|
| |
شاتر ( SHUTTER ) | حسگر( SENSOR ) |
1/1600 Sec. | 1/800 Sec. | 1/200 Sec. |
سوپر زوم ها نمونه ای از دوربینهای کمپاکت هستند که دارای لنز با فاصله کانونی بسیار متغیر میباشند. یعنی لنز آنها از زاویه واید تا تله را پوشش میدهد دوربین مقابل نمونه ای از دوربین سوپرزوم با لنز زوم 18 برابر است که از زاویه واید 27 میلیمتر تا زاویه بسته 486 میلیمتر را پوشش میدهد . ( در مورد انواع لنزها و مفهوم این اعداد در آینده توضیح خواهم داد ) |
|
دوربینهای شبه اس ال آر( SLR-Like ) نمونه ای دیگر از دوربینهای کمپاکت هستند . این دوربینها علیرغم ابعاد بزرگ وظاهری شبیه به دوربینهای SLR ، از لحاظ ساختمان داخلی وعملکرد، مشابه دوربینهای کمپاکت هستند، یعنی فاقد آینه، شاتر و منشور هستند و لنز آنها نیز غیر قابل تغییر است. بعلاوه بخاطر اینکه حسگر آنها مانند دوربینهای کمپاکت، ابعادی کوچک دارد ، از نظر کیفیت عکس، بخوبی دوربینهای SLR نیستند. |
|
نوع دیگری از دوربینها، rangefinder نام دارد . دوربینهای rangefinder فاقد آینه و منشور هستند و بنابراین قابلیت دیدن منظره از درون لنز را ندارند و منظره یاب آنها از نوع اپتیک خارج از لنز است. سایر مشخصات این دوربینها مثل قابل تعویض بودن لنزها، ابعاد حسگر و... مشابه دوربینهای SLR است. از آنجا که این دوربینها فاقد آینه هستند، لذا ارتعاش ناشی از حرکت آینه که مختصری بر کیفیت عکس تاثیر منفی میگذارد در این دوربینها وجود ندارد. |
|
نوع دیگری از دوربینهای عکاسی ، دوربینهای قطع متوسط یا Medium Format هستند. ابعاد فیلم یا حسگر این دوربینها، 48 در36 میلیمتر است |
|
دسته آخر دوربینهای قطع بزرگ یا Large Format هستند. ابعاد فیلم این دوربینها بسیار بزرگ و معادل 4 در 5 اینچ است |
|
|
|
فاصله کانونی این لنز معادل 50 میلیمتر و بازترین دیافراگم آن 1:1.8 است | لنز این دوربین زوم و با فاصله کانونی متغیر 8.9 تا 71.2 میلیمتر است |
|
|
از آنجا که دوربینهای SLR فیلمی( یعنی دوربینهای 35 میلیمتری ) سالها بعنوان ابزار اصلی عکاسان بکار گرفته شده اند و شاید بتوان گفت که تقریبا تنها وسیله اصلی عکاسی طی سالهای طولانی بوده اند، اکثر عکاسان یک ذهنیت کاربردی در مورد رابطه زاویه دید لنز این دوربین ها با فاصله کانونی آن بدست آورده اند ، بطوریکه اکثر عکاسان میدانند که مثلآ لنز 28 میلیمتری چه زاویه دیدی دارد و عملا چه کاربردهایی میتواند داشته باشد. ولی در دوربینهای دیجیتال، با توجه به اینکه هر دوربین ابعاد حسگر خاص خود را دارد، چنین ذهنیتی وجود نداشته و زاویه دید این لنزها را نسبت به لنز دوربینهای SLR فول فریم ( 35 میلیمتری ) می سنجند. به شکل زیر توجه کنید. همانطور که می بینید ، ابعاد حسگر، زاویه دید لنز را تحت تاثیر قرار میدهد. بدین معنا که زاویه دید یک لنز خاص بر حسب آنکه این لنز روی چه دوربین با چه ابعاد حسگری بسته شده باشد میتواند متغیر باشد. برای مثال یک لنز 17 میلیمتری چنانچه روی فرضآ Canon EOS 400 D که حسکر آن APS-C size با قطع 1.6X است قرار گیرد، همان زاویه ای را پوشش میدهد که یک لنز 27 میلیمتری بر روی یک دوربین فول فریم ( CANON EOS 5D و یا NIKON D3 ) ایجاد میکند . (27 = 1.6 × 17 ) و یا چناچه لنزی با همین فاصله کانونی 17 میلیمتری روی دوربین المپوس E-410 که سنسور آن "3/4 با قطع 2X است بسته شود ، زاویه دیدی معادل یک لنز 34 میلیمتری را پوشش میدهد. (34 = 2 × 17 )
همانطور که گفته شد ، فاصله کانونی لنز معرف زاویه دید آن نیز هست . لنزهایی که فاصله کانونی کوتاهتری دارند زاویه دید بازتری دارند و برای عکاسی از مناظر و یا ساختمانها مناسبند و هرچه فاصله کانونی بیشتر شود، زاویه دید لنز تنگتر شده، برای عکاسی از سوژه های دور تر مناسبتر میشود.
فاصله کانونی لنزها ، علاوه بر تعیین زاویه دید، فاکتور بسیار مهم دیگری را نیز تحت تاثیر قرار میدهد و آن عمق میدان عکس میباشد. انتخاب عمق میدان مناسب و چگونگی دستیابی به آن، یکی از فاکتورهایی استکه در تمایز یک عکس خوب از یک عکس ضعیف موثر است. بسیاری از عکاسان تازه کار تصور میکنند که هر چه عمق میدان عکس بیشتر باشد، عکس از شرایط مطلوب تری برخوردار است ، در صورتیکه در بسیاری موارد چنین نیست. در واقع زیبایی بسیاری از عکسها به تار و مبهم بودن پس زمینه است و فاصله کانونی لنز یکی از فاکتورهایی است که در این مهم تاثیر میگذارد. بدین معنا که هرچه فاصله کانونی لنز کمتر و به عبارتی لنز وایدتر باشد، عمق میدان عکس بیشتر و بالعکس، هرچه فاصله کانونی لنز بیشتر باشد یعنی لنز، تله ی قویتری باشد، عمق میدان عکس کمتر است. بنابر این در شرایطی که نیاز به عمق میدان زیادی هست (مثل عکاسی از مناظر طبیعی ) بهتر است از لنزهای واید استفاده شود و هرگاه برای جداکردن سوژه از پس زمینه نیاز به عمق میدان کمتر است، از لنزهای تله نتیجه بهتری حاصل میشود. ( فاکتورهای دیگری نیز در تعیین عمق میدان عکس نقش دارند که مهمترین آنها دیافراگم لنز است و در جلسه آتی مورد بحث قرار خواهد گرفت ) نمونه ای از کاربرد لنز واید 28م م. در ایجاد عمق میدان زیاد همانطور که پیش از این توضیح دادم، دوربینهای کمپاکت، مجهز به لنزهایی با فاصله کانونی بسیار کمتر برای فراهم کردن زاویه دیدی معادل لنز دوربینهای 35 میلیمتری ( SLR فول فریم ) هستند. برای مثال دوربین کمپاکتی که لنزی با زوم 3 برابر، معادل 105-35 میلیمتر در دوربینهای 35 میلیمتر دارد ، در واقع فاصله کانونی آن، تنها معادل 26.3 - 7.5 میباشد و بنابراین با توجه به فاصله کانونی کوتاه ، عمق میدان زیادی ایجاد میکند و لذا نمیتوان با این دوربین ها، سوژه را از پس زمینه جدا کرد. در دوربینهای کمپاکت سوپرزوم ، با زوم کردن تا آخرین حد واستفاده از بازترین دیافراگم لنز، تا حدی میتوان عمق میدان را کاهش داد. فاصله کانونی در ایجاد پرسپکتیو مناسب نیز موثر است. لنزها همچنین، دارای انواع خاص دیگر با ویژگیها و کاربردهایی اختصاصی هستند. مثلا لنزهای ماکرو که با فاصله کانوی متفاوت وجود دارند و بعلت قدرت بزرگنمایی زیادشان برای عکاسی از سوژه های خیلی کوچک مثل حشرات و یا کارکردهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. و یا لنزهای چشم ماهی ( fish eye ) که جزء لنزهای اولتر واید هستند ولی دیدی کروی ایجاد میکنند و کاربردهای هنری دارند و .... |
| |
| |
|
|
|
f= 22 |
|
f= 5.6 |
|
f= 1.8 |
|
f= 8 |
|
f= 3.3 |
|
|
f= 16 | f= 4 |
|
|
F=8 | F=3.5 |
1 - حالت خودکار یا Program ( که با علامت P نشان داده میشود ) 2 - حالت تنظیم دستی کامل یا Manual ( که با علامت M نشان داده میشود ) 3- حالت تقدم دیافراگم یا Aperture priority ( که با علامت A یا AV نشان داده میشود ) 4 - حالت تقدم سرعت یا Shutter priority ( که با علامت S و یا TV نشان داده میشود ) ( B یا BULB حالتی است که شاتر تا زمانیکه دکمه شاتر فشرده نگه داشته باشد باز میماند.) | |
1 - حالت خودکار یا Program ( که با علامت P نشان داده میشود ) 2 - حالت تنظیم دستی کامل یا Manual ( که با علامت M نشان داده میشود ) 3- حالت تقدم دیافراگم یا Aperture priority ( که با علامت A یا AV نشان داده میشود ) 4 - حالت تقدم سرعت یا Shutter priority ( که با علامت S و یا TV نشان داده میشود ) ( B یا BULB حالتی است که شاتر تا زمانیکه دکمه شاتر فشرده نگه داشته باشد باز میماند.) | |
استفاده از حالت Aperture priority و دیافراگم بسته و ایجاد عمق میدان بیشتر: Canon EOS 400D , lens 18-55, 1:3.5-5.6 @ 55mm , Aperture priority , Shutter speed : 1/50s, f:11 , ISO100 |
استفاده از حالت Aperture priority و دیافراکم باز بمنظور کم کردن عمق میدان و جداکردن سوژه از پس زمینه: Canon EOS 400D , lens 18-55, 1:3.5-5.6 @55mm , Aperture priority , Shutter speed : 1/200s, f:5.6 , ISO100 |
|
استفاده از حالت Aperture priority و دیافراکم باز بمنظور کم کردن عمق میدان و جداکردن سوژه از پس زمینه: |
Canon EOS 400D , lens 50mm 1:1.8 Aperture priority , Shutter speed : 1/400s, f:1.8 , ISO200 |
|
استفاده از حالت Aperture priority و دیافراکم بسته بمنظور دستیابی به عمق میدان زیاد: |
Canon EOS 400D , lens 18-55, 1:3.5-5.6 @18mm , Aperture priority , Shutter speed : 1/500s, f:16 , ISO100 |
|
Nikon Coolpix 5700, Shutter priority, 1/500s , f 7.2 |
|
برای گرفتن عکس بالا ، دوربین در حالت Manual قرار داده شده، سرعت روی 5 ثانیه تنظیم شده ، قطره آب چکانده شده و در لحظه مناسب فلاش زده شده است |
|
برای گرفتن این عکس ، دوربین در حالت Manual قرار داده شده و سرعت روی 5 ثانیه تنظیم شده است. شمع روشن شده ، شاتر چکانده شده، سپس شمع خاموش شده تا دود کند و آنگاه فلاش زده شده است |