ahmad_2006
عضو جدید
بررسي‌هاي زيادي به منظور افزايش كارايي سيالات حفاري انجام شده است. سيال اصلي گل حفاري (آب، روغن و گاز) در تغيير خواص گل موثر است، اما نقش اصلي آن حمل افزودني‌هايي است كه خواص نهايي گل را تعيين مي‌كنند. اين افزودني‌ها به گل كمك مي‌كنند تا با سازند حفر شده و شرايط موجود در ته چاه سازگار شود.
نوع و مقدار افزودني‌هاي شيميايي در فرمولاسيون گل، مطابق با خصوصيات مورد نياز گل تغيير مي‌كند. تنوع افزودني‌ها، در گل‌هاي پايه آبي به مراتب بيشتر از گل‌هاي پايه سينتيكي يا پايه روغني بوده و به بيش از هزار محصول مي‌رسد. در ادامه به انواع افزودني‌هاي شيميايي مورد استفاده در گل‌هاي حفاري و وظايف اصلي آنها پرداخته مي‌شود.
5-2) مواد وزن‌افزا
يكي از وظايف اصلي سيالات حفاري، كنترل فشار سيال سازنده و جلوگيري از فوران چاه مي‌باشد. عوامل كنترل كننده وزن گل براي ايجاد فشار هيدروستاتيك بيش از فشار سازند، به گل‌هاي پايه آبي و روغني اضافه مي‌شوند. هر ماده‌اي كه از آب سنگين‌تر باشد مي‌تواند براي بالا بردن دانسيته به گل افزوده شود، اما نبايد ديگر خواص گل را تحت تاثير قرار دهد. علاوه بر فاكتورهاي غيرفعال بودن شيميايي و وزن مخصوص، عوامل ديگري همچون در دسترس بودن ماده به مقدار لازم، خرد شدن آسان، عدم سايندگي و غيره نيز در انتخاب يك ماده به عنوان وزن‌افزا دخيل مي‌باشند.
مهم‌ترين وزن‌افزاهايي كه امروزه در صنعت حفاري بكار مي‌روند عبارتند از:
5-2-1) باريت
با توجه به فاكتورهاي ذكر شده، امروزه باريت متداولترين ماده‌اي است كه براي بالا بردن دانسيته گل استفاده مي‌شود. وزن مخصوص باريت
خالص 5/4 است، اما باريت تجاري بعلت داشتن بعضي از ناخالصي‌ها وزن مخصوص كمتري دارد. باريت ممكن است حاوي فلزات سنگين باشد كه مي‌توانند وزن مخصوص متوسط گل را افزايش دهند. از باريت براي تهيه گل‌هايي با دانسيته 9 تا 19 Ib/gal استفاده مي‌شود.
5-2-2) اكسيدهاي آهن
از ديگر افزودني‌هاي كنترل كننده وزن گل مي‌توان به اكسيدهاي آهن، به خصوص هماتيت اشاره كرد. هماتيت با وزن مخصوص 9/4 تا 3/5، حدود دو برابر سخت‌تر از باريت است. علاوه بر هماتيت، اكسيدهاي آهن ديگري نظير ايلمينيت و سيدريت نيز براي افزايش وزن گل مورد استفاده قرار مي‌گيرند. چون اين مواد از باريت سخت‌تر هستند، سرعت ساييدگي آنها از ذرات باريت كمتر است.
5-2-3) گالن
گالن (Pbs) يك كاني بسيار سنگين با وزن مخصوص 4/7 تا 7/7 است لذا در شرايطي كه نياز به يك گل سنگين‌تر از 19lb/gal مي‌باشد مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
5-2-4) كربنات كلسيم
كربنات كلسيم هم به عنوان يك عامل وزن دهنده و هم به عنوان عاملي در كنترل روي گل شناخته شده است. وزن مخصوص آن 6/2 تا 8/2 مي‌باشد و دانسيته‌اي تا حدود 12lb/gal را ايجاد مي‌كند.
-3) عوامل كنترل كننده هرزروي جريان
مواد كنترل هرزروي به منظور كنترل هدرروي گل به درون ماسه سنگ‌هاي با نفوذپذيري بالا، شكستگي‌هاي طبيعي، سازندهاي حفره‌اي و شكستگي‌هاي القاء شده، به يك گل اضافه مي‌شوند.
قبل از اين كه يك ***** كيك گلي بتواند رسوب كند، افزودني‌هاي كنترل هرزروي جريان بايد سرتاسر حفرات را پوشش داده و هسته اصلي تشكيل كيك گل را فراهم آورند. بنابراين اين مواد بايد به شكل دانه‌اي، رشته‌اي يا ورقه‌اي باشند.
مواد كنترل كننده هرزروي جريان عبارتند از: پوست بادام زميني، ميكا، سلوفان، گوني، پوست گردو، كربنات كلسيم، فيبرهاي نباتي، خاك اره، تكه‌هاي چوب، پوست بذر پنبه، پوست درخت، پرليت، كائوچو، دياتومه، گلوله‌هاي شيشه‌اي و پلاستيك.
ذكر اين نكته ضروري است كه بزرگ‌ترين شكستگي و حفره‌اي كه ممكن است با اين مواد بسته شود، 25% اينچ است و حفرات بزرگتر بايد با استفاده از روش‌هاي خاص بسته شوند.
5-4) عوامل كنترل كننده *****اسيون
كنترل كننده‌هاي *****اسيون تركيباتي هستند كه براي كاهش افت صافي به گل اضافه مي‌شوند. به عبارت ديگر اين مواد، يك كيك گل با نفوذپذيري كم روي ديواره چاه به منظور نگهداري پايداري چاه و به حداقل رساندن ميزان نفوذ سيال به زون‌هاي توليدي چاه تشكيل مي‌دهند. در سيالات حفاري بيشتر از بنتونيت ، پلميرها، ليگنت و ليگنوسولفونات به اين منظور استفاده مي‌شود.
رس‌هاي اضافه شده به سيالات حفاري پايه آبي نقش كليدي را در تعيين وسكوزيته، چسبندگي و سرعت *****اسيون دارند. واكنش بين آب، ذرات رس و نمك در گل واكنش پيچيده مي‌باشد. وقتي كه ذرات رسي كاملاً پراكنده شوند، چسبندگي كمي را به گل مي‌دهند و اجازه مي‌دهند تا يك ***** كيك نازك و محكم روي ديواره چاه تشكيل شود، بنابراين سرعت *****اسيون را پايين مي‌آورند. اگر ذرات اجازه لخته شدن را يابند، چسبندگي افزايش مي‌يابد و كارايي ***** كيك پايين مي‌آيد. از بين رس‌ها بنتونيت بهترين عملكرد را براي كنترل *****اسيون دارد.
بنتونيت براي افزايش ظرفيت تميزكاري چاه، كاهش *****اسيون آب به سازندهاي نفوذپذير، كنترل ويسكوزيته و افزايش پايداري چاه در سازندهاي با سيمان ضعيف به آب شيرين يا گل‌هاي آب شيرين افزوده مي‌شود.
چنانچه مقدار نمك موجود در آب افزايش يابد، بنتونيت كمتر متورم شده و در كاهش *****اسيون كمتر دخالت مي‌كند. به اين منظور براي گل‌هاي بسيار شور، ابتدا بنتونيت با آب خالص تركيب شده و دوغاب حاصل در مرحله آخر به گل آب نمكي اضافه مي‌شود.
رس‌هاي بنتونيتي نيز مي‌توانند به عنوان عوامل ژل‌ساز در گل‌هاي پايه روغني استفاده شوند، اما ابتدا بايد با آمين‌هاي آلي براي پراكندن ذرات رس واكنش دهند. گرچه گل‌هاي بنتونيتي تنها رس‌هايي هستند خواص ژلاتيني را به گل مي‌دهند، اما امروزه از پلميرهاي مختلف نيز براي اين منظور استفاده مي‌شود.
نشاسته يك پلمير آلي طبيعي است كه براي كنترل خواص *****اسيوني به گل‌هاي حفاري افزوده مي‌شود. نشاسته اولين بار در سال 1939 در گل‌هاي آب نمكي مورد استفاده قرار گرفت. امروزه در تمامي سيستم‌هاي گل حفاري به ويژه در گل‌هاي آب نمكي استفاده مي‌شود.
نشاسته در معرض تخمير بسياري از ميكروارگانيسم‌ها (تخمير شدن، قارچ‌ها، باكتري‌ها) قرار دارد، به همين دليل در گل‌هاي آب نمكي و يا گل‌هاي با Ph حدود 12 مورد استفاده قرار مي‌گيرد. براي استفاده مكرر از گل حاوي نشاسته از يك باكتري‌كش (مثلاً پارافرمالدييد) براي كنترل اين ميكروارگانسيم‌ها استفاده مي‌شود.
نشاسته در دماهاي بالاي كيفيت خود را از دست مي‌دهد، بنابراين از آن در گل‌هاي با دماي بالا نمي‌توان استفاده كرد. نشاسته در غلضت‌هاي 2 تا 10lb/bbl مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
از كربوكسي متيل سلولز (CMC) در عمليات حفاري به عنوان يك كاهنده هدرروي سيال استفاده مي‌شود. اين ماده از واكنش سلولز طبيعي با مونوكلرواستيك اسيد و هيدروكسيدسديم تهيه و پلمير آنيوني حاصل به شدت بر روي ذرات بنتونيت جذب مي‌شود.
كربوكسي متيل سلولز با ويسكوزيته پايين و بالا تهيه و مورد استفاده قرار مي‌گيرد. CMC با ويسكوزيته كم غالباً براي كاهش *****اسيون (بدون تاثير در ويسكوزيته) و با ويسكوزيته بالا (وزن مولكولي بالا) براي بالا بردن ويسكوزيته گل مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
تاثير CMC در كاهش و افزايش غلظت ويسكوزيته، با افزايش غلظت نمك كم مي‌شود. اگرچه CMC يك ويسكوزكننده موثر است، اما در دماهاي بالا تاثير آن كمتر است. محدوده غلظت مورد استفاده آن در گل حفاري بين 2% تا 5lb/bbl است.
پلي‌آكريلات سديم در حرارت‌هاي بالا پايدارتر از CMC است، اما به مقدار زيادي به حضور كلسيم حساس مي‌باشد. در غلظت‌هاي بالاي %5 lb/bbl به عنوان عاملي براي كنترل *****اسيون به تركيب گل افزوده مي‌شود. در زمان استفاده از اين پلمير مقدار كلسيم و رس‌ها بايد در كمترين مقدار ممكن نگه داشته شود.
از ليگنيت‌ها و نوع اصلاح شده آنها به مقدار زيادي به عنوان رقيق كننده‌ها و عوامل كنترل *****اسيون استفاده مي‌شود.
استفاده از تمامي افزودني‌هاي كنترل *****اسيون، در دما، شوري و سختي بالا با محدوديت همراه است زيرا باعث افزايش وسكوزيته گل مي‌شوند.
5-5) ويسكوزكننده‌ها
از افزودني‌هاي كنترل ويسكوزيته در تمامي گل‌هاي حفاري استفاده مي‌شود. بنتونيت در بيشترين گل‌ها براي كنترل ويسكوزيته و هرزروي سيال مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اگر بنتونيت به مقدار كافي در گل موجود باشد، ظرفيت حمل و سوسپانسيون خرده‌ها را افزايش مي‌دهد. پلميرهاي آلي استخراج شده از سلولز و بيوپليمرهاي طبيعي نيز براي كنترل ويسكوزيته مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
صمغ زانتان يك پلي ساكاريد محلول در آب است. گرچه يك پلمير طبيعي است، اما بيشتر در كارخانجات توليد مي‌شود. در تركيب سيالات حفاري آنرا با نام "XC- پلمير" مي‌شناسند. مهم‌ترين كاربرد آن به عنوان عامل تعليق‌ساز در گل است، اما براي كنترل ويسكوزيته گل نيز مورد استفاده قرار مي‌گيرد. صمغ زانتان در غلظت 2% تا 2lb/bbl به تركيب گل افزوده مي‌شود.
در سيستم‌هاي امولسيون معكوس، افزودني‌هاي كنترل ويسكوزيته از طريق انجام يك واكنش پيچيده با امولسيون، ويسكوزيته را بالا مي‌برند. در گل‌هاي حفاري پايه روغني، آب امولسيون شده موجب افزايش ويسكوزيته گل مي‌شود.
از صابون‌ها نيز به مقدار كمي براي افزايش ويسكوزيته استفاده مي‌شود. آسفالت‌ها و بنتونيت عمل آمده با آمين از افزودني‌هاي اصلي كنترل ويسكوزيته اين نوع گل‌ها مي‌باشند.
5-6) افزودني‌هاي شوري
در مناطقي كه سازنده‌ها حاوي نمك بالايي مي‌باشند، براي جلوگيري از شست‌و شو و هرزروي گل از آب نمك‌هاي اشباع استفاده مي‌شود. از محلول نمك‌هاي غيرآلي به عنوان فاز سيال در گل‌هاي پايه آبي و به عنوان فاز امولسيوني در گل‌هاي پايه روغني و سينتيكي استفاده مي‌شود.
محلول‌هاي نمكي به منظور كنترل رس‌هاي سازند و جلوگيري از تجزيه نمك‌هاي محلول سازندها به گل‌هاي پايه آبي افزوده مي‌گردند. كلريدسديم (NaCl) غالباً در سيستم‌هاي بنتونيتي مورد استفاده قرار مي‌گيرد و از آن در گل‌هاي پايه آبي براي اشباع آب قبل از حفاري سنگ نمك، پايين آوردن نقطه انجماد گل، بالا بردن دانسيته (به عنوان يك جامد معلق ساز)، تهيه آب نمك در عمليات تكميل چاه و هم چنين يك عامل مجرابند در محلول‌هاي اشباع، استفاده مي‌شود.غلظت رايج در استفاده از آنها 10 تا 25 lb/bbl است.
معمولاً بيشتر گل‌هاي پايه روغني، امولسيوني از آب نمك در روغن مي‌باشند (آب نمك حدود 10 تا 50 درصد كل حجم روغن است). وارد كردن آب نمك علاوه بر خنثي كردن واكنش‌هاي بين گل و سازندهاي رسي و نمكي، باعث افزايش دانسيته گل مي‌شود. اين امولسيون ويسكوزيته بالاتري نسبت به نفت يا آب نمك دارد، بنابراين ظرفيت حمل كنده‌ها را افزايش مي‌دهد.
در گل‌هاي پايه روغني و سينتيكي بيشتر از كلريد كلسيم و كلريد پتاسيم (kcl) به اين منظور استفاده مي‌شود. از كلريد كلسيم در گل‌هاي پايه روغني به منظور پايداري چاه و در گل‌هاي پايه آبي كلسيمي براي پايين آوردن نقطه انجماد مورد استفاده قرار مي‌گيرد. محدوده غلظت آن در صنعت حفاري 10 تا 200lb/bbl است.
گل‌هاي پلميري معمولاً از يك آب نمك كلريد پتاسيم در تركيب خود استفاده مي‌كنند. Kcl اضافه شده در يك گل پلميري در حدود 30-35 lb/bbl مي‌باشد.
نوع و مقدار افزودني‌هاي شيميايي در فرمولاسيون گل، مطابق با خصوصيات مورد نياز گل تغيير مي‌كند. تنوع افزودني‌ها، در گل‌هاي پايه آبي به مراتب بيشتر از گل‌هاي پايه سينتيكي يا پايه روغني بوده و به بيش از هزار محصول مي‌رسد. در ادامه به انواع افزودني‌هاي شيميايي مورد استفاده در گل‌هاي حفاري و وظايف اصلي آنها پرداخته مي‌شود.
5-2) مواد وزن‌افزا
يكي از وظايف اصلي سيالات حفاري، كنترل فشار سيال سازنده و جلوگيري از فوران چاه مي‌باشد. عوامل كنترل كننده وزن گل براي ايجاد فشار هيدروستاتيك بيش از فشار سازند، به گل‌هاي پايه آبي و روغني اضافه مي‌شوند. هر ماده‌اي كه از آب سنگين‌تر باشد مي‌تواند براي بالا بردن دانسيته به گل افزوده شود، اما نبايد ديگر خواص گل را تحت تاثير قرار دهد. علاوه بر فاكتورهاي غيرفعال بودن شيميايي و وزن مخصوص، عوامل ديگري همچون در دسترس بودن ماده به مقدار لازم، خرد شدن آسان، عدم سايندگي و غيره نيز در انتخاب يك ماده به عنوان وزن‌افزا دخيل مي‌باشند.
مهم‌ترين وزن‌افزاهايي كه امروزه در صنعت حفاري بكار مي‌روند عبارتند از:
5-2-1) باريت
با توجه به فاكتورهاي ذكر شده، امروزه باريت متداولترين ماده‌اي است كه براي بالا بردن دانسيته گل استفاده مي‌شود. وزن مخصوص باريت
خالص 5/4 است، اما باريت تجاري بعلت داشتن بعضي از ناخالصي‌ها وزن مخصوص كمتري دارد. باريت ممكن است حاوي فلزات سنگين باشد كه مي‌توانند وزن مخصوص متوسط گل را افزايش دهند. از باريت براي تهيه گل‌هايي با دانسيته 9 تا 19 Ib/gal استفاده مي‌شود.
5-2-2) اكسيدهاي آهن
از ديگر افزودني‌هاي كنترل كننده وزن گل مي‌توان به اكسيدهاي آهن، به خصوص هماتيت اشاره كرد. هماتيت با وزن مخصوص 9/4 تا 3/5، حدود دو برابر سخت‌تر از باريت است. علاوه بر هماتيت، اكسيدهاي آهن ديگري نظير ايلمينيت و سيدريت نيز براي افزايش وزن گل مورد استفاده قرار مي‌گيرند. چون اين مواد از باريت سخت‌تر هستند، سرعت ساييدگي آنها از ذرات باريت كمتر است.
5-2-3) گالن
گالن (Pbs) يك كاني بسيار سنگين با وزن مخصوص 4/7 تا 7/7 است لذا در شرايطي كه نياز به يك گل سنگين‌تر از 19lb/gal مي‌باشد مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
5-2-4) كربنات كلسيم
كربنات كلسيم هم به عنوان يك عامل وزن دهنده و هم به عنوان عاملي در كنترل روي گل شناخته شده است. وزن مخصوص آن 6/2 تا 8/2 مي‌باشد و دانسيته‌اي تا حدود 12lb/gal را ايجاد مي‌كند.
-3) عوامل كنترل كننده هرزروي جريان
مواد كنترل هرزروي به منظور كنترل هدرروي گل به درون ماسه سنگ‌هاي با نفوذپذيري بالا، شكستگي‌هاي طبيعي، سازندهاي حفره‌اي و شكستگي‌هاي القاء شده، به يك گل اضافه مي‌شوند.
قبل از اين كه يك ***** كيك گلي بتواند رسوب كند، افزودني‌هاي كنترل هرزروي جريان بايد سرتاسر حفرات را پوشش داده و هسته اصلي تشكيل كيك گل را فراهم آورند. بنابراين اين مواد بايد به شكل دانه‌اي، رشته‌اي يا ورقه‌اي باشند.
مواد كنترل كننده هرزروي جريان عبارتند از: پوست بادام زميني، ميكا، سلوفان، گوني، پوست گردو، كربنات كلسيم، فيبرهاي نباتي، خاك اره، تكه‌هاي چوب، پوست بذر پنبه، پوست درخت، پرليت، كائوچو، دياتومه، گلوله‌هاي شيشه‌اي و پلاستيك.
ذكر اين نكته ضروري است كه بزرگ‌ترين شكستگي و حفره‌اي كه ممكن است با اين مواد بسته شود، 25% اينچ است و حفرات بزرگتر بايد با استفاده از روش‌هاي خاص بسته شوند.
5-4) عوامل كنترل كننده *****اسيون
كنترل كننده‌هاي *****اسيون تركيباتي هستند كه براي كاهش افت صافي به گل اضافه مي‌شوند. به عبارت ديگر اين مواد، يك كيك گل با نفوذپذيري كم روي ديواره چاه به منظور نگهداري پايداري چاه و به حداقل رساندن ميزان نفوذ سيال به زون‌هاي توليدي چاه تشكيل مي‌دهند. در سيالات حفاري بيشتر از بنتونيت ، پلميرها، ليگنت و ليگنوسولفونات به اين منظور استفاده مي‌شود.
رس‌هاي اضافه شده به سيالات حفاري پايه آبي نقش كليدي را در تعيين وسكوزيته، چسبندگي و سرعت *****اسيون دارند. واكنش بين آب، ذرات رس و نمك در گل واكنش پيچيده مي‌باشد. وقتي كه ذرات رسي كاملاً پراكنده شوند، چسبندگي كمي را به گل مي‌دهند و اجازه مي‌دهند تا يك ***** كيك نازك و محكم روي ديواره چاه تشكيل شود، بنابراين سرعت *****اسيون را پايين مي‌آورند. اگر ذرات اجازه لخته شدن را يابند، چسبندگي افزايش مي‌يابد و كارايي ***** كيك پايين مي‌آيد. از بين رس‌ها بنتونيت بهترين عملكرد را براي كنترل *****اسيون دارد.
بنتونيت براي افزايش ظرفيت تميزكاري چاه، كاهش *****اسيون آب به سازندهاي نفوذپذير، كنترل ويسكوزيته و افزايش پايداري چاه در سازندهاي با سيمان ضعيف به آب شيرين يا گل‌هاي آب شيرين افزوده مي‌شود.
چنانچه مقدار نمك موجود در آب افزايش يابد، بنتونيت كمتر متورم شده و در كاهش *****اسيون كمتر دخالت مي‌كند. به اين منظور براي گل‌هاي بسيار شور، ابتدا بنتونيت با آب خالص تركيب شده و دوغاب حاصل در مرحله آخر به گل آب نمكي اضافه مي‌شود.
رس‌هاي بنتونيتي نيز مي‌توانند به عنوان عوامل ژل‌ساز در گل‌هاي پايه روغني استفاده شوند، اما ابتدا بايد با آمين‌هاي آلي براي پراكندن ذرات رس واكنش دهند. گرچه گل‌هاي بنتونيتي تنها رس‌هايي هستند خواص ژلاتيني را به گل مي‌دهند، اما امروزه از پلميرهاي مختلف نيز براي اين منظور استفاده مي‌شود.
نشاسته يك پلمير آلي طبيعي است كه براي كنترل خواص *****اسيوني به گل‌هاي حفاري افزوده مي‌شود. نشاسته اولين بار در سال 1939 در گل‌هاي آب نمكي مورد استفاده قرار گرفت. امروزه در تمامي سيستم‌هاي گل حفاري به ويژه در گل‌هاي آب نمكي استفاده مي‌شود.
نشاسته در معرض تخمير بسياري از ميكروارگانيسم‌ها (تخمير شدن، قارچ‌ها، باكتري‌ها) قرار دارد، به همين دليل در گل‌هاي آب نمكي و يا گل‌هاي با Ph حدود 12 مورد استفاده قرار مي‌گيرد. براي استفاده مكرر از گل حاوي نشاسته از يك باكتري‌كش (مثلاً پارافرمالدييد) براي كنترل اين ميكروارگانسيم‌ها استفاده مي‌شود.
نشاسته در دماهاي بالاي كيفيت خود را از دست مي‌دهد، بنابراين از آن در گل‌هاي با دماي بالا نمي‌توان استفاده كرد. نشاسته در غلضت‌هاي 2 تا 10lb/bbl مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
از كربوكسي متيل سلولز (CMC) در عمليات حفاري به عنوان يك كاهنده هدرروي سيال استفاده مي‌شود. اين ماده از واكنش سلولز طبيعي با مونوكلرواستيك اسيد و هيدروكسيدسديم تهيه و پلمير آنيوني حاصل به شدت بر روي ذرات بنتونيت جذب مي‌شود.
كربوكسي متيل سلولز با ويسكوزيته پايين و بالا تهيه و مورد استفاده قرار مي‌گيرد. CMC با ويسكوزيته كم غالباً براي كاهش *****اسيون (بدون تاثير در ويسكوزيته) و با ويسكوزيته بالا (وزن مولكولي بالا) براي بالا بردن ويسكوزيته گل مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
تاثير CMC در كاهش و افزايش غلظت ويسكوزيته، با افزايش غلظت نمك كم مي‌شود. اگرچه CMC يك ويسكوزكننده موثر است، اما در دماهاي بالا تاثير آن كمتر است. محدوده غلظت مورد استفاده آن در گل حفاري بين 2% تا 5lb/bbl است.
پلي‌آكريلات سديم در حرارت‌هاي بالا پايدارتر از CMC است، اما به مقدار زيادي به حضور كلسيم حساس مي‌باشد. در غلظت‌هاي بالاي %5 lb/bbl به عنوان عاملي براي كنترل *****اسيون به تركيب گل افزوده مي‌شود. در زمان استفاده از اين پلمير مقدار كلسيم و رس‌ها بايد در كمترين مقدار ممكن نگه داشته شود.
از ليگنيت‌ها و نوع اصلاح شده آنها به مقدار زيادي به عنوان رقيق كننده‌ها و عوامل كنترل *****اسيون استفاده مي‌شود.
استفاده از تمامي افزودني‌هاي كنترل *****اسيون، در دما، شوري و سختي بالا با محدوديت همراه است زيرا باعث افزايش وسكوزيته گل مي‌شوند.
5-5) ويسكوزكننده‌ها
از افزودني‌هاي كنترل ويسكوزيته در تمامي گل‌هاي حفاري استفاده مي‌شود. بنتونيت در بيشترين گل‌ها براي كنترل ويسكوزيته و هرزروي سيال مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اگر بنتونيت به مقدار كافي در گل موجود باشد، ظرفيت حمل و سوسپانسيون خرده‌ها را افزايش مي‌دهد. پلميرهاي آلي استخراج شده از سلولز و بيوپليمرهاي طبيعي نيز براي كنترل ويسكوزيته مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
صمغ زانتان يك پلي ساكاريد محلول در آب است. گرچه يك پلمير طبيعي است، اما بيشتر در كارخانجات توليد مي‌شود. در تركيب سيالات حفاري آنرا با نام "XC- پلمير" مي‌شناسند. مهم‌ترين كاربرد آن به عنوان عامل تعليق‌ساز در گل است، اما براي كنترل ويسكوزيته گل نيز مورد استفاده قرار مي‌گيرد. صمغ زانتان در غلظت 2% تا 2lb/bbl به تركيب گل افزوده مي‌شود.
در سيستم‌هاي امولسيون معكوس، افزودني‌هاي كنترل ويسكوزيته از طريق انجام يك واكنش پيچيده با امولسيون، ويسكوزيته را بالا مي‌برند. در گل‌هاي حفاري پايه روغني، آب امولسيون شده موجب افزايش ويسكوزيته گل مي‌شود.
از صابون‌ها نيز به مقدار كمي براي افزايش ويسكوزيته استفاده مي‌شود. آسفالت‌ها و بنتونيت عمل آمده با آمين از افزودني‌هاي اصلي كنترل ويسكوزيته اين نوع گل‌ها مي‌باشند.
5-6) افزودني‌هاي شوري
در مناطقي كه سازنده‌ها حاوي نمك بالايي مي‌باشند، براي جلوگيري از شست‌و شو و هرزروي گل از آب نمك‌هاي اشباع استفاده مي‌شود. از محلول نمك‌هاي غيرآلي به عنوان فاز سيال در گل‌هاي پايه آبي و به عنوان فاز امولسيوني در گل‌هاي پايه روغني و سينتيكي استفاده مي‌شود.
محلول‌هاي نمكي به منظور كنترل رس‌هاي سازند و جلوگيري از تجزيه نمك‌هاي محلول سازندها به گل‌هاي پايه آبي افزوده مي‌گردند. كلريدسديم (NaCl) غالباً در سيستم‌هاي بنتونيتي مورد استفاده قرار مي‌گيرد و از آن در گل‌هاي پايه آبي براي اشباع آب قبل از حفاري سنگ نمك، پايين آوردن نقطه انجماد گل، بالا بردن دانسيته (به عنوان يك جامد معلق ساز)، تهيه آب نمك در عمليات تكميل چاه و هم چنين يك عامل مجرابند در محلول‌هاي اشباع، استفاده مي‌شود.غلظت رايج در استفاده از آنها 10 تا 25 lb/bbl است.
معمولاً بيشتر گل‌هاي پايه روغني، امولسيوني از آب نمك در روغن مي‌باشند (آب نمك حدود 10 تا 50 درصد كل حجم روغن است). وارد كردن آب نمك علاوه بر خنثي كردن واكنش‌هاي بين گل و سازندهاي رسي و نمكي، باعث افزايش دانسيته گل مي‌شود. اين امولسيون ويسكوزيته بالاتري نسبت به نفت يا آب نمك دارد، بنابراين ظرفيت حمل كنده‌ها را افزايش مي‌دهد.
در گل‌هاي پايه روغني و سينتيكي بيشتر از كلريد كلسيم و كلريد پتاسيم (kcl) به اين منظور استفاده مي‌شود. از كلريد كلسيم در گل‌هاي پايه روغني به منظور پايداري چاه و در گل‌هاي پايه آبي كلسيمي براي پايين آوردن نقطه انجماد مورد استفاده قرار مي‌گيرد. محدوده غلظت آن در صنعت حفاري 10 تا 200lb/bbl است.
گل‌هاي پلميري معمولاً از يك آب نمك كلريد پتاسيم در تركيب خود استفاده مي‌كنند. Kcl اضافه شده در يك گل پلميري در حدود 30-35 lb/bbl مي‌باشد.
