آفات درختان میوه

[afsoon6282]

شته مومی یا شته خونی سیب Wooly aphid

شته مومی یا شته خونی سیب Wooly aphid

شته مومی یا شته خونی سیب Wooly aphid

Eriosoma lanigerum

(Hom.: Eriosomatidae)

ریشه واژه خانواده Eroisomatidae در لاتین به معنای بدن پشمالو می‌باشد. این آفت در اکثر نقاط جهان که سیب کاشت می‌شود شیوع دارد غیر از سیب به انواع گلابی اهلی و وحشی، به، زالزالک و نیز نارون ‌آمریکایی با نام Ulmus americana (میزبان اول) حمله می‌کند.

این آفت به صورت توده های سفید رنگ در ماههای مهر و تابستان روی سرشاخه‌ها و تنه درختان دانه‌دار به خصوص در اطراف زخم‌های حاصله از هرس شاخه‌ها دیده می‌شود. این آفت به ریشه و طوقه دررختان نیز حمله می‌کند. در روی ریشه وطوقه خسارت این آفت با ایجاد برآمدگی و گالهای مخصوص همراه است. این برآمدگی و گالها روی سرشاخه‌ها هم دیده می‌شود. ارقام بومی کشور حساسیت فراوانی به این شته دارند. در حالیکه برخی ارقام خارجی مانند زرد و قرمز لبنان کمتر مورد حمله واقع می‌شوند.

زیست‌شناسی

این شته اگرچه دو میزبانه است ولی در مناطقی که میزبان اول یافت نشود (مانند کشور ایران) در تمام مدت سال روی میزبان دوم (درختان دانه‌دار) زندگی می‌کند و مراحل جنسی و تخم در این شرایط دیده نمی‌شود. در شرایط عادی که هر دو میزبانه وجود داشته باشد مانند همه شته‌های دومیزبانه، مرحله‌ای از سیکل زندگی خود را روی درختان میوه دانه‌دار و مراحلی را نیز ری درختان نارون (افراد جنسی نر و ماده تخم، ماده موسس،ماده فونداتریژن) سپری می‌کند.

این شته ناقل بیماری قارچی شاتکر چند ساله روی درختان سیب می‌باشد. زمستان گذرانی در مرحله پورگی سپری می‌شود. محل زمستان گذرانی در شکاف‌های موجود روی تنه و شاخه‌های سنین مختلف و حتی شاخه‌های همان سال و طوقه و ریشه‌های ضخیم و اصلی مجاور تنه و نزدیک سطح خاک می‌باشد.

کنتـــــــرل:

1ـ مبارزه بیولوژیک

الف‌ـ زنبور Aphelimus mali (Aphelinidae) از پارازیتوئیدهای اختصاصی شته مومی سیب می‌باشد.

ب‌ـ لارو و حشره‌کش کفشدوزک‌های

Coccinella septampunotata

Exochomus spp

Chilocorus spp

ج‌ـ لاروهای مگس‌های سیرفید و لاروهای کریزوپا

د‌ـ لاروهای پشه‌های Cecidomyiidae

د‌ـ سن‌های شکاری از خانواده Anthoeoridae ,Nabidae

2ـ مبارزه زراعی

شته مومی سیب چون مکان‌های سایه‌دار را ترجیح می‌دهد لذا در باغات سیب از کاشت پرپشت درختان بایستی اجتناب کرده و به هرس آنها دقت لازم مبذول داشت همواره جریان هوا و نفوذ اشعه‌های خورشیدی را به داخل درختان امکان‌پذیر ساخت. چون شته‌ها اکثراً در داخل زخم‌های درختان و یا در محل‌های بریده و هرس شده آنها مستقر می‌شوند لذا این قسمت‌ها نباید به حال خو رها شوند. همچنی شاخه‌های گال‌دار و یا سرشاخه‌های مورد هجوم بایستی به طور مرتب قطع شده و نابود گردند.

3ـ کاشت واریته‌های مقاوم

تحقیقات ایستگاه East-Malling نشان می‌دهد که واریته‌های Northern spy و Winter majetin تقریباً مورد هجوم شته مومی واقع نمی‌شوند.

کنترل شیمیایی:

1. تیومتون(اکاتین) EC60% و 1در هزار

2. اکسی دیمتون متیل EC25% و 1 درهزار

3. پیریمیکارب(پریمور) Df50% و 5/. درهزار

 

[afsoon6282]

شته سبز سیب Green apple aphi

شته سبز سیب Green apple aphi

شته سبز سیب Green apple aphi

Aphis pomi

(Hom.: Aphididae)

این شته در سراسر کشور هر جا که سیب کشت شود وجود دارد. این آفت به برگ و نوک شاخه‌های نورس، جوانه‌ها حتی گلها نیز خسارت می‌زند و باعث کم شدن محصول می‌گردد. گیاهان میزبان آن شامل سیب، گلابی، به، زالزالک و ازگیل می‌باشد. در نهالستان‌ها و روی درختان جوان خسارتش بسیار شدید است. حمله شدید آن در باغهای بارده نیز به فراوانی دیده می‌شود. در درختان چه پیر و چه جوان پاجوش‌ها بیشتر در معرض حمله این شته قرار دارند. بر اثر تغذیه این حشره برگهای جوان تغییر شکل می‌دهند. در این گونه پیچش برگها غالباً عرضی است. به عبارتی کلی‌تر برگهای جوان انتهایی بیشتر از همه در معرضحمله قرار دارند و بیشترین خسارت را می‌بینند.

زیست‌شناسی

سیکل زندگی این شته از نوع Holocyclic می‌باشد. زمستان گذرانی به صورت تخم است. این تخمها معمولاً روی شاخه‌های یکساله گذاشته می‌شوند. روی شاخه‌های سنین دیگر نیز ممکن است بتوان تخمی پیدا نمود. زمان تفریخ تخمها مصادف با باز شدن جوانه‌هاست. فعالیت بهار این آفت شدید است و روی اعضا فعال و جوان گیاهی به سرعت به زنده‌زایی ادامه داده و مهمترین خسارت خود را در همان زمان وارد می‌آورد.

با بالا رفتن جمعیت، بالدارهایی در مجموعه شته‌ها ظاهر می‌شوند که انتشار آفت را به سایر درختان میزبان که در مجاورت قرار دارند به عهده می‌گیرند. این شته میزبان ثانوی برای تابستان گذرانی ندارد به عبارت دیگر تمام نسلهای خود را روی درختان میوه سردسیری که قبلاً اسامی آنها ارائه شد طی می‌نماید و اگر مشاهده می‌شود که در طول تابستان جمعیت آن به شدت کاهش می‌یابد به علت مهاجرت به طرف میزبانهای ثانوی نیست بلکه این کاهش نتیجه اثر حرارت شدید محیطی، ایجاد تغییراتی در شیره گیاهی و فعالیت قابل توجه دشمنان طبیعی این شته می‌باشد. از اوایل پاییز به بعد در جمعیت این شته فزونی محسوسی در مقایسه با جمعیت تابستانی پدیدار می‌گردد. افراد جنسی از اواخر مهر شروع به ظاهر شدن می‌کنند و تخمریزی تقریباً بلافاصله آغاز می‌گردد.

تعداد نسل شته سبز سیب در سال بر حسب شرایط آب و هوایی محل فرق کرده و معمولاً 15 تا 20 نسل در سال تولید می‌کند. این شته یک میزبانه است.

کنترل شیمیایی:

اگر شته‌ها موجب پیچیدگی برگ شوند یا تولید گال نمایند از سموم سیستمیک مانند اکسی دی متون متیل (متاسیستوکس) و تیومتون (اکاتین) استفاده می‌شود ولی اگر موجب پیچیدگی نشوند از پریمیکارب (پریمور)‌ که یک شته کش اختصاصی است، استفاد می‌شود. برای مبارزه با شته‌های سبزی و جالیزی از هپتنوفوس (هوستاکوئیک) استفاده می‌شود چون اثر سریع داشته ولی کم دوام است.همچنین سموم پر دوام در اوایل فصل مصرف شود.

1. تیومتون(اکاتین) EC 60 % یک در هزار

2. اکسی دیمتون متیل EC25% یک درهزار

3. مالاتیون EC25% دو درهزار

4. پیریمیکارب(پریمور) Df50% نیم درهزار

5. پیریمیکارب WP50% نیم درهزار

6. هپتنفوس EC50% یک در هزار

7. دیازینون EC60% یک در هزار

 

[afsoon6282]

سنک گلابی (Pear lace bug)

سنک گلابی (Pear lace bug)

سنک گلابی (Pear lace bug)

Stephannts pyri

(Hem.: Tingitidae)

در تمام مناطق میوه‌خیز کشور یافت می‌شود. میزبان آن سیب، گلابی و در درجه دوم به گیلاس و گاهی نیز هلو، زردآلو، گوجه، زالزالک و ازگیل، به ژاپونی و گل سرخ خسارت وارد می‌آورد. برگها در محل تغذیه فاقد کلروفیل شده و بهص ورت نقاط زرد رنگ در سطح فوقانی برگ دیده می‌شود. این نقاط با تغذیه‌های مداوم قهوه‌ای شده و سپس برگها می‌ریزند. حشره کامل و پوره‌ها پشت برگها فضولاتی تولید می‌کنند که به صورت نقاط سیاه رنگ همراه با مایع چسبنده‌ای می‌باشد. درختان آلوده ضعیف شده برگها قبل از خزان می‌ریزند. اگر شدت آلودگی زیاد باشد میوه‌ها هم ریزش می‌کنند.

زیست‌شناسی

زمستان را به صورت حشره کامل که از لحاظ جنسی هنوز بالغ نشده است در زیر پوستک درختان و زیر برگهای خشک درز و شکاف تنه درخت و دیوار و سایر پناهگاهها به سر می‌برد. طول بدن حشرات کامل حدود 3 تا 4 میلیمتر و به رنگ قهوه‌ای مایل به خاکستری می‌باشد. بالها مشبک، طول بالها تقریباً دو برابر طول بدن است. در بهار حشرات کامل مصادف با باز شدن کامل برگها ظاهر می‌شودند و پس از جفت‌گیری حشرات ماده داخل نسج در سطح زیرین برگ تخمریزی می‌کنند و روی آنها را با ترشحات سیاه رنگ می‌پوشاند. پوره‌ها به فاصله 30 تا 40 روز از تخم خارج می‌شوند. دوره پورگی 4 تا 5 هفته و در این مدت پوره‌ها 5 بار جلد عوض می‌کنند. 2 تا 3 نسل در سال دارد.



مبارزه

1ـ از بین بردن برگهای خشک و پوستک‌های تنه درختان

2ـ شخم پاییزه

3ـ استفاده ازسموم فسفره آلی ماند اکامت و زولون

 

[afsoon6282]

سرخرطومی سیب Apple blossom weevil

سرخرطومی سیب Apple blossom weevil

سرخرطومی سیب Apple blossom weevil

Anthonomus pomorum
(Col.: Curculionidae)

میزان اصلی آن سیب و علاوه بر آن به سایر درختان میوه دانه‌دار هم خسارت می‌زند، حشره کامل قبل از جفت‌گیری و تخمریزی از جوانه‌ها، برگ، گلهای هنوز کاملاً بسته، حتی شاخه‌های بسیار کوچک حامل جوانه‌های گل و برگ تغذیه می‌کند. لارو نیز از اندامهای زایا نظیر پرچم‌ها و تخمدان‌های گل و میوه جوان تغذیه می‌کند. غنچه‌های مورد حمله باز نشده، گلبرگها خشک، غنچه‌ها قهوه‌ای و بسته باقی می‌مانند و سوراخی در آن بوجود می‌آید. در داخل غنچه آلوده تخم، لارو یا شفیره آفت ملاحظه می‌گردد.

زیست‌شناسی

حشره کامل در شکاف یا زیر پوست تنه درختان و یا پناهگاههای دیگر زمستان را به سر می‌برد. در اواخر اسفند و یا فروردین پناهگاههای زمستانی را ترک کرده و شروع به تغذیه از غنچه‌ها می‌نماید. ماده‌ها یک تا دو روز پس از جفت‌گیری شروع به تخمریزی داخل غنچه‌های سبز می‌کنند. حشره ماده با خرطوم خود سوراخی در غنچه ایجاد می‌کند سپس چرخیده و انتهای شکم را در مقابل سوراخ قرار داده و تخمریزی می‌کند. تخم پس از 5 تا 15 روز تفریخ شده و لاروها پس از 2 تا 3 هفته تغذیه در داخل غنچه‌ها تبدیل به شفیره می‌گردند. دوره شفیرگی یک تا دو هفته می‌باشد. سپس سرخرطومی‌های نسل جدید غنچه را سوراخ کرده و از آن خارج می‌شوند و در پناهگاههای مختلف زمستان گذرانی می‌کند. این حشره یک نسل در سال دارد.

کنترل شیمیایی:

از سموم توصیه شده در مرحله غنچه قبل ازباز شدن گلها استفاده می کنیم

1. اندوسولفان EC35% و 1.5 درهزار

2. دیازینون wp40% و 1در هزار

3. فوزولن EC35% و 1.5 در هزار

 

[afsoon6282]

کرم جگری یا کرم نجار (Goat moth)

کرم جگری یا کرم نجار (Goat moth)

کرم جگری یا کرم نجار (Goat moth)
Cossus cossus

(Lep: ossidae)

این آفت از نظر خسارت کم و بیش زمانند پروانه فری می‌باشد. بیشتر در نواحی معتدله سرد و مرطوب انتشار دارد. حشره کامل به رنگ قهوه‌ای مایل به خاکستری است و عرض آن با بالهای باز گاهی به 80 میلیمتر می‌رسد. لاروهای جگری رنگ هستند بدین ترتیب که قسمت پشتی قهوه‌ای مایل به قرمز و در پهلو زرد پررنگ به نظر می‌رسند. (لاروهای کامل طولشان به 100 میلیمتر هم می‌رسد).

از نظر گیاهان میزبان این آفت به سیب، گلابی، به، گوجه و بسیاری از درختان غیرمثمر و جنگلی حمله می‌نماید. در این بین، درختان سیب بیشتر مورد حمله قرار می‌گیرند. گفته می‌شود که این آفت به درختان مسن بیشتر حمله می‌کند. رژیم غذایی این آفت چوبخواری است لاروها از منطقه پوستی، کامبیوم و چوب درختان میزبان تغذیه می‌کنند. این گونه درختان که از بین ضعیف‌ها انتخاب می‌گردند دچار ضعف بیشتری شده نهایتاً با حمله سایر حشرات چوبخوار نابود می‌گردند. برخلاف کرم خراط این لاروها به ندرت به شاخه‌های جوان خسارت وارد می‌کنند.

زیست‌شناسی
زمستان گذرانی به صورت لارو در درون تنه درختان و بدون دیاپوز اجباری است. هر دو سال یک نسل دارد. لارو پس از تکمیل رشد خود برای شفیره شدن خود را به نزدیکی سوراخ ورودی می‌رساند. لارو با استفاده از ترشحات بزاقی خانه شفیرگی آمیخته از خاک و ذرات چوب ساخته و تبدیل به شفیره می‌شود. دوره شفیرگی 3 تا 4 هفته و حتی گاهی 6 هفته طول می‌کشد. ظهور حشرات کامل در اواخر بهار و اوایل تابستان صورت می‌گیرد. حشره ماده پس از جفت‌گیری تخمهمای خود را به صورت دسته‌های 15 تا 50 تایی در شکاف پوست تنه درخت قرار می‌دهد. حداکثر تعداد تخم از 1400 تا 1900 متغیر و به طور متوسط 1000 عدد است. دوره جنینی تخم 14 روز سپس لاروهای جوان خارج و وارد پوست می‌شوند و از قسمت‌های درونی تنه و شاخه تغذیه می‌نمایند.

مبارزه
1. چون سوراخ خروجی و ورودی لارو حشره یکی است از طریق مبارزه مکانیکی و با فرو بردن یک مفتول سیمی در دخل سوراخ می‌توان لارو را زخمی کرد یا کشت.

2. با توجه به اینکه حشره فقط درختان پیر و ضعیف را مورد حمله قرار می‌دهد رعایت اصول بهداشت بهترین راه پیشگیری از این آفت می‌باشد.

3. آبیاری و تغذیه مناسب باعث حفظ فشارآوندی مناسب درگیاه می شود ولارو آفت نمی تواند به راحتی به چنین گیاهانی حمله کند.

 

[afsoon6282]

کرم به Quince moth

کرم به Quince moth

کرم به Quince moth
Euzophera bigella

( Lep.yralidae)

در سال 1342 ضمن بررسی‌های دواچی و اسماعیلی در زمینه زیست‌شناسی و مبارزه با کرم سیب معلوم گردید که کرم‌زدگی میوه‌های سیب، گلابی و بخصوص به منحصر به کرم سیب نیست و گاهی در میان میوه‌های آلوده لاروهای قرمز ارغوانی رنگی مشاهده می‌شود که اگرچه نحوه خسارت آنها به گونه کرم سیب شباهت نسبی دارد ولی از نظر شکل‌شناسی کاملاً قابل تفکیک می‌باشند. همچنین مشاهده گردید که تعداد لاروهای ارغوانی رنگ نسبت به کرم سیب هرچه به پاییز نزدیک‌تر می‌شویم در زیر پوستکهای تنه درختان سیب و گلابی بیشتر می‌شود. با تفکیک لاروها بر حسب مشخصت ظاهری و قرار دادن آنها در انکوباتور شب‌پره‌هایی بدست آمد که از نظر شکل ظاهری کاملاً از کرم سیب متمایز بودند. نمونه‌هایی از این حشرات برای تشخیص گونه به زوریخ ارسال گردید و بوسیله سوتر W.Sauter گونه E.bigella تشخیص داده شد. لاروهای این آفت اخیراً زیر پوست درختان انار مشاهده شده است.

زیست‌شناسی:
کرم به زمستان را به صورت لاروهای کامل در داخل پیله‌های خاکستری رنگ و کشیده به سر می‌برند. لاروهای زمستان گذران در اواخر اسفندماه به شفیره تبدیل می‌شوند. شفیره در اوایل فروردین و کمی قبل از باز شدن شکوفه‌های سیب به حشرات کامل تبدیل می‌شوند. لارو این حشره دارای دو رفتار چوبخواری و میوه‌خواری است. لاروهای چوبخوار فاقد دیاپوز اجباری و لاروهای میوه‌خوار دارای دیاپوز اجباری می‌باشند. رفتار چوبخواری در اول فصل (نسل بهاره) مشاهده می‌شود. برخی از لاروها تا آخر فصل این رفتار را ادامه می‌دهند. دوران چوبخواری روی سیب و گلابی و دوران میوه‌خواری روی به و گردو انجام می‌گیرد. پروانه‌های خارج شده از لاروهای زمستان گذران قسمت اعظم تخمهای خود را در شکاف‌های تنه و شاخه‌ها می‌گذارند و لاروهای حاصل از آنها شروع به چوبخواری می‌نماید. محل تغذیه، عمق پوست و ناحیه کامبیوه است. البته تعدادی از تخمها در طول بهار روی میوه‌ها نیز گذاشته می‌شوند که لاروهای حاصل هیچگاه قادر به ادامه این شیوه زندگی نیستند. میوه‌خواری از اوایل تابستان شروع می‌گردد. در این زمان تخمها اغلب به صورت انفرادی وگاهی 2 تا 6 تایی در روی میوه، شکاف تنه درخت گذاشته می‌شود. حشرات ماده محل تصال دم میوه را به سطح آن ترجیح می‌دهند، لاروها بیشتر از فرو رفتگی محل اتصال دو میوه وارد آن می‌شوند، در صورتیکه خراش‌هایی در سطح میوه وجود داشته باشد از محل خراش‌ها نیز داخل می‌شوند. یک لارو معمولاً چند میوه را مورد حمله قرار می‌دهد. میوه‌های گردو معمولاً نمی‌ریزند. لاروها از زیر پریکارپ و پوشش دانه آندوکارپ و گاهی از دانه تغذیه می‌نمایند. لاروها ممکن است در داخل میوه تبدیل به شفیره شوند. این آفت در شرایط کرج 3 تا 4 نسل در سال دارد و تراکم آن در نسل آخر به حداکثر خود می‌رسد. به همین دلیل خسارت آن در آخر تابستان و پاییز به خصوص روی سیب و گلاهی و به خیلی شدید است.

کنترل شیمیائی:

1. فوزالن(زولون) EC35% و 1.5 در هزار

2. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2 درهزار

3. دیازینون EC60% و 1 درهزار

4. دیازینون WP40% و 1.5درهزار

5. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار

6. آزینفوس متیل WP20% و 2در هزار

 

[afsoon6282]

لیسه سیب:Hyponomeuta malinellus

لیسه سیب:Hyponomeuta malinellus

لیسه سیب:Hyponomeuta malinellus

(lep,Hyponomeutidae)

میزبان:درختان سیب ولی گاهی اوقات روی درختان گلابی جنگلی نیز دیده شده.

حشره کامل دارای بالهای رویی سفید رنگ دارای15_22و بطور متوسط18_19

عد د نقطه سیاه است که در تمام سطح بال پراکنده اند.بالهای زیری خاکستری متمایل

به قهوه ای بوده ودارای موهای حاشیه ای به همان رنگ.

حشره نر را می توان از والوهای انتهای شکم که بسیار رشد کرده و پوشیده از

پوشش سفید مخملی است تشخیص داد.انتهای شکم ماده متورم تر از نرو منتهی

به اعضای جنسی می شود که حلقه ای از پو شش مخملی قسمت بالای

آن را احا طه نموده ا ست.

لیسه سیب در سال فقط یک نسل داشته و زمستان را به صورت لاروهای نئونات یا

جوان که قبلا از تخم خارج شده انددر زیر پولکی شبیه پوست درخت روی سر شاخه ها

می گذرانند.

مبارزه بیو لو ژیکی: زنبور Compoplex ensator(Ichneumonidae)

Pseudosorcophaga mamillat,Pimpla turionella

و زنبورEncyryus fusiclolis (Encyrtidae)

 

[afsoon6282]

پر طاووس گلابی

پر طاووس گلابی

پر طاووس گلابی

Saturnia pyri

(Lep.: Saturnidae)

حشره کامل با بالهای باز حدود 140 میلیمتر، خاکستری مایل به قهوه‌ای و روی هر بال لکه درشتی شبیه به چشم وجود دارد. لارو سبز رنگ در حداکثر رشد اندازه آن به 120 میلیمتر می‌رسد و روی حلقه‌های مختلف دارای غده‌های آبی رنگ با موهای بلند است. به گلابی، سیب، بادام و گاهی پسته خسارت می‌زند. لارو از برگ تغذیه می‌نماید. زمستان گذرانی به صورت شفره و یک نسل در سال دارد.

کنترل: با جمع‌آوری لاروهای درشت می‌توان به روش مکانیکی با آن مبارزه نمود

 

[afsoon6282]

پروانه تخم انگشتری

پروانه تخم انگشتری

پروانه تخم انگشتری
Malacosoma neustria
(Lep: Lasiocampidae)

این آفت به سیب، گلابی، گوجه، به، گل سرخ، گوجه زینتی و گرهی از درختان جنگلی و غیر مثمر خسارت می‌زند و در اثر تغذیه لارو درخت عاری از برگ می‌گردد.

زیست‌شناسی
یک نسل در سال دارد. زمستان را به صورت دستجات تخم روی شاخه به سر می‌برد. 9 ماه از سال حشره به صورت تخم بوده و در اواسط فروردین ماه تخم تفریخ شده و لاروها به تغذیه از برگها می‌پردازند. لاروها ضمن تغذیه به تنیدن تار پرداخته و حتی رگبرگها را نیز می‌خورند. اولین شفیره در اردیبهشت ماه تشکیل شده و شب پره‌ها از اوایل خردادماه ظاهر می‌شوند. هر حشره ماده پس از جفت‌گیری 100 تا 200 عدد تخم می‌گذارد.



کنترل:
1ـ هرس شاخه‌هایی که روی آنها تخمگذاری شده است در انهدام آفت مؤثر است.

2ـ مبارزه شیمیایی در بهار پس از ظهورلاروهای جوان با یکی از سموم تماسی گوارشی.

 

[afsoon6282]

سفیده رگ سیاه(Black – Veined White)

سفیده رگ سیاه(Black – Veined White)

سفیده رگ سیاه(Black – Veined White)

Aporia crataegi

(Lep: Pieridae)

پروانه‌ای سفید رنگ با رگبالهای تیره می‌باشد. روز پرواز، به طول 20 میلیمتر با شاخک سنجاقی است. در نرها مفصل آخر شاخک و در ماده‌ها چهار مفصل آخر سفید رنگ است. در اکثر مناق کشور وجود دارد. لارو این آفت از برگهای درختان میوه مانند سیب، گلابی، گوجه، بادام، آلبالو و گیلاس تغذیه می‌نماید. زمستان را به صورت لاروهای غیر کامل (لاروهای سنین 3 و 4) در داخل لانه‌هایی از تارهای خود و برگ درختان تهیه نموده است به سر برده و یک نسل در سال دارد.

کنترل:

زنبور Apanteles glomeratus از Braconidae لاروهای این آفت را پارازیته می‌کند. بریدن و سوزاندن لانه‌های زمستانی آفت، موقع هرس درختان نقش عمده‌ای در کاهش آفت خواهد داشت.

 

[afsoon6282]

پروانه زنبورمانند درختان سیب

پروانه زنبورمانند درختان سیب

پروانه زنبورمانند درختان سیب
Synanthedon myopaeformis
(Lep: Sesiidae)

این گونه در مناطق وسیع از کشورهای اروپایی و آسیایی انتشار دارد. از آفات مهم درختان سیب می‌باشد. لاروهای این آفت در منطقه کامبیوم در زیر پوست تنه درختان، روی تنه و شاخه‌های اصلی فعالیت دارند و گاهی باعث خشک شدن کامل درختان می‌گردند.

زیست‌شناسی
زمستان گذرانی این حشره به صورت لاروهای سنین مختلف در محل تغذیه یعنی دالانهای پیچ و خم‌دار لارو در زیر پوست می‌باشد. لاروها برای تغذیه به چوب آسیبی نمی‌رسانند بلکه تغذیه آنها از پوست و کامبیوم است. لاروهای زمستان گذران در بهار سال بعد مجدداً شروع به فعالیت کرده و پس از تکمیل دوران لاروی در حالی که طول آنها به حدود 15 تا 18 میلیمتر می‌رسد و به رنگ زرد عسلی به یک خط تیره پشتی درمی‌آیند، در زیر پوست تبدیل به شفیره می‌شوند. لاروها قبل از شفیره شدن پیله‌های مخصوص مرکب از تارهای ابریشمی و خورده‌های پوست و فضولات قهوه‌ای رنگ می‌سازند و در داخل آن تبدیل به شفیره می‌شوند. لاروها پس از یک تا دو هفته و طی دوران شفیرگی کامل شده و پروانه‌ها ظاهر می‌شوند. این زمان در حدود اواسط خردادماه تا اوایل تیرماه می‌باشد. پرواز پروانه‌ها و فعالیت‌های حیاتی آنها شامل جفت‌گیری و تخمریزی در روز انجام می‌شود. ماده تخمهای خود را به صورت انفرادی و گهگاه چند عدد در جوار یکدیگر در شکافها و زخمهای روی پوست تنه و شاخه‌های قطور می‌گذراند. در این رابطه حتی در محل هرس شاخه‌های قطور نیز تخم این حشره دیده شده است. در روی تنه‌های سالم، حشره ماده حتی از ترکهای بسیار خفیف ناشی از تغییرات اقلیمی و عوامل فیزیولوژیک گیاهی نیز جهت تخمگذاری استفاده می‌نماید.

دوره چنینی تخم متفاوت و از 8 تا 20 روز متغیر است. لاروها پس از خروج از راه شکاف و یا زخمی که تخم در آن گذاشته شده است به داخل پوست نفوذ نموده و تغذیه را شروع می‌نمایند. تغذیه هم از بافتهای در حال فساد و هم از بافتهای تازه می‌باشد. فضولات لاروی به صورت دانه‌های ریز قهوه‌ای رنگی بوده که گهگاه از شکافها بیرون زده و محل فعالیت لاروی را مشخص می‌سازد. این لاروها تا بهال سال آینده در همین محلها زمستان را می‌گذرانند. بنابراین یک نسل در سال دارد.

کنترل:
در مورد درختان پذیرای این آفت دو نکته بسیار مهم قابل بحث می‌باشد.

1ـ بیشتر درختانی که جهت تخمریزی انتخاب می‌شوند یا رها شده‌اند و یا از نظر کاشت وضعیتی رضایت‌بخشی ندارند.

2ـ هر نوع شکاف، ترک . زخم روی تنه و شاخه‌ها باعث جلب این آفت برای تخمریزی خواهد گردید. در این رابطه حتی ترک‌ها و تغییر شکل‌های ناشی از عوامل بیماریزا مانند بیماری معروف قارچی خوره که در نقاط میوه‌خیز کوهستانی به فراونی روی درختان سیب رایج است باعث جلب این حشره برای تخمریزی می‌گردد. لذا مهمترین طریقه پیشگیری از حمله و خسارت این آفت رعایت اصول صحیح باغداری، آبیاری به موقع، هرس و پانسمان زخمهای روی تنه با مواد ضدعفونی کننده و چسب پیوند می‌باشد. سم‌پاشی تنه و شاخه‌های اصلی درخت یک هفته پس از ظهور حداکثر حشرات کامل در بهار، تراشیدن آن قسمت از پوست تنه که خشک و فاسد شده و پوشاندن محل زخم با چسب پیوند بسیار مؤثر است.

3- دادن کودهای ازته و حیوانی و انجام آبیاری کافی موجب رشد سریع پوست و خفته کردن آفت می‌گردد.

4- سموم فسفره 3-2 درهزار

5- اندوسولفان(تیودان)

 

[afsoon6282]

کرم به Quince moth

کرم به Quince moth

کرم به Quince moth

Euzophera bigella
Lep.yralidae

در سال 1342 ضمن بررسی‌های دواچی و اسماعیلی در زمینه زیست‌شناسی و مبارزه با کرم سیب معلوم گردید که کرم‌زدگی میوه‌های سیب، گلابی و بخصوص به منحصر به کرم سیب نیست و گاهی در میان میوه‌های آلوده لاروهای قرمز ارغوانی رنگی مشاهده می‌شود که اگرچه نحوه خسارت آنها به گونه کرم سیب شباهت نسبی دارد ولی از نظر شکل‌شناسی کاملاً قابل تفکیک می‌باشند. همچنین مشاهده گردید که تعداد لاروهای ارغوانی رنگ نسبت به کرم سیب هرچه به پاییز نزدیک‌تر می‌شویم در زیر پوستکهای تنه درختان سیب و گلابی بیشتر می‌شود. با تفکیک لاروها بر حسب مشخصت ظاهری و قرار دادن آنها در انکوباتور شب‌پره‌هایی بدست آمد که از نظر شکل ظاهری کاملاً از کرم سیب متمایز بودند. نمونه‌هایی از این حشرات برای تشخیص گونه به زوریخ ارسال گردید و بوسیله سوتر W.Sauter گونه E.bigella تشخیص داده شد. لاروهای این آفت اخیراً زیر پوست درختان انار مشاهده شده است.

زیست‌شناسی:

کرم به زمستان را به صورت لاروهای کامل در داخل پیله‌های خاکستری رنگ و کشیده به سر می‌برند. لاروهای زمستان گذران در اواخر اسفندماه به شفیره تبدیل می‌شوند. شفیره در اوایل فروردین و کمی قبل از باز شدن شکوفه‌های سیب به حشرات کامل تبدیل می‌شوند. لارو این حشره دارای دو رفتار چوبخواری و میوه‌خواری است. لاروهای چوبخوار فاقد دیاپوز اجباری و لاروهای میوه‌خوار دارای دیاپوز اجباری می‌باشند. رفتار چوبخواری در اول فصل (نسل بهاره) مشاهده می‌شود. برخی از لاروها تا آخر فصل این رفتار را ادامه می‌دهند. دوران چوبخواری روی سیب و گلابی و دوران میوه‌خواری روی به و گردو انجام می‌گیرد. پروانه‌های خارج شده از لاروهای زمستان گذران قسمت اعظم تخمهای خود را در شکاف‌های تنه و شاخه‌ها می‌گذارند و لاروهای حاصل از آنها شروع به چوبخواری می‌نماید. محل تغذیه، عمق پوست و ناحیه کامبیوه است. البته تعدادی از تخمها در طول بهار روی میوه‌ها نیز گذاشته می‌شوند که لاروهای حاصل هیچگاه قادر به ادامه این شیوه زندگی نیستند. میوه‌خواری از اوایل تابستان شروع می‌گردد. در این زمان تخمها اغلب به صورت انفرادی وگاهی 2 تا 6 تایی در روی میوه، شکاف تنه درخت گذاشته می‌شود. حشرات ماده محل تصال دم میوه را به سطح آن ترجیح می‌دهند، لاروها بیشتر از فرو رفتگی محل اتصال دو میوه وارد آن می‌شوند، در صورتیکه خراش‌هایی در سطح میوه وجود داشته باشد از محل خراش‌ها نیز داخل می‌شوند. یک لارو معمولاً چند میوه را مورد حمله قرار می‌دهد. میوه‌های گردو معمولاً نمی‌ریزند. لاروها از زیر پریکارپ و پوشش دانه آندوکارپ و گاهی از دانه تغذیه می‌نمایند. لاروها ممکن است در داخل میوه تبدیل به شفیره شوند. این آفت در شرایط کرج 3 تا 4 نسل در سال دارد و تراکم آن در نسل آخر به حداکثر خود می‌رسد. به همین دلیل خسارت آن در آخر تابستان و پاییز به خصوص روی سیب و گلاهی و به خیلی شدید است.

کنترل شیمیائی:

1. فوزالن(زولون) EC35% و 1.5 در هزار
2. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2 درهزار
3. دیازینون EC60% و 1 درهزار
4. دیازینون WP40% و 1.5درهزار
5. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار
6. آزینفوس متیل WP20% و 2در هزار

 

[afsoon6282]

کرم سفید ریشه

کرم سفید ریشه

کرم سفید ریشه

Polyphylla ollivieri

(Lep: Scarabaeidae)

این حشره در اکثر مناطق ایران وجود دارد و از ریشه گیاهان مختلفی تغذیه می‌نماید. از این جهت می‌توان به گیلاس، گلابی، سیب، به، هلو، گوجه، آلو، زردآلو، آلبالو، انار، مو، تاج خروس وحشی، گونه‌های Chenopodium، خیار، بادمجان، لوبیاسبز، کدو، سیب‌زمینی، یاس بنفش، برگ بو، برگ نو، گلایول، چمن، تبریزی، بید و نارون اشاره نمود.

زیست‌شناسی
این حشره طول یک نسل را در 3 سال طی می‌کند. در شریط مساعد تغذیه‌ای و خاک می‌تواند یک نسل را در طی دو سال بگذراند. زمستان را به صورت لارو به سر می‌برد و در بهار سال سوم قبل از آنکه وارد مرحله شفیرگی شود یک محفظه گلی برای خود درست می‌کند و در آنجا تبدیل به شفیره می‌شود (در برخی موارد خانه شفیرگی ساخته نمی‌شود). دوره شفیرگی 17 تا 24 روز می‌باشد.حشرات کامل از دهه سوم خردادماه تا دهه سوم مردادماه بسته به شرایط محیطی منطقه ظاهر می‌گردند. اوج خروج معمولاً در تیرماه است. حشرات کامل برای خروج در خاک سوراخهایی ایجاد و خارج می‌شوند. سپس از برگ درختان مثمر و غیرمثمر تغذیه می‌نمایند. تمام فعالیت‌های حیاتی، تغذیه، جفت‌گیری و تخمریزی در غروب و اوایل شب انجام می‌گیرد.

در روز حشرات کامل بدون هیچ فعالیتی در لابه‌لای شاخ و برگ درختان و جاهای امن به سر می‌برند. جفت‌یری در اوایل شب و اغلب در روی شاخه‌ها انجام می‌شود. تخمریزی معمولاً چند روز (معمولاً 4 روز) بعد از جفت‌گیری انجام می‌شود. حشره کامل مادهبا پاهای جلویی خود زیر خاک رفته و در منطقه‌ای مناسب که غذای کافی برای لاروسن اول وجود دارد تخم‌ریزی می‌کند. تخم‌ها به صورت انفرادی یا دسته‌های تا شش عددی در عمق صفر تا 12 سانتیمتری خاک گذاشته می‌شود. دوره جنینی یا Incobation period در منطقه کرج و شهریار 30 تا 35 روز است. حشره دارای 3 سن لاروی است. لارو سن اول از مواد هوموسی یا ریشه علفهای هرز و سنین دو و سه لاروی از ریشه درختان تغذیه می‌کنند. لارو در خاکهای مرطوب فعالیت بیشتری دارد. فعالیت این حشره در سطح باغ لکه‌ای است.


مبارزه
1ـ جمع‌آوری حشرات کامل از اواخر بهار به بعد

الف‌ـ جمع‌آوری حشرات در صبح زود بوسیله تکاندن درختان

ب‌ـ جمع‌آوری حشرات کامل با کمک نور چراغ

2ـ از بین بردن علف‌های هرز سطح باغ از علف‌های هرز یکساله و چند ساله چون منبع غذایی خوبی برای لاروهای سن اول است.

3ـ شخم زمستان و جمع‌آوری لاروها در اسفندماه

4ـ مبارزه شیمیایی با استفاده از دیازینون (3 تا 3.5 لیتر) و پودر وتابل لیندین 10 کیلو در هکتار به طریق محلول پاشی پای درخت در اوایل بهار و اوایل تابستان. بهتر است بعد از ریختن محلول پای درخت آبیاری سبکی نیز انجام شود.

5ـ امروزه از باکتری Bacillus popilliae بر علیه این آفت استفاده می‌کنند که باعث بوجود آمدن بیماری شیری (Milky disease) در لاروها می‌شود.

6ـ قارچ Metarrhizium anisopliae نیز روی لاروها تأثیر دارد

 

[afsoon6282]

مگس میوه Natal fruit fly Ceratitis rosa(Karsh) Diptera:Teph

مگس میوه Natal fruit fly Ceratitis rosa(Karsh) Diptera:Teph

مگس میوه Natal fruit fly Ceratitis rosa(Karsh) Diptera:Teph

اهمیت اقتصادی:
این مگس بسیار پلی فاژ باعث خسارت به دامنه وسیعی از میوه های خانواده های مختلف می شود. این آفت در بسیاری از مناطق که همراه مگس مدیترانه ای بوده جانشین آن شده است.

اهمیت قرنطینه ای:
این مگس علاوه بر حضور در لیست آفات و بیماریهای قرنطینه خارجی ایران در لیست آفات و بیماریهای قرنطینه خارجی EPPO به عنوان یک مگس میوه غیر اروپایی وجود دارد.و همچنین در لیست های JUNAC و OIRSA به عنوان آفت قرنطینه ای محسوب می شود. این آفت مانند مگس میوه شرقی می تواند در مناطق جنوبی EPPO مستقر شود و ممکن است به مناطق گرمسیری محدود شود که می تواند خطر مستقیم ایجاد کند. در بررسی های اخیر در مورد خطر گونه های Ceratitis sp. برای EPPO این مگس تنها آ‎فت مهم دامنه وسیعی از درختان میوه است. برای کشورهای اروپایی در صورت وجود این مگس وضع قوانین سختگیرانه قرنطینه ای در مورد صادرات میوه لازم است .

میزبانها:
این آفت بسیار پلی فاژ بوده و به درختان میوه: سیب، زردآلو، آووکادو، مرکبات، نانگی، گواوا، انجیر، انگور، لیچی، انبه، پاپایا، هلو، گلابی، آلو، به، و گوجه فرنگی حمله می کند.

لیست میزبانها:
Citrus, Coffea (coffee), Averrhoa carambola (carambola), Capsicum frutescens (chilli), Carica papaya (papaw), Citrus aurantium (sour orange), Citrus reticulata (mandarin), Citrus sinensis (navel orange), Coffea arabica (coffee (arabica)), Cydonia oblonga (quince), Eugenia uniflora (surinam cherry), Ficus carica (fig), Garcinia mangostana (mangosteen), Lycopersicon esculentum (tomato), Malus pumila (apple), Manilkara zapota (sapodilla), Prunus armeniaca (apricot), Prunus domestica (damson), Psidium littorale (strawberry guava), Pyrus communis (European pear), Syzygium aqueum (watery rose-apple), Syzygium cumini (black plum), Syzygium jambos (rose apple), Syzygium malaccense (malay-apple), Terminalia catappa (Singapore almond), Theobroma cacao (cocoa), Ziziphus jujuba (common jujube), Psidium guajava (guava), Annona reticulata (bullock's heart), Eriobotrya japonica (loquat), Mangifera indica (mango), Persea americana (avocado), Prunus persica (peach), Vitis vinifera (grapevine), Carissa macrocarpa, Litchi chinensis (lichi).

مناطق انتشار:
این آفت از ناحیه EPPO و اروپا گزارش نشده است.
آفریقا: آنگولا، اتیوپی، کنیا، مالاوی، مالی، موریتیوس، موزامبیک، نیجریه، رونیون، روآندا، آفرقای جنوبی، سوازیلند، تانزانیا، اوگاندا، زئیر، زامبیا و زیمباوه

مناطق انتشار Ceratitis rosa
علائم خسارت:
محل تخمگذاری به صورت نقاطی روی میوه های مورد حمله مشاهده می شود.

شکل شناسی:
این آفت مانند سایر گونه های Ceratitis sp. دارای بالهای نوار دار و سپرچه متورم است که دارای نقوش زرد و سیاه است. وجود نقش و خال خاکستری در قاعده سلولهای بال گونه هایCeratitis sp. را از سایر گونه های خانواده Tephritidae جدا می سازد.

بالغین:
رنگ: نوارهای بال و رنگ عمومی بدن قهوه ای ، نوار Costal از زیر انتهای رگبال R1شروع شده و از رگبال عرضی Discal توسط ناحیه ای شفاف در انتهای R1 جدا می شود. قسمت نوک رگبال M توسط ناحیه Infuscate قطع نمی شود.
سر: جفت موی Orbital جلویی به هیچ وجه تغییر نیافته است.
سینه: سپر دارای نقوش سیاه و زرد با نوارها یا نواحی زرد رنگ که به حاشیه می رسند و هر موی نوک سپرچه ای((apical scutellar در قاعده یا چسبیده به نوارهای زرذ است. ران پای میانی در نرها بدون موی ستبر شکمی ، ساق پای میانی دارای ردیفهایی از موهای ستبر در نیمه انتهایی لبه های جلویی و عقبی است که سیمایی پر مانند به آن می دهد. طول بالها 6-4 میلیمتر است. نرهای بیشتر گونه های زیر جنس Pterandrus دارای ردیفهای از موهای ستبر روی لبه های عقبی و جلویی ساق پای میانی داشته و سیمایی پر مانند به آن می دهد. C.rosa از بیشتر افراد این زیر جنس بواسطه این خصوصیت و نداشتن موی ستبر روی سطح زیرین ران پای میانی قابل تشخیص است. نرهای زیر جنس Ceratitisهمچنین بدون پیوست های قاشقی در سر می باشد. متاسفانه روش ساده ای برای تشخیص ماده ها به جز گونه های Pterandrus-که دارای نوارهای بال و بدن عموما قهوه ای رنگ که در مقایسه با لکه های زرد رنگ C.capitataاست- وجود ندارد.

 

[afsoon6282]

شته سبز هلو:Myzus persicae

شته سبز هلو:Myzus persicae

شته سبز هلو:Myzus persicae

این شته به علت انتقال ویروس های مختلف اهمیت فراوانی دارد.



شکل شناسی: تخمها بیضوی ابتدا زرد یا سبز و به سرعت سیاه می شوند.حشرات بالدار دارای سر و قفسه سینه سیاه و شکم سبز مایل به زرد و یک خط تیره بزرگ در سطح پشتی آن دیده می شود.حشرات بی بال زرد تا سبز و خط تیره بزرگ در سطح پشتی دیده می شود.کورنیکولها بلند و در نیمه انتهایی کمی برامده و همرنگ بدن هستند.

زیست شناسی:هر 10تا12روز یک نسل ایجاد می کند.زمستان گذرانی به صورت تخم روی میزنان یا روی درختان هسته دار.


میزبانها:در مناطق معتدل آفت گونه هایی از درختان هسته دار مثل هلو,زردآلووآلو است.میزبان ثانویه شامل گیاهان چوبی و علفی می باشدمثل خانواده های سیب زمینی,چغندریان,چلیپاییان,چؠ ?ریان و کدوییان.

خسارت:این حشره در تراکم بالا از بخشهای جوان تغذیه می کند وباعث استرس های آبی ,کاهش نرخ رشدو... گیاه می شود.در اول فصل به سیب زمینی خسارت می زند.ترشح عسلک باعث کاهش فتوسنتز و جلب قارچهای ساپروفیت می شود . حشرات بالغ و پوره ها می توانند 100 ویروس مختلف را انتقال دهند از جمله مهمترین انها عبارتند از: ویروس پیچیدگی برگ سیب زمینی,ویروس وای سیب زمینی و زردی غربی چغندر ,موزاییک کاهو,موزاییک شلغم و گل کلم وموزاییک خیار و هندوانه.

 

[afsoon6282]

کرم آلو Plum fruit moth

کرم آلو Plum fruit moth

کرم آلو Plum fruit moth
Cydia funebrana

Syn: Grapholitha funebrana

(Lep: Tortricidae)

در اکثر مناطق کشور انتشار دارد. از آفات مهم درختان میوه هسته‌دار شامل انواع آلو، گوجه، هلو و گاهی زردآلو و گیلاس، آلبالو و قیسی می‌باشد. به آلو سیاه خسارت زیادی می‌زند، لاروهای این آفت علاوه بر میوه ممکن است جوانه‌ها را نیز مورد حمله قرار دهند. خسارت عمده آن شامل تغذیه لارو از گوشت یا پریکارپ میوه می‌باشد. میوه‌های کرم زده در صورتی که لاروه میوه را ترک کرده باشند محتوی توده متراکم فضولات سیاه رنگ آن می‌باشد. بر اثر عکس‌العمل اپیدرم میوه ضمغی از آن بیرون می‌آید که یکی از علائم تشخیص میوه‌های آلوده می‌باشد. این میوه‌ها اکثراً ریزش می‌نمایند.

زیست‌شناسی
این حشره زمستان را به صورت لارو به حالت دیاپوز در داخل یک پیله سفید چرکی نسبتاً ضخیم مایل به قهوه‌ای به سر می‌برد. این پیله‌ها در زیر پوستکهای تنه درخت، داخل شکافها و سوراخ‌هایی که حشرات دیگر ایجاد می‌کنند و حتی در داخل خاک دیده می‌شوند. در بهار پس از طی دوره شفیرگی مصادف با باز شدن شکوفه‌های درختان میزبان حشرات کامل ظاهر می‌شوند. بر اساس مشاهدات رجبی تخمهای این آفت تماماً روی میوه گذاشته شده و روی برگها خیلی بندرت تخمی دیده می‌شود. ولی در کرم سیبت عداد تخمهای گذاشته شده روی برگها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. لاروها به فاصله یک هفته تا ده روز از تخم خارج می‌شوند و چون از دانه میوه‌های کوچک می‌خورند، باعث ریزش آنها می‌گردند. طرز زندگی این آفت با مختصر جزئیاتی شبیه طرز زندگی کرم سیب می‌باشد. تعداد نسلهای این آفت از 2 تا 3 نسل متفاوت می‌باشد.


کنترل کرم آلو:
این حشره یک آفت کلیدی روی گوجه و آلو می‌باشد. در نقاط گوجه و آلوکاری مهم کشور باید طبق برنامه دقیقی که در قالب پیش‌آگاهی طرح‌ریزی می‌گردد با آن مبارزه نموده می‌توان سم‌پاشی بر علیه مهترین آفات آلو و گوجه را نیز بر اساس مبارزه با این حشره تنظیم نمود و به عبارت دیگر با مبارزه بر علیه این آفت سایر حشرات مهم این دو میوه را زیر پوشش سم برد. البته حشراتی نظیر زنبور گوجه Hoplocampa minuta از نظر زمان مبارزه مطابقت چندانی با این حشره ندارد ولی در مقابل می‌توان مبارزه بر علیه شپشک‌های نخودی Eulecanium coryli شپشک آسیایی Tecaspis asiatica و حتی شته‌های Hyalopterus pruni و Pierochloroia’es persioae را با مبارزه با نسل اول این آفت تلفیق نمود.

زمان مبارزه با کرم آلو را می‌توان بر اساس تخمگذاری حشره و مشاهده اولین تفریخ تخمها پی‌ریزی نمود. اکنون که تله‌های فرومونی برای پیگیری و نوسان جمعیت این حشره به بازار آمده است (Fanemone فرمول تجارتی کرم آلو) می‌توان با استفاده از داده‌های آن و روشن شدن شروع و پایان نسلها و طبیعتاً با کمک گرفتن از شروع تخمگذاری حشره (با مشاهدات عینی) زمانهای مبارزه را مشخص نمود. در زمینه استفاده از پارازیتوئیدها باید گونه‌های موجود از جنس تریکوگراما را جهت کنترل نسبی این حشره حمایت نمود.

کنترل شیمیائی:

1. فوزالن(زولون) EC35% و 1.5 در هزار

2. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2 درهزار

3. دیازینون EC60% و 1 درهزار

4. دیازینون WP40% و 1.5درهزار

5. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار

6. آزینفوس متیل WP20% و 2در هزار

 

[afsoon6282]

لیسه میوه

لیسه میوه

لیسه میوه
Yponomeuta padellus
(Lep.: Yponomeutidae)

درختان مورد حمله این لیسه شامل سیب، گوجه، زردآلو، قیسی، زالزالک، گلابی، ازگیل، به، آلو، بادام و برخی درختان غیر مثمر می‌باشد. تعداد خالهای لیسه سیب 25 تا 26 عدد ولی در لیسه میوه 30 عدد است که در 3 ردیف طولی قرار گرفته‌اند. طرز زندگی و طرز خسارت آن شبیه لیسه سیب می‌باشد ولی اختلافات عمده که در زندگی ان دیده می‌شود به شرح زیر است:

1ـ پروانه لیسه میوه زودتر از لیسه سیب شروع به پرواز می‌کند.

2ـ در لیسه میوه، لاروها از زیر پولک زمستانه که بیرون آمدند به صورت مینوز داخل بافت پارانشیم برگ نمی‌شوند، بلکه در روی برگهای جوان پراکنده شده، مشغول بستن تار و تغذیه می‌گردند.

3ـ لاروهای لیسه میوه تک تک در قسمت‌های مختلف درخت به خصوص بین برگها در پیله سفیدرنگ به شفیره تبدیل می‌شوند و پیله‌ها برخلاف لیسه سیب به طور متراکم در نزدیکی هم قرار ندارد (مبارزه مانند لیسه سیب می‌باشد).

کنترل شیمیایی:

1. مالاتیون EC57% و 2در هزار

2. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2درهزار

زمان مبارزه: پس از متورم شدن جوانه ها و درست قبل از باز شدن گلها

 

[afsoon6282]

پروانه بال دنباله‌دار

پروانه بال دنباله‌دار

پروانه بال دنباله‌دار

Iphiclides (=Papilio) podalirius
(Lep: Papilionidae)

به سیب، گلابی، بادام، گوجه، آلو، گیلاس، آلبالو و زالزالک حمله می‌نماید. لارو از برگ درختان تغذیه می‌کند. دو نسل در سال دارد. زمستان گذرانی به صورت شفیره است.

 

[afsoon6282]

سوسک طوقه خوار سیاه

سوسک طوقه خوار سیاه

سوسک طوقه خوار سیاه

Capnodis tenebrionis
(Col.: Buprestidae)

در تمام مناطق ایران انتشار دارد. روی طوقه هسته‌دارها و بندرت روی گلابی، سیب و زالزالک دیده می‌شود.

زیست‌شناسی
این حشره یک نسل در دو سال دارد. حشره کامل پس از خروج از خاک که در تابستان و اوایل پاییز اتفاق می‌افتد بدون تخمریزی و به همان صورت در پناهگاههای مختلف در زیر علف‌ها، زیر برگهای خشکیده، داخل شکاف‌های سطحی زمین و زیر کلوخه‌ها، زمستان گذرانی نموده و در بهار سال بعد پس از تغذیه، جفت‌گیری و تخمریزی می‌کند. لاروهای حاصله از این تخم‌ها زمستان را در زیر پوست قسمت‌های مختلف پایین درخت شامل ریشه طوقه و قسمت‌های انتهایی تنه گذرانده و در تابستان و پاییز سال بعد به حشره کامل تبدیل می‌گردند. از ظهور حشرات کامل نسلی تا ظهور حشرات کامل نسل بعد 2 سال طول می‌کشد. در برخی از ارتفاعات طول یک نسل 3 سال طول می‌کشد. در چنین مواردی یا طول لاروهای زمستان گذران یا حشرات کامل زمستان گذران دو سال طول می‌کشد. سوسکهای زمستان گذران پس از این که متوسط درجه حرارت روزانه به 15 درجه سانتیگراد رسید خارج می‌شوند. حشرات کامل پروازهای کوتاه نموده و به نظر نمی‌رسد که انتشار این آفت توسط پروز باشد بلکه بدلیل انتقال نهالهای آلوده اتفاق می‌افتد. حشرات کامل آفتاب دوست بوده، پس از مختصری تغذیه از برگها و گاهی پوست شاخه‌های جوان، جفت‌گیری، بر روی سطح خاک و یا در مواردی در کنار طوقه تخم می‌گذراند. تعداد تخم از 272 تا 1236 عدد گزارش شده است.

تخم‌ها در عمق صفر تا 5 سانتی‌متری زیر خاک و اغلب به صورت انفرادی گذاشته می‌شود. تخم‌ریزی در روز صورت می‌گیرد. لاروسن اول نسبت به آبیاری بسیار حساس است. اگر در زمان تخم‌گذاری و خروج لاروهای سن اول آبیاری صورت گیرد درصد زیادی از لاروهای سن اول از بین رفته و می‌میرند. لاروهای سن اول در خاکهای خشک و فاقد رطوبت نمی‌توانند خود را به تنه درخت برسانند و خواهند مرد. لاروسن اول پس از رسیدن به گیاه پوست محل مورد نظر را پاره کرده وارد شده و از لایه زیر پوستی و کامبیوم تغذیه می‌کند. لارو با بوجود آوردن دالانهایی در ناحیه طوقه، قسمت‌های فوقانی و ضخیم ریشه، قسمتهای انتهایی تنه درخت را به سرعت به نابودی می‌کشاند. برخی اوقات به چوب نیز حمله می‌کند. منشاء عمده دالان‌ها طوقه درختان است و اکثر دالان‌های بالا رونده و پایین رونده از آنجا شروع می‌گردد. دالان‌هایی که به طرف بالا می‌روند (به علت اختلاف ساختمانی در بافت) در محل پیوند متوقف می‌گردند. لاروها معمولاً از محل انشعاب ریشه‌های اصلی پایین‌تر نمی‌روند. چهارسن لاروی دارد. دوره زندگی لاروسن آخر طولانی‌ترین آن است. در این سن تغذیه شدید می‌باشد. لاروها هر کجا از مسیر فعالیت خود که باشند برای شفیره شدن به ناحیه طوقه برمی‌گردند. دوره پیش شفیرگی 10 تا 14 روز و دوره شفیرگی 23 تا 27 روز است.

کنترل:
1ـ آبیاری منظم

2ـ قوی نگه داشتن درختان

3ـ جمع‌آوی حشرات کامل در باغهای کوچک در ساعات آفتابی از روی شاخه‌ها به خصوص در ساعات پیش از ظهر


Capnodis corbonaria

در تمام نقاط ایران به استثنای گیلان و مازندران انتشار دارد. میزبان آن بادام آهنی و وحشی، زردآلو و هلو می‌باشد. بادام وحشی میزبان مناسب آفت می‌باشد

 

[afsoon6282]

سر خرطومی گیلاس

سر خرطومی گیلاس

سر خرطومی گیلاس

Rhynchites auratus

(Col.: Curculionidae)

این گونه به گیلاس، زردآلو، آلبالو و بادام وحشی خسارت می‌زند. رجبی آثار خسارت این حشره را روی گوجه در ناحیه قزوین مشاهده نموده است. به دو صورت خسارت می‌زند:

خسارت اول مربوط به حشره کامل می‌باشد که از جوانه‌ها، برگها و میوه‌ها تغذیه می‌نماید. تغذیه مستقیماً از عضو مورد حمله صورت گرفته و در این راستا قسمت مورد حمله از بیرون خروده می‌شود. تغذیه روی برگ، هم در حواشی و هم در پهنه آن انجام می‌گیرد. بدین شکل که لبه‌های برگ به طور نامنظم خرده شده و در پهنه هم سوراخهایی به اندازه و شکلهای مختلف ایجاد می‌گردد. تغذیه روی میوه گیلاس و زردآلو بسیار مشخص می‌باشد بدین صورت که دور تا دور آن گودالهای کوچک و بزرگی ایجاد می‌شود. حشره کامل برای تخمریزی با خرطوم خود در میوه گودالی ایجاد نموده و سپس تخم خود را کف آن گودال قرار می‌دهد. به عبارت دیگر تخمگذاری این آفت نیز خود نوعی خسارت محسوب می‌شود. خسارت عمده آفت مربوط به لارو بوده و چون به هسته حمله یم‌کند اغلب باعث ریزش میوه‌ها می‌گردد.

زیست‌شناسی

این حشره زمستان را به صورت لارو کامل در داخل هسته میوه‌های آلوده ریخته شده روی زمین یا در خاک سپری می‌کند. با مساعد شدن شرایط آب و هوا لارو تبدیل به شفیره شده و در بهار همزمان با تشکیل میوه حشره کامل ظاهر و بعد از کمی تغذیه از برگ، در گوشت میوه سوراخی ایجاد کرده و یک عدد تخم در سطح هسته قرار می‌دهد. حشره ماده پس از آن دیواره حفره را جویده و با قسمت‌های خرده شده روی تخم را می‌پوشاند و به این ترتیب مانع خشک شدن آن می‌گردد. تخم‌ها پس از یک یا دو هفته تفریخ شده و لاروهای جوان وارد هسته شده و سبب از بین رفتن آن می‌گردند. لارو پس از رشد کامل میوه را ترک کرده و در خاک تبدیل به شفیره می‌شود. این حشره یک نسل در سال دارد.

کنترل:

1. شخم عمیق در زیر درختان در پاییز و زمستان برای از بین بردن لاروهای زمستان گذران

2. استفاده از سموم تماسی پس از ریزش گلها(6-5روزبعد) برای از بین بردن حشرات کامل

3. اندوسولفان EC35% و 1.5 درهزار

4. دیازینون wp40% و 1در هزار

5. گوزاتیون EC20% و 2 درهزار

 

[afsoon6282]

سپردار بنفش زیتون

سپردار بنفش زیتون

سپردار بنفش زیتون
Parlatoria oleae

(Hom.: Diaspididae)

این حشره اگرچه برای اولین بار از روی درختان زیتون جمع‌آوری شده است ولی به عده زیادی از درختان میوه دانه‌دار، هسته‌دار، گیاهان زینتی و جنگلی حمله می‌نماید. این سپردار روی برگ، شاخه، تنه و میوه زندگی می‌کند و در محلی که خرطوم خود را در بافت گیاه فرو می‌نماید، کلروفیل گیاه میزبان از بین رفته و به جای آن لکه گرد و قرمز ارغوانی رنگی به وجود می‌آید. در روی تنه و سرشاخه محل تجمع شپشک‌ها، لکه‌های قهوه‌ای رنگ مشاهده می‌شود که تصور می‌رود یک نوع بیماری فیزیولوژیک باشد. این وضعیت روی میوه‌های مختلف نیز مشاهده می‌شود و اغلب ممکن است با علائم بیماریهای گیاهی خاص اشتباه شود. حمله و تغذیه این شپشک باعث ضعف درختان میوه و آماده شدن آنها برای حمله سوسکهای پوستخوار و سایر آفات درجه دوم می‌شود.

زیست‌شناسی و مشخصات

در نقاط معتدل سرد زمستان را به صورت پوره سن دو و در نواحی گرمتر به صورت حشرات کامل نابالغ در روی شاخه‌ها و تنه درختان به سر می‌برد. حشرات ماده به رنگ بنفش تیره، فاقد بال، پا و شاخک می‌باشند. بدن حشره را پولک خاکستری رنگی پوشانده است و جلد لاروی به رنگ قرمز در کنار سپر قرار دارد. حشرات ماده در اواخر فروردین ماه و اوایل اردیبهشت ماه شروع به تخم‌ریزی می‌کنند. دوره نشو و نمای جنینی حدود 20 روز می‌باشد. پس از آن پورهایی به رنگ ارغوانی روشن از تخم خارج می‌شوند که دارای شش پا و یک جفت شاخک مودار می‌باشند. سطح بدن نیز از موهای پراکنده پوشیده است. پوره‌ها به آسانی بوسیله باد منتقل می‌شوند. دوره زندگی بسته به شرایط فصل در حود 30 تا 50 روز است و 2 تا 3 نسل در سال دارد.

کنترل:

کفشدوزکهای شکارگر Col.: Coccinelidae

1- Chilocorus bipustulatus

2- Exochomus quadripustulatus

زنبورهای پارازیتوئید Hymenoptera: Aphelinidae

1- Fiscus testaceus

2- Aphytis proclia

3- Aphytis mytilaspidis

4- Aphytis chrysomphali var. mazandranica

5- Aphytis maculicornis

کنترل شیمیایی:

. مبارزه شیمیایی باید زمانی باشد که شپشک در مرحله Crawler باشد و 75% پوره‌های از زیر سپر خارج شده باشند.

1. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2در هزار

2. اتیون EC47% و 1.5 درهزار

3. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار

4. کلرپیریفوس(دورسبان) EC40.8% و 1.5- 1 درهزار

5. روغن امولسیون شونده O 80% و 0.5 درصد

مبارزه زمستانه: این مبارزه اغلب در مورد گونه‌هایی عمل می‌شود که حشره به صورت پوره و یا حشره کامل می‌باشد. این روش در مورد شپشکهای زیر خانواده Lecaninae که دارای بدن بدون محافظ می‌باشند خیلی مؤثر است (مانند شپشک سیاه زیتون). سم‌پاشی زمستانه اواخر زمستان به صورت روغن‌پاشی (سموم روغنی Volk) پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بیداری درختان انجام می‌شود (روغن‌های زمستانه دارای هیدروکربن اشباع کمتری هستند).

 

[afsoon6282]

شپشک نخودی

شپشک نخودی

شپشک نخودی

Eulecanium coryli

(Hom.: Coccidae)

حشره‌ای است که در حالت بلوغ نیم کروی و به رنگ قرمز براق می‌باشد. اندازه آن در حدود یک ماش یا کمی بزرگتر است. این حشره روی عده زیادی از درختان میوه دانه‌دار و هسته‌دار دیده می‌شود. درخت به برای این آفت میزبان بسیار مناسبی است. این حشره نیز با مکیدن شیره گیاهی باعث ضعف شدید درختان میزبان می‌گردد. از طرف دیگر ترشح عسلک دارد که باعث تجمع گرد و خاک در سطح تنه و سرشاخه و برگ درختان میزبان می‌گردد و در نتیجه باعث کاهش فعالیت‌های فیزیولوژیک درخت به خصوص کربن‌گیری و تنفس می‌گردد.

زیست‌شناسی

این حشره زمستان را به صورت پوره سن دو به سر می‌برد. این پوره پس از مدتی تغذیه در بهار تبدیل به حشره کامل ماده می‌شود و در این حالت به مرور بدن حشره ماده از سطح زیرین چروکیده شده و جلد شاخی حشره تبدیل به محفظه تخم می‌شود. اواخر خرداد ماه حشرات ماده شروع به تخمگذاری می‌کنند. این تخمها در اواسط تیرماه باز می‌شوند و پوره‌ها از زیر جلد ماده خارج شده و در سطح برگها، میوه‌ها و سرشاخه‌ها پراکنده می‌شوند و اغلب توسط باد به اطراف پراکنده می‌گردند. این حشره در سال فقط یک نسل دارد.


کنترل:

به علت وجود عوامل کنترل کننده طبیعی مبارزه شیمیایی توصیه نمی‌شود. در صورت بالا بودن تراکم جمعیت آفت می‌توان سرشاخه‌های آلوده را قطعو معدوم نمود.

زنبورهای پارازیتوئید

Hymenoptera: Encyrtidae

Blastothrix brittanica

Habrolepis tergrigorianae

Hymenoptera: Aphelinidae

Archenomus bicolor

کنترل شیمیایی:

. مبارزه شیمیایی باید زمانی باشد که شپشک در مرحله Crawler باشد و 75% پوره‌های از زیر سپر خارج شده باشند.

1. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2در هزار

2. اتیون EC47% و 1.5 درهزار

3. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار

4. کلرپیریفوس(دورسبان) EC40.8% و 1.5- 1 درهزار

5. روغن امولسیون شونده O 80% و 5/. درصد

مبارزه زمستانه: این مبارزه اغلب در مورد گونه‌هایی عمل می‌شود که حشره به صورت پوره و یا حشره کامل می‌باشد. این روش در مورد شپشکهای زیر خانواده Lecaninae که دارای بدن بدون محافظ می‌باشند خیلی مؤثر است (مانند شپشک نخودی). سم‌پاشی زمستانه اواخر زمستان به صورت روغن‌پاشی (سموم روغنی Volk) پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بیداری درختان انجام می‌شود (روغن‌های زمستانه دارای هیدروکربن اشباع کمتری هستند).

 

[afsoon6282]

سپردار آسیایی گوجه

سپردار آسیایی گوجه

سپردار آسیایی گوجه

Tecaspis = Chionaspis asiatica

Hom.: Diaspididae, Diaspidini

در تمام نقاط ایران انتشار دارد. به تمام هسته‌دارها حمله می‌کند. برگ، ساقه و تنه درختان مذکور را مورد حمله قرار می‌دهد. طول سپر ماده‌های زمستان گذران 1 تا 5/1 میلیمتر، رنگ سپرهای پوره‌های سنین یک و دو نارنجی است. حشره ماده زرد مایل به نارنجی می‌باشد. سپر نر 9/0 میلیمتر و دو قسمتی می‌باشد.

زیست‌شناسی

دو نسل در سال دارد. زمستان را به صورت پوره سن 2 و حشره کامل ماده بر روی شاخه و ساقه درختان میزبان به سر می‌برد. پوره‌های نسل تابستانه تقریباً همگی روی برگها متمرکز شده و تغذیه آنها از شیره برگ است. پوره‌های نسل زمستانه روی شاخه‌ها و تنه متمرکز می‌گردند. ماده‌های زمستان گذران همگی بارور هستند. در روی تنه و ساقه در زمستان نر دیده نمی‌شود.

کنترل شیمیایی:

. مبارزه شیمیایی باید زمانی باشد که شپشک در مرحله Crawler باشد و 75% پوره‌های از زیر سپر خارج شده باشند.

1. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2در هزار

2. اتیون EC47% و 1.5 درهزار

3. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار

4. کلرپیریفوس(دورسبان) EC40.8% و 1.5- 1 درهزار

5. روغن امولسیون شونده O 80% و 5/. درصد

 

[afsoon6282]

زنبور مغزخوار بادام

زنبور مغزخوار بادام

زنبور مغزخوار بادام

Eurytoma amygdalia

(Hym.: Eurytomidae)

زیست‌شناسی

زمستان را به صورت لاروهای کامل در داخل میوه‌های خشک شده در سطح زمین یا روی درخت می‌گذراند. لاروهی زمستان گذران معمولاً کمی قبل از تشکیل شدن شکوفه بادام تبدیل به شفیره می‌گردند. حشرات کامل مصادف با ریختن گلبرگها ظاهر شده و پس از مختصری تغذیه از شبنم و مایعات دیگر در داخل نسج میوه‌های تازه تشکیل شده تخم می‌گذراند. هر حشره ماده حدود 120 تا 150 عدد تخم می‌گذارد. تخم‌ها به فاصله 2 تا 3 هفته باز می‌شوند. لاروها پس از خروج از تخم با حفر تونلی خو را به دانه می‌رسانند و از دانه‌های در حال رشد تغذیه می‌کنند. دوره لاروی حدود 10 تا 11 ماه طول می‌کشد (تمام تابستان، پاییز، زمستان و قسمتی از بهار). این حشره بیش از یک نسل در سال ندارد ولی گاهی لاروهای کامل که دوران دیاپوز را می‌گذرانند ممکن است تا دو سال در داخل میوه‌های آلوده به حالت انتظار باقی بمانند.

کنترل:

جمع آوری همگانی و معدوم نمودن میوه های آلوده روی درخت و زیر درخت

 

[afsoon6282]

کنه دو نقطه‌ای یا کنه تار عنکبوتی (Two spotted mite)

کنه دو نقطه‌ای یا کنه تار عنکبوتی (Two spotted mite)

کنه دو نقطه‌ای یا کنه تار عنکبوتی (Two spotted mite)

Tetranychus urticae

(Acari: Tetranychidae)

بسیار پلی فاژ بوده و بیش از 150 گونه گیاه مانند سیب، گلابی، گوجه، گیلاس، هلو، بادام، گل سرخ، توت فرنگی، لوبیا، باقلا، شبدر، یونجه، پنبه، گیاهان زینتی، گیاهان خانواده کدوئیان، لیپائیان، بادمجانیان و غیرو را مورد حمله قرار می‌دهد. این کنه با تنیدن تار سطح برگ‌های میزبان را همراه با قشری مانند گرد و خاک می‌پوشاند. در کشت‌های زیر پلاستیک و گلخانه‌ها این تارها روی گیاهان زیاد دیده می‌شود. علائم خسارت به صورت لکه‌های خاکستری یا زرد در متن سبز برگها مشاهده می‌شود. گاهی برگها در اثر از دست دادن شیره گیاهی حول دمبرگ اصلی خمیده می‌شوند.

زیست‌شناسی

این کنه زمستان را به حالت ماده بالغ بارور در زیر پوست درختان میوه، بوته‌ها و گاهی داخل خاک، زیر کاه و کلش و برگهای افتاده به حالت دیاپوز می‌گذراند. کنه‌های زمستانی رنگ قرمز آجری دارند. در اوایل بهار رو علف‌های هرز تخمریزی می‌کنند و سپس گیاهان زراعی، زینتی و درختان میوه را مورد حمله قرار می‌دهند. هر کنه ماده 40 تا 80 عدد تخم می‌گذارد. تخمها بسته به درجه حرارت پس از 12 تا 15 روز تفریخ می‌شوند و پوره‌های کنه خرج می‌شوند و پس از سه نوبت پوست عوض کردن کامل می‌گردند. دوره زندگی یک نسل کامل کنه 15 تا 22 روز طول می‌کشد. چندین نسل در سال دارد.

کنترل:

1. رعایت اصول به زراعی و از بین بردن علف‌های هرز

2. بنزوکسی میت(سیترازون) EC20% و 1 درهزار

3. پروپارژیت(اومایت) EC57% ،، ،، ،،

4. بروموپروپیلات(نئورون) EC25% ،، ،، ،،

5. فن پیروکسی میت(ارتوس) sc5% و 5/. در هزار

 

[afsoon6282]

شته سبز و شته خالدار گردو

شته سبز و شته خالدار گردو

شته سبز و شته خالدار گردو

Chromaphis Juglandicola (Green walnut aphid)

Callipterus Juglandis(Dusty-veined aphid)

Hom:Aphididae

شته سبز با جثه کوچکتر و رنگ سبز یکنواخت در سطح زیرین برگها پراکنده است در حالی که شته خالدار با جثه درشت‌تر و لکه‌های نواری تیره در پشت، در سطح فوقانی برگ در طول رگبرگ میانی به طور ردیفی تغذیه می‌کند. در طول بهار و تابستان ماده‌های کامل معمولاً بالدارند و روی بالهای شته خالدار لکه‌های مشخص تیره در طول رگبالها و در پشت بدن پوره‌ها لکه‌های نواری تیره دیده می‌شود. این لکه‌ها در پوره‌های شته سبز خیلی کوچک بوده و یا اصلاً وجود ندارند. زمستان گذرانی به صورت تخم روی شاخه‌ها انجام می‌شود. تعداد نسل بستگی به درجه حرارت دارد.

کنترل:
زنبور پارازیتویئد شته سبز گردو

Trioxys pallidus (Hym.: Aphidiidae)

زنبور پارازیتوئید شته خالدار گردو

Praon sp. (Hym.: Braconidae)

در صورت نیاز به مبارزه شیمیایی:

1. تیومتون(اکاتین) EC60% و 1در هزار

2. اکسی دیمتون متیل EC25% و 1 درهزار

3. پیریمیکارب(پریمور) Df50% و 5/. درهزار

 

[afsoon6282]

شپشک توت

شپشک توت

شپشک توت

Pseudaulacaspis pentagona

(Hom: Diaspididae)

در سال 1344 سازمان صنایع نوغانی تعداد نهال توت از نوع کوکوزو (ژاپونی) برای پرورش کرم ابریشم از ایتالیا وارد نمود. با اینکه در گواهی بهداشت کشور مبدا عدم آلودگی به این آفت قید شده بود، ولی پس از انتقال نهالها به کسما، طاهر گوراب و لنگرود گیلان، آلودگی این نهال‌ها به شپشک توت به وسیله کارشناسان قرنطینه تشخیص و برای اولین بار انتشار آن در ایران اعلام گردید. در حال حاضر در استانهای گیلان مازندران و دشت مغان روی میزبانهای متفاوتی نظیر توت،‌هلو، گردو، کیوی و گیاهان غیر مثمره زیادی فعالیت دارد. شپشک مزبور جزء آفات قرنطینه داخلی است. به شاخه و ساقه درختان میزبان حمله کرده و به هیچ وجه روی برگ دیده نمی‌شود. دارای 3 نسل در سال بوده و زمستان را به صورت پوره سن سه می‌گذراند.

کنترل تلفیقی:
1. کنترل بیولوژیک

Encarsia berlesi (Hymenoptera: Brachoneidae)بصورت اختصاصی فعالیت می کند.

Aphytis proclia (Hymenoptera: Aphelinidae)

گونه اول پارازیتوئید داخلی ولی گونه دوم پارازیتوید خارجی می‌باشد. گونه اول علاوه بر ماده‌ها، پوره‌های سنین اولیه حشرات نر را نیز مورد حمله قرار می‌دهد. ولی گونه دوم فقط سن کامل ماده‌ها را مورد حمله قرار می‌دهد.

2. هرس درختان آلوده

3. تنه بر کردن درختان از قسمتهای پایین انشعاب

 

[afsoon6282]

کرم خوشه‌خوار انگور

کرم خوشه‌خوار انگور

کرم خوشه‌خوار انگور

Lobesia botrana

(Lep: Tortricidae)

در ایران فقط روی انگور گزارش شده است. در بهار لاروهای جوان نسل اول از جوانه‌های گل دهنده و غنچه تغذیه کرده و روی آنها را با تارهایی می‌پوشانند. در برخی موارد نیز از جوانه‌های شاخه‌زا تغذیه کرده و در نتیجه سبب خشکیدن گلها و جوانه‌ها و ریزش آنها می‌گردند. لاروهای نسل دوم از گوشت غوره تغذیه می‌نمایند. بر اثر تغذیه پوست غوره منظره خاکی رنگی پیدا نموده، چروک برداشته و ح به‌ها می‌ریزند. لاروهای نسل سوم از انگورهای رسیده تغذیه می‌کنند. ابتدا از گشت و سپس از پوست‌های رسیده می‌خورند. محل فعالیت آفت بوسیله تارهایی روی خوشه مشخص می‌باشد. خوشه‌های آلوده مورد حمله انواع قارچها قرار گرفته خسارت‌های ثانویه را بوجود می‌آورند. لاروهای نسل بعدی آفت حتی روی انگورهایی که برای تهیه کشمش اختصاص داده می‌شوند به انبار منتقل و در آنجا تا بهار سال آینده به سر می‌برند. خسارت این آفت در کشت دیم روی انگور به مراتب کمتر از انگور کشت آبی می‌باشد و به همین جهت در اکثر مناطق دیم مبارزه با آفت معمول نمی‌باشد.

زیست‌شناسی

این آفت در منطقه شیراز (معتدله) دارای چهار نسل در سال می‌باشد. ظهور اولین پروانه در اوایل فروردین و اوج پرواز نسل اول آفت در اواخر فرویدن تا اوایل اردیبهشت می‌باشد. اوج پرواز نسل دوم تقریباً‌ در دهه سوم خرداد، اوج پرواز نسل سوم در اواخر تیر تا اوایل مرداد و اوج پرواز نسل چهارم در اوایل شهریور می‌باشد. در منطقه سوریان آباده (سردسیر) آفت سه نسل در سال دارد. ظهور اولین پروانه در اوایل اردیبهشت، اوج پرواز نسل اول در اواسط تا اواخر اردیبهشت، اوج پرواز نسل دوم در اواسط تیر و بالاخره اوج پراز نسل سوم در اواخر مرداد تا اوایل شهریور می‌باشد. بیشترین خسارت مربوط به نسل سوم آفت است. بهترین زمان مبارزه بر علیه آفت یک هفته تا ده روز بعد از تشکیل اوج بروز نسل دوم می‌باشد. دوره جنینی 8 تا 10 روز، دوره لاروی 17 تا 18 روز و چهار سن لاروی دارد. دوره شفیرگی 7 تا 8 روز و دوره نشو و نما برای یک نسل 32 تا 36 روز طول می‌کشد. این آفت در اطراف تهران سه نسل در سال دارد. زمستان را به صورت شفیره در پیله سفید ابریشمی زیر پوست ساقه مو و در زیر برگهای ریخته شده موستان می‌گذراند. ماده‌ها تخمهای خود را به صورت انفرادی روی بند خوشه‌ها و حبه‌ها قرار می‌دهند.


کنترل:

1ـ انتخاب انواع موهایی که خوشه متراکم ندارند.

2ـ احداث باغ به صورت ردیفی و در روی داربست موازی، چون کرم خوشه خوار انگور اغلب به موستانهایی که فاقد داربست بوده و موها به شکل گسترده روی زمین یا پشته‌ها باشند، حمله می‌نماید.

3ـ هرس هر ساله مو برای جلوگیری از تجمع شاخه‌های اضافی، سوزاندن علف‌های هرز و برگهای خشک در پاییز، شخم عمیق و استفاده از یخ آب زمستانه برای از بین بردن شفیره‌های زمستان گذران

کنترل شیمیایی:

نوبت اول سمپاشی در مرحله غنچه و قبل از باز شدن گلها. نوبت دوم زمان غوره و نوبت سوم در شروع آبدار شدن میوه

1. دیازینون WP40% و 1.5 درهزار

2. زولون EC35% ،، ،، ،،

3. تری کلروفن sp80% و 1.5 در هزار (دیپترکس)

4. دیازینون EC60% ،، ،، ،،

5. اتیون EC47% ،، ،، ،،

 

[afsoon6282]

زنجره مـــو

زنجره مـــو

زنجره مـــو

Cicadatra ochreata

(Hom.: Cicadidae)

این زنجره یکی از آفات مهم مو در ایران است. در تمام مناطق موکاری وجود دارد. علاوه بر مو به بسیاری از گیاهان دیگر مانند سنجد،‌ سیب، آلبالو، به، سپیدار، زبان گنجشک، نارون، ازگیل ژاپنی، تبریزی، پسته، انار، گلابی و هلو صدمه می‌زند.

نحوه خسارت

حشره بالغ بر روی سرشاخه‌های مو و سایر درختان میزبان تخمریزی می‌نماید. بر اثر تخمریزی حشره قسمتی از بافت گیاه از فعالیت باز مانده و در روی آن برآمدگی‌هایی بوجود می‌آید که سبب شکنندگی سرشاخه می‌شود. این سرشاخه‌ها اغلب ضعیف و گاهی خشک می‌شوند. پوره‌های آفت پس از خروج از تخم داخل خاک شده و روی ریشه‌های مو مستقر می‌گردند. پس از استقرار برای تغذیه، خرطوم خود را در نسج ریشه فرو برده و به شدت شروع به تغذیه می‌کنند. در موستانهایی که این آفت شیوع دارد پایه مو تدریجاً ضعیف گشته و سرانجام می‌خشکد. پایه‌های آلوده اغلب رشد بسیار کم دارند، برگها زرد می‌شود و میوه‌ها بسیار کم و ریز هستند.

زیست‌شناسی

زنجره‌های کامل از اوایل تابستان به بعد در موستانها دیده می‌شوند. پس از خروج از جلد شفیرگی معمولاً پروازهای کوتاه می‌کنند. پس از 5 تا 7 روز جفتگیری کرده و یکی دو روز بعد تخمگذاری می‌نمایند. تخمها در دو ردیف به طور مورب داخل شاخه‌های چوبی نشده در طرفین شیاری که حشره با تخمریز خود می‌سازد قرار داده و روی ‌آنها را با ترشحات بدن می‌پوشاند. دوره رشد جنینی حدود یک ماه است. دوره زندگی حشرات کامل در طبیعت 11 تا 12 روز می‌باشد. تعداد متوسط تخم در یک زنجره ماده حدود 30 تا 35 عدد می‌باشد. پوره‌ها پس از خروج از تخم به زمین افتاده داخل خاک می‌شوند. پوره‌ها در کنار ریشه‌ها اتاقکی از گل برای خود ساخته از شیره گیاهی می‌ماند. پوره‌ها دوست دارند در شرایط کاملاً مرطوب زندگی کنند. دوران پورگی این آفت حدود چهار سال است. پوره‌های سن چهارم پس از پایان دوره تغذیه از خاک خارج شده و از تنه درختان یا قطعات سنگ و غیره بالا رفته تبدیل به مرحله‌ای که اصطلاحاً شفیره نا میده می‌شود، می‌گردند. بعد از طی مرحله شفیرگی جلد آنها با یک شکاف طولی از هم باز شده و حشره کامل بالدار از آن خارج می‌گردند. خاکهای رسی و سنگین برای فعالیت پوره‌ها مناسب‌تر است و این آفت در چنین خاکهایی خسارت بیشتری ایجاد می‌کند. طول دوره یک نسل ممکن است 4 تا 5 سال طول بکشد.

کنترل:

1ـ استفاده از زمین‌های شنی، ازدیاد آبیاری و تقویت زمین بوسیله کودهای حیوانی شیمیایی

2ـ پیوند واریته‌های مرغوب روی پایه‌های مقاوم

3ـ بیل زدن پای درخت و سوزانیدن علف‌های هرز باغات و اطراف آنها

4ـ هرس سرشاخه‌های آلوده به تخمریزی زنجره‌ها در بهار و سوزانیدن آنها

5ـ آب تخت نمودن باغات

کنترل شیمیایی:

از سموم دیازینون و مالاتیون به روش سمپاشی پای بوته ها علیه پوره های داخل خاک، سمپاشی سطح خاک در موقع خروج شفیره ها، همچنین سمپاشی درختان استفاده می کنیم

 

[afsoon6282]

کرم‌های شاخدار مو

کرم‌های شاخدار مو

کرم‌های شاخدار مو
Theretra alecta

Pergesa elpenor

Celerio lineata

(Lep: Sphingidae

اطلاق کلمه شاخدار به این آفت به علت وجود زائده کم و بیش بلندیست که نزدیک به انتهای شکم لاروها در سطح پشتی دیده می‌شود و به نظر می‌رسد که نوعی وسیله دفاع باشد.

گونه اول پروانه نسبتاً بزرگ به رنگ آجری تیره بوده دارای بالهای پهن با نوارهای رنگین است. گونه دوم حدود 70 میلیمتر، زیتونی رنگ بوده و روی بالهای جلویی دو خط مورب تیره در نیمه انتهای بال دیده می‌شود. در بالهای عقبی یک نوار پهن سیاه در قاعده دیده می‌شود. در روی شکم سه نوار تیره دیده می‌شود که یکی در وسط و دو تای دیگر در طرفین قرار دارند. گونه سوم با بالهای باز حدد 60 میلیمتر، رنگ بالهای جلویی سبز مایل به بلوطی با نوارهای سفید مواج و طولی است. روی بندهای اولیه شکم نوارهای عرضی متناوب تیره روشن قرار دارد که در مجموع منظره شطرنجی به پشت شکم می‌دهد.

زیست‌شناسی

هر سه گونه زمستان را به صورت شفیره‌های لخت در پناهگاهها و یا زیر خاک به سر می‌برند. در بهار با گرم شدن هوا حشرات کامل ظاهر می‌شوند. حشرات کامل غروب پروازند و قبل از تخمریزی مدت قابل توجهی باید تغذیه کنند. حشرات ماه تخمهای خود را به طور انفرادی در زیر برگها قرا رمی‌دهند. تعداد تخم هر حشره ماده حدود 50 تا 100 ذکر شده است. این تخم به فاصله 10 تا 15 روز باز می‌شوند. لاروها پس از خروج از تخم از پارانشیم برگ شروع به تغذیه می‌کنند. لاروها در سنین بالا تغذیه شدید دارند و بیشتر در شب‌ها فعالیت می‌کنند. وجود این حشرات به علت فضولات فراوانی که زیر بوته‌های مو ریخته شده و نیز از روی برگهای خورده شده مشخص می‌شود.

این حشرات در شرایط آب و هوایی مختلف تا سه نسل ایجاد می‌کنند ولی به علت اندام درشت، جمعیت این حشرات به خوبی تحت کنترل قرار دارد.