انواع روش های آبیاری درختان

ni_rosa_ce

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
الف)
روش هایی که آب روی شیب حرکت می کند. ( روش های ثقلی)
1- آب تمام سطح را خیس می کند.( غرقابی)
- آبیاری کرتی
- آبیاری نواری

2- آ ب قسمتی از سطح را خیس می کند. ( نشتی)
- آبیاری فارو
- آبیاری جو پشته ای
- آبیاری طشتکی
- آبیاری کیز پشته ای
- غلام گردشی

ب)
روش های که آب تحت فشار حرکت می کند .( روش های تحت فشار)
1- آب تمام سطح را خیس می کند .( بارانی)
a: کلاسیک
- ثابت
- نیمه متحرک
- متحرک
b: پیشرفته
- عقربه ای
- تفنگی
- چرخ های غلطان
3- آب قسمتی از سطح را خیس می کند.( قطره ای)
a: معمولی
- خطی
- نواری
- لوپی
4- آب قسمتی از سطح را خیس می کند. ( زیر زمینی)

حال به اختصار به توضیح روش های فوق می پردازیم.

آبیاری کرتی
در این روش زمین را به قطعات کوچکی به نام کرت تقسیم می کنیم و کوچکترین واحدی که آبیاری می شود کرت است. کرت ها معمولا مستطیل شکل هستند , اندازه ی آنها از چند متر مربع تا چند متر مربع متفاوت است . کرت ها معمولا در وسط جوی های کوچکی واقع می شوندو آب را از طریق همین جوی ها دریافت می کنند.

ابعاد کرت ها به چهار عامل بستگی دارد:


• بافت و ساختمان خاک و میزان ماده ی آلی یا به عبارت دیگر مقدار نفوذ پذیری خاک , هر چه نفوذ پذیری بیشتر باشد کرت ها را کوچکتر می گیرند.
• شیب زمین , شیب زیاد باعث کوچک شدن ابعاد کرت ها می شود زیرا اختلاف ارتفاع دو طرف کناری و یا ابتدا و انتهای کرت نباید از حد معینی بیشتر باشد , بنابراین هر چه شیب کمتر باشد ابعاد کرت را بزرگتر می گیرند.
• مقدار آب ورودی به کرت , یعنی حجم جریانی که در واحد زمان از یک مقطع عبور می کند . هر چه مقدار آب ورودی به کرت بیشتر باشد ابعاد کرت را میتوان بزرتر گرفت.
عرض تیغه ی برداشت وسائل مکانیکی, عرض کرت ها باید مضرب صحیحی از تیغه ی جلوی ماشین آلات برداشت باشد تا در امر برداشت محصول مشکلی ایجاد نشود.

از جمله مزایای این آبیاری عبارت است از :
1- بومی ایران است.
2- وقتی آب یا خاک شور است بهتر از روش های دیگر شستشو می دهد.
3- وسائل و ادوات خاصی ندارد.
4- به تخصص و مهارت خاص نیاز ندارد.

و از جمله معایب آن عبارت است از :
1- تلفات آب زیاد است.
2- مواد غذایی را از خاک خارج می کند.
3- با آب کم نمی توان آبیاری کرد.
4- برای همه ی گیاهان مناسب نیست.
5- نیاز به تسطیح اولیه دارد.
و...

آبیاری نواری نیز مثل آبیاری کرتی است و فرق آن این است که نوار طولش بیشتر و عرضش کمتر است.

آبیاری نشتی
منظور از نشتی این است که قسمتی از سطح زمین خیس و قسمت دیگر تماما یا تا اندازه ای از طریق نشت خیس می شود. این خیس شدن ممکن است در سطح خاک ظاهر شود یا نشود.

آبیاری فارو
این روش یک روش و کشت مکانیزه بوده و همراه با تراکتور کمتر از 100 سال پیش وارد ایران شده است . نیاز به مهارت و تخصص خاص و ماشین آلات و ادوات کشاورزی نمی باشد. در این روش تمام سطح زیر کشت به جوی های کوچک و پشته های کوچک بین جوی ها تقسیم می شود. عموما برای کشت سیفی جات و گیاهان شتوی مورد استفاده قرار می گیرد.
مزایای روش فارو
1- چون مکانیزه است به نیرو ی کار کمتری احتیاج دارد.
2- سرعت عمل در کاشت و آماده کردن زمین بیشتر است.
3- در مواردی تلفات آب کمتر است.
4- عمق خاکی که ریشه در آن رشد می کند بیشتر است.
5- با تغییر جهت فارو ها می توان تا حدی اثرات سوء شیب را کاهش داد.
6- با مقدار کم آب می توان از این روش استفاده کرد.
و...

معایب روش فارو
1- زمین باید کاملا تسطیح شود .
2- نیاز به ماشین آلات و ادوات دارد.
3- نیاز به تخصص و مهارت دارد.
و...

آبیاری جوی پشته ای فرقش با فارو این است که جوی ها و پشته ها بلند تر و عریض تر هستند لذا حجم آب ورودی بیشتر است.

کیز پشته ای
در این روش زمین را به نوارهای کوتاه و باریکی تقسیم می کنند , خاک یکی از قطعات را روی قطعه ی دیگر می ریزند د رنتیجه یک کیز و یک پشته به وجود می آورند. این روش برای مناطقی که نفوذپذیری خاک زیاد و آب ورودی کم است مناسب است.

آبیاری طشتکی
نوعی آبیاری ابتدایی که از قدیم برای آبیاری درختان در مناطق کوهستانی که زمین کم عرض , شیب دار, آب ورودی کم و تا حدی سنگلاخی است استفاده می شود. در این روش اطراف درخت چاله ای با عمق کم به شکل دایره و یا چهار گوش ایجاد می کنند , آب از یک طرف وارد و از طرف دیگر خارج و به چاله ی بعدی می رسد.

غلام گردشی نوعی آبیاری جوی پشته ای است که انتهای هر جوی به ابتدای جوی بعدی وصل می شود و برای کشت گیاهان جالیزی و سیفی مناسب است.


نیاز درختان به آب از طریق انهار حتی در مناطق بارانی و مرطوب نیز امری است مهم و قابل توجه ، آبیاری درختان بطرق مختلفی صورت می گیرد که ذیلا" بیان می شود :

طریقه کرتی که چندان معمول نیست ولی در بعضی از باغات رایج است این طریقه بدین ترتیب است که کرتهای مناسبی بر حسب جنس و شیب زمین احداث نموده و تمامی این قطعات را آبیاری می نمایند .



آبیاری درختان میوه

طریقه نشتی که طریقه دیگری است در روی ردیف درختان در سال اول نهرهای کوچک احداث کرده ولی باید به شعاع کمی اطراف درختان را خاک ریزی نموده تا آب در حین عبور کردن از مسیر درختان مستقیماً با تنه درخت برخوردی نداشته باشد و محاسن آن این است که اکسیژن هوا به راحتی از هوا به ریشه ها می رسد ، ثانیاً تنه درخت از بروز بیماری های قارچی در امان است ولی در طریقه کرتی که قبلا" ذکر شد این محاسن را نداشته ضمناً داخل کرت ها نیزعلوفه زیادی روییده است که این امر هزینه زیادی را در بر خواهد داشت .

برای طریقه نشتی در سال دوم انهاری ور طرف درختان به فاصله 30 سانتی متر از درخت ایجاد نموده تا آب به طور نشتی به ریشه درختان برسد . در یکی دو سال بعد نیز این فاصله اندکی اضافه شده و سپس ثابت خواهد ماند . دلیل اضافه شدن فاصله به خاطر گسترش پیدا نمودن ریشه در داخل زمین است .

همان طور که کمی آب باعث خسارت به درخت خواهد شد زیادی آن نیز موجب می شود که زمین دیر رطوبت خود را از دست بدهد که در نتیجه در بعضی از منطق تولید باطلاق نموده و ریشه نبات که در آب راکد زمین احاطه شده ، خفه گردیده و درخت از بین می رورد در اراضی شنی و سبک نیز این صدمه خیلی کمتر است . زیرا در این قبیل اراضی آب به اعماق زمین رفته و ریشه تا اندازه ای از خفگی در امان می ماند .

آبیاری بارانی و قطره ای نیز بخصوص در مزارع و باغات وسیع . مکانیزه از نظر کیفی بسیر مناسب و انجام آن سهل تر و بهتر صورت می گیرد لیکن هزینه آن در ابتدا زیاد است و همان طور که ذکر شد در مزارع و باغات وسیع مقرون به صرفه می باشد و بعضی از موسسات کشاورزی و آبیاری خصوصی این کار را انجام می دهند لذا از شرح مفصل آن خودداری می گردد .

باغداران باید اطلاع داشته باشند هنگامی که درخت گل نموده و عمل تلقیح صورت می گیرد باران های پی در پی در این موقع برای درخت ضرر دارد که می بایستی سر تسلیم فرود آورد.

باد و تگرگ در هنگام بهار که درختان گل کرده اند موجب ریزش آنها شده و خسارات وخرد می سازند در باغات وسیع نقاطی که بادهای موسمی دارند بخصوص در بهار که باعث یخ زدن گل ها شده و صدماتی وارد می گردد صاحبان باغ می توانند در مسیر باد در یک ردیف در آخرین نقطه باغ درختانی مانند انواع سوزنی برگ ها چون سرو و کاج کاشته و تا اندازه ای این صدمات را تقلیل دهند .
 

نخبه1

عضو جدید
در روش كرتي يا غرقابي بازده مصرفي خيلي كمتر هستش وروش نشتي بازده مصرفيش بيشتر از روش غرقابي هستش،در روش باراني بازده مصرفي80%ودر روش قطره اي بازده مصرفي حدود95%است
 

Similar threads

بالا