1- آزمون مهندسي حرفه اي چيست؟
با توجه به موارد ذكر شده و بطور خلاصه آزمون مهندسي حرفه اي يك آزمون جامع در يك رشته مهندسی و با گرایش های اصلی آن رشته مي باشد. (لذا آزمون مهندسي حرفه اي يك آزمون تخصصي و يك محدوده باريك علمي و فني خاص مهندسي نيست) و دو مشخصه خاص دارد :
الف- ارزيابي جامع دانش مهندسي
ب- قابليت بكارگيري دانش و خلاقيت در حل مسائل مهندسي
2- چرا مهندسي حرفه اي لازم است؟
در كشورهاي صنعتي پيشرفته، جامعه مصرف کننده تولیدات باید از كيفيت و دانش کسانی که در تهیه یک خدمت و یا مصنوع نقش داشته اند، حداقل اطمينان را داشته باشند و مهندسان با امضاء مدارك فني و يا ارائه مستندات مطالعات مربوطه، اين اطمينان را به خصوص در مواردی که به طور منفرد خدمتی را عرضه می کنند، به گیرنده می دهند.
در كشور ما در امر ساختمان سازي كه در واقع يك محصول فراگير و مورد نياز جامعه است، سازمان نظام مهندسي ساختمان چنين نقشي را ايفا مي نمايد. در صنعت ساختمان سازي كه فناوري مشخص و تخصص هاي محدود وجود دارد و هر ساختمان باید جداگانه ساخته شود يك نظام مهندسي را مي توان تعريف كرد تا با برگزاری آزمون های خاص مهندسی و آئين نامه ها مهندسان را در مسير تخصصي شدن آنها هدايت كند و موفق نیز خواهد بود و اثرات آن در بالا رفتن كيفيت اين محصول روز به روز بيشتر نمايان مي شود. در بقيه محصولات مورد استفاده جامعه از آشپزخانه تا فضا و دریا فناوري های نامحدود،گسترده و بسیار گوناگون است و تعریف نظام های مهندسی مختلف برای محصولات مختلف که بطور انبوه نیز تولید می شود معنی نخواهد داشت. فقط رعایت استانداردهای ساخت و تولید مصوب باید همه گیر شود.
در اینجا نقش مهندس حرفه اي نمايان مي شود و حداقل اطمينان را به دريافت كننده خدمت و يا توليد كننده محصول مي دهد كه مسائل مختلف طراحي و ساخت توسط فردي با اطلاع از كليه موارد مؤثر در طراحي و توليد دیده شده است. البته در كنار مهندس حرفه اي، لزوم وجود مهندس و يا پژوهشگري كه مورد خاص و باریکی را مطالعه و محاسبه مي كند، به قوّت خود باقي است و مهمتر اینکه مهندسان حرفه ای متخصصان و پژوهشگران موفقتری خواهند شد.
مهندسان حرفه اي پس كسب تجارب لازم، افراد مناسبي براي سرپرستي فني پروژه ها، يا سرمهندسي، تجزيه و تحليل تكنولوژي هاي توليد، طراحي هاي مفهومي (Concept design) ، سرپرستي طراحي محصولات جديد و امكان سنجي ساخت آنها و مديريت فني پروسه هايي كه گرايش هاي مختلف مهندسي را در بر مي گيرد و بسيار كارآمد خواهند بود، مي باشند.
3- چه كسي مي تواند مهندس حرفه اي بشود؟
1- داراي درجه مهندسي در رشته مربوط از دانشگاه هاي معتبر و مستقل باشد .
2- داراي تجربه کاری حداقل 4 سال در فعالیت مربوط به رشته مهندسي حرفه ای باشد .
3- قبولی در امتحان مبانی مهندسي FE (Fundamentals of Engineering)
4- قبولی در امتحان PE (Principles and Practice of Engineering) (امتحان PE شامل دو مرحله گستردهBreath و عمیق گرایشیDepth می باشد.)
مباني آزمون مهندسي حرفهاي بطور شماتيك در شكل 1 نشان داده شده است.
لازم به ذكر است كه امتياز براي قبولي در هر يك از امتحان هاي FE و PE شامل PE1 و PE2 کسب حداقل 60% جمع امتيازات هر امتحان مي باشد.
4- اخذ گواهي نامه مهندسي حرفه اي چه سودي دارد؟
تصميم گيري هاي حساس فني، تعيين فناوريهاي لازم در يك پروسه، قابليت هاي علمي – فني و كارايي، تجربه و خلاقيّت و تحليل افراد، نقش اساسي دارد. همچنين بررسي پارامترهاي مختلف خواص و رفتار مواد در شرايط مختلف كاري، چگونگي كسب ضمانت دوام و كيفيت عملكرد محصول نيز به نوبه خود از اهميت لازم برخوردارند.
اغلب كارفرمايان براي تعيين و همچنين اطمينان از عملكرد يك مهندس در يك مسئوليت فني و حسّاس، نياز به مطالعه فراوان دارند. به عبارت ديگر آنها صرفاً نمي توانند در اينگونه موارد، به مدارك و يا معدل، مصاحبه، توصيه و ... تكيه نمايند. دارندگان گواهي مهندسي حرفه اي با ارائه گواهي مذكور به كارفرمايان مي توانند اطمينان خاطر بيشتري براي ايشان فراهم نمايند. اين افراد قابليت هاي شخصي خود را عملاً بعد از اتمام تحصيلات دانشگاه و پشت سر گذاشتن چند سال كار و تجربه به وسيله آزموني كه توسط يك سازمان معتبر ملي برگزار شده است محك زده و گواهي مربوطه را نيز اخذ نموده اند. با گذشت زمان مشخص خواهد شد كه مهندسان حرفه اي مسلماً شانس بيشتري براي استخدام در مؤسسات بزرگ نسبت به رقباي هم ارز خود خواهند داشت. بديهي است اين افراد در كارهاي فردي و با تشكيلات كوچك نيز بسيار موفق تر خواهند بود از كساني كه اين مرحله را نگذرانيده اند. آمارهاي مربوط به دستمزد مهندسان در برخي كشورهاي توسعه يافته نشان مي دهد كه مهندسان حرفه اي از همكاران هم رشته خود، دستمزد ساليانه ي بيشتري دريافت مي كنند.
مسلماً در ايران نيز پس از گذشت چند سال كه ارزش اجتماعي و اقتصادي اين گواهي نامه براي كارفرمايان مشخص مي شود، به تدريج چنين خواهد شد. به سادگي مي توان پيش بيني كرد كه در آيندة حرفه اي ايران، شركت هاي مهندسي و توليدي يقيناً براي گزينش در مسئوليت هاي حساس و كليدي خود، خواستار گواهي نامه مهندسي حرفه اي از متقاضيان خواهند بود. اين جاست كه آزمون مهندسي حرفه اي به هدف خود، يعني تعالي و كسب مستمر دانش هاي فني و ارتقاء خلاقيت در مهندسان رسيده و چرخ توليد ملي را دقيق تر، روان تر و با صرفه تر از گذشته به حركت در خواهد آورد.