[FONT=times new roman,times,serif]روش های رنگ آمیزی متعددی برای کروموزوم ها ابداع شده است. یک روش رنگ آمیزی ساده است که کل کروموزوم ، یک رنگ به دست می آید که به این روش رنگ آمیزی ساده (Solid or Conventional staining ) می گویند.این روش برای مطالعه تعداد کروموزوم ها و همچنین بررسی شکست (Breakage) و حذف های بزرگ در کروموزوم ها مورد استفاده قرار می گیرد.امروزه با پدید آمدن روش های نواربندی (Banding ) کروموزومی ،روش رنگ آمیزی ساده کمتر مورد توجه قرار می گیرد.موقعیت و اندازه نوارها برای هر کروموزوم اختصاصی است.هر یک از روش های مختلف نواربندی ،به طور اختصاصی برای مشاهده نواحی خاص از کروموزوم کاربرد بیشتری دارد.مثلا نواربندی C(C-Banding) برای بررسی الگوهای هتروکروماتینی کاربرد دارد . از جمله این رنگ آمیزی ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:Q-banding ، R-banding ، C-banding ، G-banding.
[FONT=times new roman,times,serif]
[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif][/FONT][FONT=times new roman,times,serif]نواربندی Constitutive heterochromatin banding) c)
این روش نواربندی برای شناسایی مناطقی از ژنوم که هتروکروماتینی دائمی هستند مورد استفاده قرار می گیرد.الگو و گسترش نوارها می تواند به طور قابل ملاحظه ای از گونه ای به گونه دیگر متفاوت باشد. مراحل کار شامل تیمار با اسید و باز و نمک گرم و سپس رنگ آمیزی با گیمسا (Gimsa) می باشد.نواربندیC برای مطالعه چند شکلی های حاصل از نوترکیبی DNA مناطق سانترمری کاربرد دارد. در گیاهان نیز به خاطر عدم کارایی نواربندی G ،برای شناسایی کروموزوم ها از نواربندی C استفاده می شود. استفاده از روش نواربندی C در انسان باعث می شود مناطق سانترومری تمام کروموزوم ها ، مناطق هتروکروماتینی کروموزوم های 1 ،3 ، 9 ، 16 و مناطق تل.مری در بازوی بلند کروموزوم رنگ بگیرند.
[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]
[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif][/FONT][FONT=times new roman,times,serif]نواربندی Giemsa banding) G)
این روش نواربندی به طور وسیعی در شناسایی کروموزوم های پستانداران استفاده می شود.همچنین به عنوان روش انتخابی برای تحقیقات فیلوژنی و خصوصا بررسی های سیتوژنتیکی بالینی کاربرد دارد.البته کروموزوم های همه گونه ها را نمی توان با این روش رنگ آمیزی کرد. برای مثال رنگ آمیزی G برای رنگ آمیزی کروموزوم های گیاهان مناسب نیست. الگوی نواربندی G منعکس کننده ترکیبات ساختمانی و عملکردی کروموزوم ها می باشد. نوارهای تاریک نشان دهنده نواحی از DNA می باشد که غنی از T و A بوده و معمولا در فاز سنتز با تأخیر همانندسازی می کند.
[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]
[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif][/FONT][FONT=times new roman,times,serif]نواربندی Guinacrine banding) Q)
اولین روش رنگ آمیزی کروموزوم ها که باعث شناسایی کروموزوم ها شد، نواربندی Q بود.فاصله نوارهای ایجاد شده به وسیله این روش شبیه نواربندی G است.در نواربندی Q از خاصیت فلورسانسی کوایناکرین(Quinacrine) استفاده می شود که در میان توالی های A وt قرار می گیرد.اتصال مواد فلورسانس با DNA به صورت الکتروستاتیکی بوده ،بنابراین واکنش پذیر بوده و می توان پس از نواربندی Q ، کروموزوم ها را شستشو داد و با روش دیگری آن ها را رنگ آمیزی کرد. پرهزینه بودن ،بی رنگ شدن سریع نوارهای تولیدشده و نیز سمی بودن مواد فلورسانس ،کاربرد این روش را محدود کرده است.
[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]
[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif][/FONT][FONT=times new roman,times,serif]نواربندی Reverse banding) R)
الگوی نواربندی R،برخلاف نواربندی G است.یعنی قسمت های روشن نواربندی G در این روش ،تیره و قسمت های تیره نواربندی G در نواربندی R روشن است.از روش نواربندی R کمتر از نواربندی G استفاده می شود.زیرا دقت نواربندی R کمتر است.کاربرد نواربندی R در شناسایی حذف مناطق تلومری در انسان حائز اهمیت است. در نواربندی R،همه ژن های با بیان دائمی (Housekeeping Genes) و حدود نیمی از ژن های اختصاصی بافت ها که غنی از GC هستند، رنگ می گیرند.
[/FONT]
[FONT=times new roman,times,serif]
[/FONT]
منبع : کتاب "ژنتیک از کلاسیک تا ژنومیک"/دکتر حسن اکرامی
گردآورنده : سرکار خانم فاطمه نیک خواه
[/FONT]
منبع : کتاب "ژنتیک از کلاسیک تا ژنومیک"/دکتر حسن اکرامی
گردآورنده : سرکار خانم فاطمه نیک خواه
[/FONT]
