بافت هاي فرسوده ، قوت ها و فرصت ها
وجود گستره اي وسيع و فراگير از بافت هاي ناکارآمد ومساله دار در شهرها يکي از مهمترين مشکلات پيش روي مديريت شهري است در ابعاد متنوعکالبدي و عملکردي، محيط زيستي، اجتماعي و.... يکي از تازه ترين دستاوردها در عرصهنظريات شهرسازي تحت عنوان "گردشگري شهري پايدار" در رابطه با مقوله نوسازي و احيا» بافت هاي فرسوده معرفي شده است.بافت فرسوده به بافت هايي گفته مي شود که در داخلمحدوده شهر و يا روستا و يا حاشيه آن شکل گرفته اند و به دليل قدمت و يا نبودنبرنامه توسعه و نظارت فني بر شکل گيري آنها و نبود شرايط زيستي و ايمني و نيز نابهساماني هاي کالبدي اجتماعي و اقتصادي فرسوده شده اند و از نظر برخورداري از ايمنياستحکام و خدمات شهري دچار کمبود هستند.حال آنکه چگونگي مواجهه با مقوله پيچيده وچند وجهي بافت هاي فرسوده و مشکلات منتسب به آن از جمله مسايلي است که نحوه و نوعنگرش به آن نيز بايستي از همان چندلايگي و چند جانبه نگري برخوردار باشد که دراينجا به اين شکل پردازش شده است: گام اول: تعريف يک نظاممواجهه کلان نگر بافت هاي فرسوده به عنوان يک پديده از ماهيت چندگانه و پيچيده ايبرخوردار است. ويژگي هاي کمي، کيفي، کالبدي و عملکردي، توانمندي اقتصادي - اجتماعي - فرهنگي بهره برداران، موقعيت جغرافيايي، نبود قوانين جامع و کارآمد، نبود يک نظاممشخص تخصيص يارانه، وجود متوليان متعدد از جمله عواملي است که پيچيدگي اين موضوع رادو چندان کرده است. مهمترين عواملي که در تعريف اين نظام بايد مدنظر قرار گيرندشامل موارد زير است:تهيه برنامه مديريت پيش از انجام هر گونه مداخله، تهيه يکبرنامه جامع در قالب طرح موضوعي، معرفي راهکارها و شيوه هاي مختلف مداخله با توجهبه تنوع بافت، معرفي راهکارها و شيوه هاي مختلف مشارکت مالکان، ساکنان و بهرهبرداران، ارايه راهکارها و شيوه هاي مختلف جلب مشارکت خصوصي، ارايه مکانيزم مشارکتو همکاري ميان متوليان، ارايه يک نظام تعريف، جذب و تخصيص يارانه. گام دوم: تغيير نگرش نسبت به بافت هاي فرسوده، با توجه به اينکه ازجمله مهمترين خصوصيات بافت هاي فرسوده استمرار جريان زندگي و بعضا برخورداري ازقابليت هاي بالقوه در زمينه هاي مختلف است. از مهمترين آثار مثبت بهره برداري ازاين قابليت مي توان تقويت تمايل به سکونت ساکنين اصلي، افزايش مشارکت ساکنان درانجام طرح، افزايش مشارکت بخش خصوصي، صرفه جويي هاي اقتصادي ناشي از توسعه درون زارا برشمرد. گام سوم: توجه به تحولات و رويکردهاي نوين در طرح توسعه، يعنيپرداختن به موضوعاتي نظير همسويي نظريات شهرسازي با اصول توسعه پايدار، اهميت يافتنملاحظات اجتماعي - فرهنگي، محيطي و...، افزايش ميزان انعطاف پذيري راه حل ها واهميت يافتن نقش مشارکت مردمي در تحقق طرح ها بايد در فرآيند تهيه طرح هاي نوسازيبافت هاي فرسوده مورد توجه قرار گيرد.
گردشگري شهريShopping- ازسوي ديگر، مقوله اهميت رو به افزايش پديده «گردشگري شهري» در دنيا، قابليت هايبرجسته بالقوه موجود در برخي از بافت هاي فرسوده و همچنين عزم و اراده ملي که درجهت نوسازي و احيا» اين بافت ها در کشور ما وجود دارد، زمينه بهره گيري از اينموضوع را به بهترين نحو فراهم کرده است.گردشگري شهري به عنوان گونه اي نوين ازانواع گردشگري، امروزه موضوع مهمي در توسعه و دگرگوني شهرها در جهان محسوب مي شود. بسترسازي توسعه پايدار اين گونه از گردشگري، پيامدهاي ارزشمندي چون توسعه اقتصادي وبازسازي و نوسازي بافت هاي تاريخي و گاه فرسوده را به دنبال دارد و تحقق اين امرمستلزم بازنگري و تغيير رويه در پاره اي از موضوعات مطرح شده در بستر قوانين و نظامهاي شهرسازي است. آنچه در اينجا اهميت ويژه دارد، ابتدا تعريف و شناخت پديدهگردشگري شهري و نقش آن در شهرهاي ايران خصوصا در بافت هاي مرکزي و عموما فرسودهشهرها و نهايتا توجه به شناسايي قابليت ها و ظرفيت هاي بافت هاي فرسوده و تامينپايداري آنها با داشتن انتظارات مناسب است. بنا بر آنچه گفته شد، تنوع، چندلايه گيو گستردگي بافت هاي فرسوده، اتخاذ يک ديدگاه مديريتي کلان نگر را ايجاب مي کند تانسبت به چگونگي مواجهه با انواع مختلف اين بافت ها در سطوح مختلف مداخله پاسخگوباشد.افزون بر آن، به دليل وجود قابليت هاي برجسته بالقوه در برخي از بافت هايفرسوده و همچنين عزم و اراده ملي که در جهت نوسازي و احيا» اين بافت ها در کشور ماوجود دارد، ضرورت توجه و برخورداري از آنها را آشکارتر مي شود. از اين رو با توجهبه اهميت فزاينده پديده گردشگري شهري پايدار در دنيا، ميتوان از اين پديده به عنوانيک عامل و محرک توسعه و دروازه ورود نوعي از مداخله در بافت نام و بهرهبرد
. منبع: روزنامه ابتكار
وجود گستره اي وسيع و فراگير از بافت هاي ناکارآمد ومساله دار در شهرها يکي از مهمترين مشکلات پيش روي مديريت شهري است در ابعاد متنوعکالبدي و عملکردي، محيط زيستي، اجتماعي و.... يکي از تازه ترين دستاوردها در عرصهنظريات شهرسازي تحت عنوان "گردشگري شهري پايدار" در رابطه با مقوله نوسازي و احيا» بافت هاي فرسوده معرفي شده است.بافت فرسوده به بافت هايي گفته مي شود که در داخلمحدوده شهر و يا روستا و يا حاشيه آن شکل گرفته اند و به دليل قدمت و يا نبودنبرنامه توسعه و نظارت فني بر شکل گيري آنها و نبود شرايط زيستي و ايمني و نيز نابهساماني هاي کالبدي اجتماعي و اقتصادي فرسوده شده اند و از نظر برخورداري از ايمنياستحکام و خدمات شهري دچار کمبود هستند.حال آنکه چگونگي مواجهه با مقوله پيچيده وچند وجهي بافت هاي فرسوده و مشکلات منتسب به آن از جمله مسايلي است که نحوه و نوعنگرش به آن نيز بايستي از همان چندلايگي و چند جانبه نگري برخوردار باشد که دراينجا به اين شکل پردازش شده است: گام اول: تعريف يک نظاممواجهه کلان نگر بافت هاي فرسوده به عنوان يک پديده از ماهيت چندگانه و پيچيده ايبرخوردار است. ويژگي هاي کمي، کيفي، کالبدي و عملکردي، توانمندي اقتصادي - اجتماعي - فرهنگي بهره برداران، موقعيت جغرافيايي، نبود قوانين جامع و کارآمد، نبود يک نظاممشخص تخصيص يارانه، وجود متوليان متعدد از جمله عواملي است که پيچيدگي اين موضوع رادو چندان کرده است. مهمترين عواملي که در تعريف اين نظام بايد مدنظر قرار گيرندشامل موارد زير است:تهيه برنامه مديريت پيش از انجام هر گونه مداخله، تهيه يکبرنامه جامع در قالب طرح موضوعي، معرفي راهکارها و شيوه هاي مختلف مداخله با توجهبه تنوع بافت، معرفي راهکارها و شيوه هاي مختلف مشارکت مالکان، ساکنان و بهرهبرداران، ارايه راهکارها و شيوه هاي مختلف جلب مشارکت خصوصي، ارايه مکانيزم مشارکتو همکاري ميان متوليان، ارايه يک نظام تعريف، جذب و تخصيص يارانه. گام دوم: تغيير نگرش نسبت به بافت هاي فرسوده، با توجه به اينکه ازجمله مهمترين خصوصيات بافت هاي فرسوده استمرار جريان زندگي و بعضا برخورداري ازقابليت هاي بالقوه در زمينه هاي مختلف است. از مهمترين آثار مثبت بهره برداري ازاين قابليت مي توان تقويت تمايل به سکونت ساکنين اصلي، افزايش مشارکت ساکنان درانجام طرح، افزايش مشارکت بخش خصوصي، صرفه جويي هاي اقتصادي ناشي از توسعه درون زارا برشمرد. گام سوم: توجه به تحولات و رويکردهاي نوين در طرح توسعه، يعنيپرداختن به موضوعاتي نظير همسويي نظريات شهرسازي با اصول توسعه پايدار، اهميت يافتنملاحظات اجتماعي - فرهنگي، محيطي و...، افزايش ميزان انعطاف پذيري راه حل ها واهميت يافتن نقش مشارکت مردمي در تحقق طرح ها بايد در فرآيند تهيه طرح هاي نوسازيبافت هاي فرسوده مورد توجه قرار گيرد.
گردشگري شهريShopping- ازسوي ديگر، مقوله اهميت رو به افزايش پديده «گردشگري شهري» در دنيا، قابليت هايبرجسته بالقوه موجود در برخي از بافت هاي فرسوده و همچنين عزم و اراده ملي که درجهت نوسازي و احيا» اين بافت ها در کشور ما وجود دارد، زمينه بهره گيري از اينموضوع را به بهترين نحو فراهم کرده است.گردشگري شهري به عنوان گونه اي نوين ازانواع گردشگري، امروزه موضوع مهمي در توسعه و دگرگوني شهرها در جهان محسوب مي شود. بسترسازي توسعه پايدار اين گونه از گردشگري، پيامدهاي ارزشمندي چون توسعه اقتصادي وبازسازي و نوسازي بافت هاي تاريخي و گاه فرسوده را به دنبال دارد و تحقق اين امرمستلزم بازنگري و تغيير رويه در پاره اي از موضوعات مطرح شده در بستر قوانين و نظامهاي شهرسازي است. آنچه در اينجا اهميت ويژه دارد، ابتدا تعريف و شناخت پديدهگردشگري شهري و نقش آن در شهرهاي ايران خصوصا در بافت هاي مرکزي و عموما فرسودهشهرها و نهايتا توجه به شناسايي قابليت ها و ظرفيت هاي بافت هاي فرسوده و تامينپايداري آنها با داشتن انتظارات مناسب است. بنا بر آنچه گفته شد، تنوع، چندلايه گيو گستردگي بافت هاي فرسوده، اتخاذ يک ديدگاه مديريتي کلان نگر را ايجاب مي کند تانسبت به چگونگي مواجهه با انواع مختلف اين بافت ها در سطوح مختلف مداخله پاسخگوباشد.افزون بر آن، به دليل وجود قابليت هاي برجسته بالقوه در برخي از بافت هايفرسوده و همچنين عزم و اراده ملي که در جهت نوسازي و احيا» اين بافت ها در کشور ماوجود دارد، ضرورت توجه و برخورداري از آنها را آشکارتر مي شود. از اين رو با توجهبه اهميت فزاينده پديده گردشگري شهري پايدار در دنيا، ميتوان از اين پديده به عنوانيک عامل و محرک توسعه و دروازه ورود نوعي از مداخله در بافت نام و بهرهبرد
. منبع: روزنامه ابتكار
