www.pacyrus.com
عضو جدید
رمان حاصل روی آوردن جامعه به علم و روابط علی و معلولی است
رمان "رود راوی" ابوتراب خسروی 11 اسفند در نشست نقد کتاب دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز و با حضور منصور اوجی، سعید حسام پور، کاووس حسن لی، ساناز مجرد و... بررسی شد.به گزارش خبرگزاری مهر، در این نشست دکتر کاووس حسن لی، فرامرز دهقان و دکتر ساناز مجرد به عنوان منتقد به نقد و بررسی کتاب پرداختند.
ابتدا ابوتراب خسروی در زمینه رمان معاصر و ماهیت آن گفت: رمان حاصل تغییر جامعه غربی و روی آوردن جامعه به علم و روابط علی و معلولی است. توسعه رمان نیز وابسته به همین روابط است و روابط علی در حوادث رمان بازتاب پیدا می کند به طوری که نویسنده اگر بخواهد وقایع خارق عادت را وارد داستان کند باید واقعیت داستانی و روابط علی و معلولی خاص آن را ایجاد کند. سمت و سوی رمان بر اساس درک و مفاهمه است. این گونه رمان را بسط دادن، محصول دورانی است که جوامع غرب نیاز به فهمیده شدن داشتند. جهان داستان مبتنی بر جزئی نگری است که نتیجه ایجاد روابط علی و معلولی در جهت فهم شخصیت، فضا و مکان باشد.
وی ادامه داد: وقتی بحث می شود که رمان در یک جامعه به جریان تبدیل نشده است به این معناست که آن مفاهمه جمعی ای که جامعه باید درگیر آن شود ایجاد نشده است. وقتی در جامعه ای رمان تبدیل به جریان نمی شود یعنی آن جامعه به آن مرحله ای که بتواند ارگانیک فعل مفاهمه در آن ایجاد شود، نرسیده است.
نویسنده "اسفار کاتبان" تصریح کرد: یکی از خصوصیات جامعه ای که رمان در آن به جریان تبدیل می شود تکثر اجتماعی است یعنی آحاد یک جامعه از گروه های فکری متفاوت هستند. رمان شرایطی را ایجاد می کند که گروه های فکری و کنششان در رمان بسط پیدا کنند به این معنی که نویسنده ناگزیر است برای اینکه بنویسد راجع به حتی گروه های فکری مخالف نیز اطلاع کافی داشته باشد و به آنها عینیت کنش بدهد تا مخاطب آنها را درک کند و با آنها ارتباط برقرار کند.
خسروی اضافه کرد: زمانی رمان بدل به جریان می شود که خوانش جمعی رخ دهد، خوانشی که به اندیشه منجر شود. بعدی از رمان که در ایران غلبه دارد بعد تفنن است. بعد از سالها که رمان به ایران آمده و بعد از چند نسل، اکنون در شرایط فعلی به آن تکثری که نیاز است تا رمان بدل به جریان شود نزدیک شده ایم؛ شاهد این موضوع هم تعداد داستانهای منتشر شده و طیف مخاطبان جدیدی است که از طریق ادبیات به دنبال اندیشه هستند.
پس از آن کاووس حسن لی درباره زبان و واژگان رمان "رود راوی" ابوتراب خسروی گفت: در آثار خسروی زبان ویژه ای را که تمایل به باستان گرایی، کهن الگویی و بازگشت به زبان متون مقدس دارد می بینیم. گفتگوی متنهای گوناگون و بینا متنیت در آثار خسروی دیده می شود. نوشته های خسروی بوی رویا و اسطوره می دهند و به همین دلیل همه زمانی و همه مکانی اند. زمان در این آثار می شکند. آثار خسروی انسان را به درنگ، اندیشیدن و استغراق در واژه ها دعوت می کند. موضوعاتی مثل هستی، مرگ، عشق و انسان که با استحاله های پی در پی در آثار وی وجود دارند از موضوعات اصلی کارهای اوست.
وی تصریح کرد: "کلمه" کلید واژه اصلی آثار خسروی است. "کلمه" در آثار خسروی اصالت دارد. کلمه تنها وسیله ای برای بیان مفاهیم نیست و خود "واژه" مثل یک وجود اثیری کارکردی مولد و موثر دارد و خودش آفرینشگری می کند.
دکتر مجرد در ادامه سخنان حسن لی به بررسی ساختاری رود راوی پرداخت و در بخشی از سخنان خود گفت: طرح رمان رود راوی از الگوی متداول توالی زمان مند وقایع پیروی می کند. نویسنده با درهم تنیدن چند روایت مجزا یک طرح سیال ایجاد می کند اما علیت حاکم بر طرح این رمان از یک فرایند دور تسلسل پیروی می کند. با اولین نشانه های درون متنی مشابه ذهن خواننده به فرایند دور تسلسل می رود.
وی افزود: خواننده با این متن وارد یک فعالیت مشارکت معنی سازانه می شود و نویسنده قصد دارد مطلب را با تکرار روایت به شیوه های گوناگون برای خواننده اش بیان کند.
ساناز مجرد با تحسین "رود راوی" ساختار آن را دچار مشکلاتی دانست و برخی از آن ایرادات را برشمرد.
فرامرز دهقان نیز با بررسی تطبیقی آثار خسروی از ابتدا تا "رود راوی" به این موضوع پرداخت و با تاکید به ماهیت ایرانی این اثر گفت: خسروی در کارهایش دارد به تشخصی می رسد که موجب خلق رمان ایرانی شود. وی طوری به شخصیت پردازی رمان پرداخته است که انگار تمام شخصیتهای سابق ادبیات در شخصیت اصلی رمان وی جمع شده اند.
منبع: خبرگزاری مهر
.
رمان "رود راوی" ابوتراب خسروی 11 اسفند در نشست نقد کتاب دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز و با حضور منصور اوجی، سعید حسام پور، کاووس حسن لی، ساناز مجرد و... بررسی شد.به گزارش خبرگزاری مهر، در این نشست دکتر کاووس حسن لی، فرامرز دهقان و دکتر ساناز مجرد به عنوان منتقد به نقد و بررسی کتاب پرداختند.
ابتدا ابوتراب خسروی در زمینه رمان معاصر و ماهیت آن گفت: رمان حاصل تغییر جامعه غربی و روی آوردن جامعه به علم و روابط علی و معلولی است. توسعه رمان نیز وابسته به همین روابط است و روابط علی در حوادث رمان بازتاب پیدا می کند به طوری که نویسنده اگر بخواهد وقایع خارق عادت را وارد داستان کند باید واقعیت داستانی و روابط علی و معلولی خاص آن را ایجاد کند. سمت و سوی رمان بر اساس درک و مفاهمه است. این گونه رمان را بسط دادن، محصول دورانی است که جوامع غرب نیاز به فهمیده شدن داشتند. جهان داستان مبتنی بر جزئی نگری است که نتیجه ایجاد روابط علی و معلولی در جهت فهم شخصیت، فضا و مکان باشد.
وی ادامه داد: وقتی بحث می شود که رمان در یک جامعه به جریان تبدیل نشده است به این معناست که آن مفاهمه جمعی ای که جامعه باید درگیر آن شود ایجاد نشده است. وقتی در جامعه ای رمان تبدیل به جریان نمی شود یعنی آن جامعه به آن مرحله ای که بتواند ارگانیک فعل مفاهمه در آن ایجاد شود، نرسیده است.
نویسنده "اسفار کاتبان" تصریح کرد: یکی از خصوصیات جامعه ای که رمان در آن به جریان تبدیل می شود تکثر اجتماعی است یعنی آحاد یک جامعه از گروه های فکری متفاوت هستند. رمان شرایطی را ایجاد می کند که گروه های فکری و کنششان در رمان بسط پیدا کنند به این معنی که نویسنده ناگزیر است برای اینکه بنویسد راجع به حتی گروه های فکری مخالف نیز اطلاع کافی داشته باشد و به آنها عینیت کنش بدهد تا مخاطب آنها را درک کند و با آنها ارتباط برقرار کند.
خسروی اضافه کرد: زمانی رمان بدل به جریان می شود که خوانش جمعی رخ دهد، خوانشی که به اندیشه منجر شود. بعدی از رمان که در ایران غلبه دارد بعد تفنن است. بعد از سالها که رمان به ایران آمده و بعد از چند نسل، اکنون در شرایط فعلی به آن تکثری که نیاز است تا رمان بدل به جریان شود نزدیک شده ایم؛ شاهد این موضوع هم تعداد داستانهای منتشر شده و طیف مخاطبان جدیدی است که از طریق ادبیات به دنبال اندیشه هستند.
پس از آن کاووس حسن لی درباره زبان و واژگان رمان "رود راوی" ابوتراب خسروی گفت: در آثار خسروی زبان ویژه ای را که تمایل به باستان گرایی، کهن الگویی و بازگشت به زبان متون مقدس دارد می بینیم. گفتگوی متنهای گوناگون و بینا متنیت در آثار خسروی دیده می شود. نوشته های خسروی بوی رویا و اسطوره می دهند و به همین دلیل همه زمانی و همه مکانی اند. زمان در این آثار می شکند. آثار خسروی انسان را به درنگ، اندیشیدن و استغراق در واژه ها دعوت می کند. موضوعاتی مثل هستی، مرگ، عشق و انسان که با استحاله های پی در پی در آثار وی وجود دارند از موضوعات اصلی کارهای اوست.
وی تصریح کرد: "کلمه" کلید واژه اصلی آثار خسروی است. "کلمه" در آثار خسروی اصالت دارد. کلمه تنها وسیله ای برای بیان مفاهیم نیست و خود "واژه" مثل یک وجود اثیری کارکردی مولد و موثر دارد و خودش آفرینشگری می کند.
دکتر مجرد در ادامه سخنان حسن لی به بررسی ساختاری رود راوی پرداخت و در بخشی از سخنان خود گفت: طرح رمان رود راوی از الگوی متداول توالی زمان مند وقایع پیروی می کند. نویسنده با درهم تنیدن چند روایت مجزا یک طرح سیال ایجاد می کند اما علیت حاکم بر طرح این رمان از یک فرایند دور تسلسل پیروی می کند. با اولین نشانه های درون متنی مشابه ذهن خواننده به فرایند دور تسلسل می رود.
وی افزود: خواننده با این متن وارد یک فعالیت مشارکت معنی سازانه می شود و نویسنده قصد دارد مطلب را با تکرار روایت به شیوه های گوناگون برای خواننده اش بیان کند.
ساناز مجرد با تحسین "رود راوی" ساختار آن را دچار مشکلاتی دانست و برخی از آن ایرادات را برشمرد.
فرامرز دهقان نیز با بررسی تطبیقی آثار خسروی از ابتدا تا "رود راوی" به این موضوع پرداخت و با تاکید به ماهیت ایرانی این اثر گفت: خسروی در کارهایش دارد به تشخصی می رسد که موجب خلق رمان ایرانی شود. وی طوری به شخصیت پردازی رمان پرداخته است که انگار تمام شخصیتهای سابق ادبیات در شخصیت اصلی رمان وی جمع شده اند.
منبع: خبرگزاری مهر
.
