نانو فلزات (Nano-metals) موجود در گاز خاك(gas soil) از 15 سال پيش به‌عنوان روش اكتشاف مواد معدني در ذخاير پنهان مورد آزمايش و كاربرد است و در اين خصوص با توسعه و كارآمدي جمع‌كننده‌هاي مايع (Liquid collectors) كه در تهيه نمونه‌هاي برجا(فعال) استفاده مي‌شوند و با توسعه و كمك روش آناليز ICP-MS پيشرفت‌هاي قابل ملاحظه‌اي حاصل شده است وليكن همچنان جمع‌كننده‌هاي مايع كه توانايي برداشت و تجميع فلزات ردياب را به درستي و با قابليت آناليز به روش ICP-MS را داشته باشند خيلي كم هستند.
در اين مبحث سعي شده نتايج حاصل از مطالعات تكنولوژيك انجام شده توسط گروهي از ژئوشيميست‌هاي چيني بر روي تعدادي از ذخاير سولفيدي شناخته شده كه در زير رسوبات رسي و ماسه سنگ‌هاي دوران سوم و آبرفت‌هاي كواترنر مدفون شده‌اند ارائه شود:
1. در اين بررسي، آنومالي‌هاي فلزي گازي (به‌ويژه از مس، سرب، روي، كادميوم، نيكل، آنتيموان، بيسموت، تلوريم، طلا و نقره) تقريبا در بالاي همه كاني‌سازي‌هاي سولفيدي مدفون در زير رسوبات به اثبات رسيده است.
2. همبستگي مثبت و خوبي در نمودارهاي توزيع هر يك از عناصر بين عناصر موجود در گاز خاك با عناصر موجود در پوسته آن منطقه قابل مشاهده است.
3. در بالاترين مقادير براي عناصر مس و روي در هاله‌هاي گازي در بالاي كانسارهاي سولفيدي به ترتيب 300ppm و 200ppm در هر ليتر حجم گاز قابل ثبت بوده است كه اين مقادير در نواحي عقيم (بدون كاني‌سازي) براي اين فلزات كمتر از يك ppb براي مس و چند ppb براي روي بوده است.
4. آناليزهاي ايزوتوپ‌هاي سرب در نمونه‌هاي اخذ شده از يك ذخيره پلي متال شناخته شده كه با رسوبات و ماسه سنگ‌هاي دوران سوم پوشيده شده نشان مي‌دهد كه مقايسه نسبت ايزوتوپ سرب در نانوفلزات منطقه زمينه با مقادير متوسط آن در هريك از نواحي كه با رسوبات، ماسه سنگ، سنگ‌هاي ميزبان و كانسنگ احاطه شده تفاوت دارد و بالاترين اختلاف اين نسبت در نمونه‌هاي آنومالي‌هاي بالاي كانسنگ‌ها و آن‌هايي كه در منطقه زمينه بوده‌اند به ثبت رسيده است، نشان مي‌دهد كه بعضي از آنومالي‌هاي سرب در هاله‌هاي گازي قابل ظهور هستند.
همچنين نسبت‌هايي از ايزوتوپ‌هاي سرب در هاله گازي بالاي كاني‌سازي‌ها كه كمترين نوسان و توزيعي مشابه با نمونه‌هاي اخذ شده از كانسنگ سولفيدي را نشان مي‌دهد، اين استنباط را ايجاد مي‌كند كه برخي از فلزات موجود در نمونه‌هاي آنومال از كانسنگ‌هاي عمقي سرچشمه گرفته‌اند و نمايانگر ارتباط آنها هستند.
طلا، پلي‌متال و نيكل استفاده شده و كارآمدي آن در پي‌جويي كاني‌سازي‌هاي پلي متال در چندين ناحيه پوشيده و پنهان به اثبات رسيده است و لازم است ديگر جنبه‌هاي مبهم نانو فلزات موجود در گاز خاك (هاله گازي) با مطالعات بيشتر نتيجه‌گيري شود و در حال حاضر بررسي‌هاي نانو فلزي در حقيقت يك ابزار كاربردي با پتانسيل بالا براي اكتشاف كاني‌ها در نواحي پوشيده شده محسوب مي‌شود.
ترجمه: مظفر زينالي (كارشناس ارشد مديريت اكتشاف ايميدرو)
منبع: Nano-metals in soil gas: The phenomenon and its applications (Mingqi Wang, China University of Geosciences).
در اين مبحث سعي شده نتايج حاصل از مطالعات تكنولوژيك انجام شده توسط گروهي از ژئوشيميست‌هاي چيني بر روي تعدادي از ذخاير سولفيدي شناخته شده كه در زير رسوبات رسي و ماسه سنگ‌هاي دوران سوم و آبرفت‌هاي كواترنر مدفون شده‌اند ارائه شود:
1. در اين بررسي، آنومالي‌هاي فلزي گازي (به‌ويژه از مس، سرب، روي، كادميوم، نيكل، آنتيموان، بيسموت، تلوريم، طلا و نقره) تقريبا در بالاي همه كاني‌سازي‌هاي سولفيدي مدفون در زير رسوبات به اثبات رسيده است.
2. همبستگي مثبت و خوبي در نمودارهاي توزيع هر يك از عناصر بين عناصر موجود در گاز خاك با عناصر موجود در پوسته آن منطقه قابل مشاهده است.
3. در بالاترين مقادير براي عناصر مس و روي در هاله‌هاي گازي در بالاي كانسارهاي سولفيدي به ترتيب 300ppm و 200ppm در هر ليتر حجم گاز قابل ثبت بوده است كه اين مقادير در نواحي عقيم (بدون كاني‌سازي) براي اين فلزات كمتر از يك ppb براي مس و چند ppb براي روي بوده است.
4. آناليزهاي ايزوتوپ‌هاي سرب در نمونه‌هاي اخذ شده از يك ذخيره پلي متال شناخته شده كه با رسوبات و ماسه سنگ‌هاي دوران سوم پوشيده شده نشان مي‌دهد كه مقايسه نسبت ايزوتوپ سرب در نانوفلزات منطقه زمينه با مقادير متوسط آن در هريك از نواحي كه با رسوبات، ماسه سنگ، سنگ‌هاي ميزبان و كانسنگ احاطه شده تفاوت دارد و بالاترين اختلاف اين نسبت در نمونه‌هاي آنومالي‌هاي بالاي كانسنگ‌ها و آن‌هايي كه در منطقه زمينه بوده‌اند به ثبت رسيده است، نشان مي‌دهد كه بعضي از آنومالي‌هاي سرب در هاله‌هاي گازي قابل ظهور هستند.
همچنين نسبت‌هايي از ايزوتوپ‌هاي سرب در هاله گازي بالاي كاني‌سازي‌ها كه كمترين نوسان و توزيعي مشابه با نمونه‌هاي اخذ شده از كانسنگ سولفيدي را نشان مي‌دهد، اين استنباط را ايجاد مي‌كند كه برخي از فلزات موجود در نمونه‌هاي آنومال از كانسنگ‌هاي عمقي سرچشمه گرفته‌اند و نمايانگر ارتباط آنها هستند.
طلا، پلي‌متال و نيكل استفاده شده و كارآمدي آن در پي‌جويي كاني‌سازي‌هاي پلي متال در چندين ناحيه پوشيده و پنهان به اثبات رسيده است و لازم است ديگر جنبه‌هاي مبهم نانو فلزات موجود در گاز خاك (هاله گازي) با مطالعات بيشتر نتيجه‌گيري شود و در حال حاضر بررسي‌هاي نانو فلزي در حقيقت يك ابزار كاربردي با پتانسيل بالا براي اكتشاف كاني‌ها در نواحي پوشيده شده محسوب مي‌شود.
ترجمه: مظفر زينالي (كارشناس ارشد مديريت اكتشاف ايميدرو)
منبع: Nano-metals in soil gas: The phenomenon and its applications (Mingqi Wang, China University of Geosciences).