آیا هدف وسیله را توجیه می نماید؟(لطفا یکی خطی ننویسید!اگه سوادش رو نداری پست ارسال نکن)

sage007

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
اینو اصافه کنم که از بعد دینی نمی خوایم بحث کنیم متن مطهری رو هم اگه گذاشتم به این علت بود که تو نت بود و به هیچ عنوان وارد مقول دین نمیشیم و نخواهیم شد اگه کسی وارد بشه از مدیریت تقاصای اخطار می کنم فقط از بعد انسانیت و هدف رسیدن به تکامل و.... وارد بحث می شویم



از خیلی قبل ، شاید دوران راهنمایی وقتی میشنیدم که در اسلام جمله معروف ماکیاولی یعنی « هدف وسیله را توجیه میکند » اعتبار ندارد دچار گیجی میشدم . هر چه فکر میکردم میدیدم این جمله خیلی عاقلانه است. هیچ تضادی با عقل ومنطق که هیچ حتی با دین هم ندارد . هر چه بیشتر مطالعه کردم این پیش فرض خام در من قوت بیشتری گرفت که اسلام نه تنها با این اصل هیچ مخالفتی ندارد بلکه این یکی از شیوه های ممدوح اخلاقی و کاربردی در بین مسلمین بوده است . مثلا آیا باب تزاحم در اصول فقه به این نظر بازگشت نمی نماید ؟ تصور کنید که دختر زیبا رویی در آب در حال غرق شدن است. در این جا شما با دو گزینه مواجه هستید یکی این که نجات جان انسان _مخصوصا دختر جوان ! _ واجب است . و دیگر این که لمس نامحرم حرام است . خوب هم عقل وهم دین متفقند که وظیفه شما در این جا نجات جان آن دختر است و حکم حرمت خود به خود در این شرایط ملغی می شود . حالا می توان اسمش را دفع افسد به فاسد یا هر چیز دیگر گذاشت .

در این جا میتوان به این نحو نیز نگریست که نجات جان انسان یک هدف خوب و مستحسن و دست زدن به نامحرم وسیله انجام این کار است . یعنی ما باید برای هدف درستمان از یک وسیله نادرست استفاده نماییم . شاید مثال دیگری مسأله را واضح تر کند. در کتب کلامی ما متکلمین قائلند که دروغ فی ذاته بد وقبیح و ناپسند است . از سوی دیگر این فرض را مطرح می کنند که اگر پیامبری _ شما بخوانید فرد مظلومی _ داشت از دست عده ای ظالم میگریخت واز جلوی شما گذشت ؛ هنگامی که آن ظالمها رسیده و از شما می پرسند آیا شما این فرد فراری را دیده ای یا نه ؟وظیفه شما دروغ گفتن است. یعنی استفاده از بدترین وسیله ممکن! البته به نظر آن ها شما کار درستی انجام داده اید چرا که هدف شما درست بوده است . به هر روی بر اساس این شواهد ودلایل بسیار دیگر به این نتیجه حداقلی می رسیم که در اسلام هدف بعضا وسیله را توجیه میکند . یعنی به نحو موجبه جزئیه این مساله مورد قبول علمای مسلمان میباشد. پس « در اسلام بعضی اهداف بعضی وسیله ها را توجیه میکند.»

شهید مطهری (ره) در مورد این که " هدف وسیله را توجیه نمی کند" می فرمایند(1):

براي حق بايد از حق استفاده کرد. يکي از راه هايي که از آن راه بر دين از جنبه هاي مختلف ضربه وارد شده است، رعايت نکردن اين اصل است که ما همان طور که هدفمان بايد مقدس باشد، وسايلي هم که براي اين هدف مقدس استخدام مي کنيم بايد مقدس باشد؛ مثلاً ما نبايد دروغ بگوييم، نبايد غيبت کنيم، نبايد تهمت بزنيم؛ نه فقط براي خودمان نبايد دروغ بگوييم، به نفع دين هم نبايد دروغ بگوييم، يعني به نفع دين هم نبايد بي ديني كنيم، چون دروغ گفتن بي‏ديني است. يعني به نفع دين دروغ گفتن به نفع دين بي ديني کردن است. به نفع دين تهمت زدن، به نفع دين بي ديني کردن است. به نفع دين غيبت کردن، به نفع دين بي ديني کردن است. دين اجازه نمي دهد ولو به نفع خودش ما بي ديني کنيم. «اُدْعُ اِلي سَبيلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ».
 
آخرین ویرایش:

navid_r

کاربر فعال تالار برق , کنکور و تحصیلات تکمیلی
من یه مثال میزنم
جامعه ای رو در نظر بگیر که داره برای رسیدن به دموکراسی یا برتری طبقه کارگر می جنگه(زمان شوروی مثلا)حال سردمداران اعتقاد دارن طبقه پیروز و ثروتمند یا مستبد بدون اعمال زور از قدرت کنار نمیرن لذا باید عده ای رو ترور فیزیکی کنیم تا به هدف برتر دست پیدا کنیم .جالب این جاست این ترور ها صورت میگیره و در نهایت حکومت جدید به هر چیزی شباهت داره به جز برتری پرولتاریا و یا دموکراسی یا هر هدف دیگر
چرا؟
یکی از اشتباه ها در همین قضییه بوده.ببینید من اگه هدفی رو برای خودم مشخص می کنم در این حین راه رسیدن به اون هدف هم مشخص شدست اگه دارم برای تکامل و رشد می جنگم ترور عاملی کاملا مخالف هدف من هست به مجرد این که من نوعی دست به خونریزی زدم دست به دروغ زدم و دست به هر عملی خلاف هدف برترم زدم راهی رو انتخاب کردم مخالف خواسته خودم این طور اجازه بدید بگم هدف من باید یک روش هم باشه و روش من هست که هدف رو مشخص می کنه اینا نوعی ارتباط دیالکتیک با هم دیگه دارن و تاثیر پذیر هستند
کتاب برادران کارامازوف رو خوندید؟شخصیت ایوان کارامازوف میگه:
"اگه از من بپرسن ایا حاضری خوشبختی ملیون ها انسان رو به بهای شکنجه فقط یک کودک بی گناه بخری میگویم نه."
پیرو های اصالت سودمندی میگن این جواب اشکارا غلط هست و امیخته به احساسات سطحی جواب داده شده ولی من (خیلی ها)میگن نه این جواب درسته من این کودک بی گناه رو شکنجه نمی کنم نمیدونم بعدش چه اتفاقی میفته ولی کارهایی هست صرف نظر از این که به چه قیمتی تموم میشه درست ارزشمند و روا نیست هیچ انسانی بکنه
 

sage007

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
کتاب برادران کارامازوف رو خوندید؟شخصیت ایوان کارامازوف میگه:
"اگه از من بپرسن ایا حاضری خوشبختی ملیون ها انسان رو به بهای شکنجه فقط یک کودک بی گناه بخری میگویم نه."
پیرو های اصالت سودمندی میگن این جواب اشکارا غلط هست و امیخته به احساسات سطحی جواب داده شده ولی من (خیلی ها)میگن نه این جواب درسته من این کودک بی گناه رو شکنجه نمی کنم نمیدونم بعدش چه اتفاقی میفته ولی کارهایی هست صرف نظر از این که به چه قیمتی تموم میشه درست ارزشمند و روا نیست هیچ انسانی بکنه

شخص دیگری می گفت ارزش ها مهم نیستن این حقیقت هست که مهم هست

خوشحال میشم اگه بحثی بر این پایه شکل بگیره:gol:

(یه توصیه بزگترین مشکل شما اینه که تمام پستتون رو در یک پست می زنید مخاطب بیشتر از 3 -4 خط رو عمرا بخونه! پستتون رو 2 تیکه کنید (پا گرد راه پله!) و در 2 پست ارسال کنید:gol:)
 

senaps

عضو جدید
کاربر ممتاز
بله میکنه مثلا برای این‌که کسی نام دیگه‌ای برای خلیج‌فارس بکار نبره عده‌ای رو بذاریم که بکشن خراب کنن و نابود کنن تو اب سم بریزن و ساختمون منفجر کنن.
 

ZEUS83

عضو جدید
کاربر ممتاز
سوادشو دارم ولی اگر نخواهم بحث طولانی کنم تکلیف چیه ;)
 

sage007

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
سوادشو دارم ولی اگر نخواهم بحث طولانی کنم تکلیف چیه ;)

با اینکه به کل رو اعصاب هستین و اینجام اذون نگفته داستان تاپیک همسایه اگه مثبت هست و باعث ناراحتی نمیشه بفرمایید
 

sage007

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
بله میکنه مثلا برای این‌که کسی نام دیگه‌ای برای خلیج‌فارس بکار نبره عده‌ای رو بذاریم که بکشن خراب کنن و نابود کنن تو اب سم بریزن و ساختمون منفجر کنن.

من نگرفتم سیناپس جان

کامل تر میشه بگی
 

ZEUS83

عضو جدید
کاربر ممتاز
با اینکه به کل رو اعصاب هستین و اینجام اذون نگفته داستان تاپیک همسایه اگه مثبت هست و باعث ناراحتی نمیشه بفرمایید

اگر کمی بیشتر تدبر میکردی می فهمیدی در عمل جواب سوالتون رو دادم !!!

منتهی شما به اطاله کلام عادت دارین
 

MK264

کاربر بیش فعال
بله میکنه مثلا برای این‌که کسی نام دیگه‌ای برای خلیج‌فارس بکار نبره عده‌ای رو بذاریم که بکشن خراب کنن و نابود کنن تو اب سم بریزن و ساختمون منفجر کنن.

خلیج فارس نه دوست عزیز خلیج پارس.
 

sage007

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
اگر کمی بیشتر تدبر میکردی می فهمیدی در عمل جواب سوالتون رو دادم !!!

منتهی شما به اطاله کلام عادت دارین

من بازم متوجه جواب نشدم چند بار دیدم با دقت خوندمش

سوال گذاشتم کنار جواب اومد جواب رو پیدا کنم خیلی سخته میشه الان جواب اولتون رو تو چند خط باز کنید :gol:


چند روزه سرم درد میکنه و گرفتار و پر سوال دیگه روی ram مغزم جایی برای باز کردن نمونده همش شده سوال
 

ZEUS83

عضو جدید
کاربر ممتاز
من بازم متوجه جواب نشدم چند بار دیدم با دقت خوندمش

سوال گذاشتم کنار جواب اومد جواب رو پیدا کنم خیلی سخته میشه الان جواب اولتون رو تو چند خط باز کنید :gol:


چند روزه سرم درد میکنه و گرفتار و پر سوال دیگه روی ram مغزم جایی برای باز کردن نمونده همش شده سوال

خیلی خودتون رو درگیر نکنید مهندس

بهتره چند روز به سیستم فکریتون استراحت بدین


قبل از اینکه بخاطر زیاد کار کشیدن ازش دچار مشکل بشه
 

Similar threads

بالا