اپی ژنتیک

P O U R I A

مدیر مهندسی شیمی مدیر تالار گفتگوی آزاد
مدیر تالار


اپی ژنتیک چیست؟

آیا امكان این كه برخی صفات اكتسابی از طریق نسل ها منتقل شوند وجود دارد؟
چنین نظری در قرن نوزدهم رایج شد و اولین بار توسط لامارك دانشمند فرانسوی پیشنهاد شد اما این نظریه با پیدایش ژنتیك كلاسیك و تكامل داروینی از اعتبار ساقط شد. آخرین میخ تابوت تكامل لاماركی كشف DNA در سال ۱۹۵۳ بود. به نظر می رسد این مولكول كارآمد و منظم كه رمز هایی برای حیات را در توالی های بسته بندی شده ای به نام ژن حمل می كند ثابت می كند كه تنها یك خصوصیت ژنتیكی مثل رنگ چشم می تواند به ارث برسد. برای دانشمندان علم ژنتیك والدین و اجداد تنها به عنوان افرادی كه ژن هایشان را انتقال داده اند اهمیت دارند و نوع زندگی شان در این مورد نقشی ندارد اما گروه دیگری از دانشمندان اكنون دلایل قانع كننده ای ارائه كرده اند كه پیشنهاد می كند توارث ممكن است به واقع آنقدر كه ژنتیك دان های كلاسیك معتقدند، ساخته و پرداخته نباشد.
این نظریه اپی ژنتیك نامیده می شود.

اپی ژنتیك چیست :
اپی ژنتیك نظریه ای در زمینه توارث است كه می گوید ژن دارای «حافظه ای» برای یك واقعه است. ممكن است دو نسل در معرض واقعه یا رخدادی قرار بگیرند و این رخداد در ژن های آن نسل نشان گذاری شود و موضوع برای ۴ یا ۵ نسل بعد یا بیشتر ادامه یابد. این خود شاخه كاملی از ژنتیك با مفاهیمی گسترده است كه اغلب ما در مورد آن چیزی نشنیده ایم. اپی ژنتیك مطالعه چگونگی انتقال اطلاعات از یك سلول اخلاقش بدون رمزگذاری دقیق اطلاعات در توالیDNA است. در عوض ژن ها ممكن است به شیوه های دیگر تغییر یابند یا اصلاح شوند. اپی ژنتیك كه به طور تحت اللفظی به معنی «روی» ژن ها است، اصلاحاتی است كه می تواند به صورت حذف یا اضافه شدن مولكول های خاص از DNA باشد و این امر به نوبه خود بر چگونگی تفسیر ژن ها توسط هسته سلول تاثیر می گذارد.

نشان گذاری ژنی (Gene Imprinting) :
در سال ۱۹۸۰ ماركوس پمبری استاد ژنتیك در بیمارستان استریت اورموند یكی از اولین افرادی بود كه نشان داد برخی ژن های انسانی به وسیله نشانگر اپی ژنتیكی نشان گذاری می شوند و در نتیجه می توان تعیین كرد كه آنها از كدام والد منشأ گرفته اند. پمبری در حال مطالعه یك بیماری نادر به نام نشانگان انجلمن (Angelman Syndrom) بود كه در آن ،در نتیجه جهش، توالی كوچكی از DNA از یكی از كروموزوم ها حذف می شود.
مبتلایان به این نشانگان حرف نمی زنند، راه رفتنی خشك و نامنظم دارند و بیش از حد
می خندند. پمبری دریافت كه این نشانگان زمانی ایجاد می شود كه توالی DNA كه از مادر به ارث می رسد حذف شود. دیگران نشان دادند كه اگر همین توالی از DNA پدر حذف شود باعث ایجاد ناهنجاری كاملاً متفاوتی به نام نشانگان پرادر- ویلی (Prader- Willi) می شود، كه كودكان مبتلا به آن علاقه سیری ناپذیری نسبت به خوردن غذا دارند. اگر این عارضه كنترل نشود باعث می شود كه آنها به صورت وسواسی غذا بخورند تا زمانی كه از نظر بالینی چاق شوند. مطالعه پمبری نشان می دهد كه به نحوی ژن «به یاد می آورد» از كدام والد منشأ گرفته است. در همین زمان دانشمندان متوجه شدند، در حالی كه هر سلول در بدن انسان حاوی DNAیكسانی است، ژن های منفرد دارای مكانیسم تغییر وضع دهنده یا سوئیچ كننده ای هستند كه به آنها دستور می دهد، خاموش یا روشن باشند. این موضوع مشخص می كند كه چگونه یك سلول برای مثال به سلول مغز، چشم یا ریه تبدیل می شود. جهش های اپی ژنتیكی می توانند با تداخل در این مكانیسم سوئیچ كننده از شناسایی شدن یا بروز یك ژن خاص جلوگیری كنند. دكتر ولف استاد دانشگاه كمبریج نشان داد كه ممكن است عوامل مداخله گر محیطی یا انسانی با این سوئیچ تداخل ایجاد كرده و به طور مصنوعی آنها را با ایجاد اثراتی طولانی مدت خاموش یا روشن كنند.
آزمایش هایی در حال شروع شدن هستند تا نشان دهند كه اثرات اپی ژنتیكی واقعاً از طریق نسل ها انتقال می یابند. دكتر جاناتان سكل دردانشگاه ادینبورگ كارشناس علمی و بالینی در مورد هورمون استرس «كورتیزول» است.
او در ابتدای امسال دریافت كه اگر موش های آزمایشگاهی باردار تحت استرس قرار گیرند، نسل بعدی آنها هم نشانه های استرس، فشار خون بالا، دیابت و رفتار های اضطرابی را نشان می دهند. این موضوع مثالی از یك «اثر مادری» است كه طی آن محیط داخل رحم نسل های بعدی را متأثر می كند، در حال حاضر روشن نیست كه آیا یك عامل اپی ژنتیكی این اثر مادری را ایجاد می كند یا نه. آنچه كه سكل به آن علاقه مند بود اینكه نسل های بعدی موش ها، نشانه های مشابه استرس را به طور اپی ژنتیك از مادربزرگشان به ارث می برند؛ استرسی كه خودشان تجربه نكرده بودند. جالب تر اینكه اگر فرزندان مذكر دچار استرس با ماده های طبیعی جفت گیری می كردند، این ماده ها هم فرزندانی به دنیا می آوردند كه نشانه های استرس غیرعادی را نشان می دادند. سكل آنقدر متعجب شده بود كه آزمایش ها را تكرار كرد و نتایج مشابهی به دست آورد.
 
Similar threads

Similar threads

بالا