهام هنوز نتوانسته نسبت قيمت به درآمد خود را به سطح سال گذشته برساند. پاييز سال گذشته P/E (نسبت قيمت به درآمد) بورس نزديك 7 مرتبه قرار داشت، اما اكنون كمتر از 6 مرتبه است؛ يعني قيمت سهام هنوز به تناسب افزايش سود شركت‌ها نتوانسته رشد كند.اما اينكه به‌رغم وجود واقعيت‌هاي موجود، اقداماتي انجام مي‌دهيم كه باعث ترس و واهمه معامله‌گران مي‌شود، قابل‌تامل است، آيا بهتر نيست با بورس مهربان باشيم؟
سازمان محترم بورس؛ شما ديگر چرا...؟ شمايي كه با مشكلات و ريسك‌هاي مرتبط بر بورس آشنايي كامل داريد... ريسك‌ها و مشكلاتي همچون تصميم‌هاي خلق‌الساعه، بي‌توجهي به حقوق صاحبان سهام، اخبار منفي سياسي، التهابات ارزي، هدفمندي يارانه‌ها، رشد شديد قيمت حامل‌هاي انرژي، عمق كم‌ بازار و ده‌ها مشكل ديگر... لطفا با اين گونه اقدامات، مشكلي بر مشكلات جامعه سهامداري نيفزاييد.