دانستنیهای علمی : " آکی" گونه ای از خانواده ساپینداسه است که گونه هایی همچون لیچی و لونگان نیز در آن قرار دارند. بومی مناطق گرمسیری غربی آفریقا در کامرون ، گابون و بِنین بوده و این میوه از آفریقای غربی به جامائیکا قبل از سال 1778 میلادی وارد شد.
از زمانیکه غذاهای خوشمزه ای از آن تهیه شد ، کشت آن در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رواج پیدا کرد.
خصوصیات ظاهری : آکی گونه ای درختی و همیشه سبز بوده و ارتفاعی تا 10 متر می تواند داشته باشد. تنه کوتاه و متراکمی به رنگ قهوه ای دارد. برگ ها 15 تا 30 سانتی متر طول داشته و عرض آنها 6 تا 10 سانتی متر گزارش شده است. شکل آنها تخم مرغی شکل و چرم مانند هستند. طول دمبرگ ها نیز 8 تا 12 سانتی متر می باشد.
گل آذین گلهای آکی معطر بوده و بیش از 20 سانتی متر طول دارند. گلها دوجنسی هستند و طی ماه های گرم گلدهی صورت می گیرد. هر گل پنج گلبرگ سفید مایل به سبز است.
میوه ها شبیه گلابی بوده و هنگامی که می رسد از سبز به قرمز روشن تا زرد-نارنجی تغییر رنگ می دهد. لحظه ای که کاملا می رسد می شکافد و بذر های بزرگ ، سیاه ، براق را نمایان می سازد. که هر قسمت با آریل سفید تا زرد ، کرمی ، نرم و اسفنجی احاطه شده است. وزن میوه 100 تا 200 گرم بوده است.
دانهال ها از 4 سالگی شروع به میوه دهی می کنند، البته باید در سال یک یا دوم پیوند خورده باشد. از دسامبر تا مِی میوه دهی می کند.
شرایط محیط رشد: این گونه خاکهای حاصلخیز را ترجیح داده و از لحاظ نوری در جای با آفتاب کامل باشد. ارتفاع از سطح دریا تا 914 متر باشد. با اینکه نیمه برگ ریز است اما در جنگل های همیشه سبز یافت می شود.
به نظر می رسد که رشد بهتری در مناطقی که زمستان کمی سردی داشته باشند دارد. رطوبت زیادی را خواسته و آب و هوای گرمسیری را می پسندد. آبیاری منظم باشد.
خواص درمانی و کاربرد: آریل میوه (قسمت زرد و اسفنجی بذر) خوراکی بوده و بصورت پخته کاربرد زیادی دارد. برای استفاده از آن باید مراقب بود که میوه ها رسیده و تازه باشند. میوه های نرسیده امکان دارد که سمی بوده و خطرناک باشد.
ترکیباتی مچون چربی ، پروتئین ، آهن ، فسفر ، نیاسین و ویتامین C در آن یافت شده است. آریل ها را می توان جوشاند و با آب یا شیر میل نمود.
در کلمبیا برای بهبود دردهای شکمی از آن استفاده می شود. در کوبا از عصاره ی گلها برای درمان بیماریهای روده استفاده می گردد. اثر محرک و انرژی زا نیز دارد.
نحوه تکثیر گیاه : آکی بوسیه بذرهایش تکثیر پیدا می کند. بطوریکه بذر را مستقیما در زمین اصلی کشت می کنند.
روشهای غیر جنسی شامل قلمه زنی و پیوند نیز برای ان استفاده می گردد که در این دو روش گیاه حاصل کاملا شبیه گیاه مادری می باشد.
: منابع
از زمانیکه غذاهای خوشمزه ای از آن تهیه شد ، کشت آن در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رواج پیدا کرد.
خصوصیات ظاهری : آکی گونه ای درختی و همیشه سبز بوده و ارتفاعی تا 10 متر می تواند داشته باشد. تنه کوتاه و متراکمی به رنگ قهوه ای دارد. برگ ها 15 تا 30 سانتی متر طول داشته و عرض آنها 6 تا 10 سانتی متر گزارش شده است. شکل آنها تخم مرغی شکل و چرم مانند هستند. طول دمبرگ ها نیز 8 تا 12 سانتی متر می باشد.
گل آذین گلهای آکی معطر بوده و بیش از 20 سانتی متر طول دارند. گلها دوجنسی هستند و طی ماه های گرم گلدهی صورت می گیرد. هر گل پنج گلبرگ سفید مایل به سبز است.
میوه ها شبیه گلابی بوده و هنگامی که می رسد از سبز به قرمز روشن تا زرد-نارنجی تغییر رنگ می دهد. لحظه ای که کاملا می رسد می شکافد و بذر های بزرگ ، سیاه ، براق را نمایان می سازد. که هر قسمت با آریل سفید تا زرد ، کرمی ، نرم و اسفنجی احاطه شده است. وزن میوه 100 تا 200 گرم بوده است.
دانهال ها از 4 سالگی شروع به میوه دهی می کنند، البته باید در سال یک یا دوم پیوند خورده باشد. از دسامبر تا مِی میوه دهی می کند.
شرایط محیط رشد: این گونه خاکهای حاصلخیز را ترجیح داده و از لحاظ نوری در جای با آفتاب کامل باشد. ارتفاع از سطح دریا تا 914 متر باشد. با اینکه نیمه برگ ریز است اما در جنگل های همیشه سبز یافت می شود.
به نظر می رسد که رشد بهتری در مناطقی که زمستان کمی سردی داشته باشند دارد. رطوبت زیادی را خواسته و آب و هوای گرمسیری را می پسندد. آبیاری منظم باشد.
خواص درمانی و کاربرد: آریل میوه (قسمت زرد و اسفنجی بذر) خوراکی بوده و بصورت پخته کاربرد زیادی دارد. برای استفاده از آن باید مراقب بود که میوه ها رسیده و تازه باشند. میوه های نرسیده امکان دارد که سمی بوده و خطرناک باشد.
ترکیباتی مچون چربی ، پروتئین ، آهن ، فسفر ، نیاسین و ویتامین C در آن یافت شده است. آریل ها را می توان جوشاند و با آب یا شیر میل نمود.
در کلمبیا برای بهبود دردهای شکمی از آن استفاده می شود. در کوبا از عصاره ی گلها برای درمان بیماریهای روده استفاده می گردد. اثر محرک و انرژی زا نیز دارد.
نحوه تکثیر گیاه : آکی بوسیه بذرهایش تکثیر پیدا می کند. بطوریکه بذر را مستقیما در زمین اصلی کشت می کنند.
روشهای غیر جنسی شامل قلمه زنی و پیوند نیز برای ان استفاده می گردد که در این دو روش گیاه حاصل کاملا شبیه گیاه مادری می باشد.
: منابع